De Alg. Coöperatie
Stadsnieuws
Feestelijke vergadering van
de Chr.Oranjevereeniging
Najaars- en Winterstoffen
Met ons Uniformlaken
staan wij aan de spits
KONINGSTRAAT 102-104
De nieuwe B.L.O.-school
plechtig geopend.
W©ÜMSO^€SCIHII MIJMERIJ.
TWEEDE BLAD
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1936
Licht op «"oor alle voertuigen.
Donderdag 3 Sept. 20.13 uur
Vrijdag 4 20.10 uur
Woensdag slaagden aan het instituut
„Mercurius" alhier voor het diploma machine-
schrijven de heeren A. Groot, W. Siliacus en
J. Duif, allen leerlingen van bovengenoemd
instituut.
DE VERJAARDAG
VAN H. M. DE KONINGIN.
Men deelt ons nog mede, dat ook door het
bestuur van de Algemeene Oranjevereeniging
een telegram van gelukwensch aan H. M. de
Koningin gezonden is, ter gelegenheid van
Haar verjaardag. Dit telegram luidde als
volgt:
Het Bestuur der Algemeene Oranjeveree
niging te Den Helder biedt, namens hare
leden, Uwe Majesteit zijne eerbiedige ge-
lukwenschen aan met de herdenking van
dezen dag.
Het geeft hiermede tevens uiting aan
zijne verknochtheid en gevoelens van aan
hankelijkheid aan Uwe Majesteit en Haar
Koninklijk Huis.
Op dit telegram mocht de Vereeniging een
dankbetuiging van den Adjudant van Dienst,
verzonden ingevolge de bevelen van H. M. de
Koningin, ontvangen.
HET EERE-VOORZITTERSCHAP VAN DE
BEIDE ORANJEVEREENIGINGEN.
Den Burgemeester onzer gemeente is het
Eere-Voorzitterschap der beide plaatselijke
Oranjeverenigingen aangeboden en niet het
Eere-Lidmaatschap, zooals wij Dinsdag abusie
velijk vermeldden.
CENTRAAL GENOOTSCHAP VOOR
KINDERHERST. V ACANTIEKOLONIES.
Ontvangen van Dr. J. V. 2.50; lezeres
Held. Cour. te IJ. 1; P. R. de K. 2.50.
Wie volgt
HÜISWERKCURSUS.
O.m. in het blad van heden komt een adver
tentie voor van de heeren Alb. Lever, A. Kra
mer en M. v. d. Horst, Hoofden van Scholen,
waarin zij annonceeren, dat van 2 September
af hun huiswerkcursus (toezicht en hulp bij het
maken van huiswerk) weer begonnen is. Voor
inlichtingen zie men het adres, genoemd in de
advertenMe.
TOÜRNÊE KEEKCONCERTEN.
Jo Vincent en Anthon van der Horst.
Naar men ons mededeelt, zal onze, in bin-
:.en- en buitenland vermaarde en gevierde zan
geres jo Vincent, in combinatie met den
organist Anthon van der Horst (directeur der
Vm. Oratorium vereeniging te Amsterdam en
Y "~t Bachkoor der Naarderkerk) op Maandag
12 October een kerkconcert geven in de Nieuwe
kerk ran de Weststraat, alhier.
Behalve, dat het is mogen gelukken Den
Helder in te schakelen in de serie orgelconcer
ten hier te lande te geven, zal de entréeprijs
niemand behoeven te weerhouden van deze
unieke gelegenheid te profiteeren.
Nadere gegevens betreffende een en ander
zullen tijdig in deze courant per bericht en
advertentie worden bekend gemaakt.
KINDER OPERETTE-VEREENIGING
„ONS GENOEGEN".
Bovengenoemde vereeniging, waarvan de
heer. A. Krijgsman directeur is, maakt in een
advertentie in dit nummer bekend, dat de
repetities Maandag 7 September aanvangen.
In studie wordt genomen „De Fee van de
Bron", een zeer aardige operette. Men zie de
advertentie voor de uren der repetities en voor
het adres, waar men zich als nieuw lid kan
opgeven. De contributie bedraagt 10 cent per
week.
DE H.A.B.O.-REIZEN.
Men verzoekt ons te willen verwijzen naar
een in dit nummer voorkomende advertentie
van het reisbureau Habo, waarin nog een paar
fraaie en goedkoope reizen worden aangekon
digd voor hen, die een late vacantie hebben.
Voor 20 tot 30 gulden kan men al een 3 tot
5 daagsche tocht maken naar Valkenburg
met bezoek aan Eifel en Ahrtal en Rijn.
We kunnen tegenwoordig wel voor een
grij tuiver genieten. Men zie voor bizonder-
heden de advertentie in dit nummer.
LANTAARNPAAL OMVERGEREDEN.
Dinsdag is op den hk. VischstraatJan in
't Veltstraat, door een auto, de daar staande
lantaarnpaal omvergereden. De chauffeur
nam volgens ooggetuigen den bocht te groot.
Een jongen, die in al te groote activiteit de
paal wilde opvangen, kreeg het gevaarte bijna
op z'n hoofd.
VIOOLLESSEN.
Men verzoekt ons de aandacht te vestigen
op de advertentie van Caro Hoving, viool-
leerares aan de Muziekschool Dir. A. J. Lee-
wens, die haar condities zeer belangrijk ver-
la gd heeft.
"oor aanmelding van leerlingen, zie men de
b ~*fende advertentie.
0 ,3ARE LEESZAAL EN BIBLOTHEEK.
-arende de maand Augustus werd de
1 aal bezocht door 1233 mannen en 89
/en, totaal 1322 personen.
eleend werden 1754 romans, 1368 kin
ten en 1048 studiewerken, totaal 4170
c
„ekocht werden de volgende werken:
ïansDood, de: De Profeet. Doolaard,
d. De herberg met het hoefijzer. Helman:
Zi j-Zuid West. Roselaar: Het geldschip.
studiewerken: Dix: Het kweeken en ver
zotgen van bloembollen voor kamer, kas en
tuin. Dongen, van: De vrouw in de over
gangsjaren. Feber: De groote Indische cul
tures. Johnson: Bavianenland. Larsen: De
wildernis. Löns: De eenzame ven. Streurman:
Goethe, de universeele mensch. Westendorp:
Japan.
Ten geschenke werden ontvangen:
Romans: Grey: Betty Zane. Ivans: Het ge
heim van den koepel. Kelk: Variatie op het
thema vrouw. Lamberts Hurrelbrinck: Het
beuisjong. Posendorf: De tijger van het
Mercato. Oppenheim: The seven Conundrums.
Mérimée: Colomba.
Studiewerken: Andree's Handatlas. 8. Aufl.
1930. Jaarboek van de Vereen, tot behoud
van natuurmonumenten. Kramer: Je main-
tindraai. Schaper: Een halve eeuw strijd, 2 dln.
Schouten: Al te Steine in neuer Fassung, dl. 2.
Vogt und Zoch: Geschichte der deutschen
Literatur. Zeggelen, van: Dichtwerken.
Ter herdenking van den verjaar
dag van H. M. de Koningin. Een
prettige stemming. Herdenkings
rede van Ds. Meiners.
Het is een vaste gewoonte van de Christe
lijke Oranjevereeniging geworden om aan den
vooravond van den verjaardag van H.M. de
Koningin een feestelijke vergadering te beleg
gen. Dit jaar ging dat evenwel niet, omdat
die vooravond een Zondagavond was. Gaat het
niet vóór den verjaardag, dan er maar na, be
sloot het bestuur, en zoo kwam het, dat de
gebruikelijke vergadering Dinsdagavond 1 Sep
tember gehouden werd. Het is een feest ge
worden van stemming en vreugde, een feest,
dat volkomen paste in het licht, waarin het
bezien moet worden. N.l. in het licht, dat het
de Koningin beschoren was om weer een
levensjaar aan de voorgaande toe te voegen.
Aldus bracht de heer J. de Jong, de voorzitter
van de Chr. Oranjevereeniging het tot uit
drukking in zijn openingswoord. Hij was be
gonnen met een woord van welkom te richten
tot den burgemeester, den heer G. Ritmeester
en toen hg daarbij gewaagde van den „eere
voorzitter Ritmeester" daverde voor de eer
ste maal dien avond een hartelijk applaus.
Voorts heette de praeses welkom, vice-admiraal
en mevrouw Kruys, den adjudant, luit. ter zee
lste kl. I. W. Reijnierse, de Oranje Harmonie
kapel, Ds. en mevrouw Meiners, het Chr. Man
nenkoor met den heer van der Vliet, de dames
Kokelaar en Hertsworm, de Oranjegarde en
de pers. Kapitein Kalkman, die den garnizoens
commandant vertegenwoordigde, kwam door
ambtsbezigheden wat later.
De heer de Jong hoopte, dat er dezen avond
een geestdriftige stemming zou zijn en dat de
liefde voor het Vorstenhuis zou worden ver
sterkt. Aan dit alles was het gemeenschappe
lijk zingen van psalm 150 1, „Looft God, looft
zijn Naam alom", voorafgegaan, terwijl de
voorzitter in gebed voorgegaan was.
Het eigenlijke programma werd geopend
door de Oranje Harmoniekapel, die zich in het
bekende „Wilt heden nu treden" uit de Valerius'
Gedenckklank en de „Oranjeliederenmarsch"
van Kareis deed hooren. Er is door het ensem
ble ijverig op deze nummers gestudeerd, dat
kwam duidelijk tot uitdrukking. Het gehalte
van deze muziek was b.v. beter dan hetgeen
wij op Koninginnedag ten gehoore gekregen
hebben van hetzelfde corps. Het „Wilt heden
nu treden" ondervond een zuivere en ingetogen
vertolking, terwijl de marsch met brio en
overtuiging gespeeld werd. Dat was goed
werk!
Rede Ds. Meiners.
Ds. Meiners sprak dezen avond over „Het
Huis van Oranje en Nederland", een schets,
die hij aanving in het jaar 1565, toen in de
vroolijke stad Brussel, in die dagen hoofdstad
der Nederlanden, de Raad van State vergader
de om den strengen Koning van Spanje, Filips
n, om verdraagzaamheid te verzoeken jegens
hen, die de overtuiging van Calvijn en Luther
beleden. Christen stond tegenover Christen,
brandstapels rooktenToen verhief Willem
van Oranje zijn stem en streed tot zijn dood
voor de vrijheden van het Nederlandsche volk.
Alles offerde hij voor deze zaak op, zijn titels
werden hem ontnomen, enz. Andere Oranjes
zouden voor dezelfde zaak het leven laten:
Adolf, Hendrik en Lodewijk! Hun opvolgers
hebben echter hun taak voortgezet. Spreker
herinnerde aan de heldendaden van Prins
Maurits en Frederik Hendrik. Dan volgt er,
met het sterven van Willem II, een tijdelijke
neergang voor het Huis van Oranje. Een week
na den dood van zijn vader werd echter Wil
lem III geboren, van wien niemand toen kon
voorzien, dat hij eenmaal een der machtigste
koningen van de wereld zou worden. Hij was
immers zoo'n zwakke ziekelijke jongen.
Het rampjaar 1672 brak aan, het jaar waar
van men zegt, dat de regeering radeloos, het
volk redeloos en het land reddeloos was. Toen
werd Willem III tot stadhouder uitgeroepen
en zie!, hij heeft zijn naam onvergetelijk ge
maakt door tegenslag na tegenslag te over
winnen. Steeds zal hij blijven het voorbeeld
van ijzeren plichtsbetrachting en van stalen
energie. Hij was het, die met waardigheid den
titel droeg van Defensor Fide, verdediger van
het Geloof.
De 18e eeuw is men geneigd den tijd van
verval en achteruitgang te noemen, maar men
mag niet vergeten, dat ook in dien tijd door
Willem IV en Willem V niets nagelaten is om
te doen, wat zij voor Nederland doen konden.
Dan komt de periode van de diepste vernede
ring, de Fransche overheersching. Toen leek
het alsof alle liefde voor Oranje verdwenen
was. Léék 't, want toen in 1913 Willem I op
het strand te Scheveningen geland was, ging
er een machtige golf van enthodfeiasme door
ons land. Oranje hernam de leiding, het juk
van afhankelijkheid en verdrukking werd af
geworpen en het Koninkrijk der Nederlanden
ontstond. Spreker constateerde vervolgens, dat
sinds dien tijd ons land geen ernstige schok-
ontving een k e u r c o 11 e c t i e
Een prima winterjas
naar maat en moderne
bewerking f
al voor 1 aP-R.*""
Vraagt stalen
ken meer heeft meegemaakt. Daar zorgde de
leiding van de Oranjes voor!
Thans herdenken wij in dankbaarheid den
verjaardag van Koningin Wilhelmina, de groote
Nazaat van de Oranjes. Met weemoed gedenkt
spr. het overlijden van de Koningin Moeder en
van Prins Hendrik en hij dankt God, dat Hij
Koningin Wilhelmina voor ons land heeft doen
behouden. Hij bidt, dat dat nog lang zoo zal
blijven, tot zegen van ons land. Oranje en
Nederland, zij zijn één!
Met een hartelijk applaus beloonde het aan
dachtige auditorium den predikant, voor zijn
vlot uitgesproken rede.
Het programma vermeldde als no. 4 het op
treden van het Christelijk Mannenkoor. Het
was al weer eenigen tijd geleden, sinds we het
genoegen hadden dit kleine koor te hooren en
de hernieuwde kennismaking was van aange-
namen aard. Met welk een élan en overgave
zong men de „Hollands glorie" van Richard
Hol. Niet in het minst was dat enthousiasme
een gevolg van de bravour, waarmede de heer j
v. d. Vliet het gezelschap leidde. Het koor mist1
bepaald opvallende krachten, maar het mate
riaal iS goed over de verschillende registers j
verdeeld, al overheerschten de tenoren doorj
volume. Qua techniek schatten wij de baritons i
echter iets hooger. In ieder geval was het
mooie zang, dien we te hooren kregen en het
hartelijke applaus was wel verdiend.
Na de pauze.
Na de pauze gaf de Oranjegarde acte de
présence. Zij voerde een tableau op, dat al
declameerend opgebouwd werd en waarbij de
11 provinciën van ons land zinnebeeldig wer
den voorgesteld. De declamator vergiste zich;
weliswaar eventjes en de zang van de meisjes!
was in het begin wat schuchter, maar dat nam!
niets weg van den fraaien aanblik, dien het
tableau, waarvan de Nederlandsche Maagd de
centrale figuur vormde, bood. Men was en-
thousiast in de zaal en het Wagnerdoek moest
en zou eenige keeren „gehaald" worden.
Het Chr. Mannenkoor zong nog „Janmaat" J
van Richard Hol en den geestigen „Zweedschen j
Lucifersmarsch" van Joh. Wagenaar. We1
moeten van dit laatste nummer bovendien ver
melden, dat de quatre-mainsbegeleiding van
de dames Kokelaar en Hertsworm uitstekend
verzorgd was.
De Oranje Harmoniekapel speelde met
Schwung de „Paradevlaggen" van H. Blan
kenburg, de „Feestklankenpotpourri" van
Kessels en de „K. VlII-marsch" Deze laatste
in de plaats van de op het programma aange
kondigde Kleppermarsch.
Zoo groot was het aantal vraagteekens
ongeveer, dat achter no. 7 van het programma
vermeld was. Men was niet weinig verbaasd,
dat... burgemeester Ritmeester nu op het
tooneel verscheen. Men applaudisseerde voor
deze verrassing, maar die was niet als zoo
danig bedoeld, aldus sprak de lachende
magistraat. Hij was die vraagteekens niet!
Het bleek dat hij op het tooneel was gekomen
om een gloedvolle rede te houden. Een rede,
waarin hij allereerst de rede van Ds. Meiners
aanhaalde en zijn instemming met dat ge
deelte te betuigen waarin gezegd werd, dat in
tijden, dat Nederland niet door Oranje geleid
werd, er een depressie was te bespeuren, ter
wijl onder leiding van Oranje steeds van een
opbloei van het land sprake is gweest. Zoo is
het ook nu, onder Koningin Wilhelmina. Ook
herinnerde spreker aan de woorden door
admiraal Kruys op het sportveld gesproken:
We moeten vooral onder de jeugd de liefde j
voor het Oranjehuis aankweeken, maar ook
onder de ouderen moet er meer op aangedron- j
gen worden om meer belangstelling te gaan
gevoelen voor het Oranjehuis.
Vervolgens bracht de burgemeester de
vreugde onder woorden, die hij gevoelt als
eerevoorzitter van deze vereeeniging. Ofschoon j
spr. zelf andersdenkend is, spreekt het tot
hem, dat hij in den kring opgenomen is. Dat
teekent den sterken band, die allen bindt tot
een groote eenheid.
Spreker besloot zijn rede met een krachtige
peroratie om met volle kracht dienstbaar te
blijven voor Koningin en Vaderland. Na deze
met zooveel warmte uitgesproken rede barstte
een luid en langaangehouden applaus los.
Wat die vraagteekens dan wel waren, zult
u vragen? Het was iets heel moois. Toen het
JAARBEURS RECLAME.
Op zgn reclame-tocht door ons land, heeft
de reclame-auto van de Jaarbeurs Dinsdag
een bezoek gebracht aan onze stad. De 12
meter lange wagen zal zeker wel de aandacht
getrokken hebben. De eene zijde van den
wagen was speciaal gewijd aan de agrarische
jaarbeurs, die dezen keer voor het eerst
wordt gehouden. De deelname voor deze agra
rische groep is zeer groot en de belangstel
ling van de zijde van onze boeren zal zeker
niet minder groot zgn.
De andere kant van den auto gaf een alge
meen overzicht te zien. Door den propagan
dist die met den auto mee reisde wordt on
derweg het noodige reclame-materiaal uitge
reikt.
Van hier vertrok de auto naar Friesland
en Groningen. Zooals men weet wordt de
jaarbeurs gehouden van 8 tot en met 17 Sep
tember a.s.
doek opging zagen de aanwezigen een zeer
groot crayon-portret van H.M. de Koningin,
gedrapeerd door de nationale vlag en om
geven door bloemen. Het protret was zeer
duidelijk en we moeten dan ook ons compli
ment maken aan den heer J. C. Sneltjes, die
hiermede aangetoond heeft ook een uit
stekend crayonteekenaar te zijn.
Terwijl allen den blik op het portret ge
richt hadden, werd achter de coulissen zuiver
en rein op een trombone het Wilhelmus ge
speeld.
Ontroerd verhieven allen zich van de
zetels... Het waren plechtige oogenblikken,
een treffende hulde!
Tevens vormde die hulde een waardig en
zeer passend slot van dezen feestavond. De
heer de Jong sprak nog eenige woorden van
dank, o.m. tot den burgemeester en admiraal
en mevrouw Kruys voor hun aanwezigheid,
en nadat hij allen opgeroepen had om de zaak
van Oranje naar beste krachten te blijven
dienen, sloot hij den feestavond met dank
gebed.
De Christelijke Oranjevereeniging kan meer
dan tevreden zijn over dit, haar jaarlijksch
Oranjefeest.
De blauwe wimpel van Hengelo
naar Den Helder I - Vele woorden
van hulde aan wethouder De Boer
en den heer Dokter.
Dinsdagmiddag 2 uur is de prachtige
B.L.O.-school, waarvan we in ons Dinsdag
nummer reeds een beschrijving gaven, onder
groote belangstelling van autoriteiten op on
derwijs en maatschappelijk gebied geopend.
In de gymnastiekzaal, waar deze plechtigheid
plaats vond, verzamelden zich om en nabij
tweeën de genoodigden om dit plechtig mo
ment mede te maken. We merkten o.m. op:
Dr. A. van Voorthuysen, Hoofdinspecteur
van het B.L.O., vertegenwoordiger van den
Minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, den heer Polak, lid van Gedepu
teerde Staten van Noord Holland, de voltal
lige commissie van advies voor B.L.O. voor
Gedeputeerde Staten, bestaande uit de heeren
Brands, gewezen Hoofdinspecteur van het
Lager Onderwijs, K. de Vries, lid van Pro
vinciale Staten en voorzitter van Volksonder
wijs, Hoogland, inspecteur van het gemeente
lijk onderwijs te Amsterdam, mej. mr. A.
Goudsmit en den secretaris mr. dr. Witteveen.
Voorts was aanwezig ons volledig college van
B, en W., terwijl ook genoodigd waren de
colleges van de omliggende gemeenten, waar
van, door omstandigheden, alleen aanwezig
kon zijn het gemeentebestuur van Anna
Paulowna, vertegenwoordigd door wethouder
Keuris en de gemeente-secretaris, de heer
Keizer. Voorts zagen we de raadsleden Boo
gaard, van Loo, v. d. Heide, mr. Mulder en
Steenlage, de plaatselijke schoolbesturen, den
heer Kottman, den heer Biersteker, de hoof
den van scholen en zij die bij den bouw van
de school betrokken waren, waarvan wij noe
men den heer A. Dokter, directeur van Ge
meentewerken.
De burgemeester spreekt.
JNadat allen gezeten waren, nam de bur
gemeester het woord, om allen welkom te
heeten. In het bijzonder Dr. A. Voorthuyzen,
vertegenwoordiger van den Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen en den
heer Y. Polak, die het College van Gedepu
teerde Staten, in het bijzonder de commissie,
belast met het toezicht op het Buitengewoon
Lager Onderwijs, vertegenwoordigde. De
burgemeester zeide zeer erkentelijk te zijn,
dat zoo velen aanwezig waren bij de opening
van deze school. Hij herinnerde er aan hoe in
1928 de eerste stappen gedaan werden om tot
de stichting van een nieuwe B.L.O.-school te
komen en uit het feit, dat zij eerst nu, in
1936, klaar gekomen is, zou men de meening
kunnen destilleeren, dat men in Den Helder
niet erg vlug is. Spr. weerlegde dit echter
door te wijzen op het gebouw zelve, dat ge
zien kan worden en iedere gemeente tot voor
beeld zal kunnen strekken. Vooral als men in
oogenschouw neemt, dat de eerste raming
275.000,— beliep en 100.000,— het eind
resultaat was. Met 275 000,- zou een ge
bouw ontstaan zijn, dat nog schitterender zou
zijn geweest dan dit, maar het zou de vraag
geweest zijn of het zijn taak zoo goed zou
kunnen vervullen als dit gebouw het onge
twijfeld zal kunnen doen. Spr. zag twee voor-
deelen in de nieuwe school: het eerste was,
dat men de kinderen, die het 't meest noodig
hadden, beter zou kunnen helpen en het twee
de, dat het gewoon lager onderwijs ontlast
zal worden van hen, die dat onderwijs niet
kunnen volgen.
In 1929 werd het B.L.O. onderwijs hier
ter stede aangevangen met 35 leerlingen,
een jaar later waren er 53 en thans zijn
er ongeveer 100. Met welke cijfers aan
getoond is, dat de nieuwe school dus een
belangrijke taak te vervullen heeft, con
stateerde spreker.
Komende tot het laatste gedeelte van zijn
openingsrede bracht de burgemeester dank
uit aan Gedeputeerde Staten voor het verlee-
nen van de subsidie en den betoonden vooruit-
zienden blik.
Woorden van lof bracht spr. aan den
Directeur van Gemeentewerken, den heer A.
Dokter, aan dien ambtenaren, aan den aan
nemer en de arbeiders, die allen hun taak op
keurige wijze hebben verricht. Ook de initia
tiefnemer, die thans geen zitting meer in het
College heeft, bracht spreker hartelijke woor
den van lof, en vooral ook den tegenwoordi-
gen wethouder van onderwijs, den heer W. de
Boer, die zoolang hij zitting heeft in het Col
lege, veel tijd, veel animo en capaciteit ge
toond heeft voor de totstandkoming van
deze school. Zijn dank breidde spr. ook uit
over de ambtenaren, die bij Onderwgs werk
zaam zijn.
Het woord was daarna aan
Dr. A. Voorthuysen,
vertegenwoordiger van den minister en hoofd
inspecteur van het Bijzonder Lager Onderwgs.
Dr. Voorthuysen begon met te herinneren
aan wijlen burgemeester Driessen, die z.i.
eigenlijk de stichting van deze school geënta
meerd heeft. Vervolgens huldigde hij wethou
der W. de Boer, die zich vele opofferingen
getroost heeft, want het is met deze school
niet gemakkelijk gegaan. Op het ontwerp
moest steeds bezuinigd \yorden. Dat deze
school er thans staat, danken we aan de
buitengewone hardnekkigheid van mgnheer
Vacantie-balans.
De vacanties loopen ten einde en het
wordt geleidelijk weer tijd, de balans op te
maken.
In boekhoudkundigen zin is dat niet al
te moeilijk, aangezien er alleen maar uit
gaven zijn geweest.
In wijsgeerigen zin is de zaak ingewik
kelder.
Zoo doet zich in de eerste plaats de
vraag voor, hoe het toch komt, dat ter
wijl de zomer zoowel uit regen- als uit
zonnedagen bestaat iedereen In zijn va
cantie net den regen treft. De oplos
sing is waarschijnlijk, dat men de zon
sneller vergeet, en dat regen en kou (met
den nasleep van gestoomde en bedorven
kleeren, rheumatiek en gedwongen con
versatie met muffe pensiongasten) veel
dieper indruk nalaten.
Wg voelen in onze vacantie den regen
j als een grievend persoonlijk onrecht. Er is
een verhaal van een optimist, die, van
vacantie teruggekeerd, er op pochte, dat
hij maar twee regenbuien had gehad, n.l.
I één van twee weken en één van drie.
j Iedereen voelt, dat die man niet kan be-
staan en dat we hier te maken hebben
I met een uitvindsel van een kwaadaardig
I humorist, die spot met het leed van ande-
ren; bijvoorbeeld met hen die dit jaar hun
vacantie in Juli namen. Juli immers heeft
een nieuw record gevestigd. De regen was
in die maand de eenige kampioen, die
géén Olympische eik verwierf. Meneer
Veraart heeft den moed gehad te verzeke
ren, dat die groote rege.ival in Juli aan
hèm was te danken. Meneer Veraart
schijnt dus wel levensmoede te zgn! In
ieder geval zal zijn familie verstandig
doen, hem voortaan op zijn wandelingen
een stevige lijfwacht mee te geven
Wie dit jaar in Augustus vacantie nam,
trof het beter. In Augustus waren ten
minste de weersvoorspellingen goed
In de vacantie hebben we weer allerlei
nieuwe, aardige menschen leeren kennen.
Dat verruimt je kijk, het brengt je met
nieuwe karakters en met nieuwe ideeën
in aanraking. Daar waren bijvoorbeeld de
dames Mulder uit Amsterdam. Zij geloo-
ven niet, dat President Roosevelt opnieuw
zal worden gekozen en dat de wettige re
geering in Spanje het zal houden. En dan
de dames Van Zanten uit Hilligersberg. Zij
houden met van film en zij houden niet van
tooneel. Een van ons merkte op, dat men
even goed kan zeggen: Ik houd niet van
Azië en ik houd niet van Afrika. Een on
gepaste opmerking. Dan was er meneer
Knoop uit Alkmaar. Hij meent, dat de
sport overdreven wordt en vindt gummi
schoenen ongezond. Dit deed mevrouw
Wolters uit Winsum opmerken, dat veel
eten óók ongezond is en toen was de
avond alweer om.
Den volgenden avond werd er gespro
ken over opvoedingsvraagstukken. Meneer
Smits uit Arnhem was voor streng en
juffrouw de Jonge uit Bloemendaal was
voor vrije opvoeding. Ze zeiden het telkens
opnieuw, dus ze moeten het wel echt ge
meend hebben. De anderen geeuwden en
meneer Smits en juffrouw de Jonge zei
den elkaar den volgenden dag aan het ont
bijt geen goeden morgen.
Zoo leer je diverse opinies kennen, ten
minste als het regent, en daarom is va
cantie niet genoeg aan te bevelen.
Vacantie maakt den mensch los van zijn
ingeroeste gewoonten. Hij durft costuums
dragen, die hem gemakkelijk zitten, en
zelfs stóén, klimt in een tandem, gooit
handenvol dubbeltjes in grijpautomaten,
gebruikt een wandelstok het staat
heelemaal niet „gek"! en ontdekt, dat
dennen bijna net zoo lekker geuren als
haarwater. Hij loopt guitig achter een
bal aan, leest het boek waar vier jaar ge
leden iedereen van vervuld was en ver
langt naar zijn werk.
En dat is lang niet de kwaadste zijde
van de vacantie.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiumMiMmMMHmiKH
de Boer. Ook de heer Dokter heeft veel werk
aan deze school gehad, steeds werd er wat
van zijn ontwerp afgesneden en hij moet eens
tegen zijn vrouw gezegd hebben: Ik word er
tureluursch van. De heer Dokter heeft echter
gteoond, zich aan te kunnen passen, hetgeen
een van de voornaamste kenteekenen van
intellect is.
De mooiste school.
Men heeft altijd gezegd, dat Hengelo (O.)
de mooiste school had. Maar nu ik deze school
gezien heb, draag ik den blauwen wimpel van
Hengelo over naar Den Helder, want dit is
de mooiste school van ons land!
Dr. Voorthuysen maakte daarop een geestige
vergelijking tusschen de oude school en de
nieuwe. Van de dooden niets dan goeds; de
oude school, zij heeft uitnemend werk gedaan.
Want er was heelemaal niets goeds van te
zeggen en dat was er juist de oorzaak van,
dat men telkens zeide: Dit zal de school van
het B.L.O. niet kunnen zijn! Zeven jaren heeft
die toestand geduurd, we zouden die periode
de zeven magere jaren van het Buitengewoon
Lager Onderwijs kunnen noemen. Daarentegen
is van de nieuwe school veel goeds te zeggen,
zij is na een 7-jarigen oorlog te beschouwen
als de vrede van de Lorentzstraat.
Spreker somde vervolgens enkele voordeelen
van de school op. Hij noemde de beide afdee-
lingen voor de debylen, die een zekere eenheid
vormen en toch gescheiden zijn.
De heer Dokter vond hier een prachtige oplos
sing. Spr. roemde de mooie groote ruimten
bestemd voor handenarbeid, waarvan het zoo
prettig is, dat zij zoo dicht bij de theorie
lokalen gelegen zijn. We treffen in het gebouw
bijna geen gangen aan, die toch maar over
bodige ruimte beteekenen. Voorts is het uiter
lijk van de school zeer vriendelijk, waardoor
de ouders, er gemakkelijker toekomen om hun
kind er aan toe te vertrouwen.
De heer de Boer heeft bij zijn streven voor
deze school groote hulp gehad van het perso
neel verbonden aan de school. Niet alleen
directe hulp, maar ook directe. Spr. bracht
hulde aan den heer lest, die leiding gegeven
heeft op de eenige goede manier, door n.l. zelf
hard te werken. Spreker noemde ook den heer
J. Bakker, die met onvermoeibaren ijver
meegewerkt heeft en die onuitputtelijk is in
het doen van uitvindingen voor het onderwijs
aan de achterlijke kinderen. Zoodat deze school
als het ware een warenhuis is geworden van
leermiddelen voor het Buitengewoon Lager
Onderwijs.
Tenslotte noemde dr. Voorthuysen het een
groot voorrecht de school te mogen openen.
Over een half jaar treedt spreker wegens het
bereiken van den 65-jarigen leef tij d af, maar
het stemt hem tot groote vreugde, dat onder
zijn inspectoraat de opening van deze fraaie
school plaats heeft kunnen vinden. Onder het
aanbieden van zgn gelukwenschen aan het
College van B. W. verklaarde Dr. Voort
huysen toen de school voor geopend. (Applaus)
De heer Y Polak spreekt.
Het was den heer Polak om 2 redenen een
genoegen om namens het College van Ged.
Staten eenige woorden te mogen spreken. Ten
eerste omdat Ged. Staten zich vele jaren met
de geschiedenis van de school bezig gehouden
hebben en ten tweede omdat deze school
eigenlijk een „Streek"-school is. Persoonlijk
was spreker verheugd, omdat het voorstel om
een vgfde gedeelte van de bouwkosten te sub
sidieeren, het eerste door hem verdedigde
voorstel was, dat hg won! Na de beteekenis
van het B.L.O.-onderwijs beschreven te heb
ben, stelde spr. de vraag: Is het momenteel
wel de tijd om dit gebouw te zetten? Het is
bekend, dat de Heldersche bevolking goed
tegen den stroom op kan roeien en het bou
wen van deze school zag spr. dan ook als een
staaltje daarvan. Den Helder heeft een actief
gemeentebestuur, dat weten we, aldus ver
volgde de heer Polak en we hebben de provin
ciale bijdrage gaarne gegeven, al is er dan ook
van het oorspronkelijk gevraagde veel beknib
beld. De naam van deze gemeente spreekt uit
deze school, zij is „helder als de zee en de
hemel. Deze nieuwe school is een monument
voor het onderwijs. Spreker besloot zijn korte
rede met het aanbieden van zijn hartelijke
gelukwenschen.
Dan is
het woord aan den heer Brands,
voorzitter van de commissie van advies van
Gedeputeerde Staten voor het Buitengewoon
Lager Onderwijs. Deze schetste de geschiede
nis van de provinciale subsidie. Tegen het
eerste bedrag had men hoog opgekeken; was
dat wel noodig voor zoo'n kleine gemeente?
De menschen in die gemeente waren toch zoo
goed van doen? Na enkele malen heen- en
terug gestuurd te zijn, begon het ontwerp
er een beetje op te gelijken. Maar toen
kwam de groote moeilijkheid pas! Men reken
de n.l. uit, d^t als het oorspronkelijke plan
doorgegaan was en de provincie de gevraagde
subsidie had verleend, de gemeente zelf een
grooter bedrag zou hebben moeten opbrengen
als thans het geval was, zónder de subsidie!
En de subsidie mocht tenslotte alleen gegeven
worden als aangetoond kon worden, dat zon
der haar de school niet gebouwd zou kunnen
worden. Uit deze puzzle heeft wethouder de
Boer Ged. Staten gered, daar hij aantoonde,
dat de finantieele toestand van de gemeente
intusschen achteruit gegaan was. Spr. bracht
den heer de Boer zijn hulde voor de duidelijke
verklaring, die hij destijds afgelegd had.
Vervolgens zwaaide de heer Brands den
heer Dokter allen lof toe. Dat er door al die
bezuinigingen toch zoo'n doelmatig en fraai
gebouw ontstaan Is, heeft onze zucht om te
pietepeuteren er niet op verminderd, aldus
de spreker. De gangen waren te breed, zoo
oordeelde men over het eerste ontwerp. Daarop
heeft de heer Dokter prachtig revanche ge
nomen door een gebouw zónder gangen neer
te zetten. En wel zoo practisch, dat hetgeen
eerst als een nadeel gevoeld werd thans een
groot voordeel bleek te zijn! De heer Brands
verklaarde namens de heele commissie trotsch
te zijn aan deze school te hebben meegewerkt.
Tenslotte zeide spreker nog, dat hij van de
beteekenis van de school ten volle overtuigd
was, maar méér nog als zij dienst mocht doen
aan beide takken van het onderwijs, n.l. het
openbaar en hét bijzonder. Laat het een school
voor allen zijn!
Het Hoofd van de school spreekt een
woord van dank.
Namens het personeel van de school sprak
het Hoofd, de heer C. lest een woord van har-
telijken dank aan het Gemeentebestuur en aan
alle medewerkers voor het verkregen resul
taat. De heer lest hoopte, dat de geest van
de oude school naar de nieuwe overgebracht
was en dat de arbeid, in deze nieuwe omge
ving te verrichten, een zegen mocht zijn voor
hen, voor wie hij bestemd is.
De burgemeester
gewaagde tenslotte van het aangename sameni
zgn en uitte woorden van dank voor de opwek
kende woorden, die gesproken waren. „Er is
ook gezegd, dat er geen gang in de schooi is,
maar ik zie er toch een, n.l. den goeden gang
van zaken, waarvan ik hoop, dat hij zal blijven
bestaan." Spreker dankte voor de groote be
langstelling en beval het Buitengewoon Lager
Onderwijs gaarne in aller welwillendheid aan.
Het gezelschap maakte nu een rondwande
ling door de school. Dat tijdens deze verschil
lende woorden van bewondering geuit werden
behoeft na hetgeen wij van de school geschre
ven hebben, geen verwondering te baren. Men
vertoefde geruimen tgd op de tentoonstelling,
die boven in een tweetal lokalen was gearran
geerd en waar men vele snuisterijen kon zien,
vervaardigd door de kinderen van de school,
maar ook leermiddelen, ten dienste van het
buitengewoon onderwgs vervaardigd. En zoo
als men weet zeer vele door het personeel
zelf. We noemen in deze de namen van de
heeren J. Bakker, de Vries en Meerens, van
welken laatste b.v. een geïllustreerde schrijf
methode te zien was.
In de afdeeling van de imbecielen zagen
we keurige cocos- en corridormatten, smyrna-
werk (kussens en kleedjes) en verder verschil
lende soorten kralenmatjes, kralen servetband
jes en handwerkjes, alles door de kinderen
vervaardigd. Ieder, die dit werk zal zien, zal
met ons verbaasd staan, over hetgeen met
deze kinderen is bereikt.
Na de rondwandeling vereenigde men zich
weer in het Gymnastieklokaal, waar een ver-
frissching aangeboden werd.
Wij vernemen, dat Zaterdagmiddag tusschen
3 en 5 uur de school wederom voor het publiek
te bezichtigen is.