De burgeroorlog in Spanje
Radio-programma
Abonneert U op dit blad
binnenland
Beide partijen
melden successen.
TZS,Z°? g"°"'pol,,le v'r*pM<""
HELDERSCHR COURANT VAN DINSDAG 18 AUGUSTUS T936
Schrikbewind te Badajoz.
De kwestie van de niet-inmenging.
Badajoz gevallen.
753 terechtstellingen in 3 weken.
De laatste berichten van
de fronten.
Italië en Duitschland en
de non-interventie
De toestand in Palestina.
Tsjiang Kai-Sjek stelt een
ultimatum.
Uitbreiding Japansche marine?
Rede van Ir. Mussert op
den landdag te Rijssen
De wijziging van de steunregeling
Te Badajoz moeten de opstandelingen, naar
de uit Portugal afkomstige berichten, hun
zwaar bevochten zegepraal met een waar
schrikbewind vieren.
Zij melden eenige successen uit de buurt van
Malaga en een verder niet bevestigd bericht
wil dat zij Estepona zouden hebben bezet.
Verder zouden zij het mijngebied van Rio
Tinto allengs omsingeld hebben.
De ..Spaansche zone", in het zuiden van
Marokko, die totdusver de regeering trouw ge
bleven was, is thans ook afgevallen.
In de krijgsbedrijven in het Noorden schijnt
weinig voortgang te komen.
Het grootste succes van de regeeringstroe-
pen is, dat zij een landing op Majorca hebben
weten te bewerkstelligen, het grootste eiland
van de Balearen en het eenige, dat nog in han
den van de opstandelingen was.
Als een ander succes van beteekenis wordt
de verovering van Rubieros de Mora, in de
provincie Teruel, gemeld.
Ook hebben de regeeringstroepen successen
In de provincie Huesca, op weg naar Sara-
gossa, en in het Guadarrama gebergte te be
richten.
Generaal Franco heeft een bezoek aan Bur
gos gebracht, om overleg te plegen met Caba-
nellos en Mola.
De regeering van Uruguay heeft zich tot
alle Amerikaansche staten gewend, om te zien
of er niet een poging tot vriendschappelijke
inmenging te doen is om een eind aan den
burgeroorlog te maken.
Regeeringstroepen op Majorca ont
scheept.
De socialisUsche afgevaardigde Galarge en
Ruiz le Cina hebben uit Mahon aan president
Companys getelegrafeerd, dat volgens inlich
tingen afkomstig van het oorlogsschip Almi-
rante Miranda, de eerste regeerings-colonne
zoo juist op Majorca ontscheept is. De leider
der expeditie, de kapitein der luchtvaart Bayo,
heeft als eerste voet aan wal gezet, Zondag
morgen om negen uur.
De colonne bestaat uit leden van de guardia
civil stoottroepen, gewone troepen en militie.
Ontzettende aanblik.
Uit Badajoz wordt te Lissabon gemeld, dat
nog vele huizen in brand staan. Bij de bestor
ming van fort San Pedro, dat hardnekkig door
de regeeringstroepen werd verdedigd, zijn aan
de zijde der opstandelingen 56 van de 152 man
schappen van het vreemdelingenlegioen ge
sneuveld.
Ook zijn by de instorming van de Menacho-
kazerne tal van opstandelingen gedood. De
manschappen der regeeringstroepen, die in
handen der rebellen vielen, werden terechtge
steld.
Tot de terechtgestelden behooren kolonel
Cantero, luitenant Weiga en verschillende
plaatselijke autoriteiten. 4000 opstandelingen
hebben Zaterdag den opmarsch voortgezet in
de richting van Madrid. Het telefoonverkeer
met Lissabon en Sevilla is hersteld. Kapitein
Alfonso Blanco werd benoemd tot civiel-gou-
verneur van Badajoz, Agostin Caranda tot
burgemeester.
De opstandelingen verliezen geen tijd te Ba
dajoz. Zij hebben Zondag gebruikt voor het
aanleggen van versterkingen rond de stad en
het herstellen der forten.
Naar verluidt wordt een sterke colonne op
standelingen binnenkort te Badajoz verwacht,
die vijftien luchtafweer-kanonnen met zich zal
voeren.
Kolonel Juanyague, de aanvoerder der op
standelingen te Badajoz, heeft de Portugeesche
pers verzocht een oproep van vrijwilligers te
plaatsen, die dienst moeten nemen in de rjjen
der opstandelingen. Hij verklaarde:
„Na zijn groote verliezen heeft het legioen
geoefende en dappere strijders noodig om den
strijd voort te zetten".
Een Portugeesch journalist meldt aan zijn
blad, dat in alle straten der stad barricades
waren opgericht en dat bij al deze barricades
de lijken van verdedigers en aanvallers waren
opgehoopt.
Een door kogels doorzeefde muur en een
groote plas bloed duiden de plaats aan,
waar de opstandelingen, die de overwinning
hebben behaald in den hevigen strijd om
het bezit der stad, bijna 2000 personen, die
de regering waren trouw gebleven, hebben
terechtgesteld.
In de straten zoeken vrouwen en kinde
ren naar de 1 ijken van echtgenoot of vader.
Verdachte personen worden voor den krijgs
raad der opstandelingen gebracht, waarvoor
hun bovenlijf wordt ontbloot. Indien hun rech
terschouder aanwijzingen vertoont, dat zij een
geweer hebben gehanteerd, worden zij ter dood
veroordeeld. In groepen van twintig worden zij
dan zonder onderscheid terechtgesteld.
De lijken worden op enorme brandstapels
Verbrand.
De aanvoerder van de opstandelingen heeft
over heel Estremadura den staat van beleg af
gekondigd. Vakvereenigingsleiders, die de ar
beiders tot staking zouden oproepen, zullen
standrechtelijk gefusileerd worden, evenals de
genen die Zondagmorgen vroeg den arbeid niet
hervat zouden hebben. Binnen vier uur moesten
alle wapenen worden ingeleverd. Degenen, die
daarna nog wapens bezaten zouden, evenals
roovers en brandstichters, standrechtelijk wor
den doodgeschoten.
IN HET NOORDEN.
Zondagochtend vroeg is de aanval op het
Guipuzcoafront door de opstandelingen hervat.
Drie kolonies rukken op één naar Irun, langs
de Fransche grens, een tweede in het Westen
van Tolosa uit naar Hermant en een derde in
het centrum in de richting van Lasarte.
Later in den avond werd vernomen, dat de
opstandelingen het dorp Encernaza hadden
bezet.
De Almir&nte Cervera, het oorlogsschip, dat
de zijde der opstandelingen heeft gekozen, ver
scheen Zondagavond voor Bilbao en beschoot
de kustplaats Santurce, welke 20 km van
Bilbao ls gelegen, evenals Portugalete, waar
alle benzinetanks tot ontploffing w«rden c-e-
brKrh*
Aangezien aan het aan Irun en San Sebas-
tian gestelde ultimatum, om zich voor 17 dezer
over te geven, niet was voldaan, is het bom
bardement van deze steden begonnen.
Van hun kant hebben de autoriteiten van h
Volksfront verklaard, dat hij de eerste gra
naat, die mocht vallen, talrijke gijzelaars ge
fusileerd zullen worden. In het fort Guadelupe,
dat op het oogenblik door den opstandigen
kruiser Espana beschoten wordt, bevinden zich
ongeveer 1200 gevangenen. Volgens geruchten,
die aan de grens.de ronde doen, zou een aantal
hunner reeds gefusileerd zijn.
Fransch grensplaatsje gebombar
deerd.
Zondagavond tegen half acht heeft een
Spaansch vliegtuig met drie motoren, dat zich
boven Fransch grondgebied bevond, zich in de
richting der Spaansche grens begeven. Het
vliegtuig heeft drie bommen laten vallen boven
het dorp Biriatou. dat aan de Bibassoa is ge
legen, welke ter plaatse de grenslijn vormt. Een
der bommen is terechtgekomen op een huis,
waar vier mannen kaart speelden. Het huis
werd geheel verwoest, doch, wonder boven
Wonder, werd geen der mannen getroffen.
De andere bommen zjjn honderd meter ver
der terechtgekomen, doch hebben geen schade
aangericht.
Het schijnt een vergassing van den vlieger
te zijn, daar het plaatsje juist op de grens ligt.
DE STRIJD IN HET NOORDEN.
Zaterdagochtend van 4 tot 10 uur heeft
nabij Irun een hevig gevecht gewoed. De op
standelingen vielen aan, gesteund door vlieg
tuigen, over een front van 10 K.M. Nadat
zij iets waren opgerukt, werden zij door de
troepen van Volksfront tot staan gebracht.
Deze troepen hadden versterking ontvangen
van 100 man uit Bilbao. Dezen hadden zich
goed ingegraven. De regeeringstroepen open
den een moorddadig geschutvuur uit de for
ten San Marcos, San Martial en Quadelupe,
gesteund door geweer- en mitrailleurvuur.
Het vuur duurde zes uur. De aanval was af
geslagen en de opstandelingen moesten zich
weer verzamelen. Vliegtuigen van de op
standelingen wierp vijf bommen op de regee
ringstroepen, zonder veel schade aan te rich
ten. Een bom viel nabij het station van Irun,
waardoor een burger licht werd gewond.
Aan beide zijden zijn vele dooden en ge
wonden gevallen.
De opstandelingen hebben uit vliegtuigen
manifesten op San Sebastian geworden
waarin zij eischen, dat de stad binnen 24
uur worde overgegeven, aangezien anders
meedoogenloos zal worden opgetreden. Het
Volksfront moet hierop nog 500 personen uit
de stad als gijzelaars gevangen genomen
hebben, zoodat het thans over 1200 gijzelaars
beschikt. Het zou dreigen allen neer te schie
ten, als de stad wordt aangevaleln.
Onder alle toegangswegen en bruggen tot
de stad zijn sterke ladingen aangebracht, om
de opstandelingen den opmarsch te beletten.
Naar uit Santander wordt vernomen, heb
ben de opstandelingen de stad gebombar
deerd. Vliegtuigen wierpen bommen, terwijl
een oorlogsschip van de opstandelingen de
stad onder vuur nam.
De verschrikkelijke toestand ln
Badajoz.
„Ik ben zoojuist teruggekeerd van een
vlucht over Badajoz, seint Reuter's corres
pondent te Lissabon, en ik heb daar een too-
neel van ontzetting aanschouwd, zooals ik
nooit meer hoop te zien. Toen wij de grens
naderden, zagen wij een vliegtuig met drie
motoren, dat bommen op de stad liet rege
nen. In de straten ontstond een verwoed ge
vecht van man tegen man, en de terechtstel
ling van de gevangen genomen verdedigers
kon den wij duidelijk zien, terwijl op den ach
tergrond rook en vlammen omhoog sloegen.
De opstandelingen zijn thans in Badajoz vol
komen heer en meester en thans hoort men
nog slechts het vuren der executie-peletons.
De militaire gouverneur is op Portugeesch
gebied ontsnapt, waar hij wegens een ver
wonding aan de hand in een hospitaal wordt
verpleegd."
Om Madrid.
De troepen van generaal Mola zijn uit
Guadalajara 15 K.M. verder naar Madrid op
gerukt en bevinden zich thans ook in het
Oosten nog slechts 40 K.M. van de hoofd
stad verwijderd, aldus een bericht uit Bur
gos.
Actie van de Spaansche regee
ring in het buitenland?
Volgens de Star zou de Spaansche regee
ring de volgende week een missie van voor
aanstaande staatslieden naar de voornaam
ste hoofdsteden uitzenden, welke missie
haar reis per vliegtuig zou maken, en de
verschillende regeeringen zou hebben in te
lichten over buitenlandsche medeplichtigheid
bij de organisatie van den opstand.
Een groep internationale juristen zou een
verklaring willen publiceeren. waarin het ju
ridische aspect van de kwestie van de niet-
inmenging zou worden toegelicht.
Het lot van de Jaime I.
De opstandelingen blijven volhouden, dat
de regeeringskruiser Jaime I veel ernstiger
beschadigd moet zijn, dan van regeerings-
zjde wordt toegegeven. Een vliegtuig met
drie motoren zou een bom van 500 kg op
den middelsten geschuttoren geworpen heb
ben, waardoor het schip letterlijk in tweeën
gebroken zou zijn.
Communiqué'» van het Engelsche
departement van buitenlandsche
zaken.
Het Engelsche ministerie van buitenland
sche zaken heeft het volgende communiqué
gepubliceerd:
„Te Londen wordt officieel meege
deeld., dat tusschen de Engelsche en
Fransche regeering volledige overeen
stemming bereikt is over den tekst van
de Fransche voorstellen voor de verhin
dering van den uitvoer van wapenen en
ammunitie naar Spanje. De nota's zijn
te Parijs geteekend en tusschen de beide
regeeringen uitgewisseld.
De overeenkomst zal van kracht worden,
zoodra zij de instemming van de regeeringen
van Duitschland. Italië. Portugal en de Sow-
jet-unie zal hebben verkregen.
Men meent te weten, dat de houding van
de Sowjet-regeering gunstig is en de Portu
geesche regeering heeft in beginsel de niet-
interventie aanvaard. Van Duitschland en
Italië is geen enkel definitief antwoord ont
vangen en de Engelsche regeering onder
steunt te Rome op dringende wijze de ver-
toogen van de Fransche regeering".
Bovendien heeft het ministerie van buiten
landsche zaken het volgende communiqué
uitgegeven, waaraan wordt toegevoegd, dat
het volle instemming heeft van Lord Hali-
fax, die weliswaar eerst Maandag te Lon
den terugkeert, maar nauwkeurig op de
hoogte gegebleven is van de ontwikkeling van
de gebeurtenissen gedurende de laatste 48
uur.
„Z.M. regeering gaat voort de meest vol
ledige ondersteuning te geven aan de pogin
gen van de Fransche regeering, om een over
eenkomst tot stand te brengen tusschen de
mogendheden, welke het meest geïnteresseerd
zijn bij een algeheele onthouding van tus-
schenkomst in den huidigen strijd in Spanje.
Z.M. regeering heeft wat haar betreft, ver
klaard, dat zij bereid is, wanneer een alge-
meene overeenkomst bereikt is, den uitvoer
van wapenen voor beide partijen te verhinde
ren en zij zal ook iederen maatregel nemen,
waartoe zij in staat is, om de levering van
burgerlijke vliegtuigen te beletten.
Men hoopt, dat de instemming van andere
worden bereikt. Intusschen zijn sedert het
regeeringen in de zeer nabije toekomst zal
begin van de huidige troebelen in Sparijé
geen licenties verleend voor den uitvoer
naar dat land, van wapenen of munitie,
overeenkomstig de desbetreffende wet van
1931.
En men moet er zich rekenschap van ge
ven, dat de handhaving van een strikte en
onpartijdige houding van niet-inmenging van
wezenlijk belang is, indien men wil voor
komen, dat de ongelukkige gebeurtenissen in
Spanje ernstigen weerslag elders hebben.
Het Portugeesche antwoord aan de
Fransche regeering.
De opstandelingen hebben Badajoz ver
overd. Dit schijnt thans een vaststaand
feit te zijn. Volgens de berichten zijn
honderden aanhangers van de regeering
gevangen genomen en worden deze in
massa's gefusilleerd.
De straatgevechten schijnen echter nog niet
geëindigd te zijn. Een afdeeling miliciens blijft
zich hardnekkig tegen de opstandelingen ver
zetten. Nadat de opstandelingen Badajoz zijn
binnengetrokken, zijn honderden Spanjaarden
over de Portugeesche grens gevlucht. Onder
hen bevonden zich de militaire commandanten
van Alcale en Badajoz. De gouverneur van,
Badajoz, heeft geprobeerd zelfmoord tej
plegen en legt symptomen van verstandver
bijstering aan den dag. Verder schijnen Spaan
sche miliciens met twee auto's, beladen met.
bommen, nabij Campo Maior getracht te heb
ben, de Portugeesche grens over te gaan. Zij
werden door Portugeesche troepen verrast en
zagen zich genoodzaakt, naar Spanje terug
te keeren. De beide auto's moesten zij achter
laten. Deze zijn thans door de Portugeesche
regeering in beslag genomen.
Te Oviedo wordt verwoed gestreden. Vol
gens mededeelingen van den minister van
oorlog hebben regeeringsvliegtuigen een vlieg
tuig der opstandelingen neergeschoten, waar
bij de drie inzittenden zijn verbrand.
Reuter bericht verder, dat Ramon Madari-
aga, een gemeenteraadslid te Madrid is ge
arresteerd. In zijn woning zouden belangrijke
documenten in beslag zijn genomen, w.o. een
brief van den ex-koning, waarin deze mede
deelde, dat zoo een herstel der monarchie zou
plaats vinden, de vroegere prins van Asturië
den troon zou bestijgen.
DE ENGELSCHE VLIEGTUIGEN VOOR
SPANJE IN BESLAG GENOMEN.
Naar Reuter uit Parijs meldt, heeft zich het
gerucht verspreid, dat zes Engelsche vliegtui
gen, die op weg naar Spanje waren, bij hun
landing op Le Bourget in beslag zijn genomen.
Dit bericht wordt thans bevestigd. De piloten
wilden in de richting Bordeaux opstijgen. De
douane verbood de vliegtuigen echter te ver
trekken, aangezien ze niet voorzien waren van
de vereischte papieren.
Liever dood dan gevangen.
Bertrand de Jouvenel meldt uit Almandra-
jelo bij Merida, waar de voorhoede der troepen
van generaal Franco legerden, dat 50 man
regeeringstroepen in een kerktoren twee
dagen lang de opstandelingen tegenheilden en
dat toen deze hun toevlucht namen tot zwa
veldampen en eindelijk de deuren rammeiden,
ze slechts dooden vonden.
Alle gearresteerde Duitschers vry-
gelaten.
Naar het D.N.B. uit Barcelona meldt zijn
alle in Spanje aangehouden Duitschers vrij
gelaten.
Volgens een bericht uit Madrid aan de
„New York Times", dat de censuur is ont
gaan zijn 753 leden van partijen der rechter
zijde, met inbegrip van priesters, door man
schappen der regeeringsmilitie te Madrid te
recht gesteld.
Deze executies werden verricht gedurende
de eerste drie weken van den burgeroorlog.
Van officieele zijde wordt medegedeeld, dat
7000 personen zijn gearresteerd.
De berichten van de gevechtsterreinen zijn
schaarsch. Klaarblijkelijk is er weinig ver
andering in den toestand ingetreden.
In het Noorden zetten de kruisers der op
standelingen het bombardement van de Noord
kust nabij de Fransch-Spaansche grens voort.
De Espana, een kruiser in handen der op
standelingen, heeft de hoogten van Fontarabie
onder vuur genomen.
De artillerie van het fort Guadelupe heeft
het vuur beantwoord en de uittocht der Span
jaarden uit Fontarabie is in versneld tempo
voortgezet. Vrouwen en kinderen, beladen
met koffers en pakken, verlieten Fontarabie
in bootjes van verschillende soorten en heb-
i ben voorloopig te Hendaye hun toevlucht ge-
zocht.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat regee-
'n Ringstroepen het eiland Majorca hebben ge
bombardeerd. Het doel er regeeringstroepen
zou zijn om de verbindingen van Palma di
Majorca met de rest van het eiland te ver
breken.
Reuter meldt verder uit Malaga dat daar
geen wijziging in den toestand is ingetreden
en dat alles kalm Is. Men krijgt den indruk
dat beide partijen zich op een langduirgen
oorlog voorbereiden. De meeste vreemdelin
gen zijn uit de stad vertrokken.
WOENSDAG 19 Augustus 1936.
Hilversum I. 187C m.
VARA.-Uitzending, 10.00 VPRO, 6.30 PVU.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Viool, piano, orgel en gramofoonplaten.
12.001.45 „De Bohemians" en gramofoon
platen.
2.00 „Fantasia".
2.30 Voor de vrouw.
3.00 Voor de kinderen.
4.00 Gramofoonplaten.
4.30 Kinderkoorconcert.
5.00 „De Notenkrakers".
6.00 Dansmuziek.
6.30 „Zomergenot", causerie.
7.03 Sportpraatje.
7.20 Gramofoonplaten.
8.00 Berichten.
8.03 Nieuwsberichten ANP. en VARA.-Varia.
8.15 VARA-Orkest.
9.00 Radiotooneel.
9.30 Vervolg concert.
10.00 Nieuwsberichten ANP.
10.05 Zang en piano.
10.20 Mignon-kwintet.
10.4512.00 Gramofoonplaten.
Hilversum n. 301 m.
NCRV.-Uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.159.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.0012.00 Ensemle v. d. Horst.
12.15 Gramofoonplaten,
12.30 Vervolg concert.
1.15 Zang en piano.
2.00 Orgelspel.
3.00 Chr. Lectuur.
3 303.45 Gramofoonplaten.
4.00 Piano-recital,
5.00 Kinderuurtje.
6.00 Gramofoonplaten.
6.30 Afgestaan.
7.00 Berichten.
7.15 Gramofoonplaten.
7.45 Reportage.
8 00 Berichten ANP.
8.15 NCRV.-Harmonie-Orkest en declamatie.
(Om 10.00 Berichten ANP.).
10.3012.00 Gramofoonplaten. Schriftlezing.
Not-
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1936.
Hilversum I. 1875 m.
AVRO.-Uitzending.
8.00 Gramofoonplaten.
9.00 Omroeporkest.
10.00 Morgenwijding Gramofoonplaten.
10.30 Vervolg orkestconcert.
11.00 Paedagogisch causerie.
11.30 Ensemble „Romania" en orgelspel.
1.15 Kovacs Lajos' orkest.
2.00 Orgel, fluit en hobo.
2.45 Lyra-Trio.
3.30 Gramofoonplaten.
4.00 Voor zieken.
4.30 Gramofoonplaten.
4.45 Radiotooneel voor groote kinderen.
5.30 Kovacs Lajos' orkest.
6.30 Sportpraatje.
7.00 Piano-recital.
7.30 Gramofoonplaten.
7.40 Report van het Schaaktournooi,
tingham.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.10 Omroeporkest m.m.v. solist.
8.55 Radiotooneel.
9.40 Uit Salzburg: Opera-uitzending.
10.30 Gramofoonplaten.
10.45 Report v. h. Schaaktournooi, Notting-
ham.
11.00 Berichten ANP.
11.1012.00 Dansmuziek.
Hilversum n. 301 m.
8.00—9.15 KRO, 10.00 NCRV, 11.00 KROL
2.0011.30 NCRV.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
10.15 Morgendienst.
10.45 Gramofoonplaten.
11.3012.00 Godsdienstig halfuur.
12.15 Gramofoonplaten.
12.30 KRO-Orkest, en gramofoonplaten.
2.00 Orgelspel.
3.003.15 Zang.
4.00 Bijbellezing.
5.00 Handenarbeid v. d. jeugd.
5.30 Pianokwartet „Die Haghe".
6.45 Causerie vanwege het Chr. Nat. Vakver
bond.
7.15 Gramofoonplaten.
7.45 Reportage.
8.00 Nieuwsbèrichten ANP.
8.15 Bach-orkest, en solisten,
9.00 Paedagogische lezing.
9.30 Vervolg concert. (Om 10.00 Berichten
ANP).
10.3511.30 Gramofoonplaten
TE MADRID.
Generaal Fanjul en kolonel Quintana
gefusilleerd.
Generaal Fanjul en kolonel Quintana. die
ter dood veroordeeld waren in verband me
den opstand in de Montana-kazerne, zyn
gistermorgen om 5.30 uur gefusilleerd.
Nog 200 Engelschen te Madrid.
Ogilvie Forbes. de Britsche zaakgelastigde
te Madrid, heeft gister meegedeeld, dat zich
nog 200 Engelschen te Madrid bevinden,
hebben hun toevlucht gezocht in de Britsche
ambassade. Wanneer Madrid gebombardeerd
mocht worden, zullen de Britsche kleuren op
het dak van ambassade en op het commer
cieel secretariaat worden geschilderd.
FRANSC'H-ENGELSCHE SAMENWERKING
Vansittart b(j Delbos.
Vansittart, de permanente ondersecretaris
van het Britsche ministerie van buitenlandsche
zaken, is met vacantie naar Bretagne vertrok
ken. Gistermiddag is hij te Parys aangekomen
en heeft aldaar een onderhoud gehad met
Delbos, den Franschen minister van buiten
landsche zaken, in tegenwoordigheid van den
Britschen gezant te Parijs.
Over het onderhoud zijn geen inlichtingen
verstrekt.
In Fransche en Britsche kringen legt men de
grootste terughoudendheid nopens dit onder
houd aan den dag. Men meent echter te weten,
dat Vansittart, die onlnags te Berlijn de Olym
pische Spelen heeft bijgewoond, den Franschen
minister van buitenlandsche zaken zijn indruk
ken en opmerkingen over zijn verblyf te Berlijn
heeft medegedeeld. Verder zou Vansittart Del
bos hebben ingelicht aangaande zijn gesprek
ken met Hitier, met verschillende leden van de
regeering en met andere Duitschers.
Men acht het eveneens waarschijnlijk, dat
Vansittart en Delbos den stand der besprekin
gen inzake het neutraliteitsaccoord onder oogen
hebben gezien.
De Fransche gezant te eBrlyn heeft verder
von Neurath op de hoogte gesteld van de brie
ven, die tusschen Londen en Parys gewisseld
zijn.
In Fransche diplomatieke kringen is men van
oordeel, dat het in vrijheid stellen van de Duit-
sche onderdanen in Spanje, waaronder begre
pen de bemanning van het Duitsche vliegtuig
dat indertijd door de Italiaansche regeering in
beslag is genomen, het Duitsche antwoord in
zake de niet-inmenging heeft bespoedigd.
Delbos heeft gistermiddag tevens den Spaan-
schen gezant te Parijs ontvangen.
Weer Britsche vliegtuigen naar
Spanje?
Volgens berichten uit Poitsmouth, aldus Reu
ter, bevinden zich daar op het oogenblik 5
vliegtuigen, waarvan de verkoop kortgeleden
te Londen tot stand is gekomen. De toestellen
zouden gereed staan om met onbekende be
stemming te vertrekken. De eenige mededeeling
die men op het vliegveld verstrekte, was, dat
de vliegtuigen gisteren Engelsch grondgebied
niet zouden verlaten.
Die oudjes!
Naar Reuter uit Londen meldt, zouden twee
leden van de Labour-partij, resp. 76 en 80 jaren
oud, van plan zijn naar Spanje te gaan. Vol
gens de Star gaat de toch naar Barcelona en
zullen de beide heeren hun uiterste best doen
de regeering te helpen.
Geen definitieve aanvaarding door
Italië.
De Italiaansche minister buitenlandsche
zaken ontving den Franschen ambassadeur met
wien hij een langdurig onderhoud had over het
Fransche voorstel inzake noninterventie in
Spanje.
Italië heeft het voorstel niet definitief aan
vaard. De onderhandelingen worden voortgezet.
Het schijnt evenwel, dat het definitieve ant
woord van Rome niet lang op zich zal laten
wachten.
Mussolini is uit Rimini te Rome terugge
keerd.
De Duitsche regeering heeft den Franschen
ambassadeur te Berlyn haar antwoord op het
Fransche voorstel inzake een verklaring van
non-interventie in de binnenlandsche aange
legenheden van Spanje gisteren schriftelijk
doen toekomen.
Volgens Reuter zou Duitschland zich
met zekere reserve aansluiten by de ver-
klaringen reeds door Engeland en Frank
rijk onderschreven.
Te Parijs is gisteren voorts de principieele
instemming der Roemeensche regeering met
het Fransche voorstel ingekomen.
Bom uit een trein ln Tel-Aviv ge
worpen.
Uit den trein Jaffa-Tel-Aviv-Lydda welke
midden in de Tel-Aviv de hoofdstraat passeert,
werd Zondagochtend een bom op straat ge
worpen, waardoor een kind werd gedood en
20 personen werden gewond, van wie 11 ernstig.
De dader kon niet worden opgespoord. In de
laatste paar dagen zijn by verscheiden aan
slagen 20 personen gedood.
De laatste twee dagen is de terreur in
Palestina weer toegenomen, vooral in Gallilea,
waar 10 joden werden vermoord. In totaal zyn
hier sedert het uitbreken van de ongeregeld
heden 65 joden gedood. De joodsche pers blijft
aansporen tot tegenstand en men hoopt, dat
de regeering de orde zal herstellen.
Joodsche weerwraak.
Gistermorgen zijn schoten gelost en steenen
geworpen naar een uit Jaffa komenden trein,
toen deze Tel-Aviv passeerde. Een der passa
giers, naar men meent een Armeniër, werd ge
dood. Vijf anderen werden gewond.
Men denkt, dat dit een wraakneming der
joden is voor het incident van Zondag, toen
uit den trein een bom werd geworpen temidden
der joodsche menigte, die zich bij den overwee-
te Tel-Aviv bevond, als gevolg waarvan een
8-jarig joodsch jongentje werd gedood en 24
joden werden gewond, van wie 8 zwaar.
Te Tel-Aviv was de toestand Zondag zeer ge-
hadden verschinende ge
ruchten, die later valsch bleken te zijn, kleine
Uit Kanton wordt vernomen, dat
maats
schalk Tsjiang Kai-sjek een ultimatum heeft
gezonden aan de generaals van Kwangaj
waarin hun wordt gelast, het land binnen drié
dagen te verlaten.
Het Japansche ministerie van marine heeft
bij het ministerie van financiën de begrooting
voor 1937-38 ingediend. Het eerstgenoemde
ministerie vraagt 770 millioen yen. De i00,
pende begrooting bedraagt 550 millioen yen.
Zaterdag werd onder groote belangstelling
een landdag van de N.S.B. gehouden.
Tegen het tijdstip van aanvang waren er
tegen de 5000 menschen samengestroomd,
onder wie zich ook een aantal Nederlanders
uit Duitsche grensplaatsen bevonden, o.a. uit
Duisburg en Dusseldorp.
Met daverend gejuich en lang aanhoudend
houzee-geroep werd ir. A. A. Mussert be
groet, toen hy op de spreekplaats verscheen.
Met een breed overzicht van de bekende
doelstellingen van het nationaal socialisme,
ving spr. zijn rede aan. Met de eenheid van
het Nederlandsche volk, welke de N.S.B. na
streeft, zal, zeide hij, de jarenlange politieke
stryd een einde nemen. Het is aan ons, zoo
zeide ir. Mussert, het nog bestaande wantrou
wen te overwinnen. Wanneer ons volk weer
vereenigd is onder onze leuze, zal Nederland
weer een macht in de wereld kunnen vormen.
Wij moeten beginnen om de jeugd op te
voeden. Daarvoor is de arbeidsdienstplicht
noodig. Voor de jonge mannen is er werk in
overvloed bij grondaanwinning en aanleg van
wegen en fietspaden. Meisjes uit meer ge
goede kringen kunnen tijdelijk arbeidsters in
fabrieken vervangen in vacantie-perioden en
dan vele beroepen leeren. Zoo worden er
karakters gevormd en gekweekt. De arbeids
plicht opent voor allen een beter vooruitzicht
op een plaats in de maatschappij.
Slechts de werkers hebben recht op aan
zien in de nationaal-socialistische samen
leving. Daarom wil de N.S.B. bouwen aan
een groot arbeidsgemeenschap.
Ik heb het geloof in den arbeid, zeide spre
ker. Ik begrijp niets van den gouden gulden,
ook niet van wisselkoersen. Ik begrijp slechts,
dat alleen arbeid en arbeidskracht noodig zijn
om het volk te verheffen.
Fel becritiseerde spr. vervolgens de vak
bonden. Straks zullen wij deze niet meer ken
nen, zeide hij.
Men durft thans, vervolgde ir. Mussert, te
spreken van een rechtsstaat. Recht zal er
eerst verkregen zijn, wanneer iedereen zijn
plaats krijgt in de vrije maatschappij. Naast
onze taak voor de jeugd staat onze zorg voor
de ouden van dagen, die niet langer met drie
gulden per week na een veertigjarigen werk
tijd afgescheept mogen worden. De taak der
N.S.B. in hoofdzaak is het volk op te bouwen
in een maatschappij, waarin voor parasieten
en slampampers geen plaats is. En evenmin
voor de categorie internationale speculanten.
Over de laatsten behoeft men zich niet onge
rust te maken. Den dag voor wij er zijn, zeide
spreker, zullen zij de grens reeds over wezen.
De N.S.B. vervolgde hij, zal een volk tot
stand doen komen, dat kracht en naasten
liefde heeft. Wij zullen in vrede en vriend
schap gaan leven met andere volken. Wij zijn
geen gevaar voor de vriendschap met buiten
landsche naties. Dat zijn juist de marxisten,
die hun mond vol hebebn over pacifisme,
maar met gebalde vuist geld dragen naar
Spanje om den broedermoord te helpen be
vorderen en die den handel met Duitschland
boycotten. Overal waar de marxisten nog niet
de baas zijn, spreken zij zoogenaamd met af
schuw over oorlog, maar waar zij wel den
schepter zwaaien, geven zij millioenen geld
uit voor kanonnen en andere wapenen. Zie
maar eens naar Rusland met zijn leger van
twee millioen man. Spr. hekelde verder nog
eens scherp de sancties tegen Italië en ver
klaarde dat Spanje thans de tweede fase is
in den bouw van het nieuwe Europa, welke
bouw aangevangen is in Italië en Duitschland.
De slotfase zal zijn een groot blok in Europa
tegen het Aziatische monster, het roode beest.
Op denzelfden avond dat de communisten
in Amsterdam naar Spanje telegrafeerden,
dat hulp in geld toegezegd werd, keerde pater
Florido Rubini in Rome uit Barcelono terug
met de mededeeling dat daar reeds de eerste
vijf dagen van de terreur 400 priesters ge
dood waren.
Na een opsomming gegeven te hebben van
de verspreiding van de N.S.B. in Nederland,
zeide spr., dat deze beweging thans veel meer
dan 50.000 leden telt, leden uit alle rangen en
standen, roomsch-katholieken, protestanten,
rijken en armen. De nationaal-socialistische
beweging zal, zeide hij ten slotte, haar werk
doen naar Nederlandsche aard en naar Neder
landsche belangen. Meer en meer stroomt het
naar onze gelederen, zoowel in Indië als in
Nederland.
De rede verwierf veel toejuichingen.
Uitgesteld van 30 Augustus tot
13 September.
Het onderhoud van de wethouders van
sociale zaken van de grootste 7 gemeenten met
den minister-president heeft als resultaat ge
had, dat de inwerkingtreding van het ministe
rieel besluit tot wijziging van het samenstel
van maatrelen inzake stepunverleening en
werkverschaffing, welke aanvankelijk bepaald
was op de week van 30 Augustus—5 Septem
ber, is uitgesteld tot de week van 131®
September, ten einde bedoelden wethouders do
gelegenheid te schenken hunne bezwaren
tegen de nieuwe regeling by den minister van
sociale zaken, na diens terugkeer van verlof,
persoonlijk voor te dragen.
Uitdrukkelijk werd echter van regeerings-
zjjde erop gewezen, dat het noodzakelijk wad
met de voorbereiding van de invoering dcf
nieuwe regeling door te gaan.
FRANSCHE TORPEDOJAGERS
VERTROKKEN.
He Fransche torpedojagers Leopard en
Chacal zijn gisterenmorgen vroeg uit de ha
ven vertrokken.
