POPULAIR BIJVOEGSEL VAN DE HELDFRSCHE COURANT
25 jaar geleden stierf Koning Leopold II,
de Koning van België.
676
ZATERDAG 22 DECEMBER 1934
AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN
Een zwak kind Een sterke monarch.
Kerstliedje.
Populaire Rubriek
„De groote onbekende".
Hen zakenman op den koningstroon.
door
A. LANCKEN.
Vijf-en-twintig jaar is het thans geleden,
dat de heerscher de oogen sloot, die het
verdient tot de grootste persoonlijkheden
van de 19de eeuw gerekend te worden! De
souverein van een kléin land, die met Bis-
marck en Cavour in één adem werd ge
noemd: Leopold II, Koning der Belgen:
Reeds onder de regeering van Zijn vader
had de Staat een periode van opkomst be
leefd, de industrie was overal in het land
- herleefd, de^toevoiktng was verdrievoudigd,
de bezittingen der inwoners vermeerder
den' zich langzamerhand.
Leopold was er in geslaagd, zijn zaken-
net over heel Eutopa heen te.„trekken. De
macht der Coburgers was overal gestegen.
Hij zelf was in zijn eerste huwelijk met
Charlotte van Engeland en in. zijn tweede
huwelijk met de dochter van den „burger
koning" Philip een factor geworden met
wien men rekening moest houden in de
internationale politiek. Zijn nicht was de
heerscheres over de Britten, koning Vic
toria, zijn neef was de gemaal der Portu-
geesche koningin, zijn zuster was gehuwd
met den grootvorst Constantijn van Rus
land en in Coburg regeerde zijn broer
Ernst.
De Hertog, .van Brabant, de latere
Leopold II, was.een-zwak kindf ais- jonge
ihan nog maakte hij. een geenzins, gezun-
-den..indruk. ._was..-hii aitiid bleek én ver-
moeid. Zijn yader, steeds er op uit qm d e
ïnacht van zijn Huis grooter te maken,
wilde de betrekkingen tot het Oostenrijk-
sche keizershuis nauwer aanhalen en had
als toekomstige koningin een Oostenrijk-
sche aartshertogin, Marie Hënriettë, de
dochter van den- aartspaladjjn van Honga
rije uitgekozen.
Zooals 'met zoovele, prinsessen'gebeurt,
'schikte zij zich na veel tegenstreven in
haar lot. In Frankrijk stond men niet
gunstig tegenover dit huwelijk; de Fran-
sche gezant mocht bij het huwelijk niet te
genwoordig zijn, daar mén in Parijs deze
„mariage" als een vijandelijke daad be
schouwde.
De jonge hertog, wiens gezondheid wel
dra verbeterde, was zeer-begaafd. Reeds
als twintigjarige jongeman bracht hij den
Senaat in verbazing door een redevoering,
Waarin hij de- mogelijkheden uiteenzette
"óm in ~Klein~Azië handelsondernemingen te
organiseeren,. het resultaat yan verschil
lende indrukken, die hij op zijn" reizen had
verzameld.
Toen hij dan tenslotte in de maand De
cember van het jaar 1805 den Belgischen
troon besteeg, was het zwakke kind een
krachtige man geworden. Bij"- alle ont
vangsten ten hove hadden de yreemde be
zoekers den mond vol van zijn lof. Zijn
gröote, elegante verschijning, zijn edei,
aristocratisch gezicht;-- door een bruinen
baard omlijst, de sterk uitstekende neus,
zijn doordringende, heldere oogen wekten
Niet afkeerig Van pracht
en praal, trok Hij soms de stad door, te
paard gezeten, gekleed in een schitterende
uniform en omringd door officieren en
hoogwaardigheidsbekléeders.
Leopold II vereenigde de practische
geest van de Huizen" Orleans en Coburg;
hij was zen zakenman van groot formaat,
die voortdurend erop uit was', zijn bezit
tingen en dié van zijn volk, te vermeerde
deren. Onder zijn leiding voltrok zich, ba-
séerend op het smalle fundament van zijn,
kleinen staat, een ontwikkeling in kapi-
talistischen en imperialistischen zin, van
verbazingwekkenden omvang:
Met de goedgezinde hulp van Bismarck,
werd "de Congostaat. Leopold's persoonlijke
schepping, tegen den zin van Engeland in,
geboren. .Na de. geruchtmakende reizen
van StanJeyj gag deVkoning al heel spoe
dig de waafrde van den nog onbetreden
Congógébied ih," Stanley kreeg opdracht
eigen stations, eigen 'factorijen op te rich
ten. In dé èóngo-cOnfei-ehtie, die in 1884
te Berlijn plaats vond, werd dè nieuwe
Congostaat door de groote machtén uit
drukkelijk erkend! 'Léopold's. geheele stre
ven richtte zich thans erop, zijn land een
winstgevende kolonie' achtef te laten
tot groote ergernis van de- Èngelschen, die
h.ern voortdurend-' verweten, dat hij met
speculaties niet zij ff land zou dienen, maar
slechts zijn persoonlijke "eigendommen ver
meerderde! Na dé Onderdrukking van den
slavenhandel, waardoor zélfs een oorlog
met de Arabieren ontstond, werd het
Katahga-land, dat zoo rijk aan koper is,
door het stichten-van eenmaatschappij, in
zijn belangensfeer herplaatst. De groote
natuurrijkdofnmen, .als oliepalmen, caout
chouc, ivoor, enz,, werden met behulp van
Belgisch geld geëxploiteerd. Wederom na
men de Èngelschen. stelling tegenover de
wat zjj noemden brutale- uitbuiting der
inboorlingen". Zij verweten den koning
roofbouw en richtten door een „Congo
Reform Association" hevige aanvallen op
den Koning.
De berichten over de Congo-gruwelen
bleken echter op fantasie te berusten. De
bewering, dat de negerbevolking" on-"
der de heerschappij van Leopold voor
meer dan de helft was ingekrompen,
was onjuist. En met het oog op deze
aanvallen, besloot België zelf dit gebied
over te nemen en werd het door een Wet
van 15 November 1908 op gunstige voor
waarden door Leopold II afgestaan,
In zijn familiekring heeft deze monarch!
niet veel geluk mogen beleven. De doöd.
van zijn troonopvolger, Prins Heino, die
reeds op zijn 10de levensjaar het tijdelijke
met het eeuwige verwisselde, had hem
zeer aangegrepen en ook van zijn doch
ters beleefde hij niet veel genoegen. Cle
mentine, die ongehuwd bleef, was een ge
sloten, verbitterde vrouw, met strenge op
vattingen. Prinses Louise van Coburg
Er licht aan den hemel
een wondere ster,
die ons schijnt te groeten,
verheven en ver.
Zij brengt ons weer allen,
zoo troosteloos-moe,
naar Efratha's velden,
naar Bethlehem toe.
De wereld is donker
en donker de zee,
daarom schenkt die lichtster
ons blijdschap en vree.
Hoort gij niet de kerstklok,"
die luide verklaart:
Uw Heer is gèkomen;
bracht vrede op aard? - --
Die simpele kerstboom,
met kaarsjes verlicht,
geeft strakjes aan ieder
een vroolijk gezicht.
Guirlandes van zilver,
een sneeuwwitte krans,
-verspreiden, zacht-tintïend,
een heiligen glans.
O, vrede op aarde,
dat heerlijke woord
wordt over de wereld
al jaren gehoord!
Die vrede zij ons thans
geen Ij dele klank,
maar leid' tot aanbidding,
tot blijdschap eh dank.
Hendrik Hakkelaar...
trok met haar vrienden en vriendinnen de
wereld door. Stephanie, de weduwe van
Kroonprins Rudolf van Oostenrijk, huwde
een Hongaar van den lageren adel.
De koning hield er van, veel beweging
te hebben, veel te reizen. Soms rekte hij
die reizen zoo lang, dat de kranten van
zijn land hem in zachte termen aan zijn
terugkeer moesten herinneren. Zijn betrek
kingen tot den Prins van Wales waren al
zeer slecht! Deze Kroonprins, de latere ko
ning Edward VII, had het den Belgischen
koning zeer kwalijk genomen, dat een
Belgische jongen, die bij een bezoek van
hém aari Brussel, op hem geschotenhad,
naar zijn meening niet streng genoeg ge
straft was, ja zelfs naar Frankrijk had
kunnen vluchten! Ook Leopold's persoon
lijke deelname aan de achtervolging van
dezen terrorist, vermocht zijn antipathie
niet te verminderen. Maar de o.orZaak lag
ook dieper, dan alleen bij dezen Br.ussel-
schen jongenzij lagen niet in Europa-
zelf, maar... in Midden-Afrika, in den
Congo! -
Bijna veertig jaar heerschte koning
Leopold II over België. Aan de oplossing
van alle gewichtige problemen, van de in
ternationale wereldpolitiek tusschen de
jaren 1865 en 1909, nam hij een werk
zaam aandeel Zijn land erfde van hem een-
reusachtig koloniaal rijk, dat tachtig maai
zoo groot als België zelf was. En hij was
het tenslotte, die het smalle landje,, tus
schen Holland en Frankrijk zoo'n - voor
name plaats in het concert der groot-j
macht verschaft".
„Deze regen zal goed doen."
„Ja, één uur regen zal in vijf minuten
meer goed doen dan een manad regen de
volgende week.
door
EDWARD CHELTENHAM.
Na vele afleveringen van „Lord Lister",
„den grooten onbekende", te hebben gele
zen, meende John Layman, student aan
de universiteit te Oxford; dat hij het voor
beeld van Lord Lister moest volgen.
Hij wist,dat alles fantasie was, al be
wonderde hij den man, die week aan week
de verhalen schreef. Doch wat hier de ver
beelding in het leven riep, kon meende
hij, tot werkelijkheid worden gemaakt.
Hij geloofde daartoe wél in staat te zijn.
Hij was jong, lenig, krachtig, eigenschap
pen, die niet konden worden ontbeerd,
wanneer hij in de voetstappen van Lord
Lister zou willen treden, die, ondanks zijn
herhaalde avonturen, nog niets had inge
boet van al zijn eigenschappen, die hem
zoo geschikt maakten, om, „de groote on
bekende" te zijn. John beschikte over veel
geld, dat zijn vader, die in het Noordèn
van Engeland woonde, bijna op de grens
van Schotland, hem zond, en hij wist beter
den weg in danshuizen, én de gelegenheden
met damesbediening in Londen, dan in het
Romeinsche recht, of "de „Code-Napoleon",
ofschoon hij voor meester in de rechten
"udeerde.
Toén het plan, oök eens „de groote onbe
kende" te worden, zich stevig bij hem had
gevestigd, sprak1 hij er met eenige vrienden
over, studenten als hij, want hij vond, dat
hij eenige vertrouwden moest hebben,
evenals de Lord.- Zijn kameraden, die hem
niet altijd ernstig namen, waren hoogelijk
met het plan ingenomen, zooals ze zeiden.
Ze verklaarden hem, dat zij het een bui
tengewone afwisseling vonden, in hun een
tonig studentenleven en dat de avonturen,
welke konden worden beleefd, heel wat op
windender en spannender zouden zijn, dan
de genoegens van de bierkneip of de stu-
dentenkroeg. Ze spoorden hem aan, het
niet bij het plan te laten, doch uitvoering
er aan te geven, waarbij ze hem gaarne
zouden helpen. Alleen gaven ze in over-
wéging, ér niét verder over te spreken,
want wanneer té veel menschen van hun
plannen en .voornemens wisten, dan ging
de aardigheid er af. Daarmee was John
Layman het volkomen eens.
Een week, nadat John de anderen had
ingewijd in zijn plannen, kwam zijn mede
student, Arthur Raikes bij hem en vertel
de hem, dat er nu een prachtig zaakje was
te doen. Niet ver van de King William
Street woonde een woekeraar, die de arme
menschen, die in nood verkeerden, en bij
hem om hulp kwamen vragen, uitkneep
op een schandelijke manier. Hij was rijk,
gierig, en gaf nooit iets aan de armen......
Die vent te bestelen, en al het gestolene
onder de armen te verdeelen, moest, zoo
meende Arthur, de eerste taak zijn, van
den nieuwen grooten onbekendea
tuurlijk waren hij, Arthur, William, Fens-
bury, Henry Glaisher, die in het geheim
waren, bereid hem bij te staan, dis. hij naar
het huis van den woekeraar, die Herbert
Mudie heette, ging, en het plunderde. Ze
zouden op wacht staan, doch John moest
zorgen dat er nooit bloed werd Vergoten.
John was buitengewoon met het voor
stel ingenomen en op een donkeren No
vemberavond ging hij polshoogte nemen, in
het huis van MudieHij schelde aan en
de woekeraar, een alleronaangenaamste
kerel, maakte open en vroeg wat zijn be
zoeker wilde... Hij vertrouwde dat zaakje
niet, lui, die zoo laat komen, voeren altijd
iets in hun schild
Doch John liet hem een armband Zien
met valsche steenen en vroeg of meneer,
van wiens goedheid hij had gehoord, dit
sieraad niet in pand wou nemen voor eën
som, die hij meneer wenschte te leenen
Mudie liet hem eindelijk binnenkomen en
liet hem voorgaan in een donkere kamer
Onder het licht van de lamp bekeek Mu
die den armband en hij gaf John het sie
raad terug, met de mededeeling:
Als u Mudie voor den gek wilt hou
den dan moet je vroeger opstaandat
ding is valsch, geen cent waard, en maak
nu maar gauw, dat je weg komt.....
Toen John brutaal optrad, werd hij
door Mudie in zijn nek gegrepen en Vrij
onzacht op straat gesmeten. Het was
daarbij voor hem een heelen toer orn zich
staande te houden
De nederlaag deed John besluiten Zich
te wreken óp den man, die hem de baas
was geweest
Weef werd overleg gepleegd, met de
vrienden en men maakte een plan de cam
pagne. Men zou trachten Mudie uit zijn
huis te lokken, hem overvallen, zich mees
ter maken van de sleutels van het huis, en
als het kon van de kasten en dan
alles van waarde trachten mede te nemen.
En op een avond, toen de regen kletter
de, stond John op den hoek van de straat,
loerende naar zijn vrienden, die aan het
huis van den woekeraar kloptenhet
duurde niet lang, wat er gesproken werd,
wist John natuurlijk niet, of hij zag ver
der, dat Mudie het huis verliet, doch deze
had nog geen vier stappen gedaan, of hij
werd overvallen, gekneveld, en zijn sleu
tels werden hem ontnomenNu was
de tijd voor John, zoo oordeelde hij, aan
gebroken, hij snelde naar zijn vrienden,
gaf den nog altijd op den grond liggende
woekeraar een trap. nam de sleutels en
ging in het huis van Mudie
Hij wa snauwelijks in het huis, of het
electrische licht, dat had gebrand, toen hij
hij het huis had betreden, ging uit en een
golf van ijskoud water scheen over zijn
hoofd te worden uitgestort.Hij was
doornat en hij kon geen hand voor oogen
zien...... Hij zocht langs de wanden naar
dén uitgang.eindelijk vond hij een
deurhij tastte naar het slot en vond
eindelijk den. knopHij wilde dien om
draaien, doch kreeg toen een electrischen
schok, die. hem deed terugdienzen
Terwijl hij overlegde, wat hij nu moest
