Amsterdamsche Brieven.
Marine-brieven uit Indië
T JUTTERTJE
'VTERDAG 29 JUNI 1935
PAG. 5
Bieden: Zuid. West. Noord.
4 s- 5 K. 5 R.
5 S. 6 K. x
doublé x x
Oost.
pas
x
X
Resultaat: West 1 down, terwtjl 5 S
door Z. nooit gemaakt kunnen worden.
Het tweede spel was een door Noord te
spelen gedoubleerd 5 KI. bod, dat juist
werd gemaakt:
Noord: Mr. F. W. G.
s. h.io.x
H.b.lO.xx
R.
K. h.b.xxxx
Zuid: Mr. E. C. G.
S. a.xx
H. v.xx
R. xxx
K. a.v.x
Bieden: Zuid. West Noord. Oost
IR. 2 K. 3 R. 4 K.
pas 5 K. dotible pas
pas pas
Doordat de R. in N. worden afgetroefd
en op de 4e H. een S. kon worden wegge
gooid, is het spel gewonnen.
Alleen S. uitkomst had eenige moeilijk
heden kunnen opleveren.
N.D.S.
Be stembus-uitslag.
We hebben de gemeenteraadsverkiezin
gen achter den rug. Het is, dezen
Woensdag een kalme verkiezingsdag ge
weest, mede misschien door toedoen
van de zomersche hitte, waarin we ons
sedert kort eindelijk kunnen verlustigen,
Ook 's avonds op straat, voor de di
verse krantenbureaux, waar, zooals te
doen gebruikelijk de uitslagen werden
bekend gemaakt, hebben we het bij vroe
gere soortgelijke gelegenheden wel eens
drukker en rumoeriger gezien; dit laatste
was mogelijk dan ook wel een gevolg
van het feit, dat vrijwel alle aan den
stembusstrijd deelnemende partijen op dien
avond ook diverse groote zalen hadden
afgehuurd, waar de partijgetrouwen in
grooten getale bijeenkwamen en, onder
ons, de uitslagen toejuichten, dan wel in
min of meer pijnlijke stilte betreurden...
Zoo had de S.D.A.P. dit keer beslag ge
legd op de Apollo-hal, de Communisten op
het Concertgebouw, de Vrijheidsbond op
een zaal in het American-hotel, enz.
Van de totaal-uitslag is u natuurlijk,
nu u dit leest, al lang op de hoogte; dat
de S.D.A.P. en de Communisten met de
grootste winst gingen strijken en zoowel
de anti-revolutionairen, als de Christelijk
Historischen, de Vrijheidsbond, de Vrij
zinnig Democraten en de Middenstanders
er veeren bij gelaten hebben, is u natuur
lijk al bekend. De hoofdstedelijke Raad is
dus „om". Communisten, S.D.A.P. en
R.S.A.P. zullen in de komende periode
over een meerderheid beschikken van 25
tegen 20 zetels. Voor .het eerst jn haar
geschiedenis heeftAmsterdam - een
„Marxistische meerderheid". Dat die
meerderheid als zoodanig nu ook ongebro
ken in het komende bestuursbeleid zal op
treden, gezien de tegenstelling, ;'a, men kan
wel zeggen de „haat" die er tusschen
S.D.A.P. en C.P.H. bestaat, op z'n zachtst
gezegd, zeer onwaarschijnlijk en wie het
voorstelt alsof wij nu ook een periode
van „roode dictatuur" tegemoet gaan,
stelt het zeer zeker foutief voor! Het
meest waarschijnlijke lijkt thans, dat we
ons zullen moeten voorbereiden op een
tezamen optrekken van „rooden" en
Katholieken naar het hoofdstedelijk re-
geerings-kasteel.
Er werd reeds van verschillende zijden
op gewezen, dit dan tot slot van deze
„stembus-beschouwnig", dat deze
nieuwe, roode, meerderheid op het
Prinsenhof tenslotte ontstaan is door
de techniek van het evenredig kiesstelsel
waaronder wij leven en door een absolute
meerderheid van roode stemmen. Zoowel
de S.D.A.P. als de C.P.H. heeft in ruime
mate geprofiteerd van de zoogenaamde
„overschotzetels", In feite beschikken de
S.D.A.P., C.P.H. en R.S.A.P. thans teza
men over 49.9 van het aantal stem
men; zij kregen 25 van de 45 zetels. De
andere partijen, met hun 50.1 van het
stemtotaal moeten zich met 20 zetels te
vreden stellen. Zeer zeker een ietwat won
derlijke „figuur"!
Een Amsterdamsche Wereld
tentoonstelling
Een ietwat wonderlijke „figuur" noe
men velen ook het, dezen keer wederom
herkozen „onafhankelijke" Raadslid dr.
M. de Hartogh. „Wonderlijk of niet, men
zal hem in alle geval moeten nageven, dat
hij in de afgeloopen jaren, mede als
voorzitter van het Initiatief-Comité Am
sterdam met onverdroten ijver en volhar
ding gestreefd heeft naar een „verlevendi
ging" van de stad en hij ook tot vele
goede blijvende dingen, dit in tegen
stelling met de tijdelijke „feesten", enz.
die tot verlevendiging moesten dienen,
eertijds den eersten stoot heeft gegeven;
wij noemen: de Parkherstellings-oorden,
het A-G.W.O., T.A.V.O.N.A., „Practisch
Werken" van jeugdige werkloozen,...
Thans, ook met het oog gericht op de
Wereldtentoonstelling in Brussel, die zulk
een groot succes blijkt te zijn en waarheen
men deze weken, dag in, dag uit steeds
maar weer volgeladen autobussen met
Amsterdammers ziet tijgen. heeft hij
met nieuwe energie en moed zijn oude
plan voor het houden van een Wereld
tentoonstelling aan de boorden van Am-
stel en IJ weer opgevat. Reeds bij de be
handeling van de gemeentebegrooting
voor 1933 stelde dr. de Hartogh B. en W.
de vraag of zij het instellen van een com
missie wilden overwegen, welke de mo
gelijkheid van een wereldtentoonstelling
zou hebben te onderzoeken. Er wérd in
derdaad zulk een. commissie ingesteld on
der voorzitterschap van dr. Posthuma.
Wel luidde de conclusie van het door haar
uitgebrachte rapport, dat zij „gelet op
den toestand der industrie en de econo
mische omstandigheden" het houden van
een dergelijke tentoonstellinng niét kon
aanbevelen, maar zij zou, dit stelt onze
initiatiefnemer thans op den voorgrond,
dit jaar de mogelijkheid „gaarne opnieuw
onderzoeken"In onze Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer ,,'t Kogge
schip" en in de Kamer van Koophandel
zijn intusschen reeds besprekingen gaande
over het houden van een tentoonstelling
in 1937, ter gelegenheid van het eeuw
feest der... Spoorwegen (wat, gezien de
voortdurend stijgende millioenentekorten
bij dezen aanstaanden jubilaris, een wat
zonderlinge „gelegenheid" is!) en van het
25-jarig bestaan van het Sportpark, ofte
wel Stadion (wat beter gaat!) De expo
sitie zou dan „staan in het teeken" van
„verkeer en sport". Men denkt nu reeds,
waar een terrein aan de overzijde van het
IJ zeer zeker met in aanmerking zal kun
nen komen, aan een terrein aan den Am-
stel dat dan speciaal, voor deze gelegen
heid in orde zou moeten gebracht worden,
iets wat op zichzelf ook een goede- werk
verschaffing zou kunnen vormen. Een
„wereldtentoonstelling" hebben wij sinds
1883 niet meer in Amsterdam gehad. We
zijn ongetwijfeld op dit gebied, dit zal
men dr. de Hartogh moeten toegeven,
al te lang „werkloos" geweest. „Wat
Brussel kan,- kan. Amsterdam ook", onder
deze „oorlogskreet" gaan de huidige pro
motors van de komende Wereldtentoon
stelling aan den slag!
De nieuwe zege.
Op het oogenblik beleven wij onder het
motto: „Wat Amerika kan, kunnen wij
ook", in Amsterdam en stellig in ge
heel Nederland de rage van „ketting
brieven". Er zijn brieven, die u verzoeken
een dubbeltje, in papier verpakt te zenden
naar hem of haar, die boven aan de lijst
figureert de methode van deze ketting
brieven veronderstellen wij. u bekend te
zijn en andere' brieven vragen om twee
postzegels van 6 cent te zenden en weer
andere om liefst 40 cent. Van alle soorten
hebben wij al eenige gekregen van liefheb
bende en ons getrouwe vrienden en beken
den. Wij hebben- uitgerekend, dat als wij
dë zeven brieven^ die wij tot nu toe ont
vingen, alle zouden doorzenden, ons dit
zóu komen te staan op een uitgave van
twee gulden negend en zestig Cent, waar
tegenover staat een netto ontvangst
binnen een maand van zes honderd
duizend drie en negenig gulden en dertien
cent. Het gekke is, dat een collega ook
zoo'n stelletje brieven heeft ontvangen en
nu ook denkt binnenkort een paar ton
binnen te halen. Nog gekker is, dat iedere
ontvanger van een kettingbrief hetzelfde
denkt, dus ook verwacht, in een maand tijd-
zoo ongeveer een slordige ton aan post
zegels in zijl1 brievenbus te vinden. Eigen
lijk verwacht op het oogenblik iedere Ne
derlander een ton in. zijn brievenbus. Als
wij nu een maand verder zijn, beschikt
iedere Nederlander over een ton, gaat dan
natuurlijk zijn vacantie in het buitenland
doorbrengen en we .zullen het beleven,
dat Nederland- in Augustus leeg is. Ieder
een is overal elders, de steden zijn uitge
storven en verlaten. Een heerlijke stilte
verspreidt zich over stad en land. Kranten
komen niet meer uit. Wh zitten in Tirol
en schrijvengeen Amsterdamsche brieven
meer, die dan toch ook niet zzllen ver
schijnen, want: de Redactie heeft intus
schen ook de beenen genomen, en het ver
schijnen is ook niet meer rtoodig, want alle
getrouwe lezers van 't Juttertje hebben
ook een ton in de brievenbus gevonden en
zijn vertrokken. Het wordt een genoeg
lijke zomer. Ik heb hooren verluiden, dat
Mussolini het brievensysteem zoo aardig
vond, dat hij er ook een op touw heeft ge
zet. Hij heeft geschreven aan den Koning
van Engeland, den Rijkskanselier van
Duitschland en den Keizer van Abessinië
en gevraagd hem een aardig duikbootje
te sturen. De drie genojmten zullen den
brief weer doorzenden en krijgen dus ieder
drie duikbootjes waar vooral de Keizer
van Abessinië bljj mee zal zijn! enz.
Nederland komt het laatst aan de beurt
en (een prof. heeft het uitgerekend) Ne
derland zal worden verblijd met 354.876
duikbooten, die allen in Den Helder zullen
worden ondergebracht, wat, als de vacan-
tiegangers zijn teruggekeerd een heel ver
tier zal geven. Tenminste als de ketting
niet ergens breekt!! Oveirgens zijn ern
stige complicaties te verwachten, want als
alle vacantiegange-"»-terug zijn en dus alle
Nederlanders weer op de plaats hunner
inwoning teruggekeerd, zijn .wij allemaal
kapitalisten geworden, is er geen armoede
meer, is er geen crisis meer, is er geen
ruzie meer, is er niks meer, heelemaal
niks. Nee, wij zenden de brieven niet ver
der. Wij verbreken den ketting! Het leven
zou te saai worden! Overigens hébben we
ook gehoord dat er niet genoeg geld is om
al die tonnen uit te Detalen. Het gaat dus
niet. En we zijn daar eigenlijk toch maar
blij om. Het Juttertje bLjft gelezen en we
gaan niet naar Tirol...
Nieuwe R.L.M.-attractie.
Dat zeiden de door de K.L.M. tenslotte
uitverkoren „lucht-stewardessen", die in
in den vervolge als „gastvrouw in de
lucht" in onze „vliegende hotels" zullen
optreden ook! „Het leven zooals het is",
daar rekenen wij, en deze nieuwe
K.L.M.-employées in de eerste plaats na
tuurlijk,ook het „vliegen" toe... Wie
overigens aan het eind van de vorige week
op Schiphol het troepje sollicitantjes aan
schouwde en tevens kennis nam van de
„examen-eischen", waaraan zij, zoowel in
nerlijk als uiterlijk moesten voldoen, zal
nog eerder dan anders een reisje per
K.L.M. bovenaan op zijn verlanglijstje zet
ten. En dan speciaal een reisje naar Mi
laan. op welke luchtlijn de gezegde ste
wardessen het eerst in dienst zullen tre
den. Vooral mannelijke vakantiegangers
zullen er gaarne „bumpmgs" en lucht-
ziekte voor over hebben om zich óp de
nieuwe wijze door onze Luchtvaartmaat
schappij te laten verzorgen en vertroe
telen
Meesteres: „Marie, ik krijg vanavond
gasten, zorg dus .at je in den salon den
haard aanlegt."
De onbetaalbare: „Zeker, mevrouw, voor
hoeveel personen?"
Beste Klaas,
We iiggen op het oogenblik met de
groep 1 torpedobootjagers, zooals je wel
weet dus Hr. Ms. „Banckert" en „Van
Nes" in de baai van Sambo. Alleen vertuid
en hebben dus betrekkelijk weinig plaats
noodig. Het is nog vrij druk hier vanwege
de tankers. Wat dat aangaat is het net of
je" in de Carïcas of Bultenbaai -van Cura-
gao ligt. Kale rotssen, spaarzaam een
beetje struikgewas, olietanks en tank
schepen en... olielucht. Het is merkwaar
dig, man! hoe of met de lucht, ook de ner-
inneringen aan dien tijd je aanwaaien Van
dien tijd in de West het was 1930
zitten trouwens veie marinemenschel, nu
op het eskader en "die zullen wel allemaal
aan hét „Schottegaatje" herinnerd worden.
Sambo zeif is weinig veranderd. Acht jaar
geleden was het vrijwel geheel kaal, nu is
'het een beetje begroeid. Er zijn wat tanks
bijgekomen en de administrateurswoning is
verplaatst, eveneens is zulks het geval met
het voetbalveld.
Als goed marineman ben ik natuurlijk
direct na aankomst eens even op den wal
gaan kijken en dan klim je altijd maar weer
naar het hoogste punt. Man daar bij die
uitkijkpost van den havenmeester groeide
gras, het was er koel en na langdurige be-
stüdeering konden, we zelfs geen ongedierte
in het gras ontdekken zoodat we er bij zijn
gaan liggen. (Nu waren we toch een beetje
branie omdat we pas voor dë zooveelste
keer zijn ingeënt, dus maakt een mieren-
beet of knauw van een veenmol je niks
meer). Als-je daar op die tjöt zit heb jé
uitzicht op Singapore. Het was helder weer,
nu kerel ik kan je zeggen dat ik een ge
voel had of ik aan den overkant van het Y
in Amsterdam op deze stad lag uit te kij
ken. En heerlijk rustig dat begrijp je, want
auto's „tida ada" daar op dat stukje rots
en fietsen evenmin.
We konden beneden ook het oude voet
balveld zien liggen, waar we in onze jonge
dagen nog wel eens het schip vertegenwoor
digden in het team van boord, maar dat
gaat nu toch niet meer. Dat zijn weer van
die sombere overpeinzingen. Zwommen wij
vroeger op het strandje, thans, is er een
keurig zwembadje gekomen, waar natuur
lek door ons williggebruik van gemaakt
werd.
Aan de strankust van het eiland ligt
nu ook een heel mooie wandelweg, kortom
het is hier wel veel netter geworden, ook is
er een groote vrijgezellen flatwoning ge
plaatst die ik er nimmer zag 9 jaar gele
den. Na ons wandelingetje zijn we nog even
naar den voetbalwedstrijd van het Sambo-
elftal tegen een Java elftal gaan kijken.
Onze jongens hebben met 20 voorgestaan,
maar op het laatst werd het een kwestie
van „ausdauer" en verloren we tenslotte
met 23. Daarna zijn we naar het soosje
gegaan, wat natuurlijk niets veranderd was.
Juist toen de sloep van halfzeven weg was
vroegen 'we of we er iets konden etén, maar
deze sociëteit had „minoeman sadja". Het is
anders wel opmerkeüjk hoe of het eilandje
zoo vlak tegenover Singapore verengelscht
is. Engelsche couranten, alle aankondigin
gen in het Engelsch en in het Hollandsch.
Het doet wel vreemd aan als je die kleine
donkere kindertjes Engelsch hoort praten.
Vanaf de veranda van het soosje bekeken
we de filmvoorstelling. Dit is in den loop der
jaren een .talkie geworden. Overigens, net
als vroeger. -
Beneden op straat en tegen de hellingen
der rotsen aan, stampvol met inheemSchen
die gezeten op hun matje of krant de voor
stelling gratis bijwoonden en met hun ge
juich en gegil een komisch aspect aan het
geheel gaven. Met de sloep van halfelf gin
gen we weer terug naar boord, maar toen
was je ook wel weer geheel uitgekeken en
terecht hoorde ik een van de menschen in
de sloep zeggen „ziezoo, deze plaats schrap
ik verder uit mijn boekje". Ik wil niet on
vermeld laten, dat de echtgenoote van den
havenmeester geboortig was uit Nieuwediep:
je vindt toch overal die jutters, wat? De
jagers, die een andere route als wij geno
men hadden, brachten pastoor Litjens bij
ons aan boord. De pastoor zal de verdere
eskaderreis aan boord van Hr. MS. „Java"
blijven. Gisterenavond hadden we filmvoor
stelling bij kanon 4 en 5 BB. We hebben n.1.
op de Java een talkie aan boord gekregen.
Het begin was even moeilijk natuurlijk en ik
benijdde den sergt.-monteur geenszins die
het toestel moest bedienen, vanwege de op
en aanmerkingen die hij te hooren kreeg.
Zoo zijn we nu eenmaal, maar toen alles vlot
draaide genoot iedereen ervan. Met onze
vele zoeklichtbordessen is het aantal „bal-
con"-plaatsen vergroot. Het was een gezel
lige avond. Voordat we hier aankwamen zijn
we door de straat Riouw gegaan. Voor ons
uit onze vorigen turn, ook bekend terrein,
's Nachts kregen we gezelschap van den
Engelschen kruiser „Brisbane" van de Au
stralische marine, die om 8 uur onzen eska
der-Commandant salueerde, wat wij natuur,
lijk „courtoiselijk" beantwoordden. Om en
nabij den evenaar natuurlijk regen en nog
"eens-regen. Het leek wel de Noordzee, want
de temperatuur daalde ook. Ja zelfs verlo
ren we een oogenolik bijna cnze schijven
uit het zicht tijdens de persoonlijke schiet
oefeningen vanwege de „oudejan", iets wat
je tusschen de Haaks en het lichtschip
Maas ook nog wel eens overkomt. We heb
ben er over gepiekerd om op den evenaar
een doopfeest te houden. Ja, kijk nu maar
niet zoo vragend, maar we hebben miliciens
aan boord en daaronder zijn er verscheide-
nen, van Java die nog nimmer komende
vanaf de Zuid, deze lijn passeerden. Maar
we hebben dat per slot maar niet gedaan.
Het was aan dek al nat genoeg vanwege
dien voortdurenden slagregen.
Nu Klaas, je ziet alweer, wanneer men
verre reizen doet, dan kan men veel ver
halen. Mijn epistel is langer dan sedert
weken.
De groeten aan alle bekenden. De volgen
de week uit Priok. Saluut
HENK.