WIERINGEN IN 1935.
Van Ewijcksluis
De uitkomsten der
visscherij in 1935.
De Wieringermeerpolder
in
1935.
HHLDERSCHE COURANT VAN DTNSDAG 3i DECEMBER 193£
voorgaande. Zonder veel commentaar
we die dan nu nog volgen.
laten
/~V «»vb WISVUl
p 10 februari hield de. S. U Zuidema,
®e beroepen was naar Solo (Ned.-Indië) z'n
«scheidspreek in de Gereformeerde Kerk en
•P 30 Juni deed daar da. E. Janaen zijn
intrede.
23 Februari herdacht de V.C.J.B. z'n tweede
lustrum, en 6 Maart vierde de zangvereeni-
fing „De Lofstem" met een uitvoering haar
15-jarig bestaan.
In het voorjaar joeg het hengelverbod voor
het Arnstelmeer heel wat stof op; kortgeleden
werd beweerd dat de minister het hengel
verbod weer zal opheffen.
Veerburg werd den Oden April onder groote
belangstelling in gebruik genomen.
Behalve de verkiezing voor de Prov. Staten,
die ditmaal niet zoo ongemerkt voorbijging
als vroeger, hadden we in 1935 de verkiezin
gen voor den gemeenteraad. De heeren Van
den Berg, Komen, Jonker, Koorn en Smit
keerden niet weer in den nieuwen raad, de
heeren Kloosterman, Van der Ploeg, Op 't
Veld, Cornelissen en Hooimejjer vervingen
hen en met den laatsten deed voor het eerst
een candidaat van de A.-R. partij zijn intrede
in den raad. Deze veranderingen hadden tot
gevolg, dat de heer Lubbert niet als wethou
der herkozen werd en in zijn plaats de heer
Op 't Veld het college van B. en W. weer
aanvulde. Nu we het toch over het gemeente
bestuur hebben, herinneren we er hier ook
nog aan dat Burgemeester Lovink om ge
zondheidsredenen de leiding van de gemeente
eenigen tijd aan anderen heeft moeten over
laten, maar nu voor het afloopen van het
hem toegestane verlof de teugel weer in han
den kon nemen.
Den lsten Juli werd de tolheffing op de
pontonbrug aan de Koo(j opgeheven en later
is die brug verzwaard, waardoor dus op
tweeërlei wijze verkeersbelemmeringen uit
den weg werden geruimd.
Eind Juli nam de heer Zwarthoed, wegens
benoeming naar Volendam, afscheid als hoofd
der r.k. school in de Spoorbuurt en eind
Augustus deed mej. Pranger hetzelfde ten
opzichte van de bewaarschool in Breezand.
De heer C. Liefhebber, tenslotte, vierde den
16en September z'n 25-jarig ambtsjubileum
bij de Posterijen.
Ons overzicht over de resultaten der vis-
scherij in 1935 zal (en wij verheugen ons
daarover ten zeerste) iets opgewekter kunnen
klinken, dan dat over de beide voorafgaande
jaren. O, zeker, het thans ten einde spoe
dende jaar was nog lang niet zóó, dat men
het gunstig, zelfs nog niet zóó, dat men het
redelijk kon noemen, maar bij 1933 en '34 ver
geleken, was er toch weer eenige vooruitgang
waar te nemen. En het meest verheugende
daarbij was, dat naast den vooruitgang in
hoeveelheid, ook de prjjs der hier gevangen
vischsoorten, die enkele jaren achtereen sterk
dalende was, dit jaar weer eenige stijging
vertoonde, deze beide samenwerkende fac
toren verlevendigen weer de hoop, dat het
misschien in de toekomst weer mogelijk zal
zgn de visscherij met eenigszins bevredigend
resultaat te kunnen blijven uitoefenen. De
samenwerking tusschen de visschers, die er
zich voor alles op hebben te richten, dat
onderlinge afspraken, in het belang der vis-
scherjj gedaan, door ieder van hen prompt
worden nagekomen, zal daarbij een belang
rijke rol kunnen spelen.
Maar laat ons niet op het perspectief dat
door de in 1935 geboekte resultaten wordt
geopend, vooruitloopen, eer w(j iets over deze
uitkomsten zelve heben megedeeld.
De botvisscherjj.
Laat ons dan beginnen met de botvisscherjj.
Begon in 1934 de aanvoer van bot pas in
Februari, in 1935 werden in Januari de eerste
partijtjes reeds aangebracht. Het waren
slechts kleine, afkomstig uit het Balgzand-
kanaal, waarin nog een weinig bot aanwezig
bleek te zjjn. Daarna kwam er echter een
hiaat in dien aanvoer, daar de visschers zich
meer op de baarsvisscherij op het Arnstel
meer gingen toeleggen. Pas in Maart werd de
botvisscherij voortgezet, nu echter in de
Waddenzee op het Balgzand, waar deze tot
in October werd voortgezet. Het resultaat
hiervan was gedurende de eerste maanden
hoewel niet ruim, toch aanzienlijk beter dan
in 1934. De verbetering die vorig jaar vanaf
Juli intrad, bleef echter in 1935 uit. Toch was
in 1935 de totaal-aanvoer tot September toe
steeds hooger, dan die in 1934, zij het dan
ook soms onbeteekenend. In October werden
de aanvoeren, als gevolg van het ruwe weer,
uiterst gering. Op grond hiervan werd de bot
visscherij in het Balgzandkanaal, die gewoon-
„)gk pas per 1 November wordt opengesteld,
dit jaar vanaf half October aan den belang
hebbenden toegestaan, daar hier langer kan
worden gevischt dan in den Wadenzee. Het
gevolg hiervan was, dat de totaal-botaanvoer
ook in die maand nog iets boven die van
1934 uitkwam. November gaf echter zéér
slechte uitkomsten, daar als gevolg van de
zware regenval het overtollige water bijna
dagelijks afgespuid moest worden, waardoor
de botvisscherij in het Balgzandkanaal vrij
wel onmogelijk werd. Is November dan ook in
den regel voor den bot-aanvoer een der beste
maanden van het jaar, dit jaar bleef deze
verre beneden die in de vorige maanden be
reikt, terwql de aanvoer in December uiterst
gering is geweest.
Het totaal-resultaat dezer visscherij zal
mogelijk een twee k drie duizend kilo hooger
liggen, dan dat van 1934, terwijl de gemid
delde prijs per kilo, die in 1934 ruim 25 cent
bedroeg, over 1935 ongeveer 27% cent zal be
dragen.
De aalvisscherjj.
Ook de aalvisscherij gaf een betere uit
komst dan die van 1934, zij het dan ook, dat
deze niet in de vangsten van iedere visscher
Individueel tot uiting kwam. Waar echter in
een overzicht met de individueele cijfers
moeilijk rekening kan worden gehouden, be
palen wij ons tot de totaal-ctjfers. Deze totaal
cijfers nu geven voor 1935 voor aal en paling
tezamen een hoogere aanvoer van ongeveer
tweeduizend kilo aan. De gemiddelde prijs
hiervan, die in ons overzicht over 1934 op
even beneden de 54 cent per kilo werd opge
geven (blijkbaar is hier een schrijf- of zet
fout gemaakt en had hier 51 moeten staan,
want later toen alle cijfers bekend waren
bleek het slechts ruim 50 cent te zijn), steeg
dit jaar tot ongeveer 552/3cent per kilo, waar
van de prijs der aal 52.4 cent, die der paling
(geslachtsrijpe aal) ongeveer 78»/, cent per
kilo bedroeg.
Hieruit blijkt dus wel, dat de vorig jaar
vernomen klacht over de verhooging van het
percentage in te voeren buitcnlandsche aa
waaraan men de sterke prijsverlaging in 1934
weet niet zonder reden werd geuit. Nu in
1935 véél beter dan 1934 de hand is gehouden
aan het toegestane contingent, heeft zich dit,
voor zoover betreft de aalvisscherij hier ter
plaatse, in een prijsverhooging van ongeveer
10 procent uitgedrukt.
Alikruiken-visschery.
Wat de alikruiken-visscherij betreft, deze
bleef in 1935 verre ten achter bij die in 1934.
Deze visscherij, die meestal in het begin van
het jaar door enkele visschers en overigens
door werkloozen wordt beoefend, was in 1934
oorzaak, dat deze lieden tegen een gemiddel
den prijs van 3.24 per H.L. gedurende'enkele
weken nog een klein weekgeldje konden be
sommen. In 1935 was deze visscherij echter
van veel minder belang. Ofschoon de gemid
delde prijs per H.L. ongeveer 4 bedroeg,
hebben de resultaten zeker minder dan de
helft van die over 1934 opgeleverd.
De baarsvisscherjj.
De baarsvisscherij, die in ons verslag over
1934 nog niet tot uiting kwam, daar deze pas
in den loop van December 1934 voor het eerst
door een paar visschers werd uitgeoefend, kon
in Januari en Februari 1935, als gevolg van
het vele ruwe weer, slechts weinig worden be
oefend. De netten, welke verschillende vis
schers zich hiervoor aanschaften, werden
slechts enkele malen gebruikt. De vangsten,
hoewel nog al eens afwisselend, bleven in het
algemeen beneden verwachting. De kwaliteit
der baars was echter zeer goed, hetgeen
hieruit blijkt, dat de prijs, gedurende den tijd
dat naar baars werd gevischt, gunstig afstak
boven die, welke gemiddeld op andere plaat
sen waar zoetwatervisch wordt aangevoerd,
werd gemaakt. De middelprijs lag dan ook
voortdurend boven de 20 cent per kilo, terwijl
die van de bij deze visscherij meegevangen
blei 8 cent, die van de voorn 6.7 cent per
kilo bedroeg.
Ofschoon deze baarsvisscherij tot 15 Maart
had mogen worden voortgezet, is deze, toen
in de tweede helft van Februari bekend werd,
dat de hengelvisscherij op het Arnstelmeer en
de daarmee in openverbinding staande wate
ren was verboden, reeds per 1 Maart be
ëindigd, daar de op de visscherij op het
Arnstelmeer rechthebbende visschers zéér
terecht meenden, dat stopzetting dezer vis
scherij op dat oogenblik, toen de baars tot
berstens toe met "kuit gevuld was, van belang
rijken invloed zou kunnen zijn op de visch-
rijkdom van dit water in de toekomst, waar
deze stopzetting juist plaats had op een
oogenblik, dat in de vangsten als gevolg van
het beter wordende weer en de meerdere
zonneschijn, een aanzienlijke verbetering in
trad, is toen door de bij deze visscherij be
trokkenen een belangrijk offer gebracht. Of
dit offer, dat zij zich geheel vrijwillig hebben
opgelegd, bij de hierbij betrokken autoriteiten
die waardeering zal vinden, waarop het recht
heeft, dient te worden afgewacht. Wij meenen
echter goed te doen, hierop nog eens de aan
dacht te vestigen, nu uit de onlangs ver
schenen Memorie van Antwoord van den
Minister van Landbouw is gebleken, dat ten
aanzien van het hengelverbod op het Arnstel
meer in Regeeringskringen een andere koers
schijnt te zullen worden ingeslagen. De eisch
lijkt ons allerminst overdreven, dat, vóór tot
koerswijziging wordt overgegaan, de Departe
menten van Landbouw en Financiën, welke
beide bjj deze aangelegenheid zijn betrokken,
eerst óók de visschers, welke vischrecht heb
ben op het Arnstelmeer eens te hooren.
Bij deze beroepsvisschers toch heeft steeds
de wensch voorgezeten, de visscherij op dit
water in zoodanige banen te leiden, dat deze
mettertijd weer de mogelijkheid zal bieden
om, hoewel als gedupeerden bij de afsluiting
der Zuiderzee recht hebbende op steun vol
gens de Zuiderzee-steunwet, toch zonder deze
stetm de visscherij in de toekomst te kunnen
uitoefenen.
Zij achten dit mogelijk, indien de visscherij
op dit water slechts met zorg wordt ge
regeld.
De hengelvisscherij, die op het Arnstelmeer
tijdeljjk zoo ontstellende afmetingen aannam,
heeft de bedoelingen der beroepsvisschers
doorkruist en zou b(jna ten gevolge hebben
gehad, dat iedere verdere poging tot ver
betering zou zijn nagelaten. Erger nog, som
mige: van hen, tot wanhoop gedreven door
de vele schade, die zij, zij het dan ook veelal
onbedoeld, als gevolg dezer liengelvrijheid
aan hun vischwant opliepen, dachten er reeds
aan alle visscherij op te geven, wanneer
hierin geen verandering kwam.
De gewenschte verandering kwam in den
vorm van een hengelverbod en vanaf dat
oogenblik is weer getracht al datgene te
doen, wat in het toekomstige belang der vis-
scherjj kan worden geacht. Zouden nu door
de Regeering maatregelen worden getroffen,
waarbij met dit toekomstige visscherij-belang
niet of niet voldoende rekening zou worden
gehouden, dan zou zij hiermee zeker beneden
den maat blijven, welke n dit opzicht aan
haar mag worden gesteid.
Feitelijk zou de beste oplossing deze zijn
geweest, dat het resultaat van de ontwikke
ling der visscherij op het Arnstelmeer nog
enkele jaren zou zijn afgewacht. In die jaren
zou dan hebben kunr.en blijken ox datgene,
wat de visschers zich van de ontwikkeling
van dit vischwater hebben voorgesteld, be
waarheid werd. Zou dat niet het geval zijn
geweest, dan had ook dan nog ingegrepen
kunnen worden. Maar de Regeering had in
dat geval büjk gegeven, dat gedupeerde be
roepsvisschers een redelijken kans te willen
geven, iets wat, bij ontijdig ingrijpen, niet
van haar kan worden gezegd.
Ofschoon dus de resultaten van het afge-
loopen jaar weer reden gaven tot meerdere
tevredenheid en het vooruitzicht cp een be
ter perspectief openden, beklemt thans de
visschers meer de vrees, dat zij, als gevolg
van invloeden van buiten, voortkomende uit
geheel andere motieven, dan die welke het
werkelijk visscherjjbelang op het oog hebben,
mogelijk weer op de een of andere wijze een
veer zullen moeten 4aten. Vol spanning zien
zij reeds uit naar de maatregelen, welke ge
nomen zullen worden en waardoor over hun
wel en wee zal worden beslist. Zal er met
hunne belangen ernstig rekening worden ge
houden? Of zal over hen worden geoordeeld,
zonder dat zij zijn gehoord?
Het antwoord op deze vragen zal 1936 mo
gelijk brengen.
Laat ons besluiten met de hoop uit te spre
ken, dat dit antwoord er een zal zijn, waaruit
blükt, dat de belangen der gedupeerde be
roepsvisschers bij de Regeering in veilige
handen z(jn en niet maar zonder hoor en we
derhoor over hunne toekomst zal worden
beallat.
Het jaar 1935 heeft zich gekenmerkt als
het jaar der hoogtepunten. Hoogtepunten op
allerlei gebied, in allerlei vorm en schakee
ring, die andermaal de uitzonderlijke positie,
die" de gemeente Wieringen in de rij der ge
meenten in den kop van Noord-Holland in
neemt, een positie, reeds verkregen in vroe
gere jaren, o. a. door verblijf Kroonprins, Zui
derzeewerken, enz., in het daglicht stelden.
Hoogtepunten, die beloften inhouden voor de
toekomst. Gebeurtenissen, die duidelijk hebben
gedemonstreerd, dat aan den druk der tijden,
welke in steeds toenemende mate ook op het
economische leven in deze gemeente inwerkte,
het hoofd kan worden geboden, mits daar
zijn energie, durf en vertrouwen.
Wieringen mag zich met dit jaar aan hoog
tepunten gelukkig prijzen. Jammer, dubbel
jammer daarom, dat de steeds toenemende
werkloosheid, die een zeker deel der bevolking
tot den rand van maatschappelijken onder
gang bracht, hieraan veel afbreuk doet. Hoog
tepunt, helaas in ongunstigen zin.
Het bevolkingscijfer is nog meer toegeno
men en beweegt zich nu weer geruimen tijd
boven de 6300. 't Aantal keten en woonwagens
vermeerderde steeds en de financieele om
standigheden zijn nog slechter geworden. De
nood is nog hooger gestegen! Maar... als de
nood het hoogst is, is steeds redding nabij.
Ook nu?
In de laatste weken van 1935, op 12 De
cember, verscheen in de Nederlandsche pers
het verblijdende bericht, dat in 1936 met de
inpoldering van den Ooord-Oost polder een
aanvang zou worden gemaakt.
Zal dit ook voor Wieringen verblijdend zijn?
Daarop is thans en was ook in vorige
jaren alle hoop gevestigd. Zal verplaatsing
van werklooze arbeiders, door ons als een
plicht der regeering aangevoeld, de lang yer-
beide opluchting brengen en aldus, naast vér-
betering van het lot der arbeiders, de zwaar
drukkende last der werkloosheidsbestrijding,
die een onmiddellijk gevaar voor een gemeen
tebankroet, Rijkstoezicht en noodlijdendheid
inhoudt, afwentelen?
Wij willen het hopen!
Aan het einde van 1935 is er dus wel oen
lichtpunt. Voor het gemeentebestuur zal er in
1936 een dankbare taak te vervullen zijn.
Moge zij deze tot heil der gemeente tot een
goed einde weten te brengen.
Bevolking, bebouwing, enz.
Zooals in ons voorwoord reeds terloops op
gemerkt, is het aantal inwoners dezer ge
meente in 1935 weer toegenomen. Op 1 Jan.
was het bevolkingscijfer 6271. Vermoedelijk
zal de toename pl.m. 50 bedragen.
Bij de beoordeeling van dit cijfer moet re
kening worden gehouden met de omstandig
heid, dat ook een deel van de Wieringermeer
onder de gemeente ressorteert. In totaal wo
nen nu ruim 400 menschen in den polder op
Wieringer grondgebied.
Het aantal geboorten was minder dan an
dere jaren en zal pl. m. 130 bedragen. Het
aantal overledenen bedroeg 55, w.o. 5 uit
andere gemeenten. 40 Paartjes werden in den
echt vereenigd.
Ongeveer 15 nieuwe woningen verrezen,
w.o. een 6-tal aan de Zwinstraat. Deze straat,
eenmaal volgebouwd, zal zeker tot verfraaiing
van Den Oever bijdragen. Aan deze straat
verrijzen aardige woningen en het is verblij
dend, dat Den Oever van haar vroeger zoo
bekrompen bouwtrant is teruggekomen. Vijf
winkelpanden werden gemoderniseerd.
Naast deze aanwinsten moet echter ook
een verlies worden geboekt, want de roode
haan kraaide dit jaar met bijzondere leven
digheid. Een achttal woningen werd in de
asch gelegd.
Uit bezuingingsoogpunt besloot de Raad
met ingang van 1 Juli (opzeggingstermijn
jaar) tot beëindiging van de opdracht aan
de adviescommissie voor bouwontwerpen en
uitbreidingsplannen tot beoordeeling van
bouwaanvragen en welstandseischen.
Zakenleven. In 1935 trokken de verrich
tingen van de Middenstandsvereeniging zeer
de aandacht. Reeds in het begin van het jaar
deed de vereeniging van zich spreken door
een groot opgezette actie tegen de P.E.N.-
tarieven. Een groote vergadering te Hippo
werd door ongeveer 500 stroomafnemers be
zocht. De actie dreigde tenslotte geheel den
kop van Noord-Holland en West-Friesland in
rep en roer te brengen. Terug naar de petro
leumlamp? Zoover kwam het niet, maar het
P.E.N. toonde zich toch niet geheel ongevoelig
voor dergelijke manifestaties. Het befaamde
Wieringer initiatief had weer eens duchtig
van zich doen spreken.
Verder verdient nog vermeldt het verzoek
der vereeniging aan den Minister om de steun-
normen voor deze gemeente te verhoogen,
om automatisch te gerakeen tot verhooging
van de koopkracht.
Dan, als hoogtepunt in dit seizoen, de win
kelweek, welke werd gehouden van 410
October. Zij is tot een overweldigend succes
geworden.
Markten, tentoonstellingen en kermissen.
Op de vee- en pluim veemarkten werd even
als andere jaren niets aangevoerd.
De Florafeesten te Den Oever slaagden bij
zonder goed. De kermis, die dit jaar samen
viel met die te Anna Paulowna, was minder
groot opgezet, hetgeen de uitkomsten voor
de verschillende standhouders en spullenbazen
ten goede bleek te komen. Circus Roberti
bracht in het najaar weer een bezoek aan
deze gemeente en gaf een drietal aardig be
zochte voorstellingen.
Landbouw.
De positie van de boeren komt in deze ge
meente overeen met den noodtoestand in land
bouw en veeteelt in het geheele laend. Zij mag
van algemeene bekendheid worden geacht
De oogsten waren dit jaar bijzonder goed.
Opmerkelijk was, dat velen overgingen tot
verbouwen van tarwe. De teelt der granen
bleek loonend. Algemeen ondervonden de boe
ren den druk der crisismaatregelen.
Dr. Hoedemaker, veerarts alhier, hield voor
de Holl. Mij. van Landbouw verschillende
lezingen.
Gemeenteraad en Gemeentebestuur.
Dit jaar werden weer de verkiezingen ge
houden voor Prov. Staten en den gemeente
raad. De uitslagen der verkiezingen op 17
April voor de Prov. Staten werden zeer be
ïnvloed door den plaatselijken candidaat, den
heer O. J. Bosker, die ongeveer 1/3 van het
aantal uitgebrachte stemmen op zich wist te
vereenigen.
Voor de gemeenteraadsverkiezingen op 26
Juni werden 7 candiriatenlijsten ingeleverd. In
de politieke samenstelling van den raad kwam
echter geen verandering. Wel kwamen er een
paar nieuwe gezichten in den raad. De heer
Bosker Sr., die reeds vanaf 5 September 1911
in den raad zitting had, stelde zich met meer
beschikbaar en de neer P. Kaan, wethouder,
wist zijn plaats niet te heroveren. De heeren
O. J. Bosker en M. de Haan namen hun
plaatsen in.
Bij de wethoudersverkiezingen op 3 Sep
tember werden gekozen, in de vacature P.
Kaan de heer O. J. Bosker, terwijl de heer
J. Tijsen werd herkozen.
Het jaar 1935 brachi enkele zeer belang
ryke besluiten van den gemeenteraad. De
raadvergaderingen, er werden er 9 gehouden,
stonden alle in het teeken der bezuiniging,
hetgeen zich, gezien den toestand der ge-
meentefinanciën, licht laat begrijpen.
Zoo sneuvelden verschillende subsidies van
allerlei vereenigingen. Ook al met het oog
op de kosten werd afgewezen het voorstel tot
afgraving van de noordzijde van het kerkhof.
Besloten werd tot restauratie van het toren
dak te Westerland.
De kwestie Vleeschkeuringsdienst werd in
de laatst gehouden vergadering tot een defi
nitieve oplossing gebracht. Besloten werd het
contract met Den Helder niet te verlengen
en een eigen vleeschkeuringsdienst in te
richten.
Het was de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw, die het eerst deze zaak in den
Raad bracht. Met de opzegging ligt de be
doeling voor den plaatselijken veearts hier te
behouden en dezen hier een bestaansmogelijk
heid te geven.
Sociale voorzieningen.
De groote werkloosheid was voor het ge
meentebestuur een aanhoudende zorg. De
bemiddeling inzake steunverleening enz. verg
den vele bemoeienissen.
Bij de verstrekking van steun in natura,
waarmede belangrijke bedragen waren ge
moeid, werd het gemeentebestuur terzijde ge
staan door het z.g. damescomité, dat zich
uitmuntend van haar taak kweet. Zij belastte
zich met verdeeling van de extra-hulp aan
werkloozen. De gemeenteraad besloot n.1.
deze te verleenen, op voorstel van het Nat.
Crisis-Comité. De gemeente moest hierin 20
procent bijdragen. Het aantal werkloozen
werd daarbij gesteld op 336.
Belangrijke beslissingen vielen voorts aan
het einde van het jaar in de raadsvergade
ring van 10 Dec. j.i., n.1. bijdrage Zieken
fondspremie en het verleenen van toeslag op
de werkloosheidsuitkeeringen.
Tot bijdrage in de ziekenfondspremie werd
op voorstel van de S.D.A.P. besloten. Met in
gang van 1 Jan. a.s. zal door de gemeente
daarin ten hoogste 20 worden bijgedragen.
Ook de geneesheeren dragen 20 bij.
Met de verstrekking van busvleesch en
margarine werd voortgegaan. Per week wor
den ongeveer 350 bussen vleesch en 560
pakjes maragrine verstrekt.
Gemeentefinanciën.
De kosten der werkverschaffing (gemiddeld
warén er 375 werkloozen), waren oorzaak van
de ontreddering der gemeentefinanciën. Op de
begrooting 1935 deden zij een groot tekort
ontstaan, dat onmogelijk met eigen middelen
gedekt kon worden. Wieringen dreigde nood
lijdend te worden. Een slotuitkeering Div. en
Tant. belasting van de M.U.Z. voorzag echter
ruim in het tekort. Blijkens mededeeling van
den Voorzitter in de laatst gehouden raads
vergadering is er voor 1936 weer een groot
tekort. Wederom zal de hulp der regeering
moeten worden ingeroepen.
Visscherij.
Dit jaar, le kwartaal, gaf de haring een
redelijke wintervisscherij. Ruim 40 vaartuigen
namen hieraan deel. Pl.m. 130 kamers en
kommen stonden in zee.
Goede prijzen werden gemaakt. De voor
jaarsharing kwam niet vroeg, maar leverde
tenslotte goede vangsten op met tot het einde
toe loonende prijzen. Enkele dagen van groo-
ten aanvoer werden genoteerd. De prijs liep
toen wel terug en bleef nadat de minimum
vastgestelde prijs, n.1. 70 cent per kist van
50 kg (ongeveer 550 stuks), was bereikt, on
verkoopbaar. Voor 20 cent per kist werd dit
overschot verkocht aan de Vischmeelfabriek
te IJmuiden. Najaarsharing kwam er bijna
niet. De aanvoer was zeer onvoldoende.
Slechts 5è6 vaartuigen namen aan de vangst
deel.
Bot leverde weinig op en is het geheele jaar
door niet loonend geweest. Niet het vierde
deel van andere jaren werd aan den afslag
gebracht. Sprot zeer weinig en sardien in het
geheel niet. Alikruiken werden zeer weinig
aangevoerd. Door enkelen werd dit bedrijf als
bijverdienste uitgeoefend. De prijs is constant:
De palingvisscherij aan de Noordzijde was
dit jaar absoluut niet loonend. Wulkenvis-
sbherij was iets beter. Op het oogenblik wordt
hieraan door pl. m. 30 visschers aan deelge
nomen. De aanvoer is goed en de prijzen zijn
ook beter dan vorig jaar.
In den herfst werden de mosselenbanlcen
grootendeels door den storm weggeslagen. De
aanvoer van consumptiemosselen was daar
door gering en veel kleiner dan vorig jaar.
De kwaliteit was ook slechter. De prijzen
bleven echter op peil (67 cent per 100 kg).
De vraag naar eendenmosselen was minder
dan vorig jaar. Dit schijnt verband te houden
met de lage noteering van kippen- en eenden
eieren. Hierdoor was de aanvoer ook gering
en werd de opbrengst lager. De ansjovis
vangst had weinig te beteekenen. Zij was wel
loonend, maar de aanvoer bleef gering.
De paling/vangst in het IJselmeer leverde
bevredigende resultaten op. Gedurende den
zomer werd, na de haringvangst, door een
twintigtal vaartuigen en kuilders hieraan
deelgenomen. Zij bleek loonend en de aanvoer
was vrij goed.
Hetzelfde mag gezegd worden van de
herfstpalingvisscherjj. Door elkaar genomen
was de aanvoer redelijk en de prijzen waren
goed loonend. Pl.m. 40 schuiten met fuiken
namen hieraan deel.
De regeering legde een steun op den export
van mosselen. De contingenteering van haring
bemoeilijkte den handel zeer. Enkele expor
teurs profiteerden ervan.
Besloten werd alle haring over den afslag
te doen gaan. In gezamenlijk overleg werd
door de visschers van Den Oever, Den Helder,
Makkum en Harlingen de minimumprijs voor
ar'ing gesteld op 70 cent per kist van 550
stuks (50 kg) en de min. prijs voor de visch
meelfabriek op 20 cent per kist.
Voor de amateurvisschers, die in het Arn
stelmeer een pracht vischwater hadden ont
dekt, was het hengelverbod van 8 Febr. een
teleurstelling.
De beslissing ging uit van het principe, dat
het in beginsel scheppen van een bestaans
mogelijkheid voor de langs het Arnstelmeer
wonende gedupeerde vroegere Zuiderzeevis-
schers uit economisch oogpunt van grooter
belang is dan de uitoefening van de hengel
sport, Naar wij vernemen bestaat thans een
goede kans, dat het hengelverbod weer wordt
opgeheven.
Zeegrasexploitatie.
Het herstel van het wier laat nog op zich
wachten.
Het voorstel van het raadslid M. Kooij, om
over te gaan tot liquidatie der zeegras-exploi
tatie, een bedrag van 50.000 over 6 jaar,
ieder jaar 15 uit te keeren aan de gedu
peerde maaiers, maakte in den Raad vele ma
len een punt van bespreking uit. De heer
Kooij vermocht echter niet den Raad voor dit
voorstel te winnen en vond o. m. bestrijding
van zijn partijgenoot, den heer Tijsen. De op
lossing van dit vraagstuk schijnt te worden
beheerscht door de vraag of tot verdeeling
mag worden overgegaan.
De Minister deelde in de Kamer omtrent de
wiervisscherij op Texel (Wieringen niet???)
mede, dat hij nog steeds wachtende is op het
rapport der speciale commissie, welke voor
dit doel werd ingesteld.
Zuiderzeesteunwet.
In deze gemeente genieten 267 personen
Zuiderzeesteun.
De plaatselijke commissie kwam veie malen
bijeen en werkte ten nauwste samen met de
visschersvereenigingen. Men kan ervan ver
zekerd zijn, dat zij ook in 1936 voor de be
langen van de visschers zullen waken.
Dit jaar werd 3 maal een bezoek gebracht
aan de Generale Commissie om de belangen
der gedupeerden te bepleiten.
Gestreefd wordt er naar, ook de wier
maaiers van de Noordkant in het genot van
steun te stellen, alsmede de eendenhouders.
GetracJ-f zal worden weduwen en weezen meer
voor steun in aanmerking te doen komen,
vooral als de man steun genoot. De steun-
normen worden algemeen te laag geacht.
V rcemdelingen verkeer.
De onthouding van subsidie over 1935 stelde
de V.V.V. Wieringen-Wieringermeer niet in
staat veel propagandistisch werk te ver
richten.
De Jeugdherberg te Oosterland mocht zich
in een steeds toenemende belangstelling ver
heugen. Duizenden trekkers vonden er een
welkome rustplaats. In het voorseizoen brach
ten een 20-tal Nederlandsche en buitenland-
sche journalisten een bezoek aan de Zuider
zeewerken en aan de Jeugdherberg.
De heer Th. Conijn alhier pachtte na in
schrijving voor ruim 1500 gulden de exploi-
tatei van het restaurant, dat onder het monu
ment op den Afsluitdijk is aangebcht Het
monument werd door tienduizenden beklom
men.
De Maharadja van Patiala, vergezeld van
zijn zes „beeldschoone prinsessen", bezocht
het monument en de Zuiderzeewerken.
Verkeer en vervoer.
De betonweg tusschen Den Oever en Hippo
kwam gereed.
Pogingen tot opheffingen van het vervoer-
verbod in de richting van Alkmaar voor de
N.V. A.T.O. hadden geen succes. De tarieven
van dezen dienst werden in het voorjaar aan
merkelijk verlaagd. Een goede verbinding op
Amsterdam ontstond door den ingestelden
dienst Den Helder, Wieringen, Medemblik,
Hoorn, Amsterdam.
Snelheidsmetingen en verkeerstellingen wer
den ook in deze gemeente gehouden. De uit
slagen zijn nog niet bekend, mar we zien de
cjjfers met belangstelling tegemoet.
Het jaar 1935 mocht, gezien het intense
verkeer, tot December J.I. op een minimum
aantal verkeersongelukken bogen. Het ern
stige auto-ongeluk op 7 December j.1. wierp
echter een schaduw op het voorgaande; 4 per
sonen werden daarbij gedood en 4 anderen
min of meer ernstig gewond.
Een militair vliegtuig maakte een noodlan
ding nabij Stroe en trok veel belangstellenden.
Personalia.
De heeren G. Kroon en C. Baijs, jachtop
zieners in de Wieringermeer, werden aange
steld als bifiten^woon gemeenteveldwachter
der gemeente Wieringen.
De heer J. Bruul werd aangesteld als vast
kantoorhouder der posterijen te Den Oever.
De heer K. Brinkman, havenmester te
Den Oevr, verliet 1 December, na ruim 30
dienstjaren den dienst. De heer Brinkman
mocht vele blijken van waardeering onder
vinden. In zijn plaats werd benoemd de heer
M. Kooij Nzn.
De heer H. Hogetoora werd benoemd tot
2e ambtenaar ter Secretarie (vacature J. W.
Blom).
Jubilea-
Op 10 Jan. was burgemeester Kolff 12%
jaar Burgemeester dezer gemeente. Juist her
steld van zijn ziekte, vertrok Z.E. op 6 Jan.
naar het Saargebied, waar hij als Voorzitter
van een stembureau moest optreden. Op den
dag zelf kon er dus van feestelijkheden geen
sprake zijn. Op 19 Jan. echter werd Burge
meester Kolff in intiemen kring gehuldigd,
terwijl hij op Zondag 20 Jan. een grootsche
huldiging van de geheele Wieringer bevolking
in ontvangst mocht nemen.
Het echtpaar Tijsen te Den Oever, mocht
bij herdenking van zijn 40-jarige echtvereeni-
ging vele blijken van belangstelling onder
vinden. De heer Tijsen verwierf ter plaatse
als wethouder, voorzitter van D.E.T.V. en van
het Visschersfonds, expert op visscherijgebied
bij uitnemendheid, enorme populariteit het
geen op dien dag tot uiting kwam.
De heer J. Bosker Sr., oud-wethouder dezer
gemeente, werd op zijn 80e verjaardag gehul
digd. De muziekvereeniging Harmonie bracht
hem een serenade. Mw. de Wed. Kejjzer, beter
bekend als „Peet" werd te Den Oever voor
hetzelfde feit in de bloemetjes gezet.
Voorts herdacht mw. Tr. Mulder haar 25-
jarig jubileum, als leidster van de naaiver-
eeniging „Dorcas". Het ontbrak mej. Mulder
dezen dag niet aan belangstelling, evenmin
als mw. VisserBakker, die 25 jaren werk
ster was in het secretarie-gebouw.
De Boerenleenbank bestond dit jaar, 12
Maart, 25 jaar. In een bijeenkomst waar
ongeveer 150 bezoekers aanwezig waren, werd
dit feit feestelijk gevierd.
Sport.
De sport heeft vele hoogtepunten gekend.
Zjj begonnen reeds in het voorjaar met het
kampioenschap en de daarop volgende pro
motie van „Succes". Op waardige wijze werd
't kampioens- en promotiefeest gevierd. Willy
Derby trad daarbij op.
Het schoolvoetbal bleek wederom een ge
wilde attractie. De school te Hippo wist de
vorig jaar veroverde trophee te behouden.
De ver. zocht al reeds eenige jaren naar 'n
geschikte trainingsplaats en verkreeg thans
de beschikking over het gymnastieklokaal.
Het wielrennen werd hier zeer populair.
De ver. stelde een trainer aan, die op 13
Febr. met het homo-trainen een aanvang
maakte. Spannende wedstrijden werden ge
houden te Hippolytushoef en Den Oever.
Deelgenomen werd aan wedstrijden te Alk
maar, Den Helder, Medemblik, enz. Steeds
kwamen renners gelauwerd uit den strijd.
De Wielerbaan kwam dit jaar gereed. Zij
mag tot de modernste van ons land gerekend
worden. Voor deze gemeente een kostbaar
bezit. De offlcieele opening vond plaats op
25 "Juni.
Vereenigingen.
Thans rest ons nog iets te gaan schrijven
over de andere vereenigingen. Dit is geen ge
makkelijke opgave, gezien het groot aan
tal, dat Wieringen bezit. Uit de vele
verlotingen en collecten die werden gehou
den, zouden we kunnen opmaken dat het
met de financiën over het algemeen niet best
is gesteld. Er werd tenminste nog al vaak
een beroep gedaan op de burgerij.
De vereenigingen lieten zich echter niet on
betuigd. De instrumentale kunst bracht het
tot vier successen. O. K. K. kwam op den 2en
Paaschdag met 3 prijzen plus eervolle ver
melding voor den directeur uit Leiden terug,
le prijs, hoogste aantal punten en wisselbeker.
Apollo bracht uit Winkel evenals Harmonie
een eerste prijs mee, eerstgenoemde verwierf
zelfs de wisselbeker voor het hoogste aantal
punten. Apo'lo herhaalde dit spelletje nog
eens te Zaandam en mocht voor deze beide
feiten een grootsche huldiging van de op
getogen Oeversche bevolking in ontvangst
nemen. De vocale kunst bleef hierbij niet ten
achter. Zang en Vriendschap verwierf te
Santpoort een eerste prijs met hoogste aantal
punten. Lofwaardig is het streven der ver
eenigingen om het publiek op uitvoeringen
e.d. iets goeds te presenteeren. Met eigen
krachten werden bekende tooneelwerken uit
gevoerd, als Dolle Hans, Hun Kind, Tzingania,
enz. Maar ook werden voor het voetlicht ge
bracht W. van Iependaal, mevr. de Boer
van Rijk, Maartje Bierman, Duo Hofman,
Daan Pool, enz.
Opgericht werd een ver. voor platteland
vrouwen en arbeiderstooneelver. V.I.O.S. en
een afd. Zusterkring, ver. voor vrouwen, op
Christelijken grondslag.
De heer M. Bosker schreef een revue die
viermaal werd opgevoerd; o.a. ook te Anna
Paulowna.
Wjj meenen, dat thans de tijd is aangebro
ken het jaaroverzicht van den Wieringermeer
polder niet langer in dat van andere gemeen
ten te verwerken, doch aan de gebeurtenis
sen In 1935 in dit gedeelte, dat binnen onze
lezerskring valt, een zelfstandige beschouwing
te moeten wijden. Vooral ook, nu de zelfstan-
digheidsdrang van de bewoners van den Wie
ringermeerpolder dit jaar zeer sterk naar
voren is gekomen, want geruchten inzake
raadhuis-bouw deden de ronde. I Jan. '36 zou
de polder zelfstandig zijn en de bevolking
richtte een adres aan den Minister om zoo
veel mogelijk met haar wenschen omtrent
den te kiezen bestuursvorm, rekening te
houden.
Dat was volkomen terecht: In een luttel
aantal jaren is in de beide dorpskernen, Sloot-
dorp en Middenmeer, een maatschappelijke
organisatie opgebouwd, gedragen door een
saamhorigheidsgevoel, die opvallend is.
Het aantal inwoners bedraagt na
ruim 2300.
In het Jodenkamp verblijven voorts nog
pl.m. 150 personen. De scholen zijn goed be
volkt. De school te Slootdorp telt 200, die
te Middenmeer pl.m. 175 leerlingen. Geregelde
busdiensten door den geheelen polder stellen
de ouders in staat hun kinderen voor uitge
breid L.O. of wel middelbaar onderwijs naar
Medemblik, Schagen of Alkmaar te zenden.
Voortgegaan werd met den aanleg van nieuwe
wegen en de verbetering van bestaande. Met
den bouw van mooie bruggen kwam men dit
jaar gereed. Nieuwe zaken zijn verrezen.
Nieuwe boerderijen zijn gebouwd. Het ver-
eenigingsleven bloeit.
Met den bouw van het nieuwe dorp Wierin-
gerwerf werd inmiddels aangevangen. 99 ar
beiderswoningen en 4 middenstandswoningen
zijn er verrezen en kunnen binnnenkort wor
den betrokken. Rioleering, waterleiding, elec-
triciteit enz., werden evenals te Slootdorp en
Middenmeer aangelegd. Begonnen werd met
den bouw van een vier-klassige school.
In den geheelen polder werd met de be
plantingen voortgegaan, o.a. van els, popu
lieren en wilgen. Wjj troffen hier en daar
reeds aardig begroeide plekjes aan. Het in
werkverschaffing ontgonnen gedeelte, waar
aan door 1000 arbeiders uit 25 gemeen
ten werd gewerkt, werd voor een deel (90
H.A.) beplant.
Landbouw en veeteelt.
Ingesteld werd een pachtcommissie.
Dit jaar werd begonnen met de uitgifte van
bedrijven in pacht. In totaal 65. Voor landar-
beidersperceelen is ook veel animo; 139 zijn
er nu uitgegeven. Ook werd dit jaar voor 't
eerst bouwgrond in pacht uitgegeven. De ge
wassen waren zeer goed. Voor het oogsten
kwamen landarbeiders uit alle deelen van het
land naar den polder, waardoor alles in op?
leving kwam. Met de meest moderne machi-
ne's werd de strijd tegen de gewassen aan
gebonden. Het nieuwste snufje was hier weef
een graanschudder met een capaciteit van 140
150 H.L. per uur. Groote nieuwe vooraad-
schuren werden overal gebouwd en raakten
tot in den nok gevuld. In Middenmeer plukte
men de eerste kersen. De directie legde we
derom veel proefvelden aan, hield zich bezig
met de ontzilting en stelde de gelegenheid
open voor excursie's onder geleide, waarvan
druk gebruik werd gemaakt.
Duizenden pinken werden ingeschaard en
honderden schapen. De dieren maakten 't goed
Een veearts vestigde zich te Slootdorp. De
onderlinge band tusschen de boeren werd be
vorderd door het houden van bijeenkomsten.
Er bestaat een aankoopvereen. Er zijn af"^'
van den Chr., Mo. srnen en R.K. landarb bond,
alsmede van de Holl. Mjj. v. Landbouw,