Texel
H.M. kruiser
„De Ruyter".
Oost'Indië
Marineberichten.
6
Nationale reclasseeringsdag
Visscherij
HELDRRSCHB COURANT VAN DONDBRDAG 23 APRIL 1936
Zomerdienst T.E.S.O.
Tweede Kamer
De Kamer doet o.a. wetsontwerpen
tot de begrooting van het werk-
loosheidssubsiditfonds, het
afbetalingsontwerp en het ontwerp
bescherming tegen luchtaanvallen af.
De vader van den kruiser.
Pest-exp!osie.
Bronzen inplaats van
koperen pasmunt in Indië.
Wat voor weer vandaag?
Luchtvaart
De postvluchten van en
naar Indië
Uitbreiding vande militaire
luchtvloot in Amerika.
Belgisch vliegtuig
verongelukt.
Sloomvaartberichten.
Visscherijberichten
De kruiser „De Ruyter"
gaat proefvaren.
zg voer in het begin van Augustus uit,
ontmoette den vyand den Ssten voor Katwijk;
den 9den werd de strgd gedurende korten tyd
hervat, elndeiyk den lOden ontwikkelde zich
de bloedige slag bg Terhelde, waarin Maarten
Harpertszn. Tromp sneuvelde. De Ruyter
trok er op los met zgn eigen bodem; van zyn
150 man verloor hg 43 dooden en 35 gekwets
ten, zyn schip raakte zoo ontramponeerd, dat
hg het te Den Briel moest salveeren, maar
ondanks ons verlies van 12 schepen bereikten
wg een strategisch doei: de blokkade onzer
kusten was verbroken.
ONDERSTEUNINGSFONDS VAN
PERSONEEL IN OVERHEIDSDIENST.
Maandagavond had in 't gebouw van den
R.K. Volksbond een belangrijke vergadering
plaats van het Ondereteunlnigsfonds van Per
soneel in Overheidsdienst.
De vergadering, die door ongeveer 200 leden
bezocht was, nam de volgende besluiten:
le. Het fonds een geschikter naam te
geven, n.m.: Fonds voor Ziekenhuis- en Spe
cialisten-behandeling „Voorzorg", te Den
Helder.
3e. De leden de gelegenheid te geven zich
als klasse-patiënt te doen verplegen in een
ziekenhuis.
3e. Dat inwoners van Den Helder, niet in
Overheidsdienst, deelnemer van het fonds kun
nen worden voor opname in een ziekenhuis.
Hierdoor is de mogelijkheid opengesteld voor
alle inwoners onzer stad om zich voor opname
in een ziekenhuis te verzekeren; voor oen lage
premie.
Men zie hiervoor de advertentie In dit blad,
of vrage inlichtingen bij den secretaris,
Begoniastraat 3.
Zooals wij reeds eerder in ons blad meldden,
hebben de Heclasseeringslnstelllngen het voor
nemen een Nationale Reclasseeringsdag te
houden, teneinde de door de tijdsomstandig
heden en subsidie-vermindering bedreigde
geldmiddelen te versterken.
Ook in onze gemeente is er een Comité ge
vormd, dat zich belast heeft met de uitvoering
van de collecte.
Hierin hebben zitting: Mw. O. M. v. CL
HoevenPosthuma; Mw. A. Langhorst-Blom;
Mw. .T R. v. Leeuwen—v. Neuren; AdJ. M
Semeyn. en de heer: Mr. J. Mulder, voorz.;
8. de Böck, secr., Egb. Bos, G. de Haan,
P. H. L. Maas, F. A Njjpels, C. Rickwel, P.
Tuk, J. J. Vermeulen, J. v. Zwjjndrecht.
Zij, die zich als collectant(e) willen beschik
baar stellen op den dag van 9 Mei, worden
verzocht zich persoonlijk of schriftelijk bij een
dezr leden aan te melden, of aan het secre
tariaat, Weststraat 2.
WjJ vernemen voorts, dat voor de Radio
zullen spreken:
2 Mei: 14.15—14.45, V.A.RJL, Mr. O. T. J.
de Jongh.
3 Mei: 19.50—20.10, K.R.O., Pater H de
Greve.
6 Mei: 19.30—19.45. N.CJR.V., Mr. J. A. de
Wilde, Min. v. Binn. Zaken.
7 Mei: 19.20—19.30: A.V.R.O., Prof. Dr. J.
Slotemaker de Bruine.
8 Mei: 22.00—22.30: V.PJLO., Ds. F1 KletJn.
Behalve gedurende de stormachtige dagen
der vorige week. toen nagenoeg niet kon wor
den gevischt, nemen de palingvangsten in het
IJselmeer toe. Sommige plaatsen melden meer
dan een verdubbelde vangst van aal, verge
leken bij de vorige week
De prijzen blijven bevredigend.
De garnalen vangst om de zuid geeft geen
reden tot verheuging. Ze blijven schaarsch,
zoodat er door de vaartuigen niet veel besom
ming kan worden gemaakt
Liet het zich eerst aanzien, dat de noord-
zcevisscherjj wat beter resultaat zou kunnen
afwerpen het onstuimige weer zette daar een
domper op, zoodat de weekbesommlgen der
Urkers beneden de verwachting bleven.
-?jj Terschelling scheen nog al goede vis
scherij te zijn, zoodat de visschers, die daar
hun geluk beproefden wat betere besommingen
maakten.
De snurrevaad leverde nog weinig resultaat
We schreven verleden week, dat de beug-
visscherü, vergeleken bij de laatste Jaren, be
tere uitkomsten opleverde. Nu, dit Jaar, kan
er een eenigszins loonend bedrijf worden ge
maakt zoodat de verwachting is, dat meer
stoombeugers dit bedrijf weer zullen gaan uit
oefenen.
We wijzen hierop, omdat de beugers uit
Vlaardingen hier hun aas plachten te halen,
waardoor er dus voor de haringvlsscbers nog
een kansje is, dat er voor hun vangst een wat
betere prijs kan worden gemaakt
Bij de adelborsten op het Instituut der Kon Marine te Willemsoord had Dinsdea
de senaatsoverdrech» plaats De commandant van het Instituut, hapt luitenant ter
ree, L. van Asbeck, draagt het vaandel over aan den nieuwen senaat
De zomerdienst regeling bij T.E.S.O. treedt
dit Jaar 6 Juni in werking. Voor den dienst
op werkdagen is er geen wgzlglng. Tot I Juli
is de eenige wijziging in den Zondagsdienst,
dat de eerste boot, inplaats van 7.30 om 7.50
van Texel vertrekt, en inplaats van om 9 uur
uit Den Helder vandaar om 10 uur gaat. De
grootste wijziging in den dienst op Zondag
vangt aan 1 Juli, er komt dan een morgen
dienst bij om 6.50 van Texel en om 6.50 uit
Den Helder en een avonddienst om 19.30 van
Texel en 21.15 uit Den Helder.
Kegeeringsregiementen Suriname
en Curagao.
De Kamer keurt z.hjs. goed de wetsontwer
pen tot de herziening van de reglementen op
het beleid der regeering in de koloniën Suri
name en Curacao.
Wnrkloosheldssubsldlefonds.
Aan de orde is de begrooting van het werk-
Ioosheidssubsidiefonds voor 1936.
De heer De Zeeuw (s.d.) verklaart, onge
rust U zijn, dat gemeenten in moeilijkheden
zuilen komen door een verlaging van het maxi
mumsubsidie van 90 tot 85
De minister van financiën, de heer Oud,
zegt, dat er geen sprake is van een verande
ring der subsidieregeling.
Spreker kan niet poslUef toezeggen, dat geen
enkele gemeente er slechter tón toe zal wor
den, want hjj kan slechts handelen met een be
perkt bedrag.
Hij zal de moeilijkheden der gemeenten zeer
ernstig bekijken, maar moet rekening hou
den met de beperktheid der middelen.
De Kamer keurt het wetsontwerp zonder
stemming goed.
Immuniteit van staatsschepen.
De Kamer keurt goed het wetsontwerp goed
keuring van het op 10 April 1926 te Brussel ge
sloten verdrag tot het vaststellen van eenige
Bij gelegenheid van den eersten proeftocht
van den nieuwen kruiser Hr. Ms. „De Ruyter"
op 27 April e.k., zond ons de oud-luit ter zee
J. C. Mollema, het volgende artikel, dat wij
wegens plaatsgebrek moesten bekorten.
Wanneer wij Nederlanders met iemand
kennis maken, toonen wij dikwijls het zwak
te informeeren wie ztjn vader was en wat die
man deed.
En wij snobbctjes van de 20e eeuw zijn
gecoiffeerd als onze nieuwe vriend een def
tigheid blijkt te zijn, en gereserveerd als de
p.'pa wat obscuur is.
Nu ben ik wel heelemaal niet bang, dat een
dergelijke gereserveerdheid op zal treden by
de kennismaking met den Jongen De Ruyter,
want, wat en wie zijn oude heer dan ook
oorspronkelijk geweest moge zijn, deze was
dan toch van Deenschen adel al 275 Jaar
geleden en is als Spaansch hertog gesneuveld
maar al het water van de zee, het element
van vader en zoon, wascht toch het feit niet
weg, dat de moderne, elegante zoon van zeer
eenvoudige origine is en dus Indachtig be
hoort te zijn, dat hij door daden toonen moet,
zijn eenvoudigen braven vader waardig te zijn
en niet behoort te teren op de faam van den
self-raade ouden heer.
Mij dunkt, dat toen Hare Majesteit dit
fraaie schip den naam de Ruyter schonk, Z(j
niet alleen de traditie heeft willen handhaven,
steeds in onze Marine een schip dien eere
naam te laten dragen, maar veel meer
gedacht heeft aan het rijke symbool daarin
gelogen: „Ziet, wat het kleine vermag, als de
ziel groot Is en aan het Vaderland verknocht".
Den 24en Maart 1607 beviel Aaltje Jansd.,
do hulsvrouw van het eerelld van het bier-
dragersgilde te Vlissingen, Adriaan Michielsz,
van haar vijfde kind er zouden nog zes
volgen en het wicht werd, naar zijn groot-
vador, den oud-soldaat uit het Staatsche leger
Mlchlel gedoopt.
Adriaan had zich uit niets opgewerkt tot
Vliasingsoh poorter ea bracht zijn uitgebreid
gezin op uitstekende wijze groot. Maar zijn
vjjfde kind. Michiel was een zorgenkind, een
nagel aan zijn doodkist; met dien knaap was
niets aan te vangen. Dom was hij niet, lezen,
schrijven en rekenen leerde h(j op schooi en
Engelsch van de soldaten der VlissLngsche
bezetting (de stad is van 1585 tot 1616 in
pand van Engeland geweest), maar zijn
gedrag op school en op straat liep de spui
gaten uit. U weet, dat hij op zijn 10e jaar aan
den bal op den top van den toren bungelde,
maar dat was niet alles. Het was altijd
„vechten en smijten" bij den weg, en op
school was hij zoo'n onverbeterlijke woelwater,
dat meester hem eindelijk wegjoeg.
„Dan maar op karwei", vond Vader, maar
als Jongen aan het wiel op de lijnbaan van de
reeders Lampsen, op zes stuivers in de week,
werd hij geen haar beter; „hij dogt in stjn
Jonckheyt nergens toe dan ter zee te vaeren".
Och, een wonder was dat niet, men stelle
zich het Vlissingen van dien tijd slechts voor.
Het was een kapersnest, de veilige haven
voor 27 kapers, die met 3500 man, één derde
van de heele Vlissingsche bevolking, de „vrije
neringhe" uitoefenden.
Toen Michiel op zijn 11e jaar het tweede
oneervol ontslag was aangezegd, gaf vader
Adriaan, die het wisselvallig lot van den zee
man tón den lijve had ondervonden, noodge
dwongen toestemming voor de zee en Mlchlel
mocht monsteren als hoogbootsmansjongen
op een schip van de Lampsens, de St. Steven.
En dan is het ook meteen uit met den ouden
Michiel, uit diens asch verrijst nog wel lang
niet de groote Mlchlel, maar werkt zich op
een ijverig zeejong, dat voelt meer te kunnen
worden dan een vroeg versleten en verdron
ken sapitau de scheldnaam voor den ma
troos: „syapa tahoe", vrij vertaald „wat kan
't mi) bommen") en die yverig leert om het
tot onderofficier te brengen.
Dat ging in zijn dagen zoo gauw niet.
Bovendien het Twaalfjarig Bestand ein
digde, Prins Maurits kon goed konstabels en
busschieters van de schepen gebruiken en
daar vechten in Mlchlels aard zat, was hij van
de partij. Hij diende als busschieter In het
Kleefsche, daarna in het door Spinola bele
gerde Bergen op-Zoom, waar de 15-jarlge
rakkerd een paard kocht en dapper aan de
uitvallen van het garnizoen meedeed en
menigmaal met bult beladen terugkwam.
„Bergen-op-Zoom hield zich vroom, het stuitte
de Spaansche scharen" en Michiel ging weer
naar zee ln 1622, nog wel op een oorlogs-
scheepje, nu als hoogbootsmansmaat, als
assistent dus van den hoogsten onder-
onderofficier, den chef der equipage.
Maar in de oorlogsmarine had hij geen go-
eenvormige regelen betreffende de immuniteit
van staatsschepen, alsmede van het op 24 Mei
1934 aldaar geteekend additioneele protocol.
i-
Het afbetallngssysteem.
Aan de orde is het wetsontwerp wettelijke
regeling van de overeenkomst van koop en
verkoop op afbetaling; wettelijke regelen
nopens het afbetalingsbedrijf.
De heer Van Sasse van IJseelt (r.k.)
Minister Van Schalk zegt, dat de niet-
kapitaalkrachtige niet zou zijn gediend door
een verbod van het koopen op afbetaling,
waarvan den misbruiken door het wetsvoorstel
de kop wordt Ingedrukt en dat ook voordeelen
heeft Een verbod van het koopen cp afbe
taling, dat dan ook productieve zaken zou:
betreffen, zou allerstoorendst zijn voor het
oeconomische leven. f i
De heer Van Sasse van IJsselt vindt
het wetsontwerp te gunstig voor de koopers
en te ongustig voor de verkoopers, maar als
de laats ten kieskeurig worden ln hun middelen
door de nieuwe wet, verdient dit toejuiching.
Spr. verdedigt het recht van inlossing van
den kooper, als deze reeds verschillende ter
mijnen heeft betaald.
De Kamer keurt zonder stemming de wets
ontwerpen goed, met aanteekenlng, dat de
N.S.B. tegen is.
Naturalisatie-ontwerpen.
Aangenomen worden de wetsontwerpen tot
naturalisatie van A. M. P. A. Ballings en 19
anderen en van W. M. van Aken en 20 anderen,
Bescherming tegen lucht-aanvallen.
De heer Van Embden (v.d.) herinnert
er aan, dat de minister van binnenlandsche
zaken heeft gezegd, dat deze wet mooi werk
was, al werden er maar tien menschen door
gered. De regeering is wei veranderd op dit
punt De regeering van 1924 heeft het oirbaar
geacht, het indrukwekkende volkenbondsrap
port over den chemischen- en den luchtoorlog
te verdonkeremanen. (Gehamer van den voor
zitter). Men beschouwde het als een GreueU
m&rchen. De minister van oorlog uit dat Jaar
noemde tegenover spr. gifgassen een der hu
maanste strijdmiddelen. Zulk een argument is
nu haarstrüubend.
In 1924 stelde de regeering het voor alsof
spr. zich druk maakte om niets. Thans erkent
zij, dat de luchtoorlog vreesclijk is. Dit is op
zichzelf toe te juichen. Maar spr. meent, dat
de luchtbescherming en de luchtverdediging de
burgerbevolking niet zullen helpen. Hij grondt
deze moenlng op uitspraken van deskundigen.
Op een simplistische manier heeft de minister
van binnenlandsche zaken gesproken over ont
ruiming van steden door de bevolking.
De regeering verzoekt ons, de voorgestelde
maatregelen niet te zien in verband met het
luk. In de Golf van BiscaJe werd zijn schip
veroverd, hij zelf door een plek ernstig aan
het hoofd gewond, de eenige maal dat hem
dit overkomen is, tot de doodeiyke kogel hem
op zijn 69e jaar neervelde, en hij werd als ge
vangene in Biscaj. gebracht. In zulk een tóe
stand bleef een vindingrijke jongen van tem
perament als Michiel natuurlijk niet graag
en niet lang, hij wist met eenige maats te
ontvluchten en al bedelend zijn weg te vinden
door Frankrijk naar zijl vaderstad.
Wij weten niet wat hi) tusschen 1624 en
1632 precies heeft uitgevoerd; de bescheiden
man heeft, toen hij als machtig admiraal de
lucht kreeg van plannen om zijn biografie te
boek te stellen, veel papleren en journalen,
waarin hi) do hoofdrol speelde, vernietigd.
Hij had waarlijk geen hooger aspiraties en
h(j had geluk; hij spaarde genoeg over om op
zijn 24e jaar met een flinke boerendochter
Marijke Valders ln het huwelijksbootje te
stappen. Niet lang daarna voegde hij den
naam De Ruiter, later De Ruyter, een naam
uit de familie van zijn moeder, aan den zijnen
toe (1633).
In zijn gezinsleven heeft De Ruyter veel ver
driet gekend; hij verloor twee maal zijn vrouw
en verscheidene kinderen: zfln trots, zijn eenig
overgebleven eigen zoon Engel, die het tot
schout-bij-nacht heeft gebracht, is ook Jong,
gelukkig na den vader, en ongehuwd, gestor
ven. In rechte lijn is de familie De Ruyter met
dien zoon uitgestorven.
De Ruyter voer in den regel gelukkig oj>
de kleine visscherij. Op de Groene Leeuw bij
voorbeeld in 1633, bracht hjj van Jan Mayen-
eiland, 25 walvisschen thuis, in 1635 deed hjj
een dergelijke reis en zijn spaarduiten veroor
loofden hem een jaartje thuis te liggen. In
1637 vertrouwden de door kapers veelgeplaag
de reeders Lampsen hem een kaper toe om
tegen de Duinkerkers te agecren. Dezen waren
hem echter te glad af, meer dan één prijsje
bracht zijn tocht hem niet op en met moeite
is hij een overmacht van 13 Duinkerkers „ont-
donkerd"; redeneerend: „Veel (h)onden is den
(h)aze sijn doot".
Deze mededeeling in zijn journaal schetst den
man kort en precies. Altijd bedachtzaam,
nuchter, met een scherp oog voor het moge-,
lijke en bewust van het onmogelijke, heeft hij
ook ons vaderland gediend en het taai en on
overwinnelijk gemaakt ln de moeilijkste dagen
van ons bestaan.
In 1640, nog steeds in dienst der Lampsens
en nu eindelijk als schipper, maakte hij twee
voordeelige reizen op Brazilië en joeg op on
verschrokken wijze een grooten Duinkerker een
prijs af. I
Toen dan ook de Zweedsche admiraliteit ln
defenslevraagstuk. Maar dit verband kan men
niet bulten beschouwing laten.
Het verband tusschen de wetsontwerp en de
quaestle der defensie bl(jkt, als men bedenkt,
aat het land, dat ons zal aanvallen, tevens zai
weten, dat wij ons tegen luchtgevaar willen
beschermen, wat op de wijze van oorlogvoering
van invloed kan zijn.
De Minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer De Wilde, zegt, dat het wetsontwerp
niets te maken heeft met de luchtverdediging,
die onder Defensie ressorteert. De gemeenten,
die grootere gevaren opleveren dan andere,
komen ln de tweede of eerste gevarenkiasse.
Het Rijk betaalt de extrakosten, voort
vloeiende uit bijzondere gevaren, voor bepaal
de gemeenten bestaande. De kosten buiten de
bijzondere gevaren komen voor rekening der
gemeenten zeiven.
De Kamer neemt hot wetsontwerp zonder
hoofdelijke stemming aan, evenals, zonder
debat, dat tot vereeniging van de gemeenten
Beverwijk en Wijk aan Zee en Duin.
De vergadering wordt gesloten.
In de af deeling Wonosarl, onder-district
Piajen, residentie Jogjakarta, is een pest-ex-
plosie uitgebroken.
Het bestuur neemt zeer uitgebreide maat
regelen.
Reeds 30 dooden.
Het aantal dooden bedraagt tot dusver 30,
allen aan longpest. De oorzaak van de explo
sie is nog niet bekend. Het eerste slachtoffer
was een 80-jarige man, die sedert drie weken
zijn woning niet had verlaten. Te voren was
deze dessa geheel vrij van pest. Het bestuur
en de dienst der volksgezondheid vertrouwen
den toestand thans meester te zijn. En zijn
nog enkele verdachte gevallen, doch onder de
geïsoleerde personen, die ln contact geweest
zijn met de besmetten, zijn geen nieuwe zieken
voorgekomen.
Ingediend is een ontwerp tot nadere wijzi
ging en aanvulling van de Indische muntwet
1912.
Blijkens de memorie van toelichting is in
verband met het afslijtingsproces, waaraan de
koperen pasmunt in een zeer vochtig tropisch
klimaat bloot staat, reeds herhaaldelijk de
wenschelijkheid bepleit om voor Nederlandsch-
Indië het voorbeeld van het rijk te volgen en
ook daar de bronzen pasmunt in te voeren.
Een onderzoek heeft aangetoond, dat de b(j
de landskassen aanwezige voorraden centen
voor ongeveer 75 pet. uit versleten en bescha
digde muntstukken bestaan, welke niet meer
ten volle voor de circulatie geschikt zijn.
Ter geleidelijke vervanging van de voor de
circulatie onbruikbare centen moeten op ruime
schaal nieuwe centen worden a&ngemunt. Van
deze gelegenheid ware gebruik te maken om
over te gaan tot het gebruik van brons als
rauntmateriaaL
De invoering van de bronzen centen betee
kent een eersten stap ln de richting van do
vervanging van koper door brons voor alle
kleine pasmunt
Naar waarneming verricht ln den
morgen van 23 April.
Medegedeeld door net Koninklijk
Meteorologisch Instituut
Hoogste barometerstand 766.0 te Rochefort
Laagste barometerstand 748.3 te Genua.
Verwachting
Matige tot zwakke, later weer toenemende
W. tot Z. wind. Tijdelijke opklaringen, later
weer kans op regen, waarschijnlijk nacht
vorst, zachter overdag.
1641 een vloot van gehuurde koopvaarders bij
elkaar schommelde om samen met een Fran-
sche en Portugeesche scheepsmacht den koning
van het zich vrij vechtende Portugal tegen
Spanje te steunen, verhuurde Lampsen „de
Haze" met zijn kapitein De Ruyter, en locaal
was deze reeds zoo bekend, dat hij tot den
derden in rang, tot schout-bjj-nacht, werd ver
kozen op 150.'8 maands.
De admiraal Araold Gijsels beleefde van zijn
bondgenooten ai heel wienig genoegen, des te
meer echter van zijn schout-bij-nacht. De Ruy
ter ondernam onverschrokken een verkenning
van de baai van Cadiz, en toen onze scheeps
macht, welker vereeniging met de Franschen
en Portugeezen mislukte, een overmachtige
Spaansche vloot te bekampen kreeg, was het
De Ruyter, die met zijn „Tsae maets", cou
rage", zijn mannen een hart onder den riem
stak en ondanks het plichtverzuim van ver
scheidene kapiteins, met zijn admiraal de
Spanjaarden met groote verliezen afsloeg, al
ontkwamen zij naar Cadiz.
De Ruyter wist zijn door nagels schip in de
Taag te salveeren.
Véél roem had hij geoogst, maar de toestan
den op de oorlogsvloot stonden hem zoo slecht
aan, dat hij verder de brui gaf aan het dienen
bjj de Marine, en weer als schipper-koopman
varen ging, nog altijd bi) de Lampsens (1643).
Toen de spaarzame schipper voor eigen reke
ning reizen ging op zijn trouwe Salamander
(1644). Acht jaren lang voerde hij zijn schip,
handeldrijvend op Barbarije en West-Indië.
Zoo werd het 1652. De fortuin had De Ruy
ter toegelachen, wel niet in zjjn gezin, dat in
1650 de moeder verloren had, maar de 45-jarige
had zijn schaapjes op het droge en hij hoopte
met de weduwe van een Vlisslngschen zeeman,
die hem een kranigen voorzoon, Jan van Gel
der, mee ten huwelijk bracht, als „vergheten
burgher" zijn verdere levensdagen ln zijn
vaderstad te slijten.
Edoch, zijn Vaderland, de Republiek der Ver-
eenlgde Nederlanden, was uitgegroeid tot een
groote mogendheid, die den handelsnaijver van
het Engelsche Gemeenebest had opgewekt.
Zijn protector Oliver Cromwell deed ons ten
oorlog gaan.
WU zuilen de geschiedenis van den eersten
Engeischen oorlog (16521654), den tweeden
(1665—1667), den derden (1672—1674) en den
daarmee samenhangenden oorlog met Frank
rijk (16721678) niet op den voet volgen en
slechts aanstippen waar De Ruyter zich gel
den liet.
Dat is toch al ontzettend veel, zoodat wij
moeten volstaan met in het kader der belang
rijkste gebeurtenissen de persoon van den
grooten zeeheld te belichten.
Heenreis.
De Perkoetoet vertrok 22 April van Am
sterdam en landde denzelfden dag te Leipzlg.
Terugreis.
De Sperwer vertrok 22 April van Bagdad
en landde denzelfden dag te Caïro.
De Kwak vertrok 22 April van Batavia en
landde denzelfden dag te Medan.
ZOMERDIENST OP SCHIPHOL.
De luchtlijn naar Rome geopend.
Gisteravond vingen de geregelde
nacht-postvluchten naar Keulen uan.
De dienst AmsterdamKeulen—Frankfort
Milaan—Rome, die voorloopig nog gevlogen
wordt door de Deutsche Lufthansa, maar in
Mei gezamenlijk door de K LM, de D.L.H. en
de Italiaansche A.L.I., isgisterochtendgeopend.
Een belangrijke dienst is gisteravond om
10u25 weer begonnen, n.1. de hervatting van de
nacht-postvluchten Amsterdam—Keulen. Deze
route wordt bevlogen met Douglas-vllegtuigen.
Van 1800 tot 4000 vliegtuigen.
Het parlement te Washington heeft een
wetsontwerp aangenomen, dat een uitbrei
ding bepaald van de militaire luchtstrijd
krachten binnen de eerstvolgende vijf jaren
tot 4000 vliegtuigen. Tot dusverre bedroeg
dit aantal 1800. Het wetsontwerp is thans
naar den Senaat gezonden.
Van don nachtelijken dienst Parijs-
BrusselKeulen. Twee inzittenden om
gekomen.
Het drie-motorige Belgische postvliegtuig,
dat den geregelden nachtelijken dienst Parijs
Brussel—Keulen onderhield, is Dinsdag
avond omstreeks 22 uur 30 tusschen Bussy
en Baron, in het departement Oise, door een
buitengewoon heftige windvlaag tegen den
grond geslagen.
De Belgische piloot Fecheroles, en de radio-
telegrafist Bloots, zijn om het leven gekomen.
Zij rijn levend verbrand. Ook de post is ver
brand, tezamen met het toestel.
Stoornv. Maatscu Neder-aod.
Joh&n de Witt, u., 21 April v. Belawan.
Marnix v. St. Aldegonde, u„ 22 April v. Pal-
ma de Mallora.
Chr. Huygens, 21 April te A'dam.
Poelau Bras, u., 22 April v. Suez.
Kon. HoR Lloyd.
Amstelland, 21 April te Buenos Aires
Zaanland, 22 April v. A'dam.
ttvticrdumaclM' LtoytL
Blitar, u., 18 April te Bintang.
Baloeran, 22 April v. R'dam.
Dempo, 22 April v. Batavia.
Djambi. t, 21 Apjril te Belawan.
Sibajak, t, 21 April v. Marseille.
Kertosono, u.. 19 April v. Sabang.
Kedoe, t, pass. 22 April Sigres.
Kota Tjandi, u., 22 April v. Suez.
Kon Paketv Maatschappij.
N. Holland, 20 April v. Sydney.
Rogegveen, 19 April te Port Natal.
Nieuw Zeeland. 21 April v. Singapore.
Houtman, 21 April v. Port Louis (Maur.).
Roggeveen, 20 April v. Port Natal.
Triton, L, pass. 21 April Madeira.
Kon Ned Stoomboot Maatschappij.
Agamemnon, pass. 22 April Gibraltar.
Ariadne, u., 20 April te Kingston (Ja.)
Aurora, 22 April v. Palermo.
Amazone, 19 April te New-Yonk,
p. kg.
0.900.75
II M
»l
0.400.35
p. kist
650—5.00
1.50—1.40
p. tal
lt
1.40—0.7#
p. Ut
II
1.25
p. kg.
0.160.18
P- kg.
»l
0.94—0.74
I» l»
tt
0.60
p. kist
n
6.00—5.00
lt lt
ti
1.50—1.00
p. tal
rt
1.40—0.70
p. Ut
i»
1.25
P- kg.
ti
0.16-0.18
Aurora, 21 April te Palermo.
Alkmaar, u., 20 April v. Guayaquii,
Ajax. 22 April v. A'dam.
Baarn, u„ pass. 21 April Flores.
Boskoop, u„ 20 April te Talcahuano
Ceres 22 April te Bourgas.
Costa Rica, t., pass. 20 April Flores.
Deucallon, 22 April te Syracuse.
Euterpe, 21 April te A'dama.
Hercules, 20 April v. Malta.
Ganymedes, 22 April te Izmir.
Irene, 18 April v. P. Barrios.
Merope, 21 April v. Dantzig.
Orion, 20 Aprii v. Barcelona,
Odysseus, 21 April te Stettin.
Oberon, 23 April te A'dam.
Orphetts, 21 April te Lissabon.
Pluto. 21 April te A'dam.
Poseldon, 21 April te R'dam.
Vesta, 21 April v. Malaga.
Ulysses, 20 April v. Algiers.
Rhea, 22 April te Kopenhagen.
Saturnus, 23 April te A'dam.
Stella, 21 April Lydd.
21 ApriL
Door korders:
Tongen
Slips
Schol
Scharren
Door haringvisschers
Vereelte haring
Door garnalen visschers
Levende garnalen
Gekookte garnalen
22 April.
Door korders:
Tongen
Slips
Schol
Scharren
Door haringvisschers:
Vereche haring
Door garnalen visschers:
Levende - garnalen
Gekookte garnalen
Tochten op de Noordzee en ten
Westen van Schotland.
Naar de TeL verneemt zal Hr. Ms. kruiser
„De Ruyter" op 27 April een aanvang maken
met de technische proeftochten, welke aan de
oplevering vooraf moeten gaan.
Deze proeftochten vinden plaats ln de
Noordzee en aan de Westkust van Schotland,
ten overstaan van een marine-commissie. Deze
zullen een zestal weken ln beslag nemen.
Na de proeftochten komt de kruiser nog
ongeveer vier maanden terug bg de werf Wil
tonFgenoord te Schiedam, om geheel afge
werkt te worden, waarna de indlenststelling
volgt
Oifflcier-vlieger G. C. M. Scholten wien
vergund is uit Oost-Indië naar Nederland
terug te keeren, ls op 15 April aan boord
van het nu. Johan van Oldenbarnevelt vaa
Tandjong-Priok vertrokken.
Officier van den marinestoomvaartdienst 2e
ld. A de Vaal, onlangs uit Oost-Indië gere
patrieerd, wordt 27 April geplaatst bjj de
onderzeedienstkazerne te Willemsoord.
Luitenant, ter ze 2 kL P. G. de Back wordt
29 April overgeplaatst van Vlissingen naar
Hr. Ms. pantsenrnip Hertog Hendrik te
Nieuwediep.
Verbetering. Luitenant ter zee der 2de kL
B. Poortman is niet, zooals gemeld, belast
met het bevel over een groep mijn vegers te
Vlissingen. maar met het bevel over de divisie
mfln vegers aldaar.
Bjj beschikking van den minister van staat,
minister van defensie a.l., is off. van den
M.S.D. der 2e kl. W. Beets den 2en Juni ge
plaatst bjj het vliegkamp De Koog.
Bjj beschikking van den minister van staat,
minister van defensie a.1., is de off. van den
M.S.D. der 2e kL M. A. Teljer, den 2en Juni
1936 geplaatst aan boord Hr. Ms. Gelderland,
In ons land waren mannen als Maarten
Harpertsz. Tromp, Jan Evertsen en Witte de
With al beroemd, maar niemand buiten Zee
land kende in 1652 De Ruyter. Doch aldaar
wist men wat men aan hem had en deed alle
moeite den rust-wenschenden zeeman over te
halen in 's Lancia zeedienst te treden. Voor
vlagofficier had hjj geen reputatie genoeg, men
bood hem dan ook een eigenaardigen titel aan,
om toch vooral niemand te kwetsen namelijk
die van vice-commandeur. De Ruyter ls door
de liefde voor zjjn land gezwicht, hjj liet zich
overreden voor één tocht op de Neptunus, een
klein schip van 28 stukken met 134 man be
mand. Het zjjn er echter meerdere en vele ge
worden in dezen voor ons land vrjj ongelukkig
verloopen oorlog, in welken De Ruyter slechts
eer, roem en groote waardeering oogstte. Zoo
als hjj het zelf uitdrukte: in dien oorlog sprak
hjj Zeeuwsche taal in den hitsigen strijd bjj
Plymouth, en hjj bracht de aan zjjn hoede toe
vertrouwde koopvaarders veilig thuis. In de
door den doldriftlgen Witte de With roekeloos
aangebonden en verloren strjjd tegen een En
gelsche overmacht, door den bezadlgden De
Ruyter ontraden, muntte De Ruyter uit ln het
defensief, maar toen had hjj ook schoon genoeg
van het dienen bjj een zeemacht, door twee
dracht der bevelhebbers verscheurd en erbar-
meljjk slecht door de admiraliteit verzorgd.
Niettemin was hg toch weer op zgn post
en hielp Tromp, die eerst in 1652 met De
Ruyter had kennis gemaakt en hem onmid
dellijk hoog schatte, de groote overwinning
bg Dungeness (9 December 1652) behalen,
welke Blake naar Duins dwong en onze kust
van vganden schoonveegde (De bezem ln den
mast).
Vier maanden later de al even ongelukkige
slag bg Nieuwpoort (12 Juni 1653)! Voor de
zen tocht had men De Ruyter niet behoeven
over te halen; vol eerbied voor Tromp was
hg meegetogen. Het werden twee dagen van
zwaren strgd, vernietigd werden de onzen ze
ker niet, maar wg verloren toch 20 schepen,
absoluut tengevolge van munitiegebrek en
slechte uitrusting der schepen, waaruit, als
uit zooveel andere zeeslagen, wel blijkt, dat
het een oude Hollandsche gewoonte is om de
weermacht van den Lande stiefmoederiyk te
benadeelen.
Ach, hoe heeft De Ruyter daar steeds te
gen gefulmineerd en Juist daar, waar men
hem hooren moest, onder zijn eeriyken vollen
naam. Hg schreef den Staten-Generaal o.a.:
„dat hg niet van meening was weer ln zee
te gaan, tenzg de vloot met meer en betere
schepen werd voorzien".
Welnu, de vloot werd versterkt, want Hol
land was in lasti
Door Tromp's dood. Witte de With's ont
zettende impopulariteit by het scheepsvolk en
de eeuwige onderlinge ruzies der admiralitei
ten enWevelvoerdere, werd ditmaal geen zee
man, maar een cavalerist, Jacob van Wasse-
naer van Obdam, tot opperbevelhebber ge
noemd
Lowestoft heeft geleerd, dat een cavalerist
ook op zee dapper vechten en eeriyk sneuve
len kan, maar niet, dat men vloot aan een
landofficier moet toevertrouwen; trouwens
onze vganden van dien tgd hebben in dat op
zicht ook veel leergeld betaald.
De Staten-Generaal bestemden De Ruyter
tot „assistent", nu zouden wg zeggen tot
chef van den staf van den graaf, maar zulk
een duivelstoejagersbaantje weigerde hij perti
nent Toen heeft men hem vice-admiraal van
Amsterdam gemaakt (1654) en hoewel de
Zeeuw zoo iets als verraad aan zyn provincie
aanvoelde, liet hg zich bepraten door den
raadpensionaris Johan de Wit, dien hg zeer
hoog achtte.
In het jaar 1654 behoefde hg niet meer te
stryden; Cromwell, even moe als wg en l®
zyn hart niet genegen een Republiek zooals
de zyne te verzwakken, sloot den vrede.
Zoo is De Ruyter in 1655 met het gansche
„huyshouwen" naar Amsterdam verhuisd.
Misschien wei het verdrieteiykste werk van
zyn geheele carrière heeft De Ruyter tus
schen 1659 en 1660 moeten opknappen
drager van „De houten sleutels van de Sont
Wy moesten zorgen, dat dit belangrijk vaan-
water niet' ln handen kwam van den Zweed-
schen Koning, die Kopenhagen belegerde ett
druk bezig was Denemarken geheel te ver
overen. Obdam forceerde den Sont, waarbg
Witte de With sneuvelde. Onze concurrenten»
de Engeischen evenwel, zagen met 'ec 9
oogen onze Inmenging in de zaken van
Sont en zoo lagen beide vloten op elkaar
passen en voornameiyk op De Ruyter kwa"*
het neer de duizend-en-één optredende mo
ïykheden met Engeischen, Zweden en t>eI'®
met tact, geduld en vastberadenheid uit d
weg te ruimen, (Slot volgt).
