m Pi
1Vat töiit
831T G@
REISBUREAU
V E LT H U IJ S,
twefok blad
HELDRRSCTIH COURANT VAN ZATERDAG 6 APRTL T935.
DOOR ONZEN SPECIALEN VERSLAGGEVER
pc Belgische devaluatie en Den Helder. Het slechte
voorb"eH van John Buil en oom Jonathan gevolgd.
BINNENLAND
Onze havens en de devaluatie
van den Belgischen franc.
Aula Landbouwhoogeschool
geopend.
De toestand in onze
Noordzeebadplaatsen.
Distributie van pekelharing
5
OOO
pcva.u-ue, iiUlatie, deflatie
Vanaf den minister tot the „man" in the
„treet, iedereen spreekt er over en toch
twintig jaar geleden waren deze woorden nog
geen gemeen goed!
fjCt. in 1935, zijn ze echter in de dubbele
Deteekenis gemeen en gemeen goed
geworden, wat niet voor de huidige wereld
pleit, en het eigenaardige is, dat juist de
diverse mogendheden, die van den hoogen
boom geleefd hebben, dit met elkaar gemeen
hebben, dat, als ze eenmaal gedevalueerd
hebben, trachten voor te stellen of het heele-
maat niet gemeen is!
DevaluatieGisteren was een staat
jernand nog een waarde van honderd gulden
schuldig, maar vandaag vertikt hjj het het
v0!ie bedrag te betalen.
Waarom ook?.,.... 't Is al,.gemeen" en
de groote, rijke John Buil doet 't ook. DAt
was toch altijd een heele nette kerel!
Niets was er zóó vast als de Engelsche
Bank, en die geeft nu voor één pond maar
3 ons! Waarom wij niet?
Om maar niet te spreken van dien rijken
oom Jonathan, aan den anderen kant van
den haringvjjvcr! Kon je daar vroeger niet
jnee uit visschen gaan1 Hij was eerlijk
als goud... en zijn dollars waren gouden
dollars van 2.50?
En nu geeft hij vodjes papier uit, die
leder oogenblik in elkaar zakken. Op en neer,
precies als een kale liftboy in een warenhuis,
gaat Rooseveit. Je hebt geen houvast aan 'm
ssoo zit-ie met zijn koers in de lucht, even
later in den put!
En... en... zouden wij, kleine stakkerds,
bet groote voorbeeld van oom Jonathan dan
niet mogen volgen? Wjj zijn ook court
d'argent nog kaler dan de liftboy kan
de beste overkomen tegenwoordig.
De spaarder wordt helaas de dupe van de-
raluatie van deze al,,gemcene" „gemeene"
munt-besnoeiing. De eerlijke, de zuinige, de
oppassende kleine man legt 't loodje!
De harde werker, die zuinig geleefd heeft,
»m, als de oude dag aanbreekt, de hand niet
behoeven op te houden, die wordt in de
eerste plaats de dupe!
Het loopt in de miliioenen, neen in de
milliardcn, wat Nederland op die manier,
zonder dat er iets tegen gedaan kan wor
den, verloren heeft.
Is het wonder, dat de moraal afstompt?
Is het wonder, dat de arme lamgeslagen,
gekortwiekte middenstander moedeloos wordt,
en het bijltje er bij neer gooit?
Hij heeft zijn wissels te betalen voor het
volle pond... Als hij met een schoon ge
baar tegen zjjn schuldeischcrs zegt: „Ik bied
je een accoord aan van 60 dan is Leiden
in last! Hij wil het niet, hij schaamt zich
er voor, hij wil, trots alles, trachten, aan
zijn verplichtingen te voldoen.
Het voorbeeld der omliggende landen moet
daar voor, hij wil, trots alles, trachten, aan
een funeste uitwerkfng hebben, op de moraal
van het i—
Koe r.»wi Ov-a over de pouueke overtuiging
va.i onzen mini3ter-president, den heer Coljjn,
mag denken, wij moeten 't in hem waardeeren,
dat hij tot nu toe heeft weten hoog te hou-
ëen de degelijke Hollandsche eerlijkheid, dat
hij pal staat voor de Ncderlandsche gulden,
die niet alleen de gulden der kapitalisten,
maar voor het groote deel, de gulden van de
kleine spaarders, de kleine renteniers, de gul
den van weduwen en weezen is.
Zorg en ellende treden binnen in de gezin
nen van klcin-gcpcnsionneerden, van den
kleinen ambtenaar en beambte, als die gul
den valt.
Niet de eerste dagen of weken! Oogen-
schijnlijk blijft alles hetzelfde. Oogenschijn-
bjk blijft die gulden de gulden, maar dan
komt de naakte werkelijkheid! Nederland
moet voedsel en grondstoffen vitaal voor
de volkshuishouding uit het buitenland be
trekken, en die worden zooveel duurder, als
de gulden zakt.
Daarom is het goed, dat de president van
de Ncderlandsche Regeering en van dc Nc
derlandsche Bank, de heeren Comn en Trip,
ook hierin het devies: „Je maintiendrai".
„Ik zal handhaven", In de jjfactjjk brengen,
tot heil van onze volkswelvaart, die niets,
niemendal gebaat is bij een devaluatie
van onze munt... daarom is het een gelukkig
tceken, dat de Nederlandsche Bank het dis
conto verhoogd heeft tot 4%, waardoor de
Nederlandsche Bank toont met kracht ons
nationaal bezit te willen verdedigen.
België heeft gedevalueerd. Het spook dat
door de crisis opgeroepen is, verarming door
Net loslaten van den gouden standaard
heeft ook aangeklopt bi) onze zuidelijke bu
ien.
Ondanks alle oppositie, heeft men het on
heil niet kunnen afwenden... het spook waart
nu rond bjj de Walen en Vlamen.
Oen Helder kén deze devaluatie niet onver
schillig laten.
Veel vieoh, hier op de kust gevangen, ging
naar onze zuidelijke buren en werd in België
graag geconsumeerd.
Zoolang onze munten ln waarde niet a -
*clten... ging anc„ goed... zoover de cont.in-
Sen teering het toeliet, maar nu dc Belgische
n° met circa 30 „geknipt" iszal
men ook in Den Helder hiervan den tcrug-
ondervinden.
Ten einde hierover juister te kunnen oor-
hebben wij meerdere dagen in Bei-
vertoefd.
v°x populi, vox deï!
Wat geeft het. of wjj allerlei geleerde ver
delingen van „deskundigen", die liet
tten, neerschrijven? Al die deskundigen tig-
f.n met elkaar overhoop. De één beweert
st het tegendeel van den ander. Zelfs een
on. Cw mct minister Van Zeeland zou
ven0 leZ(TS geen Tuisten kijk op de zaak ge-
zijn voorganger minister Theunia,
11 hti voor 14 dagen uit Parijs terug kwam,
met met een stalen gezicht gezegd: De
franc is gered!
Ewiige dagen later was de franc in elkaar
gezakt en al de senatoren, alle deputé's, die
gezworen hadden, den franc tot den laatsten
adem te verdedigen, liepen over naai het
kamp der muntbedervers.
Daarom hebben wij in België niet de mi
nisters, maar het volk geïnterviewd, the man
in the street, de huismoeders, de handelaars,
de vischverkoopers.
Toen wjj het groote station van Antwer
pen binnengerold waren en door de vestibule
liepen, konden wjj een glimlach niet onder
drukken.
„Pas op voor de gauwdieven", staat met
gouden letters gebeiteld in den kap van de
groote statie
Van den franc is al erg gauw wat afge-
diefd, maar waarom zou ik klagen? Ik heb
niet te mopperen. België is erg vriendelqk
voor me: De vorige maal toen we hier ver
toefden, kregen we, toen we een biljet van
i 10 inwisscienden, 140 franken en neel
vriendelijk telde de man van de change
nü194 francs voor ons neer.
De Belgische staat, die nolens volens, tal
van spaarders in binnen en buitenland vol
gens Amerikaansch recept op iedere onnoo-
zele tien gulden 56 franc te kort doet, geeft
mij netjes 56 francs gratis... 53 francs ca
deau. Welkom vreemdeling. Een werklooze
in België moet er een halve week van leven.
8chichtig kijk ik toch naar de gouden let
ters van den gauwdief en gauw stop ik de
frankskens in mijn portefeuille. Ik ben eigen
lijk nu geen haar minder dan oom Jonathan
en John Buil, want ik heul leclijk met ze
mee, want eigenlijk had ik die 56 te veel
ontvangen francs moeten teruggeven... dan
was ik netjes geweest.
Op het voorplein van de Statie is het een
wirwar van verkeer. Rustig staal de agent
met zijn witte helm en leidt den stroom
ordelijk verder.
Er zijn veel menschen op straat Vrouwen
zwaar betaden, met pakken, stappen in de
overvolle trams.
Erg ongelukkig en zenuwachtig zien ze er
niet uit Zoo gewoon, van buiten, merk je
niets van de menschen.
Nog loopen de warenhuizen tjokvol en met
groote zwarte letters lees ik voor een mode
zaak: Grace son stock trés important et
pour satisfaire sa nombreuse et fidéle clien
tèle la maison ne pratiquera aucune hausse
sur les prix.
(Dank zij onzen grooten voorraad en om
onze talrijke trouwe klanten ter wille te zijn
zal deze zaak geen enkelen prijs verhoogen).
Met aandacht sta ik voor 't venster. Alles
staat netjes geprijsd. Om de prijzen met die
in andere zaken te vergelijken, haal ik mijn
bloc nota te voorschijn en noteer enkele éta
lage prijzen. Maar plots wordt ik in mijn be
zigheid gestoord.
Dat is niet schoon, zulle, wat gij daar
doet! Onze prijzen notieren! Dat is ons kon-
kerenz andoen dó meugt gij niet!
Pardon zeg ik lachend, ik noteer uw
prijzen niet om u te beconcurreeren, ik ben
Hollander en moet artikelen schrijven voor
mijn courant
Ah! allevel gij zijt een mensch van een
ollandsche Gazet das schoon zulle.
Die prijzen kunnen jullie toch over
eenige weken niet handhaven, 't zijn fransche
stoffen, zeg ik deskundig, en als u straks
gaat inkoopen moet u 30 in Frankrijk
meer betalen en voor die zijden stoffen even
eens.
De juffrouw haalt de schouders op.
We weten 't menier, 't zal allemoal
kostelijker worre hé, maar wa zullen we an
die sietuwasie doen? 't Is nie anders en de
groote Banken zijn in difficultasie (moeilijk
heden) geraakt niet waar? En omdat die dif
ficultasie d'r nou eenmaal is hebben ze 't
geld verminderd om meer geld te maoken
hè? De boerenbanken en de Volksbank van
de Socialen, zaten lillyk in moeilijkheden en
dat was de catastrophe, maar zekers menier,
u hebt gelijk als we straks nieuwe marchan-
dieses moeten koopen, komt er 30 bij.
maar wij slagen niet op hé, want de Belse
polies zegt, zoolang je marchandieses in je
huis hebt ben je verplicht ze te geven, ja
menier, zekers d'r is niks an te doen, zet dat
maar in je Ollandsche Gazet. Waar is tie
Gazet?
In den Helder, 't is de Heldcrsche Cou
rant..,
Wa zeidet ge menier?
Heldersche Courant herhaal ik.
De juffrouw knikt. Weet niet waor de
Eider ligt, maar lustert, schrijft u maar ge
rust in de Gazet van de Eider dat we boet
krijgen als we mier vragen 't is toch wa.or
en wat waors mag in de Gazet en as ge me niet
geloift hoceft ge main d'r niet noar te vroage.
Voor de Ollanders die ier zijn, is 't nou een
avantage (voordeel), die kenne meer met d'r
geld doen, das in de oorlog ook zoo geweest,
maar nou zal 't niet zoo lang duren, dan
moeten we opslagen, zuchtte de juffrouw.
U Kunt toch Belgische stoffen koopen,
merken wjj op.
Ah wel. Belse stoffen voor dames zijn
niet schoon, zulle! Wij koepen die stoffen in
France (Frankrijk) maar nou moeten we
daar 180 francs betalen. Dat gaot toch niet
he menierke as we dan niet mcugen opsla
gen' De menschen hebben en de ambtcnaien
en dc gepansionneerden (de Antwerpenaar
ze"t niet gcpcnsionncerdendie ook door de
muntverlaging getroffen zijn kenne niks
mèer kocpen hé Die krijgen 't zelfde kwan
tum pansion, en da kennen niet duurder be-
taolcn hé. Zoo'n situwasie daar ken je me.
je hoofd niet bjj, 't is zeer enbêtant (vede
lend) dat ze onze goeie Belse Frankskes naar
den kelder sturen.
Ik moest gisteren zelf een paar schoe
nen koepen, moest 10 frankskes mier betao-
Icn dat was toch niet schoon zulle
De juffrouw knikt zorgelijk met het hoofd.
Ik heb de juffrouw met haar sappig Ant-
werpsch dialect in haar droeve overpeinzin
gen alleen gelaten en heb mij per taxi naar
de groote vischmarkt laten rijden. Het blijkt
dat de Antwerpsche vischverkoopers in te
genstelling met de juffrouw uit de mode
winkel wel degelijk weten waar den Helder
ligt.
Maar over het interessante interview over
de Eldersche visch in het het volgend num
mer. (Wordt vervolgd).
Initiatief van de s.-d. in den
Amsterdamschcn raad.
De heeren S. R. de Miranda, E. Boekman,
Bern. C. Frank en S. Mok, s.-d. leden van den
gemeenteraad van Amsterdam, hebben het
volgende voorstel ingediend:
De raad noodigt B. en W. uit, ten spoedig
ste met de regeering en met het gemeente
bestuur van Rotterdam in overleg te treden,
ten einde door gezamenlijk beraad op korten
termijn te komen tot maatregelen, welke de
door de devaluatie van den Belgischen franc
verstoorde verhoudingen tus3chen de Neder
landsche havens en die van Antwerpen her
stellen.
De belangen van de
visscherij.
Het Tweede Kamerlid Vos heeft den minis
ters van oeconomische zaken en van buiten-
landsche zaken de volgende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat het be
vreemding heeft gewekt, dat bij de handels
verdragen, die den laatsten tijd gesloten zijn,
de belangen der visscherij maar weinig of niet
zijn behartigd?
Kan de minister vrijheid vinden mede te
Ceeien, welke de redenen zijn, die er toe heb
ben geleid, dat voor de visscherij geen voor
deden zijn bedongen?
Is de minister bereid te overwegen voort
aan aan de delegaties, aan wie de voorberei
ding van handelsverdragen is opgedragen, een
deskundige voor de visscherij toe te voegen?
BRANDSTOFFEN AAN WERKLOOZEN.
Over de loopende week toeslag.
Naar het „HbL" verneemt, heeft de minis
ter van Sociale Zaken in verband met van
verschillende gemeentebesturen ontvangen
verzoeken, besloten met het oog op de bijzon
dere weersgesteldheid, er geen bezwaar tegen
te hebben, dat de gemeentebesturen aan
ondersteunden en bij de werkverschaffing ge
plaatste arbeiders, over de loopende week nog
brandstoffentoeslag te verstrekken.
WIE EEN BUITENLANDSCHE REIS
WIL MAKEN, ZONDER ZIJN GSLD
IN HET BUITENLAND UlT TE
GEVEN, MAKE E^N VACANTIE-
ZEEREIS MET EEN DER BOOTEN
VAN DE NEDERLANDSCHE
MAATSCHAPPIJEN -
INLICHTINGEN VERSTREKT GAARNE
TEGENOVER POSTBRUG
O
Aankomst van H.M. de Koningin cn
ontvangst tn het hoofdgebouw.
Gisterenmiddag is, in tegenwoordigheid van
H.M. de Koningin, de aula der Landbouw
hoogeschool te Wageningen, een geschenk van
de stichting „Het Aula-fonds Landbouw
hoogeschool Wageningen", plechtig in gebmik
genomen.
H.M. kwam te 13.40 aan het station te Ede
aan en begaf zich vandaar naar Wageningen,
eerst naar het hoofdgebouw der Landbouw
hoogeschool ln de Heerenstraat. Een dichte
volksmenigte juichte de Koningin hartelijk
toe. Van bijna alle huizen woei de vlag. Vol
gens den wensch van H.M. was iedere verdere
straatversiering en alle huldebetoon achter
wege gebleven.
De zaal, plaats biedend aan ruim 400 per
sonen, was geheel bezet. Toen de Koningin de
aula binnentrad, speelde de heer J. F. van
Zutphen op het orgel Toccata et fuga, d. mol
van J. S. Bach, daarop het Wilhelmus.
Dr. Posthuma verwelkomende eerst H.M.,
na een tusschenspel van den organist („Wilt
heden nu tredenden minister en de
verdere autoriteiten, waarna het oudejaars
avondlied „Uren, dagen, maanden, jaren
ten gehoore werd gebracht. Dr. Posthuma
sprak daarop een rede uit, waarna de heer
J. Sibinga Mulder, ondervoorzitter van het
aula-fonds, een rede hield over de beteeltenis
van het geschenk met betrekking tot den
Indiachen landbouw.
Overdracht aan het rijk.
De heer dr. F. E. Posthuma droeg hierop,
zich tot den minister van Economische Zaken
wendend, aan dezen als den vertegenwoor
diger der regeering, plechtig het gebouw over.
De minister, mr. M. P. L. van Steenberghe,
sprak een dankwoord jegens de vrijgevige
schenkers, en in het bijzonder aan het bestuur
der stichting Aulafonds.
De minister wenschte curatoren en presi
denten geluk met de totstandkoming van het
au'agebouw. Spr. sprak tenslotte den wensch
uit, dat deze aula onder Gods onmisbaren
zegen het middel moge worden om de takken
van landbouwonderwijs en wetenschap met
elkander en met de practyk van de bodem-
cultuur verbonden te doen blijven, en aan
vaardde het gebouw namens de Regeering.
Achteruitgang van do seizoenbo-
dryven. Adres van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland.
Dc Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland te Leiden heeft een adres ge
richt tot den minister van oeconomische zaken,
waarin gewezen wordt op den oeconomischen
achteruitgang van de seizoenbedrtjvcn in onze
Nederlandsche Noordzee-badplaatsen.
Duitschland trekt eenerzijds door versterkte
propaganda, spoorwegreducties, reismarken
enz. zeer vele Nederlanders tot zich en ander
zijds belet dit land door de bepaling dat een
Duitscher niet meer dan tien R.M. naar Neder
land mag medenemen, eiken toevloed van
eigen landgenooten naar onze badplaatsen.
Doordat vele groote hotels speciaal waren
ingericht en werden geëxploiteerd om de
Duitsche gasten te ontvangen, zijn deze onder
nemingen thans gedwongen te trachten land
genooten naar hun hotels te lokken.
Adr. vraagt de aandacht voor het denk
beeld, gepropageerd door het Grand Hotel
Kurhaus Huis ter Duin te Noordwjjk aan Zee
om met Duitschland een reisdeviczen-overeen-
komst te sluiten in den geest van die welke
Zwitserland heeft verkregen, naar welk land
boven de toegestane R.M. 60.voor de eerste
maand R.M. 700 en voor de tweede en derde
elk R.M. 500 kan worden medegenomen.
De Kamer dringt er ten slotte op aan om
in overweging te nemen, of er geen mogelijk
heid is het bedrijf in kwestie op de een of
andere wijze tegemoet te komen.
Door bemiddeling van de gemeente
besturen.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
een circulaire gericht aan de gemeentebesturen
betreffende de distributie van pekelharing.
In deze circulaire deelt de minister mede,
dat de Nederlandsche Visscherij Centrale zich
voorstelt, dat de distributie van pekelharing
door bemiddeling van gemeentebesturen zou
kunnen geschieden.
De regeling zou ongeveer als volgt kunnen
plaats hebben. Ieder gemeentebestuur geeft
aan de Visscherij Centrale op hoeveel haringen
voor de distributie benoodigd zullen zijn. Op
gegeven moet worden, waar en op welken
dag men de haringen wenscht te ontvangen.
Het is de bedoeling die bestellingen te doen
plaats hebben op bestelbonnen, welke vanwege
de Nederlandsche Visscherijcentrale zullen
worden toegezonden. De verzending geschiedt
dan aan het gemeentebestuur of aan een door
het gemeentebestuur op te geven adres doch
niet rechtstreeks aan particulieren, welke
eventueel bij de distributie worden ingescha
keld.
«SS*
A I k
WKSGLilMlP PI
Fokker hield niet van chique en zag er weinig
saionfiihig uitDe spiegel. Als Holland
onverhoopt in oorlog komt, dan zit de vlieger in
zgn éénpersoons gevechtstocstel... reclit voor
hem... twee mitrailleurs. Een visioen.
Onze machines zijn alle echte Fokker-typen; voor militaire
vliegtuigen gaat er niets boven de machines uit de fabrieken van
onzen landgenoot, vervolgt de Chef van de Tcchnischen Dienst. Fok
ker heeft op dit gebied veel ervaring. In oorlogstijd had Duitschland
zeer veel Fokkers aan het Front.
't Zijn prachtige vogels, maar terwijl ik zoo in de cockpit kijk, meen
ik toch iets op te merken, dat in deze machine, naar ik dacht, niet op
zijn plaats is, ik zieeen spiegel.
In het bekende boek van Fokker, „De Vliegende Hollander" toont
de groote Nederlandsche vliegtuigbouwer, zich allerminst om spiegels
en dergelijke, de ijdelheid opwekkende artikelen te bekommeren.
Toen hij 22 jaar was, de vliegtuigbouwers waren toen nog met een
kaarsje te zoek, vertoefde Fokker op Johanniathal, waar de aviatiek,
die in een beginstadium was, las een sport door avonturiers en men
schen met durf in hun lijf, werd beoefend. Hrj schrijft over dit tijd
perk van zrjn leven:
„Velen van die aviatcurs uit liefhebberij, waren zoons van rijke
ouders, die in Johannisthal een geschikt plekje vonden, om er wat wilde
haren kwijt te raken. Onweerstaanbaar aangetrokken door de dolle
waaghalzerij van deze lui, waren er mooie actrices en dames uit het
Berlijnsche nachtleven genoeg, die zich van het vliegveld niet af zou
den hebben laten slaan... Het was een hard en gevaarlijk, maar ook
zwierig en zorgeloos bestaan, dat veel aantrekkelijks had voor jonge
lui van even in de twintig... Ze leefden snel, maar... chique!
Fokker zelf had echter met die chique en ijdele dingen niet veel
op, want hij vervolgt:
Maar ik had geen enkelen vriend om rnjj te vertellen, hoe linksch en
dorpsch ik er in die dagen uitzag. Ik was kort tevoren 22 geworden
en al die chique gekleede lui vonden mij er waarschijnlijk even on
mogelijk uitzien, als mijn vliegtuig. Wie zich mij nog van Johan
nisthal herinnert, geeft zeker toe, dat ik er alles behalve innemend
uitzag, dat ik in den regel smerig was, mijn haar in de war en olie-
smeren op mijn gezicht en handen".
En die zelfde Fokker, die zóo weinig om zijn uiterlijk gaf, gaat
hier, twintig jaar na Johannisthal in militaire vliegtuigen op de
Kooy op de ijdelheid der militaire vliegers speculeeren, in deze Fokker,
gebouwd, door een man, met in de war zittend haar, met oliesmeren
op zijn neus, en nog wel in den tijd, dat hjj een Don Juan had moe
ten zijn, in deze Fokker is een... spiegel!
Dit valt me tegen, zeg ik tegen mijn geleider, ik begrijp heusch
niet wat ze in hoogcre regionen met zoo'n spiegel moeten doen. Ze
zullen daar boven de wolken waarschijnlijk toch geen dames ont
moeten, die er belang in stellen, of hun haar al dan niet netjes in de
scheiding zit, en of er nu een olievlek meer of minder op hun neus
zit, moet hun daar een duizend meter boven den grond koud laten,
een spiegel lijkt mij in een Fokker dus overbodige luxe!"
Die spiegel is er ook inderdaad niet, om de vliegers gelegen
heid te geven den Adonis uit te hangen, doch dient als een z.g. spion
netje, waardoor de bestuurder, zonder tijd te verliezen met omdraaien
toch alle handelingen kan volgen. De militaire vliegers hebben in
derdaad, als ze in dit vliegtuig zitten, wel wat anders te doen, dan
zich aan ijdclc be„spiegelingen" blootstellen, verdedigt de chef van den
Technischen Dienst zijn mannen. Er zijn heel wat instrumenten, waar
op ze te letten hebben, kijkt u maar eens naar dat lichte bord voor
aan in de cockpit. Daar ziet u een hoogtemeter, een toerenteller, een
oliedrukmetcr, waterpas en tal van andere instrumenten.
't Lijkt wel aardig zoo'n cockpit, maar toch geloof ik, dat je in
een toestel van de K.L.M. heel wat gerieflijker zit!
Als dit toestel even onderste boven draait, villen en de bestuur
der en de leerling op de groene grasmat neer als regendruppels uit
een wolk!
Dat zal nu juist zoo'n vaart niet loopen, zegt onze begeleider
op geruststellenden toon, want beide vliegers zijn vastgebonden door
de zeildoeksche banden, die u daar voor u ziet. Stevig zijn ze aan hun
zitplaats verbonden. Een handig slot, dat in een minimum van tijd
geopend kan worden, als het noodzakelijk is, zit hier tevens aan.
Deze banden zijn zeer zeker onmisbaar, daar, als het vliegtuig een
verkeerde landing maakt en over den kop slaat, ze er anders uit
geslingerd zouden worden. Onderste boven in de lucht draait dit toe
stel, zoo u meent, echter niet zoo gauw. Een leerlingentoestel maakt
geen capriolen.
Vanaf mijn hooge standplaats overzie ik alle toestellen in de han
gar. Een ander soort tweedekker trekt mijn aandacht (een twee
dekker heeft, in tegenstelling met een eendekker, twee vleugels boven
elkaar.
Als ik mijn wensch te kennen geef, ook deze kist eens van nabij te
mogen beschouwen, wordt het hooge stalen forum, waarop ik sta,
naar den Fokker gebracht.
Achter deze schroef zit een motor van 200 P.K. Het is een
echt gevechtsvliegtuig, dat ik nu bekijk. Zelfs mij, als leek, valt direct
het verschil met het schoolvliegtuig op.
Het is een z.g. één-persoonsvliegtuig.
Als je'deze kist goed bekijkt, begrijp je direct, dat ze niet gemaakt
is, voor sportvliegtuig.
Wanneer, wat de hemel moge verhoeden, ooit ons land in conflict
mocht komen, dan zal de vlieger, in deze machine, om zijn plicht te
doen, om zijn land te verdedigen, in een hachelijke positie zijn. De
vijandelijke vliegers, die hij op zijn weg ontmoet, zal hij den pas
moeten afsnijden, onschadelijk moeten maken, vóór zij het hem doen;
dan geldt voor alles: safety first!
Ellendig, beroerd! maar le guerre, comme la guerre!
De Hollandsche vlieger zit dan in dit één-persoons-gevechts-
toestel... naast zijn zitplaats zijn hefboomen... recht voor den vlieger
staan twee mitrailleursmachinegeweren, die dood en verderf
verspreiden...
In de bleek-blauwe lucht vliegt hij voort, op zijn ronkende machine,
hij vliegt over de lage velden van zijn land, het land, dat niet aan
viel, maar dat belaagd werd... De oorlogsvlieger speurt den hemel
koepel af, of er stalen roofvogels nader snellen, vogels, die opge
stegen zijn aan den anderen kant, in het land van den vijand, ge
zonden om doodende bommen te werpen op de steden en dorpen van
zijn vaderland, om te verminken, te dooden, te verstikken, zijn land
genootenhij, de eenzame vlieger moet waken, hij moet zijn land
dienen, zijn leven als... inzet.
En de vlieger zoekt de lucht af, maar er is niets te bekennen
Plots, heel ver een stip, die naderbij komt, die grooter en grooter
wordt. Hij ziet het, het is een stalen roofvogel, maar hij is niet uit
het vaderland, het is er een van de tegenstanders.
De vlieger weet wat dreigt. Hij moet handelen, vlug, snel, koel
bloedig. Hij móg niet denken aan zichzelf, en ook niet aan dien
andere in het vijandelijke vliegtuig. Beiden moeten denken aan het
land waarvoor zij strijden. Beiden zijn nü vijanden! Ze moeten!! Wie
het vlugst is, het meest juiste schot doet, den tegenstander treft,
redt zijn land, redt ook zichzelf. De Hollandsche vlieger heeft geen
keus. Safety first!De mitrailleurhij richt op zijn tegen
stander!hij schiet!... de kogels fluiten uit den loop van het
machinegeweer. De propeller van zijn eigen machine draait bliksem
snel rond. De schroefbladen draaien voor zijn eigen machinegeweer.
Maar hij weet: deze schroefbladen loopen geen gevaar door eigen
kogels getroffen te worden, want een ingenieuze uitvinding zprgt er
voor, dat, hoe ontzagwekkend snel deze propellers draaien, toch nooit
een kogel uit zijn machinegeweer, de eigen schroefbladen treft, daar
op het moment, dat een schroefblad voor zijn machinegeweer draait
geen kogel uit den loop van den mitrailleur komt; de kogels, die uit
die donkere langwerpige gaten komen, deren het eigen toestel niet.
Ik sta op het ijzeren platvorm in de groote hangar. Ik kom terug
tot de werkelijkheid! Gelukkig... het was een visioen, dat ik aan
schouwde... een nachtmerrieEr zijn geen roofvogels, die ons
land, onze vrijheid belagenmaar toch Holland móét paraat zjjn!
Holland moet, als ooit een aanval komt voldoende geprepareerd zijn
den stoot op te vangen... Holland mag niet weer zijn!
den stoot op te vangen... Holland mag geen weerloos land zijn, waar
vijandelijke vliegers, zonder tegenstand te ontmoeten, dood en verderf
kunnen verspreiden. - -
feuilletonfag.
Buxtenlandsch Overzichtl
De Nederlandsche bank heeft giste
ren haar tarieven met een vol procent
verhoogd2
Voorwaarden van terugkeer van
Duitschland naar Genöve 8
De processen tegen de Grieksche
muiters. Een doodvonnist
Het peil van het IJsselmeer. Rapport
van de Zuiderzeevereeniging 9
Ernstige dijkdoorbraak bij Gouda.
Groote schade en vertraging aan het
werk8
De moord op den commissaris van
politie te Schiedam. Twintig jaar ge
vangenisstraf tegen den dader ge-
eischt8
De Fransche oostgrens door drie
legerkorpsen versterkt
Mussolini's houding te Stresa 8
Ernstige onptloffingen te Bordeaux.
Zeven zwaar gewonden8
De inbraak b'j Lissone te Amster
dam 11
Oplichting van verzekerivgmaat-
echappijen. Tien personen aange
houden 11
Een ernstige miercnplaag te iledan.
Milliardcn rukken op6
Omtrek-nteuws19
Marktberichten11
Marineberiehten11
Sportnieuws „11
(toen m éeenr
Zaterdag 6 April.
Uitvoering Friesche Vereeniging, Militair Te-
huis, Spoorstraat, 8 uur.
Zondag 7 April.
Soirée, café Prins Hendrik, Juiianadorp, 8 uur.
Dinsdag 9 April.
Openbare vergadering S.D.A.P., Casino, 8 uur.
Woensdag 10 April.
Concert Chr. Mannenkoor, Gcref. Kerk, Julia-
napark, 8 uur.
Vrqdag 12 April.
Lezing door den heer E. H. Bos, Rehoboth-
kerk, 8.15 uur.
Zaterdag 13 April.
Propaganda-avond N. J. N., filmlokaal Am
bachtsschool.
De verkoop moet geschieden tegen betaling
van 0.10 per 8 haringen, terwijl per gezin 8
haringen per week beschikbaar worden gesteld.
Verkoop van de haringen mag uitsluitend ge
schieden tegen inlevering van door of vanwege
het gemeentebestuur afgegeven bonnen, waar
uit blijkt, dat de aanbieder recht heeft op het
koopen daarvan. Degene, door wien de ver-
koop plaats vindt, zal op zijn beurt de bonnen
in moeten leveren aan een nader aan te geven
instantie, opdat zal kunnen worden nagegaan,
dat niet meer haringen zijn verkocht dan bon
nen afgegeven zijn.
Van de opbrengst der haringen kan door
het gemeentebestuur 20 pet. worden behouden
indien de venters worden ingeschakeld en 10
pet. van den verkoopprijs indien de venters bij
den verkoop niet worden ingeschakeld.
Ernsnge dijkdoorbraak.
Bij den aanleg van de nieuwe ver
binding tussehen Hollandsehen LIsscl
en Gouwe. Groote vertraging in
het werk.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag is
bjj het werk voor den aanleg van de nieuwe
verbinding tussehen HoUandschen Llssel en
de Gouwe, welke een onderdeel is van den
nieuwen waterweg van Amsterdam naar Rot
terdam, een binnendijk doorgebroken, waar
door ernstige gevolgen voor den voortgang
van het werk zjjn ontstaan.
Het werk omvat behalve den aanbouw van
de eigenlijke sluizen, het graven van een ver
bindingskanaal en van een voorhaven aan do
zijde van den IJssel. Deze haven is thans nog
door den IJsseldijk afgesloten van het buiten
water. In verband met de spoedige voltooiing
van het werk in Juni a.s. zou het verbin
dingskanaal in gebruik zrjn genomen wildo
men de houdbaarheid van de dijken beproe
ven, een proef, welke genomen werd onder
leiding van hoofdingenieur L T. van der Wal
en ir. W. J. de Koek van Leeuwen. Men voerde
daartoe den waterstand op tot 3.40 boven
N.A.P., in verband met het feit, dat zulk een
hoogte van het water verwacht kon worden
wanneer de waterweg eenmaal in gebruik zou
zijn genomen. Dezen druk hebben de dijken
van de voorhavens niet kunnen doorstaan. Het
gevolg is geweest, <rat de Oostelijke dijk van
de voorhaven over een lengte van twintig
meter is weggeslagen. Het water stroomde
over een terrein ter grootte van ongeveer een
hectare en sloeg daarna een gat van tien brj
dertig meter in den dijk naast het in aanbouw
zijnde Dieselgemaal van Rijnland. Gelukkig
kon het water daarna afvloeien in het stroom
kanaal, waarna de rivier dc Goflwe de water
massa behoorlijk kon verwerken.
I
In totaal zijn ruim 200.000 m3 uit de
voorhaven weggestroomd. De dijk van de
voorhaven is bijna geheel weggespoeld en
op verschillende plaatsen in de nabijheid
van de sluiswerken zijn ernstige verzak
kingen opgetreden. De schade valt nog
niet te ramen, maar moet zeer belangrijk
zijn. i
In ieder geval veroorzaakt het ongeluk
groote vertraging in de voltooiing van het
werk, zoodat er geen sprake van zal kunnen
zijn, dat 1 Juni dc opening kan plaats hebben.
BOTER.
De heffing op boter cn de vervoervergun-
ning van huitenlandsche boter zijn voor de vol
gende week vastgesteld op J 1.10 per kg.
