AMPEEREN en
Stadsnieuws
RiaafkEeedlng
§€OS - KONINGSTRAAT 78
_r
PiBCBCil
ÖENP
ASgem. Coöperatie
DERDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 14 JUNI 1934.
Licht op voor alle voertuigen.
Fijne
Koningstraat 102 - Tel. 60
S»/„ ©sliq^TTIISN
1, 2, 5, 10 en 20 maal hetzelfde nummer
Hoofdkantoor
G0EDK0QPE REISMARKEN
Li A mh A i IL
KAEVI PEERDEKENS
Alleen bij
Keizerstraat 76
wol en halfwol
2.89 - 1.89 - 1.29
BÖITENL. SPOQRBiLJEÏTEN
Uit het politie-rapport.
Zeekrijgsraad
Willemsoord
VACANTIEZEEREIZEN
JffS£,VEl-THUV3
Donderdag
Vrijdag
14 Mei
15 Juni
21.49 uur
21.49 uur
BIJZONDERE KWEEKSCHOOL
VOOR ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN.
Geslaagd voor het diploma Nuttige
handwerken de leerlingen: K. P. Klimp,
J M. v. Wolferen, J. M. Brizee, W. A. v.
Halen, A. C. Moor, W. v. Toledo.
Bij het laatst gehouden examen ee
's-Gravenhage slaagde voor het machi-
nistenexamen, diploma C (theoretisch ge
deelte) de heer J. Alexander.
BIJZ. KWEEKSCHOOL VOOR
ONDEWIJZER(ESSEN).
Examen voor Handenarbeid.
Geslaagd de heerenI. P. Clowting,
A. Heijblok, A. Horsten, P. G. Jense, P.
de Jong, H. Kiljan, G. Landman, C. v. d.
Leek, A. Yska.
Afgewezen i cand.
Met ingang van 16 Juni a.s. is.be
noemd aan de Chr. Fröbelschool, Hoogstr.
en W. van de Gemeente Den Helder, aan
de Chr. Fröbelschool, Hoogstraat, mej.
inej. A. A. Sn eitjes te Baarn, wegens ziekte
van mej. Krijrien. Mej. Krijnen zou 20
Augustus wegens het bereiken van den
pensioengerechtigden leeftijd haar arbeid
neerleggen.
EERSTE STEENLEGGING GEREF.
KERK OOIEVAARSTRAAT.
Naar wij vernemen zal Zaterdag 23
Juni a.s., des namiddags 4 uur de eerste
steenlegging plaats hebben van de nieuwe
Geref. Kerk (Rheobothkerk) aan de
Ooievaarstraat, nabij den Ruyghweg.
Deze plechtigheid zal plaats hebben
onder leiding van den Geref. predikant
Ds. Joh. Meijnen, alhier.
L.V.A.S.
De leerlingen-vereeniging Ambachts
school deelt ons mede dat®het bestuur
thans is samengesteld als volgt:
J. v. d. Sande Jr., Voorz.
J. Hart, le Secr.
C. Boon, le Penningm.
Het secretariaat is gevestigd v. d. Duin
v. Maasdamstraat 22, alhier.
40-JARIG JUBILEUM
MODEHUIS H. SPRUIT.
't Zal den opmerkzamen stadgenoot niet
ontgaan zijn, dat hoog in de lucht aan het
begin van de Spoorstraat boven het op
vallende reclamebord der firma Spruit,
vandaag er nog een is bevestigd met het
opschrift: 49 jaar.
Zeker een bemerkenswaardig feit, dat
getuigt van het in deze firma gestelde ver
trouwen, van soliditeit en voortdurend
dienstbetoon.
Wanneer in tijden, waarin velen komen
en zeer velen weer verdwijnen, een zaak
niet alleen zich 40 jaar handhaaft, maar
zich ook nog zóó uitbreidt, moet men wel
tot de conclusie komen, dat ze in een be
hoefte voorziet.
Klein begonnen op denzelfden hoek,
waar nu het forsche gebouw der firma
een waardig entrée vormt voor Helder s
hoofdstraat, bleek het al spoedig, dat ter
wille van een goede bediening meer éta
lages en verkoopruimte noodzakelijk was.
De vooruitstrevende leiding der zaak
nam deze verbeteringen ook ter hand en
bouwde bü, brak af, bouwde nieuw, zette
een royaal pand in de Keizerstraat, nam
ook de geheele overzijde in de Bierstraat
in gebruik enhoopt nog steeds niet
aan het einde te zijn van haar doel, name
lijk door meest rationeele en moderne
wijze van ótaleeren en verkoopen van
prijswaardige en solide goederen, zooveel
mogelijk koopsters uit Den Helder en
omgeving te dienen.
Ook op de onlangs gehouden en uitste
kend geslaagde modeshow gaf deze firma
bewijs van haar kunnen en haar vooruit
strevendheid, als eerste hiermee voor den
dag te komen.
In den elders in dit blad per advertentie
aangekondigden „Jubileum-verkoop" zal
weer een zeer groote keuze damesklee-
dingstukken tegen buitengewoon 'lage
prijzen een groot aantal grage koopsters
trekken.
Wij wenschen met dit 40-jarig jubileum
de firma H. Spruit geluk en nog vele
jaren „excelsior!"
VOOR DE TAXI-HOUDERS.
We maken taxi-houders er op attent,
dat de tariefkaarten, alvorens deze in
den auto op te hangen, voorzien moeten
zijn van de handteekening van den Com
missaris van Politie.
Zij, die deze kaarten reeds aan ons
kantoor hebben gehaald, moeten deze dus
alsnog laten teekenen.
Voor het gemak der taxihouders stellen
wij thans geteekende tariefkaarten ver
krijgbaar.
Tevens kunnen we nog melden, dat de
kaarten met het woord -Taxi» en voor
zien van het wapen van Den Helder,
thans gereed en aan ons kantoor te
verkrijgen zijn.
©n toch uiterst Sage prijzen!
Vraagt keurige staalcollectie
ter inzage
VER. O.-OFF. ZEEMACHT.
Als Relangeiiver, toegelaten.
Bij Kon. besluit van 5 Juni 1934, no.
32, zijn de statuten van de M ilitaire
Belangenvereeniging van Onderofficieren
bij de Zeemacht, voorheen Bond van
Marine - Onderofficieren*, goedgekeurd,
zoodat deze vereeniging als belangen
vereeniging is toegelaten.
HELDERS FANFARE CORPS.
(Dir.: Th. C. Lugtenburg.)
Programma van het 2e zomerconcert
van Helders Fanfare Corps op Donder
dag 14 Juni van 8.30 tot 10 uur.
i Vers 1'Avenir (Marsch) Sam Vlessing
2. Zampa (Ouverture) F. Ilerold
arr. G. Allier
3. 1'Arlèsienne (Suite) G. Bizet arr. L. Chomel
a. Pastorale, b. Intermezzo, c. Menuet d.
Farandole.
4 Lorraine (Marsch) Louis Ganne
5. d'Euryante (Ouverture) Weber
arr. A. Guillaume
6. Finale.
De nrs. 2 en 5 zijn respectievelijk ver-
ulichte en vrije nummers voor het con
cours, dat gehouden zal worden op 24
Juni te Hippolytushoef.
EEN FIETS CADEAU.
In een adv. in dit nummer van het
kruideniersbedrijf „De Onderneming"
wordt bekend gemaakt, dat bij aankoop
van 40 cents een halve rijwielbon wordt
gegeven. Bij inlevering van 250 bons
wordt een rijwiel ter waarde van 47.50
cadeau gegeven.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Opgave betreffende het postkantoor Den
Helder en zijn bijkantoor over de maand
Mei 1934.
Aan bovengenoemde kantoren werd,
in den loop der maand, op spaarbank
boekjes ingelegd f 86.043.19 en terug
betaald f91 841.13, derhalve minder inge-
'legd dan terugbetaald f5.797.94. Het aan
tal nieuw uitgegeven spaarbankboekjes
bedroeg 26.
Door tusschenkomst dezer kantoren
werd ter Directie op Staatsschuldboekjes
ingeschreven een nominaal bedrag van
f 500 en afgeschreven f Derhalve
meer in- dan afgeschreven f 500.
Het aantal nieuw uitgegeven Staats-
schuldboekjes bedroeg 0.
EEN SUCCES VOOR DE RECHERCHE.
De rijwieldief gearresteerd!
De plaatselijke recherche heeft een
prachtigen slag geslagen door de hand te
leggen op den man, die den laatsten tijd
zoo vele rijwielen, die gedurende eenige
oogenblikken onbeheerd bleven, meenam.
Het is een zekere S. L., woonachtig te
Schagen, vroeger te Den Helder. Maan
dagavond arresteerde de recherche hem
in Schagen, nadat een uitgebreid onder
zoek in die richting had gewezen. De man
bevindt zich momenteel op het Hoofdbu
reau van Politie, alhier, maar wordt over
gebracht naar het Huis van bewaring te
Alkmaar.
Slechts van de ontvreemding van 3 rij
wielen heeft de politie nog geen spoor
kunnen vinden. Degenen, die aangifte
deden van de vermissing van deze, hier
volgende rijwielen worden verzocht zich
even op het Hoofdbureau in de Prins
Hendriklaan te vervoegen: 1 rijwiel onge
merkt; 1 rijwiel „Pon"; 1 rijwiel met be
lastingplaatje voor werkloozen.
UNICUM
NOORDER KUNSTKRING.
De „Noorder Kunstkring", die hier elk
jaar een expositie houdt van het werk
zijner leden, :is ook dit jaar wederom op
het appèl. Verleden jaar konden wij door
omstandigheden niet zelf een kijkje nemen:
thans kunnen wij dus geen vergelijking
maken tusschen het vorig jaar en dit jaar.
Maar wel kunnen wij zeggen, dat wat er
thans te zien is, van grooten vooruitgang
getuigt bij de eerste jaren vergeleken en
dat onder het geëxposeerde belangrijk
werk is. In de eerste plaats denken wij
daarbij aan hetgeen door Dick Ket is in
gezonden. Dick Ket is in Den Helder ge
boren en werkt thans te Bennekom. Er
zijn van hem zeer vele linoleumsneden,
teekeningen, ook doeken. Onder de teeke-
ningen valt op een fraai, fijn mannenpor-
tret 's kunstenaars vader technisch
en artistiek knap werk. Ook onder de
overige teekeningen en de lino's, alle later
werk jeugdwerk heeft hij niet ingezon
den is veel belangrijks en bekoorlijks.
Eigenaardig doet het schilderwerk aan;
hierbij is een zekere precieuse manier ge
volgd, die misschien niet ieder zal impo-
neeren. Maar zeker is het knap werk.
Door onze stadgenoote, mevr. Enklaar,
is een gansche serie olieverfschilderijen
afgestaan, meerendeels stillevens, bloem
stukken, een enkel stadsgezicht, dat o.i.
niet het beste is, een binnenplaatsje (dat
reeds verkocht is). Fijn van tint is een
vaas met clematis, heel mooi een groene
test met fruit. Hier is het in 't bizonder
de geruite doek, die opvalt; ook een op zij
liggende steenen pot met druiven en ap
pels moet worden genoemd; in 't bizonder
wegens het perspectief daarin en om de
weergave der vruchten.
Van den heer L. Pinkhof is eveneens
een gansche reeks werk vertegenwoor
digd: het is van uiteenloopende aard en
bestaat uit olieverf-bloemstukken die deor
hun fel coloriet opvallen, uit batikspattee-
keningen, o.a, een uitgebloeide zonne
bloem en een woonschuit, beide groote
doeken. Verder portretten en landschap
pen in groote verscheidenheid. Een groote
teekening steegje Oude Helder
stond de heer Pinkhof af voor de kas der
Vereeniging; de hoogste bieder boven
35.wordt eigenaar van het moo^ie*
werk.
Lambert Simon is eveneens een inwo
ner van Den Helder; zijn werk is prind-
pieel anders dan bijv. van Dick Ket. Eens-
ge Jan Sluyters-achtige, geweldige naakt
figuren domineeren hier; ze zijn sober
gehouden, wat de tint betreft. Voor de
appreciatie van dit werk dient men zich
wel zeer op des kunstenaars standpunt te
stellen, omdat men er bij subjectieve be
oordeeling, dat wil dus zeggen beoordee-
ling naar eigen smaak, vreezen wij, niet
komt. Er is van hem o.a. ook een groote
gekleurde gouache-teekening „Danaïden"
Lambert Simon is, zeide de heer Pinkhof
nog zoekende naar een richting.
Jan A. Bakker, te Noordwolde, direc
teur van de Rietvlechtschool aldaar, stonc
een groote collectie knap gedane lino's af
van zeer moderne opvatting; verder zijn ei
landschappen (aquarel en olie) enz, G
Goes is er met pastels, J, B. L. van der
Wouw met twee zeestudiën, Beckering
met een havengezicht van Den Helder.
De heer Schoonhoven stond een mooie
ets (Boschgezicht) af als premie voor de
donateurs. In totaal zijn meer dan 100
nummers hier ondergebracht.
Schilderijen zien.
De heer Pinkhof gaf bij gelegenheid
Ivan de opening der tentoonstelling een
korte inleiding over schilderkunst en de
wijze waarop men een schilderij moet zien.
Kunst is het waarneembaar maken van
leen gedachte, aldus de spr., ieder kun
Stenaar is dus als het ware een profeet,
pp de wijze als de profeten uit het Oude
Testament. Maar om zijn gedachten te
jkunnen uiten is techniek noodig en dit is
'altijd de groote strijd geweest voor den
kunstenaar: om zijn gedachten technisch
jte kunnen uiten. Een componist heeft dit
Voordeel, dat hij zich in tonen kan uiten,
pok de dichter en schrijver kan de onstof-
Reisbureau
t e.Postbrug wLL ïMUwS
felijke gedachten in woorden vastleggen
Maar de beeldhouwer en de schilder heb
ben uitsluitend de materie tot hun beschik
king. en de beeldhouwer heeft daarbij ten-
kninste nog de ruimte. Een schilder daaren
tegen heeft uitsluitend het platte vlak
waarmee hij werkt. En daarmee moet hij
zijn gedachten waarneembaar maken.
Vooral voor den schilder geldt dus het
probleem van den strijd tusschen kunst en
techniek, De laatste is onmisbaar voor
hem, maar ze mag nooit de hoofdzaak
worden in zijn werk. Bij een schilderij
fnoeten we dus allereerst zien naar de ge
dachte, maar ook naar vormgeving, rhyth-
me, lijn, en tenslotte ook naar de tech
niek,
Geen enkel schilder kan al deze eigen
schappen in zijn werk tegelijk tot uitdruk
king brengen, vandaar de vele „ismen"
in de schilderkunst, de uiteenloopende
richtingen. Vaardigheid kan ontwikkeld
worden, maar het bezit er van stempelt
iemand niet tot kunstenaar, al meenen
velen helaas van wel. Het onderwijs heeft
hierop grooten invloed; door verkeerd on
derwijs kunnen maar al te veel persoonlijk-
11
door
KAMPEERDER.
III.
Trekkamp.
Zooals ik in het vorige artikel vaag
aanduidde, is het bij een trekkamp zaak
de uitrusting zoo licht mogelijk te houden
en toch alle noodzakelijke dingen mee te
nemen. De trekker va nthans staat er in
dat opzicht heel wat beter voor dan die
van tien jaar geleden. Vergelijkt men
b.v. de tenten, dekens, kooktoestellen en
rugzakken, om te zwijgen van de vele
kleine en onontbeerlijke artikeltjes, dan
valt het verschil duidelijk op. Vroeger
was het bijna geen doen om alleen te gaan
kampeeren: alles was uiterst zwaar en
nam veel ruimte in beslag. Nu weegt een
tent naüwelijks 3 kilo en is zoo klein op
te vouwen, dat hij in een lade geborgen
kan worden; de donzen dekens wegen net
een pond en nemen opgevouwen bijna
geen plaats in, en vooral de rugzakken
zijn verbeterd. De rugzak is een belang
rijk punt en een Bergan of de tallooze
imitaties maakt door het draagstel het
sjouwen aanzienlijk gemakkelijker. Maar
hierover later uitvoeriger.
Wil men werkelijk van een trektocht
genieten, dan verdient het wel aanbeve
ling te zorgen, dat de dagmarschen niet
te groot zijn genomen. Zes uur loopen
per dag is meer dan genoeg. Men kan er
een 20 a 25 km in afleggen. Natuurlijk
kan men ook langer en vlugger loopen;
vooral de beginneling wordt op den eer
sten dag steeds de dupe van zijn wil-
boven-kracht, waarvan hij de volgende
dagen de gevolgen moet dragen. Dat men
zich op den trektocht een doel stelt, is
aan te bevelen, maar het wil niet zeggen,
dat men het ten koste van alles bereiken
moet. Anders Jcan het u wel eens gaan als
dien mijnheer, die overal geweest was.
Heel toevallig bemerkte ik. dat hij niet
eens de bijzonderheden kende van de
plaatsen, die hij had bezocht. Hij was o.q.
in Hamburg geweest. Toen ik hem vroeg,
hoe hij den tunnel onder de Elbe vond,
staarde hij mij met groote oogen aan. Een
tunnel? Neen, die had hij niet gezien.
Toch was dat'wel" de moeite waard ge
weest! Zoo zou het ook wel eens den-
gene kunnen gaan, die thuis, met behulp
van de kaart of wijze vrienden, zijn plan
nen in elkaar zet en er dan later op trek
niet van afwijkt, omdat hij anders zijn
route niet geheel kan volgen. Maar daar
voor gaat men niet kampeeren en trek
ken.
Zoo komt men ook wel eens groepen
tegen, die te voet op trek zijn en een wa
gentje met zich meevoeren, waarop zij
alle bagage geladen hebben. Dit is na
tuurlijk zeer handig en gemakkelijker
wat sjouwen aangaat, maar het resultaat
is. dat men steeds de hoofdwegen volgen
moet en meer van het stof, door auto's
opgewaaid, te genieten krijgt dan van
natuurschoon.
Ga dus op trek met het eenige vaste
voornemen te genieten; wordt u nog door
iets bijzonders getroffen, wijk dan wan
neer het buiten uw „route" ligt, af. Ga
vroeg op weg: ten eerste is het dan nooit
te warm en ten tweede is alles uiterst be
koorlijk. Rust niet te vaak en te lang en
zoek vroeg uw kampplaats op. Aangezien
u den volgenden dag waarschijnlijk ver
der trekt natuurlijk is een rustdag in-
lasschen zeer aan te bevelen is het niet
noodzakelijk in de nabijheid van een dorp
te kampeeren. Eén boerderij, waar u
drinkwater cn misschien melk kunt krij
gen, is voldoende. Vraag steeds verlof uw
tent op te zetten, u kunt er alleen voor
deel van hebben. Op die manier krijgt
men vaak plekjes aangewezen, die men
alleen niet zou vinden.
Zet uw tent op een beschut plaatsje en
graaf een greppel er om heen. Met de
uitgegraven aarde kunt u een walletje
langs de tentwanden maken, waardoor de
kans op tocht geringer wordt. Ik kan u
niet genoeg aanbevelen een greppeltje te
graven al lijkt het weer nog zoo safe en
al bent u nog zoo moe. Anders beleeft u
hetzelfde onaangename avontuur als een
jeugdig trekker, die te lui was om een
greppel te graven en 's middags om drie
uur door een onweer, gevolgd door een
piasbui, verrastf werd, die onafgebroken
tot den volgenden ochtend 6 uur duurde.
De tent hield zich prima; geen droppel
kwam er door en in het begin was het
nog zoo onaangenaam niet, naar het ge
rommel te luisteren en te zien, hoe de
felle bliksemstralen door het tentdoek
zichtbaar waren. Maar na een paar uur
tjes begon aan de zijkanten het water bin
nen te kruipen en weer een paar uurtjes
later werd het grondzeil vochtig van de
plas water, die zich er onder gevormd
had. Het werd een onaangename nacht
voor den jongeling, alleen doordat hij te
lui was geweest, 5 minuten te besteden
aan het graven van een greppel.
Wanneer u met uw tent klaar bent,
kunt u op uw gemak uw potje koken.
Smaken verschillen; daarom verwacht ik
heelemaal niet. dat de lezer het met mij
eens is, wanneer ik rijst, pap, eieren,
bouillon, busgroenten aanbeveel en
vleeschwaren op trek niet zoo wenschelijk
acht, omdat het beoordeelen van de kwa
liteit der vleeschwaren voor een leek niet
mogelijk is. Kook niet op een houtvuur,
dat is wel zeer romantisch, maar voor de
omgeving gevaarlijk; de eigenaar van den
grond, waar u te gast bent, ziet het niet
graag en tenslotte gaat het met een pri
mus even goed.
Wanneer u 's ochtends opbreekt, zorg
er dan voor,"dat de greppel dichtgegooid
is, papier, schillen en wat dies meer zij
in een kuil gegraven zijn en dat van uw
kamp niet meer dan het vlakke vierkantje
bodem te zien is, waar uw tent gestaan
heeft.
heden onderdrukt worden.
Spr. plaatst nu, teneinde een en ander
duidelijk te maken, twee der inzenders op
deze tentoonstelling tegenover elkander:
Dick Ket die de techniek volkomen be-
heerscht en zich rekenschap geeft van de
eischen, die aan een werk gesteld moeten
worden en Lambert Simon, die maling
heeft aan de techniek; hij is op het oogen-
blik nog de groote zoeker van nieuwe as
pecten. Het publiek stond wat sceptisch
tegenover zijn werk, maar het publiek
heeft ongelijk gekregen: gunstige kritie
ken werden zijn deel en persoonlijk heeft
spr. waardeering voor zijn werk. Dick Ket
wilde geen jeugdwerk inzenden, hetgeen
den kunstenaar karakteriseert; zijn werk
is voor spr, een openbaring geweest. Ket
is aanhanger van de zakelijkheidsrichting,
waarin hij volkomen beheerscht werk
geeft.
Tenslotte wekte spr. de aanwezigen op
zich bij de beoordeeling steeds op des
schilders standpunt te stellen, aangezien
men slechts dan ten volle kan genieten.
De tentoonstelling is tot en met Zondag
in Musis Sacrum geopend.
DAMESAFDEELING KON. NED. BOND
OUD-ONDEROFFICIEREN.
Men schrijft ons:
Bovengenoemde afd. heeft 12 Juni haar
jaarlijksch uitstapje gemaakt. Des mor
gens pi. m. zeven uur vertrokken 39 da
mes met den reiswagen van den heer Ko-
ningsbruggen vanaf het Julianapark over
Schoorl en Bergen naar Amsterdam, al
waar bij Heek het ontbijt werd genuttigd.
Ongeveer 9.45 vertrokken wij naar Hil
versum, alwaar het raadhuis werd bezich
tigd; de ontvangst was daar schitterend
en de dames werden door een beambte
rondgeleid. Het was in één woord gezegd
prachtig. Daarna werd naar lunchroom
Heek gewandeld en de koffie gebruikt.
Na de koffie vertrokken wij naar de Py-
ramide van Austerlitz, waar de toren werd
beklommen en wij van het schoone kon
den genieten, wat ons eigen land biedt.
Na genoten te hebben van dit gezicht
gingen wij terug naar Soestdijk, alwaar in
huize „Oranjehof", het rust- en vacantie-
oord van bovengenoemden bond het diner
werd gebruikt. Na daar nog wat rondge
wandeld te hebben, ging het huis toe,
waar wij ongeveer half 12 arriveerden.
Dat wfj genoten hebben, kunt u wel be
grijpen en bij het afscheid was één roep:
„Tot het volgende jaar!"
Reisbureau YLJIa k®#®»
t.o. Postbrug Hf ÜQd? W <<a3&
Door een hond gebeten.
Maandagmiddag werd een kind van
ongeveer 10 jaar oud, toen het een hond
wilde aanhalen, door dit dier in het gelaat
gebeten.
De politie zal maatregelen treffen opdat
herhaling wordt voorkomen.
Verduistering?
Aangifte werd gedaan van vermoede
lijke verduistering van een handwagen
en een rijwiel.
Een rijwielhandelaar deed aangifte van
vermoedelijke verduistering van een rij
wiel, dat hij eenige dagen geleden aan
een persoon had verhuurd.
Dronkenschap,
Maandagmorgen werd een persoon, die
zich in kenlijken staat van dronken
schap op den openbaren weg bevond, ter
ontnuchtering overgebracht naar het
het politieposthuis aan de Spoorgracht.
Valsch geld,
Door een caféhouder hier ter piaatse
werd op het Hoofdbureau van politie een
valsch kwartje gedeponeerd. Proces
verbaal wordt hiervan opgemaakt.
Rijwieldiefstal
Maandagavond werd een rijwiel, dat
even onbeheerd in de Spoorstraat stond,
ontvreemd.
De recherche stelt eën onderzoek in.
Vernieling,
Aangifte werd gedaan van vernieling
van een deur van een woning aan de
Vischstraat alhier. Een onderzoek wordt
ingesteld.
Verduistering,
Door een rijwielhandelaar werd aan
gifte gedaan van verduistering van een
electrische rijwiellantaarn.
Zitting van Woensdag 13 Juni.
De zitting van j.1. Woensdag is te be
schouwen als een vervolg op die van de
vorige week, toen terechtstonden de serg.-
bott. P. v. S. en C. S. wegens het aanne
men van giften van leveranciers. De Fis
caal had resp. 5 en 4 maanden geëischt.
Dezen middag werden door de beide ver
dedigers, mrs. O. A. de Groot en J. Mul
der, de pleidooien in deze zaken gehou
den.
Mr. De Groot begon met amende hono-
rable te maken voor een uitlating, door
hem gebezigd, als zóu de verdediger heb
ben gevraagd om een afschrift van het
requisitoir op grond van het feit, dat hij
het gesprokene door den Fiscaal niet had
kunnen volgen. Dit nu was onjuist; dat
spr. om een afschrift vroeg, kwam door
dat hjj het gesprokene niet in alle onder-
deelen had kunnen verwerken. PI. heeft
ten aanzien van het juridische gedeelte
thans ook een schriftelijk verweer opge
steld, hetwelk hy den Krijgsraad over
handigt.
Van den zwaren eisch is spr. geschrok
ken; Wouo_v v,.. „„2
W. v. S. thans in het teeken der belang
stelling (beide artikelen behandelen het
geven resp. aannemen van giften als
waarvoor bekl. terechtstaan), maar het
Rotterdamsche geval, dat daartoe aanlei
ding gaf, is van gansch andere impor
tantie. Kan het zyn, zegt, pi, dat commen
taar, door „Volk en Vaderland" gegeven,
wel dezen eisch heeft beïnvloed. In be
doeld blad werden uitdrukkingen als
„corruptie" enz. gebruikt, maar zoo erg
is het in ons geval toch niet? Immers,
deze giften werden den bekl. niet ver
strekt met de bedoeling hem om te koo-
pen. Het is voor pl. zeer de vraag of het
inkoopen van de goederen wel tot de taak
van een bottelier behoort, en pl. zou dit
wel gaarne eens vernemen. Was de bot
telier, toen hij deze opdracht kreeg van
zijn chef, niet veeleer, om het plat uit te
drukken, boodschappenjongen? Wil hij
krachtens art. 363 strafbaar zyn, dan
moet bewezen worden, dat de giften hem
werden gegeven met de vooropgezette be
doeling, dat hij daardoor iets zou doen of
nalaten in stryd met zyn plicht. Was dit
nu, vraagt pl., zyn plicht? Behoorde het
tot zijn werk? Alleen bij voorafgegaan
overleg tusschen hem en den leverancier
kan sprake zyn van een vooropgezette be
doeling, en dat overleg bestond immers
niet. Dus kan ook dit artikel nimmer als
grondslag voor een veroordeeling dienen.
Evenmin was het bekl. taak op de waar
af te dingen. Er zijn eenvoudig aan ver
schillende leveranciers prysopvragen ge
daan, waaruit de goedkoopste is genomen
en Z. de levering kreeg. Maar nu is het
toch heel gewoon, dat men bij de betaling
daarop eenige korting geeft; een dienst
meisje, dat een rekening gaat betalen
voor haar mevrouw, krijgt toch ook een
paar percent en niemand vindt daarin
aanstoot. Bovendien, iedereen wist het;
zelfs werd het aan den fiscus opgegeven
als extra inkomen.
Te hoege strafmaat,
De strafmaat acht pl. dan ook veel te
hoog. Hij wijst op artikelen in het Tijd
schrift voor Strafrecht van mrs. Muller
en Scheffer; dien kant moeten we niet uit,
zegt pl. Voor de toepassing van de daarin
aanbevolen methode, n.1. een hooge straf
als afschrikwekkend voorbeeld, acht spr.
onzen tijd nog niet rijp.. Is het bovendien
billijk en rechtvaardig om dezen bekl. te
laten boeten over de hoofden van tal van
anderen heen, die precies hetzelfde deden?
En welk nut kan het hebben dezen man
uit de marine te verbannen? Hy staat be
kend als uitstekend militair, met een goe
den staat van dienst en het gaat nu toch
te ver hem als misdadiger te brandmer
ken. Het heeft spr. dan ook geirriteerd,
dat in het rapport alle anderen als heilige
boontjes worden voorgesteld, terwijl juist
deze man als de misuauigüi- wordt ge
brandmerkt! (Bekl. breekt bij deze woor
den insnikken uit). Het is nooit de be
doeling geweest van de regeering om voor
dergelijke delicten zulke zware straffen
op te leggen en evenmin van den minis
ter van financiën, die immers een gene
raal pardon afkondigde voor belastingont
duikers, die millioenen te weinig opgaven.
Er moét ook hier een generaal pardon
komen, zegt pl, dat is ook het belang van
de marine zelve. Want niet door derge
lijke straffen krijgen we een gezuiverde
marine, integendeel, juist door een alge
meen pardon. In dezen rust op de schou
ders van den Krijgsraad een schoone taak.
Men bedenke, dat alleen de strafzaak
zelve al preventief werkt. Het best acht
spr. een geldboete, eventueel met voorw.
gevangenisstraf. Maar celstraf is voor
hem en zijn familie de ondergang.
Repliek van den heer Fiscaal.
In zijn antwoord handhaaft de Fiscaal
de door hem in zijn requisitoir aange
voerde juridische gronden. Het verweer
als zouden deze inkoopen niet tot de werk
zaamheden van bekl. behooren, verwerpt
spr., ook de Hooge Raad verwierp meer
malen dit verweer. Voldoende Is, en dat
is ook de bedoeling geweest van den wet
gever, dat dit inkoopen behoorde tot zyn
ambt. Spr. wijst er voorts op, dat. deze
bekl. een ambtenaar is en dat het W. v.
S. het aannemen van giften voor ambte
naren strafbaar stelt. Bekl wist in ieder
geval, dat de prijzen, die hij betaalde, te
hoog waren, want hy kon er immers de
korting op krijgen, die hy genoot! Ook
wist hij, dat die korting eigenlijk in de
zakken van korporals en manschappen
behoorde te komen.
Dan het opzet. De raadsman gaat van
de verkeerde praemisse uit, dat Z., de
leverancier, medeplichtig zou zijn. Dat is
onjuist; hy kan alleen strafbaar zijn vol
gens art. 177, voor het onderhavige geval
is dit niet ter zake dienende. Voor bekl.
was het duidelijk wat Z. bedoelde met zyn
gift, en dit geeft bekl. zelf toe.
Natuurlijk wist men bij de marine óók
wel, dat er korting genoten werd. Maar
dat dit een dergelyken omvang had aan
genomen, wist men niet. Oogluikend is
een fooi van een of twee percent altijd
toegelaten. Bovendien, aldus de Fiscaal,
als men te goeder trouw was en zelfs
zijn inkomsten, die aldus werden genoten,
bij den Fiscus aangaf, waarom werden
zy dan niet aan de Commissie-Oosterhuis
opgegeven
De Fiscaal refereert zllh aan
een clemente uitspraak.
Tenslotte de strafmaat. Dat blijft altijd
een lastige kwestie. Na het onderzoek
in October had bekl. moeten begrijpen,
dat wat hy deed, strafbaar washy had
moeten ophouden daarmee. Maar hy ging
er mee door. Van «misdadigheid* is na
tuurlijk geen sprake; misdadigers zouden
in de marine ook niet worden toegelaten.
Ook spr. voelt, dat een straf van 5
maanden eigenlijk wat zwaar is. Maar
waarom is bekl. na het eerste onderzeek
van de Comm. Oosterhuis doorgegaan
Weliswaar heeft bekl. ten processe een
boetvaardige houding aangenomen, maar
juist het feit, dat hij na Oct. toch door»
ging met deze aanneming, is voor spr.
aanleiding geweest die schuld te straffen.
Ook de groepsmentaliteit, die te dezen
