Stadsnieuws
ABONNEMENTSGELDEN.
v 5ór 15 Octoher,
RIJDT per HILLTAX
de blad
heldersche courant van dinsdag 9 october 1934.
Bij het Reddingsmonument.
Gemeenteraad
'Wol wilt 11 kzanl
yVan onze postabonné's doen wij het
verzoek de abonnementsgelden voor het
vierde kwartaal ten bedrage van 2.—
per postwissel over te maken of op onze
postgirorekening 16006 over te schrijven.
Na genoemden datum wordt beschikt
niet f 015 verhooging.
Over de abonnementsgelden in de stad
wordt dezer dagen per looper beschikt.
Wij verzoeken beleefd de kwitantie bij
eerste aanbieding te voldoen.
DE ADMINISTRATIE.
Licht op voor alle voertuigen.
Dinsdag 9 Oct17.49 uur.
Woensdag 10 17.47
MAILVERZENDING.
De laatste buslichting voor de mail-
verzending heeft plaats Woensdagavond
20.55 aan het hoofdkantoor, stadbussen
lichting 3.
VOOR ONZE KINDEREN.
In het eerste raadsel is e(en fout ge
slopen.
Er staat 7e rij een vracht.; dit moet
zijn: 7e rij een vrucht.
UITSLAG VERLOTING TEN BATE
VAN DE HERV. KERK TE
HUISDUINEN.
Het Kerkbestuur van Huisduinen maakt
bekend, dat het schilderij verloot is, en
deze prjjs is gevallen op no. 288.
De prijs is af te halen bij den heer
A. Klei", te Huisduinen.
ORANJEGARDE.
Onder verwijzing naar de in dit num
mer voorkomende advertentie en ten ver
volge op hetgeen reeds eerder daarom
trent werd medegedeeld, vestigen >vij
nogmaals de aandacht op de groote pjro-
pagatida-vergadering, die Donderdag a.s.
in Casino zal worden gehouden en waar
de bekende volksdichter Leo Lens het
woord zal voeren en het doel der Oranje
garde uiteenzetten.
Tevens zal onder zijn leiding het „garde
lied" worden ingestudeerd en door alle
aanwezigen gezongen.
Behal ve de Oranje-Harmoniekapel, heeft
een aantal dames en heeren musici onder
leiding van den Heer D. Makelaar, zich
welwillend tot medewerking bereid ver
klaard, ten einde deze belangrijke Oranje
avond te doen slagen.
Vermelding verdient hierbij, dat door
de firma W. H. Tielrooij, muziekhandel
Weststraat, belangeloos een harmonium
beschikbaar is gesteld.
De alhier reeds bestaande fluitisten-
afdeeling zal in gardekleeding een op-
marsch maken en een paar nummertjes
uitvoeren. De vergadering is ook voor
ouderen toegankelijk.
NIEUWE ZAAK.
BEDRIJF IN OLIESTOOK
INRICHTINGEN.
In het perceel Zuidstraat No. 27 heeft
zich de heer A. Raith gevestigd, welke
een zaak begint in oliestookinrichtingen.
Het is een moderne vinding, die echter
in v merika, zij het op een eenigszins an-
andet' wijze, reeds in breede kringen
toi .assing vindt.
De licenties zijn door de Amsterdam-
sclie N.V. Gedera aangekocht, en voor
het rayon Den Helder en omstreken is
aangesteld de heer Raith.
Genoemd systeem, dat ons gedemon
streerd werd, biedt ontegenzeggelijk
diverse voordeelen. Aangezien gestookt
wordt met dubbel geraffineerde ruwe
olie, ontstaan geen slakken en asch. De
brandstof neemt een minimum plaats in,
en geeft geen onaangenamen walm.
Vol"ens den heer Raith verbruikt men
in een normale kamer, bij normaal ver
bruik ongeveer 1 cent per uur, hetgeen
zeker niet duurder kan zijn dan het stoken
met de gewone middelen.
Het systeem wordt toegepast voor
haarden, gaskachels, centrale verwarmin
gen en fornuizen. Een ander voordeel is
nog. dat geen warmte rr.e r verloren gaat
door de sc.hoorsteenen, daar deze niet
meer noodig zijn, en men zoodoende 100 #/0
profijt van zijn brandstof trekt.
Wij adviseeren gaarne onze lezers eens
een kijkje te gaan nemen in deze nieuwe
zaak, waar men in ie er geval een mo
derne en interessant" wijze van verwar
ming kan aanschouwen.
VAN DE HELDERSCHE RADIO
CENTRALE ONDERNEMING,
Nog steeds is do H. R. C. O. bezig het
nieuwe net voor te bereiden en de eerste
noodige voorzieningen te treffen. Na veel
besprekingen is aan het einde der vorige
maand met de gemeente overeengekomen,
dat binnen tien maanden na 20 Januari a.s.
het nieuwe vijf-programma-net in gebruik
zal worden genomen, dus 20 October 1935.
De Directie van' de onderneming zal
echter trachten, en volgens opgave van
den aannemer der kabellegging zal dat
ook zeer wel mogelijk zijn, om reeds eerder
op het nieuwe net over te gaan.
Een belangrijke factor voor debespoe
diging van dien overgang is de mede
werking der huiseigenaren bij het aan
leggen van de kabels. Op het oogenblik
gaat iemand van de centrale huis aan huis
ten einde daartoe medewerking te vragen.
Het is verheugend, dat overal de gevraagde
medewerking ten volle wordt gegeven.
Een opwekking tot die medewerking aan
de nog niet bezochte huiseigenaren willen
wij gaarne ondersteunen.
Er is trouwens niets om den aanleg
van het net te belemmeren. De brand
alarminrichting, welke in de kabel is opge
nomen is een groot algemeen belang,
terwijl de kabel vrijwel onzichtbaar,
althans niet ontsierend, aan de achterzijde
der perceelen wordt aangebracht. Slechts
een enkele maal zal er toe moeten worden
oyergegaan om de kabel aan de voorzijde
aan te brengen, doch de Directie ver
zekerde ons, dat dat slechts in het aller
uiterste zal geschieden. Zoo is bijvoor
beeld alles bekeken om aan de achterzijde
van de Koningstraat tusschen Koning
dwarsstraat en Koningsplein langs te
komen, doch dit bleek onmogelijk. En zoo
zullen er nog wel enkele straten of straat
gedeelten zijn.
Hoewel wij nu iets op de zaak vooruit
gaan ioopen is het toch wel belangrijk nii
reeds te vermelden, dat door een prac-
tische inrichting van het nieuwe net de
zekerheid zeer toe zal nemen. Steeds
worden namelijk kleine »kringen«, van
pl.m. 80 abonnó's ieder, op de toevoer
leiding aangesloten. Die »Kring« is onder
broken op één plaats, zoodat vanaf de
toevoerleiding de stroom zich in twee
takken verdeeld. Indien nu in één van die
takken een storing ontstaat wordt direct
het genoemde onderbrekingspunt opge
heven en overgebracht naar de plaats van
de storing. Hiermede is dus bereikt, dat
op z'n hoogst een kleine honderd abonné's
tegelijk gestoord kunnen worden en dat
voor een slechts zeer korten tijd. Daar in
eiken kring een zekeringkast geplaatst
wordt, kan direct nagegaan worden waar
zich de storing bevindt,
Op het oogenblik is de Onderneming
bezig om de zwakke plekken in het oude
net te herstellen, door het aanbrengen
van kabels, welke meteen voor het nieuwe
net geschikt zijn. In de buurt van de
Vischstraat en een gedeelte van de Oude
Helder is hierdoor reeds een veel betere
weergave en toename der geluidssterkte
verkregen. De toevoer geschiedt nog op
de oude wijze door middel van vierboven-
grondsche geleidingen.
Dezen winter heeft geheel Den Helder
dus reeds voor zoover dat mogelijk is
goede muziek.
KERKCONCERT LUTHERSCHE KERK
WOENSDAG 19 OCTOBER,
Het Kerkconcert. te geven door de zan
geres en zanger Dora Schrama en Dick
Weiman en den orgellist Toon de Hoogh,
zal plaats vinden op Woensdag a.s. in de
Luthersche Kerk, Weezenstraat, des
avonds acht uur precies.
Wij vermeldden reeds een en ander over
deze solisten en laten nu nog een critiek
'volgen van het Kerkconcert gegeven in
de Luthersche Kerk te Amsterdam in de
maand Maart van dit jaar.
De zang van mevrouw Dora Schrama kan
zonder aarzeling goed worden genoemd. Zij is
Stadsritten vat 10 ct. p. p. Öuitenritten 5 ct. p. KM-
Standplaats: Julianapark tegenover „Bellevue"
v. d. WIJST, Hoofdgracht 24. Tel. 565,
iemand, die o i. tot de beste vocaal-kunstenares
sen van onzen tijd behoort. Zij zingt alles met
sterk beeldend vermogen, raak en beheerscht
temperament, zeer geïnteresseerd muzikaal, zoa
dat alles pakt en den bedoelden indruk maakt.
De bas-zanger, Dick Weiman, ontpokte zich
als een uitstekend bariton, die zijn soli zong op
voortreffelijke wijze, zoowel zijn stemgeluid als
zijii voordracht maakten op de aanwezigen zicht
baar indruk. Ook' nu kwamen wij onder de be
koring van zijn mooi geluid en zijn voornaam
zingen
Bij het tweetal duetten, gezongen door Dora
Schrama en Dick Weiman, voelde men zijn verr
wachtingen hoog gespannen als die waren
volmaakt voldaan: deze uitnemende duetten ver
tegenwoordigden inderdaad de som der presta
ties van beide: zangeres en zanger.
AANRIJDING.
Op de Weststraat werd Zaterdag Oen
dame door een paar fietsende slagers^
jongens zoodanig aangereden, dat zij
kwam te vallen en haar pols brak.
INSCHRIJVINGEN
HANDELSREGISTER.
Nieuwe zaken:
Den Helder.
P. Kool, Basstraat 68, kruideniersbedtijf.
G. Rurap, Achter Binnenhaven 24, melk
handel.
Wijzigingen:
Den Helder.
N.V. Landbouw-Mij. tot voortzetting der
zaken, voorheen gedreven door Jac.
Verfaille, Dijkstraat 37, landontginning
en veeteelt. Statutenhandelsnaam en
bestuurswijziging.
Opheffingen:
Den Helder. i
A. Visser, Keizerstraat 17, café.
M. F. Meerens, Zuidstraat 27, winkel in
huishoudelijke artikelen en borstelwerk,
HELDERSCHE EIERVEILING.
Op de eerstvolgende veiling a.s. Don
derdag 11 Oct. zal het aantal geveilde
eieren in dit jaar het millioen overschrij
den. Het veilingsbestuur meent deze ge
beurtenis niet ongemerkt te moeten laten
passeeren.
Zij heeft een verrassing voor de köo~
pers bedacht en zal een zilveren vulpot
lood met inscriptie beschikbaar stellen
voor den lcooper die door zijn koop hét'
millioen geveilde eieren volmaakt.
BAZAR KON NEDERL, BOND VAN
OUD-ONDEROFFICIEREN.
Toen wij achter onze schrijftnacliihte
plaats namen, teneinde de indrukken.!
Maandagmiddag opgedaan bij de opening/
van genoemde bazar of fancy-fair, Oith&fi
werken, kwamen wij in de verleiding ?en
ode agn het vrouwelijk vernuft te dichten.
Evénwel deze kolommen bieden slechts,
een beperkte ruimte, en wij zullen ons «lus
moeten bepalen tot de vermelding van
een klein gedeelte dezer schatkamer,
waarin de bovenzaal van het café van
den heer Van Weelde herschapen is. Het
is een kleurig geheel, dat den bezoeker
treft, bestaande uit de meest uiteenloo-
pende voorwerpen op het gebied der
schoone- en nuttige handwerken, Er han
gen niet minder dan een vijftal spreien
(gegarandeerd handwerk!)» een aantal
tafelkleeden, kussens, theewarmers, baby
pakjes (zóó beeldig, dat men in de ver
zoeking komt een jaar of 20 terug te
gaanenz., enz. Daartusschen aan
schouwt men dan rijk geornamenteerde
fruit- en vruchtenmanden, diverse artis
tieke snuisterijen, en eenige taarten.
Ter stimulatie musiceert een kwartet,
bestaande uit het duo Helmstrijd en de
gezusters Schrander, op een wijze, welke
voor de bezoekers een reden te meer zal
zijn in dit „boudoir" rond te neuzen......'
Maar ter zake: om half drie werd ge
opend door Mevr. Kooy, die in enkele
woorden alle aanwezigen een welkom toe-
riep, en daarbij in het bijzonder noemde
Mevr. Kruys, Mevr. Dikkers, Burge
meester Drresen, Mevr. Broekman als ver-
Waar eens, bij Tessel's ree,
In 't barnen der gevaren,
Het heldendom der zee
Den strijd hond met de haren
En kostbre levens bracht.
Behouden aan den wal,
Door ruige mannenkracht
Behoed voor wissen val,
Rijst straks bii Helder's dijk,
Deez' eerzuil fier in 't licht.
Als dankbaar hulde-blijk
Door 't gansche land gesticht.
S. N. B.
tegenwoordigster der Vereen, v. Nederl.
Huivrouwen, Mevr. Van VlietWickel
als gere-lid. en Mevr. Paans van „Har
monie",
Na het openingsspeechje werd 't woord
gevoerd door den heer Schenkius, be
stuurslid van den plaatselijken bond. die
'in warme woorden zijn hulde bracht voor
het gepresteerde der dames-afdeeling. Hij
citeert eenige gevallen, waaruit blijkt hoe
soms de steun der Vereeniging van noode
kan zijn, en dat niets de energieke dames-
afdeeling te veel is, als het er op aankomt
in een gezin verlichting te brengen.
De heer Schenkius hoopt, dat de resul
taten van dezen bazar evenredig zullen
zijn met den arbeid, dien men er aan ten
koste gelegd heeft, en dankt nogmaals
allen, die er voor zorgden, dat men zóó
voor den dag kon komen.
Mevr. Kruys, die hierna het woord
neemt, spreekt eveneens haar wenschen
uit, wat betreft het succes, en heeft een
keurige bouquet rozen in ontvangst te
nemen.
Toen was het Burgemeester Driessen,
die nog een zeer ernstige manipulatie
smoest volbrengen, en wel het opschrijven
van een datum, welke de geboortedag is
van de te verloten pop. De datum werd
gezet, en de heer Schenkius, die als
„groot-zegelbewaarder" optrad, lakte den
brief dicht.
En dit was dan het einde der officieele
opening, en zijn wij verder gefêteerd op
thee en gebak, welke excellent smaakten,
en door aardige dames geserveerd wer
den.
Het is verder onnoodig te zegggen, dat
het er bijzonder gezellig was, en dat wij
mèt de Vereeniging hopen, dat het een
succes wordt, opdat het werk, onder lei
ding der dames Jansen, Kegge en Kooy,
niet voor niets gepresteerd werd.
Tenslotte vestigen wij er de aandacht
op, dat de bazar heden den geheelen dag
te bezoeken is.
Men deelt mede, dat de taart is gevallen
op no. 10; de fruitmand op no.'10, en de
sprei op no. 86.
NUTSSPAARBANK TE DEN HELDER,
Opgave uitsluitend betreffende de Nuts-
I spaarbank te Den Helder, Polderweg 1over
de maand September 1934.
Op spaarbankboekjes werd in den loop der
maand ingelegd 234.699.89 en terugbetaald
f 214.271.80. Derhalve meer ingelegd dan
te ugbetaald 20.428.09.
Het aan spaarders verschuldigd kapitaal,
bij den aanvang van dit jaar 2.635.344.65,
bedraeigt thees 2.716.157.
Het aantal in den loop van September nieuw
uitgegeven boekjes bedroeg 106. Het aantal
in omloop zijnde boekjes steeg hiermede tot
3268.
Or.der de in September uitgereikte 106
nieuwe boekjes zijn inbegrepen 1 i boekjes
voor jonggeborenen (op deze boekjes plaatst
Je Spaarbank een eersten inleg van 1.
De lediging van spaarbusjes in den loop
van September leverde een bedrag van
3.431.35 aan kleine besparingen.
Het totaal in omloop zijnde spaarbusjes be
draagt thans ruim 1800.
TAPTOE.
Hedenavond bij gunstig weer, taptoe.
De route is als volgt: Paleis. Hoofd
gracht, Kanaalweg, Polderweg, Javastraat,
Singel, Kerkgracht, Koningstraat, Spoor
straat, Werf.
HOOG MILLITAIR GERECHTSHOF.
De verduistering van toko-
gelden.
Het Hoog Militair Gerechtshof.te's-Gra-
venhage heeft bij vonnis van 6 October
j.1. in hooger beroep uitspraak gedaan
in de zaak tegen J. J. de R., marinier
le. klasse te Den Iielder, die bij vonnis
van den Zeekrijgsraad te Willemsoord
van 18 Juli 1934, wegens verduistering
van toko-gelden, was veroordeeld tot een
gevangenisstraf van zes weken.
Door den heer E. Bos Jzn. alhier was,
als rapporteur van de Prot. Ohr. Reclas-
seeringsvereeniging, een reclasseerings-
rapport ingediend, waarin tot een voor
waardelijke straf werd geconcludeerd.
Het Hoog Militair Gerechtshof, opnieuw
rechtdoende, veroordeelde beklaagde tot
een gevangenisstraf van zes weken, met
een proeftijd van drie jaren.
Vervolg-agenda.
De vervolgagenda voor de vergadering
van den Raad der gemeente Den Helder
op hedenavond vermeldt de volgende
punten:
Ingekomen stukken.
A. Dankbetuiging van het bestuur van
het Rusthuis „Huize Parkzicht" voor hét
besluit van 28 Augustus jl., tot verkoop
van bouwterrein op gunstige voorwaarden
voor het te houwen rusthuis;
B. Besluiten van Gedeputeerde Staten
tot verdaging hunner beslissing omtrent
de ter goedkeuring ingezonden raads
besluiten van:
a. 28 Augustus jl. tot verhuur van 4
woningen te bouwen aan de Wachtstraat
en tot het beschikbaarstellen van een
bedrag van f 3462.— voor dien bouw;
h. 28 Augustus jl. tót verhuur van 12
woningen te bouwen aan de Smidstraat
en tot. het beschikbaarstellen van een
bedrag van f 18.855.25 voor dien bouw;
c. 4 September jl. tot het verstrekken
van een geldleèning aan het Sportpark
„Den Helder".
C. Op het Raadsbesluit van 4 Septem
ber jl. tot vaststellen van de verordening
betreffende het beheer der Gemeente
bedrijven.
(Voorgesteld wordt deze stukken voor
kennisgeving aan te nemen).
D. Schrijven van den Hoofdingenieur
van den Rijkswaterstaat te Alkmaar naar
aanleiding van het besluit van den Raad
van 28 Augustus jl., waarbij een nieuw
ontwerp-overeenkomst voor die overdracht
wordt aangeboden.
(Burgemeester en Wethouders stellen
voor met deze concept-overeenkomst
accoord te gaan).
Voorstel tot nadere vaststelling van de
rooilijn voor perceel Artilleriestraat 10.
Wegenbelasting,
Vaststelling van het eerste suppletoir
kohier der Wegenbelasting 1934.
Behandeling reclames Wegenbelasting,
belastingjaar 1934.
Besloten vergadering,
Voorstel tot liet aanleggen van een
rijwiel- en wandelpad door de duinen.
In uw vergadering van 10 Juli j.i. stelde
de heer Biersteker de vraag of wij in
overweging wilden nemen het aanleggen
van rijwielpaden langs den Strooweg b.v.
vanaf de R.-K. begraafplaats tot aan
„Duinoord". De bedoeling van den
vraagsteller was om aldus een veiliger
verkeer over dien weg te verkrijgen. Het
is bekend dat het verkeer over den
Strooweg in de zomermaanden zeer druk
kan zijn en dat deze. smalle weg daar
door gevaar oplevert.
Bü een ingesteld onderzoek is echter
gebleken, dat bii de tegenwoordige situa
tie het aanleggen van rijwielpaden slechts
mogelijk is op het rechte gedeelte van
den Strooweg en wel vanaf den hoek bij
de R.-K. begraafplaats tot aan het begin
van de Donkere Duinen, even voorbij het
ontmoetingspunt van den weg met de
Doggersvaart. Op dit gedeelte zijn de
bermen voldoende breed voor het maken
Buitenlandsch Overzicht pag. I
feuilleton1
Radio-programma2
De onrust in Spanje. De regee
ring heeft de teugels van het be
stuur in handen 1
Moordaanslag te Zwolle. Een
dansleeraar ernstig gekwetst 2
Door een misverstand zijn twee
Fransche torpedojagers te Srnyrna
beschoten2
Bij een bandietenoverval in Mant-
sjoerije zijn 11 personen ver
moord 2
Pest in Batavia. Twee personen
overleden3
Bij een ongeluk op een onbewaak-
ten overweg te Stompwijk zijn
twee menschentevens te betreu
ren. 7.
Het einde van de werkzaamhede i
van het Pelikaan-comité. Bijna
een ton voor het Nationaal Lucit-
vaartfonds 6
De onrust in Spanje duurt voort 3
Duitsch reizigersverkeer naar Ne
derland practisch onmogelijk ge
naakt. doordat niet meer dan 10
.nark over de grens mag worden
meegenomen 2
Omtrek-nieuws 7
Marktberichten 7
Marineberichten 7
Sportnieuws 8
Tivoli bioscoop. 7 uur.
Witte bioscoop, 7X/ uur.
Lezing voor niet-katholiekendoor pater
Wynand Sluys. R.-K. Kerk, Kerkgr.,
8.30 uur.
Woensdag 10 Ociober:
Seance telephaat Maloitz..Casino, 8.15 u,
Kerkconcert Luth. KerkWeezenstraat
8 uur.
Donderdaag 11 October.
Prapaganda-avond ..Oranje garde". CasU
no. 8 uur.
Bonte avond Padvindersver. Musis Sa->
crum, 8.15 uur.
Zaterdag 13 October.
Gymnastiek-uitvoering „Pro PatriaCa
sino, 8.15 uur.
van rijwielpaden. Voor het gedeelte van
den weg, grenzende aan de Donkere
Duinen, is de breedte van den weg daar
voor niet voldoende. En feiteliik zijn
dergelijke paden het meest noodig in de
gebogen en smalle gedeelten van den
Strooweg, zoowel nabij het voetbalterrein
als bij de Donkere Duinen. Omdat op
deze wijze geen behoorlijke oplossing
was te verkrijgen, heeft de voorzitter
van ons college een bespreking gehad
aan het Departement van Defensie, waar
bij het mouclijk bleek, dat een gedeelte
van den militairen landsgrond, gelegen
langs de eigendomsgrens van het duin
terrein vanaf den Strooweg nabii de R.-K,
begraafplaats, in erfpacht kan worden
verkregen voor den aanleg van een
rijwiel- en wandelpad. Op die wijze kan
een pad worden gelegd vanaf den Stroo
weg tot en in aansluiting met bet be
staande rijwielpad naar zee nabii de Don
kere Duinen.
De kosten van aanleg van het pad met
inbegrip van de plaatsing van het benoo*
digde hekwerk worden geraamd op
f 29.000.Hierin is begrepen een be
drag van f 15.000.aan arbeidsloonen en'
f 14.000.aan materialen. De leden van
de Commissies van bijstand voor do
Ja, het ging er niet zacht toe op „het oor
logsschip", Maar we zouden met Uilenspie
gel kunnen zeggen: „Ze maken het er naar",
Gedeserteerd werd er ook nogal eens op
Hellevoet. Dan werd een premie uitgeloofd,
voor wie den misdadiger terug bracht, en het
waren de veldwachters en de agent, die daar
van profiteerden.
Het klinkt ongelooflijk, maar het is een feit,
dat een deserteur, als hij ingepikt werd, zelf
zn reis- en verblijfkosten moest betalen, plus
d« premie (f 3. voor den opbrenger. En
"et is meermalen gebeurd, dat de afvallige
vlak voor de loopplank zich losrukte, het
schip opstormde, en salueerend. voor den com
mandant „zich presenteerde", als zijnde „vrij
willig terug gekomen. Dan verviel de pre
mie voor den ambtenaar, en dat was den
esertéur heel wat waard
Een ander staaltje van het ruwe en tege-
')k aan hunior rijke leven van den marine
man rijt vroeger dagen is het .vólgende:
Matroos Roest, bekend om zijn onver
schilligheid, had al menige geeseling moeten
incasseeren, en zat reeds tallooze malen „in
de petoet". Maar evenveel malen was hij
daaruit gebroken Hoe de kerel het klaarde,
was een wonder, maar geen celdeur was vei
lig voor hem. En op een goeden morgen was'
hij weer verdwenen, en nadien heeft men nim
mer taal noch teeken van hem vernomen.
Roest had evenwel een klein souvenir nage
laten, in den vorm van een 4-regelig rijm, dat
in den truur gekrast, als volgt luidde:
Mannen, als je Roest wil houwen,
Moet je ijzeren hutten bouwen,
Hier is de spijker, en daar is het gat.
Waar Roest z'n kop door stak.
Mooi is het niet, maar het typeert Roest,
Van „het oorlogsschip' naar den gemeen
teraad is slechts één stap
Ook daar was. het vroeger (en heden) lang
niet altijd pays en vrêe. Zoo is er een prach
tig verhaal in omloop van de aanschaffing
van een zeker ambtenaren-reglement.
De vroede vaderen oordeelden het nood
zakelijk, dat er zoo'n document in hét léven
geroepen werd, maar de kwestie was:hoé
komen we er aan? Een deel der vaderen oor
deelde het onmogelijk, dat de wethouder zoo
iets voor elkaar kon spijkeren, en was dan
ook ten zeerste verbaasd toen op zekeren dag
gemeld werd. dat het ambtenaren-reglement
uitgewerkt was, en op de eerstvolgende ver
gadering bespioken zou worden,
Op een of andere duistere wijze kon een
der heeren, die aan een zóó groote intelli
gentie der wethouders twijfelde, een oog
s'.aan in het hivige stuk, en begon oogenblik-
kelijk een speurtocht in alle naburige gemeen
ten, Het was voor heni ten eenenmale uitge
sloten, dat de heeren zonder hulp of plagi
aat het voor elkaar gebokst hadden. Hij
zocht en zocht, en ziedaar... zijn moeite wer-
de beloond. Hij vond het reglement van
alpha tot omega uit het... Dortsche Ambte
naren Reglement. De rest der geschiedenis (s
droevig: op de vergadering wérd punt I van
het document ter bespreking ingeleid, en op
hetzelfde moment sprong de gemeentelijke
speurder op, en sprak: ik stel voor mijne hee
ren, dat wij aanvangen met ieder der aan-
v.ezigen een afschrift van dit reglement uit
tc reiken, hetgeen de nalezing zal vergetnak-
k lijken.
Tegelijk haalde hij een zestal copyen uit
z'n binnenzak! Tableau!
En zoo zijn er nog tallooze voorbeelden
aan te halen.
100 procent Hellevoet» was ook hét feit.
dat het nagenoeg onmogelijk was, een stuk
land. of zelfs een peuterig stukje maar, te
koopen of te huren. Het geheele fort behoor
de namelijk èn aan „Oorlog" én aan Water
staat èn aan Genie. Dat liep schots en
scheef door elkaar, en het was onbegonnen
werk het begin en einde van dit labyritnh te
zoeken. Zoodat men er maar niet eens aan
begon.
Veel heeft Hellevoet ook gelaboureerd aan
watersnood, De verdediging tegen onzen erf
vijand, het water, was absoluut onvoldoende
en ook thans is dat nog zoo.
En meermalen is het gebeurd, dat bij
springvloeden het water één tot anderhalven
méter tegen de huizen opstond. Men maakte
wel gebruik van de z.g. „vloedplanken", die
in geval van nood tegen de gevels geplaatst
werden, maar van beteekenis waren ze niet.
Spannende geschiedenissen kan men daar
over hooren,
Als men op stormnachten het opgezweep
te wafer de kaden overstroomde, en de lich
ten gedoofd werden, dan hoorde men in de
Egyptische duisternis het geschreeuw der red
ding brengende mannen, en het gehuil der
vrouwen en kinderen, die dachten, dat de
dagen der zondvloed weer aanbraken. Den
andtitn dag dreven dan stoelen en tafels
vroolii! in bei rond, en in den raad werd
druk geappelleerd.
Tot de vele onbegrijpelijke dingen die op
Hellevoetmogelijk waren, behoort o.a. het
feit, dat het eerst zoo laat een waterleiding
kreeg Deze kwam pas tijdens burgemeester
Opzoomer wiens naam intusschen voort
leeft in de voormalige „Brakke", thans den
meer weidschen naam van Burgemeester Op-
zoomerlran dragende), die het met zeer veel
moeite klaarspeelde.
Er Waren zelfs allerlei strategische midde
len t.- hulp geroepen, en wordt er beweert,
dat men van departementskringen de waar
schuwing had doen hooren, dat. in geval Hel
levoet geen waterleiding kreeg, de marine
naar een andere vestingstad verlegd zou wor
den
En dit schijnt den doorslag gegeven te heb
ben, al heel spoedig werd met de werkzaam
heden begonnen en niet al te lang daarna kon
den de putten op non activiteit gesteld wor
den. 't Was trouwens tijd ook...
Bij het 25-jarig jubileum van dit evenement
kon men op Hellevoet in een winkel het vol
gende gedicht lezen, dat èn van dankbaar
heid, èn van chauvinisme blijk geeft:
Heïvoetsluis viert blij van geest
't Zilv'ren waterleiding feest,
Maat in den Briel
Pompen ze nog met hart en ziel
O zoo!
Een serie beelden van Hellevoet, van, laat
ons zeggen een jaar of 25, 30, terug. Toen
het wel niet meer de gouden tijd was, maar
er toch aan den anderen kant geen reden tot
klagen was,
Hoe was het gestéld met de politiek?
Daar alleen zou men boekdeelen over kun
nen vullen. Hellevoet ressorteerde onder het
kiesdictrict Brielle, hetgeen van jaren her zich
kenmerkte als een oerstevig bolwerk der li
beralen. En met de vestingstad was het al net
eerder. Het ging er voornamelijk tusschen de
liberalen en anti-revolutionnairen, die er vaak
en hevig gestreden hebben. Als een karak
teristieke persoonlijkheid uit die dagen moet
genoemd worden het liberale kopstuk Goed
koop, oud-Tweede aKmerlid en iemand, die
in regeeringskringen zéér gezien was. Hij was
dan ook bijna zonder uitzondering lid van de
Commissie van Rapporteurs voor de Mati-
nebegrooting
In den politieleen strijd moeten dan voorts
benoemd worden de beroemde en gevreesde
Roodhuyzen (lib.voorzitter der Lib. Unie
en bekend journalist bij het „Vaderland'
Hermans, als Sociaal-Democraat, Ds. Vun*
derink (Ant.-Rev.) en ook de alom bekende
A P. Staalman, een kopstuk uit Den Heldec
(Chr.-Democraat
Ja, het waren daar stormachtige vergade*
ringen in „Casino" op Hellevoet, en in „Ti*
voli" op Nieuw-Helvoet.
Het is uit deze periode, dat men den Helle*
voeters eindelooze verhalen kan ontfutselen,
De werf, als voornaamste kurk, waar de
plaats op dreef, gaf toen emplooi aan circa
500 menschen, hetgeen trouv/ens de bloeipe*
riode genoemd kan worden. Toch stak reeds;
af en toe een Kamerlid zijn kop op, en oor*
deelde een liquidatie van de werf noodzake*
lijk. Doch de door Napoleon zoo goed ge*
fundeerde instelling kon wel een stoot/e ver*
dragen, en voorloopig dreigde geen gevaar.
Evenwel er werd 'n Staatscommissie in 't lever*'
geroepen, die uit had te maken in hoe verre
de instelling moest behouden blijven. De con*
clusie luidde: men had haar als werf van aan*
bouw op te heffen. Hetgeen geschiedde, erv
als het begin van het einde gerekend kan wor*
den.
Dat men haar niet ophief, is later in 1914'
van groote beteekenis gebleken, toen zij van
onschatbare waarde was voor de verzorging
en proviandeering der vloot
Van de bejaarde Napoleontische gebouwen
is een groot deel verdwenen door een brand,
welke de reserve- en viccahemagazijnen in de
asch legde, die vervangen werden door mo*
dernere.
Van brand gesproken.
(Wordt vervolgd)'.