De oorlog in Abessinië.
Verkorte oorlogsberichten
uit Abessinië.
HELDERSCHE COURANT VAN POND' RDAG 14 NOVEMBER 1935.
5
De Italianen consolideeren hun stellingen
in het Noorden.
Om het behoud der
munitieuoevoerwegen.
Gemeenschappelijk antwoord
op Italiaansche nota
overwogen,
Van het Noordelijk front.
Van het Zuidelijk front.
Van het Oostelijk front.
Een verwoed gevecht bij
Daggaboer
Een vaandeluitreiking
te Addis Abeba
Trouw tot in den dood.
De ambulance naar
Abessinië.
Hoare tegen een blokkade.
i
De toepassing van de
sancties.
F.en Oostenrijksch embargo op
den wapenuitvoer naar Italië.
Engeland ^rendeltde deur
China en Japan
Anti-Engelsche relletjes
te Kaïro.
Geheime manoeuvres op
groote schaal.
Anarchistische woelingen in Japan
De Amerikaansche vloot.
De Volkenbond overleden
verklaard.
Veldslag in Zuid Tigré
te wacnten.
Ras Sejoem wint terrein.
De behoeften van een leger.
TWEEDE BLAD
De strategische positie der
Abessijnen.
(Van onzen bijzonderen correspondent
W. P. Deedes.)
Addis Abeba, Woensdagavond 13 Nov.
De hevigste en waarschijnlijk meest critieke
veldslag sedert het uitbreken van den oorlog,
zal vermoedelijk worden geleverd tusschen
Harrar en Djidjiga en wel veel spoediger dan
men verwachtte. Dit is de gevolgtrekking, die
men hier uit den verrassend snellen opmarsch
der Italianen in het Zuiden heeft gemaakt.
Berichten over de posities der Italiaansche
troepen zijn slechts vaag en men gelooft al
gemeen, dat zij Djidjiga als hun eerstvolgende
doel hebben gekozen. Deze meening berust op
de volgende overwegingen. Ten eerste is het
moeilijk hun leger halt te doen houden op
zoo korten afstand van Djidjiga, en ten
tweede is het duidelijk, dat de Italianen den
weg, waarlangs wapenmateriaal voor de Abes
sijnen wordt ingevoerd uit Berbera in Britsch
Somaliland, willen afsnijden. Geruchten over
de bewegingen van de verdedigende troepen
in Ogaden zijn te vaag om betrouwbaar te
zijn. Berichten over het aantal dooden en ge
wonden varieeren tusschen getallen van 500
en 2000.
Het schijnt wel zeker te zijn, dat Hapte
Michael's leger, dat Gorrahei verdedigde, ern
stige verliezen heeft geleden, maar het is
evenzeer mogelijk, dat de inheemsche Itali
aansche troepen bij den aanval verliezen heb
ben geleden.
Buitenstaanders, die de landstreek kennen,
meenen, dat alleen een wonder zal kunnen
verhinderen, dat een of meer der vier opruk
kende Italiaansche colonnes binnen afzien-
baren tijd Djidjiga zal bereiken. Zij geven
echter tevens te kennen, dat er waarschijnlijk
hevig g evochten zal worden, voordat de
Italianen inderdaad voor Djidjiga zullen
staan. Het is daarom vermoedelijk nuttiger
om het mogelijk verloop der vijandelijkheden
in de toekomst af te leiden uit de aantallen,
posities en bewegingen der Abessijnsche troe
pen, welke gegevens ik zoo juist in mijn bezit
heb gekregen. Zij zijn echter voor wat het
Zuiden betreft aanmerkelijk minder correct
dan de gegevens over de gebeurtenissen aan
het Noordelijk front, omdat het terrein der
actie daar zooveel grooter is en er onlangs
belangrijke bewegingen van de legers hebben
plaats gevonden.
Ras Nasiboe's leger is nog steeds de sterk
ste Abessijnsche troepenmacht in het Zuiden.
Honderdvijftig duizend van zijn manschappen
liggen tusschen Harrar en Djidjiga en ten
Zuiden van deze twee steden. Deze troepen
bezetten ongeveer een rechthoek, waarvan
hoeken vormen. Ras Nasiboe's troepen zullen
Harrar, Djidjiga, Biaworaba en Warroh de
grootendeels beiast worden met de critieke
verdediging van Harrar. Er is verder nog een
leger van *60.000 man onder bevel van Ras
Gesatsjof, dat achter Djidjiga ligt, in een
driehoek, gevormd door de spoorlijn en de
grens van Britsch Somaliland. Het grootste
deel van Dedjasmatsj Ambo's leger van 40.000
man, bevindt zich in het Oosten van Aroesi,
waarschijnlijk ongeveer 50 mijl ten Zuiden
van Harrar. Misschien hebben zij hun positie
sche troepenmacht, waarover de meeste twij-
kortgeleden eenigszins gewijzigd. De Abessijn-
fel bestaat, is Hapte Michael's 'eger, dat
rondom Gorrahei lag. Het bestond oorspron
kelijk uit 20.000 man, thans echter waarschijn
lijk uit veel minder.
Ras Desta's troepen zijn op het oogenblik
van het meeste belang. Ras Desta heeft 20.000
man onder zijn bevel. Zijn hoofdkwartier is in
Allata. Hij bevindt zich thans dichter bij het
centrum van het Bale-district. Achter hem
in het Sidamo-district, ligt een reserve van
80.000 man. In het Oostelijk gedeelte van het
Zuidelijk gebied zijn de legers kleiner en meer
onderverdeeld.
Uit dit overzicht kan men een indruk krij
gen van de toekomstige bewegingen van de
betrouwbare leiders als Ras Desta, die reeds
met zijn troepen in Oostelijke richting trekt.
Een betrouwbaar en onpartijdig persoon
gaf mij vanmorgen een uiteenzetting van deze
bewegingen en gaf nadrukkelijk a's zijn mee
ning te kennen, dat hij veel succes daarvan
verwachtte.
Minstens de helft van Ras Desta's troepen
trekt reeds Oostwaarts,terwijl duidelijke,
maar minder betrouwbare^ berichten eveneens
gelijktijdige bewegingen in Zuidelijke richting
melden. Uit onpartijdige bron verneem ik, dat
een groot deel van Ras Desta's troepen Zuid
oostwaarts is getrokken in de richting van
Dolo, vermoedelijk met de bedoeling om
Mogadiscio, de haven van Italiaansch Somali
land, te bereiken. Als dit juist is, blijkt, dat
de twee grootste elkaar bestrijdende leger
machten in volkomen tegenovergestelde rich
ting marcheeren, zonder elkaar te ontmoeten.
Aan de Noordzijde van het Zuidelijk front
ziet de toestand er meer critiek voor de
Abessijnen uit. Ik verneem, dat Ras Nasiboe
ot een Zuidwaartsche insluipende manoeuvre
is overgegaan, om daardoor om de Italianen
een e trekken, in plaats van tegenover hen
e omen staan. De breedte van den sector,
waarover de Italianen opmarcheeren, schijnt
dit plan echter te zullen verijdelen
De Abessijnen houden vol, dat hun plannen
met in de war gebracht zijn door de laatste
gebeurtenissen, maar dit lijkt, zooals ik gis
teren reeds zeide, twijfeachtig. Intusschen
bevinden de Abessijnen zich, wat hun wapen-
invoer betreft, in een lastige positie, want als
de Italianen er in slagen tot aan Djidjiga op
te trekken, zullen daardoor de huidige rege
lingen, waarbij Britsche wapenen en munitie
uit Berbera werden aangevoerd, in de war
worden gebracht. Vanmorgen werd een
Italiaansche verkenningsvlucht boven Djidjiga
gesignaleerd. Vermoedelijk zullen de Abes
sijnen trachten niet alle invoer via dezelfde
plaats te laten loopen. De Abessijnsche regee-
nr>g heeft het Fransche verzoek de spoorlijn
hiet voor wapentransport te gebruiken, waar-
mede men hoopte Italiaansche bombarde-
hienten op de lijn te voorkomen, van de hand
gewezen. Zij is van plan een gedeelte der
r' srlle ammunitie via Djiboeti en een ander
gedeelte per vrachtdienst uit Berbera te ver
voeren Haar laatste toevlucht is Port
Soedan, waar vandaan met zware vracht
wagens en muilezels via Koermoek in den
Engelsch-Egyptischcn Soedan en Nakamti in
West-Abessinië de voorraden naar Addis
Abeba zullen kunnen worden vervoerd.
De Engelsche regeering is van meening, dat
de regeeringen, die sancties toepassen, langs
diplomatieken weg met elkaar overleg dienen
te plegen omtrent het antwoord op de Itali
aansche protestnota.
Welingelichte kringen achten een collectief
antwoord gewenscht, opdat de pogingen van
Italië, om het gesloten front der Volkenbonds
staten te verbreken, geen succes zullen
hebben.
Wat de Italiaansche tegenmaatregelen be
treft, deze onderschat men niet, doch men
voegt er aan toe, dat de Britsche regeering
bereid is aan deze tegenmaatregelen in elk
opzicht het hoofd te bieden.
In afwachting van den slag.
Reuter meldt uit Rome:
De Italianen hebben hun linies 12 K.M.
ten Zuiden van Makallé gevestigd. Het ge
bied van Tembien is geheel doorkruist en de
Abessiniërs zouden deze streek verlaten heb
ben.
Volgens de Popoio di Roma bedraagt het
aantal Abessiniërs aan het Noordelijk front
180.000, aan het Westelijk front 40.000 en
aan het Zuid-oostelijk front 20.000. Voorts
zouden 40.000 man een reserve voor speciale
manoeuvres vormen.
Tembien in het bezit der Italianen.
De troepen van generaal Maravigna heb
ben naar Reuter van het Tigré-front meldt,
hun opmarsch in de richting van de Takazze
voortgezet. Zij hebben het geheele gebied ten
Noorden van deze rivier verkend. Men kan
thans zeggen, dat het gebied van Tembien in
handen van de Italianen is.
Bij Makallé.
Naar Reuter uit Asmara meldt, beschouwt
men het landingsterrein bij Makallé als on
geschikt voor de vestiging van een vliegtuig
basis en zoekt men thans in de streek van
Makallé naar een betere gelegenheid.
De stad is nog verlaten, de meerderheid
van de bevolking, die bij de komst van de
Italianen in het veld gevlucht is, Is nog niet
weergekeerd. De vlakte van Makallé is nog
voor vrachtauto's ontoegankelijk en men
werkt hard aan den aanleg van een weg.
Het Italiaansche leger versterkt zjjn stellin
gen en deelt levensmiddelen uit aan de be
woners. Generaal de Bono heeft een bekend
making uitgevaardigd, waarin hij nog eens
wijst op de afschaffing van de slavernij.
In en om Harrar.
De oorlogscorrespondent van het D.N.B. te
Asmara meldt:
Sterke Abessijnsche troepenafdeelingen, die
in militaire kringen alhier geschat worden op
200.000 man, hebben de toppen in de streek
van Harrar bezet.
Zij staan onder opperbevel van ras Nassi-
boe. Te Harrar zelf zouden, naar in Italiaan
sche kringen alhier verluidt, pro-Italiaansche
betoogingen gehouden zijn.
Muiterjj onder Abessijnsche
troepen
Volgens mededeelingen van Abessijnsche
krijgsgevangenen en deserteurs aan het Ita
liaansche front, zijn bij een muiterij in de
omgeving van Harrar 70 Abessijnsche sol
daten gedood. 70 anderen zouden zijn terecht
gesteld op last van het Abessijnsche opper
bevel.
Italiaansche toebereidselen.
Reuter meldt uit Dzjiboeti:
De Italiaansche actie ten Westen van de
Fransche kolonie en aan de kust van Somali
land neemt toe, zij is in de eerste plaats gericht
op het dal van de rivier de Awasji, en ver
volgens op den spoorweg van Dzjiboeti naar
Addis Abeba.
Waarschijnlijk zullen de Italiaansche troepen
uit Somaliland en die uit Eritrea trachten te
Diredawa bij elkander te komen, doch het is
juist in dit gebied, tusschen Harrar en Direda
wa, in den omtrek van Las Araya, dat de Abes
siniërs aanzienlijke strijdkrachten hebben ge
concentreerd.
In het district Aoecsa trachten de Italianen
den gouverneur Jaja, die het bewind voert over
het gebied van de Dankali-woestijn, en wiens
strijdkrachten den opmarsch naar Aisja en
Harrar belemmeren, te bewegen, naar hen over
te loopen.
De regeering te Addis Abeba deelde Dins
dag mede, dat in de provincie Ogaden bij
Annale in de buurt van Daggaboer de Abes
siniërs een sterke gemotoriseerde afdeeling
der Italianen ontmoet hebben. Slechts gewa
pend met een geweer vielen de soldaten op de
tanks aan of trachtten hen door de struiken
in brand te steken tot stilstand te brengen.
Na een verwoed gevecht bemachtigden zij
vier tanks en zes automatische machinegewe
ren. Aan de zijde der Italianen werden zes
hoogeren en talrijke Italiaansche en Inland-
sche manschappen gedood. De overigen sloe
gen op de vlucht.
Verder hebben de Abessiniërs bij Annale
een Italiaansch detachement overvallen en
hiervan den aanvoerder en talrijke soldaten
gedood. Bij deze gevechten sneuvelden aan de
zijde der Abessiniërs slechts twee manschap
pen.
Reuter meldt uit Addis Abeba:
De negus heeft een nieuw vaandel over
handigd aan de keizerlijke garde, welke drie
maanden lang door de Belgische militaire
missie is afgericht. De garde defileerde feil
loos voorbij den negus, zooals vermoedelijk
nog nooit in Abessinië is gezien. Na het
vaandel in ontvangst te hebben genomen,
keerde de vaandeldrager zich tot den troep
en riep:
„Laten we zweren tot den dood voor het
vaandel te strijden!"
Alle officieren legden den eed af.
De negus zeide: „Ik hoop, dat gij het vaan
del zult weten te bewaren, dat een teeken
tot hereeniging zal zijn in de ure des ge-
vaars."
De negus woonde deze plechtigheid bij, ge
kleed in zijn generaalsuniform. Hij kwam te
paard naar het plein van het nieuwe paleis,
gevolgd door zijn beide zonen en een aantal
hoogwaardigheidsbekleeders, onder wie Fitao-
rari Berroe, de vroegere minister van oor
log, die kort geleden gratie heeft gekregen.
Ook dr. A. van Schelven gaat mede.
In verband met het feit, dat jhr. dr. Van der
Does, die als chirurg met de ambulance van
het Ned. Koode Kruis naar Abessinië zal wor
den uitgezonden, zich slechts voor drie maan-
cen beschikbaar heeft gesteld, zal ook dr. A.
van Schelven chirurg-uroloog te Velp deel
nemen aan deze ambulance.
De ambulance zal vermoedelijk 4 ot 5 De
cember per Kota Radja van de Rotterdamsche
Lloyd vertrekken.
Nog een geneesheer aangewezen.
De commissie, belast met de samenslel-iiig
van de Nederlandsche ambulance voor Abes
sinië heeft, naar het „Hbld." meldt, alsnog
een medicus uitgekozen, die van den medi-
schen staf deel zal uitmaken, n.1. dr. C. Lampe
te Nijmegen. Tevens is bepaald, dat er twee
gediplomeerde verplegers zullen meegaan.
Wie dat zullen zijn, staat nog niet vast.
Sir Samuel Hoare heeft zich in een verkie
zingsrede verontwaardigd gekeerd tegen de
denkbeelden der arbeiderspartij en van Lloyd
George, die de verbinding tusschen Italië en
zijn Oost-Afrikaansche koloniën wil afsnijden
door een blokkade van het Suezkanaal en Gi
braltar.
Als men naar hen had geluisterd, zeide hij.
zouden wij reeds met Italië in oorlog zijn. Hun
raadsgevingen zouden tot oorlog geleid, en
den grondslag van den Volkenbond collec
tief optreden vernietigd hebben.
Het Italiaansche verweer.
De hertog van Aosta heeft den secretaris
van de fascistische partij te Triest een aantal
baren goud en zilver ter hand gesteld, welke
zijn verkregen uit versmelting van gouden en
zilveren sieraden uit zijn familiebezit. Tevens
overhandigde hij hem een som van 30.000 lire
en verklaarde, dat in zyn huishouden alle
maatregelen waren genomen om de sancties
het hoofd te bieden.
Egypte is nog niet gereed.
Bij den president der coördinatie-commissie
is een brief van de Egyptische regeering bin
nengekomen, waarin verklaard wordt, dat het
de regeering te Kairó wegens gebrek aan tijd
nog niet mogelijk is geweest, den datum te
bepalen, waarop de sanctiemaatrege'en in
werking zullen treden.
Gaat Italië uit den Volkenbond?
D.N.B. meldt uit Rome:
Het blad Tavere heeft gisteren een hoofd
artikel, waarin met de uittreding van Italië
uit den Volkenbond gedreigd wordt.
Italië heeft thans lang genoeg geduld met
Genève gehad en zal uit de bewijzen van
vijandschap binnenkort de noodzakelijke con
sequenties moeten trekken.
De indruk te Genève.
Men vindt te Genève, naar Reuter meldt, de
toon van de Italiaansche nota beslist, doch
niet heftig.
Intusschen is men a gemeen van opinie, dat
de kwestie, of Italië nog langer lid van den
Volkenbond zal blijven, spoedig acuut zal
worden. Men verwacht, dat de groote fascis
tische raad Zaterdag een besluit in deze
kwestie zal nemen.
Fransche persstemmen.
De Parijsche correspondent van de „N.R.Ct."
telefoneerde gisterenochtend:
De Italiaansche nota over de sancties is
hier om toon en inhoud meegevallen. Geen
enkele courant vindt er iets op te zeggen.
Men verheelt zich niet, dat de groote fascis
tische raad, die weldra samenkomt, anders
zal spreken. Men kan geneigd zijn het feit,
dat de Italiaansche regeering zich tot de
mogendheden afzonder ijk inplaats van tot den
Volkenbond richt, op te vatten als het bew.js
dat zij den een tegen den ander wil uitspelen.
Dat gelooft men hier niet. Veeleer zou het
in de bedoeling van Rome liggen op deze
manier de internationale solidariteit te laten
voortbestaan. Heel prettig doet het aan, dat
Rome te kennen geeft niet te hopen gedwon
gen te worden den Volkenbond den rug toe
te keeren. De klacht geldt niet het beginsel,
maar de wijze van toepassing der sancties.
Het Italiaansche verweer.
De minister van marine heeft gelast, dat
Dinsdag en Woensdag de leden van de zee
macht geen vleesch mogen eten, noch aan
boord, noch te land, tenzij in speciale omstan
digheden, waarvoor bijzondere vergunning zal
worden verleend.
Antwoord van de Dominioaansche
Republiek.
De regeering van de Dominicaansche
Republiek, die de eenige Volkenbondsstaal
was, die zijn houding inzake de sanctie
maatregelen tegen Italië nog niet had be
kend gemaak., heeft thans aan het Volken
bondssecretariaat telegrafisch medegedeeld,
dat zij uit eerbied voor de verplichtingen van
het Volkenbondsverdrag zich mei de Volken
bondsstaten geheel solidair verklaarde, voor
allee wat de aanvaarding en de toepassing der
sanctiemaatregelen tegen Italië betreft.
Geen crediet voor Italiaansche
schepen.
De Shell Oil Compagny te Port Said heeft
besloten aan Italiaansche schepen slechts olie
en benzine tegen contante betaling te ver
strekken.
Italië koopt kameelen.
Naar Reuter uit Suez meldt, hebben de
Italianen met Saoediè Arabië een contract ge
sloten voor den aankoop van 18.000 kamee
len tegen den prijs van 18 gouden ponden
per dier, terwijl de normale prijs voor een
kameel 5 papieren ponden is.
De kameel is een onmisbaar rij- en last
dier bij krijgsverrichtingen in woestijngebied.
Een luchtaanval op Harrar?
Reuter meldt uit Harrar, dat vijf Italiaan
sche vliegtuigen, die uit Dagaboer kwamen,
het dorpje Agar es Salam tusschen Dzjidzjiga
en Dagaboer hebben gebombardeerd.
Een der toestellen vloog daarop heel laag
over den weg naar Dzijdzjiga en wierp bom
men op de vrachtauto's met Abessijnsche
troepen, die op weg naar het front waren.
„Oostenrijk blqft trouw aan den
Volkenbond."
Reuter meldt uit Weenen:
De Oostenrijksche minister van buitenland-
sche zaken. Berger-Waldenegg, heeft in de
financieele commissie van den Bondsdag
medegedeeld, dat Oostenrijk evenals de andere
landen een embargo zal afkondigen op den
uitvoer van oorlogsmateriaal naar Italië.
De minister van buitenlandsche zaken gaf
een uiteenzetting van de door hem gevoerde
politiek. Deze, aldus de minister, is zuiver
Oostenrijksch en ingegeven door het gezond
verstand. Van Oostenrijksch standpunt bezien
is Abessinië niet waard, dat ook maar één
enkele arbeider als landbouwer in Oostenrijk
er honger voor lijdt.
Oostenrijk kan geen oeconomische sancties
tegen Italië toepassen, daar deze voor het
land den ondergang zouden beteekenen. De
minister voegde hieraan toe, dat de Oosten
rijksche gedelegeerde te Genève er nadrukke
lijk op heeft gewezen, dat Oostenrijk trouw
blijft aan het vredes-ideaal van den Volken
bond. Deze vredeswil van Oostenrijk komt
duide'ijk tot uiting in het besluit om een
embargo af te kondigen op den wapenuitvoer
naar Italië.
Geen invoer zonder certificaat uit
staten, die geen lid zijn van den
Volkenbond.
De Berlijnsche corr. van het Hbl. schrijft:
Naar ik van zeer Betrouwbare zijde ver
neem. is elk oogenblik een besluit van de En
gelsche regeering te verwachten, dat reeds
Vrijdag a.s. van kracht zal worden, waarbij
bepaald wordt, dat uit staten, welke geen lid
van den Volkenbond zijn, niets meer in Enge
land mag ingevoerd worden zonder een certi
ficaat, af te geven door de Britsche officieele
vertegenwoordigingen in die landen, waaruit
blijkt, dat de naar Engeland uit te voeren
waren uit het land, dat ze uitvoert, afkomstig
zijn. Het is duidelijk, dat daardoor de invoer
van Italiaansche producten via deze staten
verhinderd moet worden.
GORAHAI ZOU NOG IN HET BEZIT DER
ETHIOPIËRS ZIJN
Harrar, 13 Nov. (Reuter). Een officieel com
muniqué bevestigt het succes der Abessiniërs
te Annale, nabij Gorahai, en het buitmaken van
zes Italiaansche tanks.
Twaalf Italianen werden gedood en ca. dui
zend Italiaansche Somali's gevangen genomen.
Men verklaart voorts, dat Gorahai en Dag
gaboer nog steeds in handen der Abessiniërs
zijn.
Zenuwachtigheid nu ook te Tokio.
Het Duitsche Nieuwsbureau verneemt uit
Tokio, dat aan het departement van buiten
landsche zaken aldaar heden verklaard werd,
dat een verscherping van de spanning tus
schen Japan en China niet uitgesloten is,
indien de draadtrekkers der anti-Japansche
beweging in China hun werk niet onmiddel
lijk staken. In de Japansche pers wordt deze
verklaring met groote letters gedrukt. De
diplomatieke vertegenwoordigers van Japan
moeten te Nanking waarschuwen tegen een
opleving van de anti-Japansche beweging in
China.
De bladen te Tokio melden verder, dat de
Chineesche gezant te Moskou een geheime
overeenkomst tusschen Sowjet-Rusland en de
Ver. Staten voorbereidt, welke overeenkomst
de beteugeling van den Japanschen invloed in
het geheele Verre Oosten beoogt. Een militair
verdrag met Moskou zou reeds gereed liggen.
Verder verwijten de bladen Engeland, dat het
de anti-Japansche actie in China steunt. De
Japansche regeering moet dit gevaar onder
de oogen zien en door een vastberaden hou
ding te Nanking de bedreiging van den vrede
afwenden.
De toestand te Sjanghai. De Ja
pansche kolonie zenuwachtig.
Te Sjanghai verschijnende Japansche bladen
melden, dat 5 Japansche schoolkinderen giste
ren en eergisteren door Chineezen gemoles
teerd zijn.
Zjj melden voorts, dat de Japansche politie
heeft vastgesteld, dat de kogel, die den Japan
schen zeeman in Tsjapei doodde, van hetzelfde
kaliber is als de kogels, waarvan het 19e leger
uit Kanton zich bij de Chineesch-Japansche
vijandelijkheden in 1932 bediende.
De geheele Japansche kolonie te Sjanghai
verkeert in een uiterst zenuwachtige stem
ming.
400 Japansche mariniers in de In
ternationale Nederzetting te Sjanghai.
Nadat op krachtige wijze protesten bij de
regeering te Nanking waren ingediend en ge-
eischt was. thans eindelijk de anti-Japansche
wanordelijkheden te Sjanghai te onderdruk
ken, zijn daar 400 volledig uitgeruste Japan
sche mariniers aan land gezet in de Inter
nationale Nederzetting. De spanning in
Sjanghai is hierdoor wederom grooter gewor
den.
Tokio voorziet verscherping in de
spanning.
Op het ministerie van buitenlandsche zaken
werd medegedeeld, dat toeneming van de
spanning in betrekking met China niet
onmogelijk is, indien de anti-Japansche actie
achter de schermen niet wordt gestaakt. In
de Japansche pers vindt deze opmerking veel
belangstelling.
Ook Engeland wordt aangevallen en ervan
beschuldigd, de anti-Japansche actie in China
te steunen.
De Japansche regeering moet, wordt be
toogd, door haar vastberaden houding tegen
over Nanking en Noord-China de bedreiging
van den vrede in het Verre Oosten tegengaan.
Het algemeen bestuur van de Wafd, dat alle
afgevaardigden dezer partij omvat, heeft be
sloten, aan de regeering zijn steun te onthou
den, om uiting te geven aan zijn ontevreden
heid over de rede van Sir Samuel Hoare, waar
in hy verklaart, dat Engeland zal weigeren, de
grondwet van 1923 te herstellen.
Naar men meent te weten, heeft de Wafd
bovendien aan minister-president Nessim
pasja verzocht af te treden, doch deze zou
hebben geweigerd, in verband met de huidige
onzekere omstandigheden, die hem noopten, de
macht in handen te houden.
Naar Reuter gisterenochtend uit Kaïro meld
de zijn 39 menschen, van wie 19 agenten, ge
wond bij botsingen tusschen studenten en agen
ten ter gelegenheid van de viering van den on
af hankelijksdag. De studenten riepen: „Weg
met Hoare" en „Leve Nahas pasja". Een of
twee van de gewonde agenten moeten er ern
stig aan toe zijn.
De menigte wierp de ruiten in van het
Engelsche consulaat-generaal. Ook van een
Griekschen winkel werden de ruiten inge
gooid. De politie werd in twee wijken ge
dwongen te schieten.
Afdeelingen politie en Egyptische infanterie
zetten verschillende deelen van de stad af en
bewaken vooral de gezantschappen.
Gisteren heeft de leider der Wafd-partij,
Nahas Pasja, voor ongeveer 20.000 aanhangers
zijn aangekondigde protestrede tegen Engeland
gehouden. De rede vond haar hoogtepunt in
een resolutie, samengevat in de volgende vier
punten
le. Het Egyptische volk moet worden uit-
genoodigd elke samenwerking met de Engel-
schen op te geven.
2e. De regeering moet aftreden als protest
tegen de Engelsche inmenging in de binnen-
landsch Egyptische aangelegenheden.
3e. De regeering zai niet gesteund worden
ingeval zij niet aftreedt.
4e. Elke regeering, die met de Engelschen
samenwerkt, wordt als tegenstandster van het
volk beschouwd.
In kringen, die niet tot de Wafd-partq be-
hooren beschouwt men deze rede als een op
roep tot revolutie.
Nieuwe onlusten na de vergadering.
Gisteravond laat meldde Reuter nog uit
Kaïro
Na de groote vergadering van vanavond is
het opnieuw tot relletjes gekomen. Nahas
pasja, de leider van de Wafd-partij, heefteen
felle anti-Bntsche rede uitgesproken vooreen
menigte, die men op 30.000 schatte, De menigte
wierp naar de politie met flesschen en steenen,
zoodat er moest geschoten worden. Er zouden
dooden zijn en talrijke gewonden. Alle zieken
huizen waren, volgens het bericht sedert half
acht bezig met het verzorgen van gewonden.
Uit San Pedro in Californië wordt ge
meld, dat gisteren 100 oorlogsschepen met
400 vliegtuigen zijn vertrokken voor groote
manoeuvres.
Het doel van de oefening wordt streng
geheim gehouden.
Razzia's in de groote steden.
Te Tokio, Osaka en Kobé is een uitge
breide politiecampagne tegen anarchistische
elementen op touw gezet.
In totaal zijn 85 anarchisten en hun 26-
jarige leider gearresteerd. Het politierapport
wyst er op, dat de anarchisten plannen had
den gevormd voor het plegen van invallen
bij banken, postkantoren en winkels.
Daar 300 personen verdacht worden, ver
wacht men nog meer arrestaties.
Het departement van oorlog is voorne
mens het Congres te verzoeken een bedrag
van 40 millioen dollar uit te trekken om 800
nieuwe vliegtuigen voor de luchtmacht in
het komende dienstjaar aan te schaffen.
De bedoeling van het departement is, om
een luchtmacht van 2500 machines op te
bouwen. Op het oogenblik bezit de lucht
macht 1272 vliegtuigen. Het Congres zou
deze aanschaffing gunstig gezind zijn.
Door een Amerikaan sch politicus.
De Amerikaansche senator Pittman, die
voorzitter is van de Senaatscommissie voor
de buitenlandsche aangelegenheden, heeft in
een interview zijn hart gelucht. Er moet
meende deze senator een eind worden ge
maakt aan het militaire optreden van Japan
en Italië. Maar voegde de senator er aan
toe slechts twee machten zyn er die Japan
Men verwacht van Italiaanschen kant,
dat de Abessiniërs in het Noorden een
veldslag voorbereiden, die binnen drie
weken wordt verwacht.
De Italiaansche linie loopt thans op 12
K.M. bezuiden Makallé.
Op het Oostelijk front, de streek van
Moessali, schijnen de Italianen thans weer
oorlogstoebereidselen te maken. De Abes
siniërs nemen uitgebreide afweermaat-
regelen.
Het uitvoerige onderhoud van Sir Erlo
Drummond met Mussolini heeft nog tot
tot geenerlci resultaat geleid. De bespre
kingen worden voortgezet.
Oostenrijk legt thans ook een embargo
op den uitvoer van wapens naar Italië.
Te Kaïro zijn gisterenochtend anti-
Engelsche relletjes uitgebroken.
Berichten van het Noordelijk front ma
ken melding van verrassende Abessijnsche
bewegingen, waarbij de Abessiniërs er in
geslaagd zijn tusschen de Italiaansche
linies by Makallé te komen. Tevens heb
ben zij by Azbi Bera den linkervleugel
van de Italianen tot terugtrekken ge
noodzaakt.
De positie van de troepen van ras
Desta in het Zuiden is thans bekend, zy
vormen een bedreiging van de verbinding
van do Italiaansche voorhoede met het
achterland.
De Italianen hebben thans de Takazze
bereikt.
Gisteravond hebben te Kaïro na de
groote bijeenkomst, waar Nahas pasja een
felle anti-Britsche rede heeft gehouden en
waar een anti-Britsche resolutie is aange
nomen, welke tevens aandringt op het af
treden van de regeering Nessim pasja, op
nieuw ernstige ongeregeldheden plaats ge
vonden. Er zouden dooden zyn en talryke
gewonden.
en Italië kunnen stuiten en dat zijn de Ame
rikaansche marine en de Britsche marine. Op
den Volkenbond kan men zijn hoop niet ves
tigen; die is dood.
In den slag, welke binnenkort in Zuid-Tigré
wordt verwacht, trachten de Italianen het
initiatief te nemen.
De Ethiopiërs verzamelen thans hun strijd
krachten en zoeken het zwakste punt in de
Italiaansche stellingen om slag te leveren.
Om een vereeniging van de Abessinische
strijdkrachten, die dreigen door grooter aantal
en meer terreinkennis sterker te worden, te
beletten, besloten de Italianen de geïsoleerde
groepen te verjagen.
Vier Italiaansche colonnes rukken op naar
de Takazze om te trachten het front van Da-
nakil tot aan de Takazze recht te maken.
Koloniale deskundigen zrjn van oordeel, dat
de tegenstand van de Abessiniërs niet lang kan
duren.
Karavaanleiders deelen mede, dat onder de
Abessiniërs verwarring heerscht; een aanzien
lijke groep krijgers weigert op te rukken en
anderen zijn gevlucht naar de dorpen by de
Italiaansche linie.
De gouverneur-generaal der Italiaansche be
zittingen in Oost-Afrika, generaal de Bono,
heeft, naar de Romeinsche avondbladen mel
den, heden officieel bezit van Makalé genomen.
In zijn gezelschap bevond zich de minister
voor de propaganda, graaf Ciano. Generaal
De Bono werd ontvangen door Ras Koeksa,
die omringd was door onderaanvoerders en de
geestelgkheid.
Naar men vermoedt te Addis Abeba zal aan
de rivier de Gheva, een zijrivier van de Takaz
ze, tusschen Makalé en Antalo slag worden
geleverd. De aanvallende Abessinische troepen
behooren tot het leger van Ras Sejoem.
Zij winnen terrein op de Italianen.
Een stamhoofd uit Eritrea is met een
detachement van 1400 geweren, met 26
mitrailleuses en materieel naar de Abes
siniërs overgeloopen.
De Negus heeft hem een groote beloo
ning gegeven.
Naar verluidt zou het een ter dood veroor
deeld Abessiniër zijn, die naar Eritrea was
uitgeweken en dienst had genomen in het Ita
liaansche leger en thans weer naar de Abes
siniërs is teruggekeerd.
In den nacht is de staats-schat en de oor
logsreserve van Menelik overgebracht naar een
onbekende bestemming, misschien Hrotte in
het gebied van Ankobar.
Enorme hoeveelhedon.
Het A.N.P. meldt uit Asmara:
De vo'.gende getallen betreffende de levens
middelen-voorziening der Italiaansche troepen
aan het Noordelijk front geven eenigszins een
indruk van de moeilijkheden, waaronder de
Italiaansche opmarsch moet worden vol
bracht.
De troepen aan het Noordelyk front ver
bruiken per week twee millioen kg vleesclu
Wegens de moeilijkheid, versch vleesch naar
het front te brengen, gaan dagelyks 40.000 kg
vleesch uit koelkasten te Asmara naar het
front. Onafgebroken zijn 5000 vrachtauto's
bezig met het vervoer van levensmidde'en
naar het gebied van den strjjd. De bakkerijen
aan het front bakken dagelijks 125.000 kg
tarwemeel. Voor de verwarming van de ovens
zijn dagelijks 600 centenaar hout noodig, die
naar het front gebracht moeten worden. Voor
de deelen aan het front, die niet per vracht
auto te bereiken zyn, zijn 7000 muildieren
noodig, die per week twee millioen kg voer
verbruiken. Eenzame posten worden met be
hulp van valschermen uit vliegtuigen van
proviand en drinkwater voorzien. Naar Ma
kallé wordt dagelijks 4000 ton proviand ge
bracht. Voor het vervoer ru.ar het binnenland
zijn 3500 vrachteze's en 60.000 kameelen,
paarden, muilezels en ezels ter beschikking
De veldlazaretten zijn voorzien van 20.000
bedden.
