Buitenlandsch Overzicht. WELKOM THUIS NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Aspirin binnenland DINSDAG 21 MEI 1935 63ste JAARGANG c,..wJSi ZZL ',\Tu105i wnnc°""'12- Abessinië benoemt buitenlanders alszijnarbiters De bijzetting van het stoffelijk overschot van Pilsudski. Een ontmoeting tusschen Laval, Göring en Beek. De Stürmer te Frankfort. Kerk en Staat in Duitschland. VERRASSEND Gedwongen leening in Duitschland aangekondigd Het mandaat over Togo. Vrouwenvredesgang. COURANT landen I 3.20. Losse nos 4 ot t per mal1 en overige Zoiulugsblad resp. f0.50. f 0.70 f0 70 fl P" 6 ^eekabonnem^en 12 ct fl.70. 10-70, II.—. Modeblad resp. f 1.20, f 1.50, fl.50, VerschyntDinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur: P. C. DE BOER Uitgave N.V. Drukkerij vjh. C. DE BOER Jr. Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412 Post-Girorekening No. 16066. ADVERTENTIE N: 20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction. tekst) dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur) b(j vooruitbetaling 10 cL per regel, minimum 40 ct.; bij niet-contante betaling 15 ct per regel, minimum 60 ct (Adres Bureau van dit blad en met brieven onder nummer: 10 ct per advertentie extra). Bewijsnummers 4 ct Vandaag houd. Hi.ler zijn groo,e rede - W» zal de inhoud z,,n? Nog meer Duirsche cri.iek „p de rede van Eden. De T.mes over den polmeken toestand in Oost-Europa, na den dood van Pilsudski. Vandaag zal Hitler zfln veelbesproken rede voering houden. Wat zal de inhoud zijn, zoo vraagt Europa zich af. Er hebben de laatste dagen gebeurtenissen plaats gehad, die van invloed kunnen zijn op deze redevoering. Daarover schrijft de N. R- Crt. in een hoofdartikel, waaraan wij het volgende ontleenen: Het opperste gerechtshof in Litauen heeft vonnissen, die in het proces tegen de Duitsche Memeilanders zijn geveld, bevestigd. De doodvonnissen kunnen nu voltrokken worden. Of zij voltrokken zullen worden, ia echter een andere vraag*). Men zal waar schijnlijk in Duitschland erop rekenen, dat het niet gebeurt, en te Kowno zal men zich zeker nog ernstig bedenken, voor men iets onherstelbaars in deze aangelegenheid onder neemt. Hitler moet nu eenmaal zijn groote rede houden die, hoe zjj ook uitvalt, van grooten invloed kan zijn op den toestand in Europa. En Hitler is zeer gevoelig voor stemmingen in het volk. Een van de redenen van zjjn suc ces is juist deze seismograafachtige eigen schap. ten opzichte van de bewegingen in de volkspsyche. Het is de eigenaardigheid van den volkstribuun, dat deze gevoeligheid bij hem werkt, ook ten opzichte van bewegingen, die hjj of de zjjnen eerst zelf hebben teweeg gebracht. Hitler laat zich gemakkelijk mee- sleepen door deze dingen. Hij is niet een man, om opgewondenheid te huichelen. Zelfs al zou hjj het noodig achten, zich zelf opzette lijk in opgewondenheid te brengen, dan is die opgewondenheid, eenmaal ontstaan, toch ten volle echt. Hitler is een genie in gevoelig heid voor hetgeen de menigte wenscht of kan leeren wenschen, en een genie der emotie. Men kan nooit weten of de voor zichtige redeneeringen van de Wilhelmstrasse kunnen standhouden tegenover gevoelens en jqdrukken, die den dictator op een gegeven oogenblik bestormen. Er is allerlei, dat zijn gevoelens op het oogenblik bestormt, behalve dan de ernstige en veelsoortige binnenlandsche beslommerin gen. De rede van Anthony Eden te Fulham, waarover wij Zaterdag schreven, heeft te Berlijn een sterken, en hoogst onaangenamen indruk gemaakt. De Duitsche pers heeft zich erover opgewonden. Berlijn kan zeer onsentimenteel zyn, maar ook zeer sentimenteel. „Heeft Eden door zijn ziekte alles vergeten, wat hij in Maart te Berlijn heeft gehoord en gezien?" zoo wordt nu in de Duitsche pers gevraagd. Een vraag, die werkeljjk op wanbegrip berust. Eden heeft juist niets vergeten, zijn indrukken zjjn blijkbaar even scherp gebleven als toen hjj te Warschau, te Moskou, te Praag, en ten slotte te Londen daarvan verhaalde. De waarheid is, dat blijkbaar nu eerst te Berlijn volkomen duidelijk wordt, van welken aard die indrukken zjjn geweest uit de lede te Fulham. Het is waarlijk laat. Gevaar voor een bedenkeljjken invloed op de rede van Hitler levert de rede van Ful ham stellig op. Men weet hoe Hitler op het I Engelsche witboek en op het bekende arükel van MacDonald gereageerd heeft. Het is natuurlijk ook denkbaar, dat door de woorden van Eden, Hitler weer nieuwe schel len van de oogen zjjn gevallen. Wij vinden dit echter verre van zeker. Lang behoeft de wereld echter niet meer in onzekerheid te verkeeren, want morgenoch tend is de inhoud over de wereld bekend. mogelijkheden bekijkt. De afstanden tusschen Duitschland en Rusland zijn helaas door Tsjechoslowakije en den Russischen druk op Litauen niet zoo geweldig groot, als de heer Eden meent en bij 5000 vliegtuigen met een gemiddelde snelheid van 400 en meer km, bljjft er van het argument van Eden niet veel over. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" kan zich niet indenken, dat Eden in Berlijn de zaken zoo verkeerd heeft gezien, als hij thans voor geeft. Hij moet een vooropgezette meening hebben gehad, of achteraf te Londen onder bijzondere Invloeden zijn gekomen. Elders in dit blad is een bericht opge nomen, waarin wordt meegedeeld, dat de doodstraf is veranderd in levenslange ge vangenisstraf. VON RIBBENTROP, de Duitsche diplomaat, die waarschijnlijk door Hitler zal worden benoemd tot staatssecretaris, terwijl hijzelf de porte feuille van Buitenlandsche Zaken over neemt. De veroniwaar' diging over de rede van Eden. De redevoering van Eden heeft in Duitsch land heel wat veront- diging gewekt. In ons nummer van Zaterdag hebben we reeds een bloemlezing uit de Duit sche persstemmen gegeven. Het is wel in teressant, hieronder nog eenige Duitsche uit latingen te publiceeren. omdat zjj zoo duidelijk demonstreeren, dat Duitschland geen critiek duldt. De „Berliner Boersenzeitung" schrijft, dat Eden, ondanks het feit, dat hij er aanspraak op kan maken, uit eigen aanschouwing de Europeesche vastelandspolitiek te kennen, het zich in Fulham tamelijk gemakkelijk heeft gemaakt en de dingen, wat den niet-Duitschen kant betreft, heeft gezien in een onschade- lijken eenvoud, die sterk afsteekt bij de negatieve wijze, waarop lüj den Duitschen kant van de aangelegenheid beoordeelt. „Wij Duitschers, den Russischen en Tsjechischen zaken aardrijkskundig en geestelijk naderbij zijnde dan de Engelschen, bespeuren in ieder geval het volle gewicht der in de allianties tot uiting komende werkelijkheid. Wat de ont wapening betreft, hebben zoowel de Russen als ook de Franschen elkander plechtig ge sterkt in den wil, ja elkander wederkeerig verplicht, de bewapeningen op volle kracht te houden en te versterken. Men heeft Eden in Moskou indertijd niet het oorlogsapparaat ge toond, dat Laval klaarblijkelijk in de hoogste verrukking gebracht heeft. Afgezien van de bondgenootschappen, wordt de kwestie nog ernstiger, wanneer men de militaire lucht- Na den dood van Pilsudski. De „Times" houdt zich in een hoofdartikel bezig met de waarschijnlijke ontwikkeling van de buitenlandsche politiek van Polen, na den dood van Pilsudski en met den toestand in Oost-Europa in het algemeen. In verband met de politieke erfenis, die Pilsudski heeft nagelaten, is volgens het blad geen directe verandering in de Pool- sche buitenlandsche politiek te ver wachten. Na den dood van den maarschalk is het mogelijk, dat de spanning met de Sowjet- Unie vermindert en de vroegere hartelijke betrekkingen met Frankrijk voor een deel worden hersteld. De oorzaken der wrijving in Europa zijn eerder van psychologischen dan van materieelen aard, aldus de „Times", de oeconomische ellende, waaronder de bevolking van Europa gebukt gaat, zou zeker evenzeer door een herstel van het internationale ver trouwen, als door eenige der zeer gewenschte hulpmaatregelen worden verminderd. Het lijdt geen twijfel, dat het wantrouwen van Polen tegenover het Oostelijk pact over wonnen zou kunnen worden, wanneer Duitsch land tot het pact zou toetreden. Zelfs wanneer men de verplichtingen tot daadwerkelijke hulpverleening zou weglaten, zoude toetreding der beide landen dat, wat er als een weder keerig bondgenootschap uitziet, in een weder- zijdsch pact tot verhindering van een aanval veranderen. O Volgens mededeeling van den Italiaanschen gezant te Addis Abeba heeft Abessinië thans zijn beide vertegenwoordigers benoemd voor de arbitrage-commissie tot bijlegging van het Italiaansch-Abessinische geschil. Het zijr de Fransche jurist de la Frandelle en de waarschijn]j'k Amerikaansche) jurist Pittman Benjamin Patteck. De Italiaansche gezant heeft met alle voor behoud kennis genomen van de hem gedane mededeeling, aangezien, zooals bekend is, de Italiaansche regeering op het standpunt staat, dat arbiters voor Abessinië van Abessynsche nationaliteit behooren te zijn. 3»m& AKELA EAPHART, de bekende Amerikaansche aviatrice, zal haar opzienbarende vliegtochten voort zetten. NIEUWE ITALIAANSCHE TROEPEN-VER- SCHEPINGEN NAAR OOST-AFRIKA. Reuter meldt uit Napels: Opnieuw zjjn vier mailbooten van hier naar Oost-Afrika vertrokken met aan boord 5500 officieren, soldaten en arbeiders, alsmede groote hoéveelheden oorlogsmaterieel. Het stoffelijk overschot van maarschalk Pilsudski is vanochtend te Krakau zeven uur aangekomen. De affuit met de kist was op een platten goederenwagen geplaatst. Aan alle stations, waar de trein passeerde, stonden de bewoners van de plaats opgesteld om den grobten doode de laatste eer te bewijzen. Te Krakau zijn 300,000 personen van buiten aangekomen, om aan die plechtige begrafenis deel te nemen. Te acht uur begaf de stoet zich naar de kathedraal, waar de prins-bisschop, mgr. Sa- pieba, celebreerde. Langs den geheelen \~sg van het station naar de kathedraal waren zwarte vanen ge hangen. Nader wordt gemeld: Om half elf begon de historische klok Zyg- munt te luiden, toen de kist door de generaals den z^. koninklijken weg werd opgedragen, tusschen twee hagen van afgevaardigden van mijnwerkers en van boeren in hun nationale costuums. Daarna boog de president van de republiek voor de kist, nadat deze voor het portaal van de kathedraal was aangekomen, en hier sprak hij zijn lijkrede uit. Op de schou ders van de generaals en onder treurmuziek werd de kist vervolgens de kerk binnenge dragen. waar prins Sapieba, de aartsbisschop van Krakau, een plechtigen dienst leidde, ge volgd door een requiem. i Om kwart voor één begon de bijzetting in den koninklijken grafkelder. Alle klokken van geheel Polen luidden, de 101 saluutschoten werden afgevuurd, begeleid door het volkslied én het lied van de legionairen. Ter gelegenheid van de bijzetting van Pilsoedski te Krakau. Laval, Göring en Beek hebben Zaterdag te zamen een noenmaal gebruikt te Krakau, waar zjj gelijk men weet aanwezig waren wegens de bijzetting van Pilsudski. Reuter meent te weten, dat hun ontmoe ting belangrijke resultaten heeft opgeleverd. Onder meer zou een bezoek van Laval aan Berlijn besproken zijn, dat naar men meent binnen eenige weken zou plaats vinden. Zaterdagmiddag hebben Laval en Göring een privé onderhoud gehad in de appartemen ten waar maarschalk Pétain te Krakau logeert en Zaterdagavond zijn ze nog eens bijeengekomen. Hun leider besprekingen heb ben te zamen meer dan drie uur geduurd. De Stürmer, het bekende antisemietische weekblad van Julius S-reicher, heeft ook te Frankfort a. d. M. een filiaal geopend, naar de correspondent van de Neue Züricher Zei tung vandaar meldt. De entrée van de Stür mer is aangekondigd op plakkaten van niet minder dan anderhalven meter hoogte, die op straat aangeslagen worden. Ze bevatten illu straties, die van een ziekelijke fantasie of of alleen van verwildering getuigen. Ritueele moorden, slachtingen van arische kinderen, sexueele misdadigers met kromme neuzen en duivelachtig-uitziende Joodsche geneesheeren, die hun christelijke patiënten vergiftigen, ge ven een denkbeeld van het tentoongestelde. Als het volk nog langen tijd op deze manier wordt voorgelicht dan, schrijft het blad, staat Duitschland voor een pogrom of voor een uittocht van Joden zooals in de 15de eeuw uit Spanje! snal, langdurig an krachtig werkt De actie tegen de geestelijken. Dr. Niemöller, de strijdbare dominé te Ber- lijn-Dahlem, heeft gisteren in een preek mee gedeeld, dat thans 22 evangelische geestelij ken in concentratiekampen zitten, 5 onder politiebewaking staan, 12 uit hun parochies zijn verwijderd en dat aan zes is verboden te preeken. In verband met de demonstraties en voor lezing van protesten in de voorafgaande we ken in de r.k. kerken, werden gisteren in vele steden, vooral te Berlijn en München de r.k. kerken tijdens den dienst door politie en Gestapo scherp bewaakt. Voor den aankoop van grondstoffen. De Berlijnsche correspondent van de Nw. Rott. Crt. meldde Zondagavond: „Het kapitaal houdt op een bezitrecht te zijn en wordt tot een volkomen concrete ver plichting waarover de staat oordeelt". Met deze uitspraak eindigt het artikel van Non- nenbruch in de Völkische Beobachter, waarin antwoord gegeven wordt op de onuitgesproken vraag: „waai- moeten de middelen vandaan komen om de grondstoffen te betalen, welke Duitschland noodig heeft indien het voort zal gaan met het stelsel der werkverschaffing?" „Het Duitsche bedrijfsleven, zoo betoogt Nonnenbruch, heeft een groote opleving er varen. De moeilijkheden waarmede men op het oogenblik te kampen heeft, vloeien uit deze opleving voort. In het bijzonder is daarbij het probleem der grondstoffen acuut gewor den. „De opleving van het bedrijfsleven is natio- naal-socialistisch geweest, de moeilijkheden welke daardoor ontstaan zullen, eveneens in nationaal-socialistischen zin, worden opgelost. Het nationaal-sociali8me, dat het recht op arbeid heeft geproclameerd en het kapitaal de macht wil ontnemen om te bepalen hoeveel er zal worden gewerkt, moet zich daardoor nood zakelijker wijze steeds verder van het kapita lisme verwijderen. „De toestand van het oogenblik is alleen ge vaarlijk voor het kapitalisme maar niet voor het nationaal-socialisme of voor het Duitsche volk wat hetzelfde is. „Aanvankelijk hééft het nationaal-socialis me (men versta door de arbeidsinflatie) het bedrijfsleven doen opleven zonder ingrijpen in het bestaande oeconomische stelsel. Thans is het noodzakelijk om een schrede te doen welke wegvoert van het kapitalisme. „Wat voor het bedrijfsleven gemakkelijk en wat voor het volk nuttig is, daartusschen is thans een tegenstelling ontstaan. bij rhcumatieii Uitsluitend verkrijgbaar In de oranje-bandbuisjes van 20 tabl. 70 ct». en oranjezakje» van 2 tabt. 10 ets. Bezorgdheid van Maxton. De onafhankelijke arbeidersafgevaardigde Maxton heeft, naar Reuter meldt, gepro testeerd tegen de mogelijkheid, dat aan Duitschland het mandaat over Togo wordt gegeven. Hij heeft medegedeeld a.s. Woens dag aan den minister van koloniën de vraag te zullen stellen of het dezen bekend is dat de hertog van Mecklenburg onlangs de Goud kust heeft bezocht, en dat hjj tijdens dit be zoek door den gouverneur der kolonie is ont vangen, dat de laatste gouverneur van Duitsch Togoland de hertog van Mecklen burg was; en of hij de verzekering wil geven, dat de kwestie van aanbieding van het Vol kenbondsmandaat voor Togoland aan Duitschland niet door de Engelsche regeering met de Duitsche zal worden besproken, zoo lang het huidige regime in Duitschland aan het bewind Is. Voor de tweede maal is Zaterdagmiddag te 's-Gravenhage de Vrouwen Vredesgang, de stille omgang van Nederlandsche vrouwen, ten gunste van den Vrede gehouden. Een indrukwekkende demonstratie, zoowel door haar strekking als door haar omvang. Van menige vrouw, die niet meedeed, schrijft de N. R. Crt., hebben wij dezer dagen de vraag gehoord: Wat geeft het? Inderdaad kan men hetgeen het geeft niet aanstonds onder cijfers brengen. Zooiets is trouwens in ideëele aangelegenheden altijd moeilijk, of wel onmogelijk, misschien „geeft" het op deze manier beschouwd in het geheel niets. Maar met dat al heeft een demonstratie als deze haar beteeken is als uiting van den vredeswil van een groot aantal vrouwen uit alle deelen van ons land, velen van wie men het wel kon aanzien, dat het hun opoffering gekost moest hebben de reis naar Den Haag te ondernemen. Feuilleton. 83) De wonderlijke belevenissen van dr Kaiserlien VIJFDE DEEL. I. Het ontbrak de bende niet aan humor; dat dient tot haar eer te worden gc-egd. En be halve voor humor had zjj gevoei voor regie. In dc° 'oop 'er tjjden had men 't zich tot een ge woonte gemaakt om geslaagde rooftochten ®P min of meer feestelijke wijze te vieren. feest zonder maaltijd is slechts half erk En van half werk had het consortium Paald een afschuw. Derhalve had men dit- •baai een zaaltje van een goed restaurant in e binnenstad gehuurd om aan de verdceling 'in 'Ion buit den noodlgen luister te kunnen h(j zetten. Hoewel er voor zes personen gedekt was, aren er voorloopig slechts vier aa.iwezlg, r dames en twee heeren. Deze laat- cjtü l'J'sterden naar de bijnamen „Profes- 'H en ,,Baron"i üe dames waren in dit "eu bekend als „Spiona" en „Rakker". de 00rta was er nog iets in het vertrek, dat v'tr>a,1f'ackt van den opmerkzamn toeschou- f.,..' Zeker niet zou zjjn ontgaan: op een ta- trw naast bet hoofdeinde van de tafel lag, In Zrs rozen bedekt, een langwerpig paket hriiin papler e "Professor" was een slanke Jongeman met bruin haar en een paar oogen, die zoo heerljjk droomerig voor zich uit konden sta ren, dat zeker niemand hem zou hebben ver dacht onder den nietszeggenden naam Hans Müller Ir het geboorteregister van zjjn woon plaats te zijn ingeschreven. Hjj was het, die zich als dr. Kaiserlien voor eeuwig de sym pathie had weten te verwerven van mevrouw Reinhardt in de Kantstraat, nummer hon derd twee en dertig. Op dit oogenblik bevond hjj zich echter in een situatie, welke aan zjjn gunstige reputatie bij mevrouw Reinhardt zeker ernstig afbreuk zou hebben gedaan, wanneer deze hem had kunnen observeeren, want de jonge dame, waarmee hij zich op zeer vertrouwelijke wijze onderhield en die zich door den pseudo- Kaiserlien „Rakker" liet noemen, maakte geenszins dien indruk van degelijkheid en in getogenheid, welke eenvoudige geesten als mevrouw Reinhardt als een eerste eisch voor de goede huisvrouw beschouwen. De eigenlijke naam van deze jongedame was Anja Lösch. Zij had slechts oogen voor den „Professor" en bekommerde zich niet om den „Baron", die een tijd lang Stolzen- berg had geheeten en in het gewone leven als Georg Körber bekend was. Deze man, onmiskenbaar de oudste van het viertal hij was ongeveer vijf en veertig jaar voelde zich steeds bij de anderen achtergesteld en in zijn bijzondere kwaliteiten miskend, een idéé fixe, dat nog sterker was geworden, sinds „Rakker", aan wie hij zjjn hart had verpand, zich afkeerig toonde van zijn avan ces en meer en meer het gezelschap zocht van den gewoonlijk wat vroolijker gestemden Professor". Ook nu voelde de „Baron" zich verlaten, want de andere dame in het vertrek, Spiona". die inderdaad niemand anders was dan Hammer's secretaresse, juffrouw Schafer, toonde evenmin eenige neiging tot toenade ring, hetgeen niet te verwonderen was, want diep in haar hart koesterde „Spiona" een stille sympathie voor haar chef op het Sul fide syndicaat, met wien zij zich in de toe komst nog eens een huwelijk droomde, dat dan tevens voor goed een eind zou maken aan haar relaties met den „Baron", den „Professor" en de overige leden van dit illustre gezelschap. De professor wendde zich tot de anderen: „De trein uit Rome moet om zes uur zeven en vijftig aankomen. Aangezien Syndicus, in verband met het feestelijke karakter van de zen dag ongetwijfeld van een taxi gebruik zal maken, kunnen wij er op rekenen, dat hij om zeven uur hier is. Wij hebben dus nog juist twee minuten tijd. Laten wij die benut ten ter verzorging van ons aangelaat, opdat dit van vreugde strale bij de joyeuze entrée van het beminde paar!" De Baron had een grondigen afkeer van de gezwollen taal van den Professor en op dit oogenblik voelde hij zich bepaald gekrenkt, omdat de aankomst van Syndicus en Notje als het glanspunt van den avond zou worden gevierd. „Wij hadden ook. een salonorkest kunnen laten aanrukken", merkte hij vinnig op. „Dat zou dan bij Syndicus' entréee de intocht der gladiatoren hebben kunnen aanheffen!" Spot ging langs den Professor heen. „Jam mer, dat je zoo laat komt met dat voorstel", antwoordde hjj droog. „Maar als je er wat voor voelt, voor een gramophoon en de be treffende plaat zou ik nog wel kunnen zor gen". De Baron maakte een afwerende handbe weging. „Ik erger me alleen maar aan de manier, waarop jullie dien Syndicus verhe- melen". „Ho, ho, waarde vriend!" protesteerde de pseudo Kaiserlien met gewichtige ernst. „Je onderschat de beteekenis van onzen Syndicus. Als raderen aan de machine zijn wij alTen bruikbaar, jij en ik. Maar zonder Syndicus zou de machine nooit op gang komen. Ik koester dan ook het voornemen vanavond in een uitvoerige rede de bijzondere kwaliteiten van Syndicus in het licht te stellen Op dat oogenblik trad Notje aan den arm van den man, wiens naam juist genoemd was, het zaaltje binnen. Wanneer zij niet in reis toilet waren geweest, zouden hun plech tige afgemeten stappen het vermoeden heb ben kunnen wekken, dat zjj van het stad huis kwamen. „Wij zjjn gearriveerd!" kondigde Nora Tilden op pathetischen toon aan. De Professor beschikte over voldoende hu mor om hierop op waardige wijze te rea- geeren. Het tweetal plechtig tegemoet tre dend, galmde hij: „Zoo weest dan welkom, gij laatsten des syndicaats. Met kloppend harte en overkropt gemoed verbeiden wij, als trouwe bondgenooten, uw komst!" „Mooi gezegd, Professor!" andwoordde Syndicus. „Je bent een patente kerel!" Zijn blik viel op de gedekte tafel. „Keu rig hebben jullie dat gearrangeerd!" Rakker neuriede: „Eerlijk zullen wij alles deelen..." Ook de Baron werd door de algemeen heer- schende vroolijke stemming aangestoken. Hg werd zelfs galant en hielp Nora Tilden aan haar mantel. Deze beloonde hem met een dankbaren blik. „Ik ken je haast niet meer, Baron; zelfs jou schijnt het weerzien geluk kig te maken." De kellner verscheen, ontkurkte een flesch champagne en dit was het sein om aan tafel te gaan. Syndicus nam plaats aan het hoofdeinde, tegenover hem Nora Tilden; aan de eene zijde zaten professor en Rakker, aan de andere zijde de Baron en Spiona. Syndicus wierp een korten blik op het bruine paket, dat op het tafeltje naast hem lag. „Aardig bedacht," knikte hjj, de anderen veelbeteekenend toelachend. Toen de couverts voor den eersten gang waren weggeruimd, wendde Syndicus zich tot den kellner: „Met den volgenden gang wil len wij vijftien minuten wachten en tot zoo- langen wenschen wij niet gestoord te worden." Een hoopvol stilzwijgen volgde op deze woorden. De vijf anderen begrepen, wat er nu zou komen. Het was natuurlijk belache lijk, maar allen voelden toch een zekere be klemming. „Syndicus nam het paket van het tafeltje. „Wij zullen overgaan tot de verdeeling!" kon digde hij aan. „Baron, mag ik je verzoeken de deur te sluiten?" De Baron gehoorzaamde. „Dames en Heeren!" vervolgde Syn iicua, terwijl hg het pak:t met een plechtig gebaar In de hoogte hield. „Alvorens ik den waarde- vollen inhoud van dit paket van zijn omhul sel ontdoe, wU ik er op wijzen, dat dit om hulsel geheel onbeschadigd is en de dubbele zegels zich nog in volkomen ongerepten staat bevinden." „Halt!" interrumpeerde hier de Professor. ,,Ik verzoek de geachte aanwezigen eerst mjj nog eenige minuten gehoor te willen ver schaffen". „Aha!" merkte Nora Tilden op. „De onver mijdelijke toespraak!" „Inuerdaad!" gaf de Profesor toe. „De on vermijdelijke toespraak!" En met een vluch- tlgen blik naar den Baron vervolgde hij: „Onvermijdelijk, maar niet overbodig Da mes en Heeren! In dit gedenkwaardig oogen' blik, waarop onder ons even weldoordacht, als welgeslaagd plan de eindstreep zal wor den gezét, is het mij een behoefte eenige vluchtige opmerkingen te maken over het karakter van ons arbeidssysteem en het we zen onzer organisatie. Wij zijn, toen wij des tijds onzen veldttocht tegen r. Kaiserlien ont wierpen en de rollen verdeelden, met elkaar overeengekomen, dat ieder van ons qpn- spraak zou kunnen maken op een zesde deel van de winst. Dat was, om zoo te zeggen, niet veel anders dan een verwezenlijking van het democratische principe in geldzaken. Na dien heeft wellicht deze of gene zich afge vraagd of die wijze van verdeelen wel recht vaardig was. Wellicht is bij sommigen van ons wel eens een enkele maal de gedachte opgekomen, dat hem of haar een moeilijker en gevaarlijker taak was opgedragen dan aan de anderen en dat hij of zij eigenlijk aanspraak zou kunnen maken op een grooter aandeel in de baten van deze onderneming. Wie echter onder ons zoo argumenteert, heeft den dieperen zin v»n onze manier van werken niet begrepen. Wij huldigen in onzen kring, als ik het zoo zeggen mag, geen for- meele democratie. Elk van ons heeft het zijne bijgedragen tot het welslagen der onderneming. Het voordeel van onze arbeidsmethode was, dat wij de te verrichten werkzaamheden en het daaraan verbonden gevaar op een bijzondere wijze over de leden verdeelden, Dat klinkt misschien vreemd, maar het zal u allen ongetwijfeld duidelijk worden, wanneer ik het werk van elk afzonderlijk memoreer. Jij, Syndicus, was de man, die het plan uitbroedde. Jouw werk was, om zoo te zeggen, het extract van ons aller taak. En daarom was het logisch, dat jij zelf op den achtergrond bleef om ons slechts in intiemen kring met je aanwijzingen en adviezen terzijde te staan. (Wordt vervolgd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1935 | | pagina 1