Millioenen-nota van Minister Oud.
Radio-programma
Nu is het tijd
NASSI GORENG
De rede van Hitier tot
troepen.
Sombere perspectieven over den finantieelen toestand.
Eerste Kamer.
KONIJN 'S AUTOMATIO
Tweede Kamer.
rtELPERSCHfe COURANT VAN tjófaPElRDAG 19 SEPTEMBER 1935
1
om U te abonneeren op
de Heldersche Courant.
U deelt in alle voorrechten van de abonné's.
U doet mee aan de winter-puzzle met
zijn geldprijzen van fl. 250.fl. 100.—
en fl. 50.en tal van andere fraaie prijzen.
U doet mee aan den Etalage-wedstrijd
met in totaal aan geldprijzen fl. 75.
en tal van practische cadeaux.
U ontvangt een gratis bewijs van toegang
tot een onzer Kindermiddagen.
Abonneert U nu en vul het inteeken-
biljet op pagina 5 van dit nummer in
of geef U op aan een onzer colporteurs.
Verheerlijking van het leger.
Bij de demonstraties van de troepen van
leger- en luchtmacht, Maanuag op de Zeppe-
linweide té Leipzig gehouden als apotheose
van het partijcongres, neeft Hitier een toe
spraak tot de soldaten gehouden.
Volgens het DNB heeft de leider gezegd:
De Duitscher was eeds een goed soldaat.
De militaire dienst was voor ons volk geen
gedwongen dienst, doch in alle tijden van onze
geschiedenis een eeredienst. Des te pijnlijker
en verdrukkender was het daarom voor den
Duitschen èer-lïévenden en ratsoénlijken man
geen 'soïdaat temogen "jjn En indien Zulks
was tó'égestaan dén nog oiider önwaardigé en
vernederende voorwaarden.
Voortaan kan wéér iéder Duitsche jonge
man, voor'zcóver hij doorde riatie Waardig
wordt'beschouwd,'in uw gelederen oprukken.
En gij 'zult thans weer dienst doen met wape
nen, welk thans in de wereld algemeen zijn.
Deze dienst eischt van ieder uwer ook offers
doch wat bettekenen al deze offers tegenover
dé offers, die 20 jaren geleden van millioenen
van ons en onze kamerader zijn geëischt.
Wanneer gij persoonlijk offers moet brengen
aan gehoorzaamheid, plichtsvervulling, vol-
hardin- e.d. vergeet uan niet, mijne soldaten,
aldus Hitier, dat het geheele Duitsche volk
ook voor grocte offers brengt. Het is voor
het Duitsche volk zwaar, datgene cp te bou
wen, wat hier en op tal van andere plaatsen
in Duitschland thans staat. Ons volk moet
zware offers brengen en orengt ze ook gaarne,
omdat het zijn zonen niet slecht gewapend wil
weten en ornaat het Duit chland voortaan niet
weerloos zo- willen zien. Het leger was in
den oorlog niet alleen e groote verdediger
van de natie, doch in vredestijd was het de
heerlijke school van ons vclk. Het heeft van
ons allen mannen gemaakt en een blik op ons
leger heeft ons steeds het geloof aan de toe
komst van ons volk doen behouden. Gij zijt
mannen geworden aldus besloot Hitier, en
wij willen, dat de geheele Duitsche jeugd deze
heerlijke laatste ..chool doorloopt en zulke
mandenzal opleveren als gij zijt. Wij' willen
een krachtig geslar1 l opvoeden, dat sterk is,
getrouw, gehoorzaam en fatsoenlijk, zoodat
wij ons in de geschiedenis niet voor ons volk
behoeven te schamen,
ENGELSCHE VROUWEN EN KINDEREN
VERLATEN MALTA.
Honderden Engelsche vrouwen en kinde
ren, hoofdzakelijk verwanten van op Malta
dienstdoende soldaten en zeelieden, vertrek
ken naar Engeland.
DE VOORZORGSMAATREGELEN
VAN EGYPTE.
De bladen te Cairo houden zich uitvoerig
bezig met de voorzorgsmaatregelen van
Egypte. Het Engelsch hoofdkwartier zou
nauwkeurige inlichtingen inwinnen over de
wegen door het woestijngebied met het oog
op den aanleg van telegraaf- en telefoonver
bindingen, terwijl de Egyptische autoriteiten
reeds de daar aanwezige strijdkrachten ver
deeld en versterkt zouden hebben.
De Egyptische autoriteiten volgen nauw
keurig de troepenbewegingn aan de andere
zijde der grens, terwijl de Italianen op ver
schillende plaatsen reeds draadversperringen
hebben opgericht.
Een gedeelte van de te Alexandrië gesta-
tionneerde Engelsche vloot heeft bevel gekre
gen naar Port Said en de Roode Zee te ver
trekken. Enkele schepen blijven te Suez en
Ismaillia, terwijl andere naar Port Soedan
gaan. De Kanaal-zone wordt streng bewaakt,
en het is den bewoners verboden op bepaalde
plaatsen aan het kanaal te komen.
De Engelsche autoriteiten hebben Ibn
Saoed voorstellen gedaan met betrekking tot
de bewaking van de Hedjaz-kust.
De nationale Wafd-partij geeft haar stand
punt als volgt weer: Ingeval de Italianen de
grenzen zouden overschrijden, zou Egypte
een verdedigingsoorlog tegen Italië voeren.
Anders zou de strengste neutraliteit in acht
worden genomen. De leider van de Wafd-
partij deelde Dinsdga mede, den 29sten Sep
tember een groote politieke rede te zullen
houden.
De kwestie der sancties.
Volgens berichten uit Genève in de dagbla
den zijn daar streng vertrouwelijke bespre
kingen gehouden over de kwestie van toepas
sing van eventueele sancties tegen Italië. De
voorstellen hebben echter alleen betrekking
gehad op oeconomische sancties. De „Times"
schrijft, dat tot dusver slechts enkele oecono
mische sancties zijn besproken en dat men
bovendien slechts te doen heeft met infor-
meele uitwisseling van gedachten tusschen
deskundigen over verdedigingsmaatregelen,
die in het uiterste geval in bepaalde streken
noodzakelijk zouden kunnen worden. Laval is
echter waarschijnlijk niet geneigd verder te
gaan dan zuiver oeconomische maatregelen.
Men gelooft zelfs te weten, dat hjj Italië een
belofte in dezen zin heeft gegeven.
De prins van Wales zal een
ooroperatie ondergaan.
Dit zal te Weenen geschieden.
De prins van Wales, die Dinsdagmorgen te
Weenen aankwam, heeft den oor-specialist,
professor Neumann, geconsulteerd. Deze heoft
hem 'een oor-Operatie aangeraden, waaraan de
prins zich waarschijnlijk Woensdag zal onder
werpen. Daarna zal de prins waarschijnlijk
Log eenige dagen te Weenen verblijven,
119 millioen moet worden gedekt, voor tweederde door middelen van het reeds ingediende bezuinigingsontwerp.
Tal van belastingen moeten worden verhoogdnieuwe ingevoerd.
Het in April geraamde tekort is ver
overschreden.
Aan de Dinsdagmiddag door den minister
van Financiën, mr. P. J. Oud, ingediende,
Millioenen-nota voor 1936 ontleenen wij het1
volgende:
Gewone dienst 1936.
Uitgaven f 710.944,662
Inkomsten 601.988.638
.zoodat een nadeelig saldo is geraamd van
108.956.024.
In de Memorie van Toelichting bij het ont
werp van wet tot verlaging van de openbare
uitgaven (April 1935) werd ten aanzien van
het te verwachten tekort op de begrooting
van 1936, dat op 75 millioen werd geraamd,
reeds medegedeeld, dat een juiste raming
van het over 1936 te verwachten tekort
uiterst moeilijk was. Telkens weder doen zich
in het bijzonder op het terrein van de inter
nationale economische verhoudingen gebeur
tenissen voor, die van grooten invloed zijn
op onze Staatsfinanciën. Ramingen, die op
het tijdstip, waarop zij worden gemaakt, vol
komen verantwoord zijn, blijken soms reeds
na enkele maanden door nieuwe, geheel on
verwachte feiten achterhaald te worden.
En in de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag van de Tweede Kamer
nopens hetzelfde ontwerp (Juli 1925) liet de
regéering zich als volgt uit:
;,Op grond van hare ervaringen op dit
punt, sinds de indiening van het bezuinigings
ontwerp, is de regeering, vooral na het bin
nenkomen der eerste gegevens voor de be
grooting 1936, tot de conclusie gekomen,' dat-
het in de toelichting op het ontwerp op 75
millioen gestelde tekort op die begrooting
aanzienlijk hooger zal blijken.
Zooals uit de ingediende begrooting blijkt,
is deze voorloopige conclusie juist geweest.
Het totale tekort 1935 bedraagt 71.679.085.
Het tekort, afgerond op 75 millioen werd
in het bezuinigingsontwerp aanvankelijk ook
voor 1936 aangenomen, onder voorbehoud.
Dit voorbehoud nam in de de Memorie van
Antwoord op het Voorloopig Verslag van de
Tweede Kamer over het Bezuinigingsontwerp
reeds een meer vaste gedaante aan. Thans
staat vast, dat ook na aanneming van het
Bezuinigingsontwerp een aanzienlijk nieuw
tekort zal moeten worden gedekt.
Met dit tekort ad rond 109 millioen, is
het einde van de budgetaire moeilijkheden
voor het komende jaar nog niet bereikt.
Het te dekken tekort stijgt nog tot rond
119 millioen.
Verhoogde onderstand aan noodlij
dende gemeenten. Ook de kosten voor
wachtgelders zijn hooger geworden dan
de aanvankelijke raming.
De verhooging van Hoofdstuk V (Binnenl.
Zaken) betreft in hoofdzaak den post Onder
stand aan noodlijdende gemeenten.
Het eindcijfer van Hoofdstuk VI (Onder
wijs, K. en W.), is ondanks een verlaging
van uitgaven door doorwerking van onder
scheidene besparingen, ruim 2V2 millioen
'hooger dan dat van het loopende jaar. Dit
is vooral een gevolg van de omstandigheid,
dat gemeente- en schoolbesturen uit bezuini
gingsoverwegingen op groote schaal ontslag
hebben verleend aan boventallige onderwij
zers, voor wie de salarissen niet door het
Rijk werden vergoed, doch wier wachtgelden
wel op de Rijksbegrooting drukken.
2.164.000 voor het openbaar en 1.466.000
voor het bijzonder onderwijs).
De doorwerking der verschillende bespa
ringen heeft op de begrooting een invloed
van omstreeks 4 millioen gulden gehad.
Tekorten van allerlei aard.
Op Hoofdstuk IX (Waterstaat) moest een
hoogere bijdrage aan het Verkeersfonds wor
den geraamd wegens toeneming van het
spoorwegtekort.
De hoogere raming van Hoofdstuk XII
(Sociale Zaken) heeft in hoofdzaak betrek
king op de grootere uitgaven voor bijdragen
aan gemeenten ter tegemoetkoming in de
exploitatie-tekorten van Woningwetwoningen
en die voor bijdragen voor moreelen steun
aan jonge werkloozen en voorts op een hoo
gere bijdrage uit 's Rijks schatkist aan het
Werkloosheidssubsidiefonds.
Op Hoofdstuk V is meer uitgetrokken voor
kapitaalverstrekking aan het Staatsbedrijf
der Post., Tel. en Tel. 3.111.000.
Op Hoofdstuk VII A is 6.000.000 meer
uitgetrokken voor aflossing van Gevestigde
Schuld.
De verschillende maatregelen tot verla
ging der openbare uitgaven zouden opleve
ren een bedrag van 97.000.000.
Dit bedrag moet ten gevolge van geduren
de het overleg met de Tweede Kamer aan
gebrachte wijzigingen worden verminderd
met 13.000.000. Büjft 84.000.000.
In de plaats van de instelling van het
kweekelingeninstituut zal worden gesteld een
algemeene herziening der salarisrege
ling voor" jeugdige ambtenaren, onderwijzers
en werklieden in Overheidsdienst, waardoor
een besparing zal worden verkregen van
8.500.000.
Verlaagd jeugdsalaris voor ambtena
ren. Nieuwe regeling voor subsidieerlng
der werkloosheidsuitgaven.
Voor jeugdige ambtenaren, onderwijzers en
werklieden in Overheidsdienst zal een ver
laagd jeugdsalaris worden ingevoerd. Zij ont
vangen het volle salaris, aan hun betrekking
verbonden, eerst op hun 24ste (resp. 26ste
levensjaar.
Het in dienst zijnde personeel, beneden 24
jaren, behoudt zijn tegenwoordige salaris,
doch ontvangt geen verhoogingen.
Het bedrag stijgt daardoor tot 92.500.000.
Hiervan is reeds in de begrooting verwerkt
wegens maatregelen, die zonder voorafgaan
de wetswijziging konden worden genomen
15.900.000.
Blijft dus beschikbaar voor dekking van
het begrootingstekort 76.900.000.
In deze 76.900.000 is begrepen de 10
millioen vermindering van het spoorweg
tekort, in het bezuinigingsontwerp als deel
van de totale besparing is genoemd.
De regeering geeft nog enkele andere be
zuinigingen aan. Zoo zouden niet herplaats
bare wachtgelders en de onderwijzers, die
den leeftijd van 60 jaren hebben bereikt, op
nader te bepalen voorwaarden, gepension-
neerd kunnen worden.
Het aantal wachtgelders zou daardoor met'
pl.m. verminderen. De besparing zou- be
dragen pl.m. 900.000.
De regeering zint op middelen om het
totaal der werkloosheidsuitgaven te vermin
deren. Zij stelt zich voor een wijziging te;
brengen in het systeem der subsidieering.
De minister stelt zich voor, voor 1936 een
regeling te bevorderen, die zal berusten op
zoodanige grondslagen, dat de gemeenten
zeiven er mede een financieel belang bij zul
len hebben, dat iedere niet onvermijdelijke
stijging dezer uitgaven zal worden tegen
gegaan.
Daarnaast heeft de minister van Sociale
Zaken reeds maatregelen genpmen om de
contróle van rijkswege op de werkloosheids
uitgaven te verscherpen, terwijl deze be
windsman voorts nog andere middelen over
weegt, om zonder het peil der uitkeeringen
aan te tasten tot verlaging van het totaal
der werkloosheidsuitgaven te geraken.
Nieuwe heffingen.
De bijzondere heffingen ten bate van het
fonds, waarvan de minister de totstandko
ming zou willen bevorderen, zijn de volgende:
a. Een heffing van 20 opcenten op de om
zetbelasting, wat een bate zal opleveren van,
ongeveer 12.000.000.
b. Een heffing van 20 opcenten op de rech-|.
teh, van successie, van overgang en van*
schenking. De opbrengst wordt geraamd op;
6.800.000.
c. Een heffing van 20 opcenten op de even-r
redige zegelrechten zal opbrengen p.l.m.,
1.600.000.
d. Een heffing van 20 opcenten op de rech
ten en boeten van registratie, met uitzon-;
dering van het recht wegens het geplaatste
kapitaal van naamlooze vennootschappen;
enz., zal opbrengen pl.m. 2.000.000.
e. Een heffing van 20 opcenten op de di
vidend- en tantièmebelasting zal opbrengen
1.800.000.
f. Ten slotte zal de regeering met een voor-i
stel tot heffing eener belasting op buiten-j
landsche pleizierreizen komen.
De vermoedelijke opbrengst, is voor de
eerste maal zeer moeilijk te ramen. Voor-i
zichtigheidshalve wordt zij niet hooger ge
steld dan 2.000.000.
De totale opbrengst dezer nieuwe heffin
gen beloopt 26.200.000.
Komen deze heffingen tot stand, dan zal
de bijdrage aan het fonds ten laste van de
algemeene middelen kunnen worden vermin
derd met 26.200.000.
Totaal 118.972.300.
Na de volledige doorvoering van alle bo
venstaande maatregelen waarbij te allen
overvloede de aandacht er op wordt geves-j
tigd, dat een niet onbelangrijk bedrag van
de aangegeven besparingen eerst geleidelijk,
effectief zal worden zal, indien niet op-'
nieuw ongunstige factoren intreden, het be-
grootingsevenwicht dus ongeveer zijn be-,
reikt.
TOELICHTING.
Aan de toelichting ontleenen wij nog het
volgende:
Toen het Bezuiginigsontwerp in het voor
jaar van dit jaar werd ingediend, heeft
men op grond van de toen beschikbare ge
gevens en onder alle voorbehoud, een te
kort voor 1936 geconstrueerd van ongeveer
75 millioen.
Kon in April nog eenige belastingverlaging
in uitzicht worden gesteld, in Juli bleek deze
mogelijkheid al aan de kim der nieuwe be
grooting te verdwijnen, en thans is zij niet
alleen geheel verdwenen, maar heeft moeten
plaats maken voor het tegendeel: belasting-
verhooging.
De opbrengst der middelen zal tot
ruim 10 millioen door vrijwillige verlaging
met nog ruim 25 millioen terugloopen,
nadat de raming der middelen in het voor-;
jaar reeds met 30 millioen was verlaagd.]
Het behoeft geen betoog, dat een dergelijk!
terugloopen der middelen niet aanstonds in;
gelijke mate door uitgavenvermindering kan'
worden opgevangen, te minder nu tegelijker
tijd verhooging van uitgaven onvermijdelijk
is.
Nieuwe onvermijdelijke uitgaven zijn
noodig.
Nieuwe onvermijdelijke uitgaven zullen
moeten worden gedaan. De noodlijdende ge
meenten vorderen een hooger bedrag aan
onderstand; door het bevolkingsaccrès en het
afvloeien van boventallige onderwijzers
vraagt de Onderwijsbegrooting, ondanks de
doorwerking van tallooze bezuinigingen, weer
enkele millioenen meer; de stijging van den
rentevoet legt een zwaarderen last op het
budget voor de Nationale Schuld; het Spoor
wegtekort beweegt zich door de dalende ont
vangsten ondanks steeds voortgezette bezui
niging op de exploitatiekosten nog steeds ln
stijgende lijn; de in het afgeloopen jaar nog
weer vermeerderde werkloosheid verplicht tot
het geven van een aanmerkelijk hoogere bij
drage aan het Werkloosheidssubsidiefonds,;
omdat de gemeenten niet in staat zijn de
verhooging. der uitgaven, die daarvan het ge
volg is, alleen te dragen. Omtrent het dwin
gende karakter dezer uitgaven zal wel geen
verschil van meening bestaan.
De belastingverhoogingen zijn zoo gekozen,
dat de vermeerderde drük zeer verdeeld en
zoo min mogelijk voelbaar zal zijn. Een
nieuwe heffing, die pleizierreizen naar het
buiten'and in zekere mate belast, kan zelfs
vanuit ander gezichtspunt dan het fiscale,
zeer goed worden verdedigd. Wel ontveinst do
Regeering zich geenszins, dat belastingver-
hooging aanpassing aan een lager levens
niveau min of meer bemoeilijkt, doch ln een
tijd als de huidige heeft elke maatregel tot
vermindering van tekorten zijn speciale be
zwaren.
Zooals uit het voorafgaande zal zjjn geble
ken, bedraagt de voorgestelde belasting f 26
millioen, waartegenover staat 'n verlaging van
andere lasten ad 10 millioen, zoodat per
saldo een bedrag van 16 millioen door ver-
zwaring van lasten zal moeten worden ge*
vonden, hetgeen in verband met den omvang
van het totaal tekort van 119 millioen, niet
buitensporig kan worden genoemd.
'De regeering is er zich zeer wel van be
wust, dat over een cenigszins ruimer tijdvak
bezien, met de genoemde voorzieningen niet
kart worden volstaan. Immers al dadelijk valt
'rekening te houden met de onvermijdelijk
heid,'dat in de naaste toekomst verschillende
1 nieuwe uitgaven dekking zullen komen vra-
5 gen.'
Voortdurende zware etryd der reege-
i; ring.
Uit dit alles blijkt wel hoe ontzaglijk
zwaar de strijd is, dien de regeering heeft
te Voeren tegen telkens weder optredende
nieuwe factoren, die het begrootingseven-
wicht verstoren. In dezen toestand zal geen
afdoende verbetering komen, zoolang het
met onze volkswelvaart zal blijven gaan in
dalende lijn.
De regeering moest, wilde zij er in slagen
de volkswelvaart weder te doen toenemen,
beginnen met het feit, van de vermindering
dier welvaart te aanvaarden en daaruit de
onvermijdelijke consequenties te trekken.
Nog op verschillende punten gaat de Me
morie uitvoerig in. Zoo zal, naast het be
staande Werkfonds voor de financiering van
openbare werken, alsook voor industrieele
projeeten), voor de verleening van industrieele'
fereflietén een nieuw instituut, een Maatschap-'
pij' Voor Industrie-financiering, in het leven
worden geroepen. Door nauwe samenwêr-
Van dit nieuwe instituut met hetgeen reeds be-j
staat en hetgeen zal worden opgericht ter'
bevordering eëner industrieele exploratie ver
trouwt de regeering in de toekomst op dit
gebied meer te zullen kunnen bereiken dan
in het verleden verkregen kon worden.
Dit alles zal intusschen alleen kunnen wor
den verwezenlijkt, indien het crediet van den
Staat ongerept is.
Het advies om een „vlotte leeningspolitiek"
te voeren is een al te simplistisch advies.
Om vlot te kunnen leenen, moet er een
wedérpartij zijn, die bereid is het gevraagde
'crediet te verschaffen. Deze keerzijde van de
medaille mag de Regeering nimmer uit het
oog verliezen. Dit beteekent niet, dat zij het
vèrleenen van nieuwe credieten moet stop
zetten. Het beteekent wel, dat zij zich bij het
verleenen daarvan er terdege rekenschap van
moet geven, dat de zaak, waarvoor het cre
diet' gegeven wordt, dit waard is en dat te
rugbetaling redelijkerwijs is verzekerd.
Welvaartspoli tiek.
Er worden tegenover de welvaartspolitiek,
die de Regeering voert, maar al te dikwijls
als meer doeltreffend veelal onderling
Strijdige plannen aanbevolen, waarvan de
aantrekkelijkheid daardoor wordt veroor
zaakt, dat de uitvoerbaarheid niet aan]
de praktijk is getoetst. De Regeeilng zou niet]
'Jjhkrne beweren, dat zij alleen de wijsheid be-j
zit, doch zij meent wel te mogen zeggen, dat;
Ölld plannen, die de pretentie hebben, dat
zij in tegenstelling met de politiek, die de Re-,
geering voert, den weg wijzen „uit de crisis",
ten een°nmale miskennen, van hoe gewel
dige beteekenis voor den huidigen toestand
de internationale factoren zijn, waarop de
Regeering maar een uiterst beperkten in
vloed vermag te oefenen. Zoolang niet deze
internationale factoren veranderen, zal ons
volk zich, of het wil of niet, hebben te schik
ken in de onvermijdelijke daling van zijn
welvaartspeil. Dit is een onaangename,
harde waarheid, die wij hebben te aanvaar
den. Men ontkomt niet aan de macht der
feiten door te doen, alsof die feiten niet be
staan.
Tenslotte concentreert zich alles om de be
slissende vraag: hoe de totale koopkracht te
vermeerderen van het geheele volk, zonder
den één een kans te geven die men den ander
ontneemt. Dit bereikt men alléén door meer
export vart goederen en diensten, zoowel van
uit het moederland 'als Van Uit dè Indlën' ën
daaróp moet düs de aandacht der Regèeringj
'én 'van" iedereri belanghëbbénde individueel1
tot het uiterste gespannen blijven.
Vergadering van Dinsdag 17 September.
De Voorzitter houdt een rede, waar
aan het volgende is ontleend:
Der Koningin mocht het behagen, mij voor
den duur van de zitting welke heden aan
ving, de leiding van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal op te dragen.
Voor dit bewijs van vertrouwen van de
zijde Harer Majesteit en Hoogstderzelver
raadslieden ben ik dankbaar.
Erkentelijk voor de medewerking en den
steun welke ik bereids gedurende zes jaren
van de leden van dit hooge college van staat
in zeer ruime mate mocht ondervinden, vol
sta ik met aan dat gevoel uitdrukking te
geven.
In de huidige benauwenis der tijden, zoo
wel op economisch als op financieel gebied, is
het verklaarbaar, dat velen geneigd zijn, al
te zeer bij het heden stil te staan, en alleen
daaruit de toekomst te deduceeren, te be
zien, ja te vreezen.
Grijpe de natie toch terug naar het ver
leden, bedenkende dat zij daarin wortelt,
COIFFEUR POUR DAMES
SALON MANSHANDEN
Stakman Bossestr. 65-Tel. 514
PERMANENT-WAVE f 2.50 en f 3.50 I
VRIJBAG 20 SEPT. 1935.
Hilversum, 1875 M.
8.00 VARA. 12.00 AVRO. 4.00 VARA. 8.00
VPRO. 11.00 VARA.
8.00 Orgelspel C. Sieyn.
8.30 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Declamatie F. Nienhuys.
10.'35 Trio Favoriet.
11.00 Vervolg deel? natie.
11.20 Vervolg trio-concert.
12.00 Gramofoonplaten.
12.30 Kovacs Lajos' orkest en gramofoonpl.
2.00 M. Prick van Wely: Humor en karakter
in de muziek (met gr. pl.).,
3.00 Gramofoonplaten.
f5.10 AVRO-Decibels o.l.v. Eddy Meenk.
4.00 Gramofoonplaten.
5,00 Zenderwisseling.
5.0,5 Voor de kinderen.
5.30 Orvitropia o.l.v. J. v. d. Horst.
6.15 De Zonnekloppers o.l.v. C. Steyn.
7.00 Mr. v. d. Heide: De ontwikkeling der
misdadigheid na den wereldoorlog.
7.20 De Flierefluiters o.l.v. E. Walis.
7.05 Nieuwsberichten. S.O.S.-berichten.
8.00 Vrijz. Godsd. Persbureau.
8.05 Ds. N. Padt: Het boek Job.
8.30 Vioolrecital L. Zimmerman, m.m.v. M.
Jannette Walen (piano).
9.00 Dr. M. G. de Boer: Uitwijking van de
oude Doopsgezinden naar Nederland.
9.30 Vervolg vioolrecital.
10.00 Ds. W. G. Boon: Palestina.
10.45 Nieuwsberichten. Vrijz. Gods. Persbu
reau.
11.00 Jazzmuziek (gr.pl.).
11.3012.00 Orgelspel J. Jong,
0*i i
Hilversum, 301 M,
Algemeen programma verzorgd door den
KRO.
8.00—9.25 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.3012.00 Voor zieken en ouden-van-dagen.
12.15 Gramofoonplaten en Schlagermuziek.
1.20 Orkestconcert.
2.00 Gramofoonplaten.
3.004.0u en 4.15 Schlagermuziek.
5.00 Gramofoonplaten.
5.15 Orkestconcert en gramofoonplaten.
7.15 Lezing.
7.35 Gramofoonplaten,
7.45 Berichten.
7.50 Opera-uitzending.
10.20 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten.
10.3512.00 Populair concert.
DAB EN NACHT
ZATERDAG 21 SEPT. 1935.
Hilversum, 1875 M.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voor arb. in de Continubedr.: De Noten
krakers o.l.v. D. Wins, E. Walis en zijn or
kest, C. Rijken (declamatie).
12.00 Gramofoonplaten.
12.30 Orvitropia o.l.v. J. v. d. Horst.
1.00 Gramofoonplaten.
I.151.45 De Flierefluiters o.l.v. E. Walis.
2.00 Hoe de toonkunst groeide.
2.20 P. Tiggers: Beoefening der huismuziek.
3.00 Gramofoonplaten.
3.30 F. v. Duin: Taïti.
3.50 Gramofoonplaten.
5.00 Zenderwisseling.
5.05 Fantasia o.l.v. E. Walis.
5.40 Literaire lezing C. v. Vessem.
6.00 De Bohemians o.l.v. J. v. d. Horst.
7.00 Bont progiama, m.m.v. de AJC.
8.00 Herh. S.O.S.-Berichten, nieuwsberichten,
VARA-Varia.
8.15 Gramofoonplaten.
8.40 „Paniek in de studie", muzikale comedie
van M. S. Sai.tcroos. M.m.v. het VARA-too-
neel o.l.v. W. v. Capellen.
8.55 Dubbel-X o.l.v. C. Steyn.
9.10 J. W. Lebon: Wat enkt u van de schei
dingslijn?
9.20 C. Steyn (accordeon).
9.30 E. Walis en zijn orkest,
10.00 „Oude kennissen", spel van Nel Bakker.
M.m.v. het VARA-tooneel o.l.v. W. v. Cap-
pellen.
10.15 S. Sipor (cymbaal) en I. Rossican (pia
no).
10.30 Uit het Grand-Theatre, A'dam: „Da'a
wat anders", m.m.v. solisten en orkest o.l.v.
E. Beeckman.
II.00 J. Jong (orgel) en N. de Klijn (viool).
11.3012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum, 301 M.
KRO-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.3012.00 Godsd. halfuur.
12.15 Gramofoonplaten en orkestconcert,
I.50 Gramofoonplaten.
2.00 Voor de jeugd.
2.30 Causerie.
3.00 Kinderuur.
4.15 Gramofoonplaten
5.00 Orkesconcert en lezing.
6.20 Weekoverzicht. Gramofoonplaten.
7.15 Lezing. Gramofoonplaten.
7.50 Causerie.
8.00 Berichten. Schlagermuziek,
8.50 Solistenconcert.
9.00 Causerie. Schlagermuziek,
9.45 Voordracht.
10.05 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten, schlagermuziek,
II,1512.00 Gramofoonplaten,
dieper dan zjj willicht bewust is; een ver
leden dat van nog heel wat grootere tegen
slagen gewaagt, welke onze voorvaderen
vastberaden, in Gods kracht, hebben onder
gaan en overwonnen.
In Nederland geen kunstmatige uniformi
teit, geen ten ondergaan in de collectiviteit
eene dwinglandij welke, volkomen in strijd
met hooger doelen, geen recht laat weder
varen aan het persoonlijk geweten: differen
tiatie.
Geve in de komende maanden de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, bolwerk, palla
dium van onze constitutioneele Monarchie
harer hooge roeping getrouw, ter goede voor
lichting van het Nederlandsche volk, te dezen
een schoon exempel.
De Voorzitter herdacht dan, die ten
gevolge van de laatste verkiezingen voor
dezen tak van de volksvertegenwoordiging
ons college zijn'ontvallen, ni. de HeerenFóck,
Kranenburg, Oudegeëst,' Heerkehs, Thrjssén,
Visser, \Vibaut.
Op onderscheidene wijze, rhéde in verschil
lende maté ongetwijfeld] hebben zij den
lande hier goede diensten' bewezen.
Meer bijzonderlijk denken wij aan den heer
Fock, wiens vertrek niet alleen gevolg is van
gewijzigd inzicht der kiezers, maar ook van
het van deze plaats niet nader te qualificee-
ren lastenstelsel.
De vergadering wordt te 3.55 ure gesloten.
i
1 P>' I
Vergadering van Dinsdag 17 September.
De Voorzitter zegt het volgende:
Nog ligt, nu wij opnieuw te zamen komen,
over België diepe rouw. Het koninklijk gezin
verloor een lieve Gade en Moeder. Het volk
verloor een Koningin, die het met hartelijke
liefde eerde. Maar het is niet België alleen,
dat rouwt. Vorstelijk eenvoudig,warmte sprei
dend verre om zich heen, won Koningin
Astrid ook vele harten in den vreemde. Zeker
niet het minst in Nederland. Die vele harten
rouwen ook. Te beter voelen wij wat België
trof. Het weten slechts, dat Gods Almacht de
dingen leidt, schenkt troost en. geeft berus
ting..
De Minister Van Financiën, mr. P; J. O u d,
sloot zich namens de regeering bij deze woor
den aan.
Ook de regeèring, aldus spr.. deelt ten volle
in -het verlies, dat het Belgische Koninklijk
Huis en het Belgische volk iri zoo diepen
rouw heeft gedompeld'.
Beide redevoeringen werden staande aangè-
hoord.
Aanbieding Rijksbegrooting 1936.
De Minister van Financiën, m r. Oud,
biedt vervolgens de rijksbegrooting voor het
dienstjaar 1936 met de daarbij behoorende
millioenennota aan, welke op de tafel van
den voorzitter wordt gedeponeerd.
Installatie mr. Coops.
De geloofsbrieven van het in de vacature-
Van Rappard benoemd verklaarde lid mr.
J. A. H. Coops (lib.) werden in orde bevon
den. Tot toelating wordt besloten.
De heer Coops wordt daarna binnen geleid
en door den voorzitter beëedigd.
Nominatie voor
schap.
het voorzitter-
Aan de orde is daarna het opmaken van da
nominatie voor het voorzitterschap der Ka
mer.
Het bezuinigingsontwerp.
De Voorzitter geeft daarna het woord
aan den heer Aalberse.
De heer Aalberse (r.k.) zegt dat na
het communiqué van 3 Augustus sprekers
fractie heeft overwogen om aan de Kamer
heden voor te stellen de Troonrede met een
adres van antwoord te beantwoorden.
Beter echter acht zij het, dat de geschorste
behandeling over het wetsontwerp inzake
verlaging der openbare uitgaven zoo spoe
dig mogelijk wordt hervat. Spr. zal daartoe
de regeling van werkzaamheden afwachten,
en dan zoo noodig een voorstel hiertoe doen.
De heer Albarda (s.d.) zeide voor
nemens te zijn geweest, een interpellatie aan
te vragen over de kabinetsformatie. Nu ech
ter de heer Aalberse een e.v. voorstel tol
spoedige behandeling van het bezuinigings
ontwerp in uitzicht heeft gesteld, zal spreker
heden geen interpellatie aanvragen, doch hj)
maakt het voorbehoud dat de behandeling
van dat ontwerp dan ook moet geschieden
vóór de behandeling van de Rijksbegrooting.
De heer De Visser (comm.) kan zich
hiermee niet vereenigen en acht aanleiding
aanwezig om de Troonrede te beantwoorden
met een adres, waarin wordt geprotesteer
tegen voortzetting van de aanpassingsp0*'"
tiek, welke in de Troonrede is aangekondig
tegen de bedoeling van de meerderheid de^
Kamer in. Verder wenscht spr. een interpe
latie aan te vragen over de sociaal-oecono^
mische gevolgen van het conflict tusschen
Kamer en de vorige regeering-Colijn, en
daarmee samenhangende procedure.
De heer Sneevliet (rev. soc.) zet u
een, dat het ln de gegeven omstandig f
beter is om het voorstel, door den v0°'j'oCI)(
bij de regeling der werkzaamheden te
af te wachten.
Visser
Over het verzoek van den heer Dc
tot het houden van een interpellatie za
volgende vergadering worden beslist. gd
Te 5.15 wordt de vergadering ver
tot Donderdag één uur.
