BINNENLAND
Een nieuw militair water
vliegtuig van Fokker.
GEMENGD NIEUWS
Wieringen*
HKLDKRSCHR COURANT VAN DINSDAG 14 JANUARI 1936.
Visscherij.
De Postvluchten van. en
naar Indië- 1
LUCHTVAART
Het eerste Nederlandsche
catapult-vltegtuig.
De katapultinrichting voor
Hr. Ms. kruiser De Ruyter
Nederland en het Britsch-
Fransche bemiddelings
voorstel.
De omzetbelasting en het
publiek.
Brand in druk logement
De ramp van de Ooievaar
Plotselinge vorst in Engeland.
Veerpont omgeslagen.
Sneeuw in Zuid-
Duitschland
Overstroomingen het gevolg.
Het onge'uk van de
City of~ Khartoem.
Eenige schepen in den
storm vergaan
GT1K. ORANJEVEREENIG1NG.
Blijkens een advertenie in dit nummer
houdt de Chr. Oranjevereeniging Woensdag
15 Januari haar jaarvergadering in het Te
huis voor Militairen aan den Kanaalweg.
Teneinde meer belangstelling te wekken
voor deze jaarvergadering, die uit den aard
der zaak tot heden een meer zakelijk karak
ter droeg, heeft het bestuur gemeend deze
vergadering aantrekkelijke» te maken door
er een gezellig karakter aan te geven. Door
een der bestuursleden zal in een korte lezing
een en ander uit het levei van Willem Lode-
wijk, stadhouder van Friesland (Us Heit)
worden medegedeeld. De dames Vreeswijk
verlecnen muzikale medewerking, terwijl
door het zingen van vaderlandsche liederen
de gezelligheid zal worden verhoogd.
ITALIAANSCHE AVOND NED. KEISVER.
Men verzoekt ons, met verwijzing naar de
a vertentie, te herinneren aan den Italiaan-
schen avond van de Ned. Reisver., die Don
derdag in Musis Sacrum wordt gehouden.
Voor bizonderheden zie men de betreffende
advertentie.
MAN OVERBOORD GESLAGEN OP
HR. MS. Z 7.
Maandagmorgen te circa 11 uur bevond
zich Hr. Ms. torpedoboot Z 7, tot het houden
van oefeningen even buiten het Schulpengat,
toen tengevolge van een grondzee het schip
een onverwachten kaaier maakte, waardoor
de 21-jarige stoker z.m. W. Niessing onder de
reeling doorschot en in zee terecht kwam.
Oogenblikkelijk stopte het schip, en werd
een jol gestreken, welke den drenkeling al
spoedig uit het even natte als koude element
opvischte.
-Ir. Ms. Z 7 is vervolgens naar de haven
teruggekeerd, alwaar de man in het hospitaal
opgenomen is.
.laar alle waarschijnlijkheid zal hij van een
en ander geen nadeelige gevolgen onder
vinden.
Waar zoo dit vraagstuk ln veler belang
stelling begint te komen te staan, meen en wjj,
dat de drang zoo groot zal worden, dat het er
toch eindelijk van zal komen, hetgeen we van
ganscher harte hopen.
De overzichtschrijver van de Nw. R. Crt.
klaagt er deze week weer over, dat er veel
te weinig visch aan de markt komt, waar
door de distribuai'ten zeer zijn gedupeerd.
Hij houdt weer een pleidooi voor meer aan
voer van visch uit het buitenland, voor welke
soort de Nederlansche vloot niet zou kunnen
zorgen, en houdt een soort philippica over
de mentaliteit van visschers en reeders; die
niet voor voldoenden aanvoer zorgen. Men
weet, dat deze klacht herhaaldelijk is geuit en
dat we er ook meermalen op wezen, dat daar
naar een grondig onderzoek werd ingesteld,
opdat er maatregelen zouden kunnen worden
genomen, dat aan dezen toestand, zoo moge
lijk spoedig een einde kan komen.
Wy beschouwen het zoo, dat er overleg
dient plaats te hebben tusschen reeder en
handel. Als beide groepen dit vraagstuk in
goedwillend overlaag gaan bekijken dan kan
daaruit toch iets goeds tot stand komen. Het
moet immers niet noodig zijn, dat er telkens
op meer aanvoer uit het biutenland wordt
aangedrongen, terwijl onze schepen werkeloos
aan den kant liggen.
vliegtuig is gebouwd in de bekende gemengde
Fokkerconstructie van staal en hout en kan 5
personen vervoeren en natuurlijk de torpedo's
en bommen, noo ig voor militaire doeleinden.
De inhoud van de benzinetanks van 1500 lit^r
geeft aan het toestel een werkingssfeer vin
970 km. De practische hoogtegrens is 5400 m.
De Nachtegaal is op de heenreis 13 Jan.
van Rangoon vertrokken en denzelfden dag
te Singapore aangekomen.
De „Kwak" (terugreis) vertrok 13 Jan.
van Jodlipoer en arrivieerde denzelfden dag
te Bagdad.
De „Overzwaluw" (terugreis) vertrok 13
Jan. van Rome en arriveerde denzelfden dag
te Marseille.
De „Perkoetoet" (heenreis) vertrok 13 Jan.
van Selloem en arriveerde denzelfden dag te
Bagdad.
Van Yerseke wordt aan de Nieuwe Rott.
Crt. bericht over de oestercultuur in 1935. De
eerste helft van de campagne is weer voorbij.
Daarin zijn bijna 4.5 millioen oesters ver
zonden tegen 6.9 millioen van het vorige
jaar in dezelfde periode.
'an een prijsregeling is geen sprake, zoo
dat de concurrentie groot is. De groote soor
ten brengen nog een redelijken prijs op, de
kleine brengen nauwelrjk de kosten van het
opvisschen, enz. op.
.Iet geldt, zoo schrijft men, geen gewoon
crisisverschijnsel. De cultuur zelf dreigt ten
onder te gaan.
Wanneer we ons dit laatste goed realiseeren,
dan rijst voor ons, als randbewoners van de
Waddenzee, deze vraag: „Kan dit ook van
belang zijn voor de Waddenzee?
Men heeft wel eens gezegd, dat er „bloed
armoede" is in de Zeeuwsche oestercultuur.
Er is, wat men in den landbouw noemt, een
uitputting, zoodat de grond een poos onge
bouwd moet worden gelaten. Kan dit inder
daad hier het geval zijn? Moeten deze oester-
banken eenige jaren met rust worden gelaten
En als dat blijkt het geval te zijn, komt er
dan geen gelegenheid voor de Waddenzee om
te trachten de oestercultuur op peil te
krijgen?
Het is al lange jaren, dat de Waddenzee
bijna geen oesters op de natuurperceelen
voortbracht. Daar is dus een zekere rust in
getreden.
Men poogt in Zeeland, door middel van
planting van Fransche oesters de cultuur
te bevorderen, maar blijkens hetgeen uit
Yerseke wordt geschreven, zou men haast
gaan denken, dat dit niet zal gelukken, om
dat men meent, dat de cultuur dreigt te
gronde te gaan.
We geven in overweging dit vraagstuk in
studie te nemen, want als werkelijk mocht
blijken, dat het met de Zeeuwsche cultuur
achteruit gaat, dan kan er, bij ontwikkeling
van deze cultuur in de Wadenzee, voor onze
streek een belangrijk perspectief worden ge
opend.
Maar dan het ijzer gesmeed als het heet is,
want het ligt voor de hand, dat de Zeeuwen
in zocfn geval zullen pogen van het terrein
in de Waddenzee dan zooveel mogelijk ln
pacht te krijgen.
Men dient dus minstens gelijktijdig ge
gadigde te zijn. Napleiten, als eenmaal de
zaak geregeld zal zijn, zal dan weinig meer
baat kunnen geven.
O.i. zijn er nu twee objecten in de Wadden
zee. waaraan bijzondere aandacht moet wor
den geschonken, n.1. de mosselen en de
oesters.
De haringvangsten in de Waddenzee blijven
nog zeer gering. Vandaar dat er flinke prys
wordt besteed, schommelend zoo om en bi)
de tien gulden per tal.
Iet bewijst, dat men voor dit soort haring
altijd bereid ia een goeden prijs te betalen als
weinig aanvoer is.
De mosselzaadvisschers van Zeeuwsch-
Vlaanderen hebben zich tot den minister van
Waterstaat en van L&nbouw en Visscherij
gewend met het verzoek gratis naar mossel
zaad te mogen visschen ln de Waddenzee.
Ook hieruit ziet men, dat de Waddenzee
mogelijkheden biedt. Maar dan komt het ons
toch gewenscht voor, dat de voordeelen die
dit watergebied kan opleveren, ln de eerste
plaats ten goede moeten komen aan de be
langhebbenden rond de Waddenzee.
De vischrookera beklagen zich al meer over
de maatregelen die genomen zijn ten opzichte
van den invoer van sloe- en steurharing,
waardoor ze hun bedryf moeten stil leggen.
Daardoor wordt de werkeloosheid vergroot
met al de funeste gevolgen daarvan.
In Monnikendam alleen zouden voor de
eerstvolgende drie maanden daardoor circa
200 personen broodeloos worden.
Al weer een bewijs hoe moeilijk het is om
maatregelen te nemen, die alle onderscheiden
bedrijven ten goede komen. Deze taak schynt
schier hopeloos.
Een conserven-techniker houdt in De Tele
graaf een pleidooi voor oprichting hier te
lande van een vischconserven-industrie. Ook
hij acht deze industrie de eenige oplossing om
het vischbedrijf weer op pooten te zetten.
Hij blijkt iemand uit de practijk te zijn en
hij geeft aan welke soorten visch hiervoor in
aanmerking komen.
Vooral de haring acht hi) daardoor geschikt
en deze vischsoort kunnen wij wel in onbe
perkte hoeveelheid leveren, zoodat het niet
noodig zal behoeven te zijn tot beperking van
haringvangst over te gaan.
De Fokker C. XI-W een succes.
Op 9 December j.1. vertrok het nieuwste
Fokker-vliegtuig, de C XIW. dat voor den
kruiser „De Ruyter" bestemd is, naar Warne-
m'inde om aldaar op de voor dezen kruiser
vervaardigde catapult-installatie beproefd to
worden. Het toestel werd bestuurd door den
officier-vlieger le klasse H. van der Kroef,
vergezeld door lr. F. Stok van de Fokker
fabriek. De afstand Amsterdam—Waxne-
münde werd zonder tusschenlanding afge
legd.
Reeds bij de eerste catapult-proeven bleek,
dat de C. XI-W geheel aan de bij de opdracht
gestelde eischen voldeed, zoodat geen enkele
wijziging in de constuctie behoeft te worden
aangebracht.
De proeven werden bijgewoond door den
schout-bij-nacht A. Vos, den officier M.S.D.
le klasse J. N. Kramer van de afdeeling
Materieel van het Departement van Defensie
en den officier-vlieger le klasse J. W. F.
Back er. die zich eveneens naar Warnemünde
had begegeven om zich vertrouwd te maken
met de catapult startmethode. Verder was
de Marine-commissie, belast met de overne
ming van de catapult-installatie bij de proe
ven tegenwoordig.
Buiten de afname-proeven werden ver
scheidene catapultstarts gemaakt, welke alle
een uitnemend verloop hadden. De vliegers,
zoowei als de autoriteiten, waren zeer te
vreden over de bereikte resultaten.
De Fokker C. XI-W is het eerste Neder
landsche catapultvliegtuig en Is speciaal ge
bouwd om aan boord van kruisers te worden
meegevoerd.
In opdracht van de Nederlandsche Marine
heeft de Nederlandsche Vliegtuigenfabriek
het nieuwe vliegtuig speciaal voor dit doel
ontworpen. De Fokker C. XI-W is uitgerust
met een luchtgekoelden Wright Cyclone motor
van 750 pw. Met een nuttigen last van 730
kg bereikt deze machine een maximum snel
heid van 262 km per uur en heeft, door ge
bruikmaking van landingsklapppen aan den
ondervleugel, een landingssnelheid van slechts
90 km per uur. Met volle tanks kan de
C. XI-W een afstand afleggen van ongeveer
600 km.
Geslaagde proeven te Rostock.
In de afgeloopen week zijn by de Ernst
Heinkel Flugzeugwerke te Rostock de over-
nemlngsp roeven gehouden met de door deze
firma ten behoeve van Hr. Ms. kruiser „De
Ruyter" ontworpen en vervaardigde katapult
inrichting voor vliegtuigen.
Een dergeiyke katapult dient om vüegtui
gen af te schieten van varende schepen, die
niet voldoende ruimte ter beschikking hebben
voor den aanloop, dien een vliegtuig op nor
male wijze noodig heeft om in de lucht te
komen. Daarom wordt hier door middel van
samengeperste lucht aan het vliegtuig, dat,
op een slede geplaatst, aan een kabel over de
startbaan wordt getrokken, een zoodanige
versnelling gegeven, dat deze snelheid, die
voor het vliegen noodig is, reeds na 13,6 me
ter wordt bereikt.
De overneming, die eenige dagen in beslag
nam en zeer naar wensch verliep, werd geleid
door schout-by-nacht A. Vos, te ijl als leden
aan de commissie waren toegevoegd de toe
komstige eerste-officier van den kruiser, lui
tenant ter zee der le klasse H. J. de Bruyne,
de hoofdingenieur van de afdeeling scheeps
bouw van het departement van defensie, ir.
Ch. van Dam, de officier M.S.D. der le klasse
J. N. Kramer en de officier M.S.D. le klasse
J. W. Holterman.
De katapult is ontworpen op grond van de
vele patenten, die de op dit gebied zeer erva
ren firma Heinkel heeft verworven.
De montage van de katapult-inrichting aan
boord van den kruiser „De Ruyter" zal nog
in den loop van deze maand plaats hebben.
De Fokker „T 4".
Nu het katapult-vliegtuig voor de nieuwe
kruiser „De Ruyter" met zooveel succes de
startproeven op de katapultinstallatie te
Warnemünde heeft afgelegd is het wel be
langwekkend te weten, dat nog een nieuw
product van de Nederlandsche Vliegtuigenfa
briek byna gereed is om afgeleverd te worden.
Dat is de Fokker „T 4", een marine-water
vliegtuig en wel ln de nieuwe uitvoering. In
de oude uitvoering had dit toestel reeds zeer
goed voldaan, maar de snelheid, hoogtegrens
enz. moesten wat worden opgevoerd. Dit is
goed gelukt. De maximumsnelheid van de
nieuwe machine is 235 km per uur. De oude
machine had een maximumsnelheid van 200 km
per uur. De kruissnelheid is thans 197 km per
uur, tegen vroeger 168 km per uur.
Deze „T 4", een vrydragende eendekker met
hoogliggenden vleugel, waarin twee Wright
Cyclone SR1820F 2 luchtgekoelde motoren
van 700 pk elk zfla ingebouwd, is een torpedo-
en bombardementsvliegtuig op dryvers. Het
BIO-V AC A NTIE-OORD.
Opbrengst kerstcollecte.
De Kerstcollecte, welke in vrijwel .alle
bioscooptheaters ten bate van het „Bio-
Vacantie-oord", de Stichting van het film
en bioscoopbedrijf is gehouden, heeft in totaal
opgebracht 40.388.08 (v. j. 40.521.19).
BEZOEK VAN GENERAAL EVANGELINE
BOOTH AAN ONS LAND.
Na een tournée ln Canada en de Ver. Staten
is nu officieel vastgesteld, dat generaal Evan-
geline Booth ook in Nederland eDkele byeen-
komsten zal leiden.
Te Amsterdam zal haar by aankomst op
1 Februari om 21.07 aan het Centraal Station
een openbaar welkom worden gegeven.
FONDS TOT ONDERSTEUNING VAN
WEDUWEN EN WEEZEN VAN
MILITAIREN.
Huldiging van generaal Hacker.
Wegens zyn verdiensten voor het Fonds tot
ondersteuning vaD weduwen en weezen van
militairen beneden den rang van officier, welk
fonds thans is overgedragen aan een verzeke-
ringsmaatschappy, is generaal F. J. Backer,
die gedurende zes jaren directeur van het
Fonüs was. Zaterdagmiddag in den Dierentuin
te 's-GraveDhage gehuldigd.
Ook de familie van generaal Backer was by
deze huldigiDg tegenwoordig. Voorts' waren
aanwezig eenige afgevaardigden van de af-
deelingen van het fonds.
GEDENKPENNING VAN DE K XVIU.
De Koninklijke-Begeer te Voorschoten deelt
mede, dat binnenkort de gedenkpenning zal
verschenen, welke zij op den beroemden tocht
heeft vervaardigd in overleg met prof. dr. F.
A. Vening Meinesz en het ministerie van de
fensie.
Op de voorzijde staat de K. XVTH met
den aardbol, waarop de route is aangegeven.
Op de keerzijde staan de namen van de ge-
heele bemanning.
De penning wordt in den handel gebracht
op een grootte van 50 mm.
Commentaar van de Völkiscbe Beo-
bachter.
De Völkische Beobachter publiceerde in zyn
nummer van Zondagochtend het antwoord
van Minister de Graeff op de vragen van het
lid van de Eerste Kamer, van Vessem, en
laat er den volgenden comentaar van zijn
Rotterdamschen correspondent op volgen:
„Door deze verklaring heeft de Nederland
sche minister van buitenlandsche zaken zekere
achtergronden van het fiasco van het Fransch-
Engelsche bemiddelingsvoorstel in he: daglicht
gesteld, welke tot nu toe in ingewijder kringen
niet geheel onbekend waren. De Nederlo-ndsche
regeering geeft hiermee in elk geval officieel
toe, dat zy er te Genève actief toe heeft by-
gedragen, het voorstel van Hoare en Laval
ten val te brengen.
Men begrypt, dat deze regeeringsverklaring
in Nederland het grootste opzien heeft ge
baard, aangezien thans blijkt vast te staan,
dat Nederland op een zeer belangrijk historisch
oogenblik met grooten nadruk het gansche
gewicht van zyn op de geschiedenis steunen
den invloed in de weegschaal van Genève heeft
-
geworpen en
hiermee een rol heeft gespeeld,
Naa. ït den raad voorkomt, ware het
wenscheiyk, uat de geheele middenstand be
sloot de omzetbelasting in den prys te cal-
culeeren en niet afzonderlyk uit te trekken
by levering aan particulieren, tenzy de belas
ting in den vorm van opgeplakte zegels is
voldaan. De middenstandsraad vertrouwt, dat
door een en ander zal worden bereikt, dat
de omzetbelasting door de consumenten zal
worden betaald.
EEN ALGEMEEN, VERVROEGD OUDER
DOMSPENSIOEN OP 55-JARIGEN
LEEFTIJD VOOR SPOORWEG
PERSONEEL?
Naar aanleiding van de door den perstoneel-
raad by de directie van de Nederlandscne
Spoorwegen geuite bezwaren inzake het ver
schil in inkomsien van personeel H.S. en S.S.
by afvloeiing op of boven den 60-jarigen leef-
tyi, neett de directie aan den persoueclraad
een brief gericht, waarin zy mededeelt, dat
h.i. dit bezwaar ondervangen Kan woroen door
haar de bevoegdheid te geven al het personeel
by ontslag op 55-jarigen ieeftjjd of ouder ver-
vervroegd ouderdomspensioen toe te kennen,
zooals thans reeds bestaat ten aanzien van
personeel in bepaalde betrekkingen by de
exploitatie van het spoorwegbedryf. De directie
wyst er nog op dat dan de pensioenwet ge
wijzigd zal moeten worden, waarby dan tevens
voorzieningen getroffen zullen dienen te wor
den in verband met de financieele offers, welke
dan van het pensioenfonds gevorderd zullen
worden.
De personeelraad heeft een afschrift van
dezen brief aan de verschillende personeels
verenigingen gezonden, welke vereenigiDgen
het denkbeeld van de directie in nadere be
spreking zullen nemen.
SMOKKELAAKSPLAATS OP EEN
KERKHOF.
Smokkelaars vinden er altijd iets nieuws
op. Winzucht maakt nu eenmaal vindingrijk
en zoo hebben zij te Aarle Rixtel op de Ne-
derl. Herv. begraafplaats een graftombe in
gericht gehad alsbewaarplaats voor ge
smokkelde margarine, totdat ook deze lugu
bere bergplaats thans ontdekt is. (Msb.)
Binnenland.
welke tot de beslissing heeft bijgedragen.
De vraag, welke het Nederlandsche volk
zich thans stelt, is deze, of de door de regeer
ring ingeslagen weg wel degelijk geheel be
antwoordt aan de traditioneele gereserveerd
heid van Nederland bij buitenlandsche tegen
stellingen."
Het is de bedoeling van den wetgever ge
weest, dat de omzetbelasting niet door den
fabrikant of door den wederverkooper zal
worden gedragen, maar aan het koopend
publiek in rekening zal worden gebracht.
Gebleken is echter, dat de omzetbelasting
in strijd met de bedoeling vaak zwaar drukt
op de bedrijven, wijl de winkeliers die be
lasting voor hun rekening nemen, hetzy uit
concurrentie-overwegingen, hetzij door den
consument gedwongen. Deze omstandigheden
zijn voor den middenstandsraad aanleiding ge
weest, aan de middenstandsbonden in over
weging te geven hun leden te wijzen op het
onjuiste van zoodanige concurrentie, die boven
dien oncontroleerbaar is, en aan dezen met
aandrang te verzoeken daarvan af te zien,
daarby het vertrouwen uitsprekend, dat dan
ook de ongeorganiseerden die gedragslyn
zullen volgen, en dat, mochten onverhoopt
sommigen blijven voortgaan met te annon
ceeren, dat omzetbelasting niet wordt be
rekend, hopend daardoor klanten te trekken,
de consumenten zich juist van zoodanige win
keliers zullen afwenden.
In de tweede plaats heeft de middenstands
raad er de bonden op gewezen, dat veel anti
pathie tegen de omzetbelasting by het
koopend publiek kan worden voorkomen,
indien allen bij het in rekening brengen van
de omzetbelasting eenzelfde methode volgen.
Zestig personen vluchtten naar
buiten.
In den nacht van Zondag op Maandag te
ongeveer twee uur werd brand ontdekt in het
Tehuis voor Mannen, gelegen aan de Prinsen
gracht te Amsterdam. By deze gelegenheid
moesten ongeveer zestig personen het gebouw
ontvluchten, wat in goede orde gebeurde.
De brand was gelykstraats uitgebroken,
zoodat de bovengelegen slaapzalen spoedig in
een dikken rook gehuld waren. Persoonlijke
ongelukken bleef den vluchtenden gespaard.
Omstreeks twee uur namen eenige inwo-
nenden een brandlucht waar. Spoedig klonk
de kreet: brand! door het logement. De meeste
mannen schoten haastig eenige overkleeding
over hun nachtgoed; van eenige étages
men de gasten langs ijzeren brandladders naar
^beneden, ondanks den rook, die aan de ach-
terzijde vry nevig was.
De brandweer was inmiddels gealarmeerd.
De motorladder werd uitgeschoven, omdat
voor geopende ramen aan de gracht eenige
personen om hulp riepen. In totaal werden
vijf mannen over de ladder naar beneden ge
bracht Alle bewoners werden in veiligheid
gebracht. En door het optreden van de
brandweer èn door de min of rneer laoonieke
wijze, waarop de slaapgas ten het geval op
namen, geschiedde alles vlot en in goede orde.
Het feit, dat voor behoorlyke vluchtwegen in
het tehuis was gezorgd, droeg daartoe niet
weinig by.
Het vuur was wel hevig geweest. Zoowel
in de keuken als in de waschruimte waren de
houten zolderingen door den brand aange
vreten. Dikke balken waren verkoold, de in
ventaris was vernield en een groot gedeelte
van de wasch werd een prooi van het vuur.
Pleidooien in de zaak van de weduwe
Bauuart tegen de voor het
Gerechtehof in Den Haag.
Voor het Haagsche Gerechtshof zyn giste
ren in hooger beroep de pleidooien gehouden
in de zaaK tusschen de weduwe van ir. Bau-
dart en de K.L.M.
Ir. Baudart is by het vliegtuigongeluk met
de Ooievaar op 6 December 1931 op het vlieg
veld te Bangkok om het leven gekomen, toen
dit vliegtuig, na 1600 m over het ve.d te
hebben getaxied, tegen een dyk van 50 cm
hoogte aanvloog en daarby over den kop
sloeg. Ir Baudart, die een zeer behoorlyke be
trekking bekleedde in dienst van de Siamee-
sche regeering. waaraan echter geen pensioen
verbonden was, was kostwinner voor zyn
echtgenoote en twee minderjarige kinderen,
die na het ongeluk de K.L.M. aansprakelyk
hebben gesteld voor de door hen geleden
schade. By die actie hebben zy gesteld, dat er
grove schuld aanwezig is geweest bij de
vliegers, doch ook by de K.L.M.
De Haagsche rechtbank heeft de weduwe,
die mede voor haar kinderen optrad, niet ont-
vankelyk verklaard ln deze vordering, o.m. op
grond, dat aan deze actie kon worden tegen
geworpen het vervoercontract tuschen K.L.M.
en ir. Baudart, volgens hetwelk laatstge
noemde afstand heeft gedaan van een even
tueel vorderingsrecht voor zyn nagelaten be
trekkingen. Verder was het vonnis gebaseerd
op de overweging, dat er tusschen schuld van
de K.L.M. en het ongeluk geen oorzakelyk
verband bestaat.
Pleidooi van mr. Beerman.
Mr. Beerman uit Rotterdam, voor de
weduwe optredend, achtte dit vonnis onjuist
gewezen. Hy merkte op. dat uit de opge
maakte rapporten, zoowel uit het Nederland
sche als uit het Siameesche, duidelijk blykt,
dat hier aperte schuld aanwezig is geweest
by de vliegers. Immers, zy hebben getracht
op te stijgen met een overbelast toestel (er
was zelfs één passagier meer dan men ge
woonlijk met dit vliegtuig vervoerde, zoodat
zelfs de werktuigkundige op den grond moest
zitten), met een open noodluik en met den
wind mee. Daar het voorts practiach bijna
nooit voorkomt, dat een vliegtuig bij een start
300 m noodig heeft, is het onbegrijpelijk, dat
de vlieger, toen hij dien afstand reeds over
schreden had, en het vliegtuig niet van den
grond kwam. dit niet tot stilstand heeft ge
bracht door middel van de handrem, en hot
vliegtuig zelfs 1600 m heeft laten taxiën.
Wat ue scnuiuviaag van ue ix.u.m. oetreft,
ment te pleiter op, uat deze menn gelegen is,
uat zy op de goneeie route een oe.aotmg toe
laat, weute voor Europa geiut, waarvan net
gevolg is geweest, dat by dit ongeiuk het
vuegtuig overbelast was.
Liat tuer beslissend is net Siameesche recht
en voigens uat reent kan een sutchtoifer van
te voren geen afstand Uoen van een vorue-
ringsrechi, uat aan zyn nabesntaaaeu zou
kunnen toekomen.
Pleiter kwam daarna tot de kwestie van
den mnoud van het vervoercontract. ln het
contract staal, dat de iucntvaarcmaatschappy
geenerlei aansprakexykheid op z.ch neemt
tegen den passagier of tegen hen, die namens
den passagier een acne zouuen kunnen geldig
maxen. Aan dezen tekst wenscht eischeresse
zich te houden, er daarby den nadruk op
leggende, uat zy geen vordering namens den
passagier Baudart instelt, doen een geheel
zelfstandige, haar toekomende actie voert.
Wel tracht de tegenparty aan deze bepaling
een beteekenis van verdere strekking toe te
kennen, daarby verwijzend naar de bedoeling,
welke bij het opmaken van deze bepaling zou
hebben voorgezeten, en de rechtbank is haar
daarin gevolgd, doch pleiter komt ten stellig
ste tegen zoodanige uitlegging op en wenscht
zich uitsluitend aan de woorden der bepaling
te houden.
Wat ten slotte de gebondenheid van het
contract betreft, merkte pleiter op, dat het
toch niet aannemelyk is te achten, dat iemand,
die passage neemt by een luchtvaartmaat
schappij, daarby toestemt in eilte uitsluiting
van aansprakelijkheid, zelfs by grove schuld
of opzet. Wanneer dat de beteekenis van het
contract zou zyn, dan hebben we hier toch
zeker te doen met een overeenkomst met
immoreelen grondslag, in strijd met de open
bare orde, en in dat geval is er zeer zeker
aanleiding om aan zoodanig contract slechts
een beperkte gebondenheid toe te kennen.
Pleiter hoopte, derhalve, dat het Hof alsnog
de ingestelde vordering zal toewijzen.
Mr. Telders voor de K.L.M.
Prof. mr. B. M. Telders. voor de K.L.M.
pleitend, merkte op, dat het thans uitsluitend
gaat over het vervoercontract. En volgens dit
contract heeft eischeres geen actie tegen de
K.L.M., omdat de heer Baudart reeds by voor
baat by het nemen van zijn ticket de aan-
sprake'ijkheid der K.L.M. had uitgesloten,
zoowel voor zichzelf als voor zijn eventueele
nabestaanden.
Ten aanzien van de ingestelde vordering
constateerde pleiter, dat de actie is ingesteld
wegens schuld bij de KX.M. en wegens grove
schuld van de vliegers. De schuld van de
K.L.M. zou daarin gelegen zyn, dat zij niet
voldoende belastingnormen zou hebben doen
gelden. Wat hier echter van zy, in ieder geval
moet bij de beoordeeling van de vraag, of
hier schuld by de K.L.M. aanwezig is. Neder-
landsch recht worden toegepast.
Wat nu de mogeiykheid van actie van
eischeres ten aanzien van het tweede punt
aangaat, merkte spreker op, dat ir. Baudart
met zyn arbeidskracht kostwinner was voor
zich en zyn gezin. Met die arbeidskracht kon
ir. Baudart echter doen wat hy wilde; hij kon
haar op volle kracht ontplooien, maar hy kon
ook lui zijn; hij en hy alleen had daarover te
oordeelen en had er de volle beschikking' over.
Wenschte nu de heer Baudart eenig risico op
zich te nemen, waardoor die arbeidskracht ln
gevaar werd gebracht, dan stond hem dat vrij
en by vermindering van zyn arbeidskracht
zou niemand uit dien hoofde kunnen ageeren.
En zoo heeft lr. Baudart, toen hy aansprake
lijkheid van de K.L.M. uitsloot, zoodanig risico
zich genomen. Als nu lr.
op
Baudart was
blijven leven, doch niet meer werken kon. dan
zou zijn vrouw ook geen actie hebben gehad,
terwiil bovendien Baudart zef geen actie had.
omdat hij deze had prijsgegeven. Dat Baudart
ts overleden, kan daarin geen verandering
brengen.
Pleiter concludeerde tot bevestiging van
het gewezen vonnis.
Het arrest van het Hof volgt later.
36 dooden to Tuquerrez.
Het blijkt, dat de aardbeving langs au
grens van Coiumbië en Ecuador inderdaad
groote verwoestingen heeft aangericht. De
autoriteiten van Tuquerrez, waar het een-
trum der beving was gelegen, deelen mede,
dat reeds 33 lyken zyn geborgen.
Buitenland.
ltaliè zendt levensmiddelen aan een
Fransch plaatsje.
Het plaatsje Clavière in de Fransche alpen
is door een aantal lawines afgesloten van het
verdere Frankrijk, waarom hulp werd ge
vraagd aan Italië. Onmiddellijk werden levens
middelen gezonden naar Clavière, hoewel de
Fransch-Italiaansche grens voor vele artike
len is gesloten in verband met het toepassen
van sancties door Frankrijk.
Na de regen der laatste weken is gister de
temperatuur in geheel Engeland belangryk
gedaald en te Manchester vroor het 11 graden,
Londen had 's morgens 8 uur 5 graden vorst
te Croydon maar 10 in de tuinen van Kent en
slechts in enkele plaatsen aan de Zuidwesikust
was de thermometer nog boven het vriespunt.
In Ierland heeft het nog harder gevroren en
Galway meldde 21 graden vorst.
Zeventien passagiers verdronken.
Een veerpont, die dienst deed tusschen het
Finsche dorp Hangde en het eilandje Russaria
is door een plotseling aanrollende zware golf
omvergeworpen. Zeventien personen verdron
ken. Slechts zeven passagiers en drie leden oer
bemanning zyn er in geslaagd zich in veilig
heid te brengen.
Een zware sneeuwval, die Zondag begon en
tot Maandagmorgen heeft aangehouden, heeft
te Stuttgart groote schade aangericht en be-
langryke verkeersstoringen veroorzaakt. Het
tramverkeer heeft geuurende verscheidene
uren stilgestaan. Ook hel telefoonverkeer heell
groote storingen ondervonden.
De hooge en lage deelen van Baden zyn
door een dikke sneeuwvacht bedekt. UitWur-
temberg komen echter berichten over groote
overstroomingen, evenals uit het Hohenzol-
lernsche Oberland. Deze overstroomiDgen zyn
veroorzaakt door het smelten van sneeuw en
de onophoudelyke regens der laatste dagen.
De kelders zijn voor het grootste gedeelte
overstroomd. Sedert 1919 is in dit gebied niet
een zoo hoog waterpeil gezien als gisteren.
Daar het nog steeds blyft regenen, kan een
verder stygen van het water worden verwacht,
Honderden dooden.
De Associated Press verneemt uit Bo^i
(Co.umbia), dat het aantal slachtoffers v
de aardbeving in de Columbiasche provin^
Nanno tusscuen do twee- en driehonderd
bedragen en dat men zelfs vreest, dat rt
aantal nog hooger is. Byna tweehonderd n,
sonen werden levend begraven in de aard
spleten, die zich in het dorp La Chon.'.'J
openden. a
MOEDER MET ACHT KINDEREN
OMGEKOMEN BIJ EEN BRAND.
By een brand in de arbeiderswyk van
Tyldesley, in het graafschap Lancashire ia
een moeder met haar acht kinderen om het
leven gekomen. De vader wist zich te redden
door uit het venster van de slaapkamer te
springen. Toen de brandweer kwam, stond
het huis in lichterlaaie, zoodat het 'niet te
benaderen was.
Het relaas van den geredden bestuurder.
Angstige uren.
Gistermiddag is de nog overlevende van hef
ongeluk vaD de City of Khartoem in de haven
van Alexandrië, de besmurder Wilson, doorue
politie gehoord over ae oorzaken van de ramn
V\ ilson zeide dal alle drie mototen ploiselin?
en gelijktydig stil stonden, toen hy zich, 200
meter boven de oppervlakte van de zee bevond
en gereed was om te dalen. Hy nam dadelyk
aile maatregelen om in een gly vlucht over te
gaan maar de schroeven die hy hiertoe in
beweging moest stellen bleken mei de moi oren
te hebben gestopt en er was niets aan te doen
dan te trachten zoo vlot mogelyk op het water
te dalen. In precies 16 seconden viel het toestel
echter vry wel loodrecht naar beneden en sloeg
het op het water te pletter. Wilson had zich
uit de open cockpit weten te bevrijden en hy
ging boven op den staart zitten, maar na een
kwartier verdween het vliegtuig geheel in de
diepte. Wilson had zich 8 uur laDg zwemmende
en op zijn rug liggende drijvende welen le
houden tot het oorlogsschip Brilliant naderde.
Hy riskeerde overvaren te worden maar bleef
zoo dicht mogelyk in de buurt-en zyn schreeu
wen werd door een der uitkyks gehoord waarop
hij werd opgepikt. Hy heeft 10 dagen in het
ziekenhuis gelegen, maar voelde zich nu weer
goed.
De voorzitter van de commissie die het
verhoor afDam zeide dat hy thans nog niets
over de waarschyniyke oorzaak van de ramp
kon zeggen, maar dat hy binnen 14 dagen een
rapport zou indienen.
Het Javaansche restaurant op de
Brusselsche tentoonstelling afgebrand.
Naar de correspondent van de „Nw. Rott.
Crt" te Brussel meldt, is het by de Astrid-
laan, op het terrein van de voormaligé we
reldtentoonstelling gelegen Javaansche res
taurant dat in afbraak was, door brand ge
heel vernield. Het gebouw was al lang geleden
ontruimd en alleen het houten geraamte stond
nog overeind. De brandweer slaagde erin, na
een kwartiertje werken, het vuur, dat naar
een gebouw van den beplantingsdienst ider
stad Brussel dreigde over te slaan, te beper
ken. Omtrent de oorzaak van den brand is
niets bekend.
Vele dooden.
Reuter meldt uit Seattle:
Het kustwacht-station Point Adams deelt
mede. dat Zondag tijdens den storm twee of
drie schepen by de monding van de Columbia-
rivier op de rotsen zyn vergaan.
Er zou een groot aantal personen om het
leven gekomen zyn.
Aan den mast van het wrak, waarschijnlijk
dat van het vrachtschip „Iowa", werden drie
personen opgemerkt. Het schip had een be
manning van 35 koppen.
Reuter meldt nader uit New-York, dat het
kustwachtstation Astoria bevestigt, dat de
vrachtboot „Iowa", metende 1289 ton, in een
storm is vergaan. Alle 35 opvarenden zyn om
gekomen.
Pogingen om de opvarenden van
de „Iowa" te redden vergeefsch.
Reuter meldt nog uit Portland:
De „Iowa" werd door een storm van 120
km per uur tegen de rotsen geworpen. Een
vaartuig van de kustwacht naderde en zag
drie mannen zich aan een mast vastklemmen,
doch men slaagde er niet in een lyn over te
werpen.
Drie motorbooten trotseerden eveneens de
bergenhooge golven, doch konden er evenmin
in slagen iemand te redden.
Een reddingboei en andere wrakstukken,
welke aan land spoelden, geven gegronde
aanleiding tot vrees voor den schoener Lum-
berman, metende 1389 ton.
De schoener „North Point" kwam niet ver
van de „Iowa", eveneens by c\ verraderlyke
uitmonding der Columbia-rivier, in ernstige
moeiiykheden.
De „Vinland" en het Britsche stoomschip
„Rochelle" verloren hun uit timmerhout be
staande deklading, terwyl zy voor de kust van
Oregon met den storm hadden te kampen.
Later werd gemeld, dat de „Rochelle" naby
Coos-baai in gevaar verkeerde. De schoener
„Sjasta", met 12 man aan boord, zou zich in
zinkenden toestand bevinden. Tenslotte be
stond ongerustheid over de bemanning van
3 booten der kustwacht, die waren uitgevaren
om de „Iowa" by te staan, doch van welke
men niets meer heeft gehoord.
Hippolytushoef
JAARVERGADERING K.K. VOLKSBOND.
Deze vergadering is Zaterdagavond gehou
den bij den heer S. A. Veerdig.
In de vacature Vroone werd de heer C. A.
Eekelen benoemd, zoodat thans het bestuur
wederom geheel is aangevu'd.
Tot commissieleden vror de controle*
commissie werden aangewezen de heeren Th*
Koning en H. Hulsman.
