De oorlog in
Abessinië.
Julianadorp
Anna Paulowna.
Wieringen.
Texel.
De opbouw van de Wieringermeer.
HKLDKRSCHE COURANT VAN DINSDAG 25 FEBRUARI 1936.
GRATIS JEUGD-BIOSCOOP-VOORSTELLING
op WOENSDAG II MAART in RIALTO
Openbare vergadering van
hoofdingelanden
s*
£3
420
756
655
55
325
170
s°
BUITENLAND
Verloven bij het Italiaansche leger.
Geen 500.000 man naar huis.
De strijd in Enderta.
Het derde dorp in het nieuwe land in
gebru'k genomen.
Het probleem der bewoning en bevolking.
De guerilla-oorlog in het
Noorden.
De toestand aan de
fronten.
Het succes van de Italianen nog
maar zeer relatief.
Het Engelsche Roode Kruis
vliegtuig verongelukt
Magalo gebombarpeerd.
le. Hoofdnummer: HANS en GRIETJE
2e. Hoofdnummer: „KOM JE OOK BIJ DE MARINE"
met uitgebreid voorprogramma. Iedere kooper van 50 cent
ontvangt gratis een bon. 5 van deze bonnen geven recht
op een toegangsbewijs voor deze buitengewone voor
stelling. Toegangskaarten zijn alleen in onze zaken ver
krijgbaar.
m
GOED AFGELOOPEN.
Vrijdagmiddag is 'n auto, die van de Doggers
vaart afkwam en over de brug bg Stompe-
dissel den Rgksweg opreed, doch over de brug
in de aldaar aanwezige tuingrond terecht kwam
er goed afgekomen. De bestuurder scheen plot
seling onwel geworden te zgn, en bleef daar
om maar doordraaien met het bovenge
noemde gevolg. Door personeel van het
Vliegkamp ,,De Koog" werd hulp verleend en
een en ander weer op den weg gebracht.
NOU EEN AUTO-ONGELUKJE.
Zaterdagmorgen is een auto met personeel
van de Fa. Dienaar uit den Helder, tenge
volge van de mist op den overweg 4B aan
de Kortevliet naast de spoorovergang in den
onderkant van den spoordijk terechtgekomen.
Door de inzittenden werd de auto, die geen
schade bekwam, weer op den weg gebracht,
en kon men de reis naar De Stolpen voort
zetten. Alleen werden de draden van de over-
wegboomen beschadigd.
EEN JUBILARIS.
Naar wij vernemen is het ajs. Zondag
1 Maart, 25 jaar geleden dat de Heer H.
Storapedissel in dienst kwam bg den Polder
„Het Koegras". Wij twyfelen er niet aan, of
het zal genoemden heer op dien dag, zeker
niet aan bewijzen van belangstelling ont
breken.
ALUEMEENE VERGADERING VAN DE
BEGRAFENIS VEREENIGING
„DE LAATSTE EEK".
Bovengenoemde verecniging hield Maandag
avond hare algemeene vergadering in het café
,,'t Centrum" van den heer H. Veul.
Volgens de presentielgst waren 31 leden
aanwezig.
De voorzitter, de heer G. Kuiper, heet de
aanwezigen welkom.
De notulen van twee voorgaande vergade
ringen worden door den secretaris, den heer
K. Raven, gelezen en vastgesteld. Daarna leest
de secretaris het jaarverslag over 1935, het
welk eveneens geen aanleiding tot besprekin
gen geeft.
De rekening en verantwoording over 1935
van den penningmeester, den heer P. Veeber,
liet als ontvangsten zien 1363J51J^, aan uit
gaven 1016.93overlatende een saldo van
346.38. De contributleschuld bedraagt
29.62J/2
In het fonds zijn 117 gezinnen met 378
betalende leden.
Dan volgen een drietal ingekomen stuk
ken, die na voorlezing voor kennisgeving
worden aangenomen.
Het voorstel om een premie van 50 cent te
betalen voor elk aan te brengen nieuw lid,
wordt na eenige bespreking goedgevonden,
onder beding om niet ieder leden te laten
aanwerven, want dan kon wel eens een ver
keerde uitleg aan een of ander gegeven
worden.
Vastgesteld wordt, dat personen boven de
60 jaar geen lid van het fonds meer kunnen
worden (wijziging art. 3).
Bg de bestuursverkiezing wordt de aftre
dende G. Kuiper herkozen en In de nog be
staande vacature gekozen, de heer P. J.
Slikker. Beiden nemen de benoeming aan.
Tot commissie nazien rekening 1935 en
1936 worden benoemd A. Speur, K. Wynsma
en L J. Gakeer.
De rekening 1935 wordt vastgesteld.
Na de rondvraag, die weinig oplevert, wordt
de vergadering gesloten.
De afgevaardigde naar de Bondsvergade
ring krijgt vrij mandaat.
MUZIEK EN TOONEEL.
„Voor muziek- en tooneelliefhebbers" ver
meldde het programma van de uitvoering, die
Zondagavond bg den heer Kossen werd gege
ven. En zoo was het inderdaad: de mond
harmonica- en accordeonclub „De Tango", de
mandolineclub „Kunst en Eer" en de tooneel-
vereeniging „Excelsior" verzorgden samen het
programma, dat dus wel elk wat wils bood.
Het was een experiment, dat naar onze mee
ning navolging verdient Vroeger gaven de
vereenigingen uitvoeringen, niet alleen om
zich eens te laten hooren of te laten zien,
maar ook om de kas eens flink te spekken. Nu
is dat voorbg en is men al big, als men de on
kosten van een uitvoering met de entree
gelden kan dekken of er niet al te veel bg
moet leggen. Veelal echter worden de kosten
lang niet gedekt Het gezamenigk optreden
maakt het risico op verlies veel kleiner en
daar iedere vereeniging zoo haar eigen aan
hang heeft, Is er groote kans, dat men ook
niet voor zoo'n akelig leege zaal behoeft op
te treden.
Niettegenstaande het ongunstige weer kon
dan ook de heer M. de Vries namens de drie
bovengenoemde vereenigingen een flink aan
tal aanwezigen welkom heeten-
Het klein, maar ambitieuze clubje „De
Tango" opende het programma met den
marsch „Officer of the day". Was de inzet
wat weifelend, overigens werd uitstekend de
leiding van den directeur gevolgd. Dat viel
ons trouwens ook bg alle volgende nummers
op. De populaire muziek vond, als altgd,
waardeering. Een wat meer gevarieerde
partg voor den slagwerker zou o.i. het effect
van de uitvoering aanmerkelijk verhoogen en
bij het optreden van de mandoline-club toon
de de slagwerker (het was toch dezelfde?)
wel tot meer in staat te zyn dan enkel het
onderstrepen van de maatvetdeeling. Het
zangerige „Huis bg den toren", viel vooral
in den smaak.
Ook de mandolineclub is niet groot, maar
bracht niettemin lang geen gemakkeigke mu
ziek ten gehoore. Heeft de voor een dergeigk
ensemble geschreven muziek, waarbg men
rekening kan houden met meer verschillende
instrumenten, het voordeel dat de harmonie
beter tot haar recht komt, als het clubje niet
groot is heeft de verdeeling van instrumen
ten-groepen het nadeel, dat elk foutje sterk
tot uiting komt Maar „Kunst en fier"
bracht behoudens een enkel onzuiverheidje,
het er goed af en voor hen die, naast een
populair nummertje, ook graag eens wat an
ders hooren, was haar muziek een welkome
afwisseling. De „Dorpsfeest-fantasie" vonden
we het meest geslaagd. Samen met „De
Tango" werd als slot van het muziekale ge
deelte „lm Zigeunerlage" gespeeld en het
samenspelen kwam natuurlijk het klank
volume zeer ten goede.
„Excelsior" tenslotte voerde het al eens
eerder in Breezand ten tooneele gebrachte
„Moord in het kolenhok" op. De familie
Pennekamp vertolkt vgf rollen de heer Glim
de zesde en zij deden dat zoo, dat deze aar
dige klucht het publiek danig vermaakte.
Herhaaldeigk schaterde de zaal luid op en
zoo zorgde „Excelsior" voor haar deel, dat
deze avond van samenwerking geslaagd kan
heeten.
op Zaterdag 29 Februari, voorm. 11 uur, in
het Polderhuis.
Punten:
L Notulen.
2. Mededeelingen
3. Voorstel tot opheffing der betrekking
van sluiswachter bg den duikersluis in
den Oosthoek, te rekenen van 12 Ja
nuari 1936 af.
4. Voorstel tot opheffing der betrekking
van stoker-wegwerker met ingang van
26 Juli 1938, wegens het bereiken van
den 65-jarigen leeftgd van J. Gorter.
5. Verzoeken van P. Kooiman, alhier, en
C. Blaauboer te Schagen om een perceel
grond in het z.g. „Boschje" in erfpacht
te mogen ontvangen.
6. Voorstel om het Dag. Bestuur te mach
tigen met het P.E.N. een nieuw stroom-
leveringscontract te sluiten.
7. Voorstel tot aankoop van den weg naar
het pad over het voormalig tramempla
cement te Van Ewgcksluis en overname
in eigendom van bruggen, gedeelte wa
ter. enz. van de N.V. Spoor-(tram-)weg
WieringenSchagen ln liquidatie.
8. Opmaken van een aanbeveling ter be
noeming van een heemraad in de plaats
opengevallen door het overig den van den
heer C. Tgseo.
9. Rondvraag.
R.-K. TOONEEL.
Na een openingswoord van pastoor Van der
Eem voerde de tooneelafdeeling van de Ma-
riacongregatie in de Vlas- en Korenbeurs het
tooneelstuk „Zielenstrijd" op. Trots het on
gunstige uur was de zaal vrgwel geheel bezet
Het spel werd zeer gewaardeerd, zoodat het
met groote aandacht gevolgd werd. Ook het
slotwoord werd door pastoor Van der Eem
gesproken. Men bleef daarna nog eenigen tijd
gezellig bgeen.
HEFT HET PLAN VAN DEN ABBEID
DE CRISIS OP?
Over bovengenoemd onderwerp sprak de
heer A. L. Constandse Zaterdagavond in
Veerburg, en daar hg deze rede ook reeds
elders hield, kunnen we hierover kort zgn.
Zoowel principieel als uit een practisch oog
punt verwierp spr. het plan. Het vermindert
bg uitvoering de werkloosheid iets, maar niet
in die mate als het plan voorstelt, het heft
do werkloosheid zeker niet op en nog min
der de crisis zelf, was z'n conclusie. Nadat
de mislukking zou zgn gebleken, zou men
zeggen „het" socialisme heeft gefaald en
was slecht een groote dienst bewezen aan
het fascisme.
Een van de vragen, die spr. na z'n rede
beantwoordde was: Wat zgn jullie plannen?
We hebben geen plannen was het antwoord,
althans niet voor de bestaande kapitalisti
sche maatschappg, waarvoor geen herstel
riogeiyk is. Alleen wanneer de productiemid
delen ln handen van de gemeenschap kom sn,
kan men uit de ellende raken. En dan dient
men te bedenken, dat bovenal de distributie
der goederen thans fout is. (Het kapitalisme
is ook wel ln staat de productie op te voe
ren). Spr. wees er in dit verband nog op, dat
het plan het oude distributieapparaat in eere
houdt en zelfs de middenstand in het geviel
komt, wat hy als een verkiezingsmanoeuvre
beschouwde.
Wat moet er gebeuren met hen, die toch
weer zouden trachten in de vrge socialisti
sche maatschappg voor zich bezit te be
machtigen of niet zouden wiilen werken,
vroeg een ander. Doordat de gemeenschap
dan de contröle over alle productie en dis
tributie heeft, betoogde spr., zai het gemak-
kelyker vallen de eerst bedoelde pogingen
tegen te gaan. En wat het niet willen wer
ken aangaat, merkte spr. op, dat hg zich
kan bcgrgpen, dat men een hekel aan werk
kan hebben, als men ziet dat er velen zgn,
die zonder Iets te presenteeren een goed
leven leiden. Maar voor spr. stond het vast,
dat ln de socialistische maatschappg de ar
beidschuwheid van zelf zou afnemen. De en-
kelipg, die te lui zou bigven krggt, evenals
de misdadiger geen sociale rechten en moet
geplaatst worden in een ander milieu.
Er zai in die maatschappg een dwingende
macht bigven, want men wil alleen gezags-
loos zijn in dien zin, dat men de arbeiders
zelf wil laten regeeren, maar op mensche-
lijker wijze dan de bourgoisie thans doet.
De heer Vergaay dankte aan het eind van
den avond den spreker, wekte op het ge
hoorde te overdenken en vooral in gedachte
te houden, dat men zich dient te werpen op
een betere verdeeling van het voortgebrachte,
dat men dus moet ieeren beter te dlstri-
buceren.
CURSUS-VERGADERING
INST. ARBEIDERSONTW.
Vrg dagavond hield de plaatseigke afdeeiing
van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling
een cursus-vergadering ln „Veerburg", waar
de heer P. S. van der Vaart van Den Helder
aan de hand van een serie lichtbeelden eene
inleiding hield over het onderwerp „Waan
zinnige Wereld".
Aan de hand van verschillende opeenvol
gende gebeurtenissen, uitvindingen, enz., werd
daarbg door den spreker een beeld gegeven
van de gevolgen van zeer verschillenden aard,
welke voortvloeien uit de technische ontwik
keling, zooals die zich vooral in de laatste
jaren aan ons heeft geopenbaard.
Daar zich voor gedachtenwisseling niemand
opgaf sloot de voorzitter, de heer Jb. Raven,
hier met een woord van dank voor de duide
lijke uitzetting, de vergadering.
UITVOERING „HARMONIE".
Voor de tweede maal gaf de Muzlekvereeni-
ging „Harmonie" alhier, in aansluiting op de
vorige week, een uitvoering, ditmaal voor de
gehuwde leden. Hetzelfde programma werd
afgedraaid.
De voorzitter, de heer C. J. Bosker, heette
alle aanwezigen welkom, waarna „Harmonie",
o.l.v. haar eminenten directeur vgf nummers
ten gehoore bracht, die goed werden gespeeld.
Daarna werd opgevoerd het 99 komische
tooneelstuk „Muggen of de kaars". De spe
lers waren weer goed op dreef en het pu
bliek (er was pLm. 150 man aanwezig) heeft
genoten. De spelers oogstten een warm
applaua. Hierna ging men over tot het bal,
waar „de oudjes", zooals de jongelui hen
smalend noemen, nog menig dansje maakten,
en in ieder geval toonden nog een Jeugdig
hart te bezitten.
EEN ONGEVAL.
Het elf-jarig zoontje van den heer W. K„
aan den Poelweg, had het ongeluk bg het
slootje springen te vallen en zijn arm te bre
ken, zoodat terstond heelkundige hulp moest
worden Ingeroepen.
EEN BINNENBRAND.
Tengevolge van een, tn brand geraakte
petroleum-vergasser, staande in de badkamer
van de woning van den heer N. Kaan, te
Hippolytushoef, ontstond brand op de boven
woning. welke zich reeds ernstig liet aanzien
en gelukkig tijdig werd ontdekt, zoodat men
met eigen krachten en snel ingrijpen, nog by-
tijds de zaak kon blusschen. De bovenwoning
liep hierbg heel wat brandschade op, doch
daar door de hitte een buis der waterleiding
was gesmolten en het water zgn vrge loop
kreeg, stond het huis hier en daar vol water,
zoodat de schade aan den inboedel ook zeer
belangrijk was. Verzekering dekt de schade.
EEN PROPAGANDA-AVOND DER C.PJL
De Communistische Partg Holland, afd.
Wieringen hield Zaterdagavond ln „Concor-
dia" een propaganda-avond, welk door ruim
150 personen werd bezocht.
De heer Hoekstra opende de bgeenkomst,
waarna de heer Hulst een 5-tal communis
tische gedichten declameerde.
Als spreker trad daarna op de heer Louis
de Visser, lid van de Tweede Kamer, met als
onderwerp „De politieke eenheid van het pro
letariaat".
Spreker zegt, dat hg de laatste internatio
nale bgeenkomst in Moskou, waaraan door
300 afgevaardigden uit 59 landen werd deel
genomen. 3 vraagstukken werden besproken,
n i Honger, Fascisme en Oorlog, alle drie ge
volg van het kapitalisme.
Het kapitalisme, oorzaak van alle ellende,
ziet haar macht tanen en grgpt nu naar het
laatste redmiddel, dictatuur, fascisme, en fas
cisme beteekent oorlog. Aan de hand van tal-
looze voorbeelden zet spreker zgn betoog na
der uiteen.
De veel gesmade Comm. Partg zoekt niet
naar verdeeldheid, doch naar eenheid en daar
om doet spr. een beroep op de S.D.A.P.. „Gg,"
roept hg uit, „hebt een plan van den arbeid,
gg zgt tegen honger, gg zgt tegen fascisme,
gg zgt tegen oorlog, welnu, dat zgn wg ook.
Laat ons samen vechten tegen het kapitalis
me en niet rusten voor wg dat verslagen
hebben, met de zekerheid, dat er een nieuwe
maatschappg kan worden opgebouwd."
De rede van den heer De Visser werd tel
kens door daverend applaus onderbroken.
Na zgn rede werd gepauseerd en werd de
gelegenheid tot debat opengesteld, waarvan
door geen der aanwezigen werd gebruik ge
maakt. Wel worden nog enkele vragen naar
genoegen beantwoord.
EEN GELUKKIGE.
Naar men ons mededeelt is de hoofdprijs
der verloting, gehouden door en ten bate van
de gemengde zangvereenlglng „Zang en Vriend
schap", gewonnen door mej. A. Jongkhard
Takes, Kremersweg, Hippolytushoef.
Hippolytushoef
VERLOTING.
De uitslag der J.L Zondagavond gehouden
trekking in cafe „Centraal" van de loten der
zangvereenlging „Zang en Vriendschap" is als
volgt:
De hoofdprijs, een fiets, Is gevallen op
Lotn. 650.
EEN GEMASKERD 'BAL.
De dansclub „T.OJP." zal haar danscursus
op Woensdag 8 Maart u., in de concertzaal
„Concordia" van den heer S. Halfweeg, be
sluiten met het geven van een groot gemas
kerd bal.
Den Hoorn.
Prijsn
Lotn.
Prijsn.
Lotn.
Prijsn.
Lotn.
Prijsn.
2
999
12
758
22
107
32
3
5 'i
'3
654
23
357
33
4
809
14
980
24
55
34
S
407
15
778
25
43o
35
6
555
16
521
26
755
36
7
470
17
452
27
543
37
8
395
18
986
28
85
38
9
769
19
411
29
798
39
10
999
20
777
3°
64
40
1
f>i 4.
21
352
3'
219
4'
•u
«-«
«s:
0
42
3"
43
830
3'8
44
127
283
45
23
46
984
47
857
377
48
49
635
653
634
248
FEESTAVOND S.V. „DE ZWALUW".
Zaterdagavond gaf de sport vereeniging „De
Zwaluw" een feestavond in „Loodsmans Wel
varen" te Den Hoorn. De zaal was zeer goed
bezet, toen de neer Jurie Beumkes Jz. tot de
aanwezigen een welkomstwoord sprak. Hierna
werd een zeer gevarieerd programma afge
werkt. Voor de pauze werden acht voordrach
ten gegeven, die zeer in den smaak vielen,
Gedurende de pauze werd tol stgving der
kas van de vereeniging de gebruikelijke ver
loting gehouden. De lootjes gingen zeer vlot
van de hand.
Na de pauze werd het blgspel opgevoerd
„De Huwelgkscandidaten", dat zeer de lach
lust van de aanwezigen opwekte. De rijke
erfgename wist op pientere wgze, n.L door
zich als dienstbode uit te geven, den waren
Jacob te vinden. Het stuk werd vlot gespeeld,
de rollen waren zeer goed verdeeld.
Na afloop werd een zeer gezellig bal ge
houden. De S.V. „De Zwaluw" kan weer op
een uitstekend geslaagden avond terugzien.
EEN ROLLADE GEWONNEN.
Het juiste gewicht van de rollade in de
slagerg van den heer Goenga te Den Hoorn,
die beschikbaar was voor dengene, die het
Juiste gewicht raadde, woog 3 pond 3 ons en
werd bg loting toegewezen aan den heer KI.
Boon.
TWEE KALVEREN.
Als een bizonderheid deelt men ons mede,
dat Zondag een koe van den heer L. Kalis,
Hoogenberg, weder twee kalveren heeft ge
worpen, dit is reeds de tweede keer, dat dit
dier twee kalveren werpt.
MARKTOVERZICHT.
De marktaanvoer begint thans geleidelijk
grooter te worden. Groot rundvee was er niet,
doch er was nogal wat wolvee, meest gelde-
schapen van minder goede kwaliteit Toch
vielen de prijzen niet af, ze liepen tusschen
14 en 16. Rammen brachten gem. 15
per stuk op.
Een pink werd getaxeerd op pl. in. 65.
Nuchtere kalveren deden gem. 8.
Varkens op de boerderij doen 17 ft. 17% ct.
per pond. Biggen op de markt deden 14 tot
16 per stuk. Kleine 10 k 11.
Aan de eierenveiling liep de prijs terug, de
midden prgs (eieren van 60 kg) bedroeg 8
k 3.05 per 100 stuks.
KAASFABKLEK ,4»E ONDERNEMING".
Tot Directeur van de Kaasfabriek „De On
derneming" alhier is in de plaats van den
heer K. Lap Sz.. die zich niet voor herbe
noeming beschikbaar stelde, gekozen de heer
P. Drijver Dz.
Uit Rome wordt gemeld:
De in het buitenland verspreide berichten,
volgens welke Italië 500.000 man van zgn op
het oogenblik gemobiliseerde leger ontslagen,
of met verlof zou hebben gezonden, zgn, naar
van bevoegde zgde wordt verklaard, niet
juist.
In werkelijkheid zgn slechts de voor de
voorjaarscampagne in den landbouw noodige
verloven toegestaan, welker aantal echter
niet boven het normale van elk jaar uit
gaat.
De beteekenis van de Italhuiiische
overwinning verkleind.
De Times wgdt een hoofdartikel aan de
overwinning der Italianen in Ederta. Het be
richt van deze overwinning heeft volgens de
Times meer indruk gemaakt dan het verdien
de, wat ook kwam, doordat de Abessgnsche
lezing zoo lang uitbleef. Hoewel het blad be-
twgfelt, of Moeloegeta's lezing, dat hg weg Is
geglipt met een verlies van niet meer dan 400
man, juist is, is het er zeker van, dat de Ita
liaansche berichten, als zou ras Moeloegeta
80.000 man besteed voor de verdediging van
den berg Aradam en daarbg 20.000 man ver
loren hebben, overdreven zgn. De nadere
Italiaansche berichten, die den indruk moeten
vergrooten van het Italiaansche succes, heb
ben integendeel zelf voor een correctief ge
zorgd. De krijgsverrichtingen hebben bgna een
week geduurd en culmineerden in een slag
van vier dagen, welke op 15 Februari geëin
digd is met de verovering van een berg op
In de afgeloopen week is de derde woon
kern in de Wieringermeer voor de bewoners
opengesteld en bevolkt, zoodat thans, naast
Slootdorp en Middenmeer, Wieringerwerf als
derde dorp ln het nieuwe land zgn plaats in
neemt. De middenstan da bedrijfjes als slager,
bakker, kruidenier enz. zgn hun werkzaam
heden begonnen en gisteren is de ruime, moder
ne ingerichte lagere school in gebruik genomen,
waarmede ln het nieuwe dorp het normale
leven is begonnen.
In klein bestek herhaalt zich hier het
merkwaardige procédé, dat zich bg de geheele
ontwikkeling en opbouw van de Wieringer
meer voortdurend heeft voorgedaan, dat een
geheel land, een geheele bevolking, een geheel
nieuwe gemeenschap, voor onze oogen groeit
en dat deze groei beïnvloed, geregeld en in
banen geleid worden in tegenstelling met de
oude bestaande gemeenschappen, die ons door
de historie zgn overgeleverd en zoo althans
lgkt het ons het resultaat zgn van een vol
komen willekeurig groeiproces, waarbg slechts
het toeval een rol heeft gespeeld.
Sedert het droogvallen van de Wieringer
meer, op 21 Augustus 1930, heeft men als in
een laboratorium, de geheele ontwikkeling van
den polder, zoowel wat de ontgunning en in
cultuurbrenging van den bodem ais wat de
kolonisatie ,n vorming van het sociale leven
betreft, in de hand gehad en kunnen vormen,
met toepassing van alles, wat ervaring en
wetenschap hadden geleerd. De Wieringer-
fneerdirectie, die van dit alles de leiding had,
heeft daarbg de grootst mogelijke planmatig
heid betracht en kreeg daarvoor de beschik
king over een corps ambtenaren, die hun taak
met hart en ziel waren toegewgd, omdat zg
voelden, dat zg hier pionierswerk te verrich
ten kregen en wel zelden ambtenaren de vol
doening van een zoo creatieve opdracht heb
ben gehad als deze ingenieurs, architecten,
waterbouwkundigen, landbouwkundigen en op
zichters, die van een kale, ternauwernood aan
het water onttrokken vlakte een stukje gecul
tiveerde maatschappg moesten maken.
In enkele jaren, dat het land voor bewoning
geschikt Is, zgn hier drie dorpen gekomen, die
geheel volgens een bepaald schema zgn aange
legd. De bevolking is, evenals elders in den
polder, na strenge selectie ten aanzien van
zedelgk gedrag en gezondheidstoestand, toege
laten, en zoo bieden de dorpen plaats aan allen,
die ln den nieuwen polder hun vast arbeidster
rein hebben, d.w.z. boerenarbeiders, ontgin
ningsarbeiders, opzichters, enz. Men heeft hier
bg zooveel mogeigk vermeden, dat degenen, die
door hun arbeid aan het opbouw- en ontgin
ningswerk in den polder binnenkort hun taak
in de Wieringermeer beëindigd zullen zien, tot
de vaste bewoners der dorpskernen zullen gaan
behooren, opdat niet aanstonds ln het nieuwe
land de werkloosheid haar intrede zal gaan
doen.
In een nieuwe woonkern als Wieringerwerf
hebben dezer dagen ongeveer honderd gezinnen
hun tenten opgeslagen. De behoeften van deze
gezinnen zgn ongeveer te berekenen. De orde
ning, die elders met moeite ingang kan vinden,
wordt hier toegepast, o.a. bg de vestiging van
middenstandsbedrgven, die zich hier slechts
kunnen nederlaten, met toestemming van de
Wieringermeerdirectie. Slechts één bakker, één
slager, één kruidenier krijgen deze toestem
ming, om in het beperkte gebied alle nuttelooze
concurrentie en economische verspilling te ver-
mgden. Breidt de bevolking zic.h uit en vormt
zich een afzetgebied, dat groot genoeg is om
twee middenstanders een behoorlijk bestaan te
veerzekeren, dan kan minstens zooveel maan
den na vestiging van de eerste een tweede vak
genoot een vestigingsvergunning krijgen, zooais
bgv. reeds het geval is in Middenmeer, waar
twee bakkers gevestigd zgn.
De arbeiderswoningen in het nieuwe dorp
zgn ontworpen en uitgevoerd door de organi
satie, die de Wteringermeer-Directie voor de
woningexploitatie heeft ingesteld, n.L het
Bouwbureau „De Wieringermeer", dat werkt
met kapitaal uit het Zuiderzeefonds, dus tegen
een lagen rentevoet, die lage huren mogelgk
maakt. Onder leiding van den directeur van
het Bouwbureau, den heer D. A. van Eek, is
een dorp ontstaan van bijne ideale arbeiders
woningen, zeker ideaal voor die gezinnen, die
uit verschillende plattelandsgemeenten ln ons
land komen, waar de woningtoestanden nog
alles te wenschen overlaten.
De middenstanders, die zich hier mochten
vestigen, konden hun huizen, indien zg zulks
wenschten, zelf laten bouwen door een archi
tect naar eigen keuze, die echter zgn ontwerp
ter goedkeuring aan de Wieringermeerdirectie
moet voorleggen. Zoodoende kan men er toe
zicht op houden, dat de dorpen niet ontsierd
worden door uit de toon vallende bouwwerken
en dat de eenheid van stgi gehandhaafd bigft.
Hetzelfde geldt voor de kerken en particuliere
woonhuizen, die in de dorpen worden gebouwd.
In Wieringerwerf vindt men voorloopig nog
geen kerkgebouw, omdat geen der drie kerk
genootschappen, die elk ln Slootdorp en in Mid
denmeer een kerkje hebben, op het oogenblik
over de middelen beschikt, om in Wieringer
werf een eigen gebouw neer te zetten.
Het ligt in de bedoeling, dat Wieringerwerf
zich zal ontwikkelen tot het administratieve
centrum van den polder. Op eenige honderden
meters afstand van Wieringerwerf verheft zich
de terp, de verhooging van ongeveer 6 meter,
naar het model der oude terpen, die hier is op
geworpen en een prachtig uitzicht over het
wgde, vlakke land biedt. Tegenwoordig beweert
ieder, die er iets mee te maken heeft, niet te
weten, waarom men deze terp eigenlgk heeft
opgeworpen. Indertgd bg de behandeling der
Zuiderzeefondsbegrooting in de Tweede Kamer,
schgnt men echter van parlementaire zgde den
eisch te hebben gesteld, dat de uitgestrekte
nieuwe polder een soort van vluchtheuvel zou
krijgen, waar de bevolking een toevluchtsoord
zou vinden, indien het water eens de ontrukte
prooi zou terugeischen. Deskundigen schgnen
dezen veiligheidsmaatregel reeds toen over
bodig te hebben geacht, en tegenwoordig, nu de
afsluitdgk de voormalige Zuiderzee heeft ge
reduceerd tot het IJsselmeer, spreekt men zelfs
liever niet meer over de oorspronkeigke bedoe
ling van de terp. Als men dezer dagen begint
tot de beplanting van de omgeving van Wie
ringerwerf, zal om het dorp een gordel van
groen worden aangelegd, die in den vorm van
een park of als recreatieterrein zich zal uit
strekken tot aan de terp en waarin de terp
zelf zal worden opgenomen. Op deze wgze zal
de eentonige vlakke uitgestrektheid van het
polderland door een fraaie beplanting worden
onderbroken, het landschapsschoon zal er door
verhoogd worden en de terp zal het fraaie mid
delpunt van den polder worden en een prachtig
uitzicht over het nieuwe land bieden aan de
doortrekkende toeristen, die hier dicht voorbg
zullen komen langs den grooten primairen ver
keersweg van Amsterdam naar Leeuwarden,
die hier getracteerd is. Voorloopig vindt men
hier nog siechts een smallen klinkerweg en er
zullen nog wel eentge jaren mee gemoeid zgn,
alvorens hier de breede autostrada van de
hoofdstad naar het Noorden is aangelegd. En
hoe dan de Wieringermeer er uit zai zien laat
zich gezien het tempo waarin de polder
groeit, zich ontwikkelt en wordt opgebouwd
moeilijk raden.
niet meer dan drie en een half of vier e
halven kilometer van de lyn van v< t
Hieruit valt op te maken, dat de tegensi^
bg zonder doeltreffend is geweest, of <ja»
Italiaansche methoden nog voorzichtiger h*
geweest dan bg de tailooze gevechten °aand
Isonzo in deu loopgravenoorlog van 1915
1917 - een vergeigking, die een tametöi!
sombere strekking heeft voor de vooruit-/, k
ten van de huidige Invasie. WaarschiinhiJ
hebben beide factoren in dit geval gegoli^T
Maarschalk Badoglio's verslag zegt? uat d"
laatste, zegevierende aanval geschied is
dichten mist. Alweer een veelzeggend nu t
van overeenkomst, daar het een van de me k
waardigste verschijnselen is geweest van de"
jongsten oorlog, dat aanvallen bgna nimmer
de verdediging overwonnen, behalve onder
dergelgke omstandigheden van slecht zicht.
Dit feit versterkt de veronderstelling dat
de Italianen meer moeiigkheden hebben onder,
vonden en het vermoedelijk hard te verant
woorden hebben gehad, dan zy verwacht had
den bij het bevechten van zoo'n betrekkelHk
kleine vordering.
Een AbeH.sgn.Hche Inval achter de ||nl0
Aksoen.AdoeaAdigrat,
Naar een officieel bericht uit Addis Abeba
meldt, heeft ras Immeroe, de bevelhebber ia
het Noorden, meegedeeld, dat zgn troepen btt
een inval achter de Italiaansche linies 4ig
blanke Italiaansche soldaten hebben laten
sneuvelen.
Ras Immeroe meldt, dat hg Vrgdag uit zga
hoofdkwartier, dat op korten afstand tea
Westen van Aksoem is gelegen, twee colonnes
heeft gezonden naar de Mareb. de grensrivier
tusschen Abessinië en Eritrea. Deze colonnes
verklaarden bg hun terugkeer, dat zg vijftien
munitiedepóts hadden vernield, dertig lichte
tanks en eenige vrachtauto's, maar geen ge.
vangenen hadden gemaakt.
Deze inval schgnt zorgvuldig te zgn voor
bereid en de verliezen aan Abessgnsche zgde
moeten gering zgn geweest Dit was de eerste
keer, dat Abessiniërs doorgedrongen zgn ach
ter de linie AdigratAdoeaAksoem. Men
beschouwt dezen inval als een goed antwoord
op de Italiaansche beweringen, dat de provin
cie Godjam geheel in opstand zou zgn tegen
den negus. Ras Immeroe is n.1. gouverneur
van Godjam.
De Italianen ontkennen den inval, die ras
Immeroe gedaan zou hebben achter de Ita
liaansche linies op de Ujn AksoemAdoea.
Niettemin schgnt het uitbigven van berichten
van verdere acUe van de Italianen ten Zuiden
van Makallé er op te wgzen, dat de Abessgn
sche legers in Tembieen weer in hooge mate
actief geworden zgn. Van Abessgnsche zgde
worden hieromtrent al de meest fantastische
berichten versrpeid.
Geheel onmogelgk is de inval .van ras Im
meroe ook niet Het was bekend, dat hg zich
met troepen zeer ver Noordeigk had begeven,
waarsclnjniyk om contact te zoeken met raa
Ayele, die van Sicre uit in de richting van
Aksoem getrokken was. Bovendien is het wel
waarschijnlijk, dat Adoea, dat ge ruimen tijd
de legerplaats is geweest van het tweed®
legercorps, thans een aanzienigk kleinere be
zetting heeft omdat dit legercorps mee heeft
gedaan aan den strgd in Enderta. Is het be
richt juist dan bevestigt het de meening, dat
de Italiaansche overwinning nog maar zeef
betrekkelijke resultaten heeft opgeleverd. De
Italianen hebben dan weer het geheele ge
wicht van hun troepen naar voren geplaatst
en de bezetting van het net MakalléAdigrat
AdoeaAksoem daardoor te veel verzwakt
In het Zuiden schgnen de Italianen het bij
Neghelli nog steeds lastig te hebben. Berich
ten over een verder oprukken langs de Webb®
Gestro ontbreken. Wel wordt er nu en dan
gewag gemaakt van een actie van de Italiaan
sche luchtmacht tusschen de Webbo Gestro en
de Ganale Doria, waaruit biykt, dat de Abes-
synen er weinig heil in zien de Italianen langs
de Gestro van Aroessi uit te bestoken, doch
dat zg zich tusschen de twee rivieren ge*
nesteld hebben, waarlangs de Italiaansche ver
bindingslinies loopen en waar zg hun guerrilla
met eenig voordeel en naar twee kanten kun
nen uitoefenen.
Het transport wapenen, dat de Abessijnen
van Berbera uit ontvangen zouden en waar*
van wg de vorige week ook melding maakten»
schgnt zonder strgd in het kwartier van gene
raai Nasstboe aangekomen te zgn.
Bg de opstgging op het vliegveld van AddiS
Abeba is het 2~motorige Engelsche Rood®
Kruis vliegtuig gistermiddag verongelukt Hot
toestel kwam niet spoedig genoeg van de®
grond en raakte een paar boomen, waarop h®
neerviel en vrijwel vernield werd. De beid®
inzittenden, een Engelsch bestuurder, kap"-e'®
Hayter en een Abessgnsch monteur, rijn er
met lichte verwondingen afgekomen.
Reuter meldt uit Rome:
De Italiaansche luchtmacht heeft Mug®*®
gebombardeerd, een belangrijk Abessgnsc®
centrum tusschen de Webbe Gestro en d®
Webbe Mana, op den weg, die via Tsjiff®
naar Addis Abeba leidt. In verband met de®
regen moesten de vliegtuigen tot op 3
meter dalen. Ondanks het hevig vuur def
Abcssgnen slaagden de vliegtuigen erin een ff®
levensmiddelen- en munitiedepots te verr®
len en daarna hun basis weer te bereiken.
Voorts heeft de Italiaar.sche luchtmacht
het gebied tusschen de S 4 elll en de We
Gestro een uit 700 kamec bestaande k®
vaan gebombardeerd, die tot de Abessy®90
strijdkrachten behoorde.
