Stadsnieuws
Jfocfi
Jic d zot.
*Waaï gaan m kml
HELDF.RSCHE COURANT VAN DONDERDAG 14 NOVEMBER 1935.
Doodelijk ongeluk
in volle zee.
Jonge
KONIJN' S AUTOMATIC
WinterschoSeis
Uit het politierapport.
De stranding van de
Kerkplein en de Drente.
Visscherij.
derde blad
Lich» op voor alle voertuigen.
Donderdag 14 Nov16-39 uur.
Vrijdag 15 16.38 uur.
Voor 't diploma machineschrijven aan
het Instituut „Mercurius" Loodsgrac -
Den Helder, slaagden de dames: T. Blaauboer,
K. v. Dalfsen, C. de Jong en de heeren J. Kor
tenhoeven en Dr Rlekwel, allen leerlingen van
genoemd Instituut.
heldersche zwemvereeniging
en reddingbrigade.
Op verzoek van bovengenoemde vereeniging
en brigade verwijzen wij naar de in dit
nummer voorkomende advertentie betreffen
de de ledenvergadering, welke hedenavond
gehouden wordt.
HET PLAN VAN DEN AKBEID.
Hedenavond spreekt mej. Mr. E. Ribbius
Pelletier, secretaresse van het Partijbestuur
der S.D.A.P. in Casino, over: Het Plan van
den Arbeid wijst ons den weg. Verdere mede
werking van de zangvereeniging, declamatrice
en een tooneelgroep uit de S.D. Vrouwenclub.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen wij
naar de advertentie in dit nummer.
TWEEDE ABONNEMENTSVOORSTELLING.
„Toekomst".
De 2e abonnementsvoorstelling heeft plaats
op Dinsdag 26 November in Casino. Zooals
wij'reeds eerder hebben vernield, zal het ge
zelschap „Het Masker" aldan een opvoering
geven van Henri Berristein's „Toekomst^.
navond wordt dit mooie stuk voor de
zcoveelste maal vertoond in den Stads
schouwburg te Amsterdam. Ook hier ter stede
zullen de hoofdrollen worden vertolkt door
Elze Mauhs en Ko Arnoldi. Wij komen nog
nader op deze voorstelling terug.
HARMONIEKAPEL „WINNUBST".
1900—1935.
De muziek-vereeniging Harmonikapel „Win
nubst" geeft op a.s. Dinsdag 19 November,
onder leiding van den heer H. B. Schenkels,
haar le winter-concert voor donateurs en ge-
noodigden des avonds te 8 uur in Casino. Een
muzikaal verzorgd programma vermeldt o.a.
Ballet D'Isoline in 5 deelen van A.
Messouger; Faust Ballet van Ch. Gounod;
Princesse Czardas van Emmerich Kalman;
Fantasie über ein Tyroler Volkslied für tuba,
van A. Parlow, met orkestbegeleiding, solist
de heer te Wiel en meerdere muzieknummers,
welke „Winnubst" voor het eerst op het pro
gramma heeft. Winnubst herdenkt op dezen
avond haar 7de lustrum. Eenige leden zijn
vanaf de oprichting 15 Juni 1900, nog trouw
werkende leden en vormen de kern van het
korps, dat bij de Heldersche burgerij welbe
kend is door de medewerking bij de ver
schillende festiviteiten, enz.
Zij kwam dit jaar op buitengewoon fraaie
Wijze uit op het muziekconcours Flora 1935,
te Heemstede.
Medewerking verleent verder aan dezen
avond de R.-K. Gemengde Tooneelvereeni-
ging „Excelsior", met een klucht in twee be
drijven, vroolijk spel van Gerard Nielen.
Voor introducties verwijzen wij naar de
advertentie in dit blad.
TWEEDE MARINE-CONCERT.
Wfl hebben reeds in het kort meegedeeld
wat dit tweede concert den muziekliefhebbers
bracht: van het programma van gisteren
avond was Dvoraks Symphonie „Aus der
neuen Welt" ongetwijfeld het belangrijkste
nummer. De muziek van dezen Tsjech ken
merkt zich door een overmaat van schep
pingsdrang: dit geeft aan zyn werk een be
koorlijk, maar wat heterogeen karakter. Frap
pant bijvoorbeeld is het verschil met Beet
hoven (de muzikale waarde geheel buiten be
schouwing latend). DóAr is alles logisch opge
bouwd naar het oude, beproefde recept; by
Dvorak daarentegen is alles veel meer stem
ming, waarbij dan soms de logica wel eens
zoek is. Ook ontstaat door deze methode van
werken een zekere gerektheid: eenmaal door
een muzikalen inval gevangen, kan hij er zich
niet aan ontworstelen, weet niet tot een slot
te komen, maar keert telkens weer op zijn
schreden terug. Dit viel vooral op in het largo.
Men meene evenwel niet, dat hierdoor het
werk als geheel een vaste lijn mist; het tegen
deel is waar. In deze symphoniè heeft Dvorak
een aantal volksmelodieën verwerkt tot een
fraai en soms grootsch aandoend geheel. Het
hierboven genoemde, overigens prachtige,
largo bezit een sterk-religieusen inslag,
's componisten heimwee naar het eeuwige
komt in de koraalachtige muziek vaak tot
uiting. Originaliteit in de conceptie en de
weergave was het, die ons verder trof. De
symphonie dateert uit 1893, Dvorak was toen
directeur van het Conservatorium in New-
York, en bevat veel motieven van neger- en
andere muziek, die erin verwerkt zijn.
Wat de wedergave door ons Stafmuziek
corps betreft, daarvoor past maar één
woord: voortreffelijk! Beschaafd, beheerscht,
zuiver en innig muzikaal, dat is de karakteris
tiek, die er op past. Vermelden wij tenslotte,
dat de stafmuzikant De Rooij er twee blaas
instrumenten in bespeelde, hetgeen voorwaar
geen kleinigheid is, zooals ingewijden weten.
In het tweede gedeelte kregen we het aan
gekondigde Andante van Gotfried Mann, ver
tolkt door den stafmuzikant G. F. Bandel.
Een fraai instrument, zijn cello, een mooie
s ree een beschaafde, muzikale, weergave.
Het orkest begeleidde zooals we dat gewend
Zijn en geschoolden musici betaamt De Con-
certmarsch van directeur Leistikow ken
merkte zich door frischheid, charme, rhythme
en pittigheid, het trio was op het motief van
ons volkslied gebaseerd.
Verder kregen we nog de ouverture van O.
Nicolai aan het begin van het eerste, de petite
Suite van Bizet aan het begin van het tweede
gedeelte van den avond.
Zooals altijd, hadden de afwezigen wederom
ongelijk.
EEN BRIEFJE AAN TANTE WILHELMINA
Van dankbare kinderen.
De by onze lezers welbekende Tante Wil-
helmina had dezer dagen eenige van de haar
door liefdadige stadgenooten verstrekte kleer
tjes geschonken aan een behoeftig gezin, en
vond nu een briefje in de bus van Siempie en
Japie, die daarin hartelijk en op hun naive
wijze ln dichtvorm, dankten voor de gaven.
Er waren een paar teekeningetjes op echt-
kinderlijke wijze, bijgemaakt, wel een bewijs
hoe welkom een en ander is.
„DE JEUGD IN DE BRANDING".
Woensdagavond heeft in de Doopsgezinde
Kerk een vergadering plaats gevonden, aange
kondigd als getuigenis-bijeenkomst voor demo
cratie en persoonlijke vrijheid.
Ondanks het feit, dat door een 4-tal sprekers
het woord zou gevoerd worden, was de be
langstelling slechts matig.
Door den waarnemend voorzitter van het
comité, (bestaande uit: vrijz. chr. Jongeren
Bond, Jongeren Vredes Actie en den Doopsgez.
Jongeren Bond) den heer v. d. Kleyn werd een
kort welkomstwoord gesproken, waarna direct
de eerste spreker van den avond, dr. Garmt
Stuiveling namens de J. V. A. zijn rede hield,
getiteld: „De jeugd in de branding".
De jeugd, aldus spr., verkeert momenteel in
een noodtoestand, waaraan vooral schuldig is
de wereldbrand van 19141918, welke voor
namelijk West-Europa tot een volslagen ont
reddering bracht. Het is echter ten zeerste te
betreuren, dat het grootste deel van deze jonge
menschen zich die periode niet meer herinnert,
met als gevolg, dat men den ernst er van niet
meer beseft. Het is daarom te verklaren, dat
men wederom rijp blijkt te zijn voor de oude
leuzen en frazen, die eens opgeld deden. Voor
namelijk doelt spr. in dit verband op Duitsch-
land.
Het was daar, dat men den oorlog verloor.
De revolutie verliep. Inflatie volgde en na
eenige jaren van schijnopleving meldde zich de
crisis. Alle waarden verloor de jeugd. Ook die
van den arbeid. Met het verdwijnen, van arbeid
verdwijnt tevens de zin van het leven. Van een
Werkloos mensch verschraalt zijn innerlijk. Zijn
gevoel voor ,de juiste verhoudingenverstompt.
En zoo ontstond, vooral bij de jonge generatie,
4em /collectief:,minderwaardigheidsgevoel. Dit
moest gecompenseerd worden .dppr een collec
tieve daad. Uit deze factoren is het te ver
klaren wat men op het oogenblik ziet gebeu
ren. Doch deze verklaring, aldus dr. Stuive
ling, is geen verontschuldiging. Daarbij komt
dat men slechts iets aanvaardt, zonder zich
dit te realiseeren: het geweld. Spr. noemt het
fascisme niet heroiek. Hij acht het een vlucht
voor de werkelijkheid, die zal eindigen bij een
nieuwen wereldbrand, welke den ondergang
van West-Europa zal beteekenen.
Spr. besluit zijn rede met een aanmoediging
voor de ouderen om een baken te zijn voor de
jongeren in deze duistere periode.
Als tweede spreker neemt daarna het woord
ds. J. M. van Veen, alg. secr. der Vrijz. Chr.
Jeugd Centr. over „Heeft democratie voor ons
nog waarde?"
Ds. van Veen geeft toe, dat er aan de demo
cratie in haar huidigen vorm inderdaad tal van
fouten kleven. Maar zij dienen voorkomen te
worden, vooral in deze dagen, nu het gaat om
het al dan niet voortbestaan der democratie.
In het kort geeft deze spr. dan een explicatie
wat volgens hem onder democratie verstaan
moet worden en hoe zijn richting in het
bijzonder de"toepassing er van beoogt: n.1. door
een practisch Christendom.
Het fascisme wordt aangevallen om zijn
streven naar vernietiging van den volksin
vloed en zijn imperialistisch karakter, terwijl
de jeugd opgewekt wordt niet mee te doen met
zijn geforceerd radicalisme.
Na een korte pauze is het dan ds. F. J. W.
v. d. Poel, Nederl. Herv. predikant, die spreekt
óver „Het récht der vrije menschelijke persoon
lijkheid".
Vrijheid is nimmer negatief, aldus ds. v. d.
Poel. Echter: velen kunnen haar niet verdra
gen. Vrijheid is niet iets van den laatsten tijd.
De geheele menschelijke geschiedenis is één
groot streven er naar geweest en zal dat blij
ven. Maar juist nu diene men te waken, dat er
een juist gebruik van gemaakt wordt.
Spr. haalt eenige citaten aan van prof. Hui-
zinga, die zijn zienswijze karakteriseeren en
zegt onder de hoogste vrijheid te verstaan
de gebondenheid voor de hoogste goddelijke
wet. Met willekeur heeft zij echter niets van
doen en juist deze is het die thans opper
machtig heerscht. Ieder menschenkind draagt
het goddelijke in zijn binnenste en ook dit
wordt verloochend. Ras en stand en wat dies
meer zij: zij zijn niets. Als dit besef weer bij
de menschheid doorbreekt, aldus spr., moeten
betere tijden aanbreken en een nieuwe cultuur
zal ontstaan. Dat de kerken zich vereenigen,
acht hy een goed teeken. Hoewel het er somber
uitziet, is alles nog niet verloren.
Besloten wordt met een aanmoediging de
handen in elkaar te slaan teneinde een betere
toekomst te verwerven, want alleen hij is waar
lijk vrij, die dit geworden is in den strijd naast
Christus.
Als laatste spreker treedt dan op de heer
J. G. Sluitman, alg. voorzitter der Katholieke
Jongeren Vredes Actie, met de rede „De Katho
lieke Jeugd in den strijd voor de toekomst".
Ook de heer S. voert de huidige ontwrich
ting op het geestelijk materieel terrein terug
naar den oorlog van '14, en verklaard in
dit verband het fascisme.
In wezen zijn, aldus deze spr. fascis
me en kapitalisme synoniem. Fascisme en nat.
socialisme maken van vrwheid slavernij en van
den mensch een marionet.
Spr. memoreert de moeilijkheden, waarmede
men in katholieke kringen heeft te kampen.
Ook daar strijdt men: doch achter het front.
Daar is nog te veel onverschilligheid, is men
nog te veel blind voor het gevaar.
In het geloof is men één; niet zoo in politiek
opzicht.
Spr. besluit met een beroep op alle katholie
ke jongeren zich tegen de ontwrichtende mach
ten van dezen tijd te keeren.
Een kort sluitingswoord spreekt daarna nog
de heer v. d. Kleyn.
EEN „ALPINA-HORLOGE" CADEAU.
De Firma Bakker, Keizerstraat, stelt een
fraai horloge beschikbaar aan bezoekers (sters)
van de 5e attractie-soirée in „Musis Sacrum",
op Zondagavond a.s.
Deze bezoekers (sters) dienen daarvoor een
oplossing in te leveren van de puzzle, welke
voor „Musis" is aangebracht.
Het horloge is bij de Firma Bakker, te be
zichtigen. Men zie de desbetreffende adver
tentie in dit blad.
AANRIJDING.
Men deelt ons mede, dat gisterenmorgen
omstreeks 11 uur een groentehandelaar, de
heer K. Bakker uit de Wilhelminastraat, op
den hoek van de Singel, nabij het gebouw van
de veiling, werd aangereden door een auto. De
auto, bestuurd door een dame, reed tegen het
huis; de heer B., die tegen den muur werd
gedrukt, bekwam ernstige verwondingen aan
zyn arm.
LEZING NEDERL. REISVEREENIGING.
Per Zeppelin naar Brazilië.
Voor leden en genoodigden der afdeling
Den Helder van de Nederlandsche Reisver-
eeniging hield jhr. dr. J. C. Mollerus. Dins
dagavond een lezing over een reis per Zeppe
lin, door hem dit jaar gemaakt naar Brazilië.
Nadat de Voorzitter der afdeeling, de heer
P. H. L. Maas, den aanwezigen het welkom
had toegeroepen, kreeg de spr. het woord. Hij
gaf een uitvoerige beschrijving van de in
richting en de wijze van reizen, de Zeppelin,
waarmede spr. de reis deed, is het 117e toe
stel, dat gebouwd is door de Zeppelin-maat
schappij. De bemanning bestaat uit 43 per
sonen, het kan 50 passagiers bevatten. In
houd is 105.000 ms, lengte 236 m. De passa
giers zijn niet in de eigenlijke ruimte van het
schip, maar in den gondel onderaan onderge
bracht; het voorste gedeelte van dezen gondel
is ingericht als stuurcabine. Aan stuurboord
zijde heeft men de electrische keuken, aan
bakboord de radio-afdeeling. In den gondel
kan men rustig zitten en men heeft geen last
van de motoren. Achter de passagierscabine
bevindt zich eeen lange gang met bedden, onr
geveer op dezelfde wijze als in de slaapwagens
der spoorwegen aangebracht. Men kan wel de
eigenlijke ruimte van het luchtschip bezich
tigen, doch dit moet heel voorzichtig ge
schieden. daar de passagiers slechts langs een
smallen ijzeren band zonder leuning daar kun
nen komen. De inhoud is 500.000 ms en bevat
de cellen, deels gevuld met draaggas, deels
met waterstofgas. Hierbinnen staan ook de
bedden voor de bemanning. Vijf trappen voe
ren naar de motorgondels, die onder aan het
schip bevestigd zijn, en die alleen via de bui
tenlucht bereikbaar zijn. De Zeppelin kan een
snelheid van 117 km per uur ontwikkelen, en
vaart gemiddeld op een hoogte van 300
400 m.
Spr. staat dan uitvoerig stil bij de start,
die des avonds te :11 uur plaats had. Typisch
was dë wijze waarop, aan de westkust vanvi
Afrika; de post wordt ingenomen door mid
del van een lijn, waaraan de inboorlingen de
postzakken hangem Den eersten keer mislukt
dit nog wel eens, omdat het luchtschip niet
al te laag kan dalen in verband met de snel
heid. Boven den oceaan kreeg men een radio-
gram waarin verzocht werd eén paar póst-
vliegers op te zoeken, die midden in den
oceaan gedwongen geworden waren te dalen.
Uitvoerig verhaalt spr. van dit incident;
helaas gelukte het niet de gevraagde levens
middelen enz. aan de beide mannen, die op de
vleugels van hun toestel in zee dreven, te
geven, maar men kende hun positie en droeg
aan het moederschip, dat ergens in den oceaan
ligt, hun verdere redding op.
In Pernambuco moest men logeeren in een
allermerkwaardigst hotel: vrij slecht eten,
onzindelijk beddegoed, keiharde bedden, enz.
Daarna ging de tocht langs de Braziliaansche
kust naar Rio de Janeiro, dat zeer merkwaar
dig is gebouwd rondom een aantal heuvels,
welke dientengevolge midden in de stad lig
gen. Rio de Janeiro is een stad van 2 millioen
inwoners met prachtige boulevards, en een
uiterst gemengde bevolking. Nergens ter we
reld heeft spr. zoo'n prachtige verlichting ge
zien als hier; er heerschen eigenaardige toe
standen, waarvan spr. vertelt.
Daarna wordt in 't kort nog de terugtocht
behandeld, en na de pauze werd een aantal
filmopnamen vertoond die het gesprokene
illustreerden. Er waren er bjj, van booten, die
men passeerde bijvoorbeeld, die prachtig wa
ren geslaagd, maar tal van andere moesten
uit een vliegtuig worden genomen en dat er
hierbij waren, die minder gelukten, zal ieder
duidelijk zijn. Niettemin kreeg men een goed
denkbeeld van deze reis en van het luchtschip,
zijn inrichting en de wijze van vertrek enz.
Ook van de landstreken, die men doorvloog.
De heer Maas sprak aan het slot een dank
woord tot den spreker.
Een dansje besloot den avond.
DE Fa. Jb. ZWAGERMAN BREIDT UIT.
Morgen opent de heer Zwagerman, als van
ouds leverancier van zoutwaterlekkernijen, zijn
belangrijk gerestaureerde zaak in de Keizer
straat.
Wij hebben er even een kijkje genomen en
werden getroffen door 't zeer frissche karakter,
dat de winkel gekregen heeft. Beide achter
kamers heeft men thans bij de reeds bestaande
ruimte getrokken, het geheel uitgevoerd in
witte tegels.
Het voornaamste is wel, dat er vanaf Vrijdag
niet alleen gerookte en gebakken visch ver
kocht zal worden, doch ook allerlei soorten
versche waar. Alles *wordt electrisch gekoeld
in daartoe aangebrachte cellen, zoodat men
van een versche kwaliteit zeker kan zijn.
Vermelden wij tenslotte nog, dat zich achter
de zaak nog een aparte bakkerij bevindt, en
dat het timmer- en schilderwerk respectieve
lijk werd uitgevoerd door de fa.'s Roomeijer
en Coenen.
eman door winsch gegrepen
en gedood.
Dinsdagmiddag om ca. 1 uur liep alhier de
motorbotter H. D. 25, schipper Nan Bakker,
de haven binnen. Voor deze onverwachte
thuisvaart bleek een zeer droeve reden te
bestaan, daar zich aan boord een doode be
vond. Het bleek de 21- jarige zoon t-imon van
den schipper te zijn, welke wel door een zeer
ongelukkig toeval den dood heeft gevonden.
Wij laten hier den vader aan het woord, om
het ongeval te vertellen:
„Wij lagen vannacht om drie uur in het z.g.
Diep ten Noorden van Terschelling. Mijn zoon
en ik stonden aan de winch, welke door stoom
gedreven wordt en op volle kracht
draaide, Er stond een stijf briesje, hetgeen
oorzaak was, dat plotseling de jas van mijn
zoon gegrepen werd. Ik zag mijn zoon nik
ken en toen ik begreep, wat er aan de hand
was, begon ik ook aan de jas te trekken.
De stof was echter zoo sterk, dat ik de jas
niet kapot kon krijgen. Simon werd een heelen
slag rondgeslingerd, waarna hij zwaar op het
ijzeren dek neerkwam. Ik greep hem daarop
vast, doch ook ik kon de winch niet stoppen
en werd dus ook meegevoerd. Tezamen, borst
aan borst, hebben we wel 10 slagen in de
rondte gemaakt, alvorens één der andere
manschappen er in slaagde de riem van de
winch te schoppen, waarop deze stil kwam te
staan. Ik was er zelf goed afgekomen, doch
het bleek weldra, dat ik mijn zoon verloren
had."
Begrijpelijkerwijze was de schipper zeer ont
roerd. Hijzelf klaagde over pijn in de lenden,
zoodat hij zich onder dokters handen moet stel
len. Het lijk van den jongen man is naar het
Marinehospitaal alhier overgebracht.
(Reeds opgenomen in 't Adv.bl, van gisteren.)
0AG EN NACHT. BEZORGING f 0.25 PER PORTIE.
COLEMAN HAWKINS IN CASINO.
Met veel moeite is het gelukt, de be
roemde saxofonist, Coleman Hawkins, voor
één avond in Casino te doen spelen. Zondag
a.s. treedt hij met zijn ensemble, zoowel
's middags als 's avonds op. „The Hawk", zoo
als zijn bijnaam luidt, bezit een buiten
gewone virtuositeit op zijn gouden tenor-
Isax en een ieder zal hem reeds gehoord heb
ben, hetzij door de radio of via een gramo-
foonplaat. Hy speelde reeds als gast mede
by de meest vooraanstaande binnen- zoowel
jals buitenlandsche bands, o.a. The Ramblers,
Jack Hylton, Freddy Johnson enz. Het spe
ciaal samengestelde orkest, waarmede hij
Zondag a.s. de dansmuziek vorzorgt, waar
borgt onder zijn leiding een ongeëvenaarde
„Swing", een prima rhythme en een uitge
breid repertoire.
Gisteren is alhier door de politie een man
.angehouden en naar Alkmaar overgebracht,
velke in het politieblad gesignaleerd was.
Aanrijding.
Door een bewoner van de Florastraat werd
aangifte gedaan, dat hij, toen hij zich per rij
wiel op de Loodsgracht bevond, door een luxe
uto werd aangereden. Persoonlijke ongeluk-
en hadden niet plaats.
Wiens rijwiel?
W
|ic
Door een bewoner van de Klaas Duitstraat
'trd aangifte gedaan, dat aan zijn adres een
oor hem gevonden heerenrijwiel is af te
^ïalen.
Voor den raad van Scheepvaart.
I Dinsdagmiddag was er zitting van den Raad
voor de Scheepvaart, waarin behandeld werd
jde stranding van de Kerkplein en de sleep-
jboot Drente.
Vooral omdat de Drente zoo'n deel
[Nieuwediep vertegenwoordigt, wilden we deze
zitting meemaken en hiervan wat vertellen,
|niet om de rechtspraak zelf, maar van de
jsfeer, waarin dit geschiedde.
Zoo ook dachten anderen, want de belang
stelling was buitengewoon groot. De wereld
van de scheepvaart was uitermate sterk
vertegenwoordigd en de wachtkamer kon
allen niet bevatten. Bij toelating in de zit
tingzaal bleken er geen zitplaatsen voldoende
te zijn.
De President begon met op zeer sympa-
tieke wijze te herinneren aan de kloeke red
ding van de mannen van de „Drente" door
'ide Egmonder reddingboot, die, door niet-
zeelui bemand, toch zulk prachtig werk heeft
jgedaan. Dank aan God, zei de President, dat
geen menschenlevens verloren zijn gegaan. En
daarnaast een warm woord van waardeering
yoor de Noord- en Zuid-Hollandsche Redding-
jnaatschappij, die het mogelijk maakt, dat er
een prachtig materiaal aanwezig is, waar-
jnee de mannen in volle gerustheid en ver
trouwen in zee kunnen gaan.
De redders zelf heben uitermate hun plicht
gedaan en daarvoor alle hulde.
Dit feit te herdenken is, in de verwarde
tijdsomstandigheden nog van des te grooter
waarde, nu men soms twijfelt aan vriend
schap, naastenliefde, trouw. Maar wanneer
het er op aankomt menschen te redden, ont
springt er de goddelijke vonk, en vraagt men
niet naar wat ook, maar stelt zijn leven in
«len waagschaal.
1 Daarna nam de zaak van de Kerkplein een
aanvang, nadat eerst nog de Heer Fock, In
specteur generaal, en de heer mr. Seret, raads
man van den kapitein van de Kerkplein hun
Instemming met het door den President ge
sprokene hadden betuigd.
De Kerkplein.
Voornamelijk ging het eerst om de vraag of
de kapitein zich op de hoogte had gesteld
van de te verwachten weersomstandigheden
én van de stormwaarschuwingsseinen die ge-
heschen waren. Het maakte algemeen een on-
bevredigenden indruk, dat de kapitein ver
klaarde aan deze seinen, zoowel bij het ver
trek uit Amsterdam als bij het doorvaren te
Jjmuiden geen aandacht te hebben geschon
ken.
De vraag van den President of, wanneer
de kapitein van deze stormseinen had kennis
genomen, hij toch zou zijn uitgevaren, werd
door den kapitein bevestigend beantwoord.
De kwestie van voldoende kolen aan boord
te hebben, gegeven de omstandigheid van het
weer, was aanleiding van uitvoerige onder
vraging. Dit kwantum voor deze reis ruim
Vraging. Dit kwantum werd voor deze reis
ruim voldoende geacht door den kapitein, het
geen ook later bleek voldoende te zijn geweest
iets waarop de raadsman Mr. Seret nadrukke-
ljjk wees, omdat het onderzoek vanwege den
Ijtaad van Scheepvaart, had uitgewezen, dat
nog een voorraad van 6 ton kolen aan boord
as op het gestrande schip, terwijl de reis
eel langer had geduurd, dan waarop gerekend
as.
Waarom de kapitein, bij den opkomenden
sjtorm geen koers had gezet naar het Schul
pengat en zoo naar Nieuwediep, werd onver
klaarbaar geacht. Wind en stroom waren
daarvoor uiterst gunstig geweest, terwijl het
toch onmogelijk bleek, met het leege schip
t;egen storm en tij op te boksen in de richting
van den Waterweg.
Geacht werd dat daar een kans lag om het
schip in veilige haven te brengen.
In dit verband werd aan den kapitein van de
Drente gevraagd of deze, voordat vastge
maakt was. daaraan ook niet had gedacht.
De heer van der Graaf zeide, dat ook te
hebben gemeend, maar dat de kapitein van
de Kerkplein zijn schip naar den Waterweg
wilde hebben.
De kapitein van de Drente ver
telt.
In dit stadium kreeg de kapitein van de
Drente gelegenheid te vertellen hoe hij was
Opgesloten geweest in de salon en hoe hij het
daar had gehad, alvorens men hem wist te
redden. En dat hij dankbaar was, dat de heer
c^e Booy telling had gehouden van het aan
tal geredden, zoodat hij vermist werd en dat
toen de reddingboot weer was uitgegaan.
Tot mijn middel stond ik in het water. Ik
kon de deur niet verder open krijgen dan een
handbreedte, want een tank was er tegen ge
slingerd door de zee. Ik wist niet dat mijn
mannen van boord gehaald waren en mijn
mannen wisten niet, dat hun kapitein nog aan
boord was.
Ik heb geroepen, geschreeuwd, maar later
begreep ik, dat ik geen antwoord en hulp
kreeg, want er was geen mensch meer aan
boord.
Ik heb geprobeerd de deur in te trappen,
maar dat ging zoo maar niet. Eindelijk hoorde
ik roepen, toen heb ik getikt met mijn ring
tegen de patrijspoort, maar ze hoorden me
niet. Toen heb ik de patrijspoort open ge
maakt en geroepen. En Wijker hoorde me,
zoodat ik hem kon toeroepen, het luik op
de brug open te maken en zoo ben ik er uit
gekomen."
Na dit zoo spannende intermezzo vertelde
de kapitein verder.
„Helaas brak de sleeptros. Bij de tweede
poging om vast te maken, gaf ik in over
weging op het Schulpengat aan te houden,
maar de kapitein gaf voorkeur aan den
Waterweg. Na een kwartier brak weer de
tros. We zaten toen dicht bij de kust, maar
omdat ik wist, dat het hier steil diep was,
had ik geen bezwaar nog eens te probeeren
vast te krijgen. Waren we wat noordelijker
of zuidelijker geweest, dan had ik het niet ge
waagd. Helaas brak de lijn, waarmee onze
sleeptros aan boord van de Kerkplein zou
worden gehieuwd, zoodat er nu geen ge
legenheid was meer verbinding te krijgen.
Ik had de Drente nog wel van het strand
kunnen krijgen als een zware zee een manil-
latros, die aan dek lag, niet had meege
nomen en overboord spoelde, met het
bekende noodlottige gevolg, dat de Drenthe
vleugellam werd gemaakt,
i De kapitein had'het anker laten werpen,
maar de ketting begaf zich door 'het1 zware
Stampen van de Drnethe, die met het achter
schip op 't strand gebeukt vverd.
De kapitein van de Kerkplein hééft gepoogd
door vólle kracht achteruit slaan, het schip
vrij te houden van het strand, maar het heeft
niet mogen baten.
Requisitoir en verdediging.
Eenige raadsleden stelden verschillende
vragen om alles te presiseeren, waarna de
Inspecteur-Generaal het woord kreeg voor het
requisitoir. De eindconclusie was, dat de
kapitein van de Kerkplein in gebreke werd
gesteld wat betreft goede zeemanschap en
verantwoordelijkheidsgevoel.
De Kapitein, desgevraagd, stelde zijn ver
dediging in handen van zijn raadsman, mr.
Seret, die de rustige sfeer prees, waarin deze
zitting was gehouden en de verklaring van
den kapt. van de Drente, waaruit bleek, dat
alle pogingen om de Kerkplein te houden, ge
faald hadden door het telkens breken van de
trossen.
Dat niet naar het Schulpengat is aange
houden, is de kapitein niet zoo euvel te dui
den, omdat zijn doel was den Waterweg en hij
meende die wel te kunnen halen, vooral toen
hem aanstonds een sleepboot zou ten dienste
staan. Bovendien lijkt het spr. niet zoo aan
lokkelijk voor een kapitein, die nooit het
Schulpengat is binnengevaren, om dat in deze
Omstandigheden wel te doen.
Dat de kapitein niet heeft gelet op de
stormseinen, is ook spr. wat onverklaarbaar.
Beklaagde heeft trouwens toegegeven
daarin te hebben te kort geschoten. Echter is
dit niet zoo zwaar aan te rekenen, want al
waren deze wel opgemerkt, dan was immers
de kapitein, volgens zijn verklaring, toch uit
gevaren.
Waar zou het heen moeten* en vooral voor
een zeeman, als er nooit eenige risico zou
durven worden genomen? Het is toch te
prijzen, vooral in de tegenwoordige tijds
omstandigheden, dat een kapitein al het moge
lijke doet om aan zijn opdracht te voldoen, en
dat heeft ook deze kapitein willen doen.
Het telkens breken van den tros moet dus
beschouwd worden als het ontstaan van de
ramp.
Er was geen enkele drang van de Maat
schappij, maar de kapitein heeft zijn opdracht
willen volbrengen.
De President deelde mede, dat later uit
spraak zou worden gedaan en sloot de zitting.
De Directeur van de Nieuwe Visscherij Crt.
houdt nogmaals een pleidooi voor het vestigen
van vischconservenindustrie hier te lande. Hij
meent dat er ruimschoots afzetmogelijkheid is
voor deze industrie, zoowel hier te lande als in
onze koloniën.
Hij schrijft b.v.:
Nog een artikel, dat zich voor dergelijke ver
spreiding uitermate leent is de „Zuiderzee"- of
liever de Waddenzeeharing, een uiterst goed
koop en zeldzaam smakelijk product, dat in
bepaalde perioden in zulke enorme hoeveel
heden wordt gevangen, dat het onverkoop
baar is.
Deze visch licht gebakken en in groote blik
ken van 25 tot 100 stuks geconserveerd, kan
buitengewoon goedkoop worden aangeboden en
zou zich, zoowel voor verstrekking voor werk-
loozen als voor verder binnenlandsch gebruik
en voor export, ook naar de tropen, bijzonder
leenen.
In tijden van overvloedigen aanvoer zou de
afzet voor de conservenindustrie het prijspeil
voor de directe consumptie op peil kunnen hou
den, waarmede het wegwerpen dezer kostelijke
visch, dat tot dusverre nogal eens gebeurt,
overbodig wordt.
De weg tot verwezenlijking -het is ook
weer gebleken op de vergadering van den Ned.
Vlsschersbond in Den Haag is een zeer
lange. Maar nu toch van alle zijden sterker
wordt aangedrongen om te komen tot dezen
vorm van uitredding voor het vischbedrijf, zal
men in Den Haag niet doof kunnen blijven.
Zooals ook wij het al deden, wordt in de Nw.
Visscherij Crt. de aandacht gevestigd op het
geen in Engeland op het gebied van bevroren
visch thans wordt bereikt.
Moge dit voor hier nog niet uitvoerbaar
lyken (we zien niet in waarom niet) dan is
het toch goed dat er op deze mogelijkheid de
aandacht wordt gevestigd.
Vooral tegenwoordig hebben we niet het
recht aan het oude al te vast te blijven zitten
als onomstootelijk blijkt, dat het nieuwe beter
is. Deze snelle al te snelle wisseling soms
in het bedrijf maakt het kostencijfer vaak zoo
hoog, dat deze nieuwe inschakeling van kosten
niet is te volgen.
14 November.
Met belangstelling, amusement en lichte
verwondering volg ik dag aan dag de behan
deling van het schandaalproces Voyoux voor
de rechtbank te Scène-sur-Seine, in het de
partement Basse et Vilaine.
Een zeer particuliere correspondent heeft
mij daarover de volgende, tot dusver onbe
kende details meegedeeld:
Toen de rechters en de 320 verdachten hun
plaatsen hadden ingenomen, bleek het, dat
alle documenten over deze zaak in den trein
verloren waren door den rechter van instruc
tie, mr. Fantoche, die ze uit Marseille had
gehaald. Maitre Tor.nerre Leloup, de ver
maarde verdediger van Mlle. Zizi Pirouette,
stelde voor, dat zaak te schorsen. Toen de
President dit weigerde, sloeg Maitre Ton-
nerre Leloup zijn lessenaar doormidden en
verliet razend en tierend de zaal, overeen
komstig de traditie.
Na de heropening ontstond er een felle
ruzie over het feit, dat er voor niemand pen
en inkt was. De rechters verlieten de zaal,
onder het ironisch applaus van de publieke
tribune. De Officier van Justitie kreeg het
bovendien aan den stok met den griffier
over de prijzen, die het publiek berekend wa
ren voor tooneelkijkers.
Den tweeden dag deelde de President, de
heer GlacéVanille, mede, dat er 2240 ge
tuigen zyn gedagvaard, onder wie de Presi
dent der Republiek, Mistinguett, de heer
Lavall, Maurice Chevallier, Calllaux, Her-
riot, elf diplomeren, de waschvrouw van den
Procureur der Republiek, de directeuren van
hllè Fransche banken van leening en de
1260 inwoners van het vorp Puant. Het ver
hoor van deze getuigen zei de President» zou
18 jaar duren.
De zitting werd een uur opgehouden door
drie redevoeringen van advocaten, die klaag
den, dat de vestaire te klein was. Verschei
dene advocaten geraakten handgemeen b$
hun poging, vestiaire nummers te bemach
tigen. De President zeide, dat men credieten
kon aanvragen om de vestiaire te vergroo-
ten. Het incident kwam tot een eind door
de mededeeling van een der beklaagden dat
de documenten, die in den trein verloren wa
ren gewaand, in zijn cel waren teruggevon
den. Bij onderzoek bleek, dat de helft der pa
pieren uit het dossier verdwenen was. De
President merkte op, dat gelukkig een aan
zienlijk deel behouden was gebleven. Toen
de tweede zitting anderhalf uur aan den gang
was, kwam men tot de ontdekking, dat de
rechters ontbraken. De Griffier deelde mede,
dat wegens gebrek aan voldoende ruimte ln
de zaal, de toegang hun was geweigerd. Een
gezelschap van toeristen, dat het gerechts
gebouw had aangezien van een Effecten
beurs, werd uit de zaal verwijderd en de
rechters konden weer binnenkomen.
Het uur dat nog restte, werd gebruikt voor
fotografische opnamen ten behoeve van de
pers.
Het voornemen bestaat tyj het eerste lus
trum een réunie-maaltijd op staatskosten te»
houden, waaraan getuigen, beklaagden,
rechtbank en balie, te zamen 2610 personen,
fcullen aanzitten.
Donderdag 14 November.
Lezing Prof. Vening Meinesz „Tocht K XVIlf.
voor leden en genoodigden „Onze Vloot".
Rialto, 8 uur.
Bijeenkomst Vereen, voor Huisvrouwen, Musit
Sacrum, 's middags 86 uur.
Propaganda-avond R. K. Blindeninstituut,
R. K. Volksbond 8 uur.
Vergadering Soc. Hem. Vrouwenclub, ,jPlatt
van den Arbeid", Casino, 8 uur.
Zaterdag 16 November,
Soirée Korf balver eeniging K. V. T+
Musis Sacrum, 8 uur.
Zondag 17 November,
Alpina-Soirée, Musis Sacrum, 8 uur.
Donderdag 21 November.
tJHarmonie"operette ,J)e Jonge Hertog
Casino.
Zaterdag 23 November.
„Harmonie"Non-stop-cabaretavond, Casino^
8.15 uur.
DE HARINGVISSCHERIJ.
In de wereld van haringvisscherjj en
-handel is momenteel een verschil van in
zicht bezig zich te ontwikkelen, hetgeen vele
gemoederen in die plaatsen waar de haring-
visscherij de hoofdzaak van het visscherij-
bedrijf uitmaakt, bezig houdt.
Dezer dagen waren we te Schevenlngen en
daar aan de haven krijgt men ten deele
een indruk van hoe groote beteekenis de ha-
ringvisscherij voor het vischbedrijf in hot
algemeen is,
De geheele vloot is zoo goed als ln da
vaart en het is daarom wel verklaarbaar, dat
vanuit Scheveningen de groote drang gaat
om den aanvoer niet te beperken.
Als we goed zijn ingelicht, is er nog vol
doende vraag naar haring.
Dit inzicht wordt oppervlakkig bezien
bevestigd, doordat de Visscherij-Centrale nog
geen enkel kantje uit de markt heeft geno
men, omdat het aanvoercontingent nog niet
is bereikt, zoodat er om die reden dus nog
geen aanleiding voor is, en de handel nog
beschikt over voldoende vraag.
Het vorige jaar, om dezen tijd, zoo zei men,
lag de kade al vol met tonnen haring, dia
door de V.C. uit de markt waren genomen.
Het verschil met vorige jaar is dus wet
uitermate groot.
Waarom dan van andere zijde de aanspo
ring om het vastgesteld aanvoerkwantum,
niet uit te breiden?
Daarop bleef men het antwoord schuldig.
Scheveningen echter legt zich ook toe op
de najaarsharingvisscherij en wenscht dozo
traditie te blijven volgen, vooral omdat er
nu nog kans is van export en men de vloot
dus onder deze omstandigheden varende kan
houden.
Zou er toch, na aanvoer van het vast
gestelde kwantum, een stopzetting van
pekelharing komen, zooals dat ook nu hot
oogmerk is, maar dat o.a. vanuit Scheveninn
