De Italianen bezetten Makallé en Dolo.
De verovering van Makallé
Verkorte oorlogsberichten
uit Abessinië.
Italiaansche perscritiek
op Nederland.
Jfocfi spot
Jfecfi zot.
tweede blad
heldersche courant van zaterdag g november 1935^
Men verwacht een Abess nsch offensief
in het Zuiden.
Gisteren is Gorrohai bezet.
Hoe ze in Italië
bekend werd.
Ook Gorahai gevallen.
De houding van de
Abessijnsche troepen.
Van het Zuidelijk front.
Van het Oostelijk front.
De toepassing der sanciies.
De schaarschte, die nu
reeds in Italië heerscht.
BINNENLAND
Waarom was de omzet-
belasting te hoog
geraamd
verkouden
Wat Mijnhard* maakt Is goed
Onderwijsbegrooting.
I»
P
Eindexamen zeevaart- en
machinistenscholen.
De heer Mussert aan
het woord.
Van het Noordelijk front.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat
de Italianen gisterenochtend Makallé heb-
fcen Jjg20t,
Een afdeeling infanterie onder bevel van
kolonel Broglia, bersaglieri en manschap
pen van ras Gugsa rukten met vliegende
vaandels als eersten de stad binnen. De
Italiaansche troepen sloegen hun bivak op
aan den voet van het oude sterk vervallen
Italiaansche fort, dat in 1896 moest wor
den ontruimd. Ras Gugsa nam in naam
van Italië bezit van zijn kasteel te Makallé.
Ras Gugsa is uit naam van den koning van
Italië tot gouverneur van de stad benoemd.
Volgens een bericht uit Rome werden de troe
pen van Gugsa, die vroeger Abessijnsch gou
verneur van Oost-Tigré was, met grooten geest
drift door de bevolking ontvangen. Het hoofd
kwartier van den ras is het oude paleis van
keizer Johannis.
Het Italiaansche legerbericht.
Gisterenochtend is het 40ste legerbericht ge
publiceerd dat als volgt luidt:
„Generaal de Bono telegrafeert: Onze vlag,
welke 22 Januari 1896 van Makallé werd mee
genomen, waait sedert vanochtend 9 uur op
nieuw van het fort van Makallé, dank zij de
actie van de detachementen zwarthemden en
inlandsche troepen".
Ook Dolo bezet.
Tegelijkertijd dat de troepen van ras
Gugsa Makallé binnenrukten, bezetten de
zwarthemden van generaal Santini Dolo,
dat 16 km ten Oosten van Makallé is ge
legen.
De Italianen trekken over de Setlt.
Naar Reuter meldt, verneemt men te Rome,
dat de Italiaansche troepen, die de grens van
Eritrea langs de Setit bewaken, deze rivier
overgestoken zjjn en naar het Zuiden op
rukken.
f (Van onzen specialen correspondent.)
Rome, Vrijdagavond 8 November. Van
morgen zijn de Italianen onder aanvoering
van generaal Dalmazzo Makalle triomfeerend
binnengetrokken. Ras Koeksa, die thans is
aangesteld als gouverneur over Tigre, reed
met zijn eveneens naar de Italianen over-
geloopen staf voor de Italiaansche troepen
Hit. Hij heeft zijn intrek in het keizerlijk
paleis genomen. De stad is volkomen door de
Abessijnen leeg gehaald en in het keizerlijk
paleis was zelfs geen stoel voor den Ras
achtergelaten, waarop hij plaats zou kunnen
nemen om de hulde van zijn volgelingen in
ontvangst te kunnen nemen.
Het Italiaansche volk werd per radio op de
hoogte van deze nieuwe overwinning gebracht
en het officieele communiqué over de ver
overing van Makalle werd in de stad aange
plakt. Overal werden haastig kranten gekocht,
in de hoop bijzonderheden te vernemen, maar
er vonden geen publieke vreugdedemonstra
ties plaats.
De opmarsch naar Makalle schijnt zonder
eenige moeite te zijn verloopen, alhoewel
kleine troepen Abessijnen hun onverwachte
aanvallen hebben voortgezet. De Italianen
hebben vanmorgen hun opmarsch hervat en
trokken onder het zingen van fascistische
liederen de stad binnen. Terwijl zij de stad
bezet hielden, cirkelden in de lucht twee
honderd bombardementsvliegtuigen rond, die
pamfletten boven de stad uitstrooiden.
Hoewel de Italianen veel waarde hechten
aan de jongste overwinning, die een streep
haalt door een 39 jaar oude nederlaag, is
generaal de Bono een verderen opmarsch be
volen. De Italiaansche troepen hebben dan
ook hun opmarsch weer voortgezet, Ras
Koeksa en zijn manschappen achterlatend om
de stad te beschermen. De Italianen, die onder
bevel van generaal Biroli en generaal Santini
staan, zijn thans ook de stad binnengetrokken
De Italianen hebben aan het Zuideljjh
front Donderdag Gorrahei bezet.
Grasmatsj Afewerk, een van de be
kwaamste Abessjjnsche officieren aan het
Zuidelijk front, is aan z(jn verwondingen,
die h(j b(| het bombardement van Dag-
gabhoer heeft opgeloopen, overleden.
De Italianen hebben na het bezetten
Van Makallé geen rust genomen. Hun
voorhoede had des avonds posities inge
nomen 30 kilometer ten Zuiden van deze
Stad.
Troepen van generaal Maravigna z(jn
weer verder getrokken.
De stad Daggabhoer schqnt onder lei
ding van generaal Nassiboe en Wahib
Paslia in gereedheid gebracht te worden
voor een ernstige verdediging.
Te Addis Abeba komen verschillende
afdeellngen van het Roode Kruis aan.
Men verwacht, dat vandaag een nieuw
onderhoud zal worden gevoerd tusschen
Mnssolini en den Engelschen gezant te
Rome,
De regeering van Abessinië heeft
groote bestellingen van wapenen en mu
nitie gedaan in Engeland, België en
ïsjechosiowakjje.
en zullen nu de verovering van de Quiha-vallei
ter hand nemen.
Een der meest actieve deelen van het op-
marcheerende leger blijkt het corps te zijn,
dat onder bevel van generaal Maravigna de
uiterste linkerflank van de frontlinie vormt.
Eenige colonnes zijn in de richting van Tana
en Addi Ado gezonden, om te trachten Ras
Seyoem's troepen uiteen te drijven.
Terwjjl tot nog toe wel de indruk heerschte,
dat de acties in het Ogaden-district tenge
volge van den regen waren stopgezet, berich
ten de laatste edities van de „Giornale
d'Italia", dat Gorahei in bezit is genomen.
Mussolini heeft vandaag den hertog van
Pistoia ontvangen, den neef van den koning
van Italië, die tot commandant is benoemd
van een detachement zwarthemden, „Drie en
twintigste Maart". De hertog vertrekt mor
gen naar het Afrikaansche front.
Aan deze benoeming wordt groote beteeke-
nis gehecht, omdat hij de eerste koninklijke
prins is, die een dergelijk commando heeft
gekregen. Men is n.1. van meening, dat deze
benoeming de beweringen, dat het Koninklijk
Huis geen goedkeuring hecht aan den oorlog
tegen Abessinië, weerlegt. Tevens zien de
Italianen hierin het bewijs, dat de zwart
hemden en de geregelde troepen één leger
vormen.
De Prins van Piemonte heeft besloten het
zijne bij te dragen tot de Italiaansche cam
pagne tegen de sancties. Om benzine te be
sparen heeft hij besloten, dat de koninklijke
auto's, die zijn gevolg en hijzelf gebruikten,
zullen worden opgeborgen en vervangen zullen
worden door met paarden bespannen voer
tuigen. Alleen de prins en zijn adjudanten
zullen in het vervolg van auto's gebruik
maken. De bevolking van Napels bemerkte
bovendien, dat het koninklijk park des avonds
slechts schaarsch werd verlicht. Dit bleek het
gevolg te zijn van een tweede bevel van den
Prins, die op deze wijze wil helpen met de
besparing op het eleetrische licht.
Napels heeft verder met instemming ver
nomen, dat de prins en prinses te kennen
hebben gegeven, alleen nog maar Italiaansche
producten te willen koopen.
Tegelijkertijd worden draconische straffen
toegepast op de kooplieden, die trachten on
behoorlijke winsten te maken. In Bari zijn 40
winkeliers geschrapt als leden der fascistische
partij, omdat zij hun prijzen hadden ver
hoogd. In Livorno zijn 38 handelaars gestraft,
sommigen zelfs met gevangenisstraf.
Officieel wordt medegedeeld, dat de beide
oorlogsschepen van 35000 ton, die te Genua
en Triest worden gebouwd, „Vittorio Veneto"
en „Vittorio" zullen worden genoemd. Zij zul
len in 1936 gereed komen. Deze namen hebben
eenige verbazing gewekt, omdat men meende,
dat zij resp. „Dux" en „Victor Emanuel III"
zouden worden genoemd.
(Auteursrecht Momingpost A.N.P.).
Belangrijk strategisch punt in
het Zuiden.
Gorahai, dat naar het algemeen oordeel
de sleutel was van de Abessinische ver
dedigingsburcht op het zuidelijk front in
de streek van Ogaden, ls In handen van
de Italianen gevallen.
De verovering van dit belangrijke punt door
de troepen van generaal Graziani opent den
Italiaanschen troepen den weg naar Harrar.
Gorahai is een belangrijk strategisch cen
trum en beheerscht alle karavaanwegen naar
alle richtingen. Het vormt den toegang tot
een streek, die rijk is aan drinkwater. De
talrijke bronnen verzekeren aan de Italiaan
sche bezetting veel gemakkelijker levens
omstandigheden dan zfl tot dusver gekend
hebben in de ongezonde vlakte van Ogaden.
Wat Italië reeds bezet heeft.
Wat den algemeenen stand van de krijgs
verrichtingen betreft, meldt Reuter uit Rome,
dat de Italianen 18.700.000 vierkante kilome-
tre Abessijnsche gebied bezet hebben. Hierbij
ls natuurlijk ook het bezette gebied in het
Zuiden.
Naar Reuter Donderdag uit Addis Abeba
meldde, schijnt ras Syoem zich te houden aan
het hevel zich niet te laten verleiden tot een
grooten veldslag, doch alleen den opmarsch
van de Italianen zooveel mogelijk te belem
meren. Men vermoedt, dat dit bevel niet zal
worden herroepen voordat de concentratie
van de Abessijnsche troepen voltooid is.
Bovendien hoopt men met deze tactiek den
vijand op den duur zorgeloos te maken en
daardoor een hetere gelegenheid tot een ver
rassenden aanval te krijgen.
Reuter meldt uit Addis Abeba:
Het is niet waarschijnlijk, dat de Abessiniërs
tegenstand zullen bieden aan de Italianen voor
dezen een opmarsch naar het Zuiden beginnen.
De Abessijnsche troepenmacht aan het
Noordelijk front telt thans ongeveer 500.000
man, hierbij inbegrepen de versterkingen,
welke uit Addis Abeba onderweg zijn.
Ook worden groote hoeveelheden wapens en
munitie naar het Noorden gezonden.
Onophoudelijk komen wapenzendingen uit
Dzjiboeti en Berbera aan, die dan worden
verdeeld over de troepen aan beide fronten,
doch het meeste gaat naar het Noorden, waar
men ieder oogenblik een groote actie ver
wacht.
Een Abessijnsche prinses voert
guerllla.
Te Addis Abeba verneemt men dat prinses
Mazibo zich aan het hoofd heeft gesteld van
een afdeeling Abessijnsche soldaten die
uerilla voert in Tigré, noordwestelijk van
Makallé. Zij houden zich overdag verscholen
in het gebergte om des nachts de Italiaan
sche wachtposten te overvallen. De prinses
kent het terrein als weinig anderen. Haar
echtgenoot bevindt zich in het hoofdkwartier
te Dessié.
Een Abessijnsch offensief?
Uit Harrar wordt aan Reuter gemeld, dat
drie groote Abessijnsche legerafdeelingen in
Ogaden oprukken en dat daar spoedig een
offensief wordt verwacht, hoewel de Abes
sijnsche militaire leiders dit blijven ont
kennen.
Langs de rivier de Joeba rukken 40.000
soldaten op naar Dolo, aan de Zuidgrens van
Italiaansch Somaliland. Een ander leger gaat
in geforceerde marschen naar Zuid-Ogaden
en een derde leger van 30.000 man verzamelt
zich bij Diredaua, aan de spoorlijn Addis
AbebaDzjiboeti.
Ziekte en terreinbezwaren als bond-
genooten der Abessiniërs.
Reuter meldt uit Addis Abeba:
De vijandelijkheden ten Westen van Assab
zijn thans geëindigd.
De Italianen, die van Assab komen, ver
klaren, dat door het moeilijke terrein en het
slechte klimaat elke opmarsch hier onmoge
lijk is. Er bevonden zich bij Assab 20.000
man, doch vele zieken moesten met vlieg
tuigen geëvacueerd worden en het aantal
dooden is groot.
Verder wordt medegedeeld, dat versterking
is gezonden van Diredawa naar Moessali en
men gelooft niet, dat de Italianen uit Assab
zullen oprukken.
De wapentransporten.
Gisteren zijn er opnieuw eenige wapen
transporten te Harrar aangekomen. Naar
schatting zijn er den laatsten tijd 200.000 ge
weren ingevoerd.
De kroonprins te Addis Abeba.
De kroonprins is gisteren per vliegtuig van
Dessié te Addis Abeba aangekomen. In ver
band hiermede bericht men, dat de negus nu
binnenkort zal vertrekken Naar verluidt zal
Hailé Selassié eerst nog een bezoek aan
Harrar brengen. Wanneer dit bezoek zal
plaats vinden is nog niet bekend, doch men
houdt rekening met de mogelijkheid, dat dit
Zaterdag reeds zal geschieden.
Nog alt(jd overloopers.
Naar Reuter uit Asmara meldt, heeft de
heele bevolking van Agame zich nu aan de
Italianen onderworpen en is men thans bezig
aan het zuiveren van de streek ten Westen
van Aksoem, tusschen de rivieren Mareb en
Takazza.
Verscheidene inlandsche hoogwaardigheids-
bekleeders hebben zich aan generaal Biroli
onderworpen. Onder hen bevindt zich weer
een hoofd, Syoeni Aloella, die verzocht heeft
met zijn krijgslieden bij de Italiaansche troe
pen te worden ingelijfd.
Gevechten bij Hausien.
De speciale correspondent van het Duitsche
Nieuwsbureau te Asmara meldde gisteren, dat
ten zuiden van Hausien gevechten ontbrand
zijn, waarbij twee inbcorlingen-onderofficieren
gevallen zijn. Twee Italiaansche officieren en
verscheidene Askari's werden gewond.
Reuter meldt, dat een aanzienlijke troep
Abessiniërs is verslagen in een gevecht, dat
met een strijd van man tegen man eindigde
ten Zuidv.-esten van Hausien. De Abessiniërs
zouden daarbij ernstige verliezen hebben ge
leden. De Italianen verloren twee inlandsche
onderofficieren, die sneuvelden, verder werden
twee Italiaansche officieren en tien Askari's
gewond.
Het inlandsche bataljon van kolonel Marroni
en de hulptroepen van ras Gugsa hebben een
belangrijk kruispunt van karavaanwegen op
den weg naar Makallé bezet. Hier moeten
de Danaktls, die in aantocht zijn en de kolon-
ne van generaal Santini zich met elkaar ver
eenigen.
Roode Kruis helpt krachtdadig.
De beide afgevaardigden van het Internatio
nale Roode Kruis, die te Addis Abeba zijn
aangekomen, hebben 80 kisten met medica
menten meegebracht; zij zullen zorg dragen
voor de veld-lazaretten. Een afdeeling van het
Zwitsersche Roode Kruis is met vjjf auto's
en een vliegtuig in de hoofdstad aangekomen.
Deze afdeeling heeft voor een half jaar ver-
bandstoffen bij zich alsmede een auto, waarin
zich een volledige eleetrische licht-installatie
bevindt.
Binnen veertien dagen zullen twee Britsche
Roode Kruis-colonnes aankomen en het
Nederlandsche en Zweedsche Roode Kruis
zullen, zooals men weet, in December een
ambulance zenden, zoodat dan in totaal 10
ambulances in Abessinië werkzaam zullen zijn.
De negus doet een beroep op Ame
rika om aan de sancties deel te nemen.
De negus heeft Woensdag te Addis Abeba
voor de radio een beroep gedaan op de Ver.
Staten om den Volkenbond te steunen in de
toepassing der sancties. De Columbia-omroep
zorgde voor heruitzending van dit beroep in
Amerika.
Ik oefen geen critiek op het feit, dat Ame
rika geen lid is van den Volkenbond, aldus
de keizer, maar de tijd is thans aangebroken,
de gelegenheid is gekomen en ik weet,
dat dit de wensch is van het Amerikaansche
volk om 'jn bond te steunen ln zijn pogin
gen tot verzoening, niet omdat het de bond
ls, niet omdat het mjjn volk ls, dat kracht
noodig heeft en sympathie van Amerika, maar
omdat onze zaak en .lierover valt niet te
redetwisten de zaak is der menschelijkheid,
die der rechtvaardigheid en die van de vrede
op aarde.
Ik vraag niemand het zwaard op te nemen
tegen Italië, de volken der wereld zijn thans
ln staat tot een eensgezinde, redelijke actie
met vreedzame middelen.
De Iersche V rjj,staat.
De Dail Eireann heeft gisterenavond het
wetsontwerp over de sancties tegen Italië defi
nitief aangenomen.
De Ver. Staten weigeren een be
stelling van schoeisel.
Reuter meldt uti Washington:
Een belangrijke bestelling van soldatenlaar
zen, welke de Italiaansche regeering eind Sep
tember bjj een Amerikaansche firma wilde
plaatsen, werd geweigerd op raad van Roose-
velt, zooals deze aan de journalisten mede
deelde. Tengevolge van dezen raad heeft de
firma in kwestie verkondigd, dat zij geen enke
le bestelling meer zou aannemen van de oor
logvoerende landen, of van eenig land, dat ze
weer zou kunnen uitvoeren naar de oorlogvoe
rende landen.
Het Italiaansche verweer.
De spo tbetrekkingen tusschen Italië en de
landen, die sancties toepassen, kunnen, naar
Reuter meldt, reeds als afgebroken worden
beschouwd.
De Giornale d'Italia schrijft naar aanlei
ding van de Italiaansche afweermaatregelen
tegen de sancties, dat de buitenlandsche han
del van Italië in den oeconomischen oorlog zal
worden geregeld door een centrale deviezen-
commissie. Deze commissie zal de deviezen,
die noodig zijn voor het koopen van goederen
in het buitenland, verdeelen.
Reeds binnen enkele dagen, aldus het blad,
zal een lijst van goederen, die voor Italië van
bijzonder belang zijn, worden gepubliceerd.
Deze goederen zullen ln het vervolg in Italië
kunnen worden ingevoerd op grond van ver
gunningen en met inachtneming van de
behoefte op elk moment.
Het blad voegt hieraan toe, dat alle andere
goederen slechts in beperkte hoeveelheid,
overeenkomende met de allerdringendste be
hoeften, zullen kunnen worden Ingevoerd,
terwijl daarbij streng zal worden gelet op de
herkomst en op de omstandigheid, of de goe
deren al of niet als weelde moeten worden
beschouwd.
De Giornale d'Italia verklaart verder, dat
de koele berekening, die ten grondslag ligt
aan de sanctiemaatregelen, de bedoeling heeft
Italië uit te hongeren en de verovering onmo
gelijk te maken van het koloniale gebied, dat
hij de vredesonderhandelingen na den oorlog
Italië door zijn bondgenooten Engeland en
Frankrijk is geweigerd.
De houding van Griekenland.
De Grieksche regeering zal deelnemen aan
de financieele sancties, welke vanwege den
Volkenbond op Italië zullen worden toegepast.
Thans is bepaald, dat voortaan geen leenin
gen of credieten zullen mogen worden ver
strekt aan Italië of Italiaansche firma's.
De Romeinsche correspondent van de Daily
Telegraph schrijft aan zijn blad, dat Italië
zeer veel aandacht besteedt aan de sancties
en de voedselprijzen. De pers doet alle moge
lijke moeite om den boycot van buitenlandsche
goederen te bevorderen.
De visch wordt langzamerhand zeer
schaarsch in Italië, aangezien dit artikel
voornamelijk van het buitenland uit werd
ingevoerd. De Tribuna beklaagt zich erover,
dat groente en fruit sterk in prijs zijn ge
stegen. Verder heeft de nationale federatie
van kruideniers een prijslijst voor koffie opge
steld. Koffie wordt in Italië zeer veel gedron
ken en de kleinhandel heeft geprofiteerd van
de sancties door zijn prijzen op te zetten.
De buitenlandsche juweliers en zilver
smeden hebben reeds hun waardevolle artike
len in veilige bewaring gebracht.
Vele buitenlandsche kooplieden denken er
ernstig over niet langer met verlies handel
te voeren en hun zaken te sluiten.
DE BESPREKING TUSSCHEN MUSSOLINI
EN SIK EftlC DRUMMOND.
Geen verdere terugtrekking van Ita
liaansche troepen uit Libye?
Naar verluidt te Rome zou van officieele
zijde met nadruk ontkend worden, dat Mus
solini in het gesprek, dat hij Dinsdagavond
met Sir Eric Drummond heeft gehad, zich
bereid zou hebben verklaard een tweede di
visie Italiaansche troepen uit Libye terug te
trekken.
Volgens Reuter was men gisteravond te
Londen van ooraeel, dat nieuwe besprekingen
gevoerd zullen moeten worden, voordat men
kan vaststellen, of Italië en Groot-Brittannië
ten aanzien van de situatie in de Middelland-
sche Zee concrete maatregelen kunnen ne
men. Deze besprekingen zullen, naar men
meent, ongetwijfeld volgen.
Reuter meldde ook uit Rome, dat de kwes
tie van de vloot in de Middellandsche Zee
niet in détails was behandeld. Alleen was van
beide zijden de wensch uitgesproken, dat er
ontspanning komt in de betrekkingen tus
schen Italië en Engeland.
WAPENBESTELLINGEN VOOK ETHIOPIË.
De Etiopische regeering heeft bij een wapen
fabriek in Enge .and groote orders geplaatst
voor munitie, geweren en mitrailleurs van het
allernieuwste model.
In België en Tsjechoslowakije zijn gelijke
bestellingen gedaan.
De bestellingen zullen contant worden be
taald. In EDgeland geschiedt een deel der
betalingen met geld, dat vrijwillig en meeren-
deels anoniem bij de Ethiopische legatie is
gedeponeerd.
Men meent dat de in België bestelde wape
nen reeds in Djiboeti zijn aangekomen.
Begrooting van Financiën.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer, be
treffende de begrooting van het Departement
van Financiën voor 1936. Wij lezen er o.a. in:
Vele leden waren teleurgesteld, daar de
opbrengst der Omzetbelasting over 1934 ruim
27 millioen lager is dan geraamd werd. Ge
vraagd werd, welke de voornemens van den
Minister zjjn ten aanzien van wijziging der
Omzetbelasting-wet ten behoeve van gemeen
telijke lichtfabrieken.
Men meende te weten, dat een aantal ge
meenten eenigen tijd geleden bericht heeft
ontvangen, dat de minister van Financiën be
slist heeft, dat de recognities voor vergunnin
gen. tot het hebben van radiodistributiegelei-
dingen in en aan Rijkseigendommen in den
vervolge zullen bedragen 25 ct. voor eiken
abonné, die door middel van deze leidingen
rechtstreeks aan het distributienet is verbon
den. Men achtte de gevolgde handelwijze
staatsrechtelijk bedenkelijk. Men gaf in over
weging, dat de minister deze aangelegenheid
nader in beraad zal nemen om een regeling te
Een weinig Dampo in
beide neusgaten geeft
terstond verlichting.
Doos 30 cent
Pot 50 cent
treffen, die meer het rechtsgevoel bevredigt.
Enkele leden drongen aan op ernstig onder
zoek naar de vraag, of niet particulieren door
het bestaan en de handelingen van het rijks-
inkoopbureau worden benadeeld.
Verscheiden leden zouden het op prijs stel
len, nauwkeurig te worden ingelicht, onder
welke omstandigheden en voorwaarden den
middenstand crediet wordt verstrekt.
De „Tribuna" publiceert sedert eenige dagen
artikelen over de handelsbetrekkingen van de
landen, die de sancties toepassen. Na eerst
Engeland, Frankrijk, Rusland en België be
handeld te hebben, is eerst thans de beurt aan
Nederland gekomen. In het artikel wordt
eerst gezegd, dat Nederland gedurende den
wereldoorlog neutraal is gebleven en zich dus
tegenover Italië niet in de positie bevindt van
Engeland, Frankrijk en België, de vroegere
bondgenooten van Italië.
Daarna wordt uiteengezet, dat men bij het
noemen van Nederland niet denken moet aan
den Europeeschen staat van dien naam, een
klein land met slechts acht millioen inwoners,
maar, zoo gaat de artikelschrijver voort, men
moet daarbij denken aan het Nederlandsche
imperium, een wereldimperium, waarover die
genen, die van Nederland een indruk hebben
als zou het geheele land niet anders zijn dan
een aardig plaatje, niets afweten.
Hij noemt dan de afmetingen en het aantal
inwoners van de overzeesche bezittingen en
voegt er bij, „wat de verhouding tusschen
staat en imperium betreft, moet men in dit
geval er bij voegen, dat de eene in geen ver
houding staat tot de andere". Nederland, dat
een wereldmacht is, heeft zich met bewust
heid uitgesproken voor de sancties en wil be
letten, dat Italië, een land met 44 millioen
inwoners, de definitieve veiligheid schenkt aai*
zijn twee bescheiden kolonies in Oost-Afrika.
Ook Nederland wenscht, dat de geschiedenis
thans blijft stilstaan, om een garantie te meer
te bezitten voor zijn groot imperium.
Zeker heeft Nederland belang bij solidari
teit met het Britsche rijk, maar juist die
solidariteit zou het begrijpelijk maken, wan
neer men in dat land een politiek als de
Engelsche, die in het Verre Oosten, waar toch
Japan eventueel Ned.-Indië zou kunnen bedrei
gen, volkomen passief bleef en daarentegen
in de Middellandsche Zee onmiddellijk de
meest krachtige maatregelen neemt, zou ver-
oordeelen een politiek, die hoogst gevaarlijk
is en in strijd met de Nederlandsche belangen
Nederland heeft tot nu toe deel uitgemaakt
van het continentale blok der goudlanden,
hoezeer het ook te lijden had onder de Brit
sche aanvallen, die ten doel hadden, den
gulden het lot te doen deelen van het Britsche
pond. Door deel te nemen aan de sancties,
onderwerpt Nederland zich aan een politiek,
die zich naast andere dingen, ten doel stelt,
de solidariteit te ondermijnen van het conti
nentale blok der goudlanden.
De verdeeldheid inzake de spelling.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over de Onderwijs-begrooting.
Wij stippen er uit aan:
Vel leden zouden gaarne vernemen, welke
de voornemens van den minister zijn ten aan
zien van elk der aanhangige wetsontwerpen
inzake het onderwijs: het ontwerp-Terpstra
tot wijziging der Lager-onderwijswet 1920, het
Kweekschoolontwerp, het ontwerp tot rege
ling van het aanvullend onderwijs (Cursus-
ontwerp), het wetsontwerp tot regeling van
het voorbereidend hooger en algemeen vor
mend middelbaar onderwijs en dat tot wijzi
ging en aanvulling der Hooger-onderwijswet.
Indien, aldus verscheidene leden, de minster
tot nieuwe wettelijke regelingen zou willen
overgaan, zal het een redelijke eisch zjjn, dat
men van onderen af aan de organisatie op
bouwt en in geen geval eerst met het middel
baar of voorbereidend hooger onderwijs
begint.
Naar aanleiding van den tweeden volzin uit
dat gedeelte van de Troonrede, dat betrek
king had op het departement van Onderwas,
Kunsten en Wetenschappen, werd door zeer
vele leden gevraagd, op welke wijze de minis
ter zich voorstelt, de juiste en diepere kennis
en de zuivere uitspraak van de Nederlandsche
taal verder te bevorderen.
Velt leden meenden, dat het allereerst
noodig zal zijn, dat er eenheid ontstaat in de
schrijfwjjze van onze taal; helaas moet worden
geconstateerd, dat de, huns inziens, weinig
doordachte invoering van een schrijfwijze,
tegen den wil van de groote meerderheid van
ons volk in, veel strijd en verdeeldheid heeft
gebracht.
Hoe langer hoe krachtiger keeren velen zich
van de „examenspelling" af; zelfs tijdschrif
ten, handelsondernemingen en bureaux, die
aanvankelijk de nieuwe spelling volgden, zijn
zijn daarvan teruggekomen, nu de Regeering
zelf de schoolspelling niet volgt; naar de
meening van deze leden is de geschapen toe
stand onhoudbaar.
Wederom gaven eenige leden te kennen,
dat het aantal inrichtingen van hooger onder-
onderwfls in ons land te hoog is te achten.
Daarentegen uitten verschillende leden be
zwaren tegen allerlei voorgenomen bezuini
gingen op het hooger onderwijs.
Verscheiden leden meenden, dat de toe
stand van het openbaar 1. o. reden geeft
0. November. Zoo nu en dan komt
er wel eens iemand op een nieuw idee. Op een
idee, dat niet van een ander is afgekeken. Op
een idee, dat oorspronkelijk, geestig of char
mant is. Of alle drie tegelijk.
Acht maanden geleden dreigde de studie
van Bill Quon, een veelbelovend student aan
de Technische Hoogeschool te Washington,
vast te loopen, wegens gebrek aan contanten.
Arm worden nu is in geen enkel land zóó
erg als in Amerika. De reputatie van „hjj-
had-vroeger-drie-ton" mag in onze burgerlrjk-
traditioneele samenleving aanleiding zijn om
op straat 'n eerbiedige boog om dien voor-
maligen rijkaard heen te maken, in Amerika
heeft zoo'n onttroonde plutocraat tot eersten
moreelen plicht, zichzelf uit de sociale samen
leving te elimenteeren en te zorgen, zoo gauw
mogelijk weer te „arriveeren", hetzij met ge
weld of list. Het liefst natuurlijk met list,
omdat geweldenaars met het etiket „gang
ster" worden beplakt; wat niemand aange
naam kan zijn.
Hoe gering zijn dus de kansen voor een
klein Chineesch student, die in het meedoo-
genlooze land van den dollar aan den grond
raakt!
Maar Bill Quon kneep zijn spleetoogjes
dicht, peinsde en toonde zich een meester in
de levenskunst. Hij herschiep zichzelf in een
naamlooze vennootschap, waarvan de bezit
tingen uitsluitend bestonden uit: Bill's brein.
Brains Limited, N.V. tot Exploitatie van
Bill Quon's hersenen, kwam in optima forma
tot stand. De Chineesche gezant te Washing
ton en zeven andere personen, die fiducie had
den in de onderneming, namen er aandeelen
in. En nu komt het wonder, hetwelk ik de
zetterij beleefd verzoek in een feestelijk
lijstje te zetten:
Hij kwam onlangs door zqn examen
en kreeg onmiddellijk een baan, die
hem zesduizend gulden per jaar op
levert. Toen hij zijn eerste maand sala
ris ontving, riep hij een vergadering
van aandeelhouders der N.V. bijeen,
waarin besloten werd, een interimair
dividend van 10 pet. uit te keeren.
•«*?-«!*-"SST-*S"
f
Men zou den schranderen Chinees bijna be
nijden om de prachtige verhalen, die hij later
aan zijn kinderen kan doen. Want wie kan
zich, als hij er op beroemen, dat hij eens stu
deerde met hersenen, die niet van hem waren,
aangezien hij ze gestoken had in een Naam
looze Vennootschap, wier aandeelhouders er
alle rechten op konden doen gelden.
Maar men moet er niet aan denken, wat
er gebeurd zou zijn indien hij de ver-wachtin
gen van zijn aandeelhouders een beschaamd
had en deze tot verdeeling van het eenige be
zit der N.V. waren overgegaan
tot bezorgdheid. In 1934 zijn blijkens het
onderwijsverslag niet minder dan 278
openbare scholen opgeheven, van welke
een groot aantal in het geheel niet gemist
kon worden.
Verscheiden leden vestigden voorts de aan
dacht op den h.i. zorgwekkenden voedings
toestand van schoolkinderen.
Het bijvoegsel tot de Nederlandsche Staats
courant van Dinsdag 5 dezer no. 216 bevat
het verslag der commissie, in 1935 belast ge
weest met het afnemen van de eindexamens
aan de van Rijkswege gesubsidieerde zeevaart
en machinistenscholen. Hieraan is ontleend:
Aan het examen namen deel: 99 candidaten
voor getuigsehrfit B.S., van wie 69 slaagden;
79 candidaten voor getuigschrift A.S., van
wie 47 slaagden; 31 candidaten voor getuig
schrift B.M., van wie 22 slaagden; 98 candi
daten voor getuigschrift B.S. in rekenen,
algebra en vlakke meetkunde, van wie 83
slaagden en 22 candidaten voor getuigschrift
B.M. in rekenen, algebra, meetkunde, be
schrijvende meetkunde, scheikunde, Neder
landsche taai en aardrijkskunde, van wie 15
slaagden.
TELEVISIE TE EINDHOVEN.
De techniek gaat verder. Ge
staagde proefneming met televisie.
Destijds hebben wjj bericht, dat de eigen
experimenteele televisie-zender van Philips te
Eindhoven weldra gereed zou zijn.
Thans blijken de proefnemingen met den
inmiddels reeds voltooiden zender goede resul
taten te hebben opgeleverd. Donderdag be
zocht nl. een gezelschap leden van het Kon.
Instituut van Ingenieurs de Philipsfabrieken
en bij die gelegenheid werd met behulp van
de televisie-camera o. m. een openluchttafe
reel met zich bewegende personen opgenomen,
door den zender uitgezonden en elders door
een televisie - ontvangapparaat als recht-
streeksch televisiebeeld weergegeven, dus zon
der gebruik te maken van een tusschenhlm.
Zelfs bij matige natuurlijke verlichting vol
deed het systeem zeer goed en bleek tevens
de groote gevoeligheid van de gebruikte
iconoscopen, die in het philips-lahoratorium
zijn vervaardigd.
Donderdag heeft ir. A. A. Mussert een rede
gehouden voor de N. S. B.
Spreker behandelde ook in deze vergade
ring, evenals hij in Amsterdam had gedaan,
het in beslag nemen van de persenen van
„Volk en Vaderland" en vroeg „Regeert
Albarda of Moskou nu reeds in ons land?"
„Nog niet," zeide spreker. „Colijn regeert nog
steeds in Nederland, maar hij heeft nog
slechts veertien zetels van de honderd in de
Tweede Kamer. In een parlementairen staat
moeten er dus zeven en dertig bijgehuurd
worden."
Als wij onze propaganda niet meer met de
pen mogen voeren, dan zullen wij het volk
opzoeken achter de haardsteden om voor onze
ideeën te prediken.
In onze geleden zei hij moet het recht
hoog worden gehouden tegenover ieder;
rechtvaardigheid voor het geheele volk, ook
voor de Joden. Er is een anti-semletische
