Het is gebleken dat de Adelaarfletsen voldoen. Georg Giinthsrt, Koningstr. 33, Tel. 505
Stadsnieuws
J. VAN DE WITTE
Predikbeurten
dkrde blad
IIHLPFRSCI IE COURANT VAN ZATERDAG 9 FEBRUARI 1935.
Op- en ondergang van Zon en tijd
van hoog water (Texel)
M 11
V 15
Lichten
op voor alle
voertuigen.
'N 0AMFS- EN HEEREN HORLOGES
hebben wij een uitgebreide k^tz
UITZENDING VAN DINERS
BILLIJK TARIEF
Gemeenteraad
Zondag 10 Februari
Wintert jjd.
Zon
Hoogwater
Febr.
op:
ond.:
sm.
nam.
Z 10
7.29
17.00
0.52
1.17
7.27
17.02
1.39
2.07
D 12
7.25
17.04
2.47
3.37
W13
7.23
17.06
4.21
5.08
D 14
7.21
17.08
5.42
6.23
7.19
17.10
6.53
7.25
Z 16
7.17
17.11
7.50
8.10
Zaterdag
9 Febr.
e
i i
17.28
Zondag
Maandag
10
11
17.30
17.32
Bjj het laatstgehouden examen voor radio-
telegrafist 2e kl. slaagden te 's-Gravenhage;
de heeren G. H. Kuiper en J. Borstlap.
'-rr- Geslaagd aan de Handelsavondsschool
voor het diploma machii:eschrjjvenMej. R.
M. Bos en de heeren H. Wildenberg, J. Gauw,
C. de Barbanson en C. J. Dienaar.
Voor aanmelding, zie advertentie in dit
nummer.
APOTHEKEN.
Van hedenavond 10 uur tot Maandagmorgen
ts alleen geopend de apotheek van W. H.
Kingma, Kanaalweg.
Van Maandag 11 Febr. tot 18 Febr. wordt
avond- en Zondagdlenst waargenomen door
H. J. Rootlieb, Binnenhaven.
AANBESTEDING.
Door de architecten Peters Baanders te
Den Helder is Donderdagmiddag in Hotel
„Bellevue" aldaar aanbesteed het bouwen van
eèn landhuisje te Callantsoog. De volgende
biljetten waren daarvoor ingekomen: M.
Schipper, Schagerbrug f 3267, J, Stins Pz.,
Valkoog f 3395, H. Groot, Den Helder f 3490,
P. B. Zeeman, Schagen f 3540, fa. Dekker
Lont, Wieringen f 3675, T. H. Boekei, Schagen
f 3980. M. C. Tuinman, Schagen f4000, P.
Tuin, 't Zand f 4025, Gebr. Kops, Bergen
f 4300.49, P. Vos, CaTantsoog f 4350, van
Voorst Rijmers, Den Helder f 4675, fa.
Blaauboer v. d. Hoven, Schagen f 4800.
LEZING AKCH. P. KRAMER.
Nieuwe schoonheid in nieuw bouwen.
Tienjarig bestaan Noorder Kunstkring.
Dinsdag a.s. zal des avonds 8 uur Architect
Kramer is het Chr. Militair Tehuis voor leden
en donateurs van de Noorder Kunstkring een
lezing mét lichtbeelden houden over tNieuwe
schoonheid in nieuw bouwen.
Aangezien Arch. Kramer wel gerekend mag
worden tot een der meest bevoegden in zake
schoonheid in bouwkunst, heeft het bestuur
der vereeniging vermoed, dat ook vele niet-
leden van de Noorder Kunstkring belangstel
ling zouden hebben voor deze lezing. Het heeft
dan ook tegen een zeer lage entree de ge
legenheid opengesteld, de lezing bij te wonen.
Men zie daaromtrent de advertentie in dit
blad.
We hoeven niet te wijzen op de wereld van
schoonheid, die geopend zal worden voor de
toehoorders door den ook buiten de lands
grenzen bekende architect
Tevens zal dien avond met enkele woorden
worden gememoreerd, dat het dezer dagen 10
jaar geleden is. dat de Noorder Kunstkring
werd opgericht.
Uitvoeriger hoopt het bestuur daarop terug
te komen bij de opening van de groote jubi
leum-tentoonstelling de vjjf tiende! die
in den voorzomer zal worden gehouden.
ORANJE-GARDE.
Men schrgft ons:
De nog jonge Oranje-garde mag zich in een
flinken groei verheugen. Werden er in Novem
ber van 't vorige jaar ruim zestig gardisten
geïnstalleerd, nu Maandagavond a.s. zullen
er In het Chr. Militair Tehuis (Kanaalweg),
des avonds 8 uur, weer ruim twintig hun be
lofte van trouw aan Koninklijk Huis, Vader
land en Garde afleggen. Ongetwijfeld zal ook
dat weer een enthousiaste Garde-avond wor
den, temeer daar de gardisten in hun keu
rige Gardekleeding, muziek, declamatie enz.
zullen laten hooren. De Garde-commandant
zal bovendien een historisch onderwerp be
handelen. Deze avond zal niet alleen voor de
•gardisten zijn. doch is ook toegankelijk voor
hun ouders en voor andere belangstellenden.
Zj) worden naar de in dit nummer voorko
mende advertentie verwezen.
NUTSSPAARBANK TE DEN HELDER.
Opgave uitsluitend betreffende de Nuts-
spaarbank te Den Helder, Polderweg 1 over
de maand Januari 1935.
Op spaarbankboekjes werd in den loop der
maand Ingelegd f 227.717.28 en terugbetaald
f 258,914.79. Derhalve minder ingelegd dan
terugbetaald f 31.197.51.
Het aan inleggers verschuldigd kapitaal, bjj
den aanvang van dit jaar f 2.892.031.94 be
draagt thans f 2.860.824.43.
Het aantal in den loop van Januari nieuw
uitgegeven spaarbankboekjes bedroeg 122.
Het aantal in omloop zjjnde boekjes steeg
hiermede tot 8780. Onder de in Januari uit
gereikte 122 nieuwe boekjes zijn inbegrepen
35 boekjes voor jonggeborenen. (Op deze boek
jes plaatst de spaarbank een eersten inleg
van f 1.—).
Da lediging van spaarbusjes in den loop
van Januari leverde een bedrag op van f 4.865.96
aan kleiDe besparingen.
Het to'aal in omloop zijnde spaarbusjes be
draagt thans ruim 1900.
EEN NIEUW GEÏLLUSTREERD BLAD.
Dat „De Stad Amsterdam" vervangt.
De wandelaars hebben bemerkt, dat de laat
ste weken het blad „De Stad Amsterdam"
niet moer op onzen muur was geplakt. Vanaf
heden is het vervangen door een Belgische uit
gaaf, „Amstei- en Schelde-Stad", die voortaan
regelmatig zal worden aangeplakt aan den
muur ter vervanging van de andere.
EEN NIEUWE PLAATSELIJKE
REISVEREENIGING
Niet erg veel animo. Een fel
requisitoir.
De lezer zal zich herinneren, dat op
24 December door de z.g. Heldersche Reisver-
eeniging een vergadering werd gehouden,
welke een nogal bewogen karakter had, door
dat een aantal buspassagiers plotseling, ten
gevolge van inbeslagname, op den weg was
geplaatst. Uit de ontevredenheid met den
gang van zaken in bedoelde vereeniging ont
stond een oppositioneele vereeniging en welis
waar heeft sedertdien de oude vereeniging
een bijeenkomst harer leden gehad (in Musis
Sacrum. waar, zooals men weet. een lezing
werd gehouden teneinde aan het bij de wet
verelschte karakter eener „rels"-vereeniging
te kunnen voldoen), maar ook de oppositie
partij, onder leiding van den heer van Aspe-
ren, hield stand.
Donderdagavond vergaderde deze laatste
in de benedenzaal van „Het Kegelhuis". Men
had blijkbaar gerekend op een groot publiek,
de lieele benedenzaal was vol stoelen ge
plaatst, een strijkje zat op het podium ten
einde de pauzen met muziek aan te vullen,
maar in totaal kwamen niet meer dan een
veertigtal bezoekers opdagen. Dit feit gaf
den heer van Asperen aanleiding de vraag te
stellen of de vergadering nochtans door zou
moeten gaan, welke vraag bevestigend werd
beantwoord.
Te half negen werd déze bijeenkomst ge
opend; de heer van Asperen hield daarbij een
uitvoerig, vaak fel requisitoir tegen de be
staande Reisvereeniging, welker gedragingen
en tekortkomingen hjj laakte Hij bètreurt
het. waar hij in de vergadering in „Musls
Sacrum" alle aanwezigen achter zich had,
dat er nu niet meer zjjn gekomen. Naar aan
leiding van een daarna gehouden vergade
ring, is een voorloopig comité geïnstalleerd,
dat de voorbereidende werkzaamheden ver
richt en het is de bedoeling, zoo mogelijk, tot
definitieve oprichting eener reisvereeniging
te komen. Uitvoerig gaat spr. het ontstaan
van de huidige vereeniging na. die feitelijk
alleen tot stand kwam om aan de wettelijke
verboden ten aanzien van gezelschapsreizen
enz. te ontkomen. Niemand heeft zich dan
ook druk gemaakt over de rechten der leden;
er Is een reglement ontworpen, maar nooit
nog heb ik, zegt spr., zoo'n zeldzaam prul
als dit reglement gezien, waar de leden niet de
minste rechten bezitten.
Uitvoerig gaat spr. op den gang van zaken
en de bepalingen van dit reglement in; er
wordt in het reglement bijvoorbeeld gespro
ken over „alle" middelen van vervoer; maar
iedereen weet, dat men er niet aan denkt de
reizigers per spoor te vervoeren. Van klach
ten wordt geen notitie genomen; een behoor
lijk wachtlokaal voor de passagiers is er
niet. Of het zwaar van den mist of glad van
de vorst is, daarvan trekt men zich niets
aan. Men zou mogen verwachten, dat in
zulke gevallen veiligheidshalve per spoor
werd gereisd.
Ook administratief is de zaak lang niet in
orde; het is meermalen gebeurd, dat 25 kaar
tjes waren uitgegeven, terwijl een 20-per-
soonsbus gezonden wordt. Moet, door welke
omstandigheid ook, onderweg de reis worden
afgebroken, dan krijgt men geen vergoeding.
Aan veiligheidsmaatregelen wordt niet ge
daan. om een maximum aantal passagiers
bekommert men zich niet. Ook het bagage-
vraagstuk is niet geregeld; het Is meermalen
gebeurd, dat een passagier ingemetseld zat
tusschen stukken bagage. Gebeurt er onder
weg iets, waardoor men de bus verlaten
moet, dan is men reddeloos verloren, want
er is geen sprake van. dat je er uit komt.
Van behoorlijke rusttijden voor chauffeurs is
evenmin sprake; spr. heeft met chauffeurs
gereisd, die een werkdag van 16 H uur ach
ter den rug hadden!
Zoo gaat spr. geruimen tijd door, en haalt
allerlei staaltjes van willekeur aan. Op de
vergadering van 9 Januari had alleen de
voorzitter wat te vertellen, de leden konden
hun mond houden. Die film-vertooning was
slechts camouflage. Op die vergadering heeft
men aan spr. gevraagd: gij hebt destijds a
gezegd, wilt gij thans ook b zeggen? Hierop
heeft spr. bevestigend geantwoord, en daarna
is op de vergadering bij van Weelde bes'o-
ten tot oprichting dezer nieuwe vereeniging.
Wij besloten vooraf nog met het bestuur der
H.R.V. te Bpreken. Voor een onderhoud had
den de heeren evenwel geen tijd; wij moesten
onze klachten maar op papier zetten. Op deze
uitnoodlging zijn wij niet ingegaan; wij had
den machtiging van de vergadering een
nieuwe vereeniging op te richten.
Het voorloopig comité heeft zich hierop in
verbinding gesteld met het bestuur der spoor
wegen. Immers, onze leden moeten vrij blij
ven in de keuze der vervoermiddelen. Wij
hebben een controleur der spoorwegen op
bezoek gehad, en op diens verzoek al onze
wenschen op schrift gesteld. Spr. deelt mee
wat alzoo verzocht is aan faciliteiten. Ook
heeft men zich in verbinding gesteld met
andere autobushouders (bulten de stad) en
daarbij ls gebleken, dat, als er een behoor
lijke vereeniging is, wij veel goedkooper
tarieven kunnen bedingen dan wjj thans be
talen.
Er moet nu natuurlijk een behoorlijk kan
toor komen, een administratie, wij moeten
persoonlijk contact zoeken met de spoorweg
autoriteiten en het rilkstoezicht, in de groote
plaatsen agentschappen oprichten, een regle
ment en statuten ontwerpen. Dit alles kost
tijd en zorgvuldige voorbereiding. Uitvoerig
zet spr. uiteen hoe hjj zich de regeling van
een en ander denkt.
De contributie is voorloopig nog de groote
moeilijkheid. Het comité stelt voor voorloopig
van ieder lid f 1.te heffen als contributie,
tevens entréegeld; verder kinderen tot 5 jaar
vrij, van 5 tot 18 jaar 50 cent, boven 18 jaar
f Lcontributie, echter niet meer dan 2 uit
elk gezin. Zoodat dan de overige kinderen
boven 18 jaar lid zjjn zonder contributie te
betalen. Ook zou spr. een bepaling in het
reglement willen opnemen, dat men minstens
een maand lid moet zijn om in de voordeelen
van een reis te kunnen deelen.
Tenslotte zegt spr.: wij hadden verwacht,
dat het Bestuur der Heldersche Reisvereeni
ging hier hedenavond tegenwoordig zou zjjn
geweest, teneinde zich op al deze felle be
schuldigingen te verweren. Ook hadden wjj
veel meer belangstellenden verwacht. Wat
moet er nu gebeuren? vraagt spr. Wjj voelen
er niets voor bij zoo weinig animo voort te
gaan. De bedoe'ing was een groote reclame
te maken ter werving van leden, maar de
vergadering dient nu allereerst te beslissen
of het wenscheljjk is voort te gaan en nog
meer kosten te maken.
Discussie.
Naar aanleiding van het gesprokene ont
staat een uitvoerige discussie. De heer Baas
dankt den heer van Asperen voor diens uit
voerige uiteenzettingen; hjj wil in geen ge
val. dat de heeren van het voorloopig comité
nog meer risico op zich nemen en 'stelt voor
een collecte te houden voor de kosten. On
danks het geringe aantal aanwezigen, meent
spr. toch, dat we moeten doorzetten: de
meeste vereeniglngen beginnen in het klein.
Voorloopig kan worden volstaan met een wat
bescheiden advertentie, meent spr.
De heer van Asperen wijst er op, dat
het niet zoozeer gaat om de thans gemaakte
kosten dan wel of we door zullen gaan. Ook
spr. is er voor zich in verbinding te ste'len
met de marine-autoriteiten, teneinde daar
leden te winnen.
De heer van Weelen stelt voor het
voorloopig bestuur te handhaven en dit dan
contact te doen zoeken met diverse organi
saties in de gemeente.
Er worden nu verschillende raadgevingen,
middelen enz. naar voren gebracht en het
slot is dat alle aanwezigen zich opgeven als
voorloopig lid der nieuwe vereeniging, en be
loven elk voor zich propaganda te zu'len
maken. Het adres van den secretaris is Lou-
werse, Soembastvaat 37, waar men zich kan
aanmelden.
F ANC Y-F AIR OUD-KATHOLIEKE
GEMEENTE.
Bjjna een eeuw be3taat hier ter stede de
Oud-Katholieke kerk en gedurende heel die
lange periode heeft de gemeente zichzelf, zij
het op uiterst bescheiden voet, kunnen hand
haven. De gemeente is slechts klein, telt
slechts een paar honderd leden, en het is de'
ongunst der tijden, waaronder ook dezen ge
bukt gaan, die hen, naar het voorbeeld van
zooveel andere organisaties, naar het oude,,
beproefde middel van een fancy-fair deed grjj-
pen. Een Dainesvereeniging werd opgericht,
die luistert naar den suggestieven naam „Ora
et Labora" (Bid en werk) en die met ijver
en enthousiasme aan den slag ging.
Het resultaat? U ziet het hedenmiddag en
-avond nog in het Algemeen Militair Tehuis
in de Spoorstraat, waar de drukte heerscht en
de gezellige sfeer, die nu eenmaal inhaerent
zijn aan zoo'n fancy-fair, en waar, willen we
hopen, gaandeweg de noodige bare munt is
binnengekomen.
Wij zullen u even in 't kort vertellen hoe
de opening van deze, voor de betrokkenen,
die er weken en maanden lang hun beste
krachten, hun liefde, hun brandend enthou
siasme aan gegeven hebben, steeds aantref-
keljjke gebeurtenis plaats had. Daar was nh-
tuurljjk de aangekleede zaal. Groote, gewel
dige spreien, versierden er de wanden, en op
vele ervan prijkte reeds heel spoedig het
kaartje „verkocht" (altjjd een prettig ding als
je zooiets kunt bekendmaken). En verder
stonden daar alle atributen zonder welke een
goede fancy-fair nu eenmtal niet denkbaar is.
Als daar zjjn: het rad van avontuur, de werp-
tent, de grabbelton, het blad met kaarsen,
die je met één enkelen lucifer moet aansteken,
in welk experiment, zeer ten voordeele der kas
overigens, niet één der deelnemers slaagt.
Daji: de verschillende stands met kussens,
babykleertjes, theewarmers en wat er meer
uit de nijvere vrouwehanden te voorschijn
komt bjj dergeljjke gelegenheden. Ook een
bruidspaar was er, dat zooeven van het stad
huis komt. U moogt raden op welken dag en
uur ze getrouwd zijn, het geheim is uitsluitend
aan pastoor Moleman bekend, die den datum
zorgvuldig heeft opgeteekend. Ook is er een
getrouwe afbeelding van ons kerkje op het
Westplein; er hangt een heusche wekkerklok
in en degeen, die raadt op welk uur, minuut
en seconde deze klok gaat stilstaan, krjfgt...
een reuzenprjjs natuurlijk. Er zijn nog andere
atracties, er is verder een stand met tand
pasta's, zeepen, e.d., terwjjl ook behoorljjke
voorraden vruchten niet ontbreken. Kortom,
men ziet, dat het een fancy-fair is naar den
aard, die zeker wel de noodige belangstelling
zal. vinden bjj de leden der gemeente, en ook
bjj niet-leden.
Vrjjdagmiddag werd de fancy-fair geopend
In tegenwoordigheid van veel belangstellen
den; het was mevrouw R jj k e r s-V a d e r,
presidente der Dames-vereeniging „Ora et
Labora", die hierbjj het woord nam.
Als wjj den gepasseerden winter een» na
gaan, aldus de spreekster, dan zien wjj, dat er
reeds verscheidene fancy-fairs zjjn gehouden,
en wie weet hoevele er nog komen. Nu wor
den deze fancy-fairs nooit uit weelde gehou
den. Eensdeels geschieden zij om het werK der
vereenigde dames tentoon te stellen, en ten
tweede, wat eigenlijk het voornaamste is, om
het batig saldo dan een dergeljjke fancy-fair
opbrengt.
En zooals de crisis overal haar stempel op
drukt, is deze wel het meest merkbaar, aldus
spreekster, bjj liefdadige instellingen en bjj
ontvansgten van kerkelijken aard. Waar nu
verscheiden vereeniglngen om geldeljjke rede
nen ons in dergelijk werk reeds Jaren zjjn
voorgegaan, zeiden wjj tot elkander: waarom
zou onze kerkeljjke gemeente met haar
97-jarig bestaan ter plaatse, dit middel ook
niet eens ter hand nemen? Ijverige handen
togen aan het werk, en u ziet net resultaat
van onze jonge vereeniging.
De prijzen der goederen zjjn van dien aard,
dat zij binnen het bereik van elke beurs zjjn,
terwjjl de attracties een welkome aanvulling
zjjn.
Spr. brengt tenslotte dank aan allen, die op
GOUD vanaf f 11.50 tot f 125.00
DOUBLÉ vanaf f 7.75 tot f 27.50
NIKKEL vanaf f 1 50 tot f 27.50
Afla uurwerken met garantie HCEIZEWSTWL 103
eenigerlei wijze aai de totstandkoming van
deze fancyfair meewerkten, eu verzoekt den
eerw. heer pastoor Moleman de nierboven ge-
nöemde functies te willen errichten, nL in te
vullen datum voor het bruidspaar alsmede
den tijd voor de klok, en geeft daarna het
woord aan zjjn eerwaarde voor de opening
der fancy-fair.
Rede pastoor Moleman
Gaarne voldoet spr. aan dit verzoek, en wel
voornamelijk omdat het werk der vereeniging
„Ora et Laboia" in verband staat met lai van
de gemeente zelf. Het is de eerste maal, dat
onze dames-vereeniging naar buiten optreedt;
hopen wjj, dat haar opzet zal slagen, en dat
het hier behaalde resultaat de kroon mag zijn
op het werk van een geheel jaar intensieven
arbeid.
Met dezen wensch verklaart spr. de fancy-
fair voor geopend. Al dadeljjk werd van de
verschillende gelegenheden een druk gebruik
gemaakt, zoodat de dames in de verschillen
de stands al direct „handgeld" kregen. De
werptent hierbjj moest men baliei gooien
in een aantal gaten, aangebracht op de beken
de figuren van Koning Hermelijn, Beppie
Boop en anderen leverde groote moeiljjk-
heden op ir.zake .iet juiste mikke.i, nochthans
gingen verschillende deelnemers met een reep
chocolade of wat anders weg.
De heer van dt Poll had een stand met zjjn
schoenen ingerient, en het bruidspaar, dat
zoojuist getrouwd was, stond aanlokkelijk en
uitdagend te wachten op hen, die een greep
zouden willen doen naar hei juiste moment
waarop hun huweljjk gesloten werd.
Wjj nemen hier afscheid; uzelf gaat van
avond een kjjkje nemen in het Militair Tehuis
(Spoorstraat), nietwaar? Tot 10 uur is het
daar nog open.
DAGELIJKS
iC ffl E&91 S SPOORSTRAAT 98
8N8 jjTSj Telefoon 339
■Ter inzage gelegd zijn de antwoorden op
Cen viertal vragen van raadsleden.
De heer J. H. de N jj s heeft gevraagd of
niet kan worden overwogen de plaatsing op
bepaalde uren van een verkeersagent op som
mige punten.
In zjjn antwoord zegt de C. v. P.:
Toegegeven moet worden, dat het verkeer
op sommige verkeerspunten, voornamelijk om
12 uur des middags, zeer druk is, doch het
komt mij niet gewenscht voor om over te
gaan tot het plaatsen van verkeersagenten.
In de eerste plaats kan daartoe niet over vol
doende personeel worden beschikt en in de
tweede plaats ligt het mjj beter het publiek
op te voeden tot goede weggebruikers, door
er op toe te zien, dat ieder de verkeersregels
behoorlijk in acht neemt In tal van gemeen
ten, waar vroeger op verschillende punten
geregeld verkeersagenten stonden, is men er
dan ook weer toe overgegaan deze verkeers
posten in te trekken. Het ssyteem van leven
de verkeersagenten heeft plaats gemaakt
voor automatische verkeersregelingen en het
aanbrengen van verkeerszuilen en vluchtheu
vels.
Met het aanbrengen van eenige verkeers
zuilen met vluchtheuvels op het Koningsplein
en de Postbrug, zooals door schr. was voor
gesteld, zou het verkeer daar ter plaatse
zeer gebaat zijn en een verkeersagent geheel
overbodig worden.
Tevens is, blijkens het schrijven, gebleken,
dat op bedoelde punten tot heden niet meer
verkeersongevallen zijn voorgekomen dan op
andere plaatsen In deze gemeente, hetgeen
de heer de Nijs volkomen beaamde.
De C. v. P. deelt tenslotte mede, dat ter
bevordering van een veilig verkeer hjj op de
In aanmerking komende drukke punten zoo
veel mogeljjk toezicht zal doen uitoefenen.
De heer P.van der Veer heeft een
opmerking gemaakt omtrent overlast van de
voetballende jeugd op landerjjen.
Hieromtrent wordt gezegd, dat als straks
het tweede motorrjjwiel met zjjspan in ge
bruik is, een intensiever toezicht kan wor
den gehouden.
De heer W. Biersteker critiseerde
het optreden van de politie bjj het uitvoeren
van verordeningen enz.
Het betrokken raadslid verklaarde, desge
vraagd, er van overtuigd te zijn. dat de poli
tie, vooral op het stuk van verkeer, wel ver
plicht is streng op te treden. Hjj heeft slechts
bedoeld, dat tegen een goed willenden vreem
deling, die een straat in verboden richting
berijdt of zjjn voertuig onbewust aan de ver
keerde zjjde van den weg plaatst, waarschu
wend werd opgetreden.
In het antwoord wordt voorts medegedeeld,
dat deze gedragsljjn reeds wordt gevolgd.
Tenslotte is daar de vraag van den heer
J. J. Schoeffelenberger inzake het
wachten van steuntrekkenden voor het ge
bouw van het bureau voor Maatschappeljjk
Hulpbetoon. Deze is om antwoord en advies
gezonden naar den directeur van dezen
dienst, den heer L. Bandsma, aan wiens
schrjjven het volgende is ontleend:
Door mjj is reeds van den beginne af ge
wezen op het bezwaar, dat menschen buiten
zouden moeten wachten als gevolg van de
onpraktische indeellng van het gebouw van
Maatschappelijk Hulpbetoon.
Teneinde hierin althans eenigszlns verbe
tering te verkrjjgen, is destjjds bepaald, dat
de betrokkenen zich volgens de beginletters
van hun namen, op bepaalde tijden kunnen
melden. Het slagen van een dergeljjke rege
ling hangi echter voor een groot deel van
de belangstellenden zelf af. Aan medewerking
ten deze ontbrak echter veel, zoodat de be
trokkenen het lange wachten ook voor een
deel aan zichzelf te wjjten hebben.
Inmiddels, aldus gaat het schrjjven verder,
is op mijn voorstel, door het Bestuur van
Maatschappeljjk Hulpbetoon reeds besloten,
om een gedeelte der menschen, die tot nu
toe hun steun bjj Maatschappeljjk Hulpbetoon
kwamen halen, onder de z.g.n. „vaste be
deelden" te brengen, zoodat zij dan hun steun
thuis ontvangen. Voorts zal onder de Rijks
steunregeling een belangrijk aantal personen
in het gebouw aan de Kolensteeg stempelen
en aldaar steun ontvangen Door een en
ander za' het genoemde euvel, binnen zeer
korten tjjd, voor een groot deel opgeheven
zjjn.
FILMAVOND VAN DE VEREENIGING
„DE MACHT VAN HET KLEINE".
Donderdagavond had in het Evangelisatie
gebouw, Palmstraat, een filmavond van boven
genoemde vereeniging plaats.
De heer Kortehoeven, een reizend broeder
van deze vereeniging, heette den aanwezigen
harteljjk welkom, 't Was niet de eerste keer,
dat hjj in Den Helder sprak over het werk
dezer vereeniging. Vooral in Den Helder, waar
het ledental der vereeniging nog voortdurend
stjjgt, mag men steeds op belangstelling voor
het werk rekenen.
Spreker ging hierna over tot het vertoonen
der film.
Film Haarlem en Heemstede.
De film toonde ons de gebouwen van „de
Macht van het Kleine", waarin de ljjders aan
vallende ziekte verpleegd worden, o.a. de
buitengewoon mooie stichting „Koningin Em
ma", die eerst in 1934 in gebruik is genomen.
We nemen een kjjkje in het inwendige der
stichting, de Röntgenkamer, de operatiezaal,
de slaapzalen en werkplaatsen, waarin de
patiënten allerlei takken van arbeid verrich
ten. Ook een kjjkje in de tuinderijen is ons
vergund en we verbazen ons over de uitge
breidheid van het werk dezer vereeniging.
Niet allen kunnen echter werk verrichten.
Er zjjn ook patiënten, die gedeeltelijk ver
lamd zjjn. Hiervoor is echter een speciale
masseur aangesteld, die tracht de verlamde
lichaamsdeelen door massage gezond te ma
ken. De avonden waarop niet gewerkt wordt,
worden gezellig doorgebracht. De dames
patiënten hebben naaikransen, de heeren ver
eeniglngen. Niet alleen voor het lichameljjke
heil der patiënten wordt gezorgd, doch ook
voor het geestelijke.
Er is een Kapel gebouwd waarin Zondags
Godsdienstoefeningen worden gehouden, terwjjl
catechisatie en bijbelbesprekingen gehouden
worden. Op feestdagen worden er voor de
jeugd spelen georganiseerd, terwjjl de vol
wassenen voordrachten en samenspraken
houden.
De uitstekende wjjze waarop deze patiënten
worden verpleegd heeft tot resultaat dat vele
ljjders soms zelfs na een paar maanden reeds
genezen in de maatschappij terugkeeren om
hun werk weer op te vatten.
Een grafische voorstelling geeft ons een
beeld van het aantal toevallen in een bepaald
aantal verpleegdagen en dit wordt steeds
minder.
Een dag in het jaar worden de gebouwen
opengesteld voor bezoekers, terwijl deze dag
voor de patiënten tevens met eenige feeste
lijkheden gepaard gaat.
Ook tochten worden af en toe georganiseerd,
waarop de lijders aan epilepsie buiten hun
koninkrijkje komen om met autobussen de
mooie omgeving van Haarlem en Heemstede
af te toeren.
Met belangstelling volgden we de interes
sante film en waren er van overtuigd, dat de
steun aan deze instelling gegeven, zeker goed
besteed wordt.
In de pauze werd door Mej. A. Kamp, orge
ilste der Luthersche kerk, een orgelsolo ten
beste gegeven.
De heer Kortehoeve, bedankte na afloop van
de film, de aanwezigen voor hun belangstelling
in het bijzonder het afd. bestuur, dat zijn besie
krachten geeft in het belang van deze ver
eeniging.
„OVER KINDERLECTUUR."
Lezing van mej. Hermien van der
Heide.
Voor de afdeeling van het Instituut voor
Arbeidersontwikkeling sprak gisterenavond
mej. Hermien van der Heide over bovenge
noemd onderwerp.
De Voorzitter, dr. K e t n e r, wees in zjjn
openingswoord op het ietwat ongewone on
derwerp voor het Instituut. Gelukkig had dit
den leden niet al te zeer afgeschrikt, al was
het meerendeel der aanwezigen vrouwen.
„Kinder"-lectuur:
voor kinderen.
geen lectuur
Spr. bedoeling is niet hedenavond een op
somming te geven van titels van boeken; er
bestaan tegenwoordig goede gidsjes.
Spr. wil het hebben over jeugdlectuur als
zoodanig; oude kinderzoeken geven in dat op
zicht veel interessants. Maar de eigenlijke
jeugdlectuur is nog niet zoo oud; eerst eind
18e en begin 19e eeuw was er sprake van „Kin
der"-lectuur, al is deze niet te vergelijken met
onze tegenwoordige.
Uit eenige kinderboeken uit die periode
citeert spr. ten bewjjze hoe weinig kinderlijk
zjj waren en hoe de ouderen de kinderen diep
doordrongen van hun plichten tot dankbaar
heid enz., jegens die ouderen.
Met een grooten sprong voerde de spr. ons
dan in de Sovjet-Unie, Europa's jongste staat.
Op een aldaar gehouden congres van schrijvers
der Unie hebben Maxim Gorki en Martin An-
dersen Nexö typische dingen gezegd over kin
derboeken. Feiteljjk stond, zoo zeiden zjj, dit
geheele congres in het teeken van de kinderlec
tuur, omdat de tjjd voorbjj is, dat kinderlectuur
op het tweede plan komt. Op dit congres be
leefde men merkwaardige dingen: er kwam
een delegatie van kinderen uit Wladiwostok,
die gezamenlijk een boek hadden geschreven.
Ook kwamen de kinderen met eigen verlan
gens omtrent de boeken die zjj gaarne zouden
willen lezen. Verschillende staaltjes deelt spr.
hiervan mee.
Tusschen deze beide polen, die waarin het
kind in de 18e eeuw vertoefde en die waarin
thans het kind naar voren wordt gehaald en
als volwaardig burger wordt behandeld, ligt
een nieuwe wereld.
Na eeuwen van heerschappjj van volwasse
nen hebben we gekregen de eeuw van het kind.
Men zag vroeger het kind louter als een nog
onvolgroeid menschje. Tot zelfs in de kleeding
toe volgde men de volwassenen. In vrjj kort
bestek heeft zich ten deze een ontwikkeling
ten goede baan gebroken: de „eeuw van het
kind" heeft het kinderljjke in het kind erkend.
Men heeft geleerd, dat het kind zjjn eigen ont
wikkelingswetten heeft en dat het langs na-
tuurljjken weg van binnen uit, groeit
Kinderboeken der 18e eeuw.
Uit eeu tijd waarin de rechten van het kind
niet werden erkend, zijn we gekomen in een
tjjd waarin we ons met de behoeften van het
kind speciaal bezighouden. En natuurlijk vindt
men dat terug In de lectuur. Wat in de 18e eeuw
als kinderlectuur werd gegeven, strijdt abso
luut met onze huidige begrippen hieromtrent.
De schijnheiligheid werd sterk aangekweekt,
zooals in verhaaltjes als de „Brave Hendrik".
En naast hem ontstond een heele rjj van brave
jongens: Keesje, die de hanengevechten af
schuwelijk vindt, de philosofeerende knaap, de
menschlievende, de kleine Edward die aan het
ondergaan der zon allerlei poëtische beschou
wingen vastknoopt, en anderen.
Ned. Herv. Gein. (Nw. Kerk, Westatraat)
Geen dienst.
Ned. Herv. Gem. (Westx-rkera, Westplein)
's Morgens 10.30 u., Ds. F. W. J. v. d.
PoeL Doopsbediening.
's Avonds 6.30 uur, de heer A.P. Goudsbloem
Onderwerp: „Alleen zjjn".
Geref. Kerk (Julianaparkj.
's Morgens 10 uur, J. Oranje, candidaat
op Wieringen.
's Avonds 5.30 uur, Ds. F. Tollenaar
Geref. Kerk (Rehoboth-Kerk).
's Morgens 10 uur, Ds. F. Tollenaar
's Avonds 5.30 uur, candidaat J. Oranje
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat).
's Morgens 10 u. en 's avonds 5.30 u.
Ds. N. v.d. Kraats
Voor Donderdag nog onbekend.
Chr. Geref. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 uur 's middags 5 uur
de heer J, Rebel.
Woensdagavond 7.30 uur, de heer Rebel,
Bjjbellezing.
Herst. Evang. Luth. Gem. (Weezenstr.
's Morgens 10.30 uur, Ds. A. Klinkenberg
van Amsterdam. Doopsbediening.
Doopsgez. Gem.
's Morgens 10 uur, Ds. P. J. Smidts
Evangelisatie (Palmstraat).
's Morgens 10 uur, J. Luther Ramp, van
Oegstgeest.
's Avonds ZES uur, Da C. A. ter Linden
van Amsterdam.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 78)
's Morgens 10 uur, kerkdienst.
Evangeliesatiegebouw, Vjjzeistraat:
Straatevangelisatie 4 uur, Tuindorp
Bijeenkomst 's avonds 8 uur.
Verschillende sprekers.
Leger des Heils.
10 uur v.m. Heiligingssamenkomst
3.33 n.m. Soldaten-bjjeenkomst
7.30 n.m. Verlossingssamenkomst
Hersteld Apostolische Zending Gemeente
Sluisdjjkstraat hoek Schagenstraat.
's Morgens 10.30 uur, dienst.
Kerk van Jezus Christus, Janzendw.str. 8
's Morgens 9.30 en 's avonds 5 uur
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente.
's Morgens 10 uur, Ds. M. van Wichen
Bevesting van een Diaken.
De meisjes daarentegen krijgen voortdurend
zedelessen: er is een 5-jarige die door haar
gouvernante gewaarschuwd wordt tegen de
slechtheid der mannen(!) Zedekundige hand
boeken voor de meisjes zijn er bij massa's.
De wijze waarop men spreekt over dieren
en vreemde volken verschilt ook wel van onzen
tjjd. Nooit wordt het gevoel gewekt, dat een
dier een eigen leven heeft, maar steeds wordt
de beteekenis van het dier afgemeten naar het
nut dat hjj voor den mensch heeft.
Ook bjj de beoordeeling van vreemde volken
vinden we deze zelfde merkwaardige engte van
geest: alleen dan worden ze als volk geappre
cieerd. als ze dezelfde eigenschappen hebben
als de Nederlander.
Als men deze dingen ziet, moet men dank
baar constateeren, dat er toch wel geestelijk®
winst valt te boeken.
Ontzettende productie.
Maar waar staan wjj nu? Waar zjjn we ge
land? We kunnen geen ander antwoord geven
dan: in een ontzettenden chaos.
Er wordt zoo ontzettend veel geproduceerd,
we vragen niet meer of het geschikt is voor
het kind; het is voor velen een broodwinning
geworden.
„Een kinderboek moet niet worden gemaakt,
maar het moet organisch groeien", aldus druk
te Ida Heyermans het uit. Als we dezen maat
staf aanleggen op den stapel kinderboeken
van thans, wat zou er weinig van overbljj-
ven!
We hebben wel eenige vorderingen gemaakt,
wetenschappelijk; men heeft statistieken op
gesteld omtrent de lectuur in de verschillende
kinderjaren. De Oostenrijksche paedagoge
Charlotte Bilhler onderscheidt hierbjj vier tjjd-
perken. De eerste periode zou men kunnen
noemen (naar de lectuur, die daarin domi
neert) de periode van Piet de Smeerpoes.
Daarop volgt het sprookjesstadium. Op 9-, 10-
jarigen leeftijd verlangt het kind reizen,
avonturen: de Robinson Crusoë-periode is aan
gebroken. Daarna, in de puberteitsjaren komt
de heidenleeftjjd.
Maar deze wetenschap heeft nog op geener*
lei wijze de productie beïnvloed.
We gaan maar door met luk-raak boeken
produceeren en trekken ons van de kinderbe
hoeften niets aan.
In het tweede deel van haar rede behandelde
spr. in 't bijzonder het sprookje. Gegroeit uit
den volksgeest, heeft het zich in den Joop der
eeuwen naar onze eigen ontwikkeling mede
ontwikkeld. Men moet hier onderscheiden tus
schen volks-sprookje en kunst-sprookje. Het
volkssprookje heeft geen maker, het is uit het
volk zelf gegroeid. Er zit verband in met de
natuur. Men vindt er bjjv. in tal van vormen
de komst der lente in, het nieuwe leven, dat
steeds weer uit den dood ontstaat. In onzen
tjjd van techniek is het dan ook het technische
sprookje, dat zich ontwikkelde. Het was Maria
Montessori, die in dit opzicht baanbreekster
was en die het eigenljjke sprookje uit het kin
derleven uitbande.
De kinderen moeten het sprookje laten schie
ten, zoo zelde zjj; de kin deren moeten de wer-
keljjkheid leeren.
Russische kinderlectuur.
Ook in Rusland werd aldus geredeneerd en
het sprookje werd er verbannen. Maar het
sprookje behoort te zeer tot de behoeften van
de jeugd en het sprookje laat zich niet ver
bannen. De Russische kinderen kwamen .n
verzet, zjj eischten wat anders dan al die tec.i-
nlek, zj) wilden romantiek, avontuur. Het wr_a
Maxim Gorki die een pleidooi hield voor hot
sprookje, en het is thans niet langer taboe in
de Si /jet-Unie. Gorki herkende in het sprooks
je het element van het leven: het verdrukte
komt omhoog, zoo zei hjj, dat zien wjj altjjd