VELO STOFZUIGER
Radio-programma
Oost Indiê.
De moordaanslag op den
Schiedamsche politie
commissaris.
P>©TT
4 1
©T
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
Discontoverhooging
Nederlandsche Bank.
DUBBEL ZUIGVERMOGEN NEDERLANDSCH FABRIKAAT
LAAGSTE PRIJS - BUITENGEWONE CONDITIËN
VRAAG DEMONSTRATIE FILIAAL VELO WASCHMACHINE My.
Wijziging in de vliegroute
naar Indié.
Het p-il op het IJcelmeer
Door gedegradeerd
hoofdagent.
Deviezensmokkelarij.
Verduistering.
Voerman gedood.
De Nederlandsche Bank heeft met ingang
van gisteren haar tarieven met een vol per
cent verhoogd, waardoor het wisseldisconto
op 3Mi pet. is gebracht.
CONSI' M PTI K.M KI.K.
De prjjs voor het taxegedeelte van con-
sumptiemelk, gekocht op regeeringscontract.
is voor de volgende week bepaald op 414 cent
per liter, eventueel verhoogd met premie of
venminderd met de afdracht voor de kwaliteit.
De afdracht voor andere in consumptie ge
brachte melk is vastgesteld op 2 cent per
liter.
de rrrvoER van visch naak
FRANKRIJK.
Uit ons land zullen in het halfjaar van 1
April30 September naar Frankrijk mogen
worden uitgevoerd 359.000 kg fijne visch en
1.000.000 kg grove visch. Aan fijne visch mag
elke maand ongeveer 60.000 kg worden uit
gevoerd, aan grove visch van 1 April tot 31
Juli telkens 200.000 kg per maand en in
Augustus en September 100.000 kg per maand.
een verbond van kroostrijke
gezinnen.
Te Amsterdam is opgericht een verbond
van kroostrijke gezinnen in Nederland, dat
zich ten doel stélt de belangen te behartigen
van groote gezinnen van eiken godsdienst of
politieke overtuiging.
Het secretariaat is gevestigd bij S. Frank,
liiquelstraat 36 hs, Amsterdam-Oost.
Een stopplaats te Bratislava.
In den loop van het uezoek van de Neder
landsche genoodigden aan Praag, ter gelegen
heid van de opening van de gemeenschappe
lijke Tsjechisch-Nederlandsche luchtlijn heb
ben besprekingen tusschen beide ondernemin
gen hun beslag gekregen, krachtens welke de
■Nederlandsche route naar Indië, met ingang
van 12 Juni een wijziging zal ondergaan. Van
de twee machines die per week heen en terug
gaan, zal er van dien datum af in beide rich
tingen een den weg via Bratislava nemen en
daar landen, zoodat de route van de eerste,
resp. van den la&tsten dag wordt: Amster-
dam-Leipzig-Bratisvala-Athene en omgekeerd.
De tweede machine blijft voorloopig nog
over Boedapest gaan.
'--mort van de Zuiderzee vereen! ging.
bood het dageljjksch bestuur
der Zuiderzee-Vereeniging, bij monde van den
heer Ir. Wouter Cool, Ir. A. Plate, Prof. Dr.
N. H. ter Veen en Mr. G. Vissering den Minis
ters van Waterstaat en Defensie een belang
rijk rapport aan betreffende het wenscheljjk
peil op het IJs8elmeer.
Nog versch ln het geheugen liggen de moei
lijkheden, veroorzaakt door het waterbezwaar
in October 1932. De lage landen om het IJssel-
meer waren verdronken, doordat vele polders
en boezems niet in staat waren, hun overma
tig waterbezwaar te loozen op het LJsselmeer,
van welk meer zoive het petl steeg tot 0.15 M.
en zelfs tot 0.18 M. boven A.P.
Waren reeds meermalen bezwaren inge
bracht tegen het vastgestelde minimum-peil
op het IJsselmeer van 0.13 M. A.P., thans
kwamen meerdere pennen in beweging en het
verzet van bepaalde groepen van belangheb
benden en verscheiden deskundigen won aan
kracht. Niet ten onrechte werd naar voren ge
bracht, dat reeds een IJselmeer-peil van 0.40
M.—A.P. in uitzicht is gesteld, en dat dit voor
uitzicht ln belangrijke mate heeft bijgedragen
tot vorming van het gunstige openbare oor
deel over de afsluiting van de Zuiderzee.
Het is Intusschen bekend, dat de onge-
wenschte toestanden van October 1932 het ge
volg waren van de onmogeljjkneid voldoende
gebruik te r-.aken van de spuisluizen ln den af
sluitdijk, terwijl de gevolgen van den hoogen
IJselmeer-stand voor Noord-Hollands hoofd
kwartier abnormaal ernstig waren door het
samenvallen met een sterk verminderde spui-
gelegenheid te Den Helder, waar de groote
marinesluis buiten gebruik was in verband
met herstelllngswerkzaamheden.
Hieruit volgt, dat de ondervonden water
overlast tengevolge van de gestremde afwate
ring op zichzelf geen dwingende conclusie tot
zeer spoedige verlaging van het peil kan wet
tigen.
De vraag was echter, of de afwatering on
der normale omstandigheden ook gehinderd
wordt door het huidige peil van 0.13 M —A.P.
en - wat van grooter gewicht is of bij
een handhaving van dat peil de atervoorzie-
ning der omliggende land uit het IJselmeer
verzekerd is. Moet ze facto.- reeds zakelijk
het zwaarste wegen, ook moreel gezien is hg
van groot gewicht. Imm -rs men heeft ln i918
tot afsluiting besloten, omdat daarbij bijzon
dere voordeelen met betrei-.kir.g tot een wis
selend peil en als groncclag een minimum-peil
van 0.40 A.P., in ultz cht gesteld werd. Dit
brengt, vooral ln een tijd, waarin de landbou
wer reeds zoo zwaar onder den nood der tijden
gebukt ^at, den plicht mede om te bevorde
ren, dat de geopende vooruitzichten zco spoe
dig mogelijk worden verwezenlijkt.
De Zuiderzee-vereeniglng vond aanleiding
deze punten in erns.ige studie te nemen en
benoemde daarvoor *n Commissie, bestaande
uit de heeren Ir. Wouter Cool, T. P. Keyzer,
Ir. A. de Mooy, Ir. A. A. Mussert, A. F.
Stroink, prof. Dr. H. N. ^er Veen, Prof. Ir.
M. F. Visser, Mr. B. van der Waerden en Ir.
D. F. Wouda.
Het rapport dezer commisrie nu werd den
Minister van Waterstaat en Defensie aange
boden. De Commissie vat haar studie samen in
de volgende conclusies:
1. Het belang van een verlaagd peil (betere
ontwatering en mogelijkheid om zonder scha
de het niveau tijdelijk op te zetten ten behoeve
van de watervoorziening der omliggende lan
den in droge perioden) weegt afgezien van
de inundatiebclangen zwaarder dan dat van
de scheepvaart bjj een hoog minlmumspeil op
het IJselmeer.
2. Het belang van de landsverdediging levert
geen blijvende bezwaren op tegen een uit an
dere overwegingen wenschc'ijke verlaging van
het IJseimeer-peil, zelfs al zou dit dalen to.
0.40 M. A.P. Naar het zich laat ranzien zal
na een betrekkelijk korte ove gangsperiode de
inuniiatie kunnen worden gesteld vrijwel onaf
hankelijk van het IJselmeer. Voor1 dien tus-
schentjjd schijnt het mogeljjk zoodanige maat-
regelen te treffen, dat de dwingende eisch van
een minimum peil van 0.13 M. -A P. wordt
losgelaten.
3. De nadeelen, welke de scheepvaart van
een ver'aging zou kunnen ondervinden, kunnen
grootendeels worden weggenomen door een
aantal kunstwerken en voorzieningen, welke
uitgevoerd worden, in voorbereiding zijn of
noodig zullen blijken. Gedeeltelijk eischen deze
voorzieningen een voortdurend en nauwgezet
onderhoud, waarop reeds uit een oogpunt van
veiligheid niet mag worden afgedongen.
4. Voor de afwatering kan een minimum-peil
van 0.13 M. —A.P. onder bepaalde omstandig
heden belangrijken overlast medebrengen.
Elke verlaging maakt de kans hierop geringer
doch een goede toestand voor groote natuur
lijke loozingen wordt pas Dereikt bij een peil
van 0.40 M. —A.P. Het is echter de vraag
of het voordeel van een zoodanige verlaging
de Commissie erkent, dat deze aan de belang
hebbenden in uitzicht is gesteld wel op
weegt tegen de belangen, welke gebaat zijn
b een 0.10 M. of 0.20 M. hooger niveau. Wel
licht ware de schade, welke daarvan ondervon
den zou worden, met relatief weinig kostbare
kunstwerken op te heffen. Op dit ..unt kan de
Commissie zich niet definitelf uitspreken;
zulks vereischt een afzondei lijk en gedetail
leerd onderzoek, hetwelk uit den aard der
zaak ware uit te voeren van Regeeringswege.
5. Het overwegend belang eener doelmatige
watervoorziening, met name van Noord-Hol
lands Noorderkwartier en Frieslands boezem
eischt vóór den zomer de vorming van een
reserve-waterschijf boven het toelaatbare mi-
nimumpeil. Deze waterkolom moet thans on
geveer 0.10 M. hoog zijn en zou bij de uitein
delijk ontworpen oppervlakte van het IJssel
meer- tenminste 0.2b M. moeten bedragen.
Overigens wordt de Waterstaat uiteraard ver
gemakkelijkt door. een hoog peil, doch van be-
teekenis is dit niet.
De Commissie beveelt het Dageljjksch Be
stuur der Zuiderzee-Vereenlging aan, bjj de
regeering aan te dringen op:
a. spoedige uitvoering van de maatregelen,
welke de gebondenheid aan het peil van 0.13
A.P. opheffen, teneinde voorhands te kun
nen komen tot een minimum-peil, gelegen
tusschen 0.20 en 0.30 A.P.
b. een onderzoek in te stellen naar het meeat
wenscheljjke definitieve peil op het IJselmeer.
Het opmerkelijke van dit rapport is gelegen
in de 4e conclusie. Deze Commissie van des
kundigen houdt niet star vast aan een peil
van 0.40 A.P. vroeger door Lely vastgesteld;
Zjj meent, dat het peil zonder bezwaar hooge:-
kan liggen. Dit staat in verband met den
enormen vooruitgang der ontwateringstech
niek sedert den tjjd van Lely.
Het is weer een verdienstelijk werk, dat de
Zuiderzee-vereeniglng loer heeft verricht. Mo
ge dit naar waarde worden geschat en mogen
de studies, waarop de Commissie in haar rap
port aandringt, zoo spoedig mogelijk worden
aangevangen. Want het kan waar zijn, dat de
bestaande toestand over het geheel genomen
niet ongunstiger is dan die bij de open Zuider
zee, bevredigend is die toestand zeker niet,
waar de Commissie rapporteert, dat een mlnl-
mumpeil van 0.13 M. A.P. onder bepaalde
omstandigheden belangrijken overlaat kan
medebrengen voor de afwatering en dat de
handhaving van dat peil groote bezwaren op
levert voor de watervoorziening.
contactcommissie van organi
saties van werknemers.
ter koopvaardij.
Door de bij bovengenoemde commissie aan
gesloten organisaties van zeevarenden, n.1. de
„Centrale Bond van Transportarbeiders", de
„Vereeniging van Nederlandsche Gezagvoer
ders en Stuurlieden ter Koopvaardij" en de
„Vereeniging van Scheepswerktulgkundigen",
ia aan den Raad van Ministers een schrijven
gericht, waarin de aandacht wordt gevestigd
op den met den dag slechter wordenden toe
stand in de koopvaardij, waardoor dit bedrijf
steeds verder in nood komt te verkeeren.
Steeds meer verdwijnt de Nederlandsche vlag
van de wereldzeeën wegens Inkrimping van de
Nederlandsche koopvaardijvloot.
De slechte toestand voert tot een verkoop
op groote schaal van Nederlandsche schepen,
terwjjl geen nieuwe schepen daarvoor in de
plaats komen. Sinds den aanvang van 1930 is
het aantal schepen in de groote vaart en van
Nederland uitvarende, toen bestaande uit on
geveer 400 schepen met een bruto-tonnenmaat
van bijna 2 millioen, reeds teruggeloopen met
120 stuks van een gezamenlijken bruto-inhoud
van bijna een half millioen ton.
Het adres wijst er op, dat het wenschelijk Is,
de tonnage der wereldvloot in overeenstem
ming te brengen met de geringe behoeften
aan vervoer, doch dat door den verkoop van
Nederlandsche schepen dit doel geenszins
wordt bereikt. Hier is slechts sprake van vlag-
verwlsseling. Deze eenzijdige vermindering
van onze koopvaardijvloot, waardoor het Ne
derlandsche schip, ten aanzien van die der an
dere natiën, hoe langer hoe minder de zee be
vaart, houdt voor ons lanu een groot gevaar
ln, n.1. het verlies van één onzer voorname
takken van volksbestaan. Voor die verminde
ring ou wellicht iets te zeggen zijn, wanneer
uitbreiding van de Nederla idsche koopvaardij
vloot had plaats gevonden op een wjjze, welke,
in evenredigheid tot de totale wereldvloot,
abnormaal genoemd kan worden. Dit is echter
geenszins het geval. Het rangnummer, dat Ne
derland als maritieme mogendheid tot voor
kort innam, stak nog a'tjjd ongunstig ai tegen
de plaats, die ons land krachtens zijn aard
rijkskundige ligging en koloniale betcekcnis
toekomt. Wij vreezen ten zeersie, aldus de
Contactcommissie, dat, wanneer te eeuiger
tjjd de saneering van ae wereldvloot, door
internationale maatregelen geschiedt, ons land
door het buitengewoon groot verlies aan
schepen, voor zeer langen tijd in een nog on
gunstiger positie zal worden teruggedrongen.
Het is op grond van bovenstaande, dat ge
noemde Commissie den Raad van Ministers
met aandrang verzoekt, wel maatregelen tc
willen nemen om te voorkomen, dat nog meer
schepen de Nedcrlandscne vlag verliezen, Zg
zien een weg daartoe slechts in het verleenen
van steun aan de zeescheepvaart, met het doel,
in de moeilijke tijden die we thans beleven, de
vloot in stand en de vaart gaande te houden
r- te voorkomen, dat het reederijbedrijf uit-
gemergeld wordt.
ANTI-LAWAAI-WEEH IN DE
RESIDENTIE.
K.N.A.C.-actle voor meer stilte.
De K.N.A.C. meldt ons, dat zjj met goed
keuring van den Burgemeester en met volle
medewerking van de Haagsche Politie van
13 tot 20 Mei e.k. in de Residentie een zoo
genaamde Anti-lawaai-week zal organisee-
ren.
Bij de sluiting van het onder auspiciën van
de K.N.A.C., in November 1.1. te Delft gehou
den anti-lawaaicongres heeft de Voorzitter,
Mr. J. Linthorst Homan er op gewezen, dat
het in de bedoeling lag om in aansluiting
aan de theoretische behandeling van het
vraagstuk van bestrijding van het lawaai in
het voorjaar in de praktijk de mogelijk
heden daarvan na te gaan. Als gevolg daar
van heeft de K.N.A.C. gemeend deze prac-
tische uitwerking te doen geschieden in Dan
Haag, een onzer grootste steden.
Zooals men weet, heeft op initiatief van
den burgemeester van Breda, gedurende de
maand April reeds een soortgelijke actie
plaats, waaraan de K.N.A.C. gaarne haar
volle medewerking heeft verleend; de resul
taten daarvan zullen ook voor Den Haag
ongetwijfeld practisch nut kunnen hebben.
Het ligt in de bedoeling van de K.N.A.C.
om, wanneer deze Anti-Lawaai-week succes
afwerpt, soortgelijke acties zoo mogelijk ook
in andere groote steden te doen houden.
DE EMMABLOEM-COLLECTE
TE AMSTERDAM.
De Emniabloem-collecte te Amsterdam
heeft Donderdag 21.000 opgebracht.
DE HEEK Bl'CHMANN TWEE
MAANDEN MET VERLOF.
Mr. Vuil Khjjn neemt rjjn functie
ud interim waar.
Naar het Hbld. verneemt, is de Regeerings-
commissaris voor steun aan de melkveehou
derij, de heer L. Biickmann, voor den tijd van
twee maanden met verlof naar het buitenland
vertrokken. Zijn functie wordt waargenomen
door mr. A. A. van Rhjjn, secretaris-generaal
van het departement van Economische Zaken,
Regeeringscommissaris voor pluimvee, turf en
garnalen, voorzitter van het College van Re-
geeringscommissarissen en beheerder dei-
Stichting Crisisaccountantsdienst.
JAPANSOHE OORLOGSSCHEPEN IN
INDIë.
Batavia, 3 April. Herlen zijn de Japan-
sche oorlogsschepen Yakumo en Asama de
haven van Tandjok-Priok binnengeloopen.
Aan boord bevinden zich drie prinsen van
keizerlijken bloede, n.1. de luit. ter zee Asakira-
kunt en de adelborsten Hirohida Tushimi en
Tadahako Araka. Het bezoek dezer prinsen is
niet officieel. (Aneta).
Binnenland.
ZONDAG 7 APRIL.
Hilversum, 301 M.
8.35 VARA, 12.00 AVRO. 5.00 VARA, 6.00
VPRO, 8.00 AVRO.
8.55 Gramofoonpl.
9.00 Voetbalnieuws.
9.05 Tuinbouwpraatje S. S. Lantinga.
9.30 Orgelspel J. Jong.
9.40 H. v. Laar: Van dieren en planten.
10.00 Orgelspel J. Jong.
10.10 Gramofoonpl.
10.30 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
11.15 A. Pleysier: Van staat en maatschappij.
11.30 Vervolg orkestconcert.
12.00 Klanken over oude daken.
12.01 Fred. Hartley's ï'ovelty Kwintet.
12.30 Gramofoonpl.
1.00 Causerie door J. C. v. d. Horst.
I.20 AVRO-octet o.l.v. L. Schmidt.
2.00 Boekbespreking Dr. P. H. Ritter Jr.
2.30 Concertgebouw-orkest o.'.v. Prof. Dr. W.
Mengelberg, m.m.v. I. Durigo (alt) en M.
Oehman (tenor).
4.00 Gramofoonpl. en report, van den wedstrijd
„Velocitas—Ajax", door H. Hollander. (Om
4.45 Vaz Dlas).
5.00 „De Flierefluiters", o.l.v. E. Walis, m.m.v.
A. de Booy (zang).
5.30 Voetb-lpraatje.
5.45 Gramofoopnl.
5.50 'portnieuws.
8.00 Vaz Dlas.
8.15 Omroeporkest o.l.v. N. Treep, m.m.v. M.
Korjus (sopraan).
9.20 Emest Claes draagt voor.
9.40 Omroeporkest o.l.v. N. Treep, mjn.v. B.
Lensky (viool).
10.00 Radio-Journaal.
10.15 Fred Hartley's Novelty Kwintet
10.45 G umofoonpl.
II.00 Vaz Dlas.
11.2012.00 Kovacs Lajos en zijn orkest.
Huizen, 875 M.
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45—
11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding o.l.v. Adj. N. Clacijs van
Lith. M.m.v. C. v. loesburg (tenor) en Adj.
G. Claeijs (orgel).
9.30 Hoogmis.
10.50 Gramofoonpl.
10.55 Orgelconcert.
11.15 Gramofoonpl.
12.15 Orkestconcert en lezingen.
2.30 Sollstenkoor en orkestconcert.
4.15 Ziekenlof.
5.00 Gramofoonpl.
5.50 Kerkdienst u. d. Herst. Evang. Luth. Kerk
te Zwolle. Voorg.: Os. W. F. ten Rouwclaar.
Orgel: H. J. Beunk. Koor „Maarten Lutber",
o.l.v. O. Neysel.
7.45 Sportnieuws.
7.50 Causerie.
8.10 Vaz Dias.
8.15 Orkestconcert m.m.v. solisten. (Om 9.00
Declamatie j.
10.00 Gramofoonpl.
10.30 Vaz Dias. Gram.pl.
10.40—11.00 Epiloog.
MAANDAG 8 APRIL.
Hilversum, 301 M.
Algemeen Programma, verzorgd door de
AVRO.
8.00 Gramofoonpl.
9.00 Voordracht B. Booleman.
9.20 Pianorecital E. Veen,
9.40 Gramofoonpl.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gewijde muziek.
10.20 Gramofoonpl.
10.30 Fred. Hartley en zijn Novelty-kwintet.
11.00 Orgelconcert F. Hasselaar, m.m.v. H.
Borkent (tenor).
12.00 Ensemble Francis Keth en John Meyer's
Accordeon-Band.
2.00 Voordracht Kommer Kleyn en Pianospel
K. v. d. Griendt.
3.004.00 John van Brück en zijn orkest (Uit
Heek, Arnhem).
4.15 Gramofoonpl.
4.30 Max Tak: Warner Bros Films.
5.30 Het Lyra-trio.
6.30 Omroeporkest o.l.v. A. v. Raalte.
7.30 Gramofoonpl.
7.40 L. Heyermans: De rattenbestrijding te
A'dam.
8.00 Vaz Dias.
8.05 Fred Hartley's Novelty kwintet.
8.30 Omroeporkest o.l.v. A. v. Raalte, m.n> v.
H. v. Wezel (cello).
9.25 „Nachtvlucht", spel naar A. de St.
Exuoéry door C. Hermus. Leiding: Kommer
Klein.
10.15 Kovacs Lajos en zijn orkest, m.m.v. M.
v. Donk (zang).
11.00 Vaz Dias.
11.10—12.00 Gramofoonmuziek.
Huizen, 1875 M.
N.C.R.V.-uitzending.
8.00 Schriftlezing en meditatie.
8.159.30 Gramofoonpl.
10.30 Morgendienst o.l.v. Ds. B. C. Koolhaas.
li.00 Chr. lectuur.
11.30 Gramofoonpl.
12.30 A'damsch Salonorkest o.l.v. D. H. Fh.
Kiekens.
2.00 Voor de scholen.
2,35 Gramofoonpl.
2A5 Wenken voor de keuken.
335—3.45 Kniples.
4.00 Bijbellezing Ds. J. J. Bouwman m.m.v.
sopraan en orgel.
5.00 Gramofoonpl.
6.15 Ensemble „Animato".
6.30 Vragenuur.
7.00 Ned. Chr. Persbureau.
7.15 Gramofoonpl.
7.30 Vragenuur (vervolg).
8.00 Vaz Dlas.
8.05 Orgelconcert L. Blaauw.
8.45 Lijdensmeditatie door Ds. J. H. C. Kam
steeg.
9.15 Gramofoonpl.
9.30 Ged. uitzending van het Kerkconcert in
de Buurkerk te Utrecht. Groot Gem. Koor
o.l.v. Leo Mens, m.m.v. Mees van Huis (or
gel) en.J. Wagenaar (piano).
10.00 Vaz Dias.
10.0511.30 Gramofoonmuziek.
DINSDAG 9 APRIL 19S5.
HilvcrMim, 301 M.
A.V.R.O.-uitzending. 11.00 en 6.30 R.V.U.
8.00 Gramofoonpl.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gewjjde muziek.
10.30 Ensemble Llsmonde.
11.00 Causerie O. van Tussenbroek.
11.30 Ensemble Llsmonde.
12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest.
I.30 Kampeer- en trekliedjes (gr.-pl.)
2.00 Tmroeporkest o.l.v. N. Treep.
3.004.00 Knipcursus.
4.15 Gramofoonpl.
4.30 Radiokinderkoorzang o.l.v, J. Hamel.
5.00 Voor kleine kinderen.
5.30 Jcugdhalfuur van de V.P.R.O. O.L.V Ds. B.
J. Aris.
6.00 Fred Hartley's Novelty kwintet.
6.30 R.V.U. Dr. Jan Romein: Grondstoffen en
Politiek, n. Petroleum.
7.00 Disco-nieuws.
7.30 Engelsche les, Fred Fry.
8.00 Vaz Dias.
8.05 Concert door P. Palla (orgel) en Bob
Scholte (zang).
8.30 G. de Josselin de Jongh: Menschapen.
8.55 Fred Hartley's Novelty kwintet.
9.25 Gramofoonmuziek.
9.45 Moderne zangdeclamatie door Marlette
Serlé.
10.05 Omroeporkest o.l.v. N. Treep.
II.00 Var Dias.
11.10—12.00 Uit „Central", den Haag; a. Het
Ensemble Sarközy. b. Chas Dassy en z(jn
orkest, m.m.v. Hans Grünhut (zang).
Huizen, 1875 M.
K.R.O.-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonpl.
11.3012.00 Godsd. halfuur.
12.15 Schlagermuzick en gramofoonpl.
2.00 Vrouwenuur.
3.00—4.00 Modecursus.
4.15 Zang en pianorecital.
4.35 Orkestconcert.
5.15 Zang en Piano.
5.35 Orkestconcert.
6.10 Lezing.
6.25 Orkestconcert.
6.40 Cursus.
7.15 Lijdensmeditatie.
8.15 Vaz Dias.
8.20 Vioo: en piano.
8.45 Gramofoonpl.
9.00 Causerie.
9.16 Symphonieconcert en gramofoonpl.
11.0512.00 Populair concert.
O
Donderdag heeft voor de Vjjfde Kamer
der Rechtbank tc Rotterdam terecht ge
staan de 46-jarige gedegradeerde hoofd
agent van politie uit Schiedam, die op
1 December j.1. zijn commissaris, den heer
F. Ellenberger, in zjjn bureau heeft dood
geschoten. Moord, subsidair doodslag
wordt ten laste gelegd. Er was buitenge
woon veel belangstelling voor deze zaak.
Het aantal persplaatsen was aanmerke
lijk uitgebreid.
De verdachte werd bjjgestaan door twee
verdedigers.
Toen om tien uur de verdachte onder toe
zicht van drie rjjksveldwachters werd binnen
gebracht, trad een diepe stilte in.
De president begon met een verhoor van
den verdachte, die kalm en correct antwoord
de. Wat hjj zich herinnerde, zei hjj vrjjuit.
Verdachte gaf een relaas, van wat zich in
de dagen vooraf afgespeeld had. Hjj had zich
de smadeljjke behandeling van het verwijde
ren der distinctieven sterk aangetrokken. Hjj
was bier gaan drinken. Het ergste vond hjj,
dat hij als gedegradeerde dienst moest gaan
doen aan het bureau Binnenhavenweg, een
centrumdistrict.
President: „Hebt u die degradatie aan den
commissaris geweten?"
Verdachte: „Ja, maar ik heb eeuwig spijt,
van wat ik gedaan heb". Hjj ia niet met koel
overleg en beraden te werk gegaan. Hjj deed
het in een opwelling.
De president leest de schriftelijke verkla
ring voor, die de verdachte bjj den rechter
commissaris heeft afgelegd. Het bleek een
nauwkeurige opsomming te zjjn van wat zich
achtereenvolgens had afgespeeld. Iedereen
kende hem in Schiedam, hjj deed al 24 Jaar
dienst in de stad. Dit vond hjj een veel te
zware straf.
Daarna las de president een rapport voor
van inspecteur E. N. N. Dasoul. Hierin wordt
medegedeeld, dat verdachte gedurende het
laatste half jaar herhaaldelijk misbruik had
gemaakt van sterken drank. Ook was er een
rapport van commissaris Ellenberger aan den
burgemeester. Daarin werden laakbare han
delingen tegenover superieuren geconstateerd.
Een ander rapport maakte melding van het
feit, dat verdachte zich voor het vervoer van
krankzinnigen meer liet uitbetalen dan waar
hjj recht op had. Verdachte ontkende deze fei
ten niet. Wel zeide hjj nooit dronken te zjjn
geweest, al dronk hjj dan wel eens een borrel.
Nadat het verhoor van verdachte een uur
in beslag had genomen, werd dr. E. C. van
Rjjssel als eerste getuige gehoord. Deze had
de doodsoorzaak van den heer Ellenberger
vastgesteld. Het hart en de kaak waren door
een kogel getroffen. Het schot was doodeljjk,
dit schot was van boven af gericht.
Het is een bezwarende omstandigheid, dat
juist de eerste twee schoten het hart en het
hoofd getroffen hebben.
Dr. A. D. De Leeuw gaf soortgelijke ver
klaringen.
Agent L. J. Vis, die tjjdens den aanslag in
de kamer van den commissaris was, gaf een
relaas van het gebeurde. Er zijn drie schoten
vlak achter elkaar gelost.
Agent L. Hagestein bevestigde dit. Ver
dachte was uiterst kalm, toen hij binnenkwam.
Inspecteur E. M. H. Katoel vertelde nog
eens nauwkeurig, wat er gebeurd was. Get.
verklaarde, dat de commissaris verd. lang de
hand boven het hoofd heeft gehouden. Strikt
noodig was het niet geweest om hem in het
centrum der stad te werk te stellen.
Verd. was in dienst kort aangebonden, maar
zeer correct en vriendelijk tegenover zjjn su
perieuren en minderen. Zjjn eergevoel was
sterk ontwikkeld.
Rechercheur H. J. Lugtenburg legde ver
klaringen in denzelfden geest af. Get. had
verd. naar het huis van bewaring gebracht.
Tijdens den rit had verd. gesproken over een
eventueel behoud van styn pensioen, en over
de vraag, hoeveel straf hjj zou krjjgen. Get
kreeg den Indruk, dat verd. zich weinig van
het gebeurde heeft aangetrokken.
Inspecteur J. A. Blomsma heeft kort voor
den aanslag een normaal kalm gedrag bjj den
verdachte geconstateerd.
De psychiater, dr. K. Penoen, beschouwde
het geheel als een daad van wraak.
Hjj was geen alcoholist Maar de alcohol
heeft in het algemeen wel een verstandvermin-
derende werking.
Hg wist niet precies, wat hjj deed. Zjjn toe
stand was zeer critiek.
Oud-burgemeester H. Stulemeyer vertelde,
welke feiten hem in aanraking hadden ge
bracht met verd. De man kon niet zonder con-
tróle werken. De bijbaantjes brachten hem
buiten contróle. Dat heeft hij niet kunnen ver
dragen. Maar ook andere oorzaken maakten
den commissaris ontevreden over dezen man.
De Officier van Justitie eischte onder
bezwarende omstandigheden een gevan
genisstraf van twintig jaar.
In zjjn requisitoir sprak de officier woorden
van deelneming jegens den heer Ellenberger,
wiens uitnemende qualiteiten als mensch en
politiechef dooi' spr. werden gereleveerd.
Uitvoerig schetste spr., wat uit de getui-
genverhooren is komen vast te staan. Ver
dachte was trotsch op zjjn streepen; hij had
ze dan ook eerlijk verdiend.
In 1934 is het misgeloopen. Hjj ging zich
slecht gedragen, en als hjj ter verantwoording
werd geroepen ontkende hjj de feiten of be
loofde beterschap.
Het verwijderen van de distinctieven door
den politie-kleermaker heeft den verdachte
zeei aangegrepen. Dit geschiedde evenwel in
belang van de goede orde.
Vooral het vooruitzicht dat hjj op het drukke
plein de Koemarkt dienst moest doen, heeft
dezen man verbitterd. Dat was de zwaarste
straf, «iie men hem kon aandoen. Wellicht
heeft de commissaris daarmee willen te ken
nen geven, dat het uit moest zjjn met alle
weekhartigheid tegenover dezen agent Zjjn
chef had hem ook kunnen ontslaan.
I
6 April. „Buurman, hoe komt het
dat ik al een paar weken je dochtertjes ni«t
heb gezien?"
„O, die? Die zjjn met hun klas naar
Noordpool. Omdat ze zich zoo goed gedi-^j
gen hebben".
Deze conversatie, die óns ietwat vree ma
in de ooren moeten klinken, zal voortaan i»
de Sovjet-Unie niet meer tot de onmogehjit.
heden behooren. De Russische ondei-wtjs-aut.o!
riteiten, die alevel wat raars hebben, hebben
namelijk besloten, van hun jongetjes en ba*,
vischjes Spartanen te maken. Kinderen, dw
goed hun best doen, mogen deelnemen aan
uitstapjes van ongeveer twintig dagen naar
het Poolgebied; vermoedelijk onder het mocto
want alles heeft in dictatuurlanden ,;en
motto:: „Zóó van school naar de Pool" q»
kinderen zullen dan op een jjsbreker (zit
daar niet op de tocht, Trees?) de Poolwaie.
ren doorkruisen, deelnemen aan een beren
jacht (hè meneer, mag ik déze meenemen
voor oma d'r slaapkamer?) en „de onbe
kende eilandjes in het hooge Noorden explo.
ree ren."
Professor Otto Schmidt zal het uitstapje
organlseeren.
Altjjd maar weer: de Eeuw van het Kind»
Toen wjj tien jaar waren, mochten wjj
naar een Dierentuin, toen we twaalf waren
naar een circus of een museum en toen we
veertien waren, naar een variété. Maar ja,
als je kinderen van acht in de politiek haalt,
wat tegenwoordig de hoogste wjjsheid .schjjnt
te zjjn, waarom dan niet naar de Pool?
Andere landen zullen dit wel niet op zich
laten zitten.
Japan zal z'n leerlingen me 'n 10 voor va.
derlandsche geschiedenis misch(en een vlieg,
tocht per bommenwerper naar Mantsjoekwo
aanbieden, waar zjj mogen deelnemen aan een
omsingeling en neerknallerjj van een troep
„bandieten". Kits man, net Paul d'Ivoy.
Amerika kan ze naar de stratosfeer sturen,
ingepakt als perzik-eerstelingen in een kistje,
Paraguay kan hen op een dagje aan het
Chaco-front fuiven. Reuzeleuk zeg, en we
mochten mee paffen ook en toen kreeg ik toch
zoo'n schat van een Boliviaanschen jongen
op de korrel: paf, weg. Ik was er den gehee-
len dag beroerd van.
En waarom zou men de kinderen, alleen
maar om ze 'n plezier te doen, niet eens
een héél gevaarlijke operatie laten bijwonen,
of een politieken landdag, gevolgd door schiet,
partgenof tracteeren op een bezoek aan
door pest of hongersnood geteisterd gebied
De kinderen van vandaag zjjn geen doet»
jes meer en als de Sovjets hun schoolkinde
ren naar de Noordpool sturen, zouden wij
hen toch minstens kunnen beloonen met n
picnlc onder de Batakkers...
Uit ztjn gesprekken met de menschen. dis
hg ontmoette, valt af te leiden, dat hij zich
tot kort voor zijn misdaad geen duidelijk beeld
had gevormd van wat h(j zou gaan doen.
Psychologisch moet de daad verklaard wor
den uit de overweging van den verdachte, dat
nu zjjn laatste steun, de vriendschap met den
commissaris, hem was weggevallen, hij rade
loos was geworden.
De voorstelling van zaken, zooals verdachte
die geeft, moet naar het rijk der fabelen wor
den verwezen. De revolver is niet uit het fou-
draal gegrepen. Die moet uit de reehterbui
tenzak van 'a mans overjas zjjn gekomen.
Voor hjj de kamer binnentrad moet hij het
plan hebben gehad den commissaris te dooden.
De officier acht, na zorgvuldige afweging
aller omstandigheden voorbedachten raad be
wezen.
De verdediger, mr. K. W. Zieleman, schetste
i uitvoerig de vernedering van de degradatia,
waarvan de invloed op verdachte zich moeilijk
laat Indenken. Spr. riep de clementie van de
rechtbank ln.
De verdachte merkte ten slotte nog op. dat
hjj groote spijt had van zijn daad. H(j had
den commissaris altjjd als zjjn eigen broer be
schouwd.
De uitspraak is bepaald op 16 April.
GOUD-TRANSPORT PER K.L.M.
5000 kg naar Londen.
Men meldt uit Amsterdam:
Het goud-transport door de lucht per K.L.M.
heeft Dinsdag weer een aanvang genomen.
Met verschillende K.L.M.-vliegtuigen is giste
ren 5000 kg goud in baren naar Londen over
gevlogen.
Zooals onlangs gemeld Is, veroordeelde 4e
rechtbank te Kleef de twee Nederlanders r>-
B. uit Njjmegen en A. V. uit Berg en Dal, tot
1% jaar gevangenisstraf en 4000 Rijksmark
boete, omdat zjj gedurende drie weken in het
geheel 1300 1400 mark in reischèques
Duitschland ingewisseld en voor het grootst*
gedeelte over de grens zouden hebben 8®"
smokkcld.
In hooger beroep heeft gisteren het 8®"
rechtshof te Kleef belden veroordeeld tot 1
jaar gevangenisstraf met aftrek van twe«
maanden voorloopige hechtenis. De boete
hun kw(jt gescholden.
Een ambtenaar te Winschoten g®"
arresteerd.
De commissaris van politie te Winschote*
heeft gisteren gearresteerd den ambtenaar
W. D., werkzaam bjj den Raad van Arbei<'
Winschoten, verdacht van verduistering v
een bedrag van 2800, ten nadecle van g®*
noemde instelling. De verduisteringen zijn
den loop van een aantal jaren gepleegd c
dachte heeft een volledige bekentenis au?
legd. Hjj is op het politiebureau opgesloten
zal ter beschikking worden gesteld van
officier van justitie te Groningen.
Donderdagochtend omstreeks half
reed de veehouder JiHes ter Beek
paard en wagen in de dorpsstraat tc
derberg, toen op onverklaarbare wijze
gebit van zijn paard brak, waardoor het
op hol sloeg. De wagen begon te slmg
en reed twee wegpaaltjes omver.
botste de wagen tegen een huis. Ter
sloeg van den wagen en was op slag