F TT
tot 1 Juni gratis.
Opgepast voor
inbrekers!
Wie zich NU abonneert,
ontvangt de
Heldersche Courant
Stadsnieuws
Oost'lndië
tweede blad
Drukkerij De Boer*
HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 19 MEI 1936
Hemelvaartsdag.
Met het oog op den Hemel
vaartsdag zal het Advertentieblad
van Woensdag niet uitkomen. De
Heldersche Courant van Donderdag
zal Woensdag verschijnen.
Neem 'n
MC Pi P©i®
KEIZERSTRAAT 113 TEL. 450
ZMCilMMDiOWl
Uit het politie-rappoft j
Visscherij
VERLOVINGS- O m
KAARTEN f I
Tusschen paal 1 en 5.
Vrouwen betoogen voor
den vrede.
Een indrukwekkende demonstratie
van 18000 vrouwen.
De hoofdplaats van
Sumatra.
Licht op voor alle voertuigen.
Dinsdag 19 Mei20.23 uur
Woensdag 20 20.24 uur
Bfl de d.d. 15 Mei 1.1. te Amsterdam door
de Ver. v. Leeraren in Stenografie en Machine-
schrijven gehouden examens slaagden voor
't diploma kantoorstenograaf 130 lettergrepen
Nederlandsch, de heeren C. Bakker en F. de
Jong, beide leerlingen van 't Instituut „Mer-
curius", Loodsgracht 72, alhier.
MOBELISATIEKRUIS.
De aandacht van de leden van de afd. „Den
Helder" van het Mobilisatiekruis wordt ge
vestigd op de in dit nummer voorkomende
advertentie betreffende den aanvang der uit
geschreven ledenvergadering.
ORANJE HARMONIE KAPEL.
(Dir. J. J. W. Hertsworm.)
Eerste zomerconcert te geven op morgen
(Woensdag), 's avonds 8.3010 uur, in het
Jiilianapark.
1. Psalm 138 M. Rugers
2. Piet Hein marsch A. L.' Hazebroek
3. Ouv. Orphée aux Enfers J. Offenbach
4. Dans la Forge R. Elenberg
5. Fant. Opera Martha Flotow
6. Les Deux Pigeons A. Missager
7. Potpourri Verdiana H. K. Liment
8. Marsch Koning Voetbal W. Schootemeyer
De nos. 1, 2 en 6 worden uitgevoerd op het
concours, dat gehouden wordt op Texel op
Hemelvaartsdag a.s.
HERINNERIN GSMED AILLE
NAT. CRISIS COMITÉ.
Donderdag 14 Mei heeft de Burgemeester
van Bovenkarspel aan Mevrouw D. J. van
BredaSpigt en aan den oud-Burgemeester
den heer W. C. van Breda, de herinnerings
medaille van het Nat. Crisis Comité uitge
reikt, onder hartelijke dankzegging voor het
vele werk dat beiden in hunne kwalitiet als
presidente van het plaatselijk crisis-comité en
als Voorziter van steun B. hebben gedaan.
BELLAMY-PROPAGANDA-AVOND.
A.s. Vrijdag 22 Mei zal de Internationale
Vereeniging Bellamy, Secretariaat 131, Den
Haag, in Café Centraal een Propaganda-
avond houden. Het doel is in deze plaats
een afdeeling der I.V.B., welke over het ge-
heele land sterk groeiende is, op te richten.
Zij, die meer over de Bellamy-beweging
willen weten, wenden zich tot den heer H.
Vink, Vondellaan 3a, Beverwijk.
Dr. IJssel de Schepper, die in Den Helder
vele vrienden telt, zal Vrijdag spreken over
het onderwerp: „De Bellamy-wereldhervor-
ming is op komst".
GROOT NATIONAAL MUZIEKCONCOURS
TE AMSTERDAM.
Winnubst in de Eere-afd.
De traditie getrouw neemt de muziekver-
eeniging Harmoniekapel „Winnubst", directeur
de heer H. B. Schenkels, ook dit jaar wederom
deel aan een muziekconcours en wel te Am
sterdam. De muziekvereeniging „Watergraafs
meer" schreef, ter gelegenheid van haar 10-
jarig bestaan, een groot Nationaal muziekcon
cours voor Harmonie- en Fanfarecorpsen uit,
waaraan door ruim 30 corpsen uit alle deelen
van ons land wordt deelgenomen.
„Winnubst" komt voor het eerst op dit con
cours uit in de Eere-Afdeeling Harmonie. Het
verplichte concertnummer is „Ouverture de
Fête" van Beethoven, het vrije nummer „Le
Barbier de Seville" van Rossini. Beide num
mers, waarin zeer veel van de uitvoerenden
wordt geëischt. Om voor een prijs in aanmer
king te komen, wordt voor al de rubrieken:
stemming, rythmiek, opvatting, enz. minstens
een 8 vereischt. In de Eere-Afdeeling Harmo
nie komen mede op dit concours uit het Har
moniegezelschap „Werkspoor", Directeur de
heer H. Slagboom, met het vrije nummer
„Peter Schmoll" van C. M. van Weber, het
„Stedelijk Muziekcorps" te Enkhuizen, Direc
teur de heer Frans van Diepenbeek, met het
vrije nummer „Een Nederlandsch Volksfeest"
van M. C. van der Rovaart, e.a.
„Winnubst" neemt eveneens deel aan den
marschwedstrijd. Ook hierin heeft zij het zich
niet gemakkelijk gemaakt door de „Kehler
Liedertafel Marsch" van A. Becker uit te
Voeren.
Het concours wordt gehouden nabij het
nieuwe Ajax-stadion waar de marschwedstrijd
om 12 uur op de Brink aanvangt en het mu
ziekconcours om 1 uur, op Donderdag 21 Mei
(Hemelvaartsdag) en vervolgens op 30 Mei en
1 Juni. „Winnubst" vertrekt per trein 7u.23 a.s.
Bonderdag.
De jury bestaat uit de heeren M. C. v. d.
Bovaart, toonkunstenaar te Amsterdam, D. F.
Handel, gep. kapelmeester Kon. Mil. Kapel,
's-Gravenhage en Ch. J. Hagemeijer, musicus
te Westzaan.
Hoewel „Winnubst" eenige krachten wegens
ziekte moet missen, zoo zal zij als altijd muzi
kaal Den Helder op waardige wijze trachten te
Vertegenwoordigen. Met belangstelling worden
haar verrichtingen gevolgd en wij wenschen
°nze stadgenooten veel succes.
[bij Hoofdpijn, Zenuwpijn, Vrouwenpijn
Het aantal inbraken in onze stad neemt
den laatsten tfld schrikbarende vormen
aan. Steeds komen er aangiften op het
Hoofdbureau van Politie, yan inbraken,
die hier of daar gepleegd zijn. Het op
vallende is, dat al die inbraken bijna op
dezelfde wjjze geschied zijn en dat daar
bij het slachtoffer zelf niet vrij uitgaat!
Wat toch is het geval? De meeste huis
deuren ter plaatse zijn voorzien van z.g.
Kransche sloten, waarin idem sleutels
passen (lange steel en breede baard).
Die Fransche sleutels zijn van verschil
lend type, de een heeft 4 tanden, de an
dere 5, of by deze zit de gleuf links, bfl
den ander rechts, enz. Doch het ls heel
gemakkelijk een looper te koopen, waar
van de dikte overeenstemt met de klein
ste dikte van den Franschen sleutel. En
wanneer de bewoner den sleutel niet
tweemaal omgedraaid heeft, ls het zeer
gemakkelijk met zooTi looper de deur te
openen.
Vele menschen hebben de gewoonte
om bij het ter ruste gaan of bjj het ver
laten van de woning te volstaan met de
deur dicht te trekken (duwen), zoodat
het slot inspringt. De deur ls dan wel
gesloten, maar niet goed! Vergeet niet
den sleutel tweemaal om te draalen, het
ls dan onmogelijk geworden voor den
eventueelen indringer om zich via de deur
toegang tot het huis te verschaffen.
Laat men het na, dan moet men niet
vreemd opkijken als er op een kwaden
dag (nacht) bfl u Ingebroken is. Immers
er loopt(en) in onze stad (een) indivi
du (en) rond, die gewapend met boven-
genoemden looper er z(jn(hun) eerloos be
roep van maken om deuren, die op het z.g.
dagslot zitten, gemakkelijk open te ma
ken om vervolgens buit temaken, wat er
buit te maken valt. Het is dus tegen dat
ergerlijke euvel, dat wij waarschuwen:
Doet Uw deur op het nachtslot en U helpt
mede om het aantal inbraken in onze
plaats te verminderen.
EEN TUIMELAAR AANGESPOELD OP
DEN DIJK.
Zaterdagmiddag spoelde een dolfijnachtig
dier aan op den dijk tegenover het Helden der
Zeeplein. Het bleek een mannelijke tuimelaar
te zijn van 3 meter lengte.
Wij wendden ons tot het Zoölogisch Station
om nadere inlichtingen en kregen aldaar het
volgende te hooren:
De dieren, die iedere Jutter wel eens
aan den dijk gezien heeft en voor bruin-
visschen houdt, behooren in werkelijkheid
tot twee soorten. De eene soort is de
echte bruinvisch, die hoogstens 1.80 m.
lang wordt en behalve aan zijn geringe
grootte te kennen is aan zijn ronden kop
en zijn kleine rugvin. De tweede soort
is de tuimelaar. Deze wordt ongeveer
8% meter lang, heeft een spitse kop
met opvallend versmalde bovenkaak en
een hooge rugvin, die zeer opvalt, wan
neer de dieren even boven water komen.
Van dichtbfl gezien heeft de bruinvisch
zeer kleine, de tuimelaar groote spitse
tanden.
Wat de levenswijze aangaat laten bruin
visch en tuimelaar opvallende verschillen
zien. De bruinvisch is een liefhebber van brak
water en ondiep terrein: de kreken der Wad
den, het ondiepe water langs den zeedijk,
dicht onder den wal; de tuimelaar houdt zich
bij voorkeur op in de diepere buitenhelft van
het zeegat, hét Westgat en het Marsdiep, al
komt hij bij hoogwater tot ver op Texel-
stroom en soms tot vlak voor de haven voor.
De bruinvisch is vooral een zomerdier; de tui
melaar is by ons juist 's winters gewoon,
vooral in den tijd van de voorjaarsharing,
Maart, April. In Mei verdwijnt hij.
Hoewel de tuimelaar in den nawinter vrij
gewoon is en dan zelfs veel talrijker dan de
bruinvisch gedurende welke maand van het
jaar ook, worden tuimelaars zelden gevangen
en spoelen ze vrij zelden dood aan.
Er is nog een opvallend verschil tusschen
de twee soorten, waaraan de tuimelaar zijn
naam dankt Deze soort springt op mooie da
gen graag recht omhoog uit het water, soms
tot een paar meter boven de wateropper
vlakte. Meestal schieten de dieren dan met
den kop vooraan weer naar beneden, maar
soms kantelen ze in de lucht om en vallen
dan plat op hun zij terug. De bruinvisch ver
staat deze kunst van springen in het geheel
niet; hoogstens komt bij het ademhalen de
halve bovenhelft van het dier voor een oogen-
blik boven water. Ieder die dus „bruinvis-
schen" heeft zien springen zag op dat mo
ment tuimelaars; maar de vele hengelaars op
den dijkhoek achter het Casino zien in hun
nabijheid echte bruinvisschen als concur
renten.
Bruinvisch en tuimelaar zijn beide wal-
vischachtige en dus echte zoogdieren, die
levende jongen werpen. Zij krijgen maar één
jong tegelijk en voor de bruinvisch valt deze
tijd van jongen krijgen in Mei en Juni. Het
duurt nu dan ook niet lang meer, of bij op
lettend uitkijken Zien we aan den dijk weer
de tweetallen bruinvisschen, gevormd door
een moeder en haar pas geboren jong, dat de
moeder in al haar bewegingen angstvallig
volgt.
WIELERWEDSTRIJD TEN BATE VAN
HET MARINE-SANATORIUM-FONDS.
Het bestuur van het M.S.F. verzoekt ons
mede te willen deelen, dat op Hemelvaartsdag
(Donderdag) a.s. door het bestuur van de
Wieringer Wielerbaan een groote wielerwed
strijd is georganiseerd waarvan de netto op
brengst geheel te bate komt van b.g.n. fonds.
Voor deze gelegenheid is een bijzonder ge
varieerd programma samengesteld, waarvan
niet alleen de liefhebbers van wielersport maar
ook zij voor wie deze sport nog onbekend is
veel zullen genieten.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij
naar de advertentie in dit blad,
REEDS MEER DAN
20 JAAR DE BEKENDE
NAAM VOOR HET
BESTE FOTOWERK
PER BOOT NAAR SCHOORL EN[
ALKMAAR.
Het is een oude traditie,dat „Ësona" op
Hemelvaartsdag de uitstapjes per boot in
luidt met een tocht naar Schoorl en Alkmaajr.
De salonboot „Nieuwediejf* heeft haar zomer-,
kleed aangetrokken, de natuur is op haar
mooist en een watertochtje is en blijft een
rustige, gezonde en prettige manier vah uilt-,
gaan. En, wat in dezen tijd ook iets zeggen
wil, de goedkoopste manier. Er is geeh ver
voermiddel, dat u voor 0.40 naar Schoojrl,
of Alkmaar brengt, heen en terüjj.,
Er wordt zoo dikwijls gezegd: het reizen, hët
uitgaan is te duur, wij moeten ons aanpab-
sen. Welnu, dit is een tarief, dat zich &angë-
past heeft. Een dag in de heerlijke natuur |is
toch waarlijk niet te duur betaald.
Voor vertrektijden raadplege men de ad
vertentie.
BEZOEK VAN DE MUGGEN AAN
DEN HELDER. 0 j
i
i
Hopenljjk van korten duur!
Zooals bekend, wordt momenteel het groot
ste gedeelte van onze IJselmeerdorpen ge
kweld door een ware muggenplaag, waarover
ook in dit blad reeds het noodige geschbeWn
werd.
Tot voor eenige dagën scheen het evénw< 1,
dat Den Helder van dit weliswaar hi< ;t
stekend, doch nochthans allesbehalve aangi-
naam insect, verschoond zou blijven.
Edoch... het bleef een wensch en
zti. d
er Zondag op uitgetrokken zijn, zij hét d«n.-,
kant van het Kanaal op of naar de Duirie i
hebben de ervaring kunnen opdoen dat ook
hier de mug zich opperbest schijnt te' amu-
seeren.
Zoo waren wij toevallig Zondagavond' jn
de Duinen en tusschen paal 5 en 2 was hut
een ware veldslag, die we tegen de duizerickn
muggen hadden te voeren.
Weliswaar waren het nog geen wolken, die
het licht verduisterden, maar wel waren hut
zwermen van vele duizenden, die luid zoëmerjd
steeds weer het verblijf in de duinen haait
onmogelijk maakten.
Zooals men weet, steekt deze mug niet,
zoodat men voor een geprononceerde u- hu|d
geen vrees behoeft te koesteren. 1
Evenwel, we hoipen dat het bezoek van
deze IJselmeerbewoonsters maar spoedig, tot
het verleden zal behooren, daar er op die
manier in de duinen is te beleven,
Naar we vernamen, werd Zondagavond, odk
de Dijk niet gespaard van de ontelbare,(in
secten, die het menig paartje, dat mem daqr
des avonds zoo wel eens pleegt aan te treffeh,
wel lastig gemaakt zal hebben.
ufil
MAGAZIJN „HET MONUMENT".
Kanaalweg No. 6.
Morgenmiddag 1 uur wordt in het perceel
Kanaalweg No. 6 (schuin tegenover hef
„Helden der Zeemonument") een nieuwe zaak
in rookartikelen en voorts koffie,thee, chor
colade, parfumerieën enz. geopend.
De eigenaar, de heer J. H. Keijzer, heeft
o.i. deze plaats goed uitgekozen, aangezien
het hier, mede door de vele zwemmers en
zwemsters, steeds drukker wordt. J
Wat het rookmateriaal betreft, „Het Mol-
nument" is uitstekend gesorteerd, zoowel ih
allerlei soorten tabakken, als sigaretten en
sigaren. I
De dames-afdeeling, als men deze zoo mag
betitelen, heeft eveneens keuze te over.
Wat de uitvoering der zaak betreft, de be
timmering is aardig geslaagd, zoodat de diJ
verse artikelen wel tot hun recht zullen
komen.
Vermelden wfl tenslotte nog, dat de heef
Keijzer de attentie had den mannelijken bej-
woners van het tehuis voor ouden van dagen
aan de Kerkgracht een pakje tabak te offreer-
Vernieling van automaat.
Door een winkelier in de Spoorstraat werd
aangifte gedaan, dat een automaat ter waar
de van 650,welke in de portiek van zij ij
winkel stond geheel is vernield.
Inbraak?
Door een bewoner van de Weststraat werd
aangifte gedaan, dat hij uit zijn woning een
bedrag van 35,vermist.
-i i
Dat komt er van.
Door een inwoonster dezer gemeente werp
aangifte gedaan dat zij een portemonnaiej
inhoudende 15,en eenige sleutels waé
kwijtgeraakt, vermoedelijk toen zij met eeij
vriendin en eenige marineschepelingen uit
was. v 9 I
Kwajongensstreek.
Door een bewoner van den Ruyghweg werd
aangifte gedaan dat op het strand een jUrkjé
en een paar sokjes van zijn dochtertje doof
jongens waren verbrand, door het werpert
van een brandenden stok op de kleeren, die
op een hoopje op het strand lagen.
Dronkenschap.
Door de politie werd een persoon, die lil
kennelijken staat van dronkenschap verkeer
de, ter ontnuchtering in bewaring gesteld.
INSCHRIJVINGEN HANDELSREGISTER.
12—19 Mei 1936.
Nieuwe zaken:
Anna Paulowna:
N. J. Leijen, Lagedijk 2, besteldienst Bree-
zand, Schagen, Alkmaar v.v.
Den Helder:
J. N. Zijp, Ooievaarstraat 93, schilder.
Wijzigingen
Den Helder:
N.V. Mij. tot Expl. v. Winkelzaken „Ideco";
filiaal gevestigd te Den Helder, Keizerstr. 117.
Schagen
J. Voerman, Landbouwstraat C 122, winke
lier in groenten, fruit en comestibles; overge
gaan aan J. D. Dubbeld.
Wieringerwaard:
KI. Zander, Tweewegen A 86, brood- en
koekbakker; overgegaan aan C. J. Zander.
De N. Rott. Crt. heeft een zeer uitvoerig
stuk over de haringvisscherij en de mogelijk
heid van afzet.
Alles uit dit stuk willen we niet memo-
reeren, omdat het in hoofdzaak gaan om de
z.g. groote visscherij, die wel groote betee-
kenis heeft voor het land, maar niet zoo
speciaal voor onze streken.
Toch staat er iets in dit stuk, hetwelk ook
onze belangstelling waard is. En dit betreft
het gedeelte waar het er om gaat nieuwe
afzegebieden te exploreeren.
Men zal zich misschien herinneren, dat we
Indertijd ook daarop aandrongen en dat we
daarvoor wilden inschakelen ons consul
apparaat in het buitenland, waaraan dan
deskundigen zouden moeten worden toege
voegd speciaal beslast om voor den visch-
afzet relaties aan te knoopen. Het gedeta
cheerd zijn bij de consulaten zou dus meer
moeten dienen om hét contact met handela
ren te vergemakkelijken.
Verwezen wordt in het artikel in de N. Rt.
Ct. naar Engeland met zijn trawling-agents.
Met regeeringsteun aldaar worden alle lan
den verkend, om de mogelijkheid aan te grij
pen bestaand afzetgebied te vergrooten of te
veroveren.
Al wat daar geschiedt ten voordeele der
visscherijen, doet men bij voorkeur met be
hulp van vakmenschen.
Het komt ook ons voor, dat er op die
wijze nog wel afzètgebied voor onze versche
visch is te vinden. Immers onze kleine kust-
vloot is in staat de prachtigste visch aan te
voeren, die in uitstekenden staaf over groote
afstanden kan worden vervoerd, vooral nu
met daarvoor speciaal ingerichte vracht
auto's verre landen kunnen worden bediend.
Het denkbeeld wordt dan nader uiteenge1
zet, maar met de algemeene strekking te
vermelden kunnen we volstaan, omdat het
eigenlijk parallel loopt met hetgeen we in
dertijd hierover in deze rubriek schreven.
Hoofdzaak is dat er iets officieels achter
deze pogingen komt te staan, waardoor de
weg gemakkelijk gebaand is.
We hopen dat er van onverheldswege de
noodige aandacht aan zal worden geschon
ken.
Vele Schotsche visschers hébben de eigen
lijke visscherij gestaakt en zijn zich gaan
toeleggen op de mossel visscherij. Voor dit
product schijnt in het Vereenigd Koninkrijk
nogal vraag te bestaan, zoodat de menschen
daarmee meer kunnen verdienen dan met de
visscherij naar visch.
Het gevolg is, dat de schepen stil liggen,
wat voor de mosselvisseherfl maakt men
daar gebruik van vletten.
Het is bekend dat de Hollanders geen
groote consumenten van mosselen zijn, het
geen voor een groot deel wel kan worden
toegeschreven aan de onbekendheid met het
artikel, wat betreft smaak en voedzaamheid.
Maar met gestaage voorlichting zou ook in
dit opzicht wel iets goeds zijn te bereiken.
Het is nog niet zoo heel veel jaren geleden,
dat b.v. tomaten hier te lande maar matigjes
werden gebruikt, en zou er thans wel één
huisgezin zijn, waar niet zoo nu en dan to
maten op tafel komen?
Dit is te danken aan de intensieve propa
ganda die voor de tomaat is gevoerd.
Op dezelfde wijze zou dat ook voor het
gebruik van mosselen tot stand kunnen ko
men. Mosselen zijn er in de Waddenzee in
overvloed en de cultuur is te vormen dan zij
de groote kwanta zaad die er aanwezig zfln.
Immers, vanuit Zeeland haalt men dit zaad
met honderden tonnen weg.
Deze werkmogelijkheid voor de Wadden-
eee-randbewoner moet worden aangeboord.
In de toekomst zullen kosten en moeiten die
hieraan worden besteed met rente worden
vergoed.
Zoodra er te IJmuiden wat grooter aantal
trawlers tegelijk aan den afslag is, dalen de
prijzen dermate dat er van een loonend ma
ken van het bedrijf niet veel komt. Reizen
van niet meer dan 1000 zijn niet rendabel.
In het overzicht van de N. Rt. Ct. is weer
veel waardeering voor de kustvisscherfl, die
prachtige visch aanbracht. Ondanks de lage
tongprijzen konden deze vaartuigen tot een
behoorlijke besomming komen. Deze beliepen
van 160 tot 350. Voornamelijk waren het
vaartuigen van om den zuid.
De IJmuider visch kan echter weer geen
genade vinden en werd zelf opzettelijk in de
laatste plaats genoemd, want, zoo zegt de
schrijver, IJmuidensche visch heeft voor den
afslag weinig beteekenis meer.
Ook een Urker visscher was met zijn vangst
aan dezen afslag en maakte er een behoor
lijke besomming, zoodat de toezegging werd
gedaan dat ook de eerstvolgende week aan
dezen afslag zou worden gekomen.
Na het bezoek van den Minister van Wa
terstaat aan Urk, waarbij Z.E. zich heeft
laten inlichten over het visschen op het IJsel-
meer en ook de kwestie van verbod van vis
schen met krachtige motoren ter sprake is
gekomen, hopen de belanghebbenden, dat het
hun weer wordt toegestaan aan de aalvis-
scherij deel te nemen, men vermoedde, dat
dit reeds Maandag het geval zou zijn.
Mocht dat het geval inderdaad zijn, dan
verwachten we weer groot protest van den
kant der zeilvaartuigenvisschers en die der
hoekers. Dezen toch zijn het geweest, die
het sterkst aandrongen om het visschen met
de krachtige motoren niet toe te staan, het
geen hun succes bezorgde. Nu dit blijkbaar
weer zal worden toegestaan, kan men dus
dit zelfde strijdpunt zien oplaaien.
Het IJselmeer zal momenteel geen vol
doende beStaariskans aan alle visschers bie
den, die daar thans nog bestaan, zoodat voor
velen de spoeling wel heel dun zal blijven.
Eerst wanneer dit watergebied sterker bezet
zal zijn met allerlei zoetwatervisch en
daarvoor voldoende afzet zal zijn te vinden
zal er voor meer menschen een bestaantje
zfln te vinden.
Er is indertijd gezegd, dat de motorvaar
tuigen dan maar op de Noordzee hun geluk
moeten beproeven, maar daar zijn de om
standigheden ook niet rooskleurig.
Dit is de moeilijkheid van het vraagstuk en
zal niet radicaal zijn op te lossen alvorens
de tijdsomstandigheden zich ten goede heb
ben gewijzigd.
Zondagavond aan het strand.
Bjj de nederzettingen, onder aan de ver
nieuwde boulevard, staan enkele menschen
te praten en ze kouwen op kwatta's en
frujetta.
Verderop, tusschen de strook geel-grfls
zand van de eerste en tweede mijlpaal loopen
twee menschen. Het zijn een jongen en een
meisje, en daar het lente is en eenzaam,
hebben ze de armen om elkanders middel ge
slagen.
Maar na de tweede paal komt de groote
eenzaamheid.
Ver weg golft het strand, in een bijna on
meetbare uitgestrektheid. Men kan niet zien
waar het eindigt, want daar is die merkwaar
dige trilling van het licht, dat èn zand èn
water èn helm wonderlijk aan het dansen zet.
Rechts ligt de zee en links rijen zich de
duinen.
Een stille zee, doch niet rimpelloos. Het
zijn kleine, driftige golfjes, die als jonge dol
fijnen over en op elkaar duikelen. Ze komen
heel, heel rustigjes aan, ze golven maar zoo
wat onschuldig naar het breede en lokkende
strand dat hen roept en dan.., ineens borrelt
het witte schuim op, en met een kore brui-
sching dartelen ze met elkaar tegen de eer
ste oploopers van het strand.
Het is een vreemd spel en het verveelt
nooit er naar te kijken, vooral als men zich
kan voorstellen, dat deze korte brekertjes een
wonder lied zingen. Een lied, dat niemand
precies weet te vertalen, doch dat bijna altijd
droevig stemt.
Er zfln er, die zeggen, dat het verbeelding
is, doch anderen, die er dikwijls en in stille
maannachten naar gehoord hebben, zeggen
dat het wel degelijk een lied is.
Het is merkwaardig wat men in de een
zaamheid op een strand al niet ervaart: er zijn
vele dingen, die ongeroepen tot je komen.
Daar ia die rookpluim aan den einder, een
sliert rook, die eigenlijk even goed een uitge
waaide wolk zou kunnen zijn. Het is niet meer
dan een veeg aan een lichtblauwe hemelkoepel.
Er is niet veel wind ,doch de bries die
van verre komt zingt in het helm op de dui
nen. Het is een vreemd en zoévend geluid,
en het lijkt wel iets op de muziek van den
wind in de telefoondraden. Het-gaat van duin
tot duin, de heele kust langs en dan nog
verder..
Dan, bijna altijd onverwacht, gaat de zon
onder.
Hij schuift weg achter een nevelbank, en
zet deze in één gloeiing van purperrood tot
licht karmijn.
Op hetzelfde moment verandert de zee.
Van lichtblauw toovert die flonkerende
vuurbal haar tot een aangrijpend mozaïek van
duizend kleuren, de kleuren en teinten van een
vreemd Oostersch palet.
Als was het een afgesproken teeken, zoo
schieten ineens honderden meeuwen, die in
diep gepeins aan het einde van drie zwarte
pieren zaten op. Ze maken een drukte van ge
weld, maar plotseling zwijgen ze. En daar de
zon snel wegzakt lijken al die vogels vreemde
schaduwen, die over een betooverd vlak
scheren. Zwarte schimmen, die doodstil voort-
wieken, de zee opheel ver weg.
Dan duikt de zon weg, voorgoed, en er komt
tegeljjk de schemering.
We zijn bij de vijfde mijlpaal en in de
verte Hjken de duinen grauwe reuzen, met
wild-helmhaar op hun koppen. De zeewind
wordt sterker en zoemt doordringender door
de planten aan de duinkammen. Dat lokt en
roept maar, zoodat we al spoedig boven op
zoo'n zandberg aangeland zijn.
Op zee blijft 't ruischen en de golfjes blijven
hun spel spelen.
De meeuwen komen terug en zetten zich
weer statig op de pieren als wachters van de
zee.
De eerste sterren beginnen, eerst nog wat
zwak, te gloeien en de koekoek vangt zfln
eentonige, doch zoo volkomen in deze stem
ming passende, roep aan.
In de duinen is het uitgestorven.
Verdroomd liggen de duinpannen in de
diepte, met het concert van kwakende kik
kers bfl de half verdroogde meertjes. Het
klinkt van alle kanten en maakt in die dood
stille duinen een leven, dat zeker een half
uur in het rond hoorbaar is.
Over de al weer dicht begroeide heuvels
gaan we de duinen door. Hier en daar schiet
iets weg, maar het is al zoo donker, dat je
toch niet meer precies kunt onderscheiden
wat het is. Misschien een konfl'n, of een uit
z'n eerste slaap opgeschrokken vogel, of een
ander vreemd dier, wat doet het er eigenlflk
toe.
De schaduwen zfln lang. Als ontzaglflke
wezens slieren onze eigen lichamen voor ons
uit: grotesk en angstwekkend!
Een vogel, hoog in het zwart-blauwe van
de hemelkoepel, die zich mateloos boven
ons welft, pflpt een melancholiek gefluit, nu
eens hoog, dan weer laag. Hij vliegt mee,
maar is ineens verdwenen. Heel in de verte
hooren we hem later weer.
Het is steeds weer merkwaardig, hoe vele
geluiden die je in de stille duinen hoort: hier
kraakt een tak... daar gaat iets (of schijnt
iets te gaan) over den grond... Plotseling
achter je een ritseling...
Maar vredig en sterk en vertrouwd wieken
over deze donkere en in groote eenzaamheid
verloren duinen de stralen van den trouwen
wachter van Huisduinen. Breede lichtbundels,
die van top tot top glflden, wegscherend
vele, vele mijlen langs de kust.
Langzaam verliest het brandingsgeruisch
zich. Het is nu nog maar een verstilt gefluis
ter in de verte.
We naderen den weg.
Onder aan de duinen zat een oud vrouwtje.
Dat droeg een kapje en een wit schort en
we hebben naast elkaar gezeten en weinig
gezegd.
Toen we weg gingen heeft ze gesproken,
met alle vastberadenheid en alle wijsheid van
oude vrouwtjes: „morgen is het weer mooi",
En zie: Maandags zomerde het wéér!
Meer dan achttienduizend vrouwen uit alle
deelen van het land en van schier elke ge.
zindte en overtuiging zfln gistermiddag in een
zwijgenden stoet door de straten van Amster
dam getrokken en zoodoende op indrukwek
kende wijze gedemonstreerd voor den vrede.
Meer dan tweemaal zooveel vrouwen als
het vorige jaar hebben aan dezen Vrouwen
vredesgang deelgenomen, waardoor de stoet,
waarin slechts witte doeken met het woord
Vrede werden meegedragen, een indrukwek
kende lengte kreeg.
De politie had voor een goede afzetting ge
zorgd, en doodstil stonden allen toen om half
drie precies de vredesvlaggen omhoog gingen.
Twee minuten lang heerschte er onder de dui
zenden vrouwen langs de kade diepe stilte.
Toen zette de stoet zich in beweging en trok
zwflgend de stad in. Vrouwen uit alle krin
gen, van eiken leeftijd, bejaarde dames, maar
ook tal van jongemeisjes getuigden zwflgend
van hun vredeswil. De stoet maakte onge-
twflfeld indruk op de duizenden belangstellen
den langs den weg, hfl trok langs N.Z. Voor
burgwal, Koningsplein, Hëerengracht, Vijzel
straat en Weteringschans naar het Frederiks-
plein. Tot aan het Spui zagen wfl aan den kop
van den stoet o.a. de grijze mevr. Wibaut—
van Berlekom.
Deputaties.
Op het Spui scheidden zich drie deputaties
af, een onder leiding van mej. De Kruyff naar
het Amsterdamsche raadhuis, waar zij ont
vangen werd door wethouder S. R. de Mi
randa, wien mej. De Kruyff dankte voor de
door gemeentebestuur en politie verleende
medewerking; een onder leiding van mej. E.
H. Piepers, naar de regeering in Den Haag,
waar zij ontvangen werd door den minister
van sociale zaken mr. Slingenberg en een
onder leiding van mevrouw mr. B. J. A. de
Kantervan Hettinga Tromp, naar het Per
manente Hof van Internationale Justitie te
Den Haag, waar zfln ontvangen werd door Sir
Cecil Hurst. De beide laatste delegaties over
handigden een adres, waarin o.a. herinnerd
werd aan het adres van het internatioale con
gres van psychiaters aan de staatslieden der
geheele wereld en het antwoord daarop van
Koningin Wilhelmina.
Mej. Piepers dankte minister Slingenberg
op het departement van sociale zaken voor
de ontvangst, zette de beteekenis en het doel
van den vrouwen vredesgang uiteen en ge
waagde van den ernstigen wil der vrouwen
om te geraken tot een permanenten vrede, en
te getuigen van haar vertrouwen in de kracht,
die van den Volkenbond kan uitgaan.
Mevr. mr. J. B. A. de Kantervan Hettinga
Tromp sprak haar dankbaarheid uit aan Sir
Cecil Hurst, voor de ontvangst van de depu
tatie. Wij komen tot u als president van het
wereldgerechtshof, orgaan van den Volken
bond, zeide zij, het is mede onze taak uw
werk te steunen en te bevorderen, door ver
trouwen te hebben in deze instellingen en in
de personen, die geroepen zijn tot dezen ver
antwoordelijken arbeid.
Tegen vier uur, terwfll nog slechts een deel
der aan den Vrouwen vredesgang deelnemende
vrouwen het eindpunt van den tocht bereikt
had, begon de meeting op het Paleis voor
Volksvlfltterrein.
De voorzitster, Mevrouw E. J. Mioles—
Riem Vis, heette de aanwezigen hartelijk wel
kom en herinnerde aan de pionierster, mej.
E. M. van Wflngaarden, die in 1914, gedreven
door het schuldbesef, haar vredeswerk onder
de Nederlandsche vrouwen begon. In 1915,
middenin den wereldoorlog, kwamen uit de
geheele wereld de vrouwen in Den Haag bij
een. Daar was het, dat onder leiding van dr,
Alette Jacobs de vrouwen elkander beloofden
te blflven werken voor den vrede. Thans wer
ken, medé als gevolg daarvan, millioenen
vrouwen over de geheeele wereld voor het
groote doel: rechtspraak en bemiddeling in.
plaats van geweld voor de oplossing van in
ternationale geschillen.
Nu op het oogenblik de groote strijd voofl
het recht tusschen de volkeren wordt gestre
den, kunnen en mogen vooral de vrouwen niet
werkloos toezien en afwachten. Een der pogin
gen is ons samenzijn hier. Wij zullen aan onze
regeering en aan den Volkenbond een adres
aanbieden, waarin er ten sterkste op wordt
aangedrongen, dat de regeeringen terdege
rekening zullen houden met de uiteenzettin
gen, vervat in het adres, dat de psychiaters
van de geheele wereld aan de staatslieden
hebben gezonden.
Hierna spraken mevrouw van der Colk—
Schmidt en mevrouw H. van GeunsGod
fried.
De voorzitster besloot met de woorden:
Zoo hebben wfl dan met elkander een uur;
vol beteekenis beleefd. Op het oogenblik,
waarop de volken als gevolg van de bewape
ningswedloop tot de tanden gewapend zijn,
nemen wfl ons voor, ons niet te zullen laten
meeslepen in de een of andere oorlogspsy
chose. Wfl allen zfln noodig voor het kweeken
van een geest van verdraagzaamheid en
liefde, waarop een betere wereld zal moeten
worden gebouwd, een wereld, waarin recht
spraak en bemiddeling het geweld en den
oorlog zullen vervangen. Vrouwen, beseft uw
vredestaak.
Medan de gelukkige?
De gemeenteraad van Medan is Vrijdag in
geheime zitting bijeengekomen ter bespreking
van de kwestie van de woningvoorzienlhg' en
de verschaffing van kantoorruimte voor het
geval Medan wordt aangewezen als hóófd-
plaats van Sumatra. Volgens een commu
niqué aan de pers is een beslissing genomen
in dien zin, dat de gemeente aanbiëdt ótn
een woning voor den resident te bouwen,
waarvoor in ruil wc^rdt gevraagd een stuk
