BINNENLAND
Bij
N.V. Zeebad Huisduinen
Eerste Kamer.
Het crediet voor werk'
verruiming.
Burgerlijke Stand
HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 12 JUNI 1934.
blijft men Kalm en helder, indien men vooraf
V 'nhardt s Zenuwtabletten gebruikt.
Koker 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
EEN BELANGRIJKE DAG VOOR DE
COÖPERATIE.
Dat was Zaterdag j-L, toen niet minder
dan drie nieuwe winkels aan den Kuygü-
weCT werden geopend. Reeds jarenlang
had het bestuur der Coöperatie het oog
gehad op dit stadsgedeelte, maar men kon
er nimmer een terrein krijgen. Dit ver
anderde toen de gemeente den beschik
baren grond in handen kreeg en deze 111
erfpacht uitgaf: van allen kant verrezen
hier toen de woningen. „Woningstich
ting" is een uitgebreid complex aan
't bouwen, en de N.V. „Hagebo" heeft een
grootsch bouwplan opgezet, onmiddellijk
aan den Ruyghweg. Het is een van deze
laatste panden, waarin de Coöperatie
„Helder" thans haar nieuwe winkels ge
vestigd heeft Dit in aanbouw zijnd win
kelhuis kon natuurlijk geheel volgens de
aanwijzingen van het bestuur worden ge
bouwd; het is gelegen op den hoek van
de Reigerstraat, en bestaat uit drie win-
kels: kruidenierswaren, manufacturen en
huishoudelijke artikelen. Van deze win"
kels is de kruidenierswinkel, die het
hoekpand vormt, de grootste; de beide
andere vormen er één geheel mee en kun
nen dan ook binnendoor bereikt worden.
Zaterdag woei de Coöperatievlag van
de winkels. Te 2 uur vereenfgden zich een
aantal genoodigden in het nieuwe gebouw
een groot aantal bloemstukken waren in
gekomen, o.a. van de zuster-coöperaties
te Zuid-Scharwoude en Alkmaar, en van
de Handelskanier te Rotterdam, de cen
trale inkoopvereeniging. Zij werden wel
kom geheeten door den heer De Nijs, die
een woord van hartelijken dank bracht
aan de N.V. Hagebo, die zich ten opzichte
van alle wensehen zoo uiterst tegemoet
komend had betoond, en ze met de groot
ste welwillendheid inwilligde, verder aan
den opzichter Lugtenburg, die altijd ge
reed stond, den bedrijfsleider Wagenaar,
enz. Ook de oud-bedryfsleider Michels
was aanwezig. Spr. gaf toen een uiteen
zetting van de totstandkoming, zooals wij
die hierboven reeds hebben vermeld; hij
wees op het in deze plaats heerschende
systeem van tallooze kleine buurtwinkel-
tjes, dat voor den winkelstand zoo fnui
kend werkt. In 1920 heerschte bij de
Coöperatie het systeem om geen filialen
op te richten, maar den uitbreng te cen
tral iseeren. Dit systeem bleek totaal ver
keerd te zijn het heeft ons een groote
strop bezorgd; wil men tot massa-omzet
komen, dan zyn vele winkels noodig.
Drie jaar geleden werd met succes een
winkel in het Tuindorp geopend, en wij
konden toen met geen mogelijkheid foor-
zien, dat wij ruim 3 jaar later deze nieuwe
groote winkels zouden krijgen. Dat dit
mogelijk is, danken we aan den flinken
groei, vooral van de bakkerij.
Spr. geeft enkele cijfers van den om
zet, Bij de fusie in 1921 bedroeg de omzet
van den kruidenierswinkel 198.000; deze
liep na eenige jaren terug tot 70.000,
doch is thans weder in stijgende lijn en
bedraagt thans 90.000. Deze groei is te
danken aan de gevoerde propaganda, de
uitbreiding van het ledental, alsmede aan
scherpe calculatie van de prijzen.
Wy hier in Den Helder hebben nim
mer het z.g. „dividendjagerssysteem" ge
volgd, zooals dat elders wel geschiedt.
Jaren achtereen keerden wy nimmer een
cent dividend uit, eer het tegendeel.
Daardoor konden wy ruime afschrijvin
gen toepassen en een goed reservefonds
kweeken.
Tenslotte drukt spr. het vertrouwen
uit, dat deze winkels, die een sieraad
vormen voor Den Helder, er bij het pu
bliek zuilen ingaan. Aan het personeel
zijn in dat opzicht hooge eischen gesteld.
Hierna werd het woord gevoerd door
den heer M a m m e n, namens de coö
peratie Zuid-Scharwoude.
Deze spreker herintnert aan de treu
rige ervaringen, die Zuid-Scharwoude
gehad heeft met een filiaal in Den Hel
der. Anders dan hier hebben wy in Zuid-
Scharwoude wèl te maken met een sterke
oppositie, die den bloei der coöperatie
ondergeschikt maakt aan den wensch om
eenig dividend te kunnen ontvangen. In
plaats van een reservefonds te kweeken,
wil men daar liever alles opfuiven.
Namens de Handelskamer te Rot
terdam spreekt hierna de heer van Vled-
der. Natuurlijk verheugt de Handelska
mer zich ten zeerste over deze nieuwe
zaken, welke bewijzen, dat de coöpera
tieve gedachte meer en meer ingang
vindt. Toevallig valt met deze opening
samen die van de nieuwe productiebe
drijven in Utrecht.
De heer Geervliet, namens de N.V.
Hagebo sprekend, hoopt, dat de zaak zoo
danig mag groeien, dat over een jaar of
twee wederom nieuwe w.nkels noodig zyn,
en de heer Fisscher van de Alkmaar-
sche coöperatie biedt tenslotte nog de ge-
lukwenschen aan.
Wy deelen voorts nog de volgende bi-
zonderheden over het gebouw mede: De
winkels hebben een granieten vloerbe
dekking, waarin het handelsmerk der
HAKA is verwerkt en zyn centraal ver
warmd. Op de bovenverdieping is aan de
voorzijde een groot woonhuis, aan de
achterzijde een magazijn. De drie winkels
zyn tezamen lang 20 m, breed circa 2 m,
zooclat het pand een oppervlak beslaat
van 120 m2. De gevels zyn van gelen
waalsteen, gedekt met dofzwart ver
glaasde pannen; dit houdt verband met de
bebouwing van het geheele door de firma
Hagebo te plaatsen complex. Voor den
hoek heeft men een gelukkige oplossing
gevonden dooi een ronde, smaakvolle
zuil. Hier is aangebracht een groots Mrht-
rc< ianie vat» de 'Tandelskamer, gekroond
met een electrische klok, zoodat de bewo
ners van deze buurt steeds op de hoogte
van hun tijd kunnen blijven.
De architectuur van het geheel was in
handen van de heeren Baanders
Peeters, architecten alhier; uitvoerder
voor de firma Hagebo was de heer Lugten
burg. Schilderwerk is van de firma
öchoneveld. electrische installaties van
den heer Puinbroek, terwijl de firma
L nt voor de verlichting zorgde. De win
kel-installatie werd geleverd door de fir
ma Kluiver, Amsterdam, de centrale ver
warming van de bekende firma \at r
Dros. Amersfoort
FREDDY JOHNSON AND HLS
HARLEMITES.
De voortbrengers der Jazz en
haar beste vertolkers.
We hebben nu al verschillende bands,
binnen-en buitenlandsche, gehoord, maar
wTnaoeten bekennen, dat Freddy Johnson
o^ weer wat anders heeft lsten hooren
dan alle vorigen. We weten nu, dat alles
wat op het gebied der jazz door n 1 e t-
iiegers gebracht wordt, een flauwe reflex
is van hetgeen er gepresteerd wordt
door de producers zelf: de negers: Het
is duidelyk: dit is hun muziek, dit is1 hun
rhvthme, hun schoonste klankencombina
tie zooals alleen zy die kan voortbren
gen. Zaterdag en Zondag speelden John
son en z'n Harleinites in Casino, wier
Directie de laatste maanden lofwaardige
pogingen in het werk stelt om op amuse-
mentsgebied het beste te brengen, wat er
te brengen valt. En men apprecieert dat,
dat bleek dezer dagen weer, toen het be-
zoek aan de band zeer druk te noemen
viel. Men was enthousiast over het ge
presteerde, vooral als de negers hun
show gaven. Dan ontwaarde men hun
vare persoonlijkheid, dan bracht het
rhythme hun land in den geest terug ston
den zy te dansen en te genieten van hun
hun eigen muziek. Vooral de twee trom
pettisten legden een ware liefde voor
hun instrumenten aan den dag en be
speelden deze met een virtuositeit, die
waarschijnlijk alleen door een Louis Arm-
strong overtroffen kan worden. En wat
te zeggen van een heftig gesyncopeer van
den leader-pianist, die met een gemak
dan weer met een bravour speelde, waar
je van verstelde. Een schitterende guita-
rist, een iets mindere bezetting van de
string-bass, maar wederom een fenome
nale drummer vormden een geheel, dat
menig open doekje oogstte. Rosie Poin-
dexter stond er voor en zong met een
eigenaardige intonatie haar refreinen,
die het uitstekend deden. Op haar ge
luidsorganen valt wel het een en ander
aan te merken, maar in deze speciale
atmospheer past zy voortreffelijk. Wer
kelijk, dit optreden was voor Helders
society een glanspunt!
Aandeelhoudersvergadering.
I11 het badhotel te Huisduinen had gis
terenavond de algemeene vergadering
plaats van aandeelhouders der N.V. Zee
had Huisduinen, onder presidium van
den heer W. Biersteker. Aanwezig waren
18 aandeelhouders, vertegenwoordigend
76 stemmen.
Naar de heer Biersteker, mede
deelde, was de Burgemeester, wegens het
heden te Groningen gehouden Congres
van de Ver. v. V. verhinderd ditmaal de
vergadering b;j te wonen. Spr. drukte
over de vrij groote belangstelling zyn
blijdschap uit en opende de vergadering.
Notulen.
Zonder op- of aanmerkingen werdén de
notulen van de vorige vergadering goed
gekeurd.
Verslag van de directie.
Hierna werd het 13e Jaarverslag uit
gebracht; wij ontleenen er het volgende
aan:
Ondanks de pogingen welke ziju aan
gewend om de omzetcijfers van voorgaan
de jaren te behouden, zoo mogelijk te ver-
hoogen, is dit slechts ten deele gelukt.
liet Hotel-Pension ging, vergeleken met
1932, in omzet met 3.492.78 vooruit, het
geen wij grootendeels toeschrijven aan de
belangrijke uitbreiding, welke in 1933 tot
stand kwam.
De strand-exploitatie behaalde vrijwel
dezelfde cijfers, terwijl de villa-verhuur
met een bedrag van 937.47 is terugge-
loopen. Het badpaviljoen ging in omzet
terug met een bedrag van 2.574. In totaal
is in 1933 een bedrag van 67.43 minder
omgezet, zoo op het oog niet zoo ernstig,
doch een resultaat, waarmede het bedrijf
op den duur moeilijk zou kunnen worden
gefinancierd.
De oorzaak van deze terugloopende cy-
fers moet voor een groot deel aan de tijds
omstandigheden worden toegeschreven.
Naast dezen terugslag, welken wy onder
vinden, moet worden opgemerkt, dat ons
oude houten badpaviljoen in een zoodani-
gen staat verkeert, dat het weinig tot een
bezoek aantrekt, hetgeen vooral tegen
woordig, nu het publiek hoogere eischen
stelt, tot uitdrukking komt. Ook de ver
plaatsing van een deel van het strandbe-
zoek, al is deze hopen wy tijdelijk, heeft
invloed op het bezoek aan het badpavil
joen.
Intussehen doen commissarissen alle
moeite om tot den bouw van een nieuw
badpaviljoen over te kunnen gaan, het
geen zeer noodzakelijk is, doch waarvan
de jasten vooral in deze tijden niet gemak
kelijk zijn te overbruggen.
Als het ons gelukt om de nog in porte
feuille zijnde aandeelen tot een kapitaal
van 23.900 rustig te plaatsen, dan zon
dit reeds een belangrijke schrede zijn in
de richting om spoedig tot nieuwbouw te
geraken, dank zy den gewaardeerden
steun van ons Gemeentebestuur, welke wy
steeds ondervinden en hopelijk ook voor
de toekomst mogen behouden.
Wanneer aandeelhouders hun mede
werking opnieuw willen verleenen voor
plaatsing van de nog beschikbare aandee
len, dan zullen zy de N.V. daarmede be
langrijk aan zich verplichten.
m?oe voUooiin* van h^t Hotel-Pension in
1. u3, aangevangen niet een bevredigend
bezoek, vooral uit de Noordelijke provin
ciën, heeft het doel van de N.V. zeer be
vorderd. Immers ten aanzien van hótel-
en pension-vraag kan Huisduinen nu aan
meerdere eischen voldoen. De inrichting
van het nieuwe gebouw laat voor onze
gasten niets te wensehen over. Wii mo
gen uitspreken, dat dit deel van den „pzet
J,r N.V. zooals het zich nu laat aanzien,
als volkomen geslaagd mag worden ge-
noemd.
Ons villa-bezit blijft alle aandacht be
nouden, \oor zoover dit met een deel der
gebouwen mogelyk is, 0111 aan te sluiten
by de hoogere eischen, welke ook ten aan
zien biervan gesteld worden, vooral nu tal
van nieuwe huisjes in de omgeving ver
schijnen. Wii dragen zorg voor een goed
onderhoud, hetgeen naar wii hopen een
geregelde huur ten gevolge moet hebben.
Wij moeten er op voorbereid zijn, de
resultaten wijzen het reeds aan, dat ook
de N.V. als seizoenbedryf den druk dex
tyden niet zal ontgaan. Indien wij slagen
met den nieuwbouw van een badpaviljoen,
dan zyn wij beter ingericht voor vreem-
delingenbezoek, dat, wij wyzen daar uit
drukkelijk op, ondanks de tijdsomstandig
heden, toeneemt.
Finantieel verslag.
Hieraan ontleenen wy de volgende
cijfers:
Leeningen der Gemeente Den Helder.
Ook dit jaar hebben de vastgestelde
aflossingen plaats gevonden, waarna de
leening van:
1926 ad f 45.000.— te boek
loopt voorf 36.000.
en de leening van
1929 ad f 45.000.— te boek
loopt voor39.375.
Afgelost werd dus in totaal 14.625.—
Afschrijvingen.
Sinds de oprichting werd tot en met
1932 afgeschreven op:
Gebouwen, e.d. f 26.946.83
in 1933 3.352.33
f 30.299.17
Meubilair f 17.308.88
in 1933 1.874.96
19.183.84
Opricbtings- en
leeningskosten en
en verliezen f 8.368.50
in 1933
331.76
8.700.26
Totaal der afschrijvingen f 58.183.37
In het bedrijf werkt een kapitaal, uit
eigen middelen (aandeelenkapitaal) van
f 76.100.—
uit vreemde middelen (Lee
ningen) van 75.375.
f 151.000.—
aan kasmiddelen is aanwezig f 12.833.31
Het uitvoerig verslag, benevens balans,
winst- en verliesrekening, heeft voor
aandeelhouders gedurende 14 dagen ter
inzage gelegen.
Ten aanzien van deze verslagen wor
den nog enkele vragen gesteld. De heer
Veen meende, dat lager aflossingen en
hooger rente-uitkeering stimuleerend zou
werken op het plaatsen der aandeelen,
maar de Voorzitter zet uiteen", dat
dit niet gaat. Zoodra de Vennootschap
meer winst zou maken, zou de dividend
garantie van de Gemeente evenredig ver
minderen. Daarentegen versterken gere
gelde afschry vingen en aflossingen de
innerlijke waarde der N.V. ten zeerste.
Met algemeene stemmen worden de
bSlansc.s. goedgekeurd, waarbij de Voor
zitter dank brengt aan de heeren Nypels
en Koning (administrateur;, voor het vele
werk, dat zy zich hebben getroost.
I
Verkiezing commissarissen.
Hierna is aan de orde de verkiezing
van twee commissarissen. Aftredend is
de heer P C. de Boer; terwyl door ver
trek van den heer Riem een vacature is
ontstaan. De Voorzitter spreekt waar-
deerende woorden aan het adres van den
heer Riem, die in verschillende dingen
zaakkundig was en goed onderlegd en
ons veel diensten heeft bewezen.
Vacatreu P. C. de Boer. Herkozen
wordt de heer de Boer met 70 stemmen.
Vacature Riem. Hoewel de stemming
geheel vrij is, meent het bestuur nochtans
den heer Pesman, inspecteur dir. bel., te
mogen aanbevelen. Het bestuur acht bet
n.1. gewenscht, iemand in zyn midden te
hebben, die goed onderlegd is en van
allerlei dingen op de hoogte.
Gekozen wordt de heer Pesman met
60 stemmen.
Uitbetaling dividend.
Medegedeeld wordt, dat de coupons voor
de 5°/o leening van 25 Juni af betaalbaar
zyn by de Middenstandsbank.
Rondvraag.
Het nieuwe badpaviljoen.
De heer Biersteker vestigt de
aandacht op de teekening van het nieuwe
paviljoen, die in de vergadering circu
leert. Het beheer der N.V. is niet ge
makkelijk zegt spr., het gaat niet op
rolletjes. We beleven een moeilijken tijd,
waarvan wy den terugslag ondervinden.
Nochtans moeten wy met onzen tijd mee
gaan. Het bouten paviljoen moet ver
dwijnen. Al jarenlang zijn commissaris
sen hiermee bezig; het paviljoen is thans
in zóódanigen staat, dat het niet meer
gezellig is. De omzet is dan ook belang-
ryk teruggeloopen. Dit is een van de
hoofdoorzaken van liet voorstel.
Een tweede reden is, dat het bestaande
gebouw weg moet en in de rooilijn van
het hotel moet komen.
Neemt aandeelen ln de N.V.!
Thans is een ontwerp gemaakt, dat de
goedkeuring heeft van commissarissen
en naar wy hopen van B. en W. en ook
van de schoonheidscommissie. Wij zouden
spoedigdan tot aanbesteding kunnen over
gaan. Finantieel evenwel isdezaak nogniet
geheel voor elkaar. Spr. wil daarom van
de gelegenheid gebruik maken en een
opwekking geven aan de gemeentenaren
voor het nemen van aandeelen. De 5 pet
voor de aandeelhouders zijn door do ge
meente gewaarborgd. Door de belangrijke
afschrijvingen en aflossingen is de toe
komst niet pessimistisch, en wy koeste
ren dan ook de verwachting, dat Huis
duinen in de rij der badplaatsen zal
medetellen. In andere plaatsen is het
vaak veel slechter dan hier. Meer en
meer komt Huisduinen in tel. Maar het
is noodzakelijk, dat zoo spoedig mogelyk
©en nieuw paviljoen verryze.
Het streven van commissarissen is er
op gericht aan de badplaats meerdere
bekendheid te geven en de outillage zoo
goed mogelyk te doen zijn.
De heer Klercq wyst op den trek
naar do Donkere Duinen. Kan daar nu
niet iets gebouwd worden Spr. meent,
dat in Bergen de toestand rooskleuriger is.
De Voorzitter ontkent dit laatste
Elke badplaats klaagt. Wij hebben hier
het voordeel nog van den afsluitdijk
waardoor veel vreemdelingen naar liier
komen.
Wat het andere punt betreft, Huisdui
nen zal toch het middelpunt blijven en
het publiek, dat in de Donkere Duineu
komt, is niet dat van ons hotel; dat moet
uit het vreemdelingenverkeer komen.
Meerder bezoek van buiten maakt een
goede outillage wensehelyk. Het bouwen
nabij de Donkere Duinen is al meermalen
besproken, maar telkens afgestuit op
onoverkomelijke moeilijkheden van Wa
terstaat-
De opzet van de exploitatie is niet
allereerst gericht op het maken van winst,
maar op de ontwikkeling van den bloei
der gemeente.
De heer Nypels wijst nog op de af
name van het strand; men overdrijvedit
niet: we hebben meer ups en downs ge
had, dat bewijzen wel de steenen glooiing
die vroeger gemaakt is toen er evenmin
strand was.Een verplaatsing van'tcentrale
punt acht spr. ongewenscht; als over een
paar jaar het strand weer aangroeit, wat
zouden we dan met een gebouw zoo ver
weg moeten beginnen Er is evenveel
tegen als vóór om ginds te bouwen.
De heer v. Gelder merkt op dat het
zeer goed mogelyk is dat over een paar
jaar het strand nog meer is afgenomen.
De Voorzitter merkt op, dat zelfs dan
Huisduinen nog het centrale punt zal
blyven. Het is hier gezellig en aantrek
kelijk. Maar we moeten een behoorlijk
ingericht paviljoen hebben. Wij kunnen
dan ook groote vergaderingen daar ont
vangen.In tal van badplaatsen,Vlissingen,
de Belgische kust, moet men een grooten
afstand afleggen om het strand te berei
ken, dat vaak niet beter is dan het onze.
Huisduinen blijft het aantrekkingspunt
voor Den Helder. De toekomst is nog niet
zoo slecht.
De heer Nypels wyst erop, dat ondanks
de ongunstige weersgesteldheid op 2e
Pinksterdag 42 gasten in het hótel waren.
Er komen hier dezen zomer heel wat per
sonen van elders.
De heer Teune zegt, dat het badpavil
joen onooglijk is voor den vreemdeling.
Men klaagt over de prijzen; op zichzelf
zijn ze niet te hoog, maar men verlangt
dan ook terecht een aardige omgeving.
En de oprichting van een nieuw paviljoen
zal zeker aan het bezoek ten goede komen.
De heer Klercq vraagt of naar buiten
niet wat reclame gemaakt Ran worden
voor de aandeelen. Velen van elders, die
bij spr. komen, weten niet dat ze die
aandeelen kunnen koopen.
Hierover wordt nog van gedachten ge
wisseld.
I>e vergadering vereenigt zich tenslotte
met het plan van h.h. commissarissen
ten aanzien van het badpaviljoen.
De heer Klercq bespreekt de mogelijk
heid van verlaagde consumptieprijzen.
De heer Biersteker ontraadt dit. Een
seizoenzaak moet wel met zomerprijzen
werken.
De heer de Jong bespreekt de prijsbe
paling voor strandtenten. Waarvoor die
versciiillende prijzen gemaakt? Den prijs
acht spr. te hoog.
De heer Nypels zet dit nader uiteen.
De verdeeling der beschikbare ruimte
was altijd een puz.zle; steeds zit men er
mee. Ditmaal is een plattegrond van het
strand gemaakt en men kan nu uitzoeken.
Maar ieder wil vooraan zitten en dat
is de moeilijkheid, want dat kan niet.
Wij moeten bovendien onze strandon-
kosten dekken, en liet publiek zelf drong
aan op verschillende prijzen.
Voor het plaatsen dezer tenten is een
man aangenomen, die per tent daarvoor
f5.— krijgt. Dat geld is dus niet voor
de N.V.
Als men nu eenmaal f 15.betaald
heeft, gaat het niet aan daar dan weer
een ander neer te zetten.
De heer Veen merkt op, dat ten
vorigen jare toezegging is gedaan voor
een andere regeling. Nimmer is hiervan
kennis gegeven aan het publiek.
De Voorzitter zet nogmaals de
groote moeilijkheden uiteen om het kleine
stukje strand zoo goed mogelijk te ver-
deelen.
De heer van Gelder bespreekt de
leveranties. Kan hiervoor niet bij voor
keur een aandeelhouder worden genomen
De heer N ij p e 1 s merkt op, dat 95
van het benoodigde uit de plaats wordt
betrokken. Om telkens van leverancier te
gaan veranderen, is praktisch onuitvoer
baar.
Aangezien niemand meer het woord
verlangt, wordt de vergadering, onder
dankzegging ook aan het Gemeentebe
stuur voor de samenwerking, gesloten.
VERGADERING NATIONAAL
JONGEREN VERBOND.
Zaterdagavond hield bovengenoemd
Verbond een vergadering in het U.S.O.-
gebouw, waar gesproken zou worden dooi
den algemeen voorzitter, den heer W.
Inden.
Nadat de districtsleider van Noord-
Holland, de heer Lotgering eenige wel
komstwoorden gesproken had, o-a^tot den
Burgemeester, werd het woord verleend
aan den bondsvoorzitter, die sprak over
het onderwerp: „Een op historie gegrond
veste Overtuiging".
De heer Inden ziet het streven van het
Nat. J. V. gebaseerd op de historie, een
historie, die naast vele schoone en ver
heven bladzijden, ook duistere telt.
Hy ontkent het feit, dat een natie be
staat uit een aantal individuen die de
hedendaagsche generatie vormen. In
tegendeel: zij bestaat uit die van gisteren,
heden en morgen. Om haar sterk te ma
ken is het allereerst noodzakelijk dat
ieder zijn plaats weet, en voor haar weet
te offeren.
Hij weet wel, dat er tegenwoordig een
machtig streven is, dat deze nationale
roeping niet telt, en uitroept: „wees niet
zoo beperkt, wij hebben een wereldroe
ping", doch ziet in de wijze waarop men
dit ideaal tracht te verwezenlyken geen
heS,'herp hekelt de heer Inden het streven
der individualisten, die of voor zich a-
leen, of voor een klasse, een afgebakend
groepje, werken. Daarnaast bevinden zich
tal van andere stroomingen, als het mate
rialisme, het intellectualisme, en het mar
xisme, die diep in het volkskarakter n-
gevreten hebben, en haar slechts tot na-
Doch men heeft reeds waarschuwingen
oenoeg gehad, en wie niet niet een alge-
heele blindheid geslagen is, zal deze zien:
daar is het geval Curacao, het geval „De
Zeven Provinciën", de politieke- en de ge-
zagcrisis. Er is aan deze crisis één voor
deel verbonden, en wel het feit, dat de
mensch tot nadenken gestemd wordt, en
dit is reeds waardevol.
Dat het Nat. J. V. met zijn leuzen kwain
is niet van vandaag of gisteren. Spreker
memoreert terloops de tegenwerking die
men in de jaren van zyn bestaan heelt
ondervonden, en ook thans nog onder
vindt. -j
Gelukkig is de tijd voorby dat de mid
delbare scholen in de politieke macht wa
ren van N.B.A.S. enJ.V.A. ofschoon er
nog legio uitzonderingen zijn.
Het Nat. J. V. is ook het mikpunt van
diverse lasterlegenden, die ieder voor
zich onwaar en ridicuul zijn: o.a. zou men
anti-sociaal zyn, kapitalistisch, men zou
geen organisatie van de daad wezen, en
last not least worden de Nat. J. V.-ers ge
steund door de internationale wapenin
dustrie.
Op dat „niet-van-de-daad-wezen" komt
spreker terug. Hij prijst zich gelukkig te
kunnen verklaren, dat het streven van
het Verhond daarop gericht is, een onder
streping van het gezag te zyn. dat zy dit
gezag dus erkent, en zal trachten de basis
hiervan gezond te maken.
Vervolgens komt de heer Inden op het
weermacht-chapiter. Historisch gaat hij
de vaderlandsche verdediging 11a, en
komt tot de slotsom, dat de generale lijn
er droevig uitziet. Bleek het bijwijlen, dat
een leger en vloot van 1100de waren, dan
kwamen zy, doch zoodra klaarde de poli
tieke horizon weer op, of: weg er mee.
Dan beschouwde men deze instanties ais
lastige en dure instellingen. Door onze
geheele geschiedenis kan men deze op
vatting volgen.
Nu hebben wij 1914 gehad, en ja, wij
zyn er doorheen gerold, zonder kleer
scheuren. Maar ieder in den lande weet,
dat het op het kantje af was, en dat er
dikwijls van meer geluk dan wyiheid
sprake was.
En hoe was het met de weermacht ge
steld: ten eenemale was die onvoldoende.
Even was er toen een opleving te bespeu
ren, doch al spoedig, toen de groote span
ning geweken was, ging het weer den
klassieken weg: bergafwaarts.
En momenteel is het weer zoover, dat
onze verdediging onvoldoende is, en een
aanfluiting, waar het betreft een waarborg
voor onze overzeesehe bezittingen.
Er wordt beweerd, dat Nederland te
roekeloos omgaat met de uitgaven voor
defensie. Welnu, spreker noemt eenige
voorbeelden:
De uitgaven per hoofd van de bevol
king zijn o.a. voor België 11.7, Frank
rijk 19.04, Denemarken 9.07, Italië
11, Zwitserland 13.40 en Nederland
6.22.
Spreker gaat hier niet verder op in,
maar verzoekt vooral op de cijfers van
Zwitserland en Denemarken te letten, die
voor zich zelf spreken.
Zoo men het eens door onze voorvaderen
verkregen bezit niet wil missen, hetgeen
èn voor ons èn voor de inwoners aldaar
een ramp zou zijn, dan moet er een radi
cale wijziging komen.
Via onze perspectieven op luchtvaartge
bied (waar spr. een schitterende moge
lijkheid in ziet weer een internationalen
naam te krijgen) komt men op Genève.
In Genève heeft men een kans gehad. Ge
had! En dit is te wijten aan de houding
van onze vertegenwoordigers, die de mo-
glijkheid, Nederland een geziene plaats
in de rij der vertegenwoordigde naties te
geven, jammerlijk hebben laten voorby
gaan.
Dat dit mogelijk was hebben wij te dan
ken aan de partijen, welke tegenover ons
staan, en wier macht thans onherroepe
lijk taant.
De heer Inden wijst in dit verband op
een recent congres, waar nog nimmer zoo
duidelyk gedemonstreerd is: ais het getij
verloopt, verzet men de bakens.
Maar men zal kracht weten te putten uit
de historie, die meermalen voor heete
vuren stond. Men wordt gesteund door
het Huis Oranje Nassau, dat zonder uit
zondering voor het land op de bres stond,
en dat zich door de eeuwen heen ken
merkte door een lijn van kracht en con
stantheid.
Doch de natie moet er achter staan, en
dit wil het Nat. J. V. stimuleeren. Daar
toe is het noodig dat ieder lid, 100 lid
is, een propaganda-cel.
En met de reeds gevleugelde woorden
besluit de hondsvoorzitter zijn rede: „Wij
willen ons zelf zijn, en ons zelf blijven".
Hierna wordt gepauzeerd, en kan men
zich als lid voor het Verbond opgeven.
Na de pauze werd een huishoudelijke
vergadering belegd, waar o.a. het bestuur
van de nu opgerichte Heldersche afdee-
Jing geïnstalleerd werd. Genoemd bestuur
is als volgt samengesteld:
Voorz. W. A. de Jong,
Secr.-penningm. K. v. d. Stad.
3e Lid. Gert van Wijk.
De memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer.
van Den Helder
van 9 tot 11 Juni 1934
a -RALLEN: P. E. Steenkamp- j
a.1. Scheepvaart Kracht, d.; (J H
Brouwer-Mulder, z.; J. 0. v. d. Spek-
Brandjes, d.M. Koelman—Zon, z.H.
Langeveld, 2*?*' M' Asapnberg~
OVERLEDENWed. D. J. Boom, 68 j„
hoef 2e" j J"' S' Slagter' 81 G' V,,r"
Blijkens de memorie van antwoord van
de Eerste Kamer inzake het ontwerp
crediet voor werkverruiming is ook de
regeering van oordeel, dat het aantal
werkloozen, dat door het aangevraagde
crediet kan worden geholpen, in verhou
ding tot het totaal niet bijzonder groot is
maar ook, dat de waarde van den maat
regel voor een belangrijk gedeelte van
moreele beteekenis is.
Dat de regeering zou tegenspreken, dat
van hooger hand loonsverlaging zal wor
den bevorderd, is niet juist. Zij heeft te
gengesproken, dat zy bepaalde loorren
dwingend wil opleggen. Zy heeft echter
daarnaast te kennen gegeven, dat zy bij
de uitvoering van onder dit crediet val
lende werken met de belangstellenden
hoopt tot overeenstemming te komen 1 m-
trent zoodanige loonnormen als wensehe
lyk en noodig zijn om een zoo groot mo
gelijk aantal arbeiders te behoeden voor
de ellende der werkloosheid. Zij ver
trouwt, dat hier overeenstemming zai kun
nen worden bereikt. Zou dit onverhoopt
niet het geval zyn, dan zou daarvan het
gevolg moeten zijn, dat de werken niet
worden ontnomen.
De regeering kan echter niet genoeg
herhalen, dat het onjuist is haar de be
doeling toe te schrijven van dwingend te
willen ingrijpen in het tegenwoordige
loonpeil.
Een andere vraag is natuurlijk of de
loonen reeds thans voldoende veriaagd
zijn, zoodat de regeering op verdere ver
laging geen invloed zou behoeven uit te
oefenen. Het komt den minister voor, dat
hierop in het algemeen geen antwoord
valt te geven, doch het lijdt geen twijfel,
dat bü elke onderhandeling er volop ge
legenheid zal zijn alle argumenten pro en
contra ten volle tot hun recht te doen
komen.
De regeering is niet voornemens, ver
der te gaan dan door de noodzakelijke
aanpassing wordt gevorderd en is er van
overtuigd, dat de geleidelijke weg naar
lager loonpeil de meest verkieselijke is.
De door sommige leden verdedigde stel
ling, dat loonsverlaging vermindering van
koopkracht beteekent, wordt door de Re
geering tot zekere hoogte niet ontkend;
de daaruit veelal getrokken conclusie, dat,
om de koopkracht in stand te houden, de
loonen niet moeten worden veriaagd, moet
echter stellig worden afgewezen; en dit
wordt nader gemotiveerd.
De Regeering is zich terdege bewust,
dat het wetsontwerp mede van belang is
voor de gemeenten, met name voor die,
waar de werkloosheid het grootst is. Zij
is inderdaad voornemens om deze ge
meenten zooveel mogelyk tegemoet te
komen, door, voorzoover het de uitvoe
ring van gemeentewerken be+reft, de
daarvoor benoodigde kapitaalsuitgave
renteloos aan de gemeente voor te schie
ten. Anderzijds echter zal de Regeering
daarbij de voorwaarde moeten stellen,
dat ook de gemeente aan het doel, dat
met het crediet wordt beoogd, zooveel als
noodig is, medewerkt.
BELANGRIJKE OPDRACHT VOOR
DE NEDERLANDSCHE SCHEEPS-
BOUWINDUSTRIE.
Bouw van de grootste tankbcot,
«cit in Nederland op stapel gezet.
Men meldt aan de N. R. Crt.:
De N.V. Nederlandsche Koloniale Pe
troleum Maatschappij heeft gisteren in
opdracht van de Standard Vacuum Oil
Company met de Rotterdamsche Droog
dok Maatschappij een contract afgeslo
ten voor den bouw van de grootste tank
boot die tot nog toe op een Nederland
sche werf, op stapel is gezet.
Het schip heeft een lengte van 485 voet,
een breedte van 68 voet bij een diepgang
van 293^2 voet en een laadvermogen van
15.000 tons dwt. Het zal door Dieselmoto
ren worden voortbewogen en een snelheid
hebben van ruim 12 knoopen.
HET ONTSLAG AAN DE HUWENDE
ONDERWIJZERES.
De vöorgestclde regeling geldt
eveneens voor 't bijzonder onder
wijs.
Met betrekking tot het wetsontwerp wij
ziging van de artikelen 38, 56 en 97 der
lager onderwijswet (ontslag huwende on
derwijzeres) wordt er ter verduidelijking
op gewezen, dat de regeling, welke wordt
voorgesteld voor de onderwijzeressen bij
het openbaar lager onderwijs, ook word!
voorgesteld voor die bij het bijzonder lager
onderwijs.
DE STAAT MOET 15.939.428 BIJ
BETALEN VOOR DE H.IJ.S.M.
Blijkens de gegevens, opgenomen in het
prospectus in zake de emissie van 6 mil-
lioen 4 obligaties ten laste der Ho! and-
sche IJzeren Spoorweg Maatschappij, be
draagt de bijbetaling over 1933 door den
Staat der Nederlanden ingevolge art. 8
der „Overeenkomst '20 H.S." 15.939.428
(vorig jaar 9.619.397).
(De Telegraaf).
VERKEERSWEG AMSTERDAM-
OOSTEN DES LANDS.
De^ regeering is voornemens de ver
betering en het doortrekken van den
giooten verkeersweg Amsterdam—Oosler.
fles lands, als werkverruiming te doen
uitvoeren.