Uitnodiging
Nieuwe Toonzalen
De St-Nicolaas-prijsvraag
begint a.s. Dinsdag.
Stadsnieuws
Vl&nigeti
De feestmiddag van de
Heldersche Courant voor
Uw kinderen.
Predikbeurten
IVoo* gaan we fieent
Hoofdpijn, Kiespijn.
JAAP BAKKER
ZOO N FOTO
ALS Sr. NICOLAAS - CADEAU
js HET succes van dien avond
Ga n-~-
tol bezichtiging van onze
op Ie, 2e en 3e verdieping met de
lift bereikbaar.
L A CO
Firma BEEMSTERBOER
UW KAPPER?
DERDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 23 NOVEMBER. 1935
Als de Heldersche Courant weer in Uw
brievenbus geworpen wordt, zal zij de eerste
serie advertenties bevatten, die betrekking
heeft op de prijsvraag: „Wat is de meest op
vallende advertentie?" ^ezers en lezeressen,
zet U schrap voor den komenden vieedzamen
strijd, welke U met z'n ellen nebt te voeren,
om in het bezit te komen van een der prijzen.
Dinsdag a.s. zult U in ons blad een bon
aantreffen, door de invulling waarvan men
deel kan nemen aan de prijsvraag: „Wat is
de meest opvallende advertentie?" zal U ge
vraagd worden en om antwoord te kunnen
geven op deze vraag, zult U alle advertenties,
behalve de niet-handels-advertenties, als Te
koop, Te huur, e.d. hebben te bekijken om
daarna Uw oordeel te kunnen vellen. Onder
handelsadvertenties verstaan wij advertenties
waarin firma's, winkels, groote en kleine, of
zakenlieden hun artikelen tf koop aanbieden.
U vult daarna den Don in en doet hetzelfde a.s.
daarna den bon in en doet hetzelfde a.s.
Donderdag en Zaterdag. Men kan aan beide
groepen A en B, tegelijkertijd deelnemen,
daar is ruimte voor gelaten op genoemden
pr.jsvraagoon. Als U dein nog Uw naam en
adres hebt ingevuld, hebt U niets anders te
doen, dan de prijsvraag in te zenden (s.v.p.
niet in een enveloppe), waartoe U de gelegen
heid hebt tot Maandagavond, 2 December,
8 uur. Wij hopen den uitslag in het nummer
van 5 December, dus precies op St. Nicolaas,
bekend te kunnen maljen.
A.s. Dinsdag begint de prijsvraag en we
verwachten, dat heel Den Helder weer zal
puzzlen. Kijkt zoowel de groote als de kleine
handelsadvertenties aan; leest alle teksten;
de meest „pakkende" wordt beloond.
Zooals men west, worden de goede inzen
ders beloond met de volgende vcor beide
groepen vastgestelde prijzen, uit te betalen
in contanten:
eersten prijs van 25.
tweeden
derden
vierden
vijfden
J>
10.—
5.—
2.50
1
Op> en ondergang van Zon en tijd
van hoog water (Texel)
Wintertijd.
Zon
Hoogwater
Nov.
op: ond.:
sm.
nam.
Z 24
7.37
15.56
7.12
7.28
M 25
7.38
15.55
7.47
8.09
D 26
7.40
15.54
8.30
8.47
W 27
7.42
15.53
9.12
9.30
D 28
7.43
15.52
9.52
10.10
V 29
7.45
15.51
10.29
10.46
Z 30
7.46
15.51
11.09
11.31
Lichten
op
voor alle
voertuigen
Zondag
Maandag
24
25
16.26
1625
Bij het laatst gehouden examen slaagde
te 's-Gavenhage voor radio-telegrafist le
klasse de heer K. J. H. Coens.
APOTHEKEN.
Van hedenavond 10 uur tot Maandagmor
gen is alleen geopend de apotheek van W. H.
Kingma, Kanaaiweg.
Van Maandag 25 November tot 2 December
wordt avond- en Zondagdienst waargenomen
dóór H. J. Rootlieb, Binnenhaven.
VERGIEZING KAMER VAN KOOPHANDEL
Vrijdag a.s verkiezing voor de afdeeling klein
handel üer Kamer van Koophandel en Fabrieken.
CandHaat de heer L, Coltoi.
EEN JUBILEUM BIJ PRO PAT1UA.
Een belangrijke gebeurtenis in de geschie
denis van de plaatselijke gymn.- en sporever.
„Pro Patria" zal dezer dagen plaats vinden.
De heer Hollander heeft 't in zijn laatste
sportpraatje reeds aan Nederland bekend ge
maakt en deze regelen dienen, om dit feit nog
eens speciaal onder de aandacht van de Hel
dersche oud-leden te brengeD.
Op Donderdag, 28 November namelijk, zal
het eare-lid, de heer G. D. Hagenaar den dag
herdenken, dat hij voor vijftig jaar als werkend
lid van P. P. toetrad.
Dit zeldzame jubileum wordt natuurlijk
Officieel herdacht, maar mede op verzoek van
den heer Hagenaar zoo bescheiden en intiem
mogelijk. Dit zal geschieden op een soirée op
Donderdag a.s., uitsluitend voor werkende-en
oud-werkende leden in „Musis Sacrum",
'a avonds half negen.
CONCERT HARMONIEKAl'EL WINNURST
Rectificatie.
De aandachtige lezers van het verslag over
het eerste winterconcert van de harmonie
kapel „Winnubst", waann werd vermeld, dat
de heer J. Th. Wildenberg oprichter is van de
vereeniging „Katholiek Den Helder", zullen
wel begrepen hebben, dat hiermede bedoeld
werd, dat de heer Wildenberg één der op
richters is van „Winnubst", zoomede de heeren
Th. Minneboo, G. Schilder en H. Schilder, aan
welke nu, als zijnde 35 jaar trouw werkend
lid, een voor deze gelegenheid extra geslagen
herinneringsmedaille werd aangeboden.
De vereeniging „Katholiek Den Helder", de
afd. Den Helder van den „R.K. Volksbond" en
„Herwonnen Levenskracht" lieten hun felici
taties vergezeld gaan met bloemen.
ySifdat
Vandaag begint de kaartverkoop voor
onzen Kinderraiddag, die Woensdagmid
dag om twee uur in Casino gehouden
wordt. Wij hebben den entrée-pr\js voor
de kinderen van onze abonné's zoo laag
gesteld, dat het voor niemand een be
zwaar kan zijn zijn kinderen te laten
genieten van dezen feestmiddag, die in de
plaatsen van de omgeving een groot
succes is geworden en reeds eenige dui
zenden kinderen en ouderen trok.
Wij raden onzen lezers aan, met het
koopen van de entrée-kaarten niet te
wachten tot het laatst. Vorig jaar hebben
wij op verschillende plaatsen tal van kin
deren moeten teleurstellen, omdat de zaal
was uitverkocht en het plezier, dat
de kinderen toen hebben gehad, is een
waarborg, dat ook volgende week Woens
dag Casino uitverkocht zal zjjn. Koop
dus spoedig uw kaarten, opdat ge niet
teleurgesteld wordt.
Zooals we Donderdag reeds meedeelden, zal
prof. Samir Haofim, wiens beschaafd optre
den en verbluffende goocheltoeren ook vorig
jaar de kinderen geboeid heeft en niet minder
de ouderen, ook nu weer zijn medewerking
verleenen. Zijn programma zal nog meer dan
vorig jaar berekend zijn op een jeugdig audi
torium.
Een speelman, een soort muzikaal wonder,
zal op verschillende instrumenten populaire
wijsjes voor de bezoekers spelen, die zij zelf
mee kunnen zingen. Dat zal stemming in de
zaal brengen.
Een snelteekenaar toovert schetsen, die
kinderen uit de zaal hem opgeven, op het
bord.
riet Heldersche Courant twaalftal, samen
gesteld uit kinderen van abonné's, opent den
middag met een tableau, waarbij de kinderen
in de zaal het Heldersche Courant lied zingen,
dat bij den ingang wordt uitgereikt, en ver
toont verder „licht"-dansjes. voert voordrach
ten en leuke versjes uit, waarbij de kinderen
in de zaal bij verschillende nummers een
werkzaam aandeel hebben.
Jan Katrol, een van de grootste grappen
makers van Den Helder, zal de kinderen deen
schateren van het lachen, de pret was Woens
dag niet uit de zaal.
Aan het einde van den middag zal den
kinderen nog een versnapering worden uitge
reikt.
Woensdag belooft het een middag te worden
van gezonde pret, een middag van vreugde
voor U en uw kinderen.
Komt allen! Gunt uw kinderen dit genoegen.
De toegangsprijs voor de kinderen van
abonné's is (MO.
Voor den feestmiddag van a.s. Woensdag
zullen uitsluitend kaarten verkocht worden
aan kinderen van abonné's, zoowel kwartaal-
als weekabonné's natuurlijk en ook aan kin
deren van gezinnen, die geregeld de Helder
sche Courant in een van onze depóts koopen.
Ook zij betalen 10 cents entrée. Behalve aan
ons kantoor, waar hedenmiddag van 2 tot 5
uur kaarten gekocht kunnen worden en
verder Maandag en Dinsdag, 's m-'ddags van
4 tot 6 uur, zul'en kaarten verkrijgbaar zijn
aan de volgende adressen:
Duitiker, Öostslootstraat.
Smit, Westgracht 89.
J. de Wit, Vijzelstraat 28.
Riedeman, Oranjestraat 6.
R. Jongkees, Paardenstraat 24.
O. Biegstraaten,
Oorn. Ditostraat 84.
H. D. Bres; Spoorgracht 86
Roomefjer, Polderweg 86.
Kramer, Ruijghweg 116.
Boogert, Keizersgracht.
Uipkes, Brakkeveldweg 71.
BAZAR DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Op deze bazar werd een tulband verloot en
gewonnen door den bezitter van lot co. 64.
Zoo spoedig mogelijk af e halen Kerkgr. 58.
De pop droeg den naam Josephientje en
het aanta. erwten was 2827.
BOUWDOOZEN „DE RUIJTEIi".
Men verzoekt ons mede ie deelen, dat be
stellingen voor deze doozen bij de afd. Den
Helder van de Vereeniging „Onze Vloot"
niet meer worden aangenomen.
Omtrent de reeds bestelde doozen volgt
t.z.t. nader bericht.
TWEE DUIKBOOTEN PUBLIEK
VERKOCHT.
De „O 4" en „O 5" uit de annalen
der Neuerlandsche Marine geschrapt.
Het laatste bedrjjf speelde zich af
voor den ontvanger der registratie...
Men behoeft waarlijk niet sentimenteel ie
zijn om de tragiek aan te voelen, welke er zit
in het slooper-waarts brengen van schepen,
welke ongeschikt zijn voor den verderen
dienst.
Wil men deze tragiek in haar meest ster
ken vorm zien, zoo moet men maar eens naar
Lekkerkerk sporen, of naar Hendrik Ido
Ambacht, twee plaatsen welke men gevoeglijk
met het praedicaat „schepenkerkhof" kan be
titelen.
Dat net niet alleen uitgedienden der koop
vaardij zijn, bewijs'' het feit, dat Donderdag
alhier, ten overslaan van den ontvanger der
Registratie en Domeinen, een tweetal afge
dankte duikbooten aan den man werden ge
bracht, en wel de bejaarde O 4 en O 5.
Tal van marinemenschen zullen bij het
lezen van dit simpele uericht in de bladen hun
herinneringen den vrijen loop gelaten hebben
en zich de dagen voor den geest hebben ge
haald, dat zij op deze niet al te comfortabele
schuitjes voeren.
Inderdaad: luxieus waren de O 4 en 5 aller
minst en dit wordt wel heel duidelijk geïl
lustreerd door het feit, dat van de uit 11 kop
pen bestaande equipage altijd de helft genood
zaakt was wacht te houden, dit als een maat
regel van force majeure, daar er voor de
anderen geen slaapruimte was. Een belang
rijk verschil dus met de hedendaagsche onaef-
zeeïrs, waar het leven zeker ook niet direct
een paradijs is, doch waar toch altijd nog wel
plaats is voor eenige luxe, zij het ook nog
zoo bescheiden.
Enfin, de O 4 en 5 zijn verkocht: in Wil
lemsoord op den 21sten November A.D. 1C35.
Het lijkt ons wel aardig nog eenige bij
zonderheden te noemen van deze scheepjes,
daar dit de laatste maal is, welke.men in de
gelegenheid is zulks te doen.
Bijzondere reizen of excursies hebben beide j
vaartuigen niet op hun staat van dienst
staanhun reizen strekten zich hoogstens j
uit van Kadzand tot Delfzijl.
In het jaar 1C09 werden zij op stapel ge
zet bij de N.V. De Schelde te Vlissingen en
te water geiaien eerst in 1913.
Hun waterverplaatsing was slechts 127
ton, en men kan hier teven3 een idee
van de grootte van een K XVIII krijgen, ats
men weet, dat deze en andere van haar
soort een tonnage hebben van niet minder
dan 800!
De lengte bedroeg 32 meter, terwijl er een
Diessel-motor aangebracht was ter sterkte
van 300 P.K., welke de schepen een maxi
male snelheid kon geven van 11 mijl.
De bewapening tenslotte bestond uit een
tweetal boeglanceer-buizen van 45 centi
meter.
Zooals men ziet, kan men ze niet verge
lijken met de thans gebouwde. Dat ook het
varen ermee niet aitijd ven aangenaam was,
dat bewijst het feit, dat deze schepen den
naam hadden bij slecnt wee meer onder wa
ter dan boven te varen, ook al had men niet
gedoken...
In de 22 jaren van hun dienst hebben zij
echter wel degelijk nun nut bewezen, voor
namelijk in de jaren 19141918, toen zij
van groot belang waren voor de verdedi
ging der zeegaten. Doch ook na den oorlog
heeft men er veel mee gevaren en wel tot
1E27 toe. In dat jaar gingen beide in reserve
ter opleiding van personeel, terwijl ze in
1931 bij de Onderzeedienslkazerne opgelegd
werden. In '34 kozen zij nog eens het „ruime
sop", teneinde naar de Werf getransporteerd
te worden. Dat was feitelijk reeds hun laat
ste reis, want al spoedig erd een aanvang
gemaakt met een grondige demontage van
waardevolle onderdselen, zoodat de. huidige
karkassen slechts het droevig restant is van
een eertijds zeewardig tweetal schepen.
De verkooping.
En Donderdag dan trad de voorlaatste
fase in van hun bestaan: de verkooping.
Er was nogal wat belangstelling voor de
twee oudgedienden, die daar grauw en ver
geten op de Werf lagen en waar geen ster
veling meer naar omzag. Hier v.'el vooral in
't oog hoe klein ze toch eigenlijk waren, de
kléinste onderzeeërs (cp de O 1 en 2 na)
van de Nederlandsche Marine.
Ze werden getaxeerd, van onder tot boven
aan een keuring onderworpen... doch het
was een keuring van oud-roest, Sic tran
sitAlles was er reeds nagenoeg uit ver
dwenen en aileen in de O 4 bevond zich nog
de motor. Maar er zat koper aan!
Kooper werd: de heer J. Stokking te Am
sterdam van de O 4 en de fa. S. Frenkel te
Vlaardingen van de O 5.
De cer3te bracht op 3030 geilden; de
tweede 2377,27...
Velen zuilen niets bijzonders in deze ver
kooping zien. Het is tenslotte een goede
prijs voor koper en oud-rcost. Zij, die echter
in donkere stormnachten het veege lijf bor-
heeft een nieuw Record behaald:
Zoo spoedig is een Horloge nog nooit
populair geworden!
gen op de kleine scheepkens en er het on
gewisse avontuur van de eerste maal dui
ken op meemaakten, voor hen zal er in deze
laatste faze ongetwijfeld een zekere tragiek
schuilen.
Ingekomen waren de volgende biljetten:
Wed. C. D. Heuvelman, Krimpen a. d. IJssel,
O 5 f 1452; N.V. Holland, Hendrik Ido Ambacht,
O 4 f 2525.—, O 5 f 2525.— S. Frenkel, Vlaar
dingen, O 4 2820.—, O 5 f 2677.27'; N.V. Scheeps
werf en Mach.fabriek Zorg en Vlijt, Maassluis,
O 4 f 1897.—, O 5 f 1904.— J. Stokkink, Am
sterdam, O 4 f 3030 O 5 f 2500.— A. v. d.
Poll, Den Helder, O 4 2256.—, O5f 2306; J. de
Jong, Den Helder, O 4 2727.27; Rijsdijk's In-
dustrieëele Ondern. N.V., te Hendrik Ido Am
bacht, O 4 f 2301.—, O 5 f2185.— N.V. Koop
handel, Nieuw Lekkerland, O 4 f 2350.O 5
f 2250.—.
De heer J. Stokkink en de fa. S. Frenkel
werden eigenaars der schepen.
ZANG-, RECITEER- EN ORKESTVEREE-
NIGING „HARMONIE".
Een mooie uitvoering.
Een langademige naam, nietwaar die welke
wq hierboven afschreven. Zoo'n naam, die door
de jaren heen z'n reputatie heeft bewaard, en
die, op den keper beschouwd, vereenzelvigd is
geworden met het begrip „Den Helder". De
Nederlandsche samenleving kunnen wij ons
niet denken zonder de noodige Jansens, ,Pie-
tersens en Willemsens; welnu, de Helder
sche samenleving; is ondenkbaar zonder den
naam „Harmonie". „Opgericht 23 April 1893",
hetgeen zeggen wil, dat „Harmonie" in de af-
geloopen Aprilmaand haar 42sten verjaardag
heeft herdacht. Of liever: niet herdacht, want
je kunt nu eenmaal niet elk jaar feestvieren.
Maar wel kunnen we voorspellen, dat we over
zeven jaar, namelijk in 1943, een feest krijgen
dat klinken zal als een klok.
Maar dat is allemaal nog toekomst. Dat is,
om het met een heel deftig woord te noemen,
nog erg praematuur oftewel voorbarig. Want
'er kan in zeven jaar nog zooveel gebeuren,
nietwaar? „Hè nee, nou niet zoo pessimis
tisch, die zeven jaar komen we ook nog door,"
moppert de lezer. En hij heeft gelijk.
Toch, nu alle gekheid terzijde, wié doet het
„Harmonie" na? Niet om 43 jaar lang te blij
ven bestaan als vereeniging. Dat is óók wel
een prestatie, maar wat wij bedoelen Is dit:
dat „Harmonie" nog volkomen dezelfde is van
vroeger; ja, dat er zelfs als we een kwart
eeuw teruggaan en de uitvoeringen van toen
vergelijken met die van thans, groote vooruit
gang valt te consateeren. Ook toen wel voer
de „Harmonie" geheele operettes op in
costuum en stijl, maar er was toch een groot
verschil in de wijze waarop de ouders en de
grootouders van de tegenwoordige werkende
leden dat deden: er is thans veel meer los
heid, ongedwongenheid in de wijze waarop
men zich over het tooneel voortbeweegt en dat
is bij dergelijke opvoeringen haast de hoofd
factor.
Ook de naam Bos is al vele jaren lang aan
den van „Harmonie" verbonden. Thans is het
de heer Jac. Bos, zoon van wijlen den heer
Eos, welke laatste lange jaren zijn krachten
aan de vereeniging gaf. En wat er van „Har
monie", met zijn eigen orkest, en zijn vele
goede solisten, geworden is onder leiding van
dezen heer? Luister:
„Le Petit Duc" vertaald met „De Jonge
Hertog" is een van die komische operettes van
Charles Lecocq, den Franschen componist uit
de dagen van het Tweede Keizerrijk en daar
na, die er een groot aantal heeft geschreven,
die alle gaarne werden gezien en waarvan de
bekoorlijke muz'ek een lust was voor het ge
hoor. Speciaal deze jeugdige hertogs-geschie-
denis is een dankbaar onderwerp, omdat de
componist (of wil men, de libretto-dichter)
haar laat spelen in het laatst van de regeering
van Lodewijk XIV (begin 1700), in de periode
van de fraaie, schilderachtige costuums. De
bekende Amsterdamsche costuumfirma A. J.
Bakker en Zoon, ook al jarenlang een oude
bekende van de Casino-kleedvertrekken, was
het ook nu weer, die deze costumeering ver
zorgde, en terecht, daarvoor menig compli
mentje in ontvangst mocht nemen, 't Kap-
werk was van de firma Joh. Gerritsen, theater
kappers, evèneens te Amsterdam. Dat de ver
zorging van zoo'n gezelschap geen kleinigheid
is, zal duidelijk worden als wij zeggen, dat alle
medespelenden voor het tweede bedrijf, dat
niet aan het hof, maar in een pensionaat speel
de, geheel en al moesten worden omgekleed
en omgegrimeerd. Dit was dan ook de reden,
dat de groote pauze reeds na het eerste be
drijf werd gehouden. Het resultaat was, dat
,en ongegrimeerd. Dit was dan ook de reden,
we in de tweede acte een groot aantal bekoor
lijke kostschooljuffers kregen.
Wat nu de opvoering betreft, wij spraken
reeds over het hooge peil daarvan. Maar we
moeten toch enkele namen noemen, omdat er
in zoo'n opere'te ook veel tooneel werk en
solospel plaats heeft. Welnu, de beide hoofd
rollen, n.1. die van den jeugdigen hertog en
Z'jn nog jeugdiger bruidje, werden vervuld
door den heer J. Willems en mejuffrouw W.
Paans: 't was een aardig jong paartje, dat
zal ieder met ons eens zijn, die Donderdag
avond in „Casino" aanwezig was, en ze be
wogen zich ongedwongen op het tooneel. De
heer N. Jansen had de niet benijdenswaardige
rol van Frimousse; we zeggen „niet benijdens
waardig", omdat Frimousse zoo'n beetje de nu
eenmaal onvermijdelijke clown is. Ieder zal het
met ons eens zgn, dat er smakelijk om hem
gelachen is, niet het minst, toen hij over zijn
muzieklessenaar rolde (quasi dan altijd!).
Verder hadden we Montlandry, waarvoor de
heer L. Visser fungeerde, en dan groote menig
ten hofdames, pages, edellieden, officieren,
soldaten, kostschoolmeisjes, enz. Dat een en
ander tot een fleurig geheel werd, zal men be
grijpen. De in deze operette voorkomende dan
sen werden ingestudeerd door den heer Jb.
Polak, den directeur van „Musis Sacrum"; de
heer Jb. Bruyn had wederom, als vanouds, de
regie, dit is hem wel toevertrouwd. „Harmo-
niee" heeft haar eigen orkest, waarvan de heer
W. Boon de piano-partij vervult. Het geheel
stond, zooals wij zeiden, onder de leiding van
den heer Jac. Bos.
Het was de heer Lebbe, die den talrijken
aanwezigen het welkom toeriep en den dona
teurs namens de vereeniging dank bracht voor
hun steun, waardoor het mogelijk blijft derge
lijke, uit den aard der zaak kostbare, uitvoe
ringen, te geven. Den nieuwen leden riep hij
het welkom toe. Om nog eenigszins de kosten
voor deze uitvoering te dekken, werden tijdens
de pauze steunbons verkocht, waarvoor een
aantal fraaie prijzen beschikbaar waren. Ook
de „non-stop"-avond, die heden in Casino
wordt gegeven, dient in de eerste plaats ter
dekking van de gemaakte kosten; deze avond
kan zeer worden aanbevolen bij minnaars van
goede kunst.
Dat het „Harmonie" ernst is voort te gaan
met het geven van goede uitvoeringen op het
gebied der operette, bewijst wel het feit, dat
men thans in studie heeft genomen een Duit-
sche operette, „De Vogelhandelaar".
Wij zeiden reeds, dat ter wille van de groote
verkleedpartij voor het tweede bedrijf de
groote pauze reeds aan het einde van het eer
ste gehouden werd; aan het slot had men ge
legenheid de medewerkende dames en heeren
te huldigen. Directeur, orkest en koorlieden
werden voor hun belangeloozen arbeid harte
lijk bedankt; namens de Vereeniging werd
aan den directeur een fraaie bloemenmand
aangeboden. Ook de heer Bruyn, de bekwame
en ijverige regisseur, kreeg een hartelijk woord
van dank. De dames W. Paans en W. Oudijk,
die resp. de rollen vertolkten van hertogin en
van directrice, kregen ieder een fraai bloem
stuk namens de vereeniging; mejuffrouw
Paans een tweede door het publiek uit de zaal
aangeboden. Ook de heeren J. Willems (jonge
hertog) an N. Jansen (Frimousse) werden in
het dankwoord niet vergeten; de heer L, W.
Visser kreeg daarenboven nog een tweetal
bloemstukken en een fraaie bloemenmand
namens zijn familie, en van de Vereeniging ter
gelegenheid van de vervulling van zijn 25ste
hoofdrol, een fraaie electrische kamerlamp.
Een dansje besloot den goed-geslaagden
avond. Van ganscher harte roepen wij „Har
monie" een „tot weerziens!" toe.
HELDERSCHE WEER- EN STEItRE-
KUNDIGE KRING.
Lezing van Dr. van der Bilt.
Met de bedoeling zoo mogelijk te komen
tot de oprichting van een Helderschen Weer-
en Sterrenkundigen Kring, onderafdeebng van
de Nederlandsche Vereeniging voor Weer- en
Sterrenkunde te Utrecht, was dcor het voor-
loopig bestuur in een van de lokalen der Zee
vaartschool gisterenavond een vergadering
uitgeschreven, waar als spreker optrad de
voorzitter der vereeniging, dr. van der Bilt
uit Utrecht, met het onderwerp: „Sterren
kundige wetenswaardigheden", toegelicht met
lichtbeelden.
De belangstelling kon bevredigend worden
genoemd; vooral zee-officieren en leeraren
merkten wij op. Het gaf den voorloopigen
voorzitter, C. Baron van Asbeck, dan ook
aanleiding hierover zijn voldoening uit te
spreken. De levensvatbaarheid van een Kring
is er, meende spr., in ieder geval mee ge
demonstreerd. De spr. heet den Schout-bij-
Nacht en mevrouw Kruys welkom, dankt den
directeur der Zeevaartschool, die zco vrien
delijk was een lokaal af te staan, de Com
missie van het Koninklijk Instituut voor het
beschikbaar stellen van de projectielantaarn,
en den medewerker, die zich voor de bedie
ning daarvan vrrjwillig beschikbaar stelde en
gaf daarna het woord aan Dr. van der Bilt.
Het eerste deelvan spr.'s rede was voor
namelijk van propagandistischen aard; spr.
richtte zich met name tegen de vergaande
onwetendheid op het terrein van weer- en
sterrenkunde, die men dagelijks tegenkomt.
Dat er betrekkelijk veel be'angstelling voor
deze lezing bestaat, is, hoewel natuurlijk aan
genaam om te kunnen constateeren, op zich
zelf niets bijzonders, aldus spr.
Spr. heeft overal in den lande belangstel
ling aangetroffen voor dit onderwerp. Het
komt er dus maar op aan die belangstelling
in één verband samen te brengen.
Wat is eigenlijk een liefhebber, 'n amateur-
sterrekundige Men is amateur, als men in
zich voelt de behoefte een of ander hemel
verschijnsel, dat men waarneemt, op te schrij
ven of te trachten het goed te begrijpen. Die
liefhebberij is er al lang in Nederland; eigen
lijk is zij in ons land begonnen met'dr. Ka'ser
van de Leidsche sterrenwacht (midden 19e
eeuw) en na hem was het de Franschman
Flammarion, die met zijn werken en onder
zoekingen groote beroering bracht Flamma
rion was een groot redenaar en een van z'in
orakels was een philippica tegen de liefhebbe
rijen. Spr. leest dat merkwaardige stuk proza
voor in vertaling.
Ts die onwetendheid, die Flammarion in
1882 gispte, nog aanwezig? Ongetwijfeld,
althans bij de groóte massa. Er zijn tal van
menschen, die ook nu nog niets weten van
de op- en ondergang van zon, maan en sterren,
van de wlsse'ing der getijden. Kunstenaars
zondigen voortdurend in woord en beeld. Ten
slotte is dit niet het ergste.
Iets anders is het met de halfwetenden,
de amateurs. Er is haast geen beschaafd
land, dat niet zijn vereeniging van amateurs
heeft.
De Weerkunde ontleent zoo goed
als haar volledige materiaal aan het
werk van amateurs.
Over ons geheele land vertakt, ligt de-
organisatie van haar, waarnemers. De geheele
oceanografie drijft op het werk van de offi
cieren der koopvaardijvloten en de moderne
meteorologie van Óen dampkring op dat der
vliegeniers. Noch op zee, noch in de lucht
bevindt zich ook maar één beroepsmeteoro
loog.
Hetzelfde geldt mutatis mutandis ook voor
de Sterrenkunde. De witte vlek van Saturnus
werd ontdekt door een amateur, de nieuwe
ster in Hercules, die zonder twijfel de be'a-g-
rijkste nova is die de sterrenkunde kent, werd
dcor een amateur ontdekt.
Ons land, zoo rijk aan waarnemers voor
weerkunde, is helaas arm aan amateur
waarnemers voor sterrenkunde. Instrumenten
hebben we genoeg, maar ze zijn werkeloos.
Rijk zijn we aan menschen, uit alle kringen
der maatschappij, die aan de sterrenkunde
pijnen te verdrijven is ren Mijnhardt's Po-der,
Per stuk 8 ct.doos 45 ct. Bij Uw Drogist
Zondag 24 November
Ned. Herv. Gem. (Nw. Kerk, Weststraat)
Geen dienst.
Westerkerk, (Helden der Zeeplein).
's Morgens 10.30 uur, Ds. M. van Wichen
te Julianadorp.
's Avonds 6.30 uur, Ds. H. A. Enl. a r
Liturgische J eugddienst.Onderw.: He im wee
Geref. Kerk (Julianapark).
's Morgens 10 uur, Ds. Tollenaar
's Middags 5.30 uur, Cand. A. Zwaan,
van Enkhuizen.
Geref. Kerk (Rehoboth-Kerk).
's Morgens 10 uur, Cand. A. Zwaan
's Avonds 5.30 uur, Ds. Tollenaar
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat).
's Morgens 10 u. en 's avonds 5.30 u.
Ds. N v.d. Kraat°
Donderdagavond 7.30 uur, Ds. v.d. Kraats
Chr. Geref. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 uur 's middags 5 uur
de heer J Rebel.
Woensdagavond 7.30 uur, Bijbellezing door
den heer J. Rebel.
Herst. Evang. Luth Gem. (Weezenstr.).
'sMorgens 10.30 uur, de heer Sevensma,
van Amsterdam.
Doopsgez. Gem.
Geen dienst
Evangelisatie (Palmstraat).
'sMorgens 10 uur en 'savonds 5.30 uur,
Ds. K. de Bel, van Schiedam.
Woensdagavond 8.15 9.15, Btjbellezing
door J. Luther Ramp.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 76).
's Morgens 10 uur, kerkdienst.
Evangelisatiegebouw, Vijzelstraat:
Zondagmiddag 4 uur, straatprediking
Molenplein Verschillende sprekers.
Bijeenkomst 's avonds 8 uur,
Verschillende spreker.
Leger des Heils.
10 uur v.m. Heiligings-Samenkomst
3.30 Openluchtsamenkomst.
8 uur n.m. Verlossings-Samenkomst.
Hersteld Apostolische Zending Gemeente
Sluisdijkstraat hoek Schagenstraat.
'sMorgens 10.30 uur, dienst.
Kerk van Jezus Christus, Janzendw.str. 8
's Morgens 9.30 en '8 avonds 6 uur
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente.
Geen dienst
KEIZERSTRAAT 73. Parfumerieën.
Zaterdag 23 November.
Casino, 8.15 uur: Cabaret-avond Vereeniging
„Harmonie".
Algem. Militair Tehuis, 8 uur: Tooneelvoor-
stelling van de Friesche Véreen. „Gysbert
Japicx".
Café „Centraal", 8 uur: Feestavond Deut-
scher Verein.
Zondag 24 November:
Casino, 8 uur: Dansen „De Band van 7".
Musis Sacrum, 8 uur: Dansavond.
R. K. Volksbond, 8 uur: Uitvoering R. K.
Kerkkoor „St Cecilia".
Café ,J>rins Hendrik?', Julianadorp, 8 uur;
Uitvoering van de Vereen. „Kunstzin".
Dinsdag 26 November.
Casino, 8.30 uur: 2e Abonnementsvoorstel
ling „Toekomst" van Henri Bernstein.
Chr. Militair Tehuis, 8 uur: Jaarvergadering
C.J.M.V,
Musis Sacrum, 8 uur: Feestavond Helder
sche Politievereeniging.
Chr. Mïl. Tehuis, 8 uur: Leekenspel door de
Ned. Chr. Jongem. Vereen.
Woensdag 27 November.
Casino, 's middags 2 uur: Kinderfeest „Hel
dersche Courant".
's Avonds 8 uur; Uitvoering „Helder's
Mannenkoor".
Ned. Herv. Kerk, Julianadorp, 8 uur: Uit
voering van het Nederl. Herv, Kerkkoor.
N.V. Ned. Mij. van Brandverzekering
te Tiel
Agentschap voor Den Helder;
J. J. v. d. Plaat, Spoorstr. 53.
hun hart verpand hebben. De een voelt zich
gelukkig bij bespiegelingen en beschouwin
gen; hjj interesseert zich voor de schepping
als zoodanig en vcor de vlucht van den
menschelijken geest bij het doorgronden der
raadselen.
De andere groep ziet in hoofdzaak het
concrete belang van waarnemingen ais basis
van al het andere.
De wetenschap heeft beide groepen noodig,
onze vereeniging wil beide vereenigingen zoo
veel' mogelijk helpen.
Er is nog een derde groep van belang
stellenden, die, hoewel niet direct betrokken
bij het wetenschappelijk werk zelf, door hun
bewondering daarvoor, hun breedeu kijk op
het mooie en nuttige daarvan en hun vrij
gevigheid, belangrijk weer- en sterrenkundig
werk mogelijk hebben gemaakt en nog maken,
Spr. denkt daarbij aan wat Bosscha en K! in
voor de sterrenwacht te Lembang hebben ge
daan, aan wat Van Leeuwen Boomkamp deed
om de eclips-expeditie naar Sumatra in 1936
en 2 stralingsmetingen moge'ijk te maken,
aan den heer Sijthoff, die het Zeiss-plar.e-
tarium in Den Haag liet bouwen, aan vele
genootschappen, vereenigingen, stichtingen en
maatschappijen, bij wie zelden tevergeefs
wordt aangeklopt vcor hte steunen van een
weer- of sterrenkundig doel, getuigen o.a. de
Snellius-expeditie en de eclips-exoediiie nc.r
Atjeh in 1929; en tenslotte aan de vele onbe
kende be'angstellenden, die de Nederlandsche
deelneming aan het In'-rnationale po"'-r
mogelijk hebben gemaakt.
