Radio-programma
Abonneert U op dit blad
Op en om het Binnenhof.
ïlafku^hanA
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
HELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 4 JULI 1936
Geen weercorpsen in
Nederland.
De uitkeeringen aan
werkloozen.
De nieuwe studio van de
A.V.R.O. geopend.
Hoe groot is de bevolking in
Nederland
6 meter manufacturen onder haar
kleeren verborgen.
De vrouw die haar schoondochter
opsloot veroordeeld.
De avonturen van een
zwemmer met een zeehond
Wat wèl en wat niet decadent is.
De overstroomingen in Texas.
Muziekcorps van Hitler's lijfgarde
verongelukt.
Weekkromek
Bij het afdeelingsonderzoek in de Eerste
Kamer van het ontwerp van wet houdende
voorzieningen omtrent weerkorpsen bleek, dat
het vrij algemeen met instemming gegrond
op een gevoel van noodzakelijkheid werd
ontvangen.
Enkele leden verklaarden intusschen. zich
in geenen deele met deszelfs strekking te
kunnen vereenigen.
Deze leden achtten de indiening van het
onderhavige voorstel het noodlottige, zij het
natuurlijke, gevolg van de hier te lande ge
voerde partijpolitiek.
De voorgestelde regeling is, naar hun mee
ning geheel gericht tegen een, in aanhang
wassende, bevolkingsgroep, die wars is van
de bovengeschetste praktijken, te weten de
nationaal-socialistische beweging in Neder
land.
Vele leden verklaarden, zich met de strek
king van de voorgestelde regeling ten volle
te kunnen vereenigen. Zij waren van oordeel,
dat toepassing ervan in de toekomst van
groot nut zal kunnen zijn, in positief opzicht,
omdat zij het taak en roeping van de over
heid achtten, zooveel mogelijk orde, rust en
veiligheid binnen de landsgrenzen te verze
keren, reden, waarom particulieren zich huns
inziens niet op dat gebied van overheidszorg
mogen begeven door de stichting van weer
korpsen, in negatief opzicht, omdat de hier
aan het woord zijnde leden van meening wa
ren, dat de veiligheid van den staat gevaar
loopt, indien zoodanige korpsen worden in
standgehouden. De oprichting toch van het
eene korps veroorzaakt indirectelijk de stich
ting van het andere, hetgeen op den duur
slechts tot burgeroorlog kan leiden, gelijk
zulks in Oostenrijk het geval is geweest.
Mitsdien moet k priori van overheidswege
krachtdadig de vorming van zulke korpsen
worden tegengegaan. Deswege juichten deze
leden toe, dat dit wetsontwerp is ingediend.
Jlededeeltngen van den minister naar
aanleiding van opmerkingen uit de
Tweede Kamer.
In een nota naar aanleiding van het verslag
betrefende de aanvullingsbegrooting van
sociale zaken voor 1936 deelt de minister mede,
dat de regeering tot haar leedwezen aan
den aandrang om tot nog verdere verhoo
ging van het uitgetrokken bedrag voor
kleeding, schoeisel en beddegoed aan on
dersteunde en te werkgestelde werkloozen
over te gaan, gelet op den financieelen toe
stand van het rijk, niet kan voldoen.
Evenmin kan zij voldoen aan het verlangen
om een uitkeering in eens van 50 per gezin
te verstrekken.
Er moge op worden gewezen, dat voor 1935
voor den z.g.n. B-steun niet een bedrag van
2.000.000, doch van slecht ongeveer 1,700.000
beschikbaar werd gesteld. Immers is van
2.000.000, doch van slechts ongev. 1.700.000
besteed voor verhooging van de Kerstgave
1934.
Het is den minister niet bekend, dat de par-
tiouliere liefdadigheid nog altijd te veel geremd
zou worden. Hij is zelfs van meening, dat hij
bezwaarlijk kan aannemen, dat, zooals in het
verslag is opgemerkt, bijna elk bedrag, dat
van die zijde verstrekt wordt, op den steun in
mindering zou worden gebracht.
De minister geeft de verzekering, dat dit
geenszins zijn bedoeling is, en, indien er ge
meentebesturen zijn, die op de gesignaleerde
wijze te werk gaan, zulks derhalve in strijd
is met zijn opvattingen.
Ook de minister is van meening, dat er
naast de ondersteunde en te werk gestelde
.Werkloozen anderen zijn, die hoewel niet
werkloos, in even grooten nood verkeeren. Het
is echter onmogelijk die personen in de rege
ling van den z.g.n. B-steun te betrekken.
Geen verhoogde uitkeeringen.
Tot verhooging van de steunuitkeering
in het algemeen kan de regeering, gelet
op den financieelen toestand van 's rijks
kas, onmogelijk besluiten.
Dit neemt echter niet weg, dat als blijkt,
dat een bepaalde gemeente in een te laag ta
rief van steunverleening is ingedeeld, tot ver
hooging van de tariefsklasse voor die gemeen
te wordt overgegaan.
De minister kan geen vrijheid vinden de per
centages voor de groote gezinnen ook bij hoo-
gere loonen te verhoogen. Naar zijn meening
is ten deze reeds de uiterste grens bereikt.
De heer Vogt benoemd tot ridder bi
de Orde van Oranje Nassau.
Donderdag heeft te Hilversum de officieele
opening van de nieuwe A.V.R.O.-studio plaats
gehad.
Om twee uur arriveerde de directeur-gene
raal der P.T.T., Ir. M. H. Damme, die een rede
uitsprak, waaraan wij ontleenen:
Alvorens enkele woorden te spreken met
betrekking tot de feestelijke gebeurtenis, her
innerde spr. aan de opening van de nieuwe
Uitzendzaal in 1927 door thans wijlen minis
ter de Vegte. Deze deelde toen mede, dat het
aantal luisteraars gestadig toenam en onge
veer 35,000 bedroeg. Thans is dit cyfer
200,000, wat zeker boekdeelen spreekt. Het
zelfde geldt voor de oplaag van het omroep
blad. Einde 1926 ongeveer 30,000 exemplaren,
einde 1935 ongeveer een kwart millioen. Ook
het bedrag van de geheel vrijwillige luister-
vinkbijdrage, dat einde 1926 ongeveer
125,000 en over 1935 ongeveer 660,000 be
droeg. geeft een duidelijk beeld van den
groei. Na deze korte opsomming van cijfers,
kwam spr. tot het eigenlijke doel van deze
feestelijke bijeenkomst, de herdenking van
het feit, dat de A.V.R.O. thans de beschik
king heeft over een nieuw studio-complex.
Voortgaande zeide spr. dat er in de leiding
van het A.V.R.O.-bedrijf een man is, voor
wien het vandaag wel zeer in het bijzonder
een feestdag is, die, hoewel hem teleurstellin
gen in zgn arbeid en streven niet gespaard
z'jn gebleven, steeds energiek en kundig is
Voortgegaan met het vervullen van de taak.
die hem op de schouders werd gelegd, een
man, van wien het, als men van de A.V.R.O.
spreekt, bijna onmogelijk is den naam niet te
noemen, n.1. de directeur Willem Vogt. Zich
wendende tot den heer Vogt, zeide spr., dat
het hem een groot voorrecht is te kunnen
meedeelen, dat het de Koningin heeft be
haagd hem op voordracht van den minister
van binnenlandsche zaken te benoemen tot
ridder iff de orde van Oranje-Nassau. (Ap
plaus).
Spr. verklaarde tenslottte de A.V.R.O.-
studio's voor geopend.
DE TIJDELIJKE VERLAGING VAN
PENSIOENEN.
Afgewezen door het A.C.O.P.
Dezer dagen is het comité ter behartiging
van de algemeene belangen van overheids
personeel (A.C.O.P.) in buitengewone ver
gadering bijeen geweest in verband met
de verschijning van het wetsontwerp tot her
berekening van pensioenen van burgerlijke en
militaire ambtenaren.
In de aangesloten bonden heerscht alge
meene teleurstelling en ontstemming over de
omstandigheid, dat de regeering, ondanks de
verwerping van de wetsontwerpen in zake
vaste huren, enz. een voorstel tot verminde'
ring van de burgerlijke en militaire pensioe
nen bij de Tweede Kamer aanhangig heeft
gemaakt.
Het A.C.O.P. is van oordeel, dat het een
zijdig karakter der aanpassingspolitiek hier
door nog weer sterker dan reeds te voren in
het licht treedt.
Het comité sprak verder als zijn meening
uit, dat de voorgenomen herberekening, als
'zijnde het aantasten van door eigen arbeid
en premiebetaling verkregen rechten, princi
pieel onaanvaardbaar moet worden geacht.
Over het eerste kwartaal van 1936 steeg
de bevolking van Nederland van 8,474,409
inw. op 1 Januari tot 8,485,064 op 1 April.
Deze bevolkingstoename met 10,555 inw,
over %en vierde gedeelte van een jaar is, in
vergelijking met de totale bevolkingstoene
ming over de laatste jaren, aan den lagen
kant; deze vermeerdering bedroeg over de
jaren 1933, 1934 en 1935 resp. 107.302, 91,898
en 82,403 inw.
Noor-Brabant steeg van 975,094 tot 977,718
inw., Gelderland van 891,250 tot 892,075,
Zuid-Holland van 2,078.735 tot 2,081,230, Noord
Holland van 1,614,388 tot 1,615,433, Utrecht
van 452157 tot 453,335, Friesland van 415,171
tot 415,733, Overijsel van 553,561 tot 554,609,
Groningen van 413,199 tot 413,724 en Drenthe
van 238,377 tot 238,971. Daarentegen daalde
het aantal inwoners in de provincie Zeeland
van 253,024 tot 252,999 en in Limburg van
589,453 tot 589,237.
Van de gemeenten met meer dan 20,000 inw.
moest o.m. Den Helder een gering verlies
boeken. Amsterdam steeg van 781,643 tot
781,987 inw., Rotterdam van 595,448 tot
596,477 inw., Den Haag van 482,406 tot
482,755 inw.
Bovenstaande gegevens zijn ontleend aan
het Maandschift van het Centraal Bureau
voor de Stastistiek.
Binnenland
Drie vrouwen aangehouden.
Dezer dagen heeft een rijksambtenaar te
Kerkrade in de onmiddellijke nabijheid van
de Duitsche grens aan de Nieuwstraat drie
vrouwen aangehouden, daar hij hen verdacht
stof onder hun kleeding te hebben verpakt,
om dat frauduleus over de grens te brengen.
Het optreden der smokkelaarsters was zoo
hardhandig, en hun verzet van dien aard,
dat de ambtenaar twee waarschuwingsscho
ten in de lucht loste. Toen assistentie kwam
opdagen, hadden twee smokkelaars reeds
kans gezien op Duitsch gebied te vluchten.
Een van hen werd gearresteerd en naar het
hoofdbureau van politie gebracht. Zij was
woonachtig in de Duitsche gemeente Merk-
stein en had onder haar kleeren verborgen
zes meter manufacturen, die in beslag wer
den genomen. Het incident verwekte aan de
grens een grooten volksoploop.
Het gerechtshof heeft de 63-jarige vrouw
C. H., uit Meeden, thans gedetineerd, tot
twee jaar gevangenisstraf veroordeeld we
gens opsluiting en mishandeling van haar
schoondochter.
De procureur-generaal had vijf jaar ge-
eischt. De rechtbank te Groningen, had
haar eveneens tot twee jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Het dier wedijverde met den
mensch.
Men schrijft uit Sexbierum aan de N.R.Ct.l
Nu de warmere zomerdagen gekomen zijn
en de menschen zich weer hebben aangepast
aan het heerlijke weer, behoort een frisch
zeebad tot de dagelijksche gewoonten van
Frieslands jeugd.
Zoo werd ook dezer dagen weer druk ge
oefend, toen een der zwemmers een klage
lijk geluid hoorde, wat hem het ergste deed
vreezen. Maar al spoedig werd hij gerust ge
steld, toen een jonge zeehond kwam aan
zwemmen en geen blijk gaf van eenige
schuwheid ten opzichte van zijn watergenoot.
Van kennismaking kwam vriendschap en al
spoedig zwom de zeehond rustig naast zijn op
passer, alsof het de gewoonste zaak ter we
reld was. Een snel duiken van den zwemmer
bracht wel even den zeehond uit den koers,
maar spoedig zwommen ze weer schouder
aan schouder, hoofd aan kop, tot groot ver
maak der zwemmende jeugd.
Toen dan eindelijk het uurtje van zwem
men voorbij was, werd de zeehond naar die
per water gebracht, maar niets kon dezen
weerhouden om toch vooral b(j zijn nieuwen
makker te blijven.
Goede raad bleek duur te zijn, zoodat het
zeehondje mee naar huis werd genomen,
waar het een verblijfplaats kreeg in een z.g.
dobbe, een drinkplaats voor het vee, midden
in een weiland.
Den volgenden avond werd de zeehond
wederom mee naar zee genomen en opnieuw
zag men een schitterend waterfeest. Al dui
kende en zwemmende wedijverden mensch en
dier totdat het zeehondje opgaf en zich een
veilig rustplaatsje koosop den rug van
zijn begeleider. En van deze plaats af genoot
hij van een tochtje temidden van zijn element.
Des avonds werd de zeehond opnieuw mee
naar het dorp genomen naar zijn tijdelijke
verblijfplaats. Nu evenwel zijn voeding tot
moeilijkheden aanleiding gaf en versche ha
ringen werden versmaad, leek het alsof dit
avontuur snel een einde zou nemen. Een paar
dagen werden levertraan en melk met zach-
ten drang gevoerd en zou men daarna zich
voor het feit zien geplaatst, dit moederlooze
diertje aan den dood prijs te geven, ware het
niet dat Artis te Amsterdam prijs stelde op
bezit van dit zeehondje.
Zoo nam dit avontuur een onverwachte
wending.
Buitenland
In een onlangs afgekondigde order heeft
de onder-secretaris van de Italiaansche fas
cistische partij verklaard, dat het ontblooten
van het hoofd door het afnemen van den
hoed een „decadente" wijze van groeten en
eerbied betuigen is. De fascist heft den arm
op en neemt zijn hoed niet af.
Twintig personen verdronken.
In het Zuiden van Texas hebben aanhou
dende regens en was der rivieren verwoes
tende overstroomingen veroorzaakt.
Voor zoover op het oogenblik bekend is,
zijn twintig personen om het leven gekomen,
terwijl 14 menschen vermist worden. Veel vee
is verdronken. De oogst heeft zeer geleden.
De schade wordt geschat op meer dan een
millioen dollar.
Dooden en gewonden.
De muziekkapel van de S.S.-lijfgarde van
Adolf HiUer, welke Woensdagmiddag in twee
autobussen van een concert-reis in West-
Duitschland terugkeerde, is tusschen Burg en
Genthin in botsing gekomen met een vracht
auto met aanhangwagen. De wagen slipte op
den door den regen glad geworden weg en
de aanhangwagen sloeg tegen de tweede
bus van de muziekkapel. Hierbij werden twee
inzittenden op slag gedood, twee stierven op
weg naar het ziekenhuis, terwijl bovendien
nog 6 inzittenden ernstig werden gekwetst, be
nevens een aantal licht.
De reisbelasting voorloopig van de baan! - De Indische buiten-
gewesten krijgen een gedecentraliseerde bestuursregeling. - Het
Amsterdamsche Raadhuis. - Verlenging werkioosheidssubsidiefonds
Den Haag, 2 Juli 1936.
De zittingsperiode der Tweede Kamer van
dit jaar loopt ten einde; nog deze week zal
de zomerrust wel intreden. Die hoogstwaar
schijnlijk nog vóór den vermaarden derden
Dinsdag eindigt, wijl nog verschillende be
langrijke zaken voor dien tijd haar beslag
dienen te krijgen. Zoo wordt reeds dadelijk in
de afdeelingen het ontwerp aangaande de re
organisatie van het spoorwegbedrijf behan
deld. Dat kan zeker niet tot ver in het na
jaar blijven wachten, wat het openbare debat
betreft.
Deze week zou het ontwerp aangaande de
reisbelasting in de Tweede Kamer in behan
deling komen, doch reeds bij het vaststellen
van de agenda was men zoo verstandig, de
materie van de werklijst af te voeren, 't Had
geen zin, de afdoening te forceeren, nu er
dit jaar in de practijk toch niets meer van
terecht kon komen!
De zittingen van Dinsdag en Woensdag
zijn heengegaan met bespiegelingen over In
dische aangelegenheden. Er waren een paar
suppletoire begrootingen, welke aanleiding
gaven tot een algemeen debat. Daarvan was
het belangrijkst de materie, verband houdend
met de geprojecteerde decentralisatie van het
bestuur der Indische buitengewesten. De be
doeling is, te komen tot drie gouvernementen!
Sumatra, Borneo en de Groote Oost (het
overige gebied buiten Java en Madoera). De
straks te releveeren antwoord-rede van dr.
Colijn geeft de eigenlijke strekking van een
en ander aan. Thans zij genoeg te vermelden,
dat de Kamer de decentralisatie stellig wilde,
maar de voorbereiding stond een groot deel
der Kamer niet aan. Hiervan gaven de heeren
Joekes (V.D.), Cramer (S.D.), Van Poll
(R.K.) en Effendi (Comm.) blijk. De benoe
ming van gouverneurs was h.i. geen waar
borg, dat de zaken op doortastende wijze
zouden worden aangepakt, men begeerde Re
geeringscommissarissen als uitvoerders van
den wil van het centrale gezag, en geen voor
namelijk op eigen gezag aangewezen gou
verneurs, die waarschijnlijk met de residenten
overhoop zouden komen te liggen.
Dit maakte ten slotte het kernpunt uit van
de gehouden gedachtenwisseling.
Dr. Colijn poogde natuurlijk eerst de Ka
mer voor het oorspronkelijke plan te winnen.
Hij begon met te wijzen op de lange (30-
jarige) voorbereiding van de decentralisatie-
mogelijk. In '22 werd de decentralisatie van
Java aangevat. De hoofdgedachte was: Na
streving van de Staatkundige ontwikkeling en
overbrenging, gedeeltelijk, van de centrale be
moeiing naar lagere organen.
Thans heeft men een tienjarige ervaring
met die hervorming op Java, met de instel
ling der drie provincies, en zij kan niet be
vredigend worden genoemd. Waarom? Er ont
brak een welomlijnde regeling der financieele
gevolgen, en er deed zich een gebrekkige ver
houding voor tusschen het centrale gezag en
de autonome deelen. Zoo lang de decentrali
satie beperkt bleef tot Java en Madoera
moest het centrale bestuur onverkort blijven
bestaan voor de overige gewesten, en dat was
een kostbare geschiedenis. Erger bleek de
innerlijke wrijving daardoor, want zoolang het
centrale apparaat bleef bestaan, bemoeide het
zich toch ook met de gedecentraliseerde ge
bieden.
Aan die onlogische organisatie kan een
einde komen als de hervorming over het ge-
heele grondgebied wordt doorgevoerd, aldus
verder de minister van Koloniën. Het decen
tralisatieplan voor de buitengewesten heeft
altijd een onverbrekelijk deel uitgemaakt van
den ganschen opzet, benadrukte Z.Exc., reeds
in 1906 kwam de zaak aan de orde.
Dr. Colijn herinnerde eraan, dat minister
De Graaff in 1930 een uitspraak van de
Kamer heeft bewerkstelligd (het z.g. „be
ginselplan") en de bewindsman verzekerde,
dat het aanhangige ontwerp niet anders is
dan een uitwerking van dat beginselplan. Het
gaat ook niet aan te zeggen, zoo ging Z.Exc.
voort, dat de Kamer niet tijdig over de mate
rie is gehoord. De minister heeft de huidige
gelegenheid geschapen om het beloofde „full-
dress debat" te voeren Men kan thans in vrij
heid beslissen, verzekerde dr. Colijn, erop
wijzend, dat de Volksraad het voorgestelde
met 44-4 stemmen aanvaardde.
In 't algemeen wordt beoogd een staat
kundige opbouw der buitengewesten, maar
finnen het kader van een nieuwe administra
tieve organisatie. Een decentralisatieplan, dat
zulks niet bedoelt, heeft geen aantrekkelijk
heid voor den minister, gelijk hij verklaarde.
„Ik heb niet voor niets 30 jaar daarvoor ge
streden!" riep de bewindsman uit.
Z.Exc. zag de vorming der groote gewesten
als een middel om de zaak op gang te bren
gen, want het doel is zoo spoedig mogelijk
tot provincies te komen.
Met handhaving van het zelfbestuur der
adat-gemeenschappen.
Er moet komen aldus ging Z.Exc. voort
een goede verdeeling tusschen wat onher
roepelijk door het centraal gezag en door de
regionale sfeer behartigd dient te worden,
om niet in de „geboortefout" van het Java-
sche systeem te vervallen, dat wel „een
caricatuur van een bestuurshervorming" is
genoemd. Een juiste grondslag is dus noodig.
Voorts wees Z.Exc. erop, dat de geprojec
teerde adviseerende raden een groote stimu
lans zullen opleveren in de richting van het
scheppen der provincies.
Dr. Colijn noemde de huidige methode on
gelooflijk kostbaar. Het centraal gezag werkt
ontzettend traag. Een eenvoudige zaak
nopens grondaankoop werd eventjes 5 jaar
sleepende gehouden en een kwestie om 40
aangaande vernieuwing van ijzeren spijlen
eener opium-verkoopplaats vorderde 17 maan
den van overleg met... 34 ambtelijke rappor
ten! Het centralistisch karakter van het be
stuur noemde dr. Colijn onhoudbaar. Ver
nadering moet er komen, anders loopt het
hopeloos vast.
De grens der locale bemoeiing ligt bij het
begin der taak van het centrale gezag.
De vrees was geuit, dat de regionale mid
delen wel eens tekort zouden schiepen. Dan
zal geschieden wat hier met noodlijdende ge
meenten gebeurt, zoo zei de premier, de cen
trale regeering moet dan helpen.
Dr. Colijn betwistte met stelligheid, dat
deze „saneering" eigenlijk „bezuiniging" be-
teekent. Hij betoogde, dat de tegenwoordige
bestuurstaak ver is uitgegroeid boven de
oude staatsgedachte. Het gaat thans niet
alléén om handhaving van het gezag. Eén
recept is onmogelijk. Gebeurt dat toch, dan
moet men aanvaarden, dat een school onder
de Dajaks er precies eender uitziet dan een
op Java. „Dat is de practijk"!
De „Saneering" beteekent ook, dat hetgeen
in Indië op financieel gebied gebeurd is, geen
eindpunt mag zijn. Stilstand is onmogelijk, is
ook in strijd met onze roeping van koloniale
mogendheid, zoo zei de heer Colijn, men zou
ook te groote spanningen oproepen. Het volk
moet inzicht worden bijgebracht in wat mo
gelijk en wat onmogelijk is. De medewerking
der bevolking is noodig voor de meestdoel-
matige aanwending der aanwezige middelen.
„Dat is de saneering der Indische huishou
ding"! verzekerde de minister. Zelfwerkzaam
heid, zelfverantwoordelijkheid, zelfbekostiging
zijn noodig om tot een bescheiden welvaart te
komen.
De heer Van Poll kreeg te hooren, dat ver
mindering van uitgaven niet het doel van het
voorstel is. Met hetzelfde geld zal men méér
kunnen doen. Evenmin ligt zwaardere belas
ting in het voornemen, hoewel deze zaak de
locale ressorten aangaat.
Dr. Colijn kwam tot het denkbeeld, eerst
Regeeringscommissarissen te zenden. „Moeten
wij het hier beter weten dan de Indische Re
geering?" vroeg Z.Exc. Moeilijkheden zullen
zich altijd voordoen. Het voorstel is vrucht
van 30 jaar arbeid, en behoort eindelijk in
uitvoering te worden genomen, vond de
minister, die erop wees, dat het een nieuwe
phase der Nederlandsche koloniale politiek
beteekent.
Bij de replieken was het mr. Joekes, die
voor de oppositie uitvoerig sprak. H(j vond,
dat, als de Kamer, door (b(j amendement) af
stemming van den betreffenden post, uit
spreekt, dat zij geen gouverneurs wil, maar
een nieuw voorstel verwacht tot benoeming
van Regeeringscommissarissen, dit ongetwij
feld de instemming zal vinden van den Volks
raad. Op die wyze achtte de afgevaardigde
waarborg aanwezig, dat de reorganisatie met
grooten spoed ter hand zal worden genomen.
De heer Joekes diende dan ook dusdanig
amendement in.
Dr. Colijn had eerst staatkundige beden
kingen tegen het reeds eerder aangekondigde
amendement geopperd, doch de heer Joekes
had door een formeele wijziging de bezwaren
weggenomen. De minister bleek voor het ge
voelen der Kamer ontvankelijk, maar vond,
dat, bij aanneming van het amendament, het
geld voor de Commissarissen er niet is, en
dus weer een nieuw ontwerp, met den aan
kleve van dien, noodig zou zijn. Daar voelde
de minister bitter weinig voor. Dan liet hij
de zaak maar liever voorloopig rusten. Echter
wist hij een uitweg. Art. 1 der Ind. Staats
regeling maakt mogelijk, aldus Z.Exc., de In
dische Regeering te verzoeken in plaats van
gouverneurs Regeeringscommissarissen aan te
stellen. Laat de heer Joekes zijn amendement
dus intrekken, vroeg de minister, dan zal ik
een offer zien te brengen.
Maar de heer Joekes ging daar niet aan
stonds op in. Zoo had hij geen zekerheid.
Eerst toen dr. Colijn onomwonden verklaarde,
de benoeming van Regeeringscommissarissen
te zullen bevorderen, trok de heer Joekes zijn
amendement in, zijn dank betuigend voor het
soelepe overleg van den minister met den
Kamer.
Welk woord van hulde inderdaad verdiend
mocht heeten!
De materie werd zonder stemming aan
vaard, met de tegen-aanteekening der Com
munisten.
De Kamer heeft vervolgens allerlei ontwer
pen en conclusies op verzoekschriften afge
daan. Van die ontwerpen mag allereerst ge
noemd worden dat betreffende den bouw van
een nieuw Amsterdamsch Stadhuis. Men
weet, dat de hoofdstad het Koninklijk Paleis
aan den staat „om niet" heeft afgestaan en
dat de Regeering 10 millioen beschikbaar
heeft gesteld voor den bouw van een nieuw
Stadhuis. Minister Oud noemde dit accoord
tusschen Den Haag en Amsterdam, „een na
tionale daad", waarvoor in zeer sterke mate
burgemeester De Vlugt lof toekomt voor zijn
ijver in deze. De Kamer vond dit ook, op
één uitzondering na. De heer Vervoorn
(Plattel.) wierp roet in het vreugde-eten door
aanmerking te maken op het bedrag van
10 millioen. Hij had een en ander „goed-
kooper" willen opzetten. En of de minister
nu al betoogde, dat een oud, historisch ge
bouw als het Paleis, gewrocht door den we
reldvermaarden Jacob van Campen, en
sedert meer dan een eeuw beschikbaar voor
de Koninklijke familie zich niet laat ver
kwanselen, en dat Amsterdam een groot
offer bracht door dit kostbare bezit voor
goed af te staan, de afgevaardigde was niet
te bekeeren en vond, dat, waar Carnegie in
dertijd voor ruim 3 millioen gulden zjjn Vre
despaleis kreeg, in dit geval 10 millioen veel
te veel was. Zelfs waagde hij zich aan da
enormiteit, dat de rechten van Amsterdam
op het gebouw „verjaard" warenEn
dus de Staat het Paleis eigenlijk kalmpjes
kon inpikken!
De Kamer lachte maar eens om deze din
gen en gaf volgaarne haar viat aan het voor
stel, dat mede de werkgelegenheid zoozeec
toen goede zal komen. Doch de heer Ver
voorn liet zijn tegenstem aanteekenen.
Over de verlenging, met 3 jaar, van het
Werkioosheidssubsidiefonds, werd verder nog
een poosje geboomd. De heeren Drees (S.D.)
en Steinmetz (R.K.) kwamen klagen, dat het
Rijk de lasten nog steeds veel te veel op de
gemeenten afwentelt.
Minister Oud betoogde, dat het fonds een
rechtvaardigder verdeeling der lasten heeft
bewerkstelligd, het dus aan zijn doel heeft
beantwoord.
De heer Drees had een amendement, om
een commissie van advies in te stellen, te
hooren over de uitvoering der wet. De be
windsman bleek voor dat denkbeeld te voelen
en nam het over.
De Kamer heeft overigens verscheidene
zaken behandeld, waarover ik in dit bestek
maar niet zal uitweiden. Op het moment, dat
ik dit schrijf, staan nog diverse belangrijke
zaken op de agenda, o.a, een interpellatie
van den heer De Visser (Comm.) over de
IJmuidensche visschersstaking en over inge
trokken steun aan visschers.
Wil men inderdaad nog deze week gereed
komen, dan zal men „poot-aan" moeten
spelen!
Parlementariër.
ZONDAG 5 JULI.
Hilversum I. 1875 m.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VARA, 8.00—12.00 AVRO.
8.55 Orgelspel.
9.00 Berichten, tuinbouwpraatje
9.30 Orgelspel.
10.00 Voordracht.
10.30 Ned. Herv. Kerkdienst.
12.00 Welkomstwoord.
12.15 Het Omroeporkest.
12.25 Reportage AVRO-Feest,
12.35 Kovacs Lajos' orkest.
12.45 Reportage AVRO-Feest.
12.55 Orgelspel.
1.05 Reportage AVRO-Feest.
1.15 Community singing.
1.30 Reportage.
I.45 Het Omroeporkest.
2.00 Muziek en reportage.
2.30 Kovacs Lajos' orkest.
3.00 Muziek en reportage.
4.00 De ballons stijgen op.
4.50 Toespraak.
4.58 Orgelspel.
5.00 Gramofoonplaten.
5.30 Sportreportage.
5.55 Sportberichten ANP.
6.00 Dansmuziek.
6.30 Reportage Zomerfeest.
7.00 Fragmenten van het Zomerfeest (Gr.pl.)
7.58 Mededeelingen.
8.00 Berichten ANP.
8.15 Omroeporkest en solisten,
9.00 Radio-Journaal.
9.15 Orgelconcert.
9.25 Causerie over de nieuwe studio.
9.45 Kovacs Lajos' orkest, AVRO-Girls en or
gelspel.
10.30 Kovacs Lajos' orkest en Accordeon-trio.
II.00 Berichten ANP.
11.1012.00 Dansmuziek,
Hilversum H, 301 m.
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45
KRO, 8.15 VARA, 9.45—11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding, zang en orgelspel.
9.30 Gramofoonplaten,
9.45 Hoogmis.
11.30 Gramofoonplaten.
12.15 KRO-orkest (Om 1.00 Boekbespreking).
2.00 Godsd. onderricht,
2.30 KRO-symphonie-orkest.
3.15 Zang en piano.
3.30 KRO-Symphonie-orkest.
4.00 Ziekenlof.
5.00 Gewijde muziek.
5.20 Ned. Herv. Kerkdienst. Hierna: Gewijde
muziek.
7.45 Sportnieuws.
7.50 De St. Jozefsgezellenvereeniging,
8.10 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 Opnamen van het VARA-Zomerfeest (Om
ca. 9.00 Toespraak).
9.45 Sopraan, piano en gramofoonplaten.
10.30 Berichten ANP.
10.35 Gramofoonplaten.
10.4011.00 Epiloog.
MAANDAG 6 JULI.
de
Hilversum I. 1875 m.
Algemeen programma, verzorgd door
VARA.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voordracht.
10.35 Gramofoonplaten.
11.00 Vervolg voordracht.
11.20 Gramofoonplaten.
12001.45 „Orvitropia" en gramofoonplaten.
2.00 Gramfoonplaten.
2.30 Kamermuziek.
3.00 Voordracht.
3.30 „De Flierefluiters" m.m.v. solist
gramofoonplaten.
4.30 Kinderuurtje.
5.00 Gramofoonplaten.
6.00 Orgelspel.
6.30 Muzikale causerie.
en
7.00 Erasmus-herdenking.
7.40 Viool en piano.
8.03 Herh. SOS-Ber.
8.05 Nieuwsber. ANP.
8.10 Gramofoonplaten,
9.00 „De Bohemians".
10.00 Berichten ANP.
10.05 „Fantasia".
11.0012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H, 301 m.
NCR V-uitzending,
8.00 Schriftlezing.
8.159.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.00 Chr. lectuur.
11.3012.00 en 12.15 Gramofoonplaten,
12.30 Orgelconcert.
2.00 Gramofoonplaten,
2.35 Causerie over kamerplanten.
3.153.45 Gramofoonplaten,
6.30 Vragenhalfuur.
7.00 Berichten.
7.15 Vragenhalfuur.
7.45 Reportage.
8.00 Berichtent.
8.15 Chr. Mondaccordeonclub „Excelsior".
9.00 Betrekkingen tusschen Utrecht en Hon
garije.
9.30 De Hollandsche Kamermuziekvereeni-
ging.
9.55 Berichten ANP.
10.00 Vervolg concert.
10.20 Gramofoonplaten.
10.50 Vervolg concert.
11.15—12.00 Gramofoonplaten.
DINSDAG 7 JULI.
Hilversum I. 1875 m.
AVRO-uitzending, 6.30 RVU.
8.00 Orgelspel,
8.15 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding. Gramofoonplaten,
10.45 Voor de vrouw.
11.15 Jaarvergadering van den Kon. Ned<
Middenstandsbond.
12.00 Het Omroeporkest en gramofoonplaten-
2.00 Gramofoonplaten en voordracht.
3.00 Het Lyra-Trio.
3.45 AVRO-Aeolian-orkest,
4.30 Radio-kinderkoorzang,
5.00 Voor de kinderen.
5.30 Gramofoonplaten,
5.45 Dansmuziek. j
6.30 RVU „Genève en de intern, toestand", j
7.00 Kinderkoor „Zanglust",
7.30 Boekbespreking.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen,
8.10 Gevar. programma.
10.30 Zwitsersche volksmuziek.
11.00 Berichten ANP.
11.10—12.00 Ensemble Pali.
Hilversum H, 301 m.
KRO-uitzending,
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.30—12.00 God3d. halfuur.
12.15 Gramofoonplaten en KRO-Melodisten,
2.00 Vrouwenuur.
3.00 Gramofoonplaten.
5.00 KRO-orkest (Om 5.45 Felicitatie-bes
zoek).
6.15 Zwemcursus.
6.30 KRO-orkest.
7.00 Berichten.
7.15 De heilige martelaren van Gorcum,
7.35 Sporthalfuur.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.10 Sted, Orkest Maastricht,
9.00 Schaakles.
9.15 KRO-orkest.
10.00 De KRO-Boys.
10.30 Berichten ANP.
10.35 John Kristel's orkest.
11.3012.00 Gramofoonplaten.
