tot 1 Aug. gratis.
NI ZEEBAD HUISDUINEN
Wie zich NU abonneert,
ontvangt de
Heldersche Courant
Officieele opening van het gebouw
van de Heldersche Melkcentrale.
JtccA spot
J/ocfi zat.
Houdt ZONDAGMIDDAG
ZONDAGAVOND VRIJ
Met ie Saïakan naaf
Stadsnieuws
Een aanwinst voor de gemeenschap. De melk behoeft niet
meer gekookt te worden. Melk met een natuurlijken smaak en
ziektekiemvrij.
Ook zonder zon!
Uit het politierapport
Visscherij
Licht op voor alle voertuigen.
Donderdag 23 Juli 21.34 uur
Vrijdag 24 21.32 uur
De heeren C. Bakker, W. v. d. Bogaerde
en L. de Geus, allen leerlingen van het Insti
tuut „Mercurius" alhier, behaalden het diplo
ma boekhouden van de vereeniging van
Leeraren in de Handelswetenschappen.
Onze stadgenoot, de heer M. P. Plas-
jneijer, slaagde voor de te Amsterdam ge
houden examens voor Boekhouden Mercurius
en Ver. van Leeraren in de Handelsweten
schappen.
Aan den heer L. Kalf, fa. L. Buter,
alhier, is door het Instituut van Warenkennis
I. W. A., te Groningen, het bewijs uitgereikt,
dat hij met vrucht den schriftelijken cursus
voor warenkennis van het Instituut heeft ge
volgd.
Bij het d.d. 18 Juli te Den Haag door
de Fed. voor Stenografie „Groote" gehouden
examen slaagde mej. I. van Dalfsen voor het
diploma Kantoorstenograaf 130 Nederlandsch.
Mej. van Dalfsen was leerlinge van het Insti
tuut Mercurius, Loodsgracht, alhier.
DE AANKOMST VAN DE INDISCHE MAIL
Daar het uur van aankomst van het mail
schip Slamat te Marseille is verlaat, zjjn ook
de uren van aankomst van de daarop aanslui
tende boottreinen verlaat. Het is thans Am-
Sterdam 15.14.
OPENING VAN HET NIEUWE
BADPAVILJOEN.
Zaterdagmiddag 8 uur.
De bouw vgn het nieuwe badpaviljoen te
Huisduinen vordert goed en nadert snel zijn
voltooiing.
Men hoopt dan ook a.s. Zaterdagmiddag te
3 uur in kleinen kring de opening te doen
plaatshebben, terwijl om 4 uur het publiek
in de gelegenheid gesteld zal worden het ge
bouw in oogenschouw te nemen. In ons vol
gend nummer komen wij nog nader op deze,
voor Huisduinen zoo belangrijke gebeurtenis
terug.
TENTOONSTELLING IN DE „ST. MARIA-
SCHOOL".
Gisteren was het de eerste dag van de jaar-
Iflksche tentoonstelling van teekeningen en
handwerkjes, vervaardigd door de leerlingen
van de „St. Mariaschool" aan de Javastraat.
Vervaardigd natuurlijk in de gewone school
uren.
Evenals ieder jaar valt het den bezoeker
op, wat toch wel onder goede leiding, en vooral
met geduld, door kindervingers kan worden
voortgebracht. Er zijn teekeningen bij, klein
van afmeting en naar model gemaakt, maar
zulke juweeltjes van eigen smaak en opvatting,
dat men moeite heeft om zich te realiseeren
dat het slechts kinderen waren, die ze maakten.
Boschgezichten, bloemen, straatt ooneeltje,
landschapjes, noemt U maar op.
Wat vooral de dames-bezoeksters trekt, is
de prachtcollectie handwerken. Fraaie en
nuttige. Kussens met haakwerk en kussens
met kelimwerk wedijveren in pracht met
schortjes, onderjurkjes en hoe al dat teere
gedoe meer mag heeten. Men kan als het ware
de vorderingen van klas tot klas van het ge-
exposeerde aflezen.
Heden is de tentoonstelling ook nog
geopend, en wel van 9 tot 4.30. Wjj kunnen,
vooral de dames onder onze lezers, een bezoek
zeer aanraden.
GOEDKOOP REIZEN PER SPOOR.
Een reis van eenige honderden kilometers
In eigen land kost per spoor op een bqzondere
vacantiekaart heen- en terugreis te zamen,
slechts: le klasse f 11.25, 2e klasse f 8.65,
3e klasse f 6,Kinderen van 410 jaar
halven prijs. Men zie voor bflzonderheden de
advertentie in dit nummer.
Het was gisteren voor het bestuur van de
Heldersche Melkcentrale en voor de daarbij
aangesloten melkslrjters een feestdag, omdat
na een strijd van jaren, overgegaan kon wor
den tot de opening van het nieuwe gebouw, dat
in de Molenstraat, vlak tegenover de Palm
straat, is verrezen.
Dit gebeuren is echter niet alleen voor
de Centrale en de slijters van beteekenis,
doch ook voor onze stad. Door verschillen
de sprekers werd hierop gewezen. Door de
stichting van dit gebouw immers zal het
melkproduct, een zoo belangrijk consump
tie-middel voor onze samenleving, op de
meest hygiënische wijze worden behandeld
en afgeleverd en dan is er bovendien iets
nieuws, dat voor alle gebruikers van niet
geringe beteekenis is. Door de aanschaf
fing van een apparaat, wij komen hier
onder nader op terug, zal de melk van de
Heldersche Melkcentrale in het vervolg
zoodanig worden afgeleverd, dat het door
de gebruikers niet meer behoeft gekookt
te worden, dat de melk haar natuurlijke
smaak behoudt en beslist ziektekiemvrij is.
Zfl, die tot nog toe het product met tegen
zin gebruikten, zullen het nu een genot
vinden.
Het is te begrijpen, dat een en ander giste
ren voor de direct betrokkenen een reden tot
vreugde was en het gebouw Thalia was er
voor afgehuurd om de feestelijke opening op
feestelijke wijze te kunnen vieren. Tal van uit-
noodigingen waren verzonden en tal van auto
riteiten hadden daaraan gevolg gegeven, ter
wijl de burgemeester op zich genomen had de
officieele plechtigheid te verrichten. Het zag
er gisterenmiddag in Thalia dan ook vreugde
vol uit. Daar waren allereerst de feestelijk ge
stemde menschen en dan de tafeltjes, met
leege glazen, die vol beloften waren, terwijl
verschillende bloemstukken het geheel opvroo-
ltjkten.
Onder de autoriteiten merkten wij allereerst
op de burgemeester met den gemeente-secreta
ris, den heer v. Bolhuis, de wethouders de Boer
en v. d. Vaart, den adjudant van den garni
zoenscommandant, kapitein Kalkman, dr. Moll,
directeur van den Keuringsdienst te Alk
maar, ir. de Waal, van de Ned. Zuivelcentrale
te Alkmaar, de directeuren van de Alkmaarsche
en Utrechtsche Melkcentrale, de heeren de
Greeuw en Slob, den heer M. A. Grünwald, als
vertegenwoordiger van de Kamer van Koophan
del, den heer Velthuis namens de Economische
Commissie en den heer v. Willigen namens de
Heldersche Winkeliersvereeniging. Daar waren
verder dr. Büchli Fest, voor den gem. genees
kundigen dienst, de heer Plantinga van de
N.V. Volta-werken, besturen van zusterorgani
saties, van de algemeene en Ohr. Middenstands-
vereeniging, de architecten en aannemers van
het gebouw en tal van slijters met hun dames.
Openingswoord van den voorzitter.
De heer Bremer, voorzitter van de Helder
sche Melkcentrale heette al deze aanwezigen
hartelijk welkom, waarbij hij een bizonder
woord van welkom sprak tot bovengenoemde
personen en er zijn vreugde over uitdrukte, dat
de burgemeester bereid was geweest de opening
te willen verrichten. In den korten tijd, dat u
in Den Helder zjjt, zoo zeide spr., hebt u be
wezen met allen mede te leven. Wij hopen, dat
het u gegeven mag worden nog vele jaren in
het belang van Den Helder te werken.
Tevens verheugt het ons, aldus de heer Bre
mer, wethouder de Boer in ons midden te zien.
Wij hebben de laatste drie jaren veel met u
mogen samenwerken, zoodat wij er van ver
zekerd zijn, dat u groote belangstelling hebt
voor onze Centrale.
Het is voor ons een blijde en gewichtige dag,
zoo zeide spr. voorts, nu een lang gekoesterde
wensch eindelijk in vervulling is gegaan en we
heden onze nieuwe fabriek, die aan alle eischen
van den tegenwoordigen tijd voldoet, in ge
bruik kunnen nemen. Dat is niet zoo maar in
eens tot stand gekomen, maar daar is heel
wat zorg en moeite aan voorafgegaan.
Spr. schetst dan in het kort de moeilijk
heden die overwonnen moesten worden. Tal van
misstanden moesten uit den weg worden ge
ruimd en vooroordeel en overwonnen. Reeds
lang voor de mobilisatie werden pogingen in
het werk gesteld om een fabriek te stichten
en telkens daarna werd er voor gewerkt, doch
steeds zonder resultaat, zoodat de Centrale
keuken gehuurd kon worden, die eerst als
melk-ontvangstation gebruikt werd, maar
daarna ook voor het vervaardigen van enkele
melkproducten werd ingericht. Dit breidde zich
gaandeweg al meer uit, zoodat thans alle melk
producten in den handel gebracht worden.
Wij hebben gedacht het nu ook goed te
doen en daarom hebben wij een apparaat van
de nieuwste vinding in de fabriek geplaatst,
waarmede de melk wordt gepasteuriseerd op
zoodanige wijze, dat ze de natuurlijke smaak
behoudt, evengoed kan oproomen en boven
dien rijk is aan vitaminen. Ze is beslist ziek
tekiemvrij.
Dames en heeren! Na hetgeen ik U heb
medegedeeld zult U wel kunnen begrijpen, dat
het voor het bestuur en leden wel een voldoe
ning is, dat de nieuwe centrale is tot stand
gekomen. Voor mij persoonlijk niet het minst,
na de vele mislukkingen op dit gebied, en nu
mijn wensch in vervulling is gegaan. En hier
mede, geachte aanwezigen, zal ik eindigen
met den wensch, dat U allen de Heldersche
industrie zult steunen. Er is thans geen enkel
motief meer om melk of melkproducten van
buiten de stad te betrekken. Wij kunnen U
alles in de beste kwaliteit leveren.
Het Voltana-apparaat.
Na een hartelijk applaus krijgt hierna de heer
Plantinga, van de Volta-fabriek te Gorredijk,
het woord om een korte uiteenzetting te geven
van het apparaat „Voltana". Spr. begint met te
wijzen op het doel van het pasteuriseeren, n.1.
om de schadelijke bacteriën te verwijderen.
Pasteur had ontdekt, dat door verhitting de
ziektekimmen werden gedood. Het bezwaar bij
melk was echter altijd, dat de natuurlijke
smaak weg ging, waardoor het product door
velen met tegenzin gebruikt werd. Bij de
pasteurlsatie met het Voltana-apparaat be
houdt het product echter zijn natuurlijken
smaak en roomt volwaardig.
De pasteurisatie geschiedt door heet water,
men heeft geen stoom willen gebruiken, omdat
daardoor een te hooge temperatuur werd ver
kregen en men geen hoogere temperatuur wilde
hebben dan 74 graden. Alle bacteriën worden
daardoor onschadelijk gemaakt en bij gedurige
controle is aangetoond, dat de melk o.a. abso
luut t.b.c.vrij is.
De burgemeester spreekt.
De openingsplechtigheid werd hierna ver
richt door den burgemeester, den heer G. Rit
meester.
Dames en heeren, mijnheer de voorzitter, u
hebt gezegd, dat de aanhouder wint en dat is
in de practijk van het leven telkens weer te
constateeren. De aanhouder zal dan ook zeker
op den duur tevreden zijn over het bereikte
resultaat. Ik verheug mij er in, dat u tevreden
bent over wat u bereikt hebt. Het resultaat is
voor Den Helder van beteekenis, omdat alles
wat de gezondheid bevordert, toegejuicht moet
worden.
U hebt nog iets meer bereikt, n.1. een organi
satie die er de beteekenis van beseft het pro
duct, dat gij bereidt, tot goede kwaliteit op te
voeren. Het is van groote beteekenis, dat, nu
de warenwet eenigszins is ingeperkt, de kwali
teit van het product, dat u aflevert niet van
mindere kwaliteit zal zijn, maar van betere. Ik
hoop, dat het resultaat zal zijn, dat van uw
inrichting meer gebruik zal worden gemaakt
en dat het ook tot groei en bloei van uw orga
nisatie mag zijn.
Ik verklaar hiermee uw instelling voor ge
opend.
Een hartelijk en geestdriftig applaus klinkt
door de zaal.
Andere sprekers complimenteeren.
Dr. Moll, diercteur van den keuringsdienst
te Alkmaar zegt dat zijn eerste kennismaking
in Den Helder, met het gebouw der melk
centrale op den Dijkweg, hem niet meeviel en
hij verheugt zich erin dat er nu een gebouw
tot stand is gekomen, dat aan de eischen van
den tijd voldoet. Spr. is er van overtuigd,
dat met de keurige en moderne apparaten een
product gemaakt kan worden dat aan de
meest hygiënische eischen zal kunnen vol
doen.
Spr. hoopt dat de nieuwe inrichting aan de
verwachting zal beantwoorden en dat het
ledental zal groeien.
De oud-voorzitter, thans eere-voorzitter, de
heer W. J. Duinker, beklimt daarna het
spreekgestoelte. Wij weten zegt spr.
welk een moeite en zorg de totstandkoming
van dit gebouw heeft gekost en prijzen het
bestuur gelukkig dat deze fabriek onder uw
leiding is tot stand gekomen en wenschen het
daarmee van harte geluk. Uw opzet moet
slagen als er maar saamhoorigheid is. Steunt
thans de Heldersche melkcentrale, zegt spr.
en hij „Krept toe aan elk, drinkt voortaan
alleen Voltana-melk".
Namens de leden van de Centrale biedt hij
den voorzitter een klok aan.
De directeur van de Alkmaarsche melk
centrale, de heer de Greeuw, spreekt hierna zijn
blijdschap uit over de totstandkoming van dit
gebouw. Als oud-collega van den voorzitter
weet hfl welken strijd aan het resultaat is
voorafgegaan. Hij memoreert de moeilijkheden
waaronder de melkslijters vroeger verkeerden.
„Zes dagen zult gij arbeiden en den zevende
„Zes dagen zult gij arbeiden en de zevende
van armoe venten". Maar gelukkig, die tijd is
voorbij. In een geestig en vlot speechje wijst
spr. daarna op het nut en de noodzakelijkheid
van de organisatie en spoort adlen daartoe
hartelijk aan.
Namens de Katholieke melkslijtersvereenl-
ging spreekt de heer Heddes een korten maar
krachtigen gelukwensch, waarbij hij de hoop
uitspreekt dat de voorzitter, niettegenstaande
zijn reeds hoogen leeftijd, nog lang de spil
van de Centrale mag zijn en dat de vriend
schappelijke verhouding tusschen de Centrale
en zijn vereeniging nog tal van jaren mag
bestaan. Namens zijn vereeniging biedt de
secretaris een prachtige bloemenmand aan.
De heer C. Smit brengt de gelukwenschen
over van de Heldersche melkslijtersvereeniging
„Verbetering zij ons doel". Hij hoopt dat de
goede samenwerking nog jarenlang zal mogen
bestaan.
De heer Slob, directeur van de Utrechtsche
melkcentrale heeft gaarne aan de uitnoodi-
ging gehoor gegeven omdat hij wist dat al
jarenlang naar uitbreiding was gestreefd.
Het verheugt spr. dat deze nu op zoo ge
lukkige wijze is tot stand gekomen. Het be
lang van de melkcentrale voor de gemeen
schap is buitengewoon groot, zegt spr., maar
ook is het een groot belang voor den melk
handel. Hij spoort aan tot vereeniging. Hoe
grooter het aantal aangeslotenen, hoe goed-
kooper de exploitatie. Hij hoopt dat God den
voorzitter kracht geeft nog lange jaren in het
belang van de Centrale te werken.
Tenslotte spreekt de heer Veltman, als
voorzitter van den veehoudersbond, nog een
gelukwensch uit. Hij hoopt, dat de goede ver
standhouding nog tot in lengte van jaren
mag blijven bestaan.
Alle sprekers werden door den voorzitter
met een kort woord bedankt.
De eerewijn werd hierna rondgediend, waar
na de bezichtiging van het gebouw plaats
vond.
Het gebouw.
De nieuwe centrale is gelegen aan de
Molenstraat, waar een flink forsch front de
aandacht vraagt van den voorbijganger. In
roode steen opgetrokken, maakt het een
vriendelijken, degelijken indruk. De heele
inrichting van het gebouw, gespeend van alle
luxe, is degelijk en solide.
Aan den voorkant, het meest rechts, is de
afdeeling voor melkontvangst. De ontvangen
melk wordt direct in de ontvangbak gestort
en wordt dan in een reiniger machinaal ge
reinigd, daarna wordt het product gepompt
naar het Voltana-apparaat, waar het ziekte
kiemvrij wordt gemaakt en dan in groote
Alleen reeds door de inwerking van lucht
en licht, geeft Amilda-zonnebruincrême, Uw
gelaat, hals en armen een prachtig sportief
bruine teint.
Falcon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
melk bakken wordt gepompt voor aflevering
aan den slijter.
Er is in de fabriek voorts een afdeeling
voor de melkproducten. Hier wordt door den
bomogenisator (een apparaat om bet oproo
men van de melk tegen te gaan) de melk in
flesschen afgetapt, terwijl een gedeelte van
de melk naar de zuurtanken wordt gepompt
voor de boterbereiding, die in het karnlokaal
geschiedt. In papketels worden de verschil
lende soorten pap bereidt en daarna in groote
steriliseerketels gesteriliseerd. Er is een
apparaat voor Yoghurtbereiding en voor de
gepasteuriseerde melk is een speciale bak.
Zoodra de producten klaar zijn, worden zij
naar het afleveringslokaal achter het kantoor
vervoerd, waar zij in koelbakken worden be
waard.
Een vriendelijk en gezellig kantoor bevindt
zich aan den voorkant, terwijl daarnaast nog
een klein laboratorium is voor onderzoek der
melk.
Zooals we zeiden: het ziet er alles zeer
degelijk en solide uit en voor onze stad be-
teekent de totstandkoming van dit gebouw
dan ook geen geringe aanwinst.
Onaangenaam heerschap.
Door een bewoner van den Singel werd
kennis gegeven, dat aldaar een straatventer
het den bewoners erg lastig maakte indien zij
van hem niet wenschten te koopen.
Bedoelde persoon werd door de politie aan
gehouden en naar het Hoofdbureau overge
bracht, alwaar bleek, dat hij verschillende
malen in het Algemeen Politieblad stond ge
signaleerd. Hij wordt naar Alkmaar overge
bracht tot het ondergaan van de hem opge
legde straffen.
LASTER.
Door een bewoonster van de Hoogstraat
werd klacht gedaan, dat zij door een andere
bewoonster van die straat wordt belasterd.
Een onderzoek wordt ingesteld.
BURENGERUCHT.
Tegen een persoon wordt proces-verbaal
opgemaakt ter zake van het verwekken van
burengerucht.
In ons overzicht van Dinsdag zijn een paar
fouten geslopen.
Er staat, dat de kotter vijftien meter net
ten aan boord had, dit moet zijn vijf netten.
Schrijvende over het overleg tusschen aan
voerder van visch en kooper, staat, dat men
moet komen tot een crisisprijs, dit moet zijn;
tot een basisprijs.
De Urker Noordzeevloot besomde verleden
week: die visschende tusschen lJmuiden en
Scheveningen van 60 tot 88 per vaartuig;
die van Texel tot Terschelling van 130 tot
170 en de snurrevaadvisschers tot 430 per
vaartuig.
Al weer blijkt er uit, dat de snurrevaad het
beste resultaat heeft.
Deze laatste visscherij kan echter in hoofd
zaak in de zomermaanden hetb est worden
uitgeoefend, omdat deze moet plaats hebben
bij daglicht, daar men rekening moet hou
den met het klaar loopen van het net, het
geen men moet zien aan de uitliggende boei.
Wil men deze visscherij dus op grootere
schaal gaan beginnen, dan zou men ingesteld
moeten zijn, zoowel op treilvisscherij als op
snurrevaad. Dit brengt natuurlijk meerdere
kosten mee voor het aanschaffen van tweeër
lei soort netwerk, n.1. de treil en de zegen.
Men weet, hoe we hierover denken. Cre-
dietverstrekking op langen termijn, met soe
pele toepassing van aflossing en rentebepaling
zou noodzakelijk zijn.
Toch verdient het aanbeveling in die rich
ting tot een oplossing te komen.
Uit het IJselmeer wordt steeds geklaagd,
dat de visschers met hoekwand te weinig
beschikking hebben over aas: wormen en
spiering.
We meenen te weten, dat er vroeger ook
veel gebruik gemaakt werd van garnalenaas.
Op het IJselmeer heeft men daarover thans
niet meer de beschikking, maar zou er nu
niet een schikking zijn te treffen, dat de gar
naal van Texelstroom hiervoor in aanmerking
kon komen. Zoo ja, dan zouden daarmee en-
23 Juli. De examens zijn voorbij, en ter*
wijl de kinderen, nog bleekjes van het blok
ken, maar stralend al van ondeugd en ver
wachting, in treinen en auto's worden gela-
derf om buiten hun blos terug te krijgen, en
zich de buikjes weer rond te eten aan versche
sla en slagroom en taartjes, en wrat er ver
der niet goed voor hen is, komen de indiscre
ties over hen los. De indiscreties over de
dwaasheden, die de stakkers op het examen
hebben gedebiteerd. Ieder jaar komen die ver
raderlijke lijstjes weer.
Nu komt er voor de verandering eens zoo'n
prachtserie blunders uit onze Oost.
De redacteur van de Locomotief te Jogja
geeft een bloemlezing van de onlangs aldaar
gehouden eindexamens.
Op de Mulo: Vraag: Wat beteekent mgr. 7,
Antwoord: Madame de gravin.
Vertaalwerk op Prinses Juliana Schoolt
There was a big stove in the room (Er was
een groote kachel in de kamer) werd vertaald
met: Daar was een big gestorven in de kamer.
A careful mother. Vertaling: Een kar vol
modder!
Eindexamen Algem. Middelb. Schoollm
Jahre 1076 zog Heinrich TV auf eine Buzefahrt
nach Rom. Werd vertaald met: In 1076 maak
te Hendrik IV een autobustocht naar Rome.
Ik heb als altijd hartelijk er om gelachen,
maar toch, ik moet eerlijk zeggen, dat deze
serie kunststooten m'n argwaan heeft gewekt.
Die kar vol modder en Hendrik IV die in de
elfde eeuw in een autobus stapt... het is te
mooi om waar te zijn.
Wie controleert eigenlijk ooit de juistheid
van zulke verhalen?
Zou er misschien ergens een bureautje be
staan, dat er zijn speciale werk van maakt,
onzinnige examenantwoorden te bedenken en
deze als sensatie van den eersten rang aan
de dagbladen op te disschen?
Het zou tenslotte niet zoo'n gek idee zijn!
De meesten van ons hebben zoodanige her
inneringen aan hun schooljaren, dat ze graag
alles gelooven wat ten nadeele er van gezegd
wordt en zoo zijn we dan ook niet al te
sceptisch, als zoo'n gruwelbureau (laten we
voor de reputatie van ons onderwijs maar
aannemen dat het maar verhalen van een
gruwelbureau zijn...) ons vertelt, dat jongens
en meisjes, die eindexamen H.B.S. deden, de
Kirgiezen in België zochten; de Dardanellen
in Denemarken; den Moerdijk in het Rijn
landde puszta op IJsland; en den Matterhorn
in Siberië.
Om een gevleugeld woord van een Neder
landsch politicus te citeeren: ons is niets te
dol, als het op de domheid van onze school
jeugd aankomt. Als we hooren, dat een leer
ling van de Rijksnormaalschool bij het eind
examen „velocipède" vertaalt met „gefelici
teerd", of „cruisade" met kruiswoordraadsel,
dan zullen we dat met zeker leedvermaak
klakkeloos aannemen.
Maar de „kar vol modder" heeft mij een
om den „geheimen zender" op te sporen, die
licht doen opgaan. Laten wij ons aangorden
vermoedelijk... zelf modder spuit, op ons
onderwijs!
26 JULI en
Het nieuwe BADPAVILJOEN
te Huisduinen is dan GEOPEND
Bijzondere verrassingen
kele garnalenvisschers hun bedrijf misschien
meer rendabel zouden kunnen maken.
De tongprijzen blijven nog aan den hoogen
kant al hebben ze dan niet meer de top-
hoogte van enkele dagen terug. Maar ook de
andere soorten visch brengen extra prijzen
op. Laten we hopen, dat dit verschijnsel zich
blijft bestendigen.
Er begint te lJmuiden al weer meer aan
voer van versche haring te komen. Eerst is
het de vangst geweest van een Duitsche
trawler, maar nu is er ook al weer een En-
gelsche drifter geweest, die met een flinke
vangst versche haring aan de markt kwam.
Zooals men weet, wordt deze haring hier tot
Van onzen specialen
verslaggever
Het vertrek van het schip uit
lJmuiden.
De Tarakan gaat vertrekkenDe valreep
is ingehaald. Snel heb ik mqn laatste indruk
ken, op papier geworpen en aan een van boord
gaanden beambte van de „Nederland" meege
gevendan dreunt de stoomfluit
Alle jongens hangen nu over de reeling en
kijken van groote hoogte neer op de vele
vaders en moeders, die aan den steiger met
vlaggetjes, handen en hoeden wuiven. Zoowaar
zie ik een enkele, den zakdoek naar de oogen
brengen! Niet aan boord natuurlijk, maar op
den wal. Een bezorgde moeder? Haar zoon
maakt geheel onder vreemden zijn eerste zee
reis! Heel goed voor Uw jongen, moeder, maar
die huilt niet hoor, die oolijkerd staat met zijn
kameraads en zijn leider vanaf de reeling te
zingen: Adjuus wij moeten elkander groeoeoe-
ten, Adjuus vaarwel totwederziens en
dandan is 't of er 600 Indianen aan boord
zijn inplaats van 600 Hollandsche bleekgezlch-
ten, want dan ontstaat een gekrijsch, dat hoo
ren en zien vergaat.
Langzaam trekt de Tarakan tusschen de
pieren. Geschut hoeft er niet meer te worden,
daar wij buiten de sluis ingescheept zijn en
dit voorkomt oponthoud.
Toch even een typisch moment, dat weg
varen van Holland!
Al is 't maar voor een week! Zoo vaak zie
Je de kustlijn, en 't zegt je niets. Maar nu,
terwijl je met dit groote schip uit Holland
wegvaart, geeft 't een wonderlijke sensatie..
Een paar stoombootjes doen ons uitgeleide...
maar als de Tarakan vaart krijgtblijven
ze spoedig achter. De stoomfluit van de
»Neeltje Jacoba" gilt ons een vaarwel toe...
dan zijn we buiten in de Noordzee. Langzaam
verdwijnt lJmuiden uit 't zicht.
In de verte als twee vurige oogen glinsteren
de roode lichten van de groote sluisAls
een groene en gele strook wazigt de uitge
strekte Hollandsche duinkust in de verte. Even
nog zien we Wijk aan Zee, maar dan gaat 't
meer westwaarts om straks den koers naar
het noorden te houden. Rondom ons is nu het
geruisch van de golven en de jongens zijn
typisch stil. Het vreemde het ongewone impo
neert hen.
Je kunt zien, ze genieten en ze nemen alles
diep in zich op! Zooeven nog schalden luid de
jongenskreten en nudoen ze niets dan
kijken
Want al is de kust reeds veraf, de zee met
zijn wonderlijke kleurschakeeringen, waar
over het zonlicht als zilver plenst, biedt veel
afwisseling.
Die groote kopmeeuwen, die krqschend, de
pooten gedrukt tegen den staart, zoo fijn
rondom ons groote schip planeeren, het is alles
zoo wonderlijk en eenig mooi!
Veel schepen zijn er aan de kim en in de
buurt.
„Groote booten, die naar Hamburg en Dene
marken varen", vertelt de hofmeester.
In de verte zien we de lichtschepen voor de
Hollandsche kust en op den eenzamen lood-
kotter no. 5 wuiven de loodsen ons vriendelijk
toe. Dan davert uit de honderden jongens
kelen een hoera!!! Even later is de kotter uit
't zicht.
De jongens zijn zeer impulsief. Een kleine
witte scheepshond staat boven op het sloepen-
dek.
„Jongens, daar hei je een eik! Verdraaid, dat
stomme beest durft die trap niet op!"
Het stomme beest wordt teeder, als een zui
geling, door een grooten H.B.S.-er in de armen
genomen en in triomf de steile trap opgedragen.
Alle jongens hangen nu over de reeling en
kijken naar het schuim, dat zoo prachtig langs
het schip opspat en naar het kielzog, dat als
een breede streep achter aan de „Tarakan"
loopt.
Er staat wel een beetje deining, maar van
zeeziekte is niets te bespeuren. Als de boot
deint, deinen de jongens mee. Typisch is de
groote vrijheid, die de jongens hier aan boord
hebben. Ze hollen en draven overal rond en
mogen alles bekijken. Het personeel geeft aller
vriendelijkst inlichtingen. De Javanen, de jon
gens, zooals ze kortweg genoemd worden,
gaan met onbewegelijk gezicht, rustig door al
die Hollandsche druket.
Typisch die zee. In Den Helder zie ik
lederen dag de zee, maar hier op de boot is
alles geheel anders. Deze zee, met zijn diep
blauwe kleur, heb ik nooit gezien.
Land is nergens meer te bekennen. Wij
varen nu als in een grooten cirkel, waarvan
onze boot het middelpunt vormt. Rondom ons
is niets dan die oneindige, wonderlijke zee.
Aan boord is alles uitnemend ingericht. Een
volledige medische dienst is aanwezig. De dok
ter is vergezeld van zijn vrouw, die in ver-
pleegsterscostuum is gekleed. Er zijn nog meer
dames aan boord. De heer v. d. Pas, van den
Passagedienst van de „Nederland", die de reis
meemaakt, is eveneens vergezeld van zijn
vrouw. Ook zijn er jeugdleiders aan boord.
Met prettige, lachende, leuke gezichten loopen
ze tusschen de jongens en vertellen hun van
de spelen en spelletjes, die ze zullen doen.
„En als jullie den boel in het honderd laten
loopen en het commando niet volgen, manne
tjes, dan zullen we jullie kielhaken", zeggen ze
kwasi-dreigend; maar dan roepen de jongens:
„Hoera!" Overal roepen ze „hoera" op. Het
leven is een en al „hoera" deze week voor hen.
Met groote passen gaan de jeugdige zeevaar-
ders-corveeërs. naar (\e kok en halen daar hun
„natje" en „droogje". Eten dat ze doen! Als
reigers! Zelfs de enkele, maar dat is inderdaad
een enkele, die een beetje raar in zijn buik
holte is, kan toch dat lekkere eten niet laten
staan en prikt een „vorrekie" mee. De jongens
zitten baksgewijs. De Heldersche groep zit ge
zellig, onder leiding van den „Franschen"
leeraar, te bikken.
„We zijn zoo lekker als kip, meneer". Zet dat
maar in „de Jutter"; en mijn moeder hoeft niet
te denken, dat ik hier af zal vallen", zeggen
ze. „W(j hebben zeebeenen!"
Inderdaad, het eten is veelvuldig en meer
dan goed. Want nauwelijks is een uur na het
diner verloopen, of van de 2400 broodbollen, die
de bakker van het schip heeft gebakken, is
dik met koek belegd, de helft in de door de
zeelucht, hongerige magen, verdwenen. Zoo'n
bol is meer dam een Heldersch kadetje en dat
na een diner!!
De leiders eten en slapen b(j de jongens in
het ruim.
De avond komt nu vallen over het groote
uitgestrekte water. Als een gloeiende bal
hangt de zon heel laag aan de kim... een zons
ondergang op zee. Langzaam zinkt ze neer.
Dan schieten hel lichtende stralen als een coro
na van zonnebrand over den avondhemel. Stil
en zwijgend kijken de jongens over de reeling.
Nu is ze weg... donker wordt het om ons heen,
maar op het scheepsdek plenzen groote elec-
trische lampen een gezellig licht. Onder, in de
conversatiezaal, zitten de jongens te miese-
mausen en spelen harmonica, piano, guitaar of
trombone en zingen luide vroolijke Hollandsche
liedjes en ook „Sarie Marijs" doet opgeld.
Met pijpen en sigaren in het hoofd komen de
Heldersche jongens aan dek. Ze loopen rond,
doen echt gezellig en knus. Je denkt, dat ze op
den Helderschen dijk naar het zwemmen staan
te kijken, maar die Heldersche dijk is reeds
ver, heel ver van ons weg. Want met snelle
vaart koerst de „Tarakan" naar het Noorden.
Het is reeds heel lang geleden, dat we de
„Brandaris" zagen lichten.
Aan het ontbijt worden wij weer door een
Helderschen koopvaardij-officier begroet. „De
Jutterij zit overal", zegt de kapitein.
Een morgen vol afwisseling volgt. Geen
oogenblik behoeven de jongens zich te ver
velen. Allen hebben heerlijk geslapen en van
de beruchte zeeziekte is zoo goed als niets te
bekennen. Een enkele ligt op het zeildoek van
het dek!
Altijd is er wat te doen, met verrekijkers
turen de jongens den horizon af. Wq zijn nu
1 reeds ver boven Denemarken. Plots een kreet:
„Een schip in zicht", dan weer een schreeuw:
„Hij hijscht de Hollandsche vlag!" Jawel hoor,
een eenzame houtboot, een Hollander koerst
voorbij en groet zijn landsman met de vlag,
welk saluut door de Tarakan, ons schip,
wordt beantwoord: „Hoera, leve Holland"',
brullen de jongens, „leve de Tarakan!"
Vervelen? Geen sprake van! Daar heb je de
spelleiders. Hun deftige uniformen hebben ze
nu uitgetrokken en in korte broekjes staan ze
voor de jongens om de ochtend-gymnastiek te
leiden. Niet één jongen, die niet mee doet!
Dat is een gezwaai en gedraai van armen,
hoofden en beenen:
Hup twee, beenen buigen, rekken je lijf,
overdoen! Nog eens probeeren! Juist! Keurig.
Al deze commando's worden zoo gezellig door
een scheepsroeper gebruld, dat het een lust is
om die gymnastiek mee te doen. Oud en
jong danst naar de pijpen van de spelleiders.
We zijn nu allen aan het stampen van de
boot gewend. „Je moet maar denken, dat je
weer een baby bent, die gewjegd wordt", zegt
de scheepsdokter.
En steeds gaat de Tarakan verder naar
het Noorden. Eenzaam en breed ligt de zee
rond het schip.
Nu en dan springen groote bruinvisschen
uit de golven op. Nog slechts korte tijd, dan
zal de Noorsche kust in zicht komen, ver
zekert mij onze Noorsche gids Olaf Saltrung.
De Noorsche loods is gedurende de geheele
reis van af LJmuiden aan boord en maakt de
heele reis mede. Deze is een kenner van de
Noorsche Fjorden.
En de Tarakan snqdt verder, steeds verder
door de diepblauwe zee. Aan de lucht zijn
soms in 't Westen en in 't Zuiden, zware don
kere wolkenflarden. Ook wordt de zee wel
wat ontstuimig, doch de Tarakan ligt zoo
stevig op 't water, dat je haast niet merkt,
dat je op een schip bent.
In den salon zitten de heeren met hun
dames, rooken 'n sigaar of sigaret en drinken
hun kopje thee.
De Noorsche gids houdt even verder op
't dek, in gebroken Hollandsch, een lezing
over Noorwegen voor de jongens, die met
aandacht aan zijn voeten zitten.
Nu is 't in den namiddag en de zon begint
reeds te dalen...
De meeuwen zijn, sinds we lJmuiden ver
lieten, schaarscher geworden, maar nu begin
nen ze weer in grooten getale om ons schip
te zwermen.
Dat is omdat Noorwegen en dus land niet
meer ver af is, zegt deskundig een Helder
sche H.B.S.-er.
Neen, volgens 't uur kan het niet lang meet
zijn, maar de uren zijn hier aan boord als huts
pot door elkaar gegooid. Er zijn menschen, die
hun klokje nog op Hollandschen tijd hebben
staan en die scheelt 20 minuten met den
Noorschen, waarop de tijd aan boord ingesteld
is. De marconist heeft zijn klok weer volgens
Greenwich, die een vol uur verschilt met den
Noorschen tijd, maar wat kan ons nu tijd
schelen... Tijd speelt hier geen rol! Wij varen
naar het Noorden, naar 't land van de Mid
dernachtzon.
Hoewel wij reeds op tamelijk hoogen breed
tegraad zitten, is 't heelemaal niet koud. Aan
boord loop ik luchtig in mijn zomerpakje over
dek. Zijn we soms in den warmen golfstroom?
Weer zijn twee uur verloopen. Velen kijken
scherp uit of land in zicht komt. 't Beloofde
land moet nabq zjjn. Allen koopen aan boord
reeds Noorsch geld en Noorsche postzegels.
De „Tarakan" vaart... en wij turen over de
zee vol afwisseling... dan plots in de verte.
een wazige strook... eerst onduidelijk, dan..<
als een emotie gaat het door de rijen.-t
„Land in zicht!"
De jongens snellen naar de verschansing.
Verrekijkers richten zich op den horizon. Het
is land... De kust van Noorwegen doemt uit
den einder op..,
(Wordt vervolgd).
