te\lP01JWCNt1/ySR tïl
Groote vrouwen.
T JUTTERTJE
Spaansche huwelijken.
Een nieuwe tijd breekt aan.
Het klooster nog veler toevluchtsoord.
MAGARITHE DURAND.
Pionierster der FranSche
V rouwenbeweging.
(Brief van onzen specialen correspondent.)
Wie langeren tijd in Spanje gewoond
heeft, zal zich niet meer verwonderen over
de eigenaardige mentaliteit, noch over de
geheel andere tradities, dan die, welke in
de meeste Europeeschelanden als nor
maal gelden. Ook de Spaansche vrouw is
slechts zeer weinig toegankelijk voor mo
derne begrippen, alhoewel er thans onder
de jongere generatie een kentering valt
waar te nemen.
Langzaam, uiterst langzaam wijzigen
zich hier de vastgeroeste begrippen om
trent de positie der vrouw vóór en na
haar huwelijk. Toch zal deze veranderde
houding niet nalaten op den duur andere
levensomstandigheden voor haar te schep
pen.
Tot voor enkele jaren waren het slechts
de meisjes uit de volksklasse, die noodge
dwongen een of ander beroep uitoefenden,
echter niet uit werkelijke belangstelling of
liefde voor het vak. Thans gaan de „eer
tijds" beter gesitueerde meisjes eveneens
in hun eigen onderhoud voorzien en breidt
het aantal werkende vrouwen zich steeds
meer uit.
De slechte economische toestanden zijn
natuurlijk ook in Spanje waar te nemen
en dwingen de vrouwen in dit land, zelfs
hen, die tot de gegoede kringen behooren,
een betrekking te zoeken.
Men heeft echter nimmer aan deze mo
gelijkheid gedacht en zoodoende hebben de
jonge meisjes geen opvoeding gekregen,
die hen voorbereidde tot een of ander be
roep. Nog steeds beschouwen zij het ver
vullen van een werkkring als een nood
zakelijk kwaad. Het meerendeel werkt,
omdat zij nu eenmaal genoodzaatk wor
den, niet echter omdat zij liefde voor het
werk gevoelen, hetgeen wellicht samen
hangt met de overgeërfde tradities.
Eén weg, die voor de Spaansche meisjes
open staat en door velen gevolgd wordt,
is: het klooster. Niettegenstanade haar
levenslust en temperament nemen velen
harer de sluier aan en zetten nimmer meer
een voet buiten de kloostermuren.
Behalve de religieuse steun geeft net
kloosterleven haar tevens de overtuiging,
dat het haar bespaard zal blijven een com
promis met den nieuwen tijd te sluiten en
zjj niet in de onrustige sfeer van winkel,
fabriek of kantoor haar leven moeten slij
ten. Streng afwijzend staan de kloosters
tegenover het frivole drukke stadsleven
en bieden een rustpunt aan de velen, die
hier niet tegen op kunnen en die onver
biddelijk afstand doen van alle wereldsche
vreugde.
Spaansche jonge meisjes uit de gegoede
kringen worden in een internaat of in huis
zeer streng opgevoed, wellicht is zulks een
noodzakelijke eisch, in verband met haar
zuidelijk temperament.
Meestal zoeken de ouders een echtge
noot voor hun dochters uit, doch natuur
lijk zijn er in de meer gemoderniseerde
kringen ook jonge menschen, die zich tot
elkander aangetrokken gevoelen.
Gedurende den engagementstijd hebben
zij zeer weinig vrijheid om elkander te ont
moeten, meestal is dit in tegenwoordigheid
van derden, zoodat er weinig gelegenheid
is elkander meer dan oppervlakkig te lee-
ren kennen. Bij de minder gegoede klasse
heerschte tot voor korten tijd nog de ge
woonte, dat het jonge paar bij de ouders
van den man introk, althans in de groote
De jonge vrouw moest voor ver-
schilis£de dingen toestemming van haar
schoonmo$£er hebben en was zelfs, als zij
na haar hu^fc£l£k moest blijven werken,
geen boas ovwW verdiende geld. Voor
een deel is dit sametfwonen toe te 3chrÖ-
ven aan het feit, datN^1611 111 de 8roote
steden meestal huizen he£^ me^ zes> acht
en meer kamers. In de laatste jaren is men
overgegaan tot het bouweKj, van kleine
woningen, doch het aantal is\'n verband
met de behoefte nog slechts zeeK Serln? te
noemen.
Het samenwonen met de oudersx draagt
er niet toe bij om de jong gehuwde» altijd
even gelukkig en tevreden 'te stemmen,
vooral ook door de groote afhankelijkheid
der vrouw. Alhoewel er in Spanje over het
algemeen weinig gelukkig huwelijken zrjn,
komen de beste voor in die kringen, waar
men het minst met geld gezegend is, waar
schijnlijk geeft hier de liefde meer den
doorslag.
Een eenmaal gesloten huwelijk kan niet
ontbonden worden, hetgeen in een zuiver
katholiek land als Spanje trouwens heel
begrijpelijk is.
Een gevolg hiervan is echter, dat velen
hun levenlang te lijden hebben onder den
druk van een ongelukkig huwelijksleven
en ieder op zijn wijze verstrooiing zoekt.
De man is steeds buitenshuis, leeft in kof
fiehuizen, flaneert en flirt. De vrouw ver
vult hare plichten tegenover haar kinde
ren, en de kerk en wordt gesterkt door de
wonderbaarlijke kracht van „hae" Heili
gen.
Zeer veel huwelijken mislukken ook,
daar de Spaansche vrouw als spoedig, een
maal getrouwd zijnde, haar uiterlijk aan
zien gaat verwaarloozen, hetgeen aller
minst voor dien tijd het geval was.
Zfl vindt het ten eenenmale overbodig
zich voor haar echtgenoot te blijven ver
zorgen, wellicht is deze passiviteit ook een
gevolg van het klimaat. Amuseert haar
echtgenoot zich dan met andere vrouwen,
dan schikt zij zich in deze omstandigheid
met een zeker „laisser aller", dat haar
eigen is.
Zelfs de moderne Spaansche vrouw is in
wezen niet modern, het uitoefenen van een
beroep de moderne opvoeding zijn
slechts een va-nisje dat vervaagt, zoodra
zij trouwt. In werkelijkheid heeft zjj het
zelfde leven als vóór haar de traditie dit
eischte van hare moeders en grootmoeders
Zij staat voor dezelfde problemen als vele
generaties van vrouwen vóór haar en vindt
de vervulling van haar levenstaak in haar
kinderen.
Zondag.
Pouletsoep
Rosbeef
Doperwten
Aardappelen
Stnaasappelcrême
Maandag.
Koud vleesch
Raapstelen
Aardappelen
Broodommelet met pruimencompóte
Dinsdag.
Versche worst
Gestoofde zuurkool
Aardappelpurée
Bananen met gember
Woensdag.
Verscholen eieren met kerrysaus
Spinazie
Aardappelen
Rijst met bessensap
Donderdag.
Runderlapjes
Andflvie
Aardappelen
Ommeletsoufflé
Vrijdag.
Gebakken bokking
Aardappelsla met appels
Bieten, Andijvie en selderij
Sla
Sinaasappels
Zaterdag.
Gehakt
Gedroogde appeltjes
Aardappelen
Havermout
Frjn brood
Vastenmenu's
Selderijsoep
Roereieren, Spinazie
Aardappelen, gebruinde boter, vruchten.
Zoute visch.
Peterseliesaus
Gesnipperde wortelen, aardappelen
Watergruwel
Magere soep
Tomatenommelet
Rijst met champignons
Vruchten
Sinaasappelcrême
4 eierdooiers, 2 witten, 2% dL. melk, 'n
weinig kokend water, 2 groote sinaasappe
len, 60 gr. suiker, 7 blaadjes gelatine.
De suiker wordt in een kom gedaan met
de geraspte sinaasappel en grondig ver
mengd, daarna voegen wij de dooiers cn
de eiwitten bij en kloppen alles enkele mi
nuten, gieten er met een dun straaltje
kloppende de melk bij, terwijl steeds flink
geroerd wordt, daarna wordt de massa in
een pannetje gedaan en roerende ver
warmd tot hij mooi dik is, niet door laten
koken met het oog op schiften. Gelatine in
koud water weeken, uitknüpe.. en in een
weinig kokend water oplossen, en bij de
custard voegen evenals het gezeefde
sinaasappelsap. Af laten koelen en van tijd
tot tijd roeren om te voorkomen, dat de
gelatine zakt, daarna overgieten in een
glazen schaal of in kleine één-persoons
schaaltjes, desverkiezende garneeren met
geslagen room.
Bananen met gember.
6 Bananen, 100 gr. poedersuiker, 4 eet
lepels citroensap, 2 dL. room, 2 eiwitten,
50 gr. geconfijte gember.
De bananen worden aan schijfjes ge
sneden en met de poedersuiker en het ci
troensap een uurtje op een koele plaats
gezet. De room en de eiwitten worden met
een tikje zout stijf geklopt en de bananen
worden met de garde tot een gelijke massa
geslagen, daarna room, bananen en de fijn
gehakte gember met elkander vermengen
en in kleine schaaltjes opdienen, desge-
wenscht met gehakte noten bestrooien.
Aardappelsla met appels.
Kg. Aardappelen, 3 k 4 appelen, 1
groote ui, peper, zout, 3 eetlepels slaolie,
2 eetlepels azijn.
De aardappelen afborstelen, in de schil
koken, afgieten en pellen, daarna verdee-
len in kleine blokjes en in slabak doen.
Appelen dun schillen, klokhuis verwijderen
en eveneens in kleine blokjes verdeelen en
bij de aardappelen doen, vlug vermengen
met de olie en azijn, peper en zout en de
zeer fijn gehakte ui en afgedekt een
uurtje laten staan, waardoor de sla veel
smakelijker wordt. Wij maken tevens nog
wat andere slaatjes, die b.v. in een drie-
deelige hors d'oeuvre schaal worden ge
daan of in vakken op een platten schotel.
In de eerste plaats zéér fijn gehakte bie
ten, verder zéér frjn gesneden andijvie, met
wat gesnipperde prei bestrooid en tenslotte
selderflsla. We schillen de knolselderij,
snijden hem in dunne plakken, die in fijne
reepjes verdeeld worden en die wij om het
kleuren te voorkomen, onmiddellijk in wa
ter opkoken, op een vergiet doen en even
als de andere slaatjes met olie en azijn
aanmaken. Toevoeging van mayonaise
maakt het geheel natuurlijk fijner.
Fijn brood.
500 gr. bloem, 35 gr. gist, 100 gr. boter,
50 gr. suiker, 2 eieren, 1 theelepeltje zout,
ongeveer L. melk.
Het beste is de gezeefde bloem in een
verwarmde kom of pan te doen en even
eens verdient het aanbeveling om het deeg
in een verwarmd vertrek te kneden. De
gist wordt in kleine stukjes gebrokkeld en
met een paar lepels van de lauwwarme
melk en een gedeelte van de suiker ver
mengd. In de bloem, die wij reeds in een
diepe kom of pan deden, maken wij een
kuiltje, waarin wij de opgeloste gist doen
en hiermede zóóveel van de omliggende
bloem vermengen, totdat wjj een brelach-
tige massa hebben, die wij met een weinig
bloem bestrooien. Wij dekken de pan met
een theedoek af en zetten deze op een
warme, doch niet heete plaats, b.v. bij den
haard of op een hoekje van het fornuis
op een treefje. Na 20 of 25 minuten heeft
het aangemaakte deeg het dubbele van
zijn oorspronkelijke grootte bereikt. Nu
gaan ydj met de bewerking verder en voe
gen de heele eieren, de week gemaakte
boter, de suiker en het zout bij de andere
ingrediënten en kneden het deeg minstens
den minuten met onze handen goed door
een, het zal dan van de pan en onze han
den loslaten, terwijl er door de ingewerkte
lucht blaasjes ontstaan. We laten het deeg
de theedoek bedekt en eveneens op een
warme plaats, maar nu minstens één of
anderhalf uur, waarna het dubbele van
de oorspronkelijke grootte is verkregen.
Een broodvorm wordt met slaolie inge
vet en met paneermeel bestrooid en hier
in wordt het elastische brooddeeg overge
bracht, waarna wij het voor de derde maal
laten rijzen, nu pl.m. 20 minuten, en het
met het oog op eventueel neerslaan weer
met de theedoek bedekken, na eerst op
den broodvorm een paar houten lepels ge
legd te hebben, om te voorkomen, dat het
deeg met rijzen aan den doek komt.
De oven moet goed heet zijn, waarna het
brood erin geplaatst wordt om gedurende
40 tot 60 minuten te bakken; dit hangt
af van de warmte en de soort oven, dien
wjj hebben; in ieder geval kunnen wij ons
overtuigen of het brood gaar is, door er
met een breinaald in te steken, die er ge
heel droog uit moet komen.
Zijn wij bang, dat het brood te donker
wordt, dan temperen wij na 25 minuten
den oven en leggen bij het inzetten, dus
vóór wij gaan bakken een paar vetvrije be
boterde papieren op het deeg.
Is ons brood gaar, dan storten wjj het op
een cakerooster en laten het bekoelen.
Dit brood leent zich uitstekend voor de
a.s. Paaschdagen, alleen kneedt men er dan
350 gr. mélange van krenten, rozijnen en
gesnipperde sucaden door en bestrooit het
als het afgekoeld is met poedersuiker.
In Parijs is 16 Maart j.1. in den ouder
dom van 81 jaren een pionierster der
Vrouwenbeweging in Frankrijk overleden,
Margarithe Durand. Met haar is een dei-
vurige strijdsters voor de verkrijging vair
meerdere rechten voor de vrouw heenge
gaan. Zij was de dochter van generaal Du-
rand en een letterkundige en reeds op vijf
tienjarigen leeftijd verbonden aan de Co-
médie Frangaise. Toen zij huwde met den
afgevaardigde George Laquerre heeft zij
haar tooneelloopbaan opgegeven en trok
de politiek haar sterk aan. In de eerste
jaren werkte zij met haar echtgenoot sa
men aan de destijds van beteekenis zijnde
courant „la Presse", later richtte zij een
eigen blad op. In het politieke schandaal
van Generaal Boulanger speelde zij een
groote rol en haar artikelen droegen er toe
bij, dat een onderzoek naar deze affaire
ingesteld werd. In 1890 liet zij zich van
haar man scheiden en is niet meer ge
trouwd. Eerst toen begon haar leven zeer
interessant te worden.
In 1893 richtte zij de „Fronde" op, de
eerste vrouwencourant in Frankrijk, dat
niet alleen voor vrouwen bestemd was,
doch ook geheel door vrouwen samenge
steld werd, zoowel wat het redactioneele
deel als de zetterij betrof. In het Dreyfus-
proces heeft het blad zich aan de zijde
van den onschuldig veroordeelde gesteld
en moest daarom gedurende een bepaalden
tijd verdwijnen. Na eenige jaren kwam het
weer uit en was niet meer uitsluitend aan
vrouwenwerk gewijd, tevens kwamen er
zoowel bij de staf als in de zetterij eenige
mannen in dienst. De staf omvatte een
reeks van prominente mannelijke werkers,
o.a. Briand, Viviani, Berthelot, Jacques
Sterue, e.a. Met verschillende groote man
nen stond deze charmante vrouw op zeer
vriendschappelijken voet.
Margarithe Durand was een mooie ver
schijning, groot, blond, elegant en vol
temperament, terwijl zij haar charmante
beminnelijkheid tot op hoogen leeftijd be
houden heeft.
Een zeer bekende vrouwenfiguur, Diana,
moet door den beroemden beeldhouwer
Frangois Rudi naar haar gestalte ontwor
pen zijn. Zooals vele vooraanstaande
vrouwen was ook zij een autoriteit en het
gebeurde meermalen, dat de courant niet
op tijd gedrukt kon worden, omdat Ma
dame Durand haar goedkeuring nog niet
gegeven had aan de meest belangrijke
artikelen en zoodoende eerst 's avonds
laat werd uitgegeven.
Nadat de „Fronde" opgehouden had te
bestaan, gaf zfl weer een andere courant
uit: „Les Nouvelles", die de eerste in
Frankrijk was, waarin financieele en po
litieke overzichten werden gegeven tn rui
men zin.
Behalve op literair en journalistiek ge-
nu voor de tweede maal rijzen, weer metbied heeft deze vooraanstaande vrouw zich