IACHTIG MENSCHEN
Oost Indie.
LUCHTVAART
rcrvan gcgcten- - «s
HELDRRSCHE COURANT VAN
Het proces
.Hauptmann".
Kunstmatige edelsteenen.
Een Nederlander te Parijs
veroordeeld.
De zeeroovers van de Bias-baai
Twee lijken in het gebergte
gevonden.
Moord en zelfmoord.
De dood van raadsheer Prince.
Gangsters plunderen
een bank.
Het vernielde vliegtuig
bereikt.
opgesloten In een
stalen gevangenis
ZATERDAG o FEBRUARI. 1935:7"
Ct.
Strato feertochten.
Beter laat dan nooit.
Luchtverkeer over de
Oceanen.
De Australische vrouwen
en de ramp van de Uiver.
De waarde van adverteeren.
het hetelcompartiment'zou'b^em01
Eerste Kamer
herten, die in de hooge sneeuw zijn blijven
steken.
Woensdag is tengevolge van een lawine op
de spoorlijn Steyremühl-Laakirchen een per
sonentrein ontspoord. De machinist, de con
ducteur en een passagier werden ernstig ge
wond.
In Boven-Oostenrijk werden nog drie toe
risten vermist. Er bestaat geen hoop ze levend
te vinden.
Voor zoover valt te overzien, hebben de
laatste dagen twintig dooden geëischt.
Op de Gernkogelspitze in Salzburg heeft
een lawine 8 H.A. bosch weggevaagd. Het op
1800 M. hoogte in het Stiermarkensche Erts
gebergte gelegen Knappenbaus is door een
lawine vernield. De inwoners honden door een
reddingsexpeditie in veiligheid worden ge
bracht Met bijna bovenmenscheljjke inspan
ning en voortdurend levensgevaar is het ge
lukt het westelijke gedeelte van den Arlberg-
straatweg vrij te maken. Donderdagmorgen
kon het personentreinverkeer over den Arl-
berg weer ten volle worden hersteld.
Overal in Oostenrijk is strenge vorst inge
treden, zoodat men een spoedig einde van het
lawinegevaar kan tegemoetzien.
Nader wordt gemeld:
Nadat het Pazlaun-dal sedert Zondag reeds
geheel van de buitenwereld was afgesneden,
zijn thans de eerste berichten daar vandaan
te Innsbrück ontvangen. De bevolking en de
wintersportgasten hebben door de talrijke la
wines een angstigen tijd doorgebracht, vooral
daar een zware sneeuwstorm heerschte. Een
boerenhuis was tengevolge van een lawine
voor een deel weggesleeurd, waarbij 23 stuks
vee omgekomen zijn. De weg door het dal is
door 15 lawines versperd.
In het Arlberggebied heeft een lawine 15
stallen weggesleurd. De leidingen van 10.000
volt van de electriciteitsfabriek van Schrans
in Montafon zijn, over een lengte 'van 300 M.
door een lawine vernield.
Nog eenlge bizonderheden.
In den lawinenwinter 1919—1920 zijn ver
scheidene menschen het slachtoffer van deze
lawine geworden. Sedertdien zijn met groote
kost en omvangrijke veranderingen aangebracht.
Toch kon de lawine zich losmaken en in het
dal storten. Daarbij heeft zij het jonge bosch
vernield, dat in den tusschentijd is aange
plant. Uitloopers van de lawine vielen tegen
he_ sanatorium Etania en veroorzaakten
ec.iaie. Niemand werd echter gekwetst. In
het Glarnerland hebben lawines den Sernftal-
straat en daardoor ook den spoorweg over
een breedte van 700 m met harde samenge
perste sneeuwmassa's bedekt. Het zal onge
veer 14 dagen duren voordat de straat en de
spoorbaan weer vrij zjjn. De Kühlbodenlawine
vernielde een huis en 30 hoo schuren. Een in
behoeftige omstandigheden verkeerende boer
heeft zjjn geheele veestapel verloren. Een
andere boer kon al zijn vee den volgenden
ochtend ongedeerd uit den ineengedruklen en
weggeschoven stal halen. Van een ander echt
paar werd het huis vernield. De menschen
konden slechts met moeite gered worden. Zij
hebben ribben gebroken en andere kwetsuren
opgeloopen.
Getuigenverhooren zonder belang.
Tijdens de zitting van het proces-Haupt-
mann trachtte de verdediging heden, echter
zonder succes, de getuigen te laten verklaren,
dat de overleden Isidore Fisch door vele per
sonen met groote bedragen en met een doos
gezien is.
Hauptmann heeft, zooals bekend is, beweerd
het geld van dezen Fisch te hebben ontvan
gen. Later is gebleken, dat dit het losgeld
van Lindbergh was.
Donderdag had de eerste verdediger, Reilly,
een reeks getuigen laten dagvaarden. Een van
hen zeide, dat Fisch hem in 1933 een doos,
die er uitzag als een schoenendoos, in be
waring had gegeven; later had hij deze echter
weer teruggenomen. Deze getuige moest tij
dens het kruisverhoor erkennen, dat hij meer
malen in krankzinnigengestichten had ver
toefd en dat zijn geestelijke vermogen acht
maa' waren onderzocht.
Het verhoor van de andere getuigen a dé
charge was zoo weinig concreet, dat de pre
sident de verdediging, verzocht zich tot de
zaak zelf te bepalen.
Een andere getuigen, die gehoord was, was
Gustave Miller. Deze verk'aarde dat er op
den zolder van het huis waar Hauptmann
woonde, in Aug. 1934 geen enkele vloerplank
had ontbreken. D't laatste getuigenis i: zeker
merkwaardig, want de bewering van het O.M.
is, dat een deel van de ladder, waarmee
Hauptmann indien hij tenminste de ont
voerder van het kind is geweest. zich toe
gang had verschaft tot de slaapkamer van de
baby, vervaardigd zou zijn geweest van een
plank uit den vloer van genoemden zolder.
Nogmaals de ladder.
Omtrent deze ladder kwamen eenige getui
gen décharge verk'aren, dat daarop bij het
onderzoek op vingersporen wel 500 afdruk
ken waren gevonden, van welke er echter niet
één kon worden toegeschreven als afkomstig
van Hauptmann zelf. Onder de gehoorde ge
tuigen was ook de deskundige, dr. Hudson.
Deze kwam met de verrassende mededeeling,
dat de zijkant van de ladder, waarover zoo
veel te doen is aanvankelijk slechts één spij
kergat had. Op het oogenbb'k zitten er vier
zulke gaten in. Op grond hiervan tracht de
verdediging aan te toonen, dat de drie nieuwe
spijkergaten er door de politie van New Jer
sey zelf zijn in gemaakt, om zoodoende een
bewijsstuk te fabriceeren, dat thans tegen
Hauptmann wordt gebruikt.
Een vriend van Fisch aan het woord.
Een van de gisteren gehoorde getuigen was
Henry Uhlig. Deze was een vriend van Isidor
Fisch geweest, en trachtte de nagedachtenis
van zjjn ges'orven vriend te verdedigen tegen
de advocaten van Hauptmann, die er op aan
sturen, den indruk te wekken, dat Fisch eigen
lijk de man van de transacties over het los
geld was geweest. Desniettemin was er een
verklaring, die hri aflegde, waardoor de zaak
van Hauptmann gebaat werd. Uhlig vertelde
n.l„ dat ten trjde van de ontvoering en de on
derhandelingen over het losgeld, Fisch zwaar
verkouden wasen had dr. Condon aan d.e
jury meegedeeld, dat. de man met. wien htj het
bekende onderhoud bh het kerkhof te Bronx
gehad had, bj) die gelegenheid erg gehoest.
EUROPEESCH GEZIN LEVEND
VERBRAND.
Te Rangoon is brand uitgebroken in de wo
ning van een rechterlijk ambtenaar, kapitein
Claude Baker Hamilton. Het huis werd ge
heel door het vuur vernield. In een vertrek
vond men het verkoolde lijk van zijn negen
jarig zoontje. In een ander vertrek vond men
het lijk van het 12-jarige dochtertje.
o
Bijna niet van echt te onderscheiden.
Een antiquair in Mountstreet te Londen,
die vele jaren bovendien in edelsteenen han
delde, kreeg onlangs van een bevrienden han
delaar een mooien diamant aangeboden. Hij
verklaarde zich bereid, er 4000 pond voor te
geven, toen zijn vriend begon te lachen en
hem mededeelde, dat het een synthetische
steen was. De antiquair wilde het niet geloo-
ven, voordat hem het proces van de vervaar
diging getoond was. Een geleerde had 45
jaren lang zjjn aandacht aan dit vraagstuk
besteed, tot hjj bij toeval een mengsel had
gevonden, dat bi) een zeker proces harde
kristallen vormde. Op dien weg voortgaande,
had hij een synthetischen steen weten te ver-
krijgen, die zooveel op een echten diamant
gelijkt, dat alleen heel goede kenners, die
over speciale instrumenten beschikken, kun
nen nagaan, dat het geen echte steen is.
De antiquair liet de synthetische steenen
van alle kanten onderzoeken en heeft na ont
vangst van de noodige rapporten onmiddellijk
het verkooprecht van deze steenen over de
geheele wereld voor zich gereserveerd. Niet
alleen diamanten, ook andere steenen, zooals
robijnen, saphieren, turkooizen en topazen,
kunnen langs synthetischen weg bereid wor
den. Vertegenwoordigers van den diamant
handel te Londen en Amsterdam en groote
juweliers uit Londen, Parijs en New-York,
hebben reeds synthetische steenen gekocht,
die zij houden voor gelijking.
Daar voor de vervaardiging van de synthe
tische steenen een zeer duur ingrediënt noo-
dig is, loont het alleen de moeite kostbare
edelsteenen te imiteeren. Zoo kost de synthe
tische gelijke van een diamant van 100,
15, van een van 500, £35, en een van
5000 kost 70.
De buitengewone correspondent van de
Evening Standard, aan wien wjj het boven
staande ontleenen, vertelt, dat een bekende
figuur uit de Londensche groote wereld, on
langs een ring met zoo'n steen heeft, gekocht
voor 80 en dat een Londensche juwelier
dien ring schatte op 1000. De antiquair
merkte dan ook op, dat deze ontdekking in
sommige opzichten gevaarlijk is, daar er
honderdduizenden ponden en gulden in den
diamanthandel belegd zijn. De man van het
verkooprecht had het al noodzakelijk gevon
den, den ge'eerde, die de diamanten maakt,
een verborgen schuilplaats aan te wijzen.
Beroovhig.
We hebben te zijner tijd melding gemaakt van
den Nederlander C. v. H., die in gezelschap van
een Fran chen vriend twee R emeinsche dames
tot een toch je in het bosch van Ville d'Avray
uitgenoodigd en de onvoorzichtige persoont,es in
den nacht in den steek gelaten had, na te beroofd
te hebben.
In eerste instantie werden ze daarvoor te Ver-
sailles tot zes maanden hechten s veroordeeld.
De rechtbank heeft de straf in hooger beroep
bevestigd.
Uit Hongkong wordt gemeld, dat een van
de zeeroovers uit de Bias-baai, die hadden
deelgenomen aan den overval op het sa.
„Toengtsjou", niet ver van de Bias-baai is
gevangen genomen door Chineesehe troepen.
Men verwacht nu dat de arrestatie van de
overige schuldigen aan den aanslag niet lang
op zich zal laten wachten.
WEER TWEE SAMENZWERINGEN IN
MEXICO ONTDEKT.
Wederom zjjn twee samenzweringen tegen
de Mexicaansche regeering ontdekt. Er zjjn
verscheidene arrestaties verricht. De eenc
samenzwering, die ontdekt is door de militaire
overheid te Guadalajara, in den staat Jalisco,
had zich ten doel gesteld de regeering op 9
Februari ten val te brengen. De tweede werd
gesmeed te Colon in den staat Queretaro.
Hier werden 19 personen gearresteerd.
Van de drie vermiste schooljongens, die
behoorden tot een groep, welke onder leiding
van een onderwijzer een uitstap deden in het
gebergte bij Wintérthur, zjjn twee lijken ge
vonden op den Kaiserragg. Het eene lijk is
geborgen, het andere heeft men nog niet kun
nen bereiken.
27 NEGERINNEN LEVEND BEGRAVEN.
Naar uit Fort Mali in de Briische kolonie Kenys
(Oost-Afrikn) wordt gemeld, zun 27 vrouwen van
den Kikocjoe-stam bij het winnen van le. m voor
aardewerk levend begraven. Reddingspogingen
moch.en niet baten.
Op een boerdeiij te Schwarme bij Bremen is
Donderdag het lijk gevonden van een 16-jarig
dienstmei jj, dat geworgd bleek. Een uur la er
siond een schuur in brand die de o,.los-ing van
het drama verschafte Na de blussching we d
het verkoolde lijk van een 18-jarigcn boeren
knecht gevonden die, zonder eenige twijfel, tergt
het me sje heefi geworgd, daarna i'e -chi u in
brand gestoken en te 1 slotte d ior opnnnging een
einde aan zijn jong leven heeft gemaakt.
30.000 MALARIA LIJDERS OVERLEDEN.
Alle ziekenhuizen op Ceylor
overvuld.
Naar schatting zjjn minstens 30.000 personen
bezweken als gevolg van de malaria-epidemie
op Ceylon. De ziekenhuizen in vele districten
zjjn overvuld. Te Kegalla is het kerkhof zoo
vol, dat het niet mogeljjk is nieuwe kuilen te
graven. Te Kurunegala, een plaats waar de
epidemie bjjzonder kwaadaardig woekert, is
het heele personeel van een ziekenhuis aan
getast.
Niet opgehelderd.
De parlementaire commissie van onderzoek in
de zaak Stawisky heeft haar onderzoek in/ake
den raadselachtig-n dood van den raadsheer Prince
geë.nd gd. In zijn eindverslag wijst de rapporieur
erop, dat de beschuldig" gen die in verband met
den dood van Prince tegen dun gewezen minister
president Chautemps en diens zwager Pressaid,
den onlangs overleden afgetreden procureur der
Republiek waren geuit, moeten worden a gewezen.
Het is noch aan de commissie van onderzoek,
noch aan de poline gelukt, eenige opheldering
in dit geval te brengen.
Een buit van 18000 dollars.
In de stad Nyack New-York) drongen met
machinegeweren bewapende bandieten in een
bankgebouw binnen en dwongen den kassier de
bank ewel en te openen. Met een buit van
18.000 dollar ontkwam de bende, zonder herkend
te worden.
VRACHTAUTO DOOR TREIN AAN
GEREDEN.
Negen dooden, vjjf ernstige gewonden.
Bij Fort William in het Schotsche graaf
schap Inverness, heeft een trein een vracht
auto aangereden, die werklieden vervoerde.
Van de werklieden kwamen er negen om het
leven en werden er vjjf gewond.
1 vdi L
1
De bestuurder gedood.
Bandoeng. Donderdagmorgen te zes uur
hebben een 300 man troepen onder leiding
van den commandant van de luchtvaart-
afdeeling het zoeken naar het vermiste vlieg
tuig hervat. Het vliegtuig dat getraceerd was
binnen een cirkel met een straal van een kilo
meter te kwart over acht ln den morgen ge
vonden. Het bleek in den z.g. spook-krater te
liggen.
Sergeant Wulms bleek bjj den val den dood
te hebben gevonden.
Het toestel is gevonden ten noord-oosten
van den grooten krater van den Tangkoeban
Prahoe;,het lag 30 k 40 meter bezijden een
boschpad bjj een klein ravjjn met den staart
over den rand daarvan.
Wjjlen Wulms, die den leeftjjd van 26 jaar
heeft bereikt, is waarschijn'ijk op slag ge-
De K. Xin neemt een zonderlinge
x
houding aan.
Gespannen tuurde men naar de oppervlakte
van de zee. Ieder oogenblik kon het nu ge
beuren, dat de voorsteven van de onderzee
boot boven zou komen. Meer en meer richtte
de K 13 zich op en eindeljjk werd de helling
zoodanig dat de voorsteven even boven water
rees.
De helling werd hoe langer hoe grooter, tot
dat tenslotte de menschen aan de oppervlakte
den voorsteven uit het water zagen te voor-
schjjn komen.
Groot was nu de vreugde en met nieuwe
hoop werd daar intensief doorgewerkt.
Vxug werd naar de boot geseind dat deze
nu hoog genoeg was gekomen en dat het be'er
was te stoppen met blazen, omdat de ontsnap
pende lucht gevaar opleverde, voor den dui
ker.
De K 13 lag nu ln een heel vreemdsoortige
houding, met het achterschip ongeveer 3,5 m
in den modder terwijl de voorsteven ongeveer
3 m boven water uitstak aldus vervolgde de
verteller. De helling hlerbjj was ongeveer 16
graden. Toen de boeg omhoog gekomen was,
konden de menschen die in de Centrale waren!
zelfs door den periscoop het reddingswerk
kijken. Ook wag men ln staat den menschen
op de lichter te herkennen.
Gaf de zonderlinge ligging van deze duik
boot geen moeiljjkheden, vraag ik, dan 't
ljjkt mjj, als leek, een rare houding, het ach
terschip 3% m diep den modder weggezonken
en de voorsteven met neus boven water!
De verteller zweeg een oogenblik, toen ver
volgde hjj:
De groote helling veroorzaakte zeer zeker
verschillende bezwaren. De lenspomp was nu
zoo hoog boven den achterkant van het torpe
docompartiment gekomen dat hjj niet goed
meer functioneerde. Daar men in een voort
durende vrees verkeerde, dat het binnendrin
gende water de centrale zou bereiken en al
daar in de batterjj zou kunnen dringen, met,
als gevolg daarvan een zekeren dood door
chloorvergiftiging, bracht men het in emmers
naar een van de voorste lensputten. Dit was
een langdurig en vermoeiend werk, daar men
slechts 2 emmers bezat, (waarvan zelfs één
lek was). Het hellende gladde dek bemoeilijkte
het loopen zoo u opmerkte zeer. Daarcm
vormden ze allen een lange rij. Ieder hield zich
met een hand vast en met de andere gaf hjj
den emmer door.
Hier ging men zoo een tijdje mee door
totdat twee ingenieurs van Fairfield een beter
plan bedachten. Van de tank, onder het tor
pedocompartiment, namen zij het mangatdek
sel af en lieten het water hier in de tank loo
pen. Zoodra de tank bijna vol was, werd het
«rmir.'S BOUILLONBLOKJES Ihons 6 voor 10
.^„«..Atlantisch luchtver- citeit. Al
dood. daar het toestel met een geweldigen
smak moet zjjn neergekomen
Om kwart over acht werd het vc
toestel door een militaire patrouille aange
troffen. Men vond toen ook het lijk van
bestuurder.
Bjj het zoeken twee man vermist.'
Een onbevestigd bericht meldt, dat van
een patrouille twee manschappen vermist
zijn, die deelnamen aan het opsporingswerk.
SNELLE LUCHTVERBINDÏNG MET
ENGELAND.
I
LondenBrussel In 45 inlnnten.
Woensdag is, voor de eerste maal, een der
nieuwe 4-motorige de Havillandtoestelïen van
de Imperial Airways, voor de lijn Londen
Brassul bestemd, op het vliegveld te Evere-
Brussel geland. De afstand tusschen de
Britsche en de Belgische hoofdstad werd. bij
gunstigen wind, in 45 minuten afge'egd. Het
is de grootste snelheid we'ke, op dit traject,
tot dusver, door een passagiersvliegtuig werd
bereikt.
Een uursnelheid van 1000 K.M.
Volgens generaal Valle, chef van den staf
van de Italiaansche luchtmacht worden voor
bereidingen getroffen voor een escadrille-
vlucht naar de stratosfeer.
Generaal Valle deed o.m. deze uitspraak:
„De toekomst der luchtvaart ligt in de
vlucht op hoogten boven 10.000 m met een
gemiddelde uursnelheid van 1000 km. Ik ben
er zeker van, dat men binnen weinige jaren
de tocht Parijs—New-York in 8 uren zal
kunnen volbrengen".
Nog een deelnemer aan de wedvlucht
Londen-Melbourne aangekomen.
Naar de Engelsche draadlooze dienst meldt,
is R. Parer, een van de deelnemers aan de
wedvlucht Londen—Melbourne, gisteren te
Melbourne aangekomen, bjjna vier maanden
na den termjjn van sluiting van de race. Parer
had tallooze malen oponthoud door motorpet
en anderen tegenslag en is meermalen elIs
vermist opgegeven, Hjj weigerde echter zjjn
tocht op te geven en zegt, dat hjj er niet om
geeft dat hjj een beetje te laat is gekomen.
Samenwerking tusschen de Pan
American Airways en de Imperial
Airways.
De Pan American Airways hebben met het
oog op haar proefvluchten binnenkort over
deu Groocen Oceaan te houden, toestemming
aan het Amerikaansche dept. van marine ge
vraagd om een luchtvaarts.eunpunt te mogen
aanleggen op Wake Island, een klem onbe
woond eiland, 2300 mjjl bewesten Hono c 3loe.
De proefvluchten zullen nog deze maand met
de Sikorsky S 42 Clipper No. 5 aanvangen
van San Francisco naar Hawai en de Philip-
pijnen. Het ligt in het voornemen om den
regelmatigen dienst in October van dit jaar
aan te vangen met de bestelde Glenn L. Mar
tin 130 vliegbooten Clipper No. 7. De Pan
American heeft als eindpunt van haar Paci-
ficlijn Hongkong aangewezen, alwaar beoogd
wordt aansluiting tot stand te brengen op
het net van de China National Aviation Cor
poration, waarbij de Panair financieel ge
ïnteresseerd is.
Van beteekenis is de verklaring van een der
vertegenwoordigers der Pan American, dat
deze innig zal samenwerken met de Imperial
de geheele route om de wereiu
Een brief aan eten Ned. bond van
boerinnen en andere plattelands-
vrouwen.
De Nederl. bond van boerinnen en andere
plattelandsvrouwen heeft van orU ^Uons
Alburv van de Country Women Orgamsations
in Australië den volgenden brief ontvangen.
WE^rde vrienden, Als lid van de Platte anda-
vrouwenvereeniging van Nieuw Zuid
in Australië heb ik behoefte, u te fchrjjven
en u Nederlandsche vrouwen, onze innige
deelneming te betuigen bjj het verlies van het
prachtige vliegtuig De Uiver. Dit .s inder
daad een ontzettende ramp geweest.
Eenige weken geleden hadden wjj hier te
Albury het voorrecht, eenige kleine diens,en
te bewjjzen aan de dappere bemanning van
uw vliegtuig, dat een oogenblik boven ons
land in zulke groote moeiljjkheden heeft ver
keerd. Wij hadden het genoegen bjj de landing
aanwezig te zjjn en de plechtigheid bjj te
wonen, waarbij de Nederlandsche consul-
generaal onzen burgemeester uit naam van
uw beminde Koningin een decoratie verleende.
Ik kan u niet zeggen, hoezeer wjj getroffen
werden door het verschrikkelijk lot, dat de
Ui ver bemanning getroffen heeft.
Hoewel helaas de Uiver er niet meer is en
zjjn moedige bemanning niet meer tot de
levenden behoort, zal de vriendschapsband,
die hjj legde tusschen u en ons, bestaan blijven
en zich versterken. Wjj betuigen onze groote
sympathie met het Nederlandsche volk, in het
bjjzonder met hen, die bjj deze ramp hun
naast bes taanden verloren.
Ik moge eindigen met het overbrengen van
onze beste wenschen voor een voorspoedig
jEiELT ELan alle leden van uwen bond.
w. g. Elsie More.
KNOEIERIJ
Veuq bevoegde zijde wordt het volgende
medegedeeld.
In verband met hetgeen in de ltiatste dagen
in sommige dagblEiden is gepubliceerd over
een vermoedelijke ernstige overtreding, welke
werd geconstateerd bjj de N.V. Meelfabrieken
der Nederlandsche Bakkerijen te Rotterdam,
kan worden opgemerkt, dat de Minister van
Economische Zaken de wenscheljjkheid van
schorsing niet nader kan overwegen, aange
zien de bovenbedoelde overtreding uit een
vroegeren tjjd dateert en wel uit de periode,
dat nog de Tjjdeljjke GrEancentrale ln werking
was. Noch statuten noch reglementen van die
Centrale kenden eene bepaling, welke schor
sing v£in bjj die Centrale aangeslotenen, gelijk
ook de genoemde Vennootschap, mogeljjk maakt.
SOC. ANONYME ANDKE CITROEN.
Productie wordt weer op normaal
peil gebracht.
De onderhandelingen met betrekking tot het
verkrjjgan van een crediet ten gunste van de
S. A. Andre Citroen, welke gevoerd zjjn met
medewerking van ae Banque de France, heb
ben op 1 Februari haar beslag gekregen in
een Eiccoord met de voornaamste credietinstel-
lingen en leveranciers van de maatschappij.
De toezeggingen, tot een bedrag van 50
miljoen francs stellen de fabrieken in staat
weer haar voilé werkzaamheid te ontplooien
en de productie onverwjjld weer op het nor
male peil te brengen.
Dit voor de uitgebreide Hollandsche agenten
organisatie zoo aangename bericht gaat ge
paard swm een opmerkelijke belangstelling
waarin de nieuwe Citroën-productcn zich op
de R.A.I. tentoonstelling mogen verheugen.
Aan een lunch van de publiciteitsvereeni-
ging te MEinchesier heeft Sir John Pybus, de
oud-minister van transportwezen en handels
man veui be.eekenis, nog eens de WEtarde vEin
het adverteeren in het licht gesteld. Ik ver
zoek u, aldus Pybus, alleen maar eens bjj uzelf
na te gaEm hoe gjj komt aan de artikelen,
gemakken en diensien, waar gjj dagelijks ge
bruik van maakt. Gjj zult dan zien dat tal
van nuttige dingen, nieuwe merken, enz. niet
ter uwer kennis waren gekomen zonder publi-
mangat gesloten en perste men deze naar
buitenboord leeg. Het mangat werd dan weer
geopend en het proces werd herhaald. Het was
werkelijk een ingenieursidee en toevEilliger-
wijze hielp deze methode ook om de aanwezige
lucht te ververschen, daar iedere keer dat het
mangat geopend werd, de overtollige samen
geperste lucht uit de tank in het verblijf
stroomde.
Op deze wijze kon men het water gemakke
lijk de baas worden, en kwam het zelfs geen
enkele keer dicht bjj de accubatterjj. Toch
verkeerden op een gegeven oogenblik, blijk
baar door een misverstand, de redders in de
meening, dat de ingeslotenen zich door een
chloorvergiftiging in direct levensgevaEir be
vonden.
Ondertusschen was een tweede lucht (af
voer) verbinding met de boot gemaakt. Er be
vond zich nl. een ventilatiekoker met een
doorsnede van 18 cm boven het officiersver-
bljjf, die zoowel door binnen als buitenhuid
ging. Deze koker had een opgeschroefd dek
sel aan den boven- en een scharnierendeksel
aan den onderkant. Het bovendeksel werd er
door den duiker afgenomen. Hierin werd een
gat gemaakt en daarop een buigzame slang
van 10 cm doorsnede bevestigd. Het deksel
werd hierna weer vastgeschroefd en het wa-
uit den ventilatiekoker gezogen door middel
van een dunne slang. Daarna seinde men afin
de ingeslotenen om het beneden deksel open
te doen. Dit deden zjj zeer voorzichtig en na
dat er vrjj veel water uit den koker gekomen
was, begon de lucht snel uit hun gevsmgenis
weg te stroomen. Hier uit bleek dus dat er in
de boot nog tameljjk veel overdruk bastond.
't Zal wel een benauwd luchtje geweest zijn,
dat uit die K 13 wegstroomde zeg ik, den
verteller even onderbrekend. Als in een huis
kamer langen tjjd de ramen gesloten zjjn ge
weest, er niet gelucht is, ruikt 't er bedompt
en kun je er moeiijjk ademhalen en die K 13
was lang hermetisch gesloten geweest. Tach
tig menschen hadden hierin naar versche
lucht gehijgd
Inderdaad zegt de eerste officier, zoo was
't ook.
De ontsnappende lucht was zoo zwart en
bedorven, dat de redders verbaasd wauren dat
een mensch daar in kon leven. En deze lucht
was nog wel ververscht geweest!
De druk op het schot van het ketelcompar
timent werd nu natuurljjk grooter daar de te
gendruk in het officiersverbljjf verminderde;
dit schot begon dan ook erger door te lekken,
maar hield gelukkig stand.
De opvarenden in de boot konden nu met
de menschen aan de oppervlakte spreken.
Hun eerste vraag was waar commandant
Herbert gebleven was, daar men in de meening
verkeerde dat Commandant Goodhart de op
pervlakte bereikt had en Herbert zich nog
steeds ln den commandotoren bevond. Tot een
ieders groote vreugde antwoordde hjj zelf.
Pas veel later vernamen de geredden dat
Goodhart vermist werd.
De slang op den ventilatiekoker maakte
niet alleen de berichtgeving zeer gemakkeljjk,
maar was ook groot genoeg om er kleine
voorwerpen door in de boot te brengen. Op
een gegeven oogenblik bengelde een fleschje
fijne Whisky aan een touwtje voor de oogen
der dorstige omstanders. Deze drank en me
dlcjjn werd bij kleine beetjes rondgedeeld
waarbij een koperen dop van een electrischen
schakelaar ais glas dienst deed. Daarna werd
melk en chocolade rondgedeeld. Niemand had
echter trek ln eten. Toen het ongeluk gebeur-
slT Z T m"ke h0ev<ielh-' sandwiches
aan boord. Deze werd Woensdagochtend te
ongeveer zes uur rondgedeeld, maar er werd
l^ede h°ogedruk-toevoerpjjp werd
m„rhan, dat de bedorven lucht langza-
merhand vervangen was geworden door fris-
len en V Z'Ch vcel b(;t«' te gcvoT-
rr opnieuw n°°-
daar men well^r^L T gCVcn
en op verschillende manieren w£rTetTk'
gebeuren. Voortdurend kon
dacht zijn dat men gen^Sa^^J be"
de centrale te verlaten „Ti worden
citeit. Als dit al geldt voor dlDePn
ljjksch gebruik, hoe is het Uan va» <W
nieuwe artikelen, die zich nog bei, n'et
afzetgebied moeten veroveren. ,ÏQdhei^^*
Thans, met het jubileumsjuar acht
de gelegenheid tot adverteeren v0or}epïbu,
sche industrie gunstiger dan ooit
Crittek op he, liab|
In de Vrijdagmorgen gehouden versas
VEin de Eerste Kamer, werden de al 8
beschouwingen over de Rtjksbegr00unmeeii«
1935 voortgezet. vaa
Prof. Van Embden (v.d.) vervol-
rede en betoogt, dat voor defensie wed
millioen meer op de begrooting is ui. er 3 3
ken.
Het Europeesche gevaar is wellicht th 1
voor geruimen tjjd verschoven, maar
er ook geen aanleiding voor versterking" 'a
de defensie. Viti
Spr. acht het standpunt van de Reseon
ten opzichte van de neutraliteit van ona 1
ingeval een West-Europeesch conflict zou
Tegenover de zware zorgen van onze ha.
volking acht spr. het defensiebeleid onzer
geering onverstandig. re"
Wat het onderzoek naar particuliere wane
leveranties betreft, dit onderzoek dient evenai"
ln Amerika is geschied, op de meest onaS*
keljjke wijze te worden ingesteld.
Ten slotte komende tot de houding der vd
fractie tegenover de defensiebegrootlng,
spr., dat vooral in dezen crisistijd een vèrhoo.
ging van militaire uitgaven verkeerd
geacht, en dat zjj, hoe zeer gaarne het kabinet
steunend in zjjn overigen arbeid, derhalve haar
steun aan de defensiebcgrooting zal onthou.
den.
De heer Fock (11b.) betreurt en veroordeelt
de houding van de v.d. frEictie in de Tweede
Kamer, ten opzichte van een zoo belangrijke
onderdeel der begrooting als dat van defensie
Met de rede van prof. Diepenhorst ten aai!
zien van het spellingsvraagstuk kan spr. zich
geheel vereenigen; ook hjj hoopt, dat de re
geering alsnog op haar standpunt zal terug,
komen, om geen verdere hartstochten op te
roepen.
Spr. dringt aan op ernstige vereenvoudiging
van crisisdiensten, waeu-van werkeljjk een te
veel is ontstaan.
De heer Serrarens (r.k.) heeft van in-
flatie geen gunstige verwachtingen.
Devaluatie mits beheerscht onder contröle
van de regeering zal ai is het geen toover-
middel, onze industrie en lEtndbouw op de we-
reldmarkt brengen.
De heer Slingenberg (v.-d.) houdt
financleele beschouwingen.
In haar moeilijke taak ora de begroolLig
in evenwicht te brengen, wil spr. de regee-
ring gaarne steunen.
Intusschen is er tot zjjn groot leedwezen
een conflict tusschen regeering en de Vrjjz.-
Democratische fractie ten tianzien van de
defensiebegrootlng.
Wij ELanvaarden de mogeljjkheid, dat deze
begrooting zou worden verworpen en de
minister van defensie zou moeten aftreden.
De heer Schoemaker (r.k.) zegt, uat
de regeering. wat haar handelspolitiek aan
gaat, te lang heeft vertrouwd, dat in b't
buitenland het gezond verstEmd zou zege
vieren.
Met betrekking tot de ordening merkt spr.
op. dat er heel wat geschreven is over het
verslag van minister Coljjns rede te Amster
dam; maar spr. is overtuigd, dat ieder mis
verstand zou zijn opgelost eüs minister Co' i
zal hebben geantwoord op de vragen van den
heer Van Lanschot.
Onder ordening verstaan wjj juist, dat da
overheid zich terug moet trekken van een
terrein, dat het hare niet is, en regeling: a
moet overlaten aan het maatschappelijk leven.
De heer Droogleever Fortuyn v.b.
zegt, dat de regeering heeft verklaard, dat
men over den gang van zaken btj het Wer
fonds Eüleen teleurgesteld kan zjjn als nid
meende, dat roekeloos zou worden gehandeld
Dit verbaast spr., want de regeerir.g z"lvf
heeft ook wel reden, teleurgeste'd te zijn.
In verband met den aandrang, dat de regee
ring hulp zal verleenen voor den bouw van
een tweede „Statendam", vestigt spr. de aan
dacht der regeering op de nooden der metaal
industrie enz. De desbetreffende lijn blijve hl
stand. Dit is een nationEtal belang.
De heer Wibaut (s.d.) behandelt de
vraag, of Rijk dan wel gemeente de kosten
der crisismsuitregelen moet dragen. Nlemaf'4
kan omvang en duur der crisis voorzien. Ree"19
daaruit volgt, dat de kosten moeten worden
gedragen door den staat, die onbeperkte be
voegdheid heeft.
Ten Eianzien vsin de finEincieele verhouding
tusschen rjjk en gemeenten verklaart spr., d°
zeer vele parlementsleden, die voor de we
van 1929 hebben gestemd, zich hebben
leiden door rekensommetjes, door wat een
bepaalde gemeente vooruitging.
Spr. bespreekt voorts de devaluatie. Spr.
er niet toe gekomen, zich voor devaluatie u
te spreken.
Spr. is weerhouden voor devaluatie op
komen, door de onzekerheid der omotand'g*
heden, waaronder de economische oorlog d®"
zou worden gevoerd.
Welke vlag
De heer Heerkens Thjjssen r.k.) b^"
toogt de noodzEikelijkheid van regeling v8
het vlaggevraagstuk. Men ziet door elkaa
Oranje-blanje-bleu en rood-wit-blauw.
noemt Oranle-blanie-bleu de prinscvlag. mr'
rood-wit-blauw zjjn de kleuren van OranJ
Spr. is voor rood-wit-blauw. maar spree
niet in opdracht zjjner fractie. f
De heer Moltmaker (s.d.) klaagt ov
de verwarring op spellinggebied als C<>v0^
van 's ministers maatregel. Als in de n"-™
een votum van afkeuring wordt voorges
stemt spr. voor. -
Wanneer komt er nu iets positiefs tot s-
inzake de cumulatie?
Spr. wijdt voorts beschouwingen 8811
classificatie. .H0
De heer Poll erna (c.h) betoogt, dat
regeering te weinig ln het oog heeft gc
den, dat revolutionaire volksvertegenwoo
gers niet alleen in de Tweede Kamer
maar ook in de gemeenteraden, waar 7v
invloed oefenen, dan men denkt. Dc regie
ia ten deze in gebreke.
Er) neme ook betere maatregelen 111
revolutionnalre actie en ongepaste gcS cs
ambtenaren.
De openbare school zou meer gel"1'
bjj ons volk, als de regeering er de hflO°
