KI
ATLAS
Sport
De Vierdaagsche.
AAN onze KING-VRIENDEN
Arrondissements
rechtbank te Alkmaar.
Zumxttm,
'Wcmdchpaït
Otockey
Wij zorgen voor de bereiding van King-pepermunt
uit het edele natuurproduct, voor de onverander
lijk fijne kwaliteit van dit beste dagelijkse middel
ter opwekking en verkwikking.
Bovendien willen wij onze talloze King-vrienden
een volmaakt vacantiegenot verschaffen. Voor dat
doel werd de practische King-atlas samengesteld.
Wij laten het aan anderen over, een oordeel uit
te spreken. Hier volgt er één.
Uw drogist of winkelier zal U, bij aankoop van
een rol King-pepermunt 1o cents, de King-
atlas gaarne verstrekken, tegen de geringe ver
goeding van 25 cents.
VAN NEDERLAND
èfcfiahen
Schaakmeesters
Zandvoort
te
4
had beleedigd en dat op een wijze, die waarlijk
spotte met ieder fatsoensbegrip. De officier
eischte dan ook niet minder dan 10 of 10
dagen.
De Politierechter schudde het hoofd en had
het over onderlinge verdraagzaamheidHij
vorderde tenslotte 3 of 1 dag.
21 Juli.
Uitspraken vorige zitting.
Petrus Franciscus Boere, reiziger zonder
vaste woonplaats, Thans gedetineerd. Oplich
ting. Eisch 10 maanden gev. 6 maanden ge.
yangenisstraf.
Nicolaas Bouman, Hoorn, garagehouder.
Gedetineerd misdr. art. 248 bis Wbk. v. Strafr'
8 maanden gev.
Joz. Adrianus D., Den Helder, thans in voor
arrest, zedendelict art. 247 Wbk. v. Strafr.
1 jaar voorw. met 3 proefjaren.
Berend Jan Ezendam, metaalbewerker, Den
Haag. Gedetineerd poging tot oplichting. Eisch
1 jaar gev. Uitspraak conform.
Met r.ien hadden we te doen? Met een
handigen komediant of 'n reuze sufferd?
'n Lummelige en vervelende kerel noemde
de president der meervoudige strafkamer, mr.
Ledeboer, die geen vijgeblad voor zijn mond
neemt, den 42-jarigen kistjesventer Lambert
K., wonende te Alkmaar en thans geïnterneerd
in rust-maison „Boulanger" aldaar, welke ge
achte verdachte de hoofdrol vervulde en de
Marké speelde in de eenzame strafzaak, thans
de zittingsrol sierende.
De heer Lampert K., 'n niet aan vet
zucht lamboreerend man met ingevallen wan
gen, was 'n stevige kerel met een fatsoenlek
èn eenvoudig uiterlyk. Niemand zou in hem
een zuiper, inbreker, dief en insluiper ver
moeden. En toch had hij, toen hg met zijn
yenterskistje omtrent April tot Juni zoo on
geveer het geheele arrondissement doorzwierf,
nogal tamelijk raar aangesteld.
In de eerste plaats bevond hg zich medio
April te Den Helder des avonds in het café
van den heer Th. J. van H., alwaar hg voor
een kistjes-negotiant al zeer grove verteringen
maakte en onder meer 18 glaasjes bier ad 15
cent per stuk achter zijn kiezen spoelde. Hy
bleef daar Zondag 13 April den geheelen avond
in dit café lummelen tot sluitingstyd kwam,
het café werd ontruimd en de caféhouder,
die ook wel graag eens iets anders zag dan
zyn bitterglaasjes en bierfleschjes, in een auto
reed naar het „Keerlenhuis" (zal wel Kegel
huis zyn) met eenige vrienden, om daar met
een gezellig dansje nog 'n uurtje te verpoozen.
Coenrad Lampert stond nu ook op de keien.
Hij vroeg nog om' te mogen mee rijden, doch
de wagen was volgeladen en dus was er voor
Lambert geen plaats meer. Niettemin wist
Lambert ook den nacht nog nuttig en voor-
deelig te besteden. Hy keerde terug naar het
café, verbrijzelde een keukenraam, wist alzoo
zich weer tot het café toegang te verschaffen
en stal pl.m. f 84uit de buffetlade in hard
geld en 'n paar papieren tientjes, voorts nam
hij nog 'n blocknootblaadje mee, waarop zyn
gemaakte vertering stond genoteerd, alsmede
een duimstok
Daarop zou hij naar den zeedyk zyn gesjokt
om zijn 19 glaasjes bierroes uit te maffen,
zooals hy Dinsdagmorgen aan de met aan
dacht luisterende rechtbank vertelde en zou
hij toen ook de gegapte f 84.in het water
hebben geworpen, welke fabel echter niemand
yan zijn auditorium geliefde te gelooven.
Hierna zette Coenrad zyn handelstournée
voort en verscheen op 23 Mei te Schagerbrug
met zijn kistje aan de deur van Dirk Kant.
Hy verkocht niets aan diens huisvrouw mej.
A. Breed, doch zag wél kans uit een by-ge-
bouwtje van de woning 'n aardig fantasie
klokje te annexeeren. Ongehinderd zette hy
toen koers naar Texel en wist aldaar op
9 Juli te Eierland uit den borstzak van een
ergens opgehangen werkjas van den veehouder
W. Stark een nikkelen horloge met kast en
ketting achterover te drukken.
Toen maakte de ryksveldwachter Jellema
gelukkig 'n eind aan de kruimeldiefstallen
yan dezen langvingerigen zwerver en depo
neerde hem ter beschikking van den Officier
yan Justitie, die geen moment aarzelde dezen
gevaarlijken snuiter met een strafrechterlek
verleden in het huis van bewaring te doen
insluiten te zijner beschikking,
Hardnekkig bleef de verdachte de feiten
ontkennen, terwyl de bewijzen zich opstapelden
en ook de Heer Wiggers schoot maar slecht
op, doch vóór de openbare behandeling zyner
zaak, wijzigde hij die houding en op de zitting
prkende hij al zyn begane misslagen. Beweerde
echter in een soort van alcoholroes te hebben
gehandeld, en feitelyk niet meer te weten,
wat hy allemaal had uitgespookt. Het geld
zou hy hebben weggeworpen!
De officier bleek echter van zijn anteceden
ten uitmuntend op de hoogte. Hij was van
zijn vrouw, die hem echter liefdevol terug
Wil nemen (en ook met een betraand gezicht
de zitting bywoonde) weggeloopen en leefde
nu van tafel en bed gescheiden. Eenige jaren
terug was Coenraad wegens vermogensdelicten
veroordeeld. Verdachte had steeds ontkend en
was ook niet openhartig geweest tegenover
den heer Wiggers, een en ander te zamen
genomen,vermeende deofficier voldoende motief
te hebben om tegen verdachte 1 jaar gevan
genisstraf te requireeren.
Nadat verdachte nog 'n deemoedig woordje
had gesproken, kreeg de verdediger pro deo
mr. Dwars uit Hoorn gelegenheid tot het
houden van zyn pleidooi, waarin hy aandrong
op een voorw. straf gelet op de erkentenis
van zyn cliënt, den langen tijd dat hij zich
goed hield en het feit, dat zijn vrouw bereid
is hem weer in genade te accepteeren.
A.s. week uitspraak.
FEESTWEEK H.Z.V.
Ondanks het slechte weer hadden Maandag
j.1. tooh de onderlinge wedstrijden van de
Heldersche Zwemvereeniging plaats. De uit
slag was al3 volgt:
25 m schoolslag jongens tot 13 jaar. 1 Wou
ter Buck 20.8 sec.; 2. Dick Vermeulen 23 5
sec.; 3. Jan Dekker 24.8 sec.
25 m schoolslag meisjes tot 13 jaar. 1.
Dma v. Os in 23.1 sec.; 2. Hetty v. Alphen
29.1 sec.; 3. Dina Boogert 31.1 sec.
25 m rugslag jongens tot 13 jaar. 1. Piet
Huyer 24.3 sec.; 2. Wouter Buck 26.6 sec.;
3. Jan Dekker 28.3 sec.
25 m vrije slag jongens tot 13 jaar. 1. Dick
Vermeulen 17 sec.; 2. Wouter Buck 17.3 sec.;
3. Joop Rombout 21.9 sec.
200 m vrije slag (v. Willigen-beker). No. 1
Dick Lübert 3 min. 5 sec., die dus den beker
weer voor een jaar behoudt; 2 was Arie
Zuurmond en 3 Jo Frijdal.
Ook bij de dames bleef de beker in handen
van de houdster en wel bij Agatha Vermeulen
met den tijd van 3 min. 21 sec. Hier waren
Bets Goedhart 2 en Babe Huyer 3.
Dinsdagavond had H.Z.V. het er op gezet
haar zwemmers en supporters eens echt te
vermaken. Voor een zeer talryk publiek gaf
zij een nummer gecostumeerd zwemmen, dat
er wezen mocht. Een complete bruiloftsstoet,
het toekomstig echtpaar met de bruidsmeis
jes voorop, daalden plechtig van het bordes
en de inmiddels gearriveerde speudo-burge-
meester voltrok bij het einde der loopplank,
aan den rand van het water, de huwelijks
plechtigheid. Na deze ontroerende" ceremo
nie was een schipper gecharterd, om de heele
familie naar het vlot te brengen, waar zich
het verdere feest zou afspelen. De hevige po
gingen, het wankele bootje overeind te hou
den onder een dikwijls veel te zware belas
ting werkte niet zuinig op de lachspieren van
het publiek.
Het onstuimige feest eindigde met een al-
gemeene zwempartij en het publiek had nog
vele malen gelegenheid eens hartelijk te
lachen om alle capriolen en koddige inciden
ten.
Hierna werd door eenige dames en heeren
van de Bruinvisschen in het polo-veld nog een
zwemdemonstratie gegeven en was H.Z.V.'s
tweede avond van de feestweek weer ten
einde.
De te 8 u. 15 op het terrein van F.M. ge
speelden polo-wedstrijd tusschen de jeugd-
zeventallen der twee plaatselijke zwemclubs
eindigde in een draw (33).
H.Z.V.'s DERDE FEESTAVOND.
Woensdagavond hield H.Z.V. haar derde
feestavond van deze week. Onder, ditmaal,
ideale weersomstandigheden. Te 8.15 uur
ving allereerst een polowedstryd aan tusschen
De Bruinvisschen II en F. M. II. Het spel
van De Bruinvisschen was bepaald slecht en
het was spoedig in te zien, dat deze match
zou moeten eindigen in een overwinning voor
F. M. Het samenspel liet bij H. Z. V. veel te
wenschen over, zoowel als het dekken. Kort
om F.M. was beduidend sterker en wist dit
uit te drukken in een 3—0 overwinning. Op
zichzelf genomen is het Bruinvisschen team
niet zoo slecht, doch zij zullen wat meer
moeten oefenen om op elkaar ingespeeld te
raken.
Na afloop van dit polopartytje gaven ver
schillende leden van H.Z.V. en De Bruinvis
schen een zeer gewaardeerde demonstratie
schoonspringen van de nieuwe marsud-spring-
plank.
Hedenavond te 8.15 uur hoopt H.Z.V. haar
wedstryden voort te zetten en z(jn de adspi-
rantennummers aan de beurt.
„F. M."-NIEUWS.
Hedenavond om 7.30 uur beginnen de
onderlinge wedstrijden van de zwemclub
„F. M." en haar onderafdeeling „Sportclub
F. M.". Bovendien worden vanavond en
Zaterdagmiddag proeven van bekwaamheid
afgelegd.
OM DE DAVIS-CUP.
In een wel zeer eigenaardig verloopen wed
strijd is Australië er in geslaagd Duitsch-
land in de Interzóne-finale om de Davis-Cup
een 41 nederlaag toe te brengen en zich
zoodoende tegen Engeland in de Challenge
Round te plaatsen. Mc Grath versloeg Henkei
in vier sets: 8—3, 57, 64, 64 en daar de
stand hierdoor reeds 31 voor Australië was,
gaf von Cramm den wedstrijd tegen Craw-
ford gewonnen. Australië won derhalve met
4—1.
Nijmegen, 22 Juli.
De adelborsten liepen hedenochtend weer
keurig. Van vermoeidheid was geen spoor te
bekennen. Kapitein Roelofsen was dan ook
hoogst tevreden en verklaarde, dat het best
ging.
Het reg. kustartillerie onder leiding van
een len luitenant, vormt dit jaar met de af-
deeling kustartillerie van Vlissingen een
détachement, geheel onder leiding van een
luitenant. Doch in aanmerking voor een corps-
prijs komen zij niet meer, daar gisteren een
van de manschappen uit Vlissingen op moest
geven.
De Helderschen maken het goed. Alleen bij
„De Jutter" heerschten, behalve de gewone
voeteuvels, zooals blaren, nog vele andere
kwalen. Zoo hebben we twee kiespijnpatiënten,
terwijl nummer drie voortdurend maagpijn
heeft. Niettemin houden zij dapper vol en
hebben ook den tweeden dag in goede con
ditie volbracht.
Een dichte ochtendnevel hangt nog over
Nijmegen, maar niettemin staan reeds honder
den langs den weg om de Vierdaagsche-
loopers uit te zien trekken voor de tweede
etappe. Waren er gisteren slechts vier uit
vallers, hedenmorgen hebben er 26 hun ver
moeienissen van den eersten dag niet kunnen
overwinnen en zijn niet aan de startbureaux
verschenen, zoodat momenteel 30 personen
uitgevallen zijn.
We treffen het bijzonder met het weer. Het
is heerlijk koel, zelfs wel een beetje te koel.
Het marcheeren onder deze omstandigheden
is een genot, voor een goed getraind persoon
wel te verstaan.
Het parcours voert ons ditmaal over Beu-
ningen en Wychen, De omgeving is hier
minder fraai dan den eersten dag. Ook zijn
de wegen slechter: grint en nog eens grint.
De stemming is ook weer best, en vroolijk
zingend stappen de groepen en détachemen-
ten voort. Wij zijn vroeg vandaag en het
tempo is tamelijk hoog. Hoe kan het anders
met zulk prachtig wandelweer. De wande
laars zingen hun hoogste lied en zelden
hoorden wy dan ook zoo'n gevarieerd reper
toire.
„It's a long way", zingt een groep mili
tairen, en we kunnen ze geen ongelijk geven.
Allerlei versjes worden gezongen. Van moderne
schlagers tot pittige marschmuziek, maar dat
doet er niet toe, als men er maar op loopen
kan.
Wychen wordt vandaag door de wandelaars
„genomen", het merktplein lijkt wel een
groote legerplaats. Vele militairen, maar
natuurlijk ook de burgers nemen hier hun
groote rust. Zy strijken neer by de café's en
de uitrustingen worden afgehangen. Het mee
gebrachte proviand wordt „soldaat gemaakt"
en in rijke mate weggespoeld met een of
andere limonade of andere verkwikkende
drank. Het wandelen maakt nu éénmaal
dorstig.
De publieke belangstelling is hier vooral
enorm. Van alle kanten zijn automobilisten
samengestroomd. Politie en marechaussee
hebben hier de handen vol werk om ruim
baan te maken voor de wandelaars.
Op het marktplein staat een versierde
muziektent. Hierin zal strakt, van 10—12, de
Militaire Kapel, onder leiding van kapel
meester Leistikom, een concert geven. Maar
we zijn daar nog te vroeg voor, 't is pas
negen uur. Onder het loopen passeeren wij
meerdere groepen.
Het laatste gedeelte van het parcours leg
gen wij af met den heer Van Dinkhuizen uit
Den Haag. Deze 62-jarige rastippelaar neemt
dit jaar voor de 18e maal deel.
Donkere onweerswolken dreigen tegen den
middag het wandelfeest te verstoren, maar
gelukkig blijft het maar bij een klein buitje.
De belangstelling langs den wg is nog niet
groot, maar wij zijn, zooals by aanmelding
blykt, de eersten vandaag. Later op den
middag groeide het aantal toeschouwers en
stonden zij in dichte rijen langs den af te
leggen weg geschaard.
Tegen twee uur begint de massa binnen te
komen. Steeds nieuwe groepen marcheeren
het kazerneterrein op, luid toegejuicht door
de velen, die zich hier verzameld hebben.
Tot 5 uur duurde 't binnenkomen onafge
broken voort.
Rust na den tocht.
Meer dan den eersten dag zag men de wan
delaars over het kazerneplein hinkepinken en
menigeen sloft moeizaam rond op sandalen
en pantoffels. Velen van 's morgen zoo fris-
sche wandelaars ziet men nu half liggen, half
hangen op stoelen en banken. In de cantine
is het nu een gezellige drukte, de meeste
wandelaars zijn te moe om de stad in te gaan
en dus is de cantine de verzamelplaats.
22 uitvallers den tweeden dag.
Dat 't vandaag een zware dag was, blijkt
wel uit het aantal uitvallers. 22 deelnemers
moesten vandaag opgeven. Hieronder is 1
dame .terwijl de overigen grootendeels mili
tairen zijn, die met volle bepakking deelnemen
aan den 40 km marsch.
Momenteel zijn nog 3661 wandelaars over
gebleven van de 3713 die zich oorspronkelijk
Dinsdagochtend op marsch hebben begeven,
terwyl morgenochtend ook wel weer enkelen
niet zullen starten.
Een wandelaar, een schoen en
een koe.
Vol met komische voorvallen is zoo'n Vier
daagsche: zoo maakten wij in de buurt van
Hatert het volgende mee op den eersten
marschdag.
Het détachement van de Koloniale reserve
passeerde een wandelaar, die langs den weg
lag te rusten (lezen: slapen s.v.p.) met de
voeten rustende op een draad van het hek.
dat de weide omgaf. Zijn schoenen had hij
uitgedaan om de voeten te „luchten".
De koloniale reserve, die met volle borst
het schoone lied „Anne Marie", bulkte, deed
hem ontwaken en meteen komt hij tot de ont
dekking, dat een van z'n wandelschoenen ver
dwenen is. Ontdaan keek hij om zich heen
wie hem deze poets gebakken kon hebben,
maar hij kon er niet achter komen. De manier
waarop deze wandelaar zijn woede uitte zou,
indien ik het weergaf, de Heldersche Courant
schande aandoen. Hij zocht en zocht nog eens,
maar kon niets vinden. Maar plotseling valt
hem een somber vermoeden in als hij in de
sloome oogen van een koe kijkt. Jawel hoor,
een twintig meter verder in de wei ligt 't ver
loren schaap. Nu kwam nog de grootste
moeilijkheid: het vermiste voorwerp terug te
krijgen, want enkele voorbijgangers hadden
't geval opgemerkt. En om dan een modder
figuur te slaan
WIARVI.
DE TOUR DE FRANCE.
Do Nederlanders herstellen zich.
Pech van Middelkamp.
De twaalfde étappe, CannesMarseille,
195 km, is Dinsdag gewonnen door den
Fransohman Le Grèves in 6 u. 36 m. 36 s.;
2e, 3e en 4e aankomenden waren Belgen. Een
peleton van 24 rennres, waaronder de gebr.
Van Schendel en de Belgen Sylvère Maes en
Vervaecke, reden allen denzelfden tijd als de
winnaars. Midedlkamp werd 46e in 6 u. 39 m.
Alg. klassement. 1. S. Maes 78 u., 24 m. 8 s.;
2. Vervaecke; 3 A. Magne (Fr.); 4 en 5. de
Luxemburgers P. Clemens en Mersch; 6. Ca-
nardo (Spanje); 7. M. Clemens (Luxemburg).
Het klassement der Nederlanders: 19. Alb
v. Schendel 79 u. 34 m. 11 s.; 27. Middelkamp
79 u. 49 m. 14 s.; 38. Ant. v. Schendel 80 u.
36 m. 30 s.
Het Landenklassement is ongewijzigd ge
bleven: 1. België; 2. Luxemburg-Spanje; 3.
Franrkijk; 4. Nederland; dan volgen: Zwit
serland, Duitschland en Oostenryk( Joego
slavië is uitgevallen)
Het vooruitzicht dat de beide volgende
ritten die als tijdrit (per ploeg) verreden
zullen worden, was oorzaak dat deze étappe
betrekkelijk kalm verreden is.
Alb. v. Schendel was zoo onfortuinlijk om
35 km voor de finish een bandbreuk te krij
gen, maar kon door geweldig jagen het pe
leton weer bereiken. Middelkamp was nog
onfortuinlijker, daar op ca. 20 km bij een
val het frame van zijn fiets brak. De lange
tijd van reparatie was oorzaak dat hij de
hoofdgroep niet meer bereiken kon en enkele
minuten na hen de finish paseerde.
Maes en Vervaeke nog steeds de
leiding.
Het traject NimesMontpellier is in 2
étappes verreden. In de eerste halve étappe
bereikten alle renners te zamen de finish.
De uitslag werd in een eindspurt betwist,
waarin Middelkamp de 6e plaats innam. De
2è halve étappe werd als tijdrit en per ploeg
over 56 km verreden en door de Belgen ge
wonnen. Sylvère Maes werd eerste in 1 u.
9 m. 31 s. De nos. 26 waren eveneens Bel
gen; de nos. 710 Franschen.
Het klassement der Nederlanders: 41. Mid
delkamp 1 u. 14 m. 31 s.; 42. Alb. v. Schen
del, zelfde tijd; 47. Ant. v. Schendel, zelfde
tyd.
Alg. klassement: 1. S. Maes 83 u. 44 m.
24 s.; 2. Vervaecke (België); 3. Magne (Fr.);
4 en 5. Gebr. Clemens (Luxemburg). De
Nederlanders staan er aldus voor: 19. Alb.
v. Schendel 85 u. 0 m. 57 s.; 28. Middelkamp;
40. Ant. v. Schendel.
België leidt eveneens in het landenklasse
ment. 24: Luxemburg-Spanje, Frankrijk en
Nederland.
NIEUW PROGRAMMA VOOR HET OLYM
PISCH HOCKEYTOURNOOI.
0 Op 4 Augustus NederlandBelgië.
Door het terugtrekken van Joegoslavië
en Cechoslovakije uit het Olympisch hockey-
Er zijn atlassen en atlassen. At
lassen, die aan een les doen denken
en schoolreminiscenties wekken en
atlassen, die de verbeelding prikke
len, die niet alleen kleuren en lijnen
en stippen en letters schijnen te
bevatten, maar ook bosch en heide,
weiland en water, strand en zee.
Zoo'n atlas is die, welke thans door
de firma Tonnema Cie te Sneek,
fabrikante van de King Pepermunt,
in een zeer groote oplage verspreid
en op gemakkelijke en goedkoope
wijze voor jong en oud beschikbaar
wordt gesteld.
Misschien komt het door de
fleurige, aantrekkelijke uitvoering,
misschien ook door de origineele ge
dachte telkens een „grondsoorten-"
en een verkeerskaartje van dezelfde
provincie naast elkaar te plaatsen.
Dat is daarom zoo aardig, omdat
men dan duidelijk de wisseling van
het landschap kan volgen, waardoor
de wegen voeren. Zoo lééft een
kaart en wint aan suggestieve kracht.
De bedoeling heeft blijkbaar voor
gezeten aan te sluiten aan de gebrui
kelijke school-atlassen waarvan
het beeld immers vertrouwd is en
er toch iets anders, iets „opgewekts"
en iets moderns van te maken. Daar
door kreeg deze atlas een ander karak
ter. De nadruk, welke tot voor een
jaar of twintig op spoor- en water
wegen vielen in de school-atlassen
nog steeds Valt is hier gelegd op
auto-wegen;en fietspaden, op het
verkeer over den weg derhalve, dat
zulk een enorme vlucht heeft geno
men. Bovendien rijn deze kaarten
bijgewerkt tot op een maand gele»
den, zoodat de groote wijzigingen,
welke zich in den laatsten tijd vol
trokken men denke aan den ver
snelden bruggebouw er duidelijk
in tot uiting komen. Ze geven als het
ware een illustratie van het moderne
wegverkeer in ons land. En ze zullen
daarom stellig niet alleen de trek
kende jeugd, maar met minder de
reizende ouderen interesseeren.
De zorgvuldige opzet en uitvoe
ring van dit werkje wordt nog geac
centueerd door een „Overzicht van
de Aardrijkskunde van Nederland",
dat in beknopten vorm een schat
van wetenswaardigheden geeft, welke
vooral in dezen tijd de bijzondere
belangstelling verdienen. Wanneer
men deze gegevens bij de hand houdt,
heeft men werkelijk een goede en
gezonde basis van beoordeeling der
moeilijkheden, welke door de crisis*
omstandigheden zijn gerezen.
Met deze uitgave van de firma
Tonnema Cie heeft een „atlas"
men zou geneigd zijn haar een fleuri
ger benaming te gevenhaar intrede
gedaan, die zonder eenigen twijfel
niet met een zucht van opluchting na
vervulde „leerplicht" zal worden
dichtgeslagen, maar telkens weer met
een zucht van verlangen naar
vacantie, naar trekken, naar fietsen,
naar reizen, naar alles door elkaar -
zal worden opengedaan en bekeken,
Het is een uitgave zooals terecht
in het voorwoord wordt opgemerkt
niet voor de school, maar voor het
leven,
Redactie „De Prins
tournooy was een geheel gewijzigde indeeling
der groepen noodig, alsmede een nieuw wed-
strijdrooster. De twaalf landen zijn thans als
volgt ingedeeld:
Groep A: Britsch-Indië, Japan, Hongarije
en Vereenigde Staten.
Groep B: Duitschland, Denemarken, Spanje
en Afghanistan.
Groep C: Nederland, België, Frankrijk en
Zwitserland.
Uit groep A en B gaat de winnaar naar de
halve eindwedstryden over, uit groep C de
nummers 1 en 2.
Het tournooi neemt 4 Augustus een aan
vang met de wedstrijden NederlandBegië
en FrankrijkZwitserland.
14 Augustus wordt de finale gespeeld.
HET MEESTERTOURNOOI
TE ZANDVOQRT,
De 4e ronde van het internationale Schaak-
tournooi is buitengewoon belangwekkend ge
weest. Dr. Euwe won van Griinfeld, terwyl
voor het eerst in dit tournooi een party afge
broken moese worden, n.1. die tusschen Fine
en Keres.
Het totaal-resultaat is: Prof. Becker wint
van Van Doesburg, Tartakower wint van
Landau. Püns met Maroczy remise (na 51/, uur
spelen); FineKeres afgebroken na60zetten;
Dr. Euwe wint van Griinfelt. Bogoljubow wint
van Spielmann.
De stand na de 4e ronde isEuwe en
Bogoljubow 3 p.Fine 2>/, (en een afgebroken
partijBecker, Partakower en Maroczy, elk
2 p.; Keres 1'/, p. (en een afgebroken party
v. Doesburg, Griinfelt, Landau en Spielmann
elk 1>/, p.
In de 5e ronde komen o.m. tegenover elkaar:
FineEuwe.
J
Men heeft allerlei soorten van schaakmees
ters, men heeft de melancholieke en de iro
nische, de warmbloedige en de nuchtere, en
dan heeft men byv. Meester Grünfeld, bijge
naamd: de wandelende kartotheek.
Er is geen opening of variant of hy weet
ze. Gisteren kwam Fine nog by hem over
z$n partij met Spielmann. Fine had namelyk
die variant voor het eerst gespeeld.
„O ja," zei Grünfeld, „dat is die variant en
die hebben ze toen daar en daar ook gespeeld,
ja het was me bekend".
Als men zoo hoort van wandelende kartho-
teek, dan stelt men zich zoo iemand mis
schien voor als een uitgedroogd, taai schle
miel, die geen woord spreekt en steeds maar
in boeken zit te snuffelen naar nóg meer va
rianten. Maar zoo iemand is Griinfeld niet,
integendeel, het is een van de aangenaamste
en gezelligste meesters.
Zondag sleepte hij Prins van Schelfhout
naar Maroczy en van deze weer naar Spiel
mann, omdat hy ontdekt had, dat Prins zyn
party tegen Prof. Spielman, omdat hij ont
dekt had dat Prins zijn party tegen Prof.
Becker te vroeg remise gegeven had, terwyl
hij by doorspelen had kunnen winnen.
Ja maar merkte men toen op, in uw party
tegen Tartakower heeft U toch ook te vroeg
remise gegeven.
„Nee," antwoordde Grünfeld", dat lykt
maar zoo. Hy had een geestige weerlegging,
waarbij alle torens instonden en door de daar
opvolgende afruil werd het geheid remise".
Hy heeft toen de variant laten zien en het
was zoo'n gek gezicht met die torens, dat
men het uitschaterde van het lachen. „Zooiets
fusie zelve kwam eerst een jaar later tot
stand, maar reeds vanaf Maart 1933 werd
over samenwerking tusschen Smuts en
Hertzog en beider partygenooten onderhan
deld. Zoo is de Vereenigde Centrale Partij tot
stand gekomen, welker programma den na
druk legt op den status van souvereine onaf
hankelijkheid, gelyk Zuid-Afrika dien volgens
ée Wet van 1934 heeft verworven. Het is deze
Souvereine onafhankelykheid, die, al laat zy
de feitelyke band met het Britsche Rijk on
gerept, het hoofdmotief voor de nieuwe party
is. Deze gaat niet in de richting van afschei
ding, maar veeleer in die van eerbied en
loyauteit ten opzichte van het Britsche Im
perium. Dit alles, zoo sprak Smuts in die
dagen, is nu dieper in de verschillende krin
gen van ons volksleven geworteld dan
tevoren; een fundamenteel sentiment gewor
den, dat onaantastbaar is.
De Regeeringsvorm van de Zuid-Afrikaan-
sche Unie is een gematigde federatie, want
weliswaar hebben de vier onderdeelen elk hun
eigen vertegenwoordiging, die volgens een
uitgebreid kiesrecht wordt gekozen, en staat
naast dezen de vertegenwoordiger van den
Qouverneur-Generaal der Kaapkolonie, doch
de parlementen dezer vier provinciën behan
delen slechts wat men zou kunnen noemen
de provinciale aangelegenheden. Alles wat de
wetgeving, het buitenlandsche beleid, da
financiën, de weerbaarheden betreft, wordt
door de Zuid-Afrikaansche Unie beslist. Het
Parlement zetelt te Kaapstad, waar reeds
tijdens het Engelsch beheer het Parlements
gebouw werd gezet; het uitvoerend gezag
fetelt te Pretoria, dat sedert het Hoog Ge
rechtshof is gevestigd te Bloemfontein, waar
zoodoende de oude rustige sfeer bewaard is
gebleven.
De Zuid-Afrikaansche Unie vormt thans
onderdeelen van het groote Britsche Impe
rium; het is een der vijf, en zeker niet het
onbelangrijkste, Dominions. Er is in den loop
der laatste kwarteeuw een groote verandering
ingetreden in de verhouding, die tevoren tus
schen Engeland en de Dominions, van welke
Canada steeds het meest veeleischende is
geweest, bestond. De eerste conferentie der
Dominiale Premiers, die door de Zuid-Afri
kaansche Unie en in haar naam door Botha,
werd bijgewoond, was die van 1911; toen
werd voor het eerst een uitgebreid en alle
mogelijke geheime inlichtingen verschaffend
overzicht van Engeland's internationale
staatkunde aan de Dominions gegeven. Maar
voorloopig lieten deze nog na de maatregelen
te treffen, waardoor zij zich toen reeds een
volledig aandeel in de zeggenschap omtrent
het buitenlandsche beleid hadden kunnen ver
werven. De oorlog, die Engeland's beroep op
den steun der Dominions noodig maakte, ver
anderde dit; veranderde het zoodanig, dat
reeds in 1917 het Rijks-Oorlogskabinet in het
leven werd geroepen, waaraan door vertegen
woordigers der Dominions werd deelgenomen.
Reeds ter conferentie van 1921 werd de vrij
wel volledige interne onafhankelijkheid der
Dominions erkend en in 1923 bevestigd.
Maar vooral ter conferentie van 1926 is de
•grondslag gelegd voor den band tusschen het
Engelsche Moederland eenerzyds, de Domi
nions anderszyds, ln de oogen van de eenen
heeft verzwakt, van de anderen heeft ver
sterkt. Verzwakt, wanneer men meende, dat
slechts volkomen autoriteit van het Engel
sche Moederland in alle rijkszaken de moge-
lkheid zou scheppen tot handhaving van de
eenheid. Versterkt, wanneer men zich stelt
op het standpunt, dat al lang een band kan
scheppen, die ook voor een ver verwijderde
toekomst bindt. Met Canada heeft Zuid-
Afrika behoord tot de Dominions, die on
getwijfeld tengevolge van de geschiedenis
van Zuid-Afrika het sterkst op de onaf
hankelijke rechten van de Dominions nadruk
hebben gelegd. Zuid-Afrika ziet zijn eigen
toekomst voor zich, toekomst, die het zich
niet denkt onafhankelyk van Engeland, maar
waarin het eigen levensmogelykheden wil
scheppen, die het afgescheiden wil houden
van Engelsche politieke belangen. Vandaar,
dat de Dominions aan het tractaat van Lo-
carno niet meededen; vandaar, dat terzake
van initiatieven op de Ontwapeningsconferen
tie door Engeland overleg met de Dominions
werd gepleegd; vandaar, dat Engeland terzake
van het Pact van Vier noch ten aanzien van
eenig belangrijk punt van buitenlandsch be
leid stelling nam zonder met de Dominions te
hebben overlegd. Wie zich nog herinnert het
geestige „Van Dag tot Dag"-artikel van den
onvergeteiyken Charles Boissevain in 1899
geschreven ter gelegenheid van het uitbreken
van den Zuid-Afrikaansche oorlog, voorspel
lende de ontbinding van het groote Britsche
Rijk, komt tot de overtuiging, dat weliswaar
de daarin gedane profetie niet tot verwezen
lijking is gekomen, maar dat langs anderen
weg de Engelsche overmacht in de deelen der
wereld, die aan het begin dezer eeuw nog
onverkort door Londen werden beheerscht, is
ten einde gekomen. Wie had zoodanig resul
taat bijkans binnen een kwarteeuw na den
Vrede van Vereeniging kunnen verwachten!
Ziet men wat de Zuid-Afrikaansche Unie
van het oogenblik is, dan ziet men in haar
een gebied van een totaal oppervlakte van
1millioen K.M.2, waarvan er 720.000 tot de
Kaapkolonie, 260.000 tot den voormaligen
Transvaal, 135.000 tot den voormaligen Oranje
Vrijstaat en 90.000 tot Natal behooren, ter
wyl het onder mandaat staande Duitsch Zuid-
West Afrika alleen reeds een oppervlakte van
833.000 K.M.2 heeft. De Zuid-Amerikaansche
Unie wordt bewoond door een totaal van 6 h
7 millioen inwoners, waarvan ruim 1% milL
tot het blanke ras behooren; Duitsch Zuid-
West Afrika door bijkans 200.000 inwoners
en een blanke bevolking, die met 10 ia
overeen te brengen. Gesteld, dat te eeniger tijd
Rhodesia en de protectoraten van Bechuana-
land, Basoetoland en Swazi en Nyassaland in
het Noorden van Natal tot de Zuid-Afrikaan
sche Unie zouden gaan behooren, dan zou deze
omvatten een gebied dat by een toename tot
4 millioen K.M.2 zyn bevolking matiger zou
zien stygen en in elk geval het zwarte ele
ment zou zien toenemen. Ziet men naar de
verhouding van blanken en zwarten, dan
blijkt, dat in Natal, waar ook de Aziaten zijn,
ht blanke element slechts l/10de deel der be
volking uitmaakt; in den Oranje Vrijstaat is
het met 60 het sterkst. Welke de juiste
verhouding is tusschen het Hollandsche en het
Engelsche element, is uiteraard niet zoo ge
makkelijk vast te stellen, omdat hier niet uit
sluitend de taal de overheerschende factor is,
maar zelfs de Engelsche statistieken van een
tiental jaren geleden gaven 40 Boeren tegen
over 35 Engelschen toe, welke verhouding
volgens sommige niet te geflatteerd is, wan
neer men haar op 50 tegenover 25 stelt. Hoe
dit zij, Zuid-Afrika is, tengevolge van den
natuurlijken rykdom aan mineralen, bezig zich
te ontwikkelen in geheel anderen zin dan de
oude voortrekkers ook maar een oogenblik
hebben kunnen denken. Zuid-Afrika is land
van diamant en van goud, en van het laatste
vooral, je relatief gesproken, het rykst pro-
duceerende goudland ter wereld. Men stelle
tegenover elkander het cyfer van ruim 100
millioen gulden in 1896 en dat van ruim 400
millioen in 1920, en men bedenke, dat 7 8
milliard gesteld wordt de waarde, die tusschen
1886 en 1919 aan den Zuid-Afrikaansche
bodem is ontnomen. Daartegenover is de land-
bouwvoortbrenging uiteraard niet in gelijke
mate gestegen, al treft men ook hier een
vermeerdering van de welvaart aan, die met
de ontwikkeling van diamant- en goudindustrie
verband houdt. Hierby komt nog, dat Zuid-
Afrika kolen bevat voor de eigen industrie;
dat de bodem koper en tin oplevert. En vooral
dient niet vergeten te worden, dat de veeteelt
van de Zuid-Afrikaansche Unie tot de belang
rijkste der wereld behoort; dat, in het bijzon
der in het zuidelyk gedeelte van de Kaap
kolonie de fruitteelt bloeit en de wijnbouw een
belangrijke tak vormt. Natal is bovendien
een land, waar suikerriet, thee, kinine, tabak
geplant kan worden. Was Kaapstad met het
daarachter gelegen Zuid-Afrikaansche land
eens de wisselplaats der schepen, het leeft
thans een eigen leven, waarin het weliswaar
niet geheel onafhankelijk is van de overige
wereld wel land is dat tegenwoordig wel?
maar waar in het richting geeft aan eigen
bestemming.
Van Kaapstad in het Zuiden tot aan de
Limpopo-rivier in het Noorden, van Durban
in het Oosten tot aan de Westelijke grenzen
van de Kaapkolonie, ja, eigenlyk tot aan die
van den Atlantischen Oceaan waait de vier*
kleurige vlag, waarin het embleem van de
Union Jack niet is vergeten. De strijd om deze
vlag vormt op zichzelf een episode in het leven
der Zuid-Afrikaansche Unie. Maar de kleuren
van die vlag brengen in herinnering, dat het
Nederlandsche initiatief den stoot heeft ge
geven tot de eerste openlegging van Zuid-
Afrika, en dat het de taaie volharding, vrij
heidszin en geestkracht der voortrekkers van
1836 is geweest, die het wonder, dat de levens
krachtige Zuid-Afrikaansche Unie in zich,
sluit, heeft mogelyk gemaakt.
Dat is een gedachte, die in 1936 met eer
bied vervult tegenover de wilskrachtige man
nen, vrouwen en kinderen van 1836.
EINDE.
