Stadsnieuws
Met Hr. Ms. K XVIII langs vreemde
landen en zeëen.
verp'
u tilt li Uzcnï
HULDIGING B. PRINS.
L ro\ ^e>ar
Bij parite puZ"
v c
rbon
Zijn
Uit het politie-rapport.
Oscar II
I De spelling-MarcHant is thans opge-'
TWEEDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 6 DECEMBER (934.
Licht op voor alle voertuigen.
Hen initiatief van H.R.C,
VELTHUIJS
-
Ponderdag 6 Dec.
Vrijdag 7
16.19 uur.
16.18 uur.
GEEN ELECTRISCHE STROOM!
Zondag van 12hatf 2.
Wederom zal Zondag gedurende 1% uur
geen stroom kunnen worden betrokken. Wij
verwijzen naar de advertentie in het nummer
van heden.
DE BEZICHTIGING VAN'DE' „OSKAR II".
Heden van Si/2 tot 5 uur.
Ten aanzien van de gelegenheid, die Woens
dag, naar wij mededeelden, zon zijn gegeven
voor de bezichtiging van het Zweedsche oor
logsschip „Oskar II", blijkt een misverstand
te hebben bestaan. Niet gisteren, maar heden,
Is die gelegenheid er. Velen, die Woensdag
middag waren gekomen, zijn nu teleurgesteld.
Het schip zal niet Donderdag vertrekken,
zooals wjj aanvankelijk hebben gemeld, maar
Vrijdagmorgen. Het juiste uur is nog niet be
kend; dit houdt verband met het tij. Zoo
mogelijk, zal het nog tijdig door ons worden
gepubliceerd.
OECUMENISCHE KERK WIJ DIN GS-
DIENST.
In de Nw. Kerk aan de Weststraat.
I
Zondag a.s., 's avonds om 7 uur, zal, even
als vorig jaar, in de Nw. Kerk aan de West
straat, een oecumenische Kerkwijdingsdienst
worden gehouden, waar gesproken zal worden
over: „Christus, de ware Vredevorst". Het
woord zullen voeren Ds. M. v. Wichem, Ned.
Herv. Pred., Ds. P. H. Borger?, Luth. Pred.,
Ds. H. A. Enklaar, Ned. Herv. Pred., Past.
Th Moleman, Oud-Kath. Pastoor en Ds. P. J..
Smidts, Doopsgez. Pred. De toegang tot dezen
kerkdienst is vrij. Voor bijzonderheden zie
men de advertentie in dit nummer.
NAT. BOND VAN BARMHARTIGHEID.
Men meldt ons:
De heer G. A. Minnes, genoemd als lid
van het Actie-Comité als vertegenwoordiger
der S.D.A.P., vertegenwoordigt daarin niet
deze partij, doch heeft als vertegenwoordiger
van niet-kerkelijke groepen daarin zitting ge
nomen, zoodat behoeftigen buiten eenig ker
kelijk verband zich ook tot hem kunnen wen
den.
Wij hebben reeds een en ander medegedeeld
imtrent de huldiging, welke de Heldersche
ftacing Club, waarvan B. Prins, de mecani
cien van de thans wereldberotemde „Uiver"-
bemanning, een zevental jaren terug deel uit
maakte bij zijn komst alhier brengen zal.
Dinsdagavond werden in het clublokaal van
H.R.C. in de Keizerstraat met de verschillen
de besturen van de vereenigingen,die aan
deze huldiging deel wenschten te nemen
enkele noodige besprekingen j gehouden ten
einde in deze tot een definitieve regeling te
komen. Zooals de Voorzitter van H.R.C., de
heer Thijssen, bij den aanvang, zeide, was het
aanvankelijk niet de bedoeling, dat H.R.C. in
deze de leiding zou nemen, omdat hetgeen
Prins gepresteerd had, met voetbal niet te
naken had. Gezien echter de weinige activi
teit van de Heldersche burgerij, heeft men
tenslotte gemeend dit bezwaar ter zijde te
moeten zetten en het initiatief voor een hul
diging te nemen.
Het is de bedoeling Prins in den meer in-
tiemen kring van diverse vereenigingen te
huldigen. Hieronder deelen wij de namen der
corporaties mede, welke aan die huldiging
deel zullen nemen. Het „Stedelijk Muziek
corps" was direct tot medewerking bereid,
ook van andere zijde werd die ruimschoots
ontvangen: „Casino" stelde haar zaal koste
loos beschikbaar, de firma Heydanus zal,
eveneens kosteloos, voor de versiering zor
gen. Tal van garages en ook particulieren
stelden hun auto ter beschikking, zoo
groot was het aanbod, dat wy niet alle kon
den accepteeren. Spr. dankt al dezen voor
hun medewerking; ook de redactie van de
Heldersche Courant brengt spr. dank.
Prins arriveert Vrijdag met den trein van
18.33 en wordt ontvangen door een deputatie
van H.R.C. Na aankomst van den trein zal
gelegenheid bestaan voor de leden in de
wachtkamer eenige oogenblikken zich met
hun oud-collega te onderhouden. Het „Stede
lijk Muziekcorps", dat zich voor het Stations
plein heeft opgesteld, zal zich dan doen
hooren, en daarna trekt de stoet naar Casino,
waarbij de volgende route zal worden ge
volgd: Parallelweg, Sluisdijkstraat, Keizer
straat, Spoorstraat, Bierstraat, Weststraat,
Kanaalweg, Casino.
Aldaar zullen in de kleine zaal verver-
schingen worden aangeboden. Daarna zal, in
de groote zaal, de officieele huldiging plaats
hebben. Tot dusver hebben zich hiervoor de
navolgende vereenigingen opgegeven; O.K.K,,
Moed, Volharding, Zelfopoffering; Stedelijk
Muziekcorps; H.F.C. „Heidér"; Vereeniging
Veilig Verkeer; Marine Luchtvaartdienst;
Nationaal Herstel; Heldersche Boys; R. K.
Middenstandsbond.
Zeer waarschijnlijk zal ook de Burgemees
ter aanwezig zijn. Bij slecht weer zal de mu
ziek zich op het perron opstellen en daar
spelen; tijdig zal dan aan ons Bureau wor
den bekend gemaakt of de voorgenomen
route kan doorgaan. Het is niet de bedoeling,
dat de vereenigingen met groote geschenken
komen. Uit den aard der zaak blijft iedere
vereeniging hierin vrij, maar Prins heeft op
zjjn tocht door het land al zeer veel geschen
ken gekregen en de bedoeling is slechts een
huldiging in intiemen Kring.
Tenslotte deelen wij nog mede, dat Casino
van 7 uur af geopend is.
Aan het slot dezer besprekingen nam de
heer F. Grunwald (Vereeniging „Veilig Ver
keer") het woord, om namens alle aanwezi
gen H.R.C. te danken voor het genomen ini-
tlatief.
(Reeds opgenomen in. het Advertenieblad
van gisteren.)
BACHS WEINACHTSORATORIUM IN DE
NIEUWE KERK AAN DE WESTSTRAAT.
In verband met de belangrijke uitvoeringen
van Bachs oratorium hetwelk bij gelegenheid
van het 50-jarig bestaan der afd. en de 250e
geboortedag vBn den grooten meester op 17 en 18
Dec. wordt uitgevoerd, moge hier een Over
zicht van Bachs beroemd oeuvre volgen
V,a° Baclh is bekend dat hij 300 cantates
eett geschreven alle voor speciale gelegen-
leden, waarmede men wel 5 jaargangen zou
kunnen yuljen zonder in herhaling te vallen.
■Helaas zijn pl.m. een 100-tai verloren gegaan.
Onder deze 200 cantaten zijn meesterwerken
van den len rang zooals het Wëihnkchtsorato-
rium wel zal openbaren.
Het 'Weihnachtsoratorium bestaat uit een
combinatie van zes cantaten, welke bij gele.
genheid van het Kerstfeest zijn gecomponeerd,
nam.le, 2e und 3e Weihnacht.-deiertage, Am
.Neujahrstage, Am Sonntag nach Neujahr, Am
jfeste der Erscheinung Christi.
Van deze zes warden wegens de groote uit--
g'ebréidhèid van het werk' doör Toonkunst de
.eerste vier als de voornaamste op het Kerst-
i feest betrekking hebbende, gezongen.
ln deze cantaten verleent Bach aan het
recitatief, (spraakgezang, aanpassing van de
muziek en het gesproken woord), waarop de
woorden van den Bijbel worden gezongen, een
uitdrukking zóó natuurlijk en ongedwongen,
maar tevens zóó verheven dat Bach's recita
tief thans nog ieders bewondering opwekt.
Het is dan ook niet zonder reden dat Toon
kunst hiervoor de lyrische tenor Corn. van
Münster (bekend uit Verdi's requiem) heeft
geëngageerd.
In de aria's (stuk voorgedragen voor één
zangstem met instr, begeleidingbrengt Bach
de Napelsche da capo-vorm (herhaling) in
toepassing zonder echter in den melodischen
stijl der Napelsche opera te vervallen.
Hij geeft de koren een buitengewone be-
teekenis door er bijna steeds de fuga vorm
meerstemmig toonstuk, opgebouwd uit één
thema en doorgevoerd 'in de verschillende
stemmen), aan te binden. Hij maakt veel meer
werk vhn dé instrumentale begeleiding en
vestigt het Protestante Koraal als middelpunt
van het geheel. Het behoeft wel geen nadere
aanduiding dat ieder die de werken van Bach
heeft beluisterd, steeds onder den indruk is
gekomen van de prachtige en verheven rust
welke van deze, stemvoering meesterlijk be
werkte, koralen uitgaat.
De teksten van Bachs werken, welke niét
alle aan de H. Schrift zijn ontleend zijn veelal
van bespiegelenden aard, welke naast de bij
belwoorden (recitatief) in de muziek zijn op
genomen. Daaraan hebben wy te danken dat
er in zijn groote werken zoo heerlijk schoone
koren, recitatieven en aria's voorkomen die
immer grooten indruk zullen maken.
TWEEDE ABONNEMENTS
VOORSTELLING.
„De Revisor" van Gogol, Maandag a.s.
Reeds is door ons melding gemaakt van
de a.s. tweede abonnementsvoorstelling, welke
zal worden gegeven op Maandag 10 Decem
ber a.s., waar zal wórden opgevoerd dóór de
Arnaterdamsche Tooneelvereeniging het be
kende blijspel van Gogol, „De Revisor". Het
komt ons wenschelijk voor hiervan in het
kort den inhoud weer te geven, tot beter be
grip voor, den toeschouwer.
Het stuk „De Revisor" dateert uit 1836.
Het wekte, bij zijn eerste opvoering in dat
jaar, de woede op der getroffenen; in dat
zelfde jaar vertrok Gogol naar het buiten-
goedkope
reismarken
Reisbureau
t/o Postbrug
land waar hij zich sedertdien meestal ophield
in Rome. Het verloop van de geschiedenis is
als volgc:
Een Russisch provinciestadje leeft zijn een
zaam leven van onderlingen diefstal, corruptie
en omkooperij. Het blijkt, dat onder ieder
sociaal systeem een samenleving mogelijk is,
mits dit systeem maar algemeen aanvaard
wordt. Immers, als iedereen bedriegt,
wordt het leven weer eerlijk. Er zijn echter
eenige nadeelen aan verbonden: ten eerste
worden de arme lieden (als steeds) de dupe,
en ten tweede bestaat de mogelijkheid, dat
St. Petersburg op een zekeren dag een regee-
ringsinspecteur stuurt. Deze mogelijkheid nu
hangt als een dreigend spook boven de be
woners, en het zijn vooral de ambtenaren met
den burgemeester (gouverneur) aan het
hoofd, die dit spook op klaarlichten dag voor
zich zien. Zóó groot is hun angst, dat zij als
het ware iedereen vóór een rëgeeringsinspec-
teur zouden aanzien. Als er dan ook op ze
keren dag een berooide jongeman uit Péters-
burg ten tooneele verschijnt (twee rentenier
tjes hebben hém in hethotel gezien en ko
men het aan den burgemeester vertellen) is
het het kwade geweten, dat de bevolking den
schrik om het hart doet slaan. Iedereen wil
zich wreken op iedereen, iedereen wil zich
rechtvaardigen ten koste van iedereen. De
„revisor" zoo is zijn titel wordt de
gast van den burgemeester en in diens wo
ning speelt zich dan het slot van deze tragi-
komedi af. Een gansche reeks van feesten
wordt voor den vermeenden regeeringsambte-
naar belegd, omkooperijen moet hij doorstaan
en de vrouwen trachten haar verleidingskun
sten op hem toe te passen. En daar deze
„revisor" leeft volgens hetzelfde systeem als
de stad, lukt dit alles prachtig. Op een ge
geven oogenblik wordt het den vermeenden
„revisor" te erg, aangezien hij voor de con
sequentie van een verloving met des burge
meesters dochter komt te staan. Dan vlucht
hij. Hij heeft echter zelf veel pleizier aan het
bedrog gehad en heeft dit genoegen geuit in
een brief aan een Petersburgsch vriend. En
nu wreekt zich het systeem, want ook de
postdirecteur doet mee en 's mans eenige ge
noegen bestaat in het openen en lezen van
"alle brieven. En midden op het verlovings
feest stormt hij met het nieuwtje binnen, dat
de „revisor" geen revisor, maar een doodge
wone bedrieger is.
Ziehier, zeer in het kort, de inhoud van „De
revisor". Daar het stuk, zooals we zeiden,
in 1836 speelt, krijgen we dus een „costuum-
stuk" en het zijn deze schilderachtige cos-
tuums,' die het succes ongetwijfeld zullen
verhoogen. Er is een zeer groot tableau de la
troupe; het programma vermeldt niet minder
dan 27 verschillende namen en hieronder zjjn
nog dubbelrollen. Het aantal personen, dat
optreedt, is wel een 40-tal, en hieronder vin
den we de namen van Oscar Tourniaire, Louis
van Gasteren, M. van Warmelo, Sternheim,
Wiih. Duymaér van Twist, Anna Sablairolles,
etc.
Voor plaatsbespreking enz. en wij raden
ieder aan daar tijdig voor te zorgen ver
wijzen wij naar de advertentie.
v
:.i
ST. NICOLAAS IN DE MARINE-CANTINE.
Ruim 300 kinderen, waaronder
slechts weinig stoute.
Dat was me wat, Woensdagmiddag .aan. de
Buitenhaven! Was me daar, jieelemaal uit
Spanje, Sinterklaas gearriveerd op een witten
schimmel met een glimmenden, roetzwarten
Pieterman-knecht bij zich, en ze waren van
plan de Cantine in te gaan, waarruim 300
kinderen van marine-personeel beneden den
rang van officier, hen met ongeduld ver
beidden.
Maar vóór het zoover was, vóór St.
Nicolaas er aan denken kon naar binnen te
gaan, moest hjj poseeren. Want daar waren
twee Zweedsche officierenmet een kiektoe-
stel, voor wie dit specifiek Nederlandsche
feest met zoo'n fraai uitgedosten St. Nicolaas
en zoo'n roetzwarten Pieterman natuurlijk iets
zeer buitengewoons was, dat in den kring
hunner kennissen als Nederlandsche folklore
opgang zal maken.
Hoog zat hij op zijn schimmel; het dier zelf
de witheid er van was onmiskenbaar
echt was zich de groote eer niet bewust.
Het kon evenwel niet mee de cantine in; wat
de marine-menschen met dit bij uitstek tot
de rubriek „land en tuinbouw" behoorende
levende requisiet tenslotte gedaan hebben,
kunnen wij u niet vertellen.
Intusschen had zich de Cantinezaal gevuld;
ruim 300 kinderen met vaders en moeders
het is geen kleinigheid. Ook de Commandant
der Marine, schout-bij-nacht Kruys met zijn
adjudant, den luit. ter zee Reynierse, alsmede
de officier van politie en de officier van admi
nistratie, beheerder der cantine, woonden het
feest bij, waarop een heel programma was
opgesteld, waarop zelfs een goochelaar en een
poppekast prijkte en waaraan de noodige lied
jes natuurlijk niet ontbraken. Daar begon het
eigenlijk mee, met tante Alida en de mond
harmonica, en ik verzeker u, ze zongen het
uit volle borst. En toen even later Sint Nico
laas zelf binnenkwam met zijn trouwen
knecht, werd tante Alida in den steek gelaten
en vervangen door het lied:
Duitse Spoorbiij.
met 60 korting
Reisbureau
t/o Postbrug VELTHUIJS
Sint Nicolaas, kom maar binnen met je
[knecht.
We zitten allemaal weer even recht.
En Sinterklaas hield daarna een heele
speech; hij wou eerst heelmaal niet naar Den
Helder komen, zoo zeide hij, omdat de kin
dertjes hier in Den Helder eigenlijk zoo be
voorrecht zijn boven die in tal van andere
plaatsèn. Daar heb je er, die bij dé padvinders
zijn, anderen zijn lid van de Speeltuinvereeni-
ging of ze hebben deelgenomen aan het St.
Nicolaasfeest in „Casino"Maar er kwam
zooveel aandrang van allerlei zijde, dat Sint
Nicolaas besloot toch maar weer naar Den
Helder te gaan.
De Sint heeft speciaal de groeten meege
bracht van de vaders, die aan boord van de
K 18 zijn, en die hij onderweg gepraaid heeft.
En dan heeft-ie het over de wonderdaden,
die in het kleine Holland worden verricht en
waaronder de verovering van de zilvervloot
door Piet Hein wel een der grootste is. En
op zijn verzoek zingen de kinderen dat uit
volle borst, natuurlijk begeleid door het schit
terende strijkje, dat niet mankeerde en dat er
de stemming goed inhield. En Pieterman zelf
sloeg in hoogst eigen persoon de maat.
Toen dit afgeloopen was, moesten de boos
doeners voor het front komen. Het was een
paedagogisch halfuurtje, voor sommigen de
brutalen een intermezzo, voor de kleintjes
een benauwd oogenblikje. Daar was Piet, die
brutaal tegen zijn moeder was, en Aartje, die
beweerd had niet meer aan Sinterklaas te ge-
looven, was erg kleintjes, toen zij tegenover
hem stond. En de allerlaatste was tevens de
allererste: Enno was het, en hij ging ln den
zak, effectief en ter dege, ik heb het zelf ge
zien, dat Pietermanknecht den zak met jongen
en al op den nek nam en hem wegbracht. En
op het psychologisch moment speelde de
muziek van „Lang zal hij leven in de gloria!"
en het was heusch niet duidelijk of ze er
Enno dan wel SintNicolaas mee bedoelden......
Ja, dat moet toch ook in de krant: ook
mejuffrouw S. moest voor het front ver
schijnen. U weet niet wie mejuffrouw S is?
Zij is de typiste van de Onderofficiers-ver-
eeniging. Sint Nicolaas haalde met haar een
oude herinnering op van vijftien jaar geleden,
toen zij óók voor hem moest verschijnen.
Maar dat zetten we niet in de krant.
Toen alle zondaren de revue waren gepas
seerd, kwam Grebuno, de goochelaar, Deze
goochelaar tooverde doekjes en bloempjes zoo
maar uit de lucht en zelfs ln de handen van
de jongens, die hem op het tooneei mochten
helpen. Hoe meer je er naar keek, des te
minder snapte je er van, al beweerde een
jongen in m'n buurt, dal hij het kon zien hoe
hjj het deed. Niks hoor! geen sprake van.
Na de pauze kwam de poppenkast, en daar
na de uitreiking van geschenken. In een bij
zaal van de cantine stonden ze, keurig ver
pakt. Ieder kind kreeg een cadeautje, be
nevens nog eetbare waar. Bovendien waren
er al heele blikken met speculaar verdwenen,
zoo maar leeg, ineens. Het was al met al, een
St. Nicola'asvi'ering, die er wezen mocht, dat
blijkt wel.
Vermelden wij tenslotte nog,dat voorzitter
van het Comité was serg. Verkerk, dat voor
St. Nicolaas fungeerde de serg. Punt, en dat
kwartiermeester Van dér Sluis de rol Van
Pieterman-knecht vervulde.
EEN BEZOEK AAN DE MOLSTER
BRANDES RADIO-FABRIEKEN.
De Fa. de Zeeuw heeft het initiatief geno
men, om de Heldersche luisteraars en radio
amateurs iets meer van de radio-techniek en
toestelbouw te laten weten. Zij heeft daartoe
de medewerking verkregen /an den impor-
tepr der K.B.-apparaten, de N.V. Ph. J. Schut
te Amsterdam, om een harer technici naar
Den Helder te zenden, met een collectie films.
Daarnaast zal een lezing worden gegeven,
met de schema's der diverse ontvangappara
ten, welke tevens gedemonstreerd worden. U
kunt op dezen avond zien het ontstaan van
een radiotoestel in deze fabrieken.
De laatste creatie der K.B. Fabrieken zul
len aanwezig zijn op een tentoonstelling welke
des namiddags voor een ieder toegankelijk zal
zijn. Van 36 uur in Musis Sacrum.
Daar wij in Den Helder nog zoo weinig in
de gelegenheid zijn, een dergelijke demonstra
tie met lezing te kunnen bijwonen, zal het
naar onze meening dan ook wel een gang naar
Musis Sacrum waard zijn.
Men zie voor verdere bijzonderheden de
advertentie in dit nummer.
De vermissing van honderd mark.
Ten aanzien van het bericht in de Heldersche
Courant van 4 dézer omtrent de vermissing
van 2 biljetten van 50 Mark, door een Duitsche
juffrouw, in een perceel aan de Spoorgracht,
wordt medegedeeld dat de bewoners van het
perceel hiermede niets uitstaande hebben.
Past op uw rijwiel.
Door een tweetal personen is aangifte ge
daan van vermissing van hunne rijwielen,
welke zij op den openbaren weg hadden laten
staan.
inlicht jngen
Wintersport
Reisbureau
to Postbrug VELTHUIJS
Overal zie je ze loopen
's avonds in de drukke straat,
met hun groote blauwe petten
en een lach op hun gelaat:
Ja, de Hóllandsche Marine
komt een weinig in 't gedrang,
want de Nieuwediepsche meisjes
stellen plotseling belang
in die aardige matrozen
van het koude Noorderiand,
waar de walvisch wordt gevangen
en de middernachtzon brandt.
Nu geen pet met zestien letters,
maar alleen de „Oscar II"
doet het hart der meisjes gloeien,
maakt ze stemmig en tevrêe,
Enk'ie schoonen, heel gemoed'lijk,
staan te keuvelen op straat,
als een Zweedsch matrozen-groepje
eensklaps langs hen henengaat.
„Do you go with me, my lady?"
klinkt een joviale stem,
en Marie, één van de meisjes,
voegt zich als de wind by hem,
Glunderlachend„Wat een prachtvent,
met wien ik nu medega!"
Maar al die jaloersche meisjes
roepen haar nog achterna:
„Kind, laat jij je hart maar kloppen
voor zoo'n Zweedsch marineman,
omdat je toch geen matroos met
zestien letters krijgen kan!"
Als ge dit gedicht gaat lezen
in de „Heldersche Courant",
zal de boot al weer vertrekken
naar zijn koude Vaderland.
En de Zweedsche Jantjes, hunk'rend
naar hun eigen huis en haard,
stoomen langzaam naar de ruimte,
door de Jutters nagestaard.
HENDRIK HAKKELAAR.
Rijwielbotsing.
Door een bewonostet van de Oude Helder
werd aangifte gedaan dat tóen zij gisteravond
per rijwiel in de Langestraat reéd,. zij dooreen
wielrijder werd aangereden, doordat deze
haar bij het maken van een bocht geen voor
rang verleénde.
Haar rijwiel werd' door dé aanrijding be
schadigd. Persoonlijke ongelukken hadden
niet plaats.
i
Feuilleton Pag. I
■Buitenlandsch Overzicht I
i Vliegtuigbouw bij de Kon My. „de
\8chelde"t
i De begrooting van defensie ts Dins-,
I dag door de Tweede Kam'r aange-.-
i nomen met 36Si stemmen
sénsatióneelé bekentenis in'sa&ë den
'■brand in'den Dui'tsch&n Rijksdag
i t j -
5 r
j Te Loosduinen is een fabriek ontdekt
voor hét clandestien vervaardigen
j van margarine
nomen in de leerplannen van gym-'
nosttt én' RB.S. met 5-}. cursus .6
i Bezwaren van dagbladen tégen 'de tn-
I voering van (Ten Middën-3uropée-
j schen tijd c 1 8
Emigratieplo,nnen van Nederlandsche
landbouw,,naar Indie7
Gisteren is door onze regeering een
nieuwe Olearingovereènkomst met
Duitschland getèekend 6
Voorbereiding voor den laaisten slag
tnsschen Paraguay en Bolivie
Verduistering van 200.0.00 mark. De
dader aangehouden S
Prinses Juliana terug in ons land 8
De Kerstvluchtvan de „Snip" 6
De vlieger Ulm en zijn makkers wor-
den vernijist 6
De Kersïvluchten van de K.L.M. naar
Oost- en West'. Dé ''pösïvérzeiiding '6
Hr. Ms. „K XVIII"-is gisterenmorgen
van Madeira vertrokken u 6
De Saarkwestie .vor. den Volkenbond 8
Oyttrek-nieuws.
Marktberichten
M aririeberichten
Sportnieuws
o
Hierondér geven wij den eersten reisbrief
over den tocht van de K. XVIII. Een van de
officieren vonden wij bereid om voor onze
krant een reisbeschrijving te maken van den
tocht, die door al onze lezers met spanning
gevolgd wordt. Op de kaart in onze foto-kast
kan men het verloop van den tocht van de
onderzeeboot volgen. Velen komen trouw
van de vorderingen van de K. XVIII kennis
nemen. Het is ons een genoegen dat we nu
ook in staat zqn onzen lezers van het leven
aan boord te kunnen vertellen en de bevindin
gen van Etat major en bemanning op de
plaatsen die op den grooten tocht worden
aangedaan. Wij hopen binnenkort ook eenige
foto's te kunnen reproduceeren, betrekking
hebbende op deze reis.
MET HK. MS. „K XVIH" LANGS
VREEMDE LANDEN EN ZEEEN.
14 November 12 uur 's middags. Door dui
zenden uitgeleide gedaan heeft Hms.
,.K XVIII" haar grooten tocht aanvaard, haar
tocht in dienst van Nederland en de weten
schap. Van het verrtèk behoef ik niets meer
te vertellen dat zal vermoedelijk wel uitge
breid in de krant hebben gestaan. Alleen over
den indruk, die dit uitgeleide op ons gemaakt
heeft, hebt U natuurlijk nog niets kunnen
lezen. En deze indruk was overweldigend.
Eerst vlak voor ons vertrek, de toespraak
van Z. E. den Minister van Defensie. Zoo
kernachtig en zoo uit ons aller harten gegré
pen, dat geen der opvarenden dit moment
ooit zal vergeten. Nog dagen erna werd
hierover gesproken. Na deze krachtige woor
den nog even vlug afscheid genomen van de
achterblijvenden, de trossen los en langzaam
de haven uitgestoomd. Overal de aangetreden
bemanningen der achterblijvende schepen, de
oude zeebonken van de Dorus Rijkers en de
Drente, de menschenmassa op het hoofd, die
ons aliemaal goede reis toejuichten, ai die
vlaggen en tot slot de tonen van ons, yooral
op zulke momenten, prachtige Wilhelmus,
het is voor ons een onvergetelijk afscheid
geweest, zoo mooi en zoo getuigend van
aller meeleven, dat het op ons een diépe, on-
uitwischbare indruk heeft gemaakt. Tot de
Uiterton nog begeleid door onze Hólland
sche collega's O 11 en O 13, een door ons
zeer gewaardeerde attentie, het laatste „goe
de reis" van hen en Hr. Ms. „K XVIII" is voor
den eersten keer op dezen tocht alleen, iet3
wat haar nog wel eens meer zal overkomen.
Even later komt een telegram van Hare
Majesteit de Konnigin binnen, dat a.v. iuidt:
„Commandant K XVIII.
Bij den aanvang van uw wereldreisbiedt
Hare Majesteit de Koningin U, officieren
en overigen opvarenden Hare beste wenschen
aan voor een voorspoedige reis. Hare Ma
jesteit hoopt, dat deze onderneming, waarbij
veel van uw aller volharding en plichtsbe
trachting zal worden gevergd, ten volle aan
de veelzijdige gestelde verwachtingen zal
beantwoorden".
w. g. de Adjudant van dienst Phaff.
Dankbaar zij wij voor deze hooge belang
stelling en de woorden van Hare Majesteit
zullen ons sterken in ons voornemen om de
ze reis tot een goed einde te brengen. Ook
van andere zijden zijn we overstelpt met
telegrammen en brieven met goede wenschen.
Uit alle deelen van het land, uit alle lagen
der bevolking zijn ze binnengekomen. Har
telijke brieven van gewezen matrozen, van
gewezen officieren en onderofficieren, van ons
onbekende burgers, van een onbekenden domi-
né uit Friesland enz, enz., het zijn er teveel
om allemaal hier op te noemen, maar we
nemen lüerbij nog eens de gelegenheid te
baat om allen en iedereen te danken voor de
warme en groote belangstelling, by het
aanvaarden van onze reis betoond, Voor ons
is dit een stimulans om te trachten de ver
wachtingen, die aan ons gesteld worden, niet
t.eieur te stel'en.
We treffen het met het weer, een kalm
zeetje en alleen zoo nu en dan wat regen.
De rust keert langzamerhand terug op de
boot, we steken ons in onze vaarplunje, dat
zijn de oudste kleeren, die we hebben, want
iets nieuws ben je op een onderzeeër niet
waard, en we probeeren onze spullen zoo
goed en zoo kwaad ais het gaat in onze
twee kastjes weg te stoppen. Ja, voor eigen
bergruimte is niet yeel over en het is een
langurig passen en meten voor alles er in
zit. En zit hét er eindelijk in, dan bedenk je
je ineens, dat je. je kijker heelemaai achter
in had gestopt en dan begin je maar weer
van voren af aan, al of niet geduldig, af
hankelijk van het temperament van het
slachtoffer, 's Avonds staat de „huisradio",
(in tegenstelling met de „scheeps- of diénst-
radio"), een door de monteurs zelf gebouwd
ontvangtoestel, aan en hooren we de uit
zending van ons vertrek uit Nieuwediep door
de N.C.R.V. Heelemaai alles hebben we
niet kunnen opvangen, maar het grootste
deel was goed en we danken den reporter
van hieruit voor zijn goede wenschen aan
het einde der uitzending. Dit, is dan tevens
voor ons het einde van dezen eersten emotie
volle dag.
De volgende dagen gaan aile, wat de
hoofdindeeling betreft, gelijk voorbij. Alleen
eijn er telkens genoeg kleine voorvalletjes, die
voor ons een aangename afwisseling beteeke-
nen. In het Kanaal krijgen we orize eerste
onderdompeling ten behoeve van Professor
Vëning Meinesz. Na het bovenkomen zien
we uit den regen op vrij grooten afstand het
prachtige Duitsche passagiersschip „Bremen"
opdoemen. Met bijkans fantastische snelheid
jaagt de slanke stoomer. ons voorbij en is
tn een ommezien uit het gezicht verdwe
nen. De naam „windhonden der Oceaan" is
voor deze zeekasteelen met recht gekozen.
Wij gaan op ons gemakje verder met ons
8 mijls vaartje. We varen de heele reis met
deze snelheid, ómdat hierbij het brandstof
verbruik het kleinste en dus hét zuinigste is,
een zeer belangrijke factor in deze tijd. De
K XVni kan echter ruim 18 mijlen per uur
loopen en met dit besef, dat we nog veel
harder kunnen dan wé nu loopen, staren we
de Bremen zonder teveel afgunst na.
Buiten het Kanaal gekomen (Start Point is
het laatste land wat we voorloopig te ziea
eullen krijgen) beginnen dé geregelde slin
gerwaarnemingen van den Professor. We
gaan hiertoe driemaal per ëtmaal onder wa
ter, des morgens om half negen, des mid
dags om half vijf en dan des nachts om half
een. De waarnemingen verloopen tot nu toe
naar wensch; hierover; en over het doel
ervan zullen we in een volgenden brief nog
terugkomen. Volstaan we met te vermei
den, dat ongeveer W.N.W. van Finisterre op
ongeveer een tweehonderd mijl uit de kust
een interessante looding werd gedaan met
het Atlas Echolood. Binnen een afstand van
3 km werd een dieptevermindering geconsta-
teérd van bijna 1000 meter (van 4625 tot
3625 m), hetgeen d enindruk wekt, dat al
daar het gebergte van Noord-Spanje zich
tot in den Atlantischen Oceaan heeft voort
gezet. Stelt U zich overigens deze diepte
eens voor, het zou, zooals onze kwartier
meester het duidelijk uitdrukte, bijna een
uur loopen zijn naar beneden. De diepte van
ongever 5000 meter ia de gemiddelde gewo
ne oceanendiepte.
Zaterdag is de wind belangrijk toegenomen
en daarmee ook de zee. we varen langs da
Golf van Biscaye, de beruchte, maar zijn
een goede 200 myl van de kust verwijderd.
Regelmatig komt een jonge spreeuw by ons
aan boord uitrusten, we geven hem brood en
druiven, maar alleen de laatste schrokt h(|