Radio-programma
Op en om het Binnenhof.
GEMENGD NIEUWS
GEMENGD NIEUWS
De moord te Hoensbroek.
Een blinde stenografe.
Donker Amsterdam
de rechtbank.
voor
De brutale bruidegom.
Twee Hollanders in een
rubberboot naar Indië.
De vrouw, die den man moet
onderhouden.
De overstroomingen in het gebied
van Bakoe.
kon zijn arm niet opbeuren.
Nu vrjj van alle pijn.
„Ik kan niet dankbaar genoeg zijn voor
hetgeen Kruschen Salts voor mij gedaan heeft.
Ik neem iederen morgen op mijn nuchtere
maag de dagelijksche dosis tegen rheumatiek.
In mijn werkkring ben ik blootgesteld aan
weer en wind, terwijl ik bovendien bijna 20
K.M. per dag moet fietsen. Het was zoo erg,
dat ik mijn arm niet meer kon opbeuren;
mijn beenen deden mg ontzettend pijn als ik
een kleinen afstand gereden had. Nadat ik
vrijwel alles geprobeerd had en zelfs alle
tanden had laten trekken, raadde een vriend
mg eens een proef met Kruschen Salts te
nemen. In korten tijd verminderden toen de
pijnen en heden ten dage blijf ik volkomen
gezond door mijn dagelijksche dosis Kruschen
Salts." U. G. T. te B.
Rheumatische pijnen hangen samen met
een overmaat van urinezuur in het bloed. Dit
gevaarlijke zuur ontstaat als gistingspoduct
van afvalstoffen, die zich in het lichaam
hebben opgehoopt. Kruschen Salts nu spoort
de afvoerorganen: ingewanden, nieren en
lever aan tot krachtiger werking, waardoor
de afvalstoffen langs de natuurlijke kanalen
zacht en volkomen uit het lichaam zullen
worden verwijderd. Het bloed wordt gezui
verd, waardoor de pijnen afnemen om ten
slotte geheel te verdwijnen,
Kruschen 'Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en erkende drogisten
0.90 en 1.60 per flacon, omzetbelasting
inbegrepen. Let op, dat op het etiket op de
flesch, zoowel als op de buitenverpakking, de
naam Rowntree Handels Maatschappij, Am
sterdam, voorkomt. (Adv.)
Binnenland
De drie verdachten vrijgesproken.
Dezer dagen heeft de Strafkamer der
Maastrichtsche rechtbank uitspraak gedaan
in de zaak tegen de drie Ossenaren G. V. te
Hoensbroek, M. van O. te Heesch en J. van
den B. te Hoensbroek. De rechtbank heeft de
drie verdachten vrijgesproken van de hun ten
laste gelegden moord en diefstal, gepleegd in
den nacht van 20 op 21 Juni 1923 te Hoens
broek op de weduwe Haartmans-Kusters.
Onlangs wist mejuffrouw de Bel te Schie
dam, tijdens een openbaar examen te 's-Gra-
venhage het gewone diploma kantoorsteno
graaf te behalen in korteren tijd dan ziende
leerlingen hiervoor in den regel noodig heb
ben.
De medeplichtigen van Witte Nelis
hooren zware straffen tegen zich eischen
De Zwolsche rechtbank heeft vandaag een
aanvang gemaakt met de berechting van de
daders van de inbraak die in den nacht van
de inbraak die in den nacht van 14 op 15
Januari j.1. te Nunspeet is gepleegd, en met
welker arrestatie men de hand meent te
hebben gelegd op drie zeer beruchte beroeps
inbrekers die waarschijnlijk nog meer op hun
kerfstok hebben dan hen thans ten laste is
gelegd.
Terecht stonden de 33-jarige zeeman G. M.
en de 29-jarige monteur C. J. K., beiden te
Amsterdam, thans gedetineerd. De derde
verdachte in deze zaak, de 39-jarige metaal
bewerker C. N. de V., in donker Amsterdam
bekend onder den naam Witte Nelis, zal 4
Juni, afzonderlijk voor de rechtbank moeten
verschijnen.
Aan alle drie verdachten is hetzelfde ten
laste gelegd. De dagvaarding stelt, dat zij te
Nunspeet te zamen en in vereeniging in de
stoom- en zuivelfabriek van de N.V. J. E.
Schaap en Co. aan den Elburger Straatweg
aldaar, na dat gebouw te zijn binnengeklom
men in den nacht van 14 op 15 Januari, geld
hebben weggenomen. De Vries zou door een
tuimelraam en de beide anderee door een voor
hen geopend onderraam zjjn binnengeklom
men, waarop één van de verd. een gat ging
boren in de deur van de brandkast, ten einde
die kast met springstof te openen. De uit
voering van het voorgenomen misdrjjf werd
niet voltooid, doordat verd., voor zjj iets had
den weggenomen op heeterdaad door den
nachtwaker Hendrik den Besten werden be
trapt. Om zich en de mededaders de vlucht
mogelijk te maken greep een der verd. den
nachtwaker beet en worsteld met hem, ter
wijl een andere verd. den nachtwaker sloeg
en schopte. Na de worsteling met den nacht
waker waren de inbrekers er in geslaagd in
een gereedstaanden auto te ontkomen, doch
later konden zjj worden gearresteerd. Zij ont
kenden evenwel alle schuld.
De eischen waren resp. 4 en 6 jaar gevan
genisstraf.
DE ROERDOMP NOG NIET
UITGESTORVEN.
De roerdomp, welke de laatste jaren in het
plassengebied van Zuid-Holland geheel scheen
te zijn uitgestorven, is thans weer voor het
eerst gesignaleerd.
Sinds den strengen winter van 1928 op 1929
had men de vroeger zoo bekende watervogel
niet meer gezien; thans heeft men in het riet
bij de Nieuwkoopsche plassen voor het eerst
weer een nest met eieren ontdekt, zoodat het
typische brullende geluid, dat deze vogels
vooral in den paartijd maken, wel weer spoedig
over het water zal klinken.
Het huwelijk werd afgelascht.
Te Vriezenveen zou Zaterdag het huwelijk
worden voltrokken tusschen twee 18-jarige
jongelieden, den jongeman H. P. en de jonge-
dochter A. Z., respectievelijk uit Westerhaar
en Daarlerveen (gem. Hellendoorn). Alles
was geregeld doch, noch op het afgesproken
uur noch daarna verschenen de trouwlusti
gen op het gemeentehuis. Daar men aan
vankelijk dacht dat de trouwstoet wellicht
een ongeluk overkomen kon zijn, werd de
politie van een en ander in kennis gesteld.
Uit het onderzoek bleek toen al spoedig, dat
het huwelijk „terelfder ure" nog was afge
sprongen. De ouders van het jonge bruidje
Waren n.1. plotseling op hun toestemming te
ruggekomen, naar aanleiding van een inci
dent den avond tevoren te hunnen huize waar
de bruigom een dermate onaangename en
brutale houding had aangenomen, dat men
het raadzaam oordeelde hem het meisje niet
tot vrouw te geven. De ruzie was dien avond
zelfs zoo hoog geloopen, dat de hulp van de
Hellendoornsche politie moest worden inge
roepen tegen den jeugdigen en trouwlustigen
jongeling wiens huwelijk op zoo onverwachte
wijze nog voor het tot stand komen schip
breuk leed.
Na een avontuurlijken tocht van een
jaar te Bushir aangekomen.
Gezagvoerder Brugman van het Holland-
Indië-vliegtuig de Kievit keek wel vreemd op,
toen hij, na bij het aanbreken van den dage
raad zijn kist op het vliegveld Bushir aan den
grond te hebben gezet, plotseling bij het uit
stappen met een onvervalscht Nederlandsch
„Goedenmorgen" werd verwelkomd.
Hij zag twee jonge, stoere kerels van een
jaar of 23, zwartgebrand door de zon, voor
zich staan, die zich aan hem en de overige
leden der Kievit-bemanning als twee Haar-
lemsche jongens voorstelden, die in een rub
berbootje van 4t/2 meter lengte onderweg zjjn
naar Nederlandsch-Indië.
Zij waren juist een avond te voren in Bushir
aangekomen en hadden zoolang onderdak ge
vonden bij den K.L.M.-agent. Op het laatste
stuk voor Bushir waren zij nog verdwaald ook,
doch gelukkig konden zjj een visschersboot
praaien, waarvan de bemanning, tegen een
ongehoord bedrag, op zich nam om hun
scheepje naar Bushir te sleepen.
Ja, zij waren nu reeds een jaar onder
weg. Eerst waren ze met hun vieren en be
gonnen den tocht in drie kano's uit Nederland,
over Duitschland, Oostenrijk, Rusland, Kleln-
Azië langs den Tigris naar Bagdad. Het
kwartet was toen reeds tot twee geslonken,
aangezien de beide anderen wegens verschil
lende omstandigheden van den tocht moesten
afzien. Tot overmaat van ramp sloeg hun kano
tijdens slecht weer 'op een rots stuk. Al hun
geld schraapten zij toen bijeen om aan een
nieuw vaartuig te komen en zoo besloten zij
tot den aankoop van het rubberbootje, dat
hun tot dusver uitstekende diensten had be
wezen.
Hun plan was om over Bender Abbas langs
de kust naar Karachi te voren om vervolgens
via Bombay, Calcutta, Rangoon, Singapore
naar Sumatra over te steken.
Zij waren vol goeden moed en hoopten over
een jaar het einddoel van de reis: Java, te
bereiken.
Onze beste wenschen vergezellen deze spor
tieve kerels op hun verdere reis! aldus be
sluit het A.I.D. de Preangerbode, waaraan wij
dit ontleenen. (Tel.)
Weekkromek
Natuurwetenschappelijke beschouwingen over het rationalisatie-
proces. - ls de machine een vloek of een zegen? Na het
uniformverbod de uitbanning van particuliere weercorpsen.
Den Haag, 28 Mei. 1936.
Ons Lagerhuis heeft zijn werkzaamheden
wederom hervat! En wel voor het afdoen van
een zeer belangrijke agenda, waarop eindelijk
het ontwerp nopens verlaging van vaste las
ten en huren werd geplaatst, benevens de
„bijzondere maatregelen ten aanzien van de
loopende landbouwhypotheek en pachtover
eenkomsten", welke twee ontwerpen gezamen
lijk zullen worden behandeld.
Gelijk zich eerst liet aanzien kon worden
vertrouwd, dat deze zaken reeds deze week in
behandeling zouden komen, doch spoedig
werd op voorstel van mr. Goseling (als voor
zitter van de Commissie van Voorbereiding)
bepaald, dat men eerst a.s. Woensdag 3 Juni
met de debatten beginnen zal. De Commissie
moet namelijk nog verslag uitbrengen over
enkele zeer laat ingediende amendementen.
Enfin, een paar dagen kunnen er nog wel
bij, en als de degelijkheid der voorbereiding
door het kleine uitstel aan waarde wint, dan
kan men er vrede mee hebben;
Deze week was in hoofdzaak gewijd aan het
ontwerp nopens de machinatië in de sigaren-
industrie en dat tegen de particuliere weer
corpsen.
Het eerstgenoemde wetsontwerp beoogde,
tot '39 de mechanisatie in de sigarenindustrie
stop te zetten, behoudens toestemming van
den minister. De Regeering wenschte in deze
dus een zeker toezicht te kunnen houden,
want naar wel algemeen bekend is zijn
in den afgeloópën tijd een groot aantal arbei
ders in bedoeld bedrijf (3500 vakkundige men-
schen) tusschen '29 en '35 door de machine
werkloos geworden, en dat in een industrie,
omvattende een 50.000 arbeiders!
't Valt stellig niet te verwonderen, dat er
leden in de Kamer waren, die in het voor
gestelde een anachronisme, ook wel: de zui
verste reactie meenden te moeten zien. Maar
het overgroote deel der vergadering kon ten
slotte toch wel meegaan met de bedoelingen
van het wetsontwerp. Minister Gelissen, die
de zaak verdedigde, nam verschillende mis
verstanden weg, o.a. door onomwonden te
verklaren, dat de maatregel geenszins be
doelt de machine te verdringen, doch slechts
wordt voorgesteld, wijl de mechanisatie in
het sigarenbedrijf (door zekere oorzaken)
wat al te snel in haar werk is gegaan, waar
door aan het sociaal-ethische te kort werd
gedaan.
Door de geheele Kenner, niemand uitgezon
derd, en naderhand van achter de Regee-
ringstafel, werd de lof gezongen van de ma
chine. De eerste spreker was ir. Van der
Waerden (S.D.), die eigenlijk niets voor het
gebodene voelde,, doch toegaf, dat in crisis
tijd wel eens maatregelen tot verlangsaming
van het rationalisatieproces noodig kunnen
wezen. Bij de artikelsgewijze behandeling
komt hij met enkele amendementen.
De heer Van de Putt (R.K.), een deskun
dige op het gebied der sigarenfabrikage (hij
is zelf fabrikant) noemde het ongewenscht,
een tegenstelling tusschen de machine en den
arbeider te maken. Alleen maatschappelijke
misstanden maken, dat de machinatie niet
tot aller heil strekt. Maar btj uitzondering
achtte hij het gebodene aanvaardbaar, voor
al, waar het sigarenbedrijf bijna uitsluitend
voor de binnenlandsche markt werkt. De
heer Smeenk (A.R.), hierna aan het woord
komend, achtte de machine al evenmin een
vijand van den arbeider. Hij herinnerde aan
een verhaal van een Duitsch fabrikant, die
in 1826 een bezoek aan Engeland, aan Man
chester bracht, en zich toen afvroeg, of de
reeds toen doorgevoerde machinatie niet ver
boden diende te worden? Dat verbod kwam
niet aldus ging de heer Smeenk voort
ende machine bracht groote welvaart
en werkgelegenheid! Echter vond hij het wel
gewenscht, thans eenige beperkingen op te
leggen, om leiding te kunnen geven.
De heer Smeenk noemde verder Duitsch
land, waar men alle mechanisehen arbeid in
de sigaren-industrie eenvoudig uitgeschakeld
heeft. Het loonniveau is daar namelijk zóó
laag, dat de mechanisatie niet loonend meer
werd. Deze methode begeerde de spreker
voor ons land zeker niet. Zelfs maakte hij
zich 'n tikje bezorgd voor den „volkssigaar"
van 2j£ 3 cent, als wij verschillende ma
chines gaan uitbannen. Er past voorzichtig
heid! maande hij. Ook wees hij op mogelijke
onbillijkheden bij de uitvoering der wet, iets,
waarover ook de heer Van Kempen (V.B.)
sprak. Er zijn bedrijven, die uit sociale over
wegingen nog niet verder rationaliseerden,
maar nu achter zouden worden gesteld bij
industrieën, die dat wèl deden. De heer
Smeenk vroeg, of de Regeering vrijgevig zal
zijn met haar vergunningen?
Zoo Ja, dan vreesde hij, dat van het wetje
ten slotte niet veel terecht zou komen.
De heer Hermans (R.K.) bekeek het vraag
stuk van een algemeen standpunt. Ook hij
juichte „iedere overwinning op de natuur"
toe, betoogend, dat de mechanisatie wel ze
gen en welvaart gebracht heeft. Maarer
zijn ook nadeelen. De mechanisatie mag geen
schokken teweeg brengen, zij moet econo
misch verantwoord zijn. Want wat de massa
aan den eenen kant wint, verliest zij weer
door de hooge lasten voor werkloozenonder-
steuningen, zonder nog te letten op de sociale
ellende der werkloosheid. Zoo werden in het
mijnbedrijf minstens 10.000 (30%) arbeiders
weggerationaliseerdEn in het textiel
bedrijf is het niet anders. Het snelle proces
der rationalisatie wreekt zich nu, aldus de
heer Hermans. De vaste lasten zijn bovendien
voor velen ondragelijk geworden. Groote be-
staansonzekerheid treedt op.
De afgevaardigde betreurde, dat het ont
werp niet eerder is ingediend en; dat de Re
geering het geheele vraagstuk der rationa
lisatie niet onder het oog gaat zien.
De heer Bakker (C.H.) was evenzeer een-i
vriend van de machine, doch niet aldus, dat'
de mensch achteraan zou moeten komen.
Daarom was hij vóór het ontwerp. Echter
vroeg hij, of het voorstel niet een praecedent
schept, zoodat meteen ook de landbouwers
kunnen komen aankloppen om maatregelen
tegen de machine op het platteland, die im
mers duizenden uit hun werk heeft gestoo-
ten
De laatste twee sprekers waren de heeren
Sneevliet(R.S.) en Wijnkoop (Comm.). Zij
waren het, die in het voorstel de echte re
actie meenden te moeten bespeuren. Eerst
genoemde wilde er dan ook niets van weten,
doch de heer Wijnkoop was opportuun ge
noeg om in te zien, dat in deze wereld
van „waanzin" en wanhoop" de betrokke
nen geholpen dienen te worden.
Minister Gelissen begon met in te gaan op
de gemaakte algemeene opmerkingen. De
machine zoo zei hij leidt tot meer werk,
en aan den anderen kant tot werkloosheid.
Er is dus een voordurende wisselwerking!
Rationalisatie heeft ten doel: goedkooper
produceeren, aldus onderwees Z.Exc. de
hooge vergadering. Wat op verschillende ma
nieren aan de bevolking ten goede komt, o.a.
door lage prijzen, grootere koopkracht, kor
tere werktijden. Daarom noemde ir. Gelis
sen de rationalisatie voor den arbeider een
zegen, mits het proces goed geleid wordt
door economen, sociologen en politici.
Wat het sigarenbedrijf nu betreft. Z.Ex.
verklaarde gehoopt te hebben, dat de onder
nemers zelfstandig tot een regeling waren
gekomen, voor prijsregeling en voor de me
chanisatie. Het wetsontwerp moest komen,
als een offer der economie aan de sociale
verhoudingen! Want het mechanisatie-proces
is te snel gegaan door de maatregelen in
Duitschland, welke ten gevolge hadden, dat
hier allerlei machines voor spotprijzen wer
den aangeboden. De Regeering wil het tem
po der rationalisatie in de hand houden om
sociale schokken te vermijden.
De heer Van der Waerden had eenlgszins
geringschattend van „gelegenheidswetgeving"
gesproken. Inderdaad! erkende dr. Gelissen.
En hij bestreed genoemde spreker, die voorts
beweerd had, dat het ontwerp niet princi
pieel zou zjjn. Dat is het wel! verzekerde Je
minister, het beoogt de belangen van den
mensch te doen praevaleeren boven zakelijke
motieven.
Ir van der Waerden vreesde, dat door de
wet bepaalde toestanden zullen „bevriezen".
Volgens Z.Exc. behoefde daarvoor geen vrees
te bestaan, want met overleg eener commis
sie van deskundigen zullen de besluiten wor
den vastgesteld. In dit verband mag wel
even worden aangehaald, dat blijkens alle
aan het woord gekomen leden ijverden voor
inschakeling van den bedrjjfsraad als con
trole-lichaam. De minister scheen daarvoor
niet veel te voelen.
De heer Van der Waerden had het idee
aan de hand gedaan om voor de weggeratio-
naliseerde arbeiders een op het bedrijf druk
kende wachtgeldregeling te scheppen, doch
de minister, hoewel het idee op zichzelf zeer
sympathiek vindend, vreesde, dat aldus het
tempo der rationalisatie te langzaam zou
gaan, Onze industrie moet nu eenmaal kun
nen concurreeren met het buitenland!
De heer Smeenk kreeg vervolgens te hoo
ren, dat inderdaad ten aanzien van de goed-
koope sigaar overwogen zal worden, volle
dige mechanisatie toe te staan. Het „rooker-
tje"" van de massa mag niet duurder wor
den gemaakt
En den heer Hermans gaf de bewindsman
gelijk, dat zeer stellig de 48-urige werkweek
niet de finale van de arbeidstijdverkorting
behoeft te wezen, mits men maar Internatio
naal tot een regeling komt.
De vrees van den heer Bakker omtrent het
praecedent deelde Z.Exc. niet. Uitdrukkelijk
is gezegd, dat het wetsontwerp een inciden-
teele regeling beduidt.
En de heer Van Kempen werd eveneens
gerustgesteld. Bedrijven, die om sociael rede
den achter zjjn gebleven, zulle natuurlijk niet
bij gerationaliseerde bedrijven worden ach
tergesteld. Het ontwerp is zóó soepel, dat
bezwaren reeds a priori worden ondervan
gen, aldus minister Gelissen.
De aan het woord gekomen minister Slin-
genberg sloot zich geheel aan bij de meening
van degenen, die de rationalisatie als onver
mijdelijk beschouwen. Het door den heer
Hermans gisteren geuite denkbeeld om op
grooten schaal een onderzoek naar de gevol
gen der rationalisatie in te stellen wees
Z.Exc. af, het wel mogelijk achtend, op be
perkte wijze terrein te verkennen.
Van niet minder, belang was de wijze,
waarop de minister reageerde op de sugges
ties, door ir. Van der Waerden (S.D.) ge
geven inzake de Industrie-arbeiders, die door
de rationalisatie ontslagen worden. Bedoelde
afgevaardigde had gepleit voor een op het
bedrjjf drukkende wachtgeldregeling. Wie
dus mechaniseert, moet de daardoor werk
loos geworden arbeiders tijdelijk ondersteu
nen.
Minister Slingenberg deelde nu mede, dat,
als de werkgevers daartoe bereid zjjn, en
werknemers plus de gemeenten willen mee
werken, de Regeering ook wil bijdragen tot
het scheppen van een wachtgeldregeling. In
elk geval achtte Z.Exc. de zaak gewichtig
genoeg om haar aanhangig te maken bij den
Hoogen Raad van Arbeid. Reeds is om ad
vies in deze verzocht.
Misschien kan op deze wijze het „vacuum"
tusschen werkloos-worden door de mechani
satie en weer werk krijgen door uitbreiding
van werkgelegenheid juist via de machine
(de beroemde wisselwerking!) eenigermate
worden opgevuld?
Lang en breed werd gepraat over amende
menten. En daarbij bleek, dat minister Ge
lissen zich nog niet heelemaal „thuis" ge
voelt op het parlementaire slappe koord! Dr.
Kortenhorst, die zoo op minzame wijze
iemand kan kapittelen, liet niet na den be
windsman even op een paar ongebruikelijke
gesties te wijzen. iZoo had Z.Exc. zich bereid
verklaard, verschillende amendementen „over
te nemen", om dadelijk daarop de keuze aan
de Kamer over te laten. Voorts gebruikte de
minister plotseling een woord, dat gerekend
wordt tot het zwaarste ministerieele geschut,
en dat bij een incidenteel ontwerpje van niet
al te groote strekking!
Het ging om denkbeelden van de heeren
Van der Waerden en Smeenk (A.R.), die
bang waren voor het goedkoope volks
sigaartje, als de machine eenigermate zou
worden geweerd. Zij kwamen respectievelijk
^met het denkbeeld op de proppen om siga
ren van 4 en 3 cent „vrij" te laten. De duur
dere soorten kunnen handwerk immers beter
betalen!
Minister Gelissen wilde deze prijsbarrière
echter niet; zij zou de souplesse van het ont-
jwerp maar schade doen, want de minister
wil geval voor geval kunnen bekijken. Er
waren nog meer bezwaren. En ten slotte ver
klaarde Z.Exc. de bedoelde amendementen
„onaannemelijk".
„Dat meent de minister toch niet!", aldus
spotte dr. Kortenhorst maar zoo'n beetje.
Maar Z.Exc. hield voet bij stuk. Doch het
parlementaire gebruik is, bij dergelijke onder
geschikte zaken wat meer in gemoedelijke
termen te spreken.
De heer Smeenk trok zijn „drie cents
amendement" (zooals de bewindsman het
noemde!) in, doch ir. Van der Waerden was
niet minder onverzettelijk dan de minister en
liet erom stemmen. Met 3149 legde hij het
loodje. Zoodat er dus geen prijsgrens voor al
of niet mechanisatie zal komen.
Voor een zeer belangrijk deel was dr. Ge
lissen tegemoetkomend. Bepaald sympathiek
stond hij tegenover een amendament-Van der
Waerden om de Bedrijfsraad in te schakelen
als adviescollege. Z.Exc. had oorspronkelijk
daartegen bezwaar gemaakt, wijl nog lang
niet alle sigarenfabrikanten in dien Raad zijn
opgenomen. De minister hoopte nu maar, dat
aanneming van het amendement die afzijdi-
gen tot aansluiten zal brengen. 70 van de
81 aanwezige leden aanvaardden het voor
stel.
Ook wilde Z.Exc. royaalweg overnemen een
amendement-Van de Putt (R.K.), dat de ter
mijn van 15 Mei '35 veranderd wilde zien
in 26 Mei '36. Naar men weet, heeft de Re
geering begin-'35 doen weten, dat in haar
voornemen lag, te bevorderen, dat alle
machines, nó. 15 Mei in werking gesteld, zou
den worden verboden. Wie dus na genoem
den datum toch rationaliseerde, kon erop
rekenen, dat zijn machines binnenkort buiten
werking moesten worden gesteld. Een en an
der heeft tot allerlei verwikkelingen aanlei
ding gegeven en daarom deed de heer Van
de Putt het denkbeeld aan de hand, den ter-
mijn een jaar te verleggen, en hem te bren
gen op den dag van de openbare behande
ling der materies in de Kamer.
Hoewel het niet tot „overnemen" kwam
(dat gaat nu eenmaal niet, als een deel der
afgevaardigden tegen is), werd het amende
ment gesteund door 43 van de toen 79 aan
wezige leden.
De heer Smeenk had gezegd,, dat deze
verruiming van de grens de werking van
het wetje zeer zal verzwakken. Hoe het ook
zij, vast staat, dat de minister alle ruimte
bezit voor een zoo soepel mogelijke toepas
sing van de ten slotte zonder stemming door
de Kamer aanvaarde regeling.
Mr. Van Schaik had 't wel zeer gemakke
lijk, bij de verdediging van zjjn ontwerp te
gen de particuliere machtsvorming! Het
overgroote deel der Kamer ging met het ge
bodene accoord, en zelfs een niet-onbelang-
rijk percentage had liever gezien; dat de
Regeering met veel strenger maatregelen
was gekomen.
De wetsvoordracht verbiedt in het alge
meen oprichting of in stand houding van
(ook deelneming aan) particuliere lichamen,
welke zich op het terrein der politioneele
overheidstaak willen begeven, behoudens uit
zonderingen.
Minister Van Schaik zette uiteen, dat het
gebodene niet gericht was tegen een bepaalde
richting of groep, doch een algemeene doel
stelling heeft. Echter wilde hjj zeker niet
ontkennen, dat speciaal het optreden van de
N.S.B. aanleiding heeft gegeven tot het
scheppen van een algemeen verbod.
Ook het debat in de Kamer wees duidelijk
aan, dat men inderdaad de N.S.B. als het
zwarte schaap van het politieke gezelschap
beschouwde.
Alleen mr. Westerman nam die beweging
ln bescherming, riep uit, dat men heusch te
gen windmolens vecht, wjjl de N.S.B. haar
weêr-afdeelingen reeds heeft opgedoekt,
welke organisaties echter slechts ten doel
hadden, de eigen gelederen te beschermen.
De bewindsman noemde den afgevaardigde
„lichtelijk na'if"
De heeren Albarda (S.D.), Duymaer van
Twist (A.R.), Schaepman (R.K.) en De Vis
ser (Comm.) zagen reeds aankomen, dat de
N.S.B. door middel van allerlei camouflages
zal trachten, de wet te ontduiken. Mr. Van
Schaik stelde allen gerust. De redactie is
dusdanig ruim gekozen, dat men onmogelijk
door de mazen van het net kan heen glippen!
Op het gevoerde debat zal ik niet diep in
gaan. Soms kwam het tot heftige interrup
ties, vooral, toen mr. Westerman de N.S.B.
verdedigde, en naderhand de heeren Boon
(V.B.) en de Visser tegen Mussert en zjjn
aanhang gingen „uitpakken".
Natuurlijk haalde het ontwerp de eind
streep. Alleen de Communisten en de heer
Sneevliet (R.S.) wijl zij een partijdige toe
passing der wet vreesden en vanzelfspre
kend de heer Westerman waren tegen.
Zooals reeds meegedeeld: A.s. Woensdag
gaan we beginnen aan de behandeling van
het laatste groote ontwerp, dat vóór het
zomerreces aan de orde zal komen.
,,'t Kan vriezen, 't kan dooien!" blijft toch
nog de prognose!
Parlementariër.
Buitenland
EEN ZUSTERSCHIP VAN DE
QUEEN MARY?
De King George.
De Daily Herald verzekert, dat binnen
enkele dagen zal worden bekend gemaakt, dat
een zusterschip van de Queen Mafry op stapel
zal worden gezet.
Dat schip zou de King George genaamd
worden.
IS ERHGRATIE NAAR CANADA
AANBEVELENSWAARDIG T
Op 9 Juli a.s. zal dr. W. G. N. van der
Sleen naar Montreal vertrekken voor een
zwerftocht naar Canada.
Het doel van dézen tocht is o.m. na te gaan
of emigratie naar Canada aanbeveling ver
dient.
EEN HONDEN-KAPZAAL IN EEN
WARENHUIS.
Do nieuwste dwaasheid.
Een Parijs warenhuis heeft een kapsni
voor honden geopend, den laatsten
waar men blaft. De cliëntèle wordt in^
glazen kooi ontvangen, waar een kapper
eerder scheerder mag heeten, en een h f
ster ze onder handen nemen. Alles is er h
een electrische droger, die ze eerst verschrik
een spiegel, het witte laken. En de meeste
kan de kunstbewerkingen door het gias
volgen.
Voor het eerst in de geschiedenis van het
recht in de Vereenigde Staten is een geschei-
den vrouw veroordeeld alimentatie te beta"
len aan haar gewezen man. Rechter jacob
Panken van het Hof te New York ia d(J
reochter die deze' revolutionaire beslissing ga.
geven heeft. De in het gelijk gestelde eischer
ls George Pieker, die in December j.1. scheid-
de van zijn vrouw, werkloos werd en om
steun moest aankloppen. Het steunbureau
raadde hem aan, een actie te beginnen tegen
zjjn gewezen echtgenoote, die nog goed ver
diende en tot groote verbazing van Pieker
zelf en van het steunbureau, werd de eisch
toegewezen. Rechter Panken motiveerde zijn
vonnis niet alleen op het geschreven recht,
maar ook op de stelling dat vrouwen, die
genieten van de emancipatie, en die in sociaal
en poliitek opzicht gelijke rechten hebben als
haar echtgenooten, ook de verplichtingen, die
deze positie meebrengt als iets vanzelfspre
kends moeten beschouwen. Het woord „ali-
mony", dat tot nog toe in de ooren van de
Amerikaansche mannen een onheilspellenden
klank had, heeft veel van zjjn bedreiging
verloren, en vele vrouwen voelen thans een
zekere bezorgdheid bij zich opkomen. De mee
ningen over het vonnis van rechter Panken
zjjn dan ook zeer verdeeld.
De overstroomingen in het gebied van Ba
koe nemen een ernstigen omvang aan. De
rivieren Araks en Koera hebben de djjken
verbroken, welke in allerijl waren opgewor
pen en groote gebieden worden bedreigd.
Reeds staan 2500 H.A. onder water en hon
derd huizen zijn vernield.
ZONDAG 31 MEI.
Hilversum I, 1875 m.
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45—
11.30 KRO.
8.30 Morgenwijding met muzikale medewer
king.
9.30 Gramofoonplaten.
10.15 Hoogmis.
12.00 Gramofoonplaten en KRO-Orkest
1.00 Boekbespreking.
I.20 KRO-Orkest.
2.00 Godsdienstonderricht.
2.30 KRO-Symphonie-orkest.
3.15 Zang, piano en gramofoonplaten.
3.40 KRO-Symphonie-orkest.
4.30 Voor de zieken.
5.00 Geref. Kerkdienst. Hierna gewjjd con
cert.
7.45 Gramofoonplaten.
7.50 Lezing „Pinksteren".
8.10 Berichten.
8.20 KRO-Orkest, solisten en gramofoonpL
10.00 KRO-Koor en gramofoonplaten.
10.30 Berichten.
10.35 Gramofoonplaten.
10.40 Epiloog.
II.0011.30 Esperanto-lezing.
Hilversum H, 301 m.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO,
5.00 VARA, 8.00 AVRO.
8.55 Gramofoonplaten.
9.00 Postduivenberichten, tuinbouwpraatje.
9.30 Berichten, „De Krekeltjes".
9.45 A. Pleysier: Van staat en maatschappij j
berichten.
10.00 Ned. Herv. Kerkdienst.
11.15 Voor de kinderen.
12.00 Renova-kwintet.
12.45 Gramofoonplaten.
I.30 Orgel en zang.
2.00 Boekbespreking.
2.30 Omroeporkest en soliste.
4.00 „Die Delftsche Sanghers".
4.30 Olympisch nieuws.
4.45 Sportnieuws. Gramofoonplaten,
5.00 Gramofoonplaten.
5.30 Sportpraatje en -nieuws.
6.00 „De jonge stem".
6.30 „Het mysterie der punten", Puzzle,
6.50 Gramofoonplaten.
7.00 VARA-Orkest.
8.00 Berichten.
8.20 Kovacs Lajos' orkest, solisten en man-
nenkwartet.
9.20 Toespraak.
9.30 Gramofoonplaten.
9.35 Queen Mary-reportage.
9.50 Luisterpuzzle.
10.20 Radio-Journaal.
10.35 Aeolian-orkest.
II.00 Berichten.
11.10 Aeolian-orkest.
11.3012.00 Gramofoonplaten.
MAANDAG 1 JUNI.
Hilversum I, 1875 m.
8.30 KRO, 9.30—12.00 NCRV.
8.30 Morgenwjjding.
9.30 Chr. Geref. Kerkdienst. Hierna: Gramo
foonplaten.
12.15 NCRV-orkest.
2.00 Middagvergadering van den Bond van
Meisjesvereenigingen op Geref. Grondslag.
4.15 Gramofoonplaten.
5.00 Orgelspel.
6.00 Gramofoonplaten.
7.15 Het „Collegium Musicorum".
7.45 Reportage.
8.00 Berichten.
8.15 Vervolg „Collegium Musicorum".
9.00 Causerie over Pinkster-Folklore.
9.30 Concours van Chr. Fanfarecorpsen te
Driesum. (Om 10.00 Berichten).
10.30 Queen Mary reportage.
11-1012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H, 301 m.
AVRO-Uitzending. 10.00—12.00 VPRO.
8.00 Gramofoonplaten.
8.45 Morgenwjjding.
9.00 Gramofoonplaten.
9.15 Lyra-Trio.
10.00 Declamatie.
10.30 Doopsgez. Kerkdienst.
12.00 Cantabilé-orkest en gramofoonplaten.
2.00 Groninger Orkestvereen. en Voordracht,
4.00 Dansmuziek (Gr.pl.).
4.45 Voor de kinderen.
5.30 Kovacs Lajos' orkest en Gramofoonpl,
7.30 Causerie „Het woord in graniet".
8.00 Berichten.
8.15 Omroeporkest en solist.
8.45 Cabaret.
9.20 Gramofoonplaten.
9.30 Omroeporkest en solisten.
10.30 Gramofoonplaten.
11.00 Berichten.
11.1012.00 L. Kiesewetteris orkest.
DINSDAG 2 JUNI.
Hilversum I. 1875 m.
KRO-uitzending.
8.00—9.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.3012.00 Godsd. halfuur.
12.15 Gramofoonplaten en KRO-orkest
2.00 Vrouwenuur.
3.00 Gramofoonplaten.
4.30 KRO-orkest en gramofoonplaten,
5.45 Felicitatie-bezoek.
6.00 Gramofoonplaten.
6.10 Ned. R.K. Volkszangvereen„ Utrecht.
6.40 Gramofoonplaten.
7.00 Berichten.
7.15„De Jozefsgezellenvereeniglng*
7.35 Sportpraatje.
8.00 Berichten.
8.10 KRO-Boys.
8.30 Hoorspel.
8.50 KRO-Melodisten.
9.20 Zwemcursus.
9.30 KRO-Melodisten.
9.50 Gramofoonplaten.
10.00 Piano-recital.
10.25 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten.
10.35 Piano-recital.
10.45 Gramofoonplaten.
11.00 KRO-Boys.
11.3012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H, 301 m.
AVRO-Uitzending.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwjjding. Gramofoonplaten,
10.30 Viool en piano.
11.00 Huish. wenken.
11.30 Orgelconcert en zang.
12.30 Gramofoonplaten.
I.30 Omroeporkest en Gramofoonplaten,
3.00 Knipcursus.
4.00 Pianospel.
4.30 Kinderkoorzang.
5.00 Voor de kinderen.
5.30 Omroeporkest en Gramofoonplaten,
7.05 Kinderkoorzang.
7.30 Kwartetconcert.
7.50 Gramofoonplaten.
8.00 Berichten.
8.10 Kovacs Lajos' orkest.
8.30 Kampeerliedjes.
8.45 Kovacs Lajos' orkest.
9.10 Hoorspel.
9.30 Mandolineconcert.
9.40 Kovacs Lajos' orkest
10.00 Mandoline-orkest.
10.10 Kovacs Lajos' orkest.
10.30 Reportage „Hocapolis".
II.00 Berichten.
11-1' '2.00 Gevar. concert van de
polis".
