Radio-
ram ma
Op reis
Avonturen
aan den lagen wal
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
Beschieting van
Badplaats.
een
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 23 JULI 1936
De reis van de Koningin
en de Prinses.
Het bezoek van minister Colijn
aan Engeland.
Nederlandsche Spoorwegen.
De opheffing van de sancties
tegen Italië.
De K.N.S.M. en de onrust
in Spanje.
Paspoort-Visum-en Douane
voorschriften.
Binnenland
Het verkeersongeluk op den
Scheveningschen weg te
's-Oravenhage.
Inbraak te Haarlem.
Het verwaarloosde kind.
Zware straffen voor straatroovers.
Botsing tusschen auto en tram.
Reist daarom
nooit zonder
Het verzwijgen van verdiensten
door steuntrekkenden.
Inbreker in een woonwagenkamp
gearresteerd.
Een hoofdige boer.
Jeugdige dieven.
Een dorp afgebrand.
Ernstig autobusongeluk in
Frankrijk.
Vele schepen in Poolzee
ingevroren.
FEUILLETON.
Twee man in een
kano en wat hun
ti urr overkwam
Zy blijven twee weken te Howald.
Koningin Wllhelmina en Prinses Juliana
zijn Dinsdagmorgen om half tien met haar
uit 20 personen bestaand gevolg te Straats
burg aangekomen.
Na de ontvangst door de autoriteiten be
gaven zij zich per auto naar Hohwald. om
daar twee weken vacantie door te brengen»
Hartelijke begroeting te Hohwald.
Om half elf kwamen de Koningin en Prin
ses Juliana te Howald aan. De Inwoners had
den allen de vlag uitgestoken en een vroo-
Itjk zonnetje, na een nacht van slecht weer,
droeg er toe bij om het dorp een feestelijk
aanzien te geven.
Het hooge gezelschap werd ontvangen door
den sous-prefect van het departement van
den beneden-Elzas, met wien de vorstinnen
zich enkele oogenblikken onderhielden. Daar
na trokken zij zich In hun appartementen
terug.
Van zuiver particulieren aard-
Reu ter meldt uit Londen:
Het bezoek, dat dr. Coiyn aan Engeland
brengt, wordt als van zuiver particulieren
aard bestempeld.
Tot dusver heeft de Nederlandsche premier
geen officieel bezoek gebracht aan het depar
tement van buitenlandsche zaken.
De Nederlandsche legatie bewaart een vol
strekt stilzwegen over het bezoek. Men legt
er den nadruk op, dat de minister uitsluitend
een vacantlereis maakt.
Ontvangsten eerste halfjaar 44.T
(v.j. 49.2) mlllioen.
De geschatte ontvangsten der Nederland
sche Spoorwegen (incl. die der geëplolteerde
spoor- en tramwegen) hebben In Juni
7.366,388 (v.j. 8.339,000) bedragen. Gespe-
cificeerd waren de ontvangsten als volgt:
reizigers 4.042.800, bagage 78.100. brief
en pakketpost 149.588, goederen 2.942.400,
levende dieren en lijken 29.900, diversen
123.600, totaal 7.366.388.
De totale ontvangsten van 1 Januari af be
llepen 44.768.669 (v.j. 49.255.527), gemid-
del aantal kilometers in exploitatie van 1 Jan.
af 3429 (3557), dus ontvangst per dagkilo
meter 71.73 (76.52).
De mailvrachtschepen van de Stoomvaart-
Mij. Nederland en den Rotterdamschen Lloyd,
welke vóór de toepasing der sancties tegen
Italië Napels aanliepen, welke aanloophaven
tydens de sancties is veranderd in Marseille,
zullen voortaan alle gebruik maken van Genua
voor het in- resp. ontschepen van post en
passagiers. Als eerste schip ln uitgaande rich
ting zal het m.s. Kota Nopan (14 Aug. van
Rotterdam) de gewijzigde route volgen, ter
wijl als eerste schip in thuiskomende richting
Via Genua naar Amsterdam zal verstrekken
clë Poelah Roebiah (12 Aug. van Batavia).
(Sch.)
Hot 1() 11 bed rijf vindt normaal voort
gang.
Naar aanleiding van den onzekeren toe-
Stand, welke blijkens ontvangen telegrammen
in Spanje heerscht, heeft het A.N.P. de
directie van de Kon. Ned. Stoomboot Mij. ge
vraagd, of er speciale maatregelen zijn ge
troffen.
De directie deelde mede, dat ladingen voor
Spanje op de gewone wijze worden aange
nomen, waarbij men in aanmerking kan ne
men dat schepen, die naar Spanje vertrokken
zijn of op vertrek staan, dit land na onge
veer twee weken bereiken, ln welk tijds
verloop de situatie zich uiteraard geheel kan
hebben gewijzigd.
Wat de schepen der maatschappij betreft,
die zich op het oogenblik in Spanje bevin
den, is do Poseidon Maandagavond op nor
male wijze van Taragona vertrokken, terwijl
ook de Ajax in verschillende Spaansche ha
vens lading lost. zonder dat eenigerlei van
den gewonen gang van zaken afwijkende
mededeelingen zijn ontvangen.
De Kon. Ned. Toeristenbond A.N.W.B.
zendt ons een overzicht van verschillende
thans geldende pasvoorschriften, enz., voor
zoover deze voor toeristen van belang zijn.
Een aantal hiervan nemen wij over.
Paspoorten.
Voor een reis naar het buitenland moet
men als algemeenen regel voorzien zijn van
een geldig paspoort; voor België en Luxem
burg is een bewijs van Nederlandschap of
een Nederlandsch paspoort, dat niet langer
dan 5 jaar vervallen is, voldoende. Voor Bel
gië kan ook volstaan worden met een z.g.
toeristenkaart. verkrijgbaar bij de Belgische
diplomatieke en consulaire ambtenaren, on
der overlegging van een foto en bewijs, dat
men Nederlander is (kosten 1 belga).
Paspoorten vraagt men aan bij het ge
meentebestuur; de kosten voor het rijk be
dragen 5.waarbij nog eventueel gemeen
telijke en provinciale leges komen. Bij de aan
vrage (welke, evenals het afhalen, ln het al
gemeen persoonlijk dient te geschieden) moe-
14 3 onopgeplakte foto's worden overgelegd.
De geldigheidsduur is 2 jaren (verlenging
nog mogelijk binnen 6 maanden na afloop).
Een familiepaspoort kan worden uitgereikt
voor man, vrouw en kinderen tot 15 jaar; de
kosten voor het Rijk bedragen ƒ7.50, waar
bij nog eventueel gemeentelijke en provinciale
leges komen. In Duitschland kunnen kinde
ren beneden 15 jaar binnenkomen op een be
wijs van Nederlandschap speciaal voor reizen
naar Duitschland (Klnderausweis), dat voor
kinderen boven 10 jaar van een foto voorzien
moet zijn, in andere gevallen is het ge-
wenscht. Alleen gemeentelijke en eventueel
provinciale leges. In de praktijk kunnen ln
België kinderen beneden 15 jaar, mits door
hun ouder(s) vergezeld, vrij binnenkomen.
Voor Zwitserland kunnen kinderen tot 15
jaar binnenkomen op een bewijs van Neder
landerschap, hetwelk van een foto voorzien
moet zijn. Voor kinderen tot 10 jaar Is de
foto niet verplicht, echter wel gewenscRt.
Ook in Frankrijk kunnen kinderen tot 15 jaar
binnenkomen op vertoon van een bewijs van
Nederlanderschap met foto.
Ook bewijzen van Nederlanderschap moe
ten bij het gemeentebestuur worden aange
vraagd; de geldigheidsduur hiervan is 6 jaren.
Visa.
Het viseeren van paspoorten is voor Ne
derlandsche staatsburgers niet meer noodig
voor: Algiers, Andorra, Australië, België,
Canada, Ceylon, Costa Rica, Cuba, Cyprus,
Danzig, Denemarken, Duitschland, Estland,
Finland, Frankrijk, Groot Brittannië en N.
Ierland, Haïti, Iersche Vrijstaat, Italië, Ja
pan, Llchtensteln, Luxemburg, Marokko
(Sp.), Mexico, Monaco, New Foundland, Ni
caragua, Nieuw Zeeland, Noorwegen, Nyasa-
land, Oostenrijk, Panama, Portugal, N. en Z.
Rhodesië, San Marino, Siam, Spanje, Tsjecho-
Slowakije, Uruguay, IJsland, Zuid-Afrika
(Unie), Zweden en Zwitserland.
Voor de overige landen is een visum wel
vereischt, de handteekening van den pas
poorthouder moet dan vooraf gelegaliseerd
worden door den Burgemeester.
Het tweede slachtoffer overleden.
Men herinnert zich het ernstige ongeluk,
dat j.1. Vrijdag op den Scheveningschenweg
tegenover de Adr. Goedkooplaan te 's-Gra-
venhage heeft plaats gevonden en waarbij de
heer P. S. Postema door een wagen van lijn
8 werd gegerepen en op slag gedood.
Thans is ook zijn metgezel, de 56-jarige
heer J. P. A. Lamers, die door den wagen
gegrepen werd, aan zijn verwondingen over
leden.
De heer Lamers was gepensionneerd adju
dant-onderofficier van het Nederlandsche
leger, en heeft vroeger in Den Helder ge
woond.
830 gestolen.
Gisternacht is ingebroken in perceel Kleine
Houtstraat 53 zwart te Haarlem, waarin ge
vestigd is een heeren modezaak van den heer
Kostermans. De Inbrekers hebben een ruit uit
de winkeldeur gelicht en een geldkistje open
gebroken, waaruit zy een bedrag van f 830
hebben gestolen. Een van de bewoners, die ia
een vertrek naast den winkel sliep, heeft van
de inbraak niets gehoord. Vele vingerafdruk
ken zjjn op de winkelruit gevonden, doch de
politie heeft de inbrekers nog niet kunnen
vatten.
In verband met het geval van ergerlijke
kindermishandeling te Mill en St, Hubert vra;
neemt de Nw. Rott. Crt., dat de 3%-jarige
Hendrik van G. aan de ouderlijke macht is
onttrokken. Het kind is onder de hoede gestelei
van den voogdijraad te 's-Hertogenbosch en
is overgebracht naar Venlo, waar het in het
r.k. St. Jozefgestioht Nazareth een onderdak,
heeft gevonden.
t.t
5 Maart heeft de 29-jarige timmerman G.
F. van W. in de Dunklerstraat te 's-Graven-
hage aan een 55-jarige dame een tasch ont
rukt, waarin zich o.m, ongeveer 50 gulden
bevond.
Deswege werd hij Dinsdag door de Haag-
sche rechtbank veroordeeld tot een gevange
nisstraf van 1 jaar en 6 maanden.
Dezelfde straf werd opgelegd aan zijn mede
plichtige b(j deze berooving, den 23-jarigea
reiziger H. de L.
Zeeman zwaar gewond.
Maandagnacht tusschen half één en één
uur heeft op den 's-Gravendijkwal naby de
Coolhavenbrug te Rotterdam een ernstige
aanrijding plaats gehad tusschen een tram
wagen van lijn 15, bestuurd door den 35-jari-
gen A. van Dyk en een personenauto, waarin
behalve de chauffeur, de 36-jarige A. Seykens
uit Schiedam, gezeten waren drie opvarenden
van het in de Wilhelminahaven te Schiedam
liggen stoomschip Clare Hugo Stines I.
De chauffeur van de auto merkte te laat de
tram op, hetgeen, naar hij verklaarde, te wy-
ten was aan 't feit, dat een van de zeelieden
i voortdurend met een electrische zaklantaarn
bezig was, welk instrument hij steeds aan en
uit draaide. Door vol gas te geven heeft de
chauffeur nog getracht een aanrijding te voor
komen. doch dit bleek echter niet meer moge
lijk. Een der achterspatborden van de auto
werd door de tram gegrepen, met het gevolg
dat de auto over den kop sloeg.
Een van de zeelieden ,de 35-jarige P. A.
bent U in t bijzonder
blootgesteld aan het ge
vaar van kouvatten
j Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbuisjes van w
20 tab!. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. 10 ets.
8.00
'it,
,\l
(H
VRIJDAG 24 JULI 1936.
Hilversum I, 1875 m.
8.00 VARA, 12.00 AVRO, 4.00 VARA,
VPRO, 11.00—12.00 VARA,
8,00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voordracht.
10.35 Gramofoonplaten,
11.00 Voordracht.
11.20 Gramofoonplaten.
12.00 Het Omroeporkest.
2.00 Het Lyra-Trio,
2.45 Voordracht.
3.15 Gramofoonplaten,
4.00 Gramofoonplaten,
5.00 Voor de kinderen,
5.30 De Flierefluiters en solist,
6.15 Schaakpraatje.
6.20 E. Walis' orkest.
7.15 Gramofoonplaten.
7.50 Berichten ANP.
7.57 SOS-berichten.
8.00 Berichten.
8.05 Cursus „Het beloofde land".
8.30 Cjoncert.
9.00 Cursus „Gezin, cultuur, volk".
9.30 Vervolg concert.
10.00 Cursus „De vensters open".
10.30 Gramofoonplaten,
10.40 Avondwijding.
11.00 Berichten ANP.
11.05 Jazzmuziek.
11.3512.00 Gramofoonplaten.
Hilversum n, 301 m.
Algemeen programma, verzorgd door den
KRO.
8.00915 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.3012.00 Voor zieken en ouden-van-dagen
12.15 Gramofoonplaten.
2.00 KRO-melodisten. rji
3.00 Orgelconcert en Gramofoonplaten.
4.05 Gramofoonplaten,
4.45 KRO-orkest. j. r
5.15 Gramofoonplaten,
5.30 Orgelconcert.
6.00 Causerie over TBC-bestryding.
6.10 Vervolg orgelconcert.
6.45 Gramofoonplaten.
7.00 Berichten.
7.15 Vocaal concert. -
8.00 Berichten ANP.
8.10 Kon. Militaire Kapel.
9.00 Rotterd. Kath. Mannenkoor.
9.10 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten ANP.
1035 Populair orkestconcert.
11.301200 Gramofoonplaten.
ZATERDAG 25 JULI 1936.
f"'
Hilversum L 1875 m.
VARA-uitzending.
8,DO Gramofoonplaten.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
I.0.15 Orgelspel, voordacht en gramofoonpL.
12.00—1.45 Gramofoonplaten.
210 Economische lezing.
2.30. Gramofoonplaten,
3.;55 Voordracht.
I 4.25 Gramofoonplaten.
j 5.40 Literaire causerie,
j 6.00 Gramofoonplaten.
I 6.15 Schaakpraatje.
Q..20 Gramofoonplaten.
j 7.15 VARA-orkest (gr.pl.).
8.03 Herhaling SOS-berichten.
i 8.05 Nieuwsberichten ANP. en VARA-varla.
j 8.15 Gramofoonplaten.
j 9.00 Amateurs-uitzending,
i 9.30 Radiotooneel.
i 9.40 Gramofoonplaten,
j 10.00 Berichten ANP,
10.05 Gramofoonplaten,
fÓ.15 Schaakpraatje
10.20 VARA-orkest (gr.pl.),
II.20 Zangrecital.
11.351—1200 Gramofoonplaten,
Hilversum H, 301 m.
KRO-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.30—12.00 Godsd. halfuur.
12.15 Gramofoonplaten (Om 1.30 Postduiven-
berichten).
2.00 Voor de jeugd.
2.30 Gramofoonplaten.
3.00 Kinderuur.
4.00 KRO-melodisten,
4.30 Gramofoonplaten.
5.30 Esperanto.
5.45 KRO-melodisten.
6.20 Journ. weekoverzicht.
6.45 Gramofoonplaten.
7.00 Berichten.
7.15 Hedend. Kerkelyke Kunst.
7.35 Actueele aetherflitsen.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen,
8.10 Overpeinzing en concert.
8.30 Gramofoonplaten,
9.00 KRO-melodisten en gramofoonplaten.
10.00 Sportpraatje.
10.15 Gramofoonplaten.
1030 Berichten ANP.
1035 KRO-boys.
11.0012.00 Gramofoonplaten,
Plümer uit Seefeld. werd uit de auto geslin
gerd en tegen de straat gesmakt. Met een
hersenschudding en een gekneusden borstkas
is de man door den geneeskundigen dienst
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel ge-
braoht, waar hij in zeer ernstigen toestand
werd opgenomen.
De 3 overige inzittenden bleven ongedeerd.
Knoeit 90 pet. der steuntrekkers 7
Op de vragen van den heer Drop:
I Wil de minister doen onderzoeken of het
waar is, dat ter zitting van den politierechter
bij de rechtbank te 's-Hertogenbosch op 8 of 9
Juni j.1. door den officier van justitie is gezegd,
dat naar zijn meening ongeveer 90 pet. der
steuntrekkende werkloozen door valsche op
gaven, waarbij verdiensten worden verzwegen,
zich bevoordeelt ten koste van de belasting
betalers, dat de strafzaken over dergelijke
gevallen met den dag taltijker worden, de
belastingen er niet lager van zullen worden
en zoo het volk arm geparasiteerd wordt?
II. Indien een onderzoek mocht bevestigen,
dat de bedoelde officier van justitie zich aldus
heeft uitgelaten, wil de minister dan doen
nagaan, op welke feitelijke gegevens deze
uitlatingen steunen en van die gegevens aan
de Kamers mededeeling doen?
III. Acht de minister het juist, dat een
ambtenaar van de rechtelijke macht op de
omschreven wijze een oordeel geeft over de
gebreken, welke naar zyn meening aan de
controle op de steunverleening kleven en over
de gevolgen daarvan?
heeft de heer van Schalk, minister van
justitie geantwoord:
I. Volgens de ingekomen ambtsberichten
heeft de betrokken vertegenwoordiger van het
openbare ministerie op de bedoelde terecht
zitting zich in dezen zin uitgelaten, dat het
aantal dergenen, die als werkloozen valscheljjk
de opgaveformulieren invullen, zelfs geschat
wordt op 90 pet. van het totaal aantal steun
trekkenden. De bedoelde ambtenaar gaf dit
percentage niet als zyn eigen meening; het
was ontleend aan een artikel van mr. Röling
in het Nederiand3ch Juristenblad van 30 Mei.
Deze laatste schreef aldaar: Maar gezien het
massale voorkomen van dit delict men
hoort deskundigen, die schatten, dat 90 pet.
van alle steuntrekkenden knoeien enz. Voort
bouwende op dit losse gegeven waarvan
de juistheid naar het oordeel van onderge-
teekende niet wel aannemelijk is te achten
heeft de ambtenaar gezegd, dat onder derge-
lijke omstandigheden belastingverlaging langer
op zich zou kunnen laten wachten; voorts
dat verscheidene steun-fraudezaken ten par-
kette inkwamen. Dat zoo het volk arm ge
parasiteerd wordt, is door het parket niet
beweerd.
II. Deze vraag vindt in het medegedeelde
op vraag I haar beantwoording.
III. Over de gebreken van de controle op
de steunverleening en de gevolgen daarvan
heeft ket parket zich niet uitgelaten.
Men waande hem verdronken.
In den nacht van 4 op 5 Juli hebben twee
mannen ingebroken in de woning van den
heer J. Verhoeven te Nijmegen. Het bleken
te zyn de Luxemburger G. en de 19-jarige
Nederlander M.
Bij de vlucht is de Luxemburger in den Rijn
verdronken. Van M. vermoedde men, dat ook
hij door verdrinking om het leven was ge
komen.
Na langdurige nasporingen echter ont
dekte men, dat hij verblijf hield in een woon
wagenkamp. De politie te Driel heeft in
samenwerking met die te Dieren den Jonge
man kunnen arresteeren.
Hem wordt behalve deze inbraak ten
laste gelegd, de inbraak by de familie Ver
hoeven te hebben gepleegd, alsmede een rij
wieldiefstal te Randwijk bij Driel. Tevens
wordt hij verdacht bij zijn vlucht op den
zoon van Verhoeven te hebben geschoten.
Men heeft het vermoeden, dat M. deel uit
maakt van een groote dievenbende, die vele
diefstallen en inbraken in de buurt van Nij
megen heeft gepleegd. Het is voorts geble
ken, dat M, reeds eerder voorwaardelijk is
veroordeeld.
Dinsdagmiddag moest de bestuurder van een
veewagen op den Rijksweg bij de Hakke-
laarsbrug tusschen Muiden en Naarden plot
seling uitwijken voor een motorfiets, waardoor
de auto kantelde en de varkens en schapen
ontsnapten op den drukken weg. Teneinde on
gelukken te voorkomen dreven de chauffeur
en eenige automobilisten de dieren een wei
land op. Toen de auto die overigens nogal
wrak was, hersteld was, wilde de man zijn
vee weer verzamelen. De eigenaar van het
weiland weigerde echter de hekken te openen,
alvorens hij 10 7-°u krijgen ter vergoeding
van het gras. waaraan de dieren zich te goed
hadden gedaan.
Om snoeplust bot te vieren.
Een fietser waarschuwde Dinsdagmiddag
op den Rijksweg tusschen de Hakkelaarsbrug
en Keverdijk te Naarden den chauffeur van
een vrachtauto, dat er drie jongens van da
achterzijde van zijn auto waren gesprongen
met doozen in de hand. De chauffeur, later
geassisteerd door manschappen van de mil,
politie, achtervolgden de jongens door de wei
landen, waarbij hij over een paar doozen
struikelde. Na een spannenden jacht werden
de jongens gegrepen. Hun zakken puilden uit
van bonbons en chocoladeflikken. Een van hen
had een doos in de hand. Zij zijn naar het
politiebureau te Naarden gebracht, waar het
jongens van 1617 jaar bleken te zijn, die
te Amsterdam woonden. Zij zullen ter be
schikking van de justitie gesteld worden.
JOURNALIST VEROORDEELD TOT
LEVENSLANGE GEVANGENISSTRAF.
De volksrechtbank te Berlijn heeft den
journalist Walter Schwertfeger wegens hoog
verraad veroordeeld tot levenslange gevange
nisstraf en onthouding der burgerrechten.
Hij was redacteur van de Boersenzeitung en
werd in Juli 1935 gearresteerd, omdat hij
aan buitenlandsche journalisten vertrouwe
lijke daginstructies zou hebben verstrekt,
welke door het ministerie van propaganda
aan de Dultsche pers waren doorgegeven.
In de buurt van Lubllnt (Polen) is een
brand uitgebroken, die een heel dorp in de aseti
gelegd heeft. Er zijn 66 hoeven met levende
en doode have afgebrand. De oorzaak is on
opgehelderd,
Negentien zwaar gewonden-
Een autobus, die van Parys naar Nice
onderweg was, is in de nabijheid van deze
plaats, tengevolge van een verkeerde ma
noeuvre van den weg geraakt en van een
hoogte van 45 M. op de rotsen gevallen.
Zeventien inzittenden en de belde chauffeur^
werden ernstig gewond.
Talrijke Russische schepen zyn bij het va
ren door het ijsgebied van de Poolzee inge
vroren. Nadat S.O.S.-seinen waren ultgezon-
den, heeft men een ijsbreker en vliegtuigen
f naar de schepen gestuurd. Het hulpwerk
wordt echter gehinderd door een dichten
mist. 'V
In de badplaats Saint Tropez aan da
Rivièrakust, heeft zich Vrijdagavond een
verbijsterend feit voorgedaan.
Een in de haven liggend jacht was in brand
geraakt en ook de omliggende zeilbooten
werden een prooi der vlammen. Daar de
politie niet over geschikt materiaal beschikte,
trachtte de duikboot Atalante het brandende
vaartuig in zee te sleepen. Door den stroom
en den wind raakte het jacht weer los en
dreef naar den oever terug.
Nu trachtten de kanonniers van de
Atalante het vaartuig door beschieting tot
zinken te brengen. Ongeveer vijftien schoten
werden gelost, maar slechts drie bereikten
hun doel. De overige projectielen kwamen
op den oever terecht.
Er ontstond een paniek en de menschen
vluchtten de kelders in. Een van de schoten
vernielde de electrische geleiding, een ander
sloeg in voor het terras van het Palace
Hotel, en nog anderen vielen op den spoor
weg, maar ontploften niet. Wonder boven
wonder werd niemand gedeerd. De materieele
schade wordt geraamd op 500 .000 francs.
Tyd om raad te schaffen was er niet, maar
toen we 30 meters uit de kust waren werd
het Texel-plan opgegeven en begraven. De
Marsdiepsche golven rommelden en klapper
den tegen het cano-vooronder, dat je er bang
van werd en voorts was er een ijseiyke dei
ning, die alle pleizier in den kiem smoorde.
Ook gulpten .er maar constant machtige
scheuten zeewater over de reeling, hetgeen
volgens mjjn vriend toe te schrijven was aan
het feit, dat ik „overhing". Al had hij me
duizend piaster gebodenik had geen
fractie van een milimeter kunnen gaan ver
zitten. Het leek wel of ik door het over
gekomen water top-zwaar geworden was.
We hebben de zwarte ton vóór de haven
bereikt en ik heb het oog ervan vastgehou
den. Daar hebben we gerust en lang en droe
vig naar Texel gekeken. Ter verzachting van
het leed werd tevens de eerste sinaasappel
soldaat gemaakt (de Storthuis-stank namen
We op den koop toe) en nadat we rugge
spraak gehouden hadden werd bjj acclamatie
besloten de Texel-tocht te laten varen. Wat
heb Je er tenslotte aan of je nu op het Huis-
duiner of Texelsche strand lig. Nou, zegt
Uwes nou zelf! Dus:den anderen kant
op, niet naar Friesland, nee, maar naar den
lagen wal. En zoo geschiedde het weer, dat
twee Heldersche jongens met een mooi bootje
koersten naar den welbekenden lagen wal,
achter de Harssens en het kloek besluit na
men een ontdekkingstocht te gaan maken
naar het uiterste puntje van den Strekdam,
die zich, bij laag water als een enorme tong
achter het Kruitmagazijn uitstrekt.
Als ik den afstand van de Harssens naar
dat puntje eens mag 3chatten dan kom ik op
12 kilometer, maar later bleek het er nog geen
2 te zyn, waaruit dan weer het betrekkelijke
van alle dingen bewezen wordt
De eerste 300 meter gingen naar omstan
digheden "vloed, stroom, wind, golven waren
namelijk tegen!) redelyk wel, maar toen ook
waren we volkomen op. We hadden roode
koppen van noeste inspanning en kreunden
bij iederen peddel-slag.
En net, toen we besloten ons maar ette-
lyke minuten aan de willekeur van stroom
en wind over te geven, toen dook het Nood
lot naar beneden, precies op onze boot. En op
het zelfde moment zaten we op grond. Dood
stil. We moeten elkaar toen ontzettend stom
aangekeken hebben en gingen vervolgens in
comité-generaal. Er was maar één oplossing,
althans, indien wij nog ooit aan bewoonde
stranden terugkeeren wilden.
Het geschiedde alzoo, dat m'n achter-zitter
z'n schoenen en kousen uittrok, z'n grijze
(boven)-broek tot boven de welgevormde
knieën opstroopte, z'n truitje in de boot de
poneerde enbuitenboord stapte. Vervol
gens maakte ik een lang touw aan z'n linker-
achter-bretelknoop vast enwerd alzoo
het schip voorgetrokken in de richting van
den Dam.
Kunt U zich voorstellen lezer, hoe ik daar
zat!
Als een vorst, als een pacha, een radjah...-
en allee» de Inlander met de rhythmisch wie
gende pajong boven m'n hoofd ontbrak. Ik
kon heerlyk uitrusten en de omstreken in
oogenschouw nemen.
Woest sleepte de trekker onze boot door
de ondiepe wateren, schuivelend meermalen
over den kleigrondScheldend op ieder
steentje, ieder krabje, dat z'n weg kruiste
en hy riep rare dingen van luiaards, die alles
„afschuiven"
Na 10 minuten begon m'n zit-vlak wat te
ontdooien, 't gevoel keerde erin terug en alleen
de duizend rimpeltjes van de onder-latjes ble
ven, precies als in boter-sprits, in genoemde
lichaamsdeelen geprent. De tocht duurde
anderhalf uur en 20 minuten en we hebben
8 maal gerust. We hebben scharren en puit-
alen en pieren voorbij zien hollen en krab
ben kropen van schrik over de vreemde na
derende equipage onder den grond.
10
Als we in de buurt kwamen van piere-
stekers, bleven dezen in stomme verbazing
onze processie nastaren als kwamen we zop
van de een of andere planeet en er was een
enkele, die van schrik naar huis ging
De laatste 300 meter kregen we, o welk
een vreugd'! weer diep water en peddelend
naderden we den Dam der Dammen.
En weer schuurde de grond onder de boot,
thans echter voorgoed. We waren er
bijna.
En hier gebeurde het, dat ik het schoonste
avontuur van den middag beleefde, een eve
nement, dat nimmer meer zal wyken vanuit
de vele herinneringen van dien middag.
M'n maat zei: blyf jij zitten, dan trek ik
de boot op den wal!
Goed. Dus wipte hij z'n linkerbeen over de
reeling, het ging in het water en niet anders
denkende, dan dat hij op fatsoenlijken grond
zou komen te staan, volgde ook het andere
been. v
Het yselijke geschieddeer was daar
geen grond!!! Er was zooiets als vettige prut,
slagroom-achtige modder, half water, half
vaste substantie, men zou het drijf-modder
kunnen noemen. Het hield geen menschen-
been en zoo geschiedde het, dat m'n vriend
en makker er wegzakte, wegzakte, eerst z'n
enkels, toen z'n door de kou rose gekleurde
kuiten, en een gedeelte van z'n dijen.
Men moet het gezien hebben om er een
juist idéé van te kunnen krijgen. De modder
zopte en blies en stonk! Ja, vooral stinken!
Het spatte en borrelde en het kwakte klef-
fend op z'n broek. Het was een erbarme
lijk gezicht, en eerst na vele mislukte pogin
gen gelukte het hem op het droge van den
Dam te krijgen
Zoo was onze entrée aldaar. Koud, mieze
rig, geurend naar duizend ondefineerbare geu
ren en aromen, met kilo's modder aan onze
lichamen. Hoe anders hadden we ons dat
voorgesteld, hoe ganschelyk anders!
We hebben ons gereinigd, en ondanks alle
ellende een inspectietocht op het Dam-
puntje gemaakt. Een tocht, waarop al bitter
weinig te beleven was. Er waren alleen hon
derdduizenden mosselen en alikruken, die
daar hun leven van kluizenaars slijten en er
boven gillende meeuwen. Verder niets, alleen
maar eenzaamheid (en stank).
We zijn maar weer teruggegaan na een
half uur. En weer hebben we de duizend
moeiten moeten doorstaan, en de ellende van
het in den modder wegzakken, van puntige
keien onder bezeerde voeten, van koud water
en zoo voorts.
Moe-getobt zaten we ten slotte in de boot
en de Harssens leek oneindig ver weg. Het
leek minstens 40 mijl.
Totdaar de eerste lichtstraal van
dien middag op ons neerkwam. Wég waren
vermoeidheid, wèg de droevenis en ellende,
want zie, wat schoone blijdschap; we hadden
den stroom mee.
Het was een ware overwinning van den
tegenslag. Als op vleugelen schoten we terug
en ons zelve kwamen we voor als een zwaluw
op de wateren. De plerstekers keken weer
op en waren nog verbaasder. Ze hebben min
stens vermoedt dat De Vliegende Hollander
langs kwam.
In nog geen 20 minuten legden we het tra
ject af. Alleen bij de Harssens, toen we
dwarszee kwamen, wipten wat golven over,
maar daar werd minder op gelet. Tenslotte
hadden we in de voorbije uren zooveel in wa
ter gelegen, geloopen, gezeten, dat het ons
alleen nog maar verwondering kon baren dat
we nog niet in opgelosten staat waren...
In de haven waren onze krachten aan het
eind, en nog maar net wisten we de sluizen
bij het Kuitje te bereiken.
Toen kwam de laatste opstopper van het
noodlot: er was geen sluiswacher, die onze
zwart-bemodderde cano wilde schutten, de
deuren waren dicht en bleven dicht.
Wat te doen'? Terug, terug de haven ln,
al drijvende tot voor dat gedeelte van de Bin
nenhaven, waar het veerbootje van Plooy
ligt.
Lezer, we hebben de cano, de groote 2-per-
soons, daar bij een vlot op het droge gehe-
schen,... we hebben haar op den wal getrok
ken, we hebben haar over de haven gedragen,
en we hebben haar in de Binnenhaven laten
neerzakken. En dan wil ik u al de gruwelijke
kwellingen besparen, die ons deze manipu
laties kostten. De cano, die als een wig, wat
zeg ik, als een scheermes door onze schouders
sneed, de cano, loodzwaar van de tonnen wa-
De weg terug
Geteekend „n<xar-het-leven").
ters, die ze dien middag geabsorbeerd had.
Het was een oneervolle terugtocht, wij
daar op de haven. Met knieën, blauw en rood
van kou, met knikkende lijven, die slingerden
onder de ontzaglijke last en met ruggegraten,
die haast knapten...
We kwamen er en we wisten zelf niet hoe!
Kermend, steunend, zuchtend, krakend, afge
marteld.
En toen het bootje eindelijk in het rimpel»
looze water van de Binnenhaven lag, toen
hebben we ons er weer ingewurmd en zijn
naar huis gegaan. Gebroken door zooveel
tegenslag op één middag.
Terug... langs Storthuis... de bruggen met
spuwende jongens onderdoor... de grachtjes
langs... We lieten ons maar dryven.
B(j het huis zag het zwart van 't volk en
alleen het Stedelijk ontbrak om een welver»
diende hulde te brengen voor zooveel door»
zettingsvermogen en dapperheid.
Hoe we er uit geklommen zyn is me nog
een raadsel: schrijver dezes was door het vela
water naar alle waarschynlykheid dusdanig
uitgezet, dat hij tusschen de cano-wanden in
geklemd zat als tusschen de tanden van een
bankschroef. Het duurde een kwartier en da
cano kraakte toen ik me wist te verlossen.
Toen we tenslotte op den wal stonden lie»
pen de menschen weg... en er vielen vief
spreeuwen en twee musschen dood uit de boo»
men.
Dat kwam van de lucht die we meegeno*
men hadden...
En nu zou men nog willen beweren dat
niets kan avonturen in Den Helder..,
Vertel het ons nietl -
EINDE.
