Berlijn gaat uit...
POPULAIR BIJ
AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN
706 ZATERDAG 20 JULI 1935
Verpoozing na een dag
van zomersch
zwoegen.
buon retiro, vol gratie en muziek, een
interesasnt en behaaglijk-rustig rendez-
vous van een „wereld, waarin men zich
niet verveelt". Wie echter van- nog meer
romantiek houdt, zal niet verzuimen een
bezoek te brengen aan den ertegenover
gelegen daktuin van het hotel Eden. De
lift brengt ons naar boven en terwijl de
muziek ons gehoor streelt, genieten wrj
van het mooie uitzicht en als straks de
vallende avond een blauwachtigen sluier
over de boomtoppen van de Tiergarten
trekt, die al dichter en dichter wordt, en
tenslotte de fluweeldonkere hemel met
sierlijk gouden sterrenbeelden overdekt is,
beleeft men klare, stemmingsvolle oogen-
blikken. Als van oneindig ver klinken de
geluiden va- de wereldstad naar ons op:
zacht rinkelen de glazen, de borden, de
zilveren vorken en messen, bijna, geluid
loos spoeden de kelners zich tusschen de
tafeltjes, met de helder schitterende lam
pen, heen en weer. De atmosfeer van een
rustigen droom wordt hier werkelijkheid
en stemt ons gelukkig.
Naar Grünewald en Wannsee.
Indien het „naar buiten" lokt en men
de stad geheel den rug wil toekeeren, zal
mpn naar buiten naar het Grünewald rij
lijn. Van hieruit kan men snel de lieflijke
Stölpehensee en eveneens de Nikolskoe,
dat op een boschhélling verborgen ligt, be
reiken. Dit ontspanningsoord, in den stijl
van een Zweedsch blokhuis, met een heer
lijke galerij voor de ramen, waar men een
tooverachtig panorama over de Havel
heeft, bezit een zeer bijzondere bekoring.
Berlijnsch jongste volkspark.
Enkele honderden meters verder bereikt
men het Glienicker-park, het jongste park
van Berlijn, dat eens een vorstelijk ver
blijf was en nu een reusachtig volkspark
van buitengewone aantrekelijkheid is. Na
tuurlijk zijn ook te Potsdam m 'iet nabu
rige Neubabelsberg, met hun kasteelen en
parken, steeds weer het doel van uitstap
jes, waar iedere Berlijner naar verlangt
en dir hem op mooie zomermiddagen en
-avonden uit de stad lokken. Iets bijzonders
voor lekkerbekken en verwende bon-
vivants is een bezoek aan het historische
Hotel „Zurh Einsiedler" of aan den scha
duwrijken tuin van de „Klosterkeller",
waar de verfijnde gastronomische kunst
ware triomfen viert, Zeer aantrekkelijk 's
een uitstapje naar de Havel, die zich voor
de zuidelijk poorten van Potsdam ver
breedt tot het Templiner meer. De beko
Waar het leven een droom wordt.
.langs idyllische dorpensappige weiden.
ring van een kwistige natuur te zame.n
met sprookjesachtig aangelegde tuinen en
een onvergetelijke promenade langs den
oever, hebben hier de vroegere Zeppelin
haven in een paradijs herschapen. Verder
vind men Hier het moderne Stadion van
Potsdam en een bijzonder mooi zwembad,
en wanneer men vanaf het terras van net
„Ragattehaus" de bonte en mondaine
drukte op de promenade gadeslaat, heeft
men het gevoel in een badplaats te zijn.
Het koele water lokt.
Van Potsdam uit, of regelrecht van
Berlijn over den straatweg GatowGla-
dowNedlitz komt men na een prach-
tigen rit langs idyllische dorpen, sappige
weiden en wateren, door schaduwrijke
vruchtboomlanen, bij het slot Marquardt,
dat vroeger een patriciersverblijf was en
pas eenige jaren geleden in een uiterst ge
distingeerd, met veel smaak ingericht,
ontspannigsoord veranderd werd. In de
onmiddellijke nabijheid ligt een prachtig
meer, de Schlantzsee, met strandbad en
ligweide en bovendien een uitgestrekt oud
park met veel kronkelende wegen, schit
terende bloem- en grasperken en heerlijke
uitzichten op het water.
Het mondaine bad Saarow.
Iets heel bijzonders is een uitstapje op
een zomermiddag en -avond naar het mon
daine Bad Saarow aan de Scharmüzelsee,
dat een van de grootste meren is in de
mark Brandenburg. Het ligt weliswaar
iets verder van Berlijn verwijderd, maar
in dezen tijd van de auto is dit geen be
zwaar. Dagelijks ziet men een heelen op
tocht van wagens in de richting van Saa
row rijden. Gedurende den geheelen zomer
heerscht in de groote hotels aan net
prachtige meer, dat midden in uitge
strekte bosschen ligt, een bijzonder geani
meerde en aantrekkelijke bedrijvigheid.
Alle goede geesten, die het leven verzoe
ten, zijn hier vroolijk en ongedwongen
aanwezig. Wie niet uitsluitend ontspan
ning en rustige uren voor herstel zoekt,
maar ook door dezen caleidoscoop van een
vlotte en verwende omgeving, met een
speelseh mengelmoes van mode, bekoor
lijkheid en levenslust, wil kijken, zal in
Bad Saarow beslist voldoening vinden.
GEESTELIJKE VERMOEIDHEID
BIJ HET KIND.
In de reeks voorbeelden Uit de practijk
geef ik hier een 3de" voorbeeld.
Het betreft een 13-jarig fneisje. Ouders:
uit den goeden burgerstand. Hebben veel
voor hun kinderen over ën trachten hen
een algemeene ontwikkeling te verschaf
fen. De twee laatste rapporten van het
meisje zijn sterk achteruitgegaan. Onder
wijzer en ouders staan hier verwonderd
over. Het kind is zeer ijverig, bezit zelfs
een groot plichtsgevoel. Het wil steeds
nummer één zijn in haar klas. Ziet. de laat
ste maanden er lichamelijk niet best uit.
Lijkt zeer vermoeid.
Wat blijkt nu? Het kind is geestelijk
vermoeid. Haar heerschzucht steeds num
mer één te willen zijn in alle vakken.
wat nn eenmaal onmogelijk is werd
oorzaak van een te groote geestesinspan
ning. In overleg met schoolarts en onder
wijzend personeel besluiten de ouders ten
slotte het kind eenige weken van school
te nemen. Zij brengen het bij familie in
een rustig dorpje aan zee. Weldra knapt
het daar op, lichamelijk eerst en langza
merhand ook geestelijk.
Ik wil dit voorbeeld nu eens nauwkeu
riger met u behandelen. Want deze rem
mende invloed, welke zich hier deed gel
den, komt veelvuldig voor!
In een van mijn eerste artikels wees ik
reeds op het groote aantal leervakken van
de gewone lagere school. Heeft men nu een
kind met een groot plichtsgevoel dan
komt het herhaaldelijk voor, dat zoo'n
leerling zich z.g. „suf" leert. Wie wel eens
voor een examen gezeten heeft, kan hier
van meepraten! Het overkomt menigeen
in zoo'n geval, dat hij tengevolge van de
groote geestesinspanning meestal ge
paard met angst en vrees eenige dagen
voor het examen niets meer weet. Geluk
kig valt dit toch telkens op den eigenlijken
dag weer mee. Stellen we echter de vraag:
,„Waar ligt de schuld?" dan moet ik, eer
lijkheid gebiedt het mij, m.i: dit antwoord
geven: In de eerste plaats in den veel te
grooten omvang van het schoolleerplan.
Wie geen vreemdeling in dit Jeruzalem is
zal weten, dat van 12- tot 14-jarige kinde
ren geëischt wordt 12 tot 16 en meer on-
derwijsvakken te verwerken! Het staat bij
mij vast, dat deze eisch voor de overgroots
meerderheid der leerlingen veel te zwaar
is. Niet voor niets sprak de groote kinder
kenner en ervaren schoolvos Jan Ligthart
over „studentjes in de korte broek". De
school eischt veel te veel.
En nog steeds vermeerderen deze eischen.
Nog steeds komen ér meerdere bij. Vandaag
verkeersonderwijs o, zeker zeer nuttig
morgen onderwijs in het gevaar voor
electriciteit al weer zeer nuttig maar
er is een grens, mijn lezers! Nu zou deze
vermeerdering „van boven" nog niet zoo
Als de kantoren sluiten, nadat de dag
taak volbracht is, en de handen en hoof
den mogen uitrusten van het dagelijksche
werk en de dagelijksche zorgen, dan
„komt Berlijn los". De dag was warm,
stoffig en rumoerig, traag sleepte hij zich
naar den avond, en met een prettig gevoel
van ontspanning en verwachting gaat men
thans achter het stuur van den auto zit
ten. Veel plaatsen trekken ons aan; de
keus is moeilijk, denkt men met een ge
lukkigen zucht en vroolijk mengt men zich
in den grooten stroom van levensvreugde,
die nu door de stad golft. Zalige uren van
ongestoord genot van het bestaan: Berlijn
gaat uit...
erg zijn wanneer zij gepaard ging met een
afkapping onderaan. Wil de school in Tiet
volle leven staan en het leven blijven hóu
den, dan ontkomt men niet aan deze -Uit
breiding, maar laat men dan toch. ook l^e-
-grijpen,-dat onderaan - gekapt-moet-,wordê.n
Nu moet u echter niet meenen, dat ik -de
menschen van de lagere school hier schul
dig wil stellen. Zij moeten vaak deze rich
ting uit! Denk slechts aan de eischen jijer
Middelbare School en Mulo-examens! Die
zijn lang niet eenvoudig voor kinderen van
14 tot 16 jaar! Ik verbaas me telkens, hoe
men dit toch durft te eischen van deze kin
deren.
Doch, als ik verder wil gaan, wat heeft
dit alles tengevolge?
Dat tegen de groote vaeantie talrijke kin
deren dood-op zijn. Zij raken geestelijk ver
moeid. Ernstige en plichtsgetrouwe ièer-
lingeh werken zich „suf". Gelukkig zijn'
en vooral onder jongens komt dit nogal
voor verschillende leerlingen zelf zoo
handig zich niet te overwerken. Ik herinner
me uit mijn eigen schooljaren verschillende
jongens, die er zich met een z g „Fransc-he
slag" vanaf maakten en bijzonder har.dig
waren in het onderscheiden van hoofd- en
bijvakken Dat bezorgde hun dan wel eens
standjes en slechte cijfers van den betrok
ken vakleeraar, doch die hadden zij er voor
over. En indien ik altijd aan alle onder-
wijsvakken de volle 100 aandacht ge
schonken had, dan zou ik naar mijn stellige
overtuiging, hopeloos verongelukt zijn!
Dit klinkt nu wel niet prettig maar het
is niettemin een feit. Ik wil hier terloops
even mijn bezwaren mededeelen tegen de
laagste leerjaren van de middelbare school.
De overgang van gewoon onderwijs tot het
onderwijs gegeven door talrijke vakleeraren
lijkt mij véél te groot. Uit den aard der zaaa
komt ieder vakonderwijzer voor zijn eigen
vak op. Dit heeft tengevolge dat alleen 100
aandacht en belangstelling verwachten
van de jonge broekjes. Ik acht dit veel te
veel geëischt en ben dan ook niet verwon
derd erover dat in de eerste klassen der
middelbare school zooveel leerlingen „sneu
velen", temeer nog, als men ziet hoe door
onvoldoende samenwerking der leeraren den
leerlingen op één avond een niet t verwer
ken hoeveelheid huiswerk wordt opgegeven.
Bij de bespreking van „huiswerk" kom ik
hier op terug.
Kunnen de ouders de kinderen in dit op
zicht helpen?
Tot op zekere hoogte wél. En dan wijs
ik allereerst op het onderlinge contact tus
schen ouders en onderwijzer(s) of leera
ren. Ik zal dit de volgende maal uitvoerig
behandelen.
den. naar de droomerige Hundehehlsee,
waar de prachtige terreinen van de tennis
club Rot-Weisz liggen en een restaurant
tot aangenaam verpoozen noodt. Ook kan
men over de Avus, de schitterende auto-
renbaan van Berlijn, naar Wannsee snellen
en een bezoek brengen aan het „Zweedsch
Paviljoen" of aan een van de andere ge
legenheden aan het meer. Alle bieden rij
een heerlijk en ver uitzicht over het glin
sterende, blauwe meer, met de vroolijke
witte zeilen tegen den donkeren achter-
Men behoeft niet eens ver te rijden. Ook
een kleine gemakkelijke wandeling 's
reeds voldoende, om zich in de groene
golvende zee van boomen van de Tiergar
ten onder te dompelen. Slechts enkele
stappen verder en men is midden in den
Krollgarten, die reeds in den Biedermeier
tijd beroemd was als ontspanningsoord
van Berlijn. Tegenwoordig is het een mooi,
goed verzorgd restaurant met luchtige
terrassen en door machtige oude boomen
beschaduwden tuin. Uitstekende strijkjes
nooden op ruime en gladde vloeren ten
dans. Menig uur kan men hier als in een
droom doorbrengen en tot laat in den
avond vertelt ons deze. bonte levensmelodie
van jeugd, bekoorlijkheid en schoonheid,
"met-ver -hier vaTTaaan;' -aandewvsteiijkv
grens van de Tiergarten, ligt de Zoo met
zijn chique restaurant; ook een zomersch
Mensch en dier verlangen naar
lafenis.
grond -der bosschen. Wannsee behoort tot
de-mooiste en meest karakteristieke pun- -
-ten"van"iret--larrdschap in de mark-Bran»—
denburg en is daarom reeds lang een van
de meest geliefkoosde uitstapjes van Ber-
