Rouwkaarten?
Stadsnieuws
J. VAN
DE WITTE
Massief gouden
VERLOVINGSRINGEN
Predikbeurten
derde blad
Crescendo - Toonkunst
(1 884—1934)
Iets uit de geschiedenis van
onze Toonkunstafdeeling.
heldersche courant VAN zaterdag i; december 1931
Reeds van
Alle maten voorradig.
Veertigjarig bestaan der
S.D.A.P.
Drukkerij De Boer
Elfde nationale
pluim veetentoonstelling,
Op- en ondergang van Zon en Maan
en, tijd van hoog water (Texel)
Wintertijd.
N _^2on Hoogwater
op: ond.: sm. nam.
8.01 15.47 4.31 4.59
8.01 15.47 5.29 5.58
802 15.48 6.24 6.54
8.02 15.48 7.22 7.53
8.03 15.48 8,13 8.24
8.04 15.488.55 9.12
8.05 15.48 9.30 9.48
Maan
Dec. op.: ond.
Z 16 12.41 3.17
M 17 13.04
D 18 13.34
W 19 14.13
D 20 15.05
V 21 16.07 -8.53
Z 22 17.17 9.27
4.38
5.55
7.06
8.07
Licht op .voor alle voer.tui.gep.
Zaterdag 15. Dec.
Zondag 16
Maandag 17
16.17
16.17
16.17
Getrouwd! Een kus
Een traaneen beê!
En dan.......een gift
Voor 't crisis-comité!
WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS VOOH
HET KIND IIV HET RUITEN LAND.
In Nederland bestaan de postzegels „voor,
het kind" thans 10 jaar, in Zwitserland 21
jaar. In die eerste 10 jaar bedroeg de op
brengst 1.286.000. In Zwitserland was de
opbrengst jin de eerste 10 jaar frs. 2.328.000,
terwijl de bevolking maar half zoo groot, is
als in ons land.. In de jaren 19241934 werd
de opbrengst in Zwitserland verdubbeld.
Dank zij enorme medewerking van het onder
wijzend personeel kan daar een meer inten
sieve verkoop plaats vinden, met het resul
taat dat thans iédere Zwitser aan Weldadig
heidspostzegels uitgeeft 7 cent en iedere Ne
derlander 1% cent.
Terwijl er ook in Zwitserland crisis is.
Nederlanders, helpt voor onze jeugd.
APOTHEKEN.
Van hedenavond 10 uur tot Maandagmorgen
is alleen geopend de apotheek van H. J.
Rootlieb, Binnenhaven.
Van Maandag 17 Dec. tot 24 Dec. wordt
avond- en Zondagdienst waargenomen door
de firma Smëets--Snel, Weststraat.
BRIEVENMALEN HR. MS. K. XVIII.
Brievenmalen zullen worden verzonden aan
Hr. Ms. onderzeeboot K. XVIII naar Dakar
op 19 en 21 December met den trein van
10.04 van Amsterdam en op 25 December
met den trein van 10.41 van Rotterdam naar
Esschen.
De verzending naar Pernambuco en verdere
aanloophavens zal nader worden bericht.
DAJOS BELA NAAR DEN HELDER.
Het is de Casino Directie gelukt de ver
maarde Dajos Bela, bekend van Radio cn
gramofoon voor zijn vertrek naar. Zuid-Ame
rika, twee dagen naar Den Helder te krijgen.
Dajos Bela komt met zijn gevierd orkest
Zaterdag 22 en Zondag 23 December in
Casino.
Bach's Weihnachts oratorium in de
Nieuwe Kerk a d. Weststraat
17 en 18 Dec.
Betreffende de solisten, welke bij de uitvoe
ring van Bach's oeuvre zullen optreden, vol
gen hier kritieken uit binnen- en buitenland-
sche bladen.
De bas-bariton Laureris Bogtman.
„Oprechte Haarl. Courant" 27 Dec. '33:
Weihnachtsoratorium J. S. Bach, onder
directie van Jan Booden, zong de bas Bogt
man met fraai geluid.
„Het Volk" 3 Oct. '33:
Bogtman bezit, een prachtig geluid, dat
over een groot register werkt, soepel is en
warm van. uitdrukking. De uitspraak is goed,
evenals de 'wijze Van voordracht, zoodat het
niét overdrèvën schijnt hem een goede toe
komst te voorspellen.
„Vaderland", 11 April '34:
Theodora Versteegh en Bogtman waren
van een innigheid en klankschoonheid en rust,
die het allerhoogste nadert. Beider stijgende
lijn ontroert me.
„Maasbode" 3 Oct. '33:
Een mooi sympathiek timbre. Op muzikaa
gebied waren zijn vertolkingen van zuivei
begrip doordrongen.
„Arnhemsche Courant", 26 Maart '34:
De baszanger Bogtman blonk uit door sten
en voordracht. Bijzonder mooi zong hij dit
maal „Am Abend da es kühle war". Een zan
ger van wien men verwachtingen kan koes
teren.
„Nw. Rott. Courant" 3 Oct. '33:
Met groote waardeering hebben wij gelui;,
terd naar den bariton Bogtman, die over eei
khnken(J' uitnemend geschoold j
geluid blijkt te beschikken. Zijn indrukwek- I
kende zeggingskracht gaf veel reliëf aan de
vertolking van de mèesleepende cantate van
Handel.
„Nw, Haarlemsche Co»ant", 4 Nov. '33:
De prestaties van den bas Louis Bogtman
bewezen echter gelukkig, dat de keuze van
c en eer Cuypers geen verkeerde is gewpest.
ogtman beschikt over een omvajigrgk Jkrach-
tig, mooi getimbreerd geluid, dat reeds goed
geschoold is.
In Sept. j.L was het juist 50 jaar geleden,
dat 4 Heldersche jongelui,- leerlingen van wrj-
len den heer J. P. Brachthuizen, besloten een
strijkkwartet te vormen onder leiding van hun
leermeester. Het waren de heeren A. Klik Jr.,
D. Rlik, J. Spruit en J. Delgorge. Laatstge
noemde is de eenige overlevende van deze op
lichters van de „Muziekvereeniging Crescen
do zooals de jonge vereeniging werd ge
noemd. Nu, crescendo ging het wel.
Werd in den aanvang gemusiceerd bij de
leden aan huis, drie jaar later, in 1887, was
de vereeniging reeds zoo aangegroeid, dat een
vast repetitielokaal gezocht moest worden.
Men vroeg en kreeg van de gemeente het ge
bruik van een schoollokaal, dat gebruikt werd,
totdat een lokaal met piano en orgel noodig
werd.
Gestadig groeide de zaak: strijkers en bla
zers, kunstlievende leden, in 1890 een gemengd
koor, deden de kleine kern uitgroeien tot een
vooraanstaande vereeniging op muziekgebied
in onze stad. Het is aardig, er even aan te
herinneren, dat bij het eerste groote nummer
dat werd uitgevoerd (Psalm 100 voor tenor
solo, koor en orkest), de tegenwoordige direc
teur als tenorsolist optrad.
In 1901 werd „Crescendo" een afdèeling van
de „Maatschappij tot Bevordering der Toon
kunst".
Een luisterrijk concert, waaraan oia. werd
medegewerkt door den beroemden toonkunste
naar Daniël de Lange, met een viertal eerste
rangs zangsolisten, opende dit nieuwe tijdperk
in het leven van „Crescendo", dat in het al
gemeen een gunstig verloop heeft gehad.
Was het voor de Heldersche Toonkunr.taf- j
deeling door alle jaren heen met altijd zonne
schijn, dreigden er soms zware buien, telkens
brak het zonnetje weef door de wolken heen
en zoo staat deze vereeniging, na een halve
eeuw, gaaf en gezond in ons plaatselijk mu
ziekleven De heeren Brachthuizer, Reijers, Eg-
bers, Leeuwens, Mej. Klerk en de heeren Mooij,
De Hoogh en ten tweeden male A. J. Leeu
wens, zwaaiden de dirigeerstok, terwijl de
voorzittershamer in handen was van de heeren
Delgorge, Filbri, Stamphius, Delgorge, Dr. van
Dalfsen en Ds. Enklaar.
De heer en mevr. DelgorgeMeyers werden
wegens hun verdiensten voor de afd. reeds
jaren geleden door het hoofdbestuur van
Toonkunst benoemd tot eereleden der Maat
schappij.
Wij willen geen namen meer noemen, doch
een vereeniging, die van een simpel strijk
kwartet in den loop der jaren uitgroeit tot een
muziekgezelschap, dat een werk als het Re
quiem van Verdi, niet alleen aandurft, doch
ook in sehoone stijl weet uit te voeren, heeft
blijk gegeven van een gezonden groei.
A.s. Maandag en Dinsdag gaat als jubileum
uitvoering het Weihnachts-oratorium van
-Bach-,
Moge „Toonkust" nog vele jaren'een eervol
le plaats in ons muziekleven innemen.
EEN MERKWAARDIGE LEVENSLOOP.
Een bijzondere samenkomst in de
Luthersche Kerk.
Met verwijzing naar een in dit nummer voor
komende advertentie, willen we hier de aan
dacht vestigen op een bijzondere samenkomst
volgende week Woensdag, des avonds 8 uur,
In de Luthersche kerk. Daar zal dien avond
n.1. spreken de heer A. C. J. Begeer, een der
oud-directeuren van de bekende firma Begeer.
De heer Begeer heeft een zeer merkwaar-
digen levensloop gehad. In een ingezonden
stuk, in ons vorig nummer, heeft Ds. v. Wi-
chen, daar reeds met een enkel woord op
gewezen. Man van de wereld, gezien en ge
acht door duizenden, wien het aan stoffelijk
bezit niet ontbrak, zocht hij, wat zijn geld en
goed hem niet konden geven, innerlijke rust
en vrede. Hij maakte groote reizen, hij zon
derde zich af van de wereld, in een berghut
op de Alpen. Daar, in de stille eenzaamheid
van. de zwijgende, grootsche Alpen, meende
hij, in een leven van groote soberheid, den
Vrede voor zijn hart te vinden; Doch ook hier
Verdreef hem de onrust. Hij kwam, na veel
omzwervingen, terecht in het Beiersche stadje
Möttlingen en vond hier, wat hij elders tever
geefs gezocht had. Van zijn vreugdevol bezit
getuigt de heer Begeer nu in tal van plaat
sen van ons land. Hij sprak reeds voor volle
zalen en hoopt nu van zijn „zoeken en vin
den", van zijn rijke ervaringen, Woensdag
a.s. te vertellen in de Luthersche kerk.
Naar de advertentie meldt is de toegang
vrij. Ds. v. Wichen zal een kort inleidend
woord spreken. Men zie verder de advertentie.
KERSTWIJDING LUTHERSCHE KERK.
Evenals verleden jaar zal er nu weèr aan
den vooravond van Kerstmis een half uur ge
wijde muziek worden uitgevoerd.
De orgeliste der Luthersche Kerk, mej.
Aafje Kamp, heeft een programma samenge
steld van de bekendste Kerstliederen, die op
het mooie orgel zullen worden ten gehoore
gebracht.
De toegang tot deze Kerstwijding is geheel
vrij, en duurt van half negen tot negen uur.
Nadere bijzonderheden worden Volgende
week per advertentie bekend gemaakt.
KERSTINTERIEUR VROOM
DREESMANN.
Dit jaar heeft de firma Vroom 4 Drees-
mann een bijzonder aardig idee gehad door dén
geheelen winkel een Kerstaanblik te geven.
Een lange serie tafels, volgeladen met een
groote collectie Kerstboomartikelen, aardige
houten kandelaartjes, kaarsen, enz., is voor
zien van een mooi dak van dennentakken,
waartusschen electrische kaarsen een zacht
licht geven. Verder is de geheele winkel over
al „beplant" met denneboomen, natuurlijk
allemaal afzonderlijk versierd. Dit groote aan
tal hoornen verspreidt den heerlijken dennen
geur door den geheelen winkel, zonder dat
leze te sterk is. Deze Kerststemming wordt
/erhoogd door een luidspreker welke zacht
oepasselijke muziek geeft.
Al met al is het er gezellig winkelen.
KEIZë^SV
i"f f 7.00.
Graveeren gratis en direct klaar.
RAAT 103.
DE BLAUWE ZEERIDDERS KRIJGEN VAN
DE PHILIPS FABRIEKEN EEN RADIO
TOESTEL MET LOUDSPREKER CADEAU.
De Blauwe Zeeridders van „Moed, Volhar
ding en Zelfopoffering" willen Zaterdagavond
5 Januari 1935 een fuif geven voor alle rid
ders, een fuif die klinkt als een klok.
5 Januari l935 zal het"25 'jaar zijn, dat
de voorzitter,de heer v. Dok, als bestüürs-
li'd zijn beste krachten aan deze verèenigfng
heeft gegeven.
De Blauwe Zeeridders, zijn juttqrs en om
zoo'n feestavond in elkaar te zettén, vooral
één, dié, zooals wij schreven, klinktals een
klok, moet er heel wat gejut worden, want
„Moed. Volharding en Zelfopoffering" is wel
een vereeniging die met resjpect genoemd
wordt, maar ze zitten slecht in de duiten.
De burgerij van Den Helder heeft zich met
onbetuigd gelaten. Veel nuttige cadeaux heb
ben ze bij elkaar gejut.
Op den feestavond zullen deze verloot
worden en hieruit de kosten van het jutter-
feest bestreden. Niet alleen in de stad, maar
ook in andere provincies, zijn ze aan 't jutten
geslagen, 't Feit, dat Janus Kuiper voor de
Philips zender, voor Indië gesproken had.
bracht den secretaris van „Moed, Volharding
en Zelfopoffering", den heer Veenstra, op
't idee, ook bij Dr. Philips te jutten. Op St.
Nicolaasavond werden bij het eerelid van
„Moed, Volharding en Zelfopoffering", die
Janus voor de Phohi geïnterviewd had, twee!
groote pakken gebracht. Er in zat... een
prachtig radiotoestel en een reuze loud-,
speaker. Met een taxi werd het vlug naar de;
Jutterbuurt vervoerd, waar de muziek alge-,
meen bewonderd werd.
Zaterdagavond 5 Januari zal ook dit j:
Philips-geschenk verloot worden. Alle bezoe-j'
kers kunnen een lootje 10 cent koopen.j
Uiteraard gaan de Philipsfabrieken nooit flpj
gratis bestellingen in, daar ook deze Vennoot-j
schap, hoe machtig ook, niet van de wind kan i
leven. Alleen voor de mannen van „Mqed,
Volharding" is er uitzondering gemaakt.;
Waarschijnlijk heeft Dr. Philips zich hierbij!
laten leiden door de gedachte, dat reeds .lang!
voor de Vonken Telegraphie bestond, de Hel
dersche redders op den zeedijk vanuit de bran
ding door middel van flambouwen met "Vlam-i
men-Telegrafie werden gewaarschuwd dat erj
menschen in nood waren. Aan deii pioniers dér:
radio-telegrafie heeft Dr. Philips bij ho- via
uitzondering eèn stoffelijk blijk Vaiï waaj^dëe-|
ring willen geven.
goedkope
reismarken
Reisbuieau
t/o Postbrug
VELTHUIJS
DEMONSTRATIE DER KOLSTER-
BRANDES RADIO-TOESTELLEN.
- 'K-I
De nieuwste snufjes passeeren- de
revue.
Donderdagmiddag en -avond zijh in Musis
Sacrum een tweetal demonstraties gehoudén
van bovengenoemd toestel, waarvan voor Dén
Helder de alleen-vertegenwoordiging berukt In
handen van den heer P. A, de Zeeuw, Wes,t- j
straat 96.
Vooral des avonds was er een belangryk
interesse van de zijde van het publiek te con-
stateeren, waarvan het overgroote kwantum
toch nog steeds van zijn belangstelling blijk
geeft als het „de radio" betreft. En inderdaad,
het hééft nog niets van zijn oude lief hebberij
verloren. Alvorens eenige byzonderheden te
noemen willen wij eerst onze verwondering
uitspreken over het feit, op welk een verbluf
fende wijze de radiotechniek zich nog steeds
weet te ontwikkelen. Meende men reeds enkele
jaren geleden, dat er gezien de toen bereikte
resultaten niet veel meer „te ontdekken bleef",
deze demonstratie o.a. bewees het tegendeel.
Hier vielen de laatste snufjes van het Kolster-
Brandes fabrikaat te hooren én te zien, én
men vraagt zich af v/aar men over, zég: eèn
jaar of vier, aan toe is.
De vertegenwoordiger der fabriek vertélde
op prettige wijze het een en ander over dit
toestel. Kon men enkele jaren nog op <je
markt komen met een toestel, dat „vrij goeti"
was, momenteel is de eisch en smaak van het
publiek zoo hoog gespannen, dat alleen het
beste kans van slagen heeft.
Tal van eigenschappen der Kolster-Brandes
passeeren de revue. De selectiviteit, de kwa
liteit, het geluid, de afwerking.
Hoewel men toestellen in tal van prijzen-
klassen heeft, is het typisch dat deze niet
evenredig zijn aan het gehalte der geluids
weergave, die n.1. vrijwel constant blijft.
Het is niet mogelijk in een kort bestek
al de genoemde voordeelen op te noemen,
maarhet zijn er vele. Trouwens, de naam
Kolster-Brandes heeft ongetwijfeld een uit
stekenden klank in de radio-wereld, en dankt
dit aan een langeurige ervaring.
In de pauze waren wjj in de gelegenheid
een aantal attesten in te zien, en bleek oins
dat het toestel ook in maritieme kringen op
prijs gesteld wordt. Zoo zagen wij waardee-
rendé epistels van autoriteiten der Hr. Mis.
Piet Hein, Hr. Ms. Evertsen, de Marinekazerné,
hetgeen ons een uitstekende reclame lijkt. In
de vertoonde lichtbeelden kreeg men een
globalen indruk van de wijze waarop het toe
stel geconstrueerd wordt.
Interessant, is te vermelden dat op de
Kolster-Brandes fabriek in Engeland een 7000
man (en vrouwarbeiden, en dat men onge
veer 1300 apparaten'{>ef dag aflevert.
Ook uit Commercieel oogpunt komt het ons
voor dat deze avond uitstekend geslaagd moet
zijp.
i i
enkel nummer
Üew dubbel nummer
1 1.25
1-9°
ontspanningslectuur
van hoog gehalte
DE ZEEMEEUW-SERIE
alom In Iedere goede boekhandel verkrijgbaar
VAN LOGHUM SLATERUS uitgsvers N V. SERVWE
Rede van den party-voorzitter Koos
Vorrink. Vuile en enthousiaste
zaal. Zang en Dans.
Reeds in Augustus wan dit jaar is officieel
de herdenking gevierd van het 40-jarig be-
staan der S.D.A.P.; voor de grbotere afdee-
lingen 2"htte men het gewenscht een afzon-
derüjke feestvergadering te beleggen, even
wel kon de afdeeling Den Helder niet eerder
dan op Donderdag 13 December de beschik
king krijgen over een spreker. De afdeeling is
er niet slecht bij gevaren, want het was de
partij-voorzitter zelf, de heer Koos Vorrink,
die naar hier was gekomen om in een gloed
volle, enthousiaste en fraai-gestyieerde rede
over dat 40-jarig bestaan te vertellen. De zaal,
die bijna geheel gevuld was, was versierd met
diverse vaandels van onder-afdeelingen en tal
van oude propaganda-leuzen; op het podium
stonden palmen en hingen eveneens verschil
lende kleurige en levendige doeken. Een en
ander gaf aan de zaal een feestelijk aanzien.
Nadat de voorzitter der afdeeling, de heer
P. S. van der Vaart, een kort welkomst
woord had gesproken, waaruit wij het voor
naamste hierboven reeds vermeldden de
zangvereeniging „Kunst aan 't Volk" had zich
natuurlijk met een tweetal strijdliederen reeds
dadelijk bij den aanvang doen hooren),
kreeg de heer Vorrink hét woord.
De geboorte der S.D.A.P.
Misehien zullen sommigen uwer van mee-
ning zijn, dat het thans geen tijd is voor
feestvergaderingen, aldus de spr. Toch is die
redeneering niet juist: op een dag als deze
past een terugblik. Wat was het doel bij de
oprichting der party, 40 jaren terug? Zij
ontstond als reactie op den volkswil voor een
'zèlfstandig politiek denken; de politieke rede
lijkheid stond aan haar wieg. Ook vóór 1894
was er reeds een arbeidersbeweging, maar zij.
dreigde, zooals spr. nader uiteenzet ten onder
te gaan in het anarchisme. Van de toenmalige
toestanden in de arbeidersklasse kunnen wij
óns geen denkbeeld vormen; de groeiende on
tevredenheid, het negatieve sentiment van
wrok, dat dientengevolge ontstaan was bij de
/arbeiders, moest in goede banen worden geleid
pn. uitgroeien tot een positieve macht. De
toen gehoorde klanken van directe actie
worden .rog heden ten dage gehoord; maar
evenmin als toen hebben deze minderheden
ook thans iets bereikt. En wel is gebleken
hoe juist en hoe ruim de blik was van de
twaalf apostelen, die in 1894 de S.D.A.P. op
richtten!
Wat is in veertig jaren toereikt?1
In die 40 jaren van 'naar bestaan heeft zich
in de maatschappelijke structuur een ontzag
lijke verandering voltrokken. Er bestaat een
neiging om thans te zeggen: we hebben niets1
bereikt, ajk maar naar de crisis, naar de ver
schrikkelijke werkeloosheid, die ons teisteren.
Maar anderen stellen daar tegenover het vele
dat bereikt is op het gebied bijvoorbeeld van
woningbouw, van sociale wetgeving, van
volksgezondheid. Maar het wezenlijkste, dat
in die veertig jaren bereikt werd, is eigenlijk
dit: dat het aangezicht der maatschappij is
veranderd tengevolge van de doorbraak der
politieke bewustwording van den arbeider. Er
is een andere generatie ontstaan, en het ware
wel goed indien de ouderen, die deze verande
ring hebben meegemaakt, dat eens aan de
jongeren uiteenzetten.
D u itse Sp orbilj.
mei 60 »/o korting
Reisbureau
t/o Po sibrug velthuijs
Vóór 40 jaar was er in de arbeidersklasse
de slaafsche onderworpenheid, het gevoel: wij
zijn nu eenmaal aan den slechten kant van het
leven geboren, het is ons lot dezen troosteloo-
zen weg te moeten gaan van de wieg tot het
graf. Hét socialisme is gekomen en heeft tot
dezen gezegd: ook gij zijt mensch met de
zelfde menschrechten van de anderen, gij hebt
er recht op uw1 menscbelijkheid te ontplooien.
En dit niet alleen. maar ook gij hebt er recht
op mede te regeeren, en te zeggen wie gij als
uw lêiders wenscht.. Zooals Karl Marx het
reeds profetisch zeide: De bevrijding der ar
beidersklasse kan slechts door den arbeider
zélf geschiedén. De organisaties, die ontston
den uit die politieke bewustwording van den
arbeider, werden hem tot een openbaring, en
ondanks crisis en reactie is de socialistische
gedachte niet gedood.
Wat is eigenlijk crisis?
Crisis is eigenlijk niet anders dan het effect
van een tekort aan órganiseerend vermogen
van de bezittende klasse. Zij kan de beschik
bare krachten niet of onvoldoende organisee-
ren en het gevolg is, dat de productie der
aarde, die op zichzelf voldoende is om den
mensch te voeden, niet goed is geregeld,
waardoor in bepaalde groepen een tekort is
ontstaan. Wij, die dagelijks, naar de mate
onzer'krachten, dezen toestand bestrijden, zijn
geenszins blind voor het vele, dat al voor de
bestrijding der werkloosheid geschiedt en
voor het feit, dat voor 40 jaren deze toestan
den veel erger waren. Dat thans een arbei
der niet zonder meer aan zijn lot wordt over
gelaten en als oud vuil aan den dijk gezet, is
het zichtbare resultaat van 40 jaren strijd. En
bet is de smart van dit jubileum, dat deze cri
sis vreet aan het zelfbewustzijn van den ar
beider en dat nog altijd de bourgeoisie kan
dreigen met het hongerspook.
Het gezinsleven van den arbeider.
Hoe zag het er vroeger uit in een arbeiders
gezin? Dikwijls zag de vader zijn kinderen
niet vóór des Zondags; het loon was aan de
grens van het bestaansminimum en er be
stond geen mogelijkheid dit leven wat zonni
ger te maken. En nu? In onze propaganda
hebben wij niet dikwijls gesproken over het
gezin, dat immers de cel is van het maat
schappelijk leven. Wij deden méér dan erover
praten-: -wij hebben dat gezin gesticht. Waar
gij ook reist in Europa, overal vindt gij-er de
sporen- van in de arbeiders wonigblokken,
welke - wij hebben gebouwd. Bestonden er
vroeger opvoedkundige problemen? Immers
Neen! Wij hebben in 40-jarigen beschavings
arbeid het groote mysterie der opvoeding
gebracht in de hoofden en harten de arbeiders.
Onze tegenstanders verwijten ons materialis
me, vandaag 'den dag nog. Ja. wij heoben
inderdaad de aarde lief, maar we willen in
diezelfde aarde de openbaring zien van Gods
woord en Gods liefde. En we zijn niet langer
bereid om maar te berusten' in een toestand,
die ons dat belet., Wij zijn ber.eid ieder het
geloof té laten, dat hem éroost en helpt, maar
wij gelooven niet, dat °.m der wille daarvan;
onze kinderen moéten' hongeren.
En ondanks alle verschil in geloof, hebben
wij dit roet onze tegenstanders g.emeenzij
hebben nimmer geweigerd dé dingen op stof-
felijk gebied in ontvangst te nemen, die wij
veroverd hadden. En wij zeggen dan ook
tegen de katholieke en de prot. christelijke
arbeiders: zijt gij ook niet arbeiders en hebt
ook gij niet dezelfde nooden als wij Hoelang
nog zult gé naast ons staan?
Oorzaak en herstel.
Deze vraag is dé praktische vraag, die de
toekomst zal beheerschen. Dat op het oogen-
blik de wagen in het zand is geloopen, we
weten hét allen. Maar dat het zoo fel tot
uiting zou komen, wisten we niet. Vandaag
den dag klopt de crisis werkelijk ook aan bij
hen, die vroeger nooit iets van deze dingen
wilden weten. Nu hebben wij uiteraard geen
bezwaar tegen een wakkerworden bij deze
groepen; het bezwaar voor ons is, dat zij de
oorzaken van de crisis niet zien en dus ook
niet het herstel. Vandaar dat wij, ondanks
40 jaren politieke bewustwording, toch moes
ten constateeren, dat de tijd gunstig is voor
politieke kwakzalverij. Maar wij protesteeren
er tegen, dat men ons verantwoordelijk wil
stellen voor dsn gang van zaken; wij, die van
het uur onzer geboorte af dit verloop hebben
aangekondigd en er tegen gewaarschuwd!
Het nationaal-socialisme.
Spr. komt nu vanzelf op bewegingen als
van het nationaal-socialisme met zijn „corpo
ratieven staat". Hij wijdt hierover uit; vol
gens de uitlatingen van den heer Mussert wil
de corporatieve staat een einde maken aan
den klassenstrijd. Gij, aldus zegt de heer Mus
sert tegen den arbeider, hebt het gewonnen,
dus de strijd is uit. Ten tweede zeide de heer
Mussert, dat hij genoeg begon te krijgen van
de rol van koning-kiezer. Dit beteekent dus
niets anders dan de afschaffing van het alge
meen kiesrecht. Uitvoerig gaat spr. nog op
deze dingen in.
Ook tegen dictatuur waarschuwt spr. Er
wordt thans geroepen om den „sterken man".
Maar zoo iemand, die alles alleen opknapt,
die alle kritiek den kop indrukt, bewijst daar
mede bang te zijn voor kritiek, en feitelijk
zijn dergelijke sterke mannen de grootste slap
pelingen.
Prineipiee!-soc. propaganda,
Het is thans meer dan ooit de tijd voor
principieele socialistische propaganda. Ieder
onzer zij actief propagandist. Er zijn tallooze
gezinnen voor wie inderdaad tegenwoorc tg
het opbrengen der contributie een offer is.
Maar zij mogen bedenken, dat onze arbeid
reikt tot over het graf en dat wij door onze
contributie als het ware een verzekering
premie betalen, die aan hen, die na ons komen,
ten goede komt. Zij geven ons de zekerheid
ingeschakeld té zijn bij het beste én edelste
van de maatschappelijke samenleving. Wij
hebben overigens volstrekt niet het gevoel,
dat we er zijn; integendeel, het moeilijkste
werk wacht ons nog. Met een vurigen oproep
de partij te versterken eindigde spr.
Spontaan werd door de vergadering nu ge
zongen het bekende strijdlied, „Op socialisten,
sluit de rijen", en opnieuw trad hit. op de
zangvereeniging naar voren, die nog een paar
nummers ten beste gaf.
De A.J..C in actie.
Na een korte pauze trad de A.J.C. op met
eenige, zeer fraai uitgevoerde Duitsche en
Russische volksdansen. Deze reidansen en de
daarbij hoorende begeleiding waren zeer inte
ressant, o.a. was er een, die de zonnebloem
en haar openbloeien weergaf. Tot slot werd
een verbeeldingsspel opgevoerd van S Bonn.
In dit spel werd symbolisch voorgesteld de
ellende van den oorlog; het eerste tafereel
stelt voor een boerengezin, dat rustig bij elkan
der zit. Dan klinkt plotseling tromgeroffel:
oorlog is uitgebroken, die de zonen oproept.
In het tweede tafereel krijgen we een zinne
beeldige voorstelling van het slagveld; solda
ten liggen stervende ter neder, de dood staat
schaterlachend er bij. Het derde tafereel brengt
ons wederom in de woning; de moeder is
alleen, al haar zonen zijn gesneuveld, zij is
in gebed verzonken, vraagt den Heer haar
tenminste haar dochter te laten. Langzaam
komt dan, geheel in het wit met slechts een
Inlichtingen
Wintersport
Reisbureau
te Postbrug VELTHUIJS
roode sjerp en het vaandel, het socialisme
aangeschreven, dat der arme moeder troost
brengt. Dit laatste tafer-el was, mede dank
zij de uitstekende dramatiek van de beide
vrouwelijke speelsters, eh de muzikale bege
leiding van Grieg's treurlid „Ase's dood", wel
het meest treffende.
Ondanks het uitgebreide programma, dat
wij hier zeer verkort weergaven, was te elf
uur deze feestelijke bijeenkomst, die een aan
tal nieuwe leden, opleverde, geëindigd.
Zondag' 16 Decernber
Alle-dag-kerk.
Is tot nader order stopgezet.
Ned. Herv. Gem. (NV. Kerk, Weststraat)
Geen dienst.
Ned. Herv. Gem. (WesterkerK, Westplein)
's Morgens 10.30 u, D3. F. W. J. v. d.
Poel.
's Avonds 6.30 uur, Ds. H. A. Enklaar
Onderwerp: „Zalig, die treuren".
Geref. Kerk (Julianapark).
's Morgens' 10 uur, Ds. Meynen.
's Avonds'5.30 uur, Ds. F. Tollenaar
Kerkdienst (Ghr .Mil. Tehuis, Kanaaïweg)
's Morgens 10 üur, Ds. F. Tollenaar
's Avonds 5 uur, Ds. Meynen
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat).
's Morgens 10 u. en 's avonds 5 30 u.
Ds. N. v.d. Kraats
Donderdagavond 7.30 u., Ds. N. v.d. Kraats
Chr. Geref. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 uur 's middags 5 uur
de heer J. Rebel.
Woensdagavond 8 uur, Bijbellezing door
den Heer J. Rebel.
Herst. Evang. Luth. Gem. (Weezenstr.
's Morgens 10.30 uur, Ds. G. Mostert,
van Harlingen.
Doopsgez. Gem.
's Morgens 10 uur, Ds. P. J. Smidts
Evangelisatie Palmstraat
's Morgens 10 u., Ds. A. G. H. van Hoogen-
huijze, van Amsterdam.
's Avonds ZES uur, Ds, J. W. Swaan,
van IJmuiden.
Gebouw Crocusstraat 60.
Donderdagavond 7.30 u„
Bijbellezing door den heer Franck,
Oud-Katholieke Kérk (Langestraat 78)
'3 Morgens 10 uur, kerkdienst
Past. Th. Moleman.
Evangeliesatiegebouw, Vijzelstraat:
Straatevangelisatie 4 uur, Tuindorp
Bijeenkomst 's avonds 8 uur.
Verschillende sprekers.
Leger des Heils.
10 uur v.m. Heiligings-Samenkomst
3.30 Openluchtsamenkomst.
8 uur n.m. Verlossings-Samenkomst.
Hersteld Apostolische Zending Gemeente
Sluisdijkstraat hoek Schagenstraat
's Morgens 10.30 uur, dienst.
Kerk van Jezus Christus, Janzendw.str. 8
's Morgens 9.30 en 's avonds 5 uur
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente.
's Morgens 10 uur, Eerw. Heer G. Moen,
ber. pred. te Den Hoorn (Texel)
Gisterenmiddag te 4 uur werd in de boven
zaal van het Alg. Militair Tehuis in de
Spoorstraat de elfde nationale pluimvee-ten
toonstelling geopend onder de auspiciën van
de Pluimvee-vereeniging „Den Helder en
Omstreken". De opening had plaats onder
groote belangstelling van de zijde der gemeen
telijke autoriteiten; aanwezig waren van het
eere-comité de Burgemeester, die de ope
ningsplechtigheid verrichtte, de Schout-bij
nacht, commandant der marine en zijn adju
dant, de garnizoens commandant, kolonel
Benz van den Berg, pastoor Koopman, de
heeren Engelmann, de Commissaris van poli
tie, de heer van der Hoeven, de heer van
Willigen, voorzitter der Middenstands-vereeni-
ging, de heer Biersteker, voorzitter van de
V.V.V. „Helders Belang", de heer P. Th.
Luyckx, bestuurslid R.-K. Middenstandsver,
„de Hanze", enz.
Aan de opening was een kleine plechtig
heid in meer intiemen kring voorafgegaan:
aan een der keurmeesters, den heer J. van
den Broeke te Haarlem, werd namelijk, ter
gelegenheid van het feit, dat hij gedurende
tien jaar deze functie verricht had, namens
de Vereeniging een souvenir aangeboden, be
staande Uit een keurstok met inscriptie. Naar
aanleiding daarvan drukte de keurmeester
zijn blijdschap uit over het feit, dat
hij blijkbaar het vertrouwen van de vereeni
ging had verworven. Hij besprak vervolgens
het feit, dat eenige inzenders tëleurgesteld wa
ren met den uitslag der keuring; spr. meende
evenwel als keurmeester opvoedend te moeten
werken en zich op het standpunt te stellen, dat
ook alleen goedgekeurd kan worden wat wer
kelijk hiervoor in aanmerking komt.
De Voorzitter, de heer G. J. H. Verstegen,
wees er in zijn antwoord op, dat het ook enkel
de bedoeling mag zijn, dat deze pluimveesport
opvoedend werkt. Wij mogen ons van dat
standpunt niet laten afbrengen, zij, die den
ken er ai te zijn, moeten dan maar de gevol
gen daarvan dragen. De leden dienen te
staan achter het bestuur en achter de keur
meesters
De opening.
Zooals wij zeiden, was dit aan de eigenlijke
opening voorafgegaan Te 4 uur hadden de
hierboven genoemde heeren, met vele leden
dér vereeniging, zich in de benedenzaal van
het Tehuis vereenigd. Wederom was het de
de hëer Verstegen, voorzitter der afdee
ling, die hier het woord nam, allereerst om
dank te brengen aan de heeren van het eere
comité voor de bereidwilligheid om daarin
zitting te Hemen. Dit eere-comité, aldus spr.,
is een niet genoeg te schatten steun voor
de vereeniging; als wij niet den steun hadden
van de hoogste plaatselijke autoriteiten, zou
dat ongetwijfeld van nadeeligen invloed zijn
op de liefhebberij van onze fokkers. Is het
omgekeerd, voor deze hooge autoriteiten wel
van genoegzaam belang zich bezig te houden
met de belangen van hen, die deze onschuldi
ge en kinderlijke liefhebberij beoefenen? Spr.
meent van wel; we hebben nu eenmaal be
hoefte aan wat afwisseling in sport en het is
van groot belang als de inwoners op deze
wijze hun vrijen tijd benutten. Het is boven
dien een liefhebberij, die weinig kost, ja, die
nog kleine baten afwerpt somtijds.
