De vier in:
van den Nationaien
Feestdag.
Radio-programma
Een grootsche huldebetooging te 's-Gravenhage
BINNENLAND
HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 15 SEPTEMBER 1936
De Koninklijke familie ter
kerke.
Eenvoudige plechtigheid.
Een dankbetuiging van de Koningin
en het jonge paar.
Een Zondagmiddag-rit van
de Verloofden
De prinses en de prins
naar Het Loo.
Een groote parade in Den Haag
Een huwelijksgeschenk van alle
Nederlandsche meisjes.
De secretaris van Prins Bernard.
De tweeling:
Juliana en Bernhard van Hal.
Een commissie voor een
nationaal huwelijksgeschenk.
De viering te Suriname.
De eerste geschenken uit Indië
De vreugderoes te Batavia.
Pensioenen bij de Paketvaart
De zomertijd eindigt
4 October.
De uitzetting van vier Neder
landers uit Duitschland.
Opening r.-k. jeugdkamp
bij Ossendrecht.
Landdag
van de R.-K. Staatspartij.
Alkmaarsche wethouder als
lid der S.D.A.P. geroyeerd
101 jaar.
S uren verbleven de leden van de
Koninklijke Familie op bet balkon.
Enthousiaste huldebetuigingen.
Het was Zaterdagmiddag precies vijf uur,
toen men vlak bij het Paleis het eerste mu
ziekkorps van de huzaren, hoorde aan mar-
cheeren. De kop van den stoet!
Op hetzelfde oogenblik gingen, onder dave
rende toejuichingen, de balkondeuren open en
het jonge paar, gevolgd door de Koningin,
Prinses Armgard en Prins Aschwin vertoonde
zich. Voor de ramen naast het balkon stelden
zich de dames en heeren van de hofhouding
op, met een deputatie uit de officieren der
Brigade Grenadiers en Jagers, die vlak voor
vijven op het paleis een bloemenhulde was
komen aanbieden.
Het koor zette het Wilhelmus in, daarna
nog een verlovingslied, compositie van zijn
dirigent en dat den blijden dag van de ver
loving in feestelijke tonen en hooggestemde
rijmen bezong.
De commissaris der Koningin in Zuid-Hol
land, jhr. Van Karnebeek, beschermheer en
mr. de Monchy, de Haagsche burgemeester,
eerevoorzitter van het comité, liepen heele-
maal vooraan. Zij begaven zich aanstonds naar
binnen in het paleis en men zag hen weldra
op het balkon H. M. en de jongverloofden,
alsmede de familie van den Prins begroeten.
Onder de hand was er al meer tijd geweest
om een blik op het balkon te slaan. De
Prinses bleek in het wit gekleed te zijn, met
een witten hoed met blauwen strik. Zij had
een groote boeket rosé rozen in de hand, die
zij van het comité had gekregen.
De Prins was in jacquette met een witte
anjer in het knoopsgat.
De Koningin droeg een grijze tocque en een
bruin bont, Prinses Armgard een donker
toilet, dat ons met gouddraad afgewerkt
scheen.
Prins Aschevin was, evenals zijn broer, in
een zwart jasje.
De Koningin, Prinses Armgard en Prins
Aschevin bleven eerst staande toezien naar
het voorbijtrekken der groepen, later, toen dit
reeds geruimen tijd geduurd had, gingen zij
er bij zitten, maar Prinses Juliana en Prins
Bernard bleven den heelen tijd staan, flink
rechtop, de Prinses, af en toe aan den arm
van haar verloofde. Een pleizierig gezicht deze
twee jonge menschen in hun blijdschap.
Mochten zij al moe geworden zijn het
zou geen wonder wezen zij lieten er toch
niets van merken. Met dezelfde belangstelling
zagen zij iedere groep aan en altijd opnieuw
gingen hun handen omhoog om hun toe te
wuiven.
De politie schatte het aantal deelnemers op
vijf en dertigduizend en onder dezen waren
vereenigingen van den meest uiteenloopenden
aard en op schier elk gebied van de samen
leving.
Daar was de Princevlag weer met een over
vloed van vlaggen en vaandels en haar tam
boers en pijpersmuziek, die een sectie meisjes
bij zich hadden, welke stokken met oranje-
bloemen er aan droegen. Zij gaven die binnen
het Paleis af. Dan het N.J.V., eveneens op
nieuw in het volle getal van zijn leden en met
een nasleep van leden van andere afdeelingen.
En dan de padvinders! Deze waren met een
heel leger opgekomen. Een belofte voor de jam
boree!
Duizenden padvinders moeten er, aan de
Prinses, hun beschermvrouwe, voorbij gemar
cheerd zijn. En dat de jongens enthousiast
waren, behoeven wij zeker niet te zeggen.
Toen één groep blijkbaar het idee opgevat
had niet zóó maar te defileeren met den pad-
vindersgroet en wat dies meer zij, maar de
hoeden op de stokken te zetten en aldus parade
te maken, vond dat bij al de volgende groepen
navolging en van dat oogenblik af zag men
niets anders meer dan op stokken geheven hoe
den, een vermakelijk gezicht.
Buitengewoon vlot waren ook de padvind-
sters in haar blauwe pakjes, een keurig groep
je, aardig de kabouters in het bruin met bijbe-
hoorend kabouter mutsje.
De padvinders hadden hun „muziek" (oem-
pah, oempah!) bij zich en hun tamboer-majoor
gooide zjjn stok tot welhaast boven het dak
van het paleis uit.
Bizonder treffend waren voorts de Scheve-
ningsche groepen van honderden mannen en
vrouwen in de toch altijd aardige karakteristie
ke kleedij. Onder de Scheveningers zitten, zoo
als men weet, de warmste Oranjeklanten. In
uitbundigheid deden zij voor niemand onder.
Ook groepen, die door hun aparte kleeding
de aandacht trokken, waren de verpleegsters
van de Emmakliniek, van het Roode Kruis en
de leerlingen van huishoud- en kookscholen.
De Prinses keek dezen met bizonder welge
vallen aan enhebben wij ons vergist
sloegen niet de bevallige verpleegstersden
Prins met hetzelfde welgevallen gade? Zoovele
kushanden als er naar het balkon afgezonden
werd!Maar Prinses Juliana zal er wel niet
jaloersch om geweest zijn!
Een groepje marcheerde mee, dat een bizon
der energieke aanvoerster had. Zij had een
tabouret meegebracht, plantte deze snel aan
het hoofd van haar groep en dirigeerde, van de
hoogte ervan uit een soort van spreekkoor ter
eere van „onzen Prins", dat jammer genoeg
voor een gedeelte in de defileermuziek van de
huzaren en het getoeter van een volgende
groep te loor ging.
Uit tal van defileerende groepen zonderden
zich een of meer deelnemers af om een bloem
stuk aan het Paleis af te geven.
Wij hebben nog niet gezegd, dat behalve de
groote en kleine vlaggen, vaandels, spandoeken
enz. er duizenden papieren vlaggetjes, die men
onderweg had gekocht, werden meegedragen.
Het was op sommige oogenblikken één we
meling van rood, wit blauw en oranjevlaggen.
Onafgebroken heeft gedurende het geheele
verloop van het défilé het gejuich en gezang
v an de voorbijtrekkenden het Noordeinde ver
vuld. Er was geen oogenblik verslapping.
Het voorbijtrekken ging buitengewoon vlot,
maar met dat al stonden er om kwart voor
zevenen nog groepen aan de Surinamestraat,
d w z. dat de stoet van daar tot aan het Paleis
Feikte.
Om Oen minuten voor half acht waren deze
groepen eindelijkin beweging, om vijf mi
nuten voor achten begonnen padvinders een
cordon te vormen voor de kleine steentjes en
op slag voor achten was dan ook het défilé af-
geloopen en trokken als laatste deelnemers
agenten van de motorbrigade op hun motoren
en een groote afdeeling agenten te voet. onder
bevel van hun inspecteurs, onder daverende
bravo's van het publiek aan het jonge paar
voorbij.
Het publiek, drong toen tot aan de padvin
dersafzetting op en de muziek van de huzaren
zette het door duizenden meegezongen „Wil
helmus" in.
Vervolgens speelde de muziek nog den Lippe-
Detmold-marsch en marcheerde vervolgens met
de bereden politie voorop af. De vorstelijke per
sonen hadden zich inmiddels na een laatste
ovatie door het publiek, naar binnen in het
Paleis teruggetrokken.
Hoofdinspecteur Preller werd daar even bin
nengeroepen en deelde, teruggekomen, het ver
zoek van de Koningin mede, dat men nu rustig
uiteen zou gaan, met de mededeeling, dat het
jonge paar dien avond niet meer op het balkon
zou verschijnen. Vele toeschouwers gaven aan
deze uitnoodiging aanstonds gevolg, zeer velen
bleven echter nog staan. De afzetting bleef tot
aan de kleine steentjes gehandhaafd.
Het is traditie geworden, dat over het kerk
bezoek nooit een aankondiging verschijnt. De
Koningin gaat ter kerke waar Zij wenscht
en te 's-Gravenhage is er in alle Hervormde
kerken, de Nederduitsche zoo goed als de
Waalsche, op gerekend, dat de Koninklijke
familie den dienst kan komen bijwonen.
Overal zijn banken speciaal voor Haar en
het gevolg, waar nooit iemand anders gebruik
van maakt, ook niet in de volste beurten,
Maar wéér zou de Koninklijke familie ter
kerke gaan Van te voren werden geen inlich
tingen verstrekt, zoodat men aangewezen was
op gissingen, toen de Kerkbode met de aan
kondiging der kerkbeurten verscheen.
Had Den Haag nog de hofprediker in zijn
midden gehad, dan zou het bezoek zeker ge
weest zijn aan den dienst, door hem geleld.
Sinds Utrecht de woonplaats is van dezen
dignitaris (prof. dr. H. Th. Obbink) viel deze
mogelijkheid buiten het wikken en wegen. Een
collega met een solide geheugen, opperde dat
ds. P. J. Molenaar, die de godsdienstoefening
in de Bethlehemkerk zou leiden, de Koningin
en de Haren wel onder het gehoor zou hebben,
omdat indertijd Prinses Juliana bij hem be
lijdenis heeft afgelegd. Die gissing bleek juist
te zijn. Niet in de oude cathedraal van Den
Haag, maar in het bijzonder moderne kerk
gebouw, de Bethlehemkerk aan de Baan van
Meerdervoort, had de eerste ontmoeting plaats
van het verloofde paar met de kerkelijke ge
meente in de Zondagsche godsdienstoefening.
Alle zitplaatsen in dit gebouw zonder
pilaren, onder het hooge dakgewelf van licht
grauw beton, dat in één greep de bijna twee
duizend menschen, die het bevatten kan,
samenbindt, waren bezet. En verscheidene
personen moesten zich met staanplaatsen ver
genoegen. Even half elf waarschuwde gejuich
van buiten, dat de stoet was aangekomen, en
toen de Koningin binnentrad, rees de ge
meente op. In de achterste hofbank namen de
vorstelijke personen plaats: middenin de Ko
ningin, met rechts van H.M. de prinses-
w^uwe van Lippe-Biesterfeld en prin Aschwin.
De Koningin en de prinses van Lippe droegen
donkere mantels, Prinses Juliana was in een
lichte zomersche hoed met groen lint, de
Prinsen waren in het zwart.
Ds. Molenaar heeft geen feestpredicatie ge
houden. Hij is een van de weinige predikanten
in de Haagsche Hervormde gemeente, die van
te voren aankondigen, welke de tekst van hun
predicatie zal zijn. En zoo wist het gehoor
reeds, dat hij spreken zou over Handelingen
XVII, 23: „Want de stad doorgaande en aan
schouwende uw heiligdommen, heb ik ook een
altaar gevonden op hetwelk een opschrift
stond: Den onbekenden God. Dezen dan, dien
gij niet kennende dient, verkondig ik ulieden."
Een bijzonder plechtig moment was het
toen, bij de liturgie, ds. Molenaar, de ge
meente, die was opgestaan, voorzei de „belij
denis van ons algemeen christelijk geloof, zoo
als die door de kerk van alle tijden en aan alle
plaatsen wordt afgelegd", en allen te zamen,
met den verloofde van Prinses Juliana, dien
men straks als lidmaat der gemeente hoopt
te begroeten, daarop aanhieven het eerste vers
van het Te Deum:
Wij loven U o God, wij prijzen Uwen naam.
zegen gevraagd voor het Vorstelijk Huis, dat
In het voorgebed heeft de predikant Gods
zulke gelukkige dagen doormaakt.
Aan het slot van de godsdienstoefening
vroeg ds. Molenaar na het uitspreken van den
zegen, als een bewijs van meeleven in het
geluk der koninklijke familie, te zingen:
Mijn schild ende betrouwen
Zijt Gij, o God mijn Heer.
Wij hebben het vers geeongen, de meesten
ziende naar Prinses Juliana, die de hoekplaats
harte meezong wij hebben het oude lied
gezongen in deze nieuwe kerk, met den nieu
wen Prins voor het eerst in het algemeene
innam van de Koninklijke bank en die van
koor, zooals het geslachten lang gezongen is,
in goede en kwade tijden.
En er ligt een glans op de menschen, die
binnen de kerk geweest zijn, en die buiten de
Koningin, met de Prinsessen en de Prinsen
toejuichen, een glans alsof we samen weer een
grenspaal hebben bereikt van een kwaden
naar een goeden tijd. (N. R. Crt.).
Het Haagsche comité voor volksfeesten
brengt ter algemeene kennis, dat de Koningin,
Prinses Juliana en Prins Bernard hebben ver
zocht alle deelnemers aan de huldebetooging
op Zaterdagmiddag 12 September hun oprech
ten dank over te brengen voor de zoo harte
lijke en spontane huldiging. De Koningin en
het verloofde paar hebben de verzekering
gegeven, dat deze huldiging op hen een onver-
ge te l(jken indruk heeft gemaakt.
Zondagmiddag om half vijf werd de May-
bach-Zeppelin, de auto van de Prinses van
Lippe-Biesterfeld, het voorplein van het Ko
ninklijke paleis aan het Noordeinde opge
reden.
De belangstelling van het publiek was weer
bijzonder groot. Duizenden stonden reeds uren
lang voor het paleis te wachten, in de hoop
de Prinses en den Prins te zullen zien. En hun
wachten was ditmaal niet vergeefsch geweest.
Prins Bernard nam achter het stuur plaats
en Prinses Juliana naast hem; zijn moeder en
Prins Aschwin zaten achterin.
In een flink vaartje ging het toen in de
richting van Scheveningen.
De vele wandelaars en fietsers hadden er
niet zoo spoedig erg in, wie hen in den open
auto voorbijsuisden. En ware de auto niet
vergezeld geweest van de motorpolitie de
meesten zouden het in het geheel niet gewe
ten hebben. Nu ontdekte men het pas, wan
neer de auto al voorbij was.
Vrijwel onopgemerkt kon de Prins langs de
Scheveningsche binnenhavens naar den
Strandboulevard rijden. Hier was het veel
drukker en daarom moest Prins Bernard vrij
langzaam rijden. Van alle kanten kwam het
publiek toen aanloopen en juichte de Prinses
en den Prins hartelijk toe.
Waar de menigte op den boulevard zoo
eensklaps vandaan kwam, is een raadsel. In
dichte rijen stond men geschaard en slechts
met groote moeite kon de motorpolitie voor
den vorstelijken auto een weg banen.
Later ging het wat beter en met groote
snelheid reed het gezelschap den Pompsta-
tionsweg af naar het landhuis van de Konin
gin, den Ruigenhoek.
Bij de groote toegangshekken stopte alles.
Ook de motorpolitie. De Maybach reed het
terrein op en was binnen enkele seconden
achter de duinen uit het gezicht verdwenen.
Het was de eerste keer, dat Prins Bemard
den Ruigenhoek bezocht. Het landhuis was
geheel verlaten. Het personeel van de hof
houding was de vorige week naar het paleis
Noordeinde vertrokken. Slechts een portier
was achtergebleven.
Het bleek, dat de Prins en de Prinses met
zijn moeder en zijn broer in de rustige om
geving van strand en duinen eenigen tijd wil
den vertoeven.
In eenige mandjes werd alles meegenomen,
wat voor een eenvoudige thee noodig is, zoo
dat het kleine gezelschap intiem en ongestoord
eenigen tijd tezamen van de mooie omstreken
kon genieten.
Omstreeks zes uur werd het terrein van den
Ruigenhoek weer verlaten. Het aantal belang
stellenden, dat langs de toegangswegen tot
het Koninklijke landhuis stond te wachten,
was intusschen begrijpelijkerwijs zeer aange
groeid. De Prins stuurde zfln auto tusschen de
juichende menigte door en reed langs den
Pompstationsweg, waar nog even oponthoud
was voor den spooroverweg, naar de stad
terug.
Onder voortdurende toejuichingen van het
publiek stapte het gezelschap uit en ging het
paleis binnen.
Na eenige oogenblikken vertoonden de Prin
ses en Prins Bemard zich nog even voor een
der vensters om de menigte met een vriende
lijk gebaar te bedanken voor de hulde.
Na hun bezoek aan Amsterdam op Donder
dag 17 dezer zullen Prinses Juliana en Prins
Bernard, naar het Vad. meldt, eenige dagen
op Het Loo doorbrengen.
Naar verluidt, zal eerlang in Den Haag een
groote parade worden gehouden, waaraan, be
halve de troepen van het garnizoen, troepen
van elders, zoowel beredenen als onberedenen
zullen deelnemen.
Naar de N. R. Ct. verneemt is er, op initia
tief van het Nationaal jongerenverbond een
commissie in wording, teneinde uit naam van
de geheele vrouwelijke Nederlandsche jeugd
de Prinses een huwelijksgeschenk aan te bie
den.
Naar wij vernemen, is aan Prins Bernhard
als secretaris toegevoegd jhr. ir. W. G. Röell,
sinds 1 September 1934 jaohtjonker van de
Koningin.
Zaterdagavond werd het arbeidersgezin Van
Halij te Zevenbergen (N.-Br..) met de
geboorte van een tweeling, een jongen en een
meisje. De kinderen zijn Zondagochtend in de
R.-K. kerk te Zevenbergschehoek gedoopt.
Het meisje is bij den burgerlijken stand
aangegeven als Juliana, terwijl het jongetje
genoemd is naar Prins Bernhard.
Opgericht is een comité, dat zich voorstelt,
namens het geheele Nederlandsche volk, een
geschenk aan te bieden ter gelegenheid van
het aanstaande huwelijk van Prinses Juliana
met Prins Bernhard.
Voorzitter is mr. A. J. A. A. baron van
Heemstra, oud-gouverneur van Suriname, te
Oosterbeek; secretarissen zijn mr. U. W.
Hazelhoff Roelfzema en mr. E. de Visser,
Arnhem, Velper Binnensingel 1.
De verdere samenstelling van het comité,
alsmede de wijze waarop het zal trachten het
gestelde doel te bereiken, zal over eenige
dagen bekend worden gemaakt.
DE PRINS BEZOEKT DE KONINKLIJKE
STALLEN.
i -f
Prinses Juliana en Prins Bernard hebben
gisterenochtend een bezoek gebracht aan het
Koninklijk staldepartement, waar zij werden
rondgeleid door den eersten-stalmeester, rit
meester Jhr. C. E. M. Verheyen.
DE JONG-VERLOOFDEN NAAR
ROTTERDAM.
Burgemeester Droogleever Fortuyn heeft mede
gedeeld, dat een bezoek van de Koningin, Prinses
Juliana en Prins Bernard aan Rotterdam binnen
kort is te wachten.
Zeer geestdriftig.
Aneta meldt uit Paramaribo:
Het telegrafisch bericht van de verloving en
de diverse redevoeringen en aankondigingen
door de radio zijn hier overal zeer geestdriftig
ontvangen. Overal zag men onmiddellijk de
Nederlandsche vlag; ten paleize van den Gou
verneur werd een receptie gehouden, waarbij
de voorzitter van den Kolonialen Raad en de
Gouverneur redevoeringen hielden. Des avonds
WOENSDAG 16 SEPTEMBER.
Hilversum I. 1875 m.
VAR-uitzending.
8.00 Gramofoonplaten.
9.30 Onze keuken.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 VARA-orkest en causerie.
11.00 RVU. „Bloemen en planten in huis en
tuin".
11.30 VARA-orkest.
12.00 Gramofoonplaten.
12.30 „Melody Circle".
1.00 Gramofoonplaten.
I.15 De Flierefluiters en zang. (tot 1.45)
2.00 Kniples.
2.30 Voor de vrouw.
3.00 Voor de kinderen.
5.30 Overdracht van het bestuur in Ned. Oost-
Indië.
6.30 RVU. „De Gebedsgenezers",
7.00 Sportuitzending.
7.15 „De Roodborstjes".
7.40 „Student en Socialisme".
8.00 Herh. S.O.S.-Berichten.
8.03 Berichten A.N.P. en Berichten,
8.15 Het VARA-Groot-orkest.
9.00 Radiotooneel.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Gramofoonplaten.
10.15 Vervolg concert.
II.00 „Bjj het 5-jarig bestaan van het Dr.
Alette Jacobs-huls te Amsterdam",
11.15 Orgelspel.
11-45—12.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H, 301 m.
N CRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.159.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.0012.00 en 12.15 Ensemble van der Horst.
1.15 Gramofoonplaten.
1.45 Orgelspel.
2.45 Gramofoonplaten.
3.00 C3ir. lectuur.
3.304.30 Zang en piano,
4.30 Kinderuurtje.
5.30 Overdracht van het Bestuur in Ned.-Indië
6.00 Landbouwhalfuur.
6.30 Afgestaan.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie over de zending.
7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP,
8.15 NCRV-orkest.
9.00 „De Nederl. Christen-Studentenvereenl-
ging 1896—1936.
9.25 Vervolg concert (Om 10.00 Berichten
ANP).
10.3011.30 Gramofoonplaten.
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1986.
Hilversum I. 1875 m.
AVRO-uitzending.
8.00 Gramofoonplaten.
9.00 Kovacs Lajos' orkest,
10.00 Morgenwijding. Gramofoonplaten.
10.30 Cantor's ensemble.
12.00 Omroeporkest.
2.00 Het Lyra-trio.
2.45 Orgelconce'rï en zang.
3.30 Gramofoonplaten.
4.00 Voor zieken en thuiszittenden.
4.30 Gramofoonplaten.
4.45 Voor de kinderen.
5.30 Kovacs Lajos' orkest.
6.30 Sportpraatje.
7.00 Dansmuziek.
7.30 Gramofoonplaten.
7.40 „Twee eeuwen Engelsche kunst".
8.00 Berichten ANP.
8.10 Gramofoonplaten.
9.15 Radiotooneel.
9.45 Omroeporkest en solist.
11.00 Berichten ANP.
11.1012.00 Dansmuziek.
Hilversum H, 301 m.
8.0O—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO.
2.00—11.30 NCRV.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
10.15 Morgendienst.
10.45 Gramofoonplaten.
2.00 Handwerk cursus.
3.003.45 Gramofoonplaten,
4.00 Bijbellezing.
5.00 Cursus handenarbeid voor de jeugd,
5.30 Orgelconcert.
6.45 CNV-Kwartiertje.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie over het houden van een aqua
rium.
7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP.
8.15 Chr. Zangvereen. „Excelsior", sopraan,
tenor, Bach-orkest en orgel.
9.00 Boekbespreking.
9.30 Vervolg concert.
10.10 Berichten ANP.
10.15—11.30 Gramofoonplaten. Schriftlezing.
is er een bal gegeven, waar een zeer vreugde
rijke stemming heerschte en spontaan het VS
helmus werd gezongen. „,a~n
De belangstelling en de geestdrift
allerwege buitengewoon groot.
Met de Djalak aangekomen.
Met het K.L.M.-vliegtuig, dat onmiddellijk
na het bekend worden van de heugelijke tijding
der verloving van Prinses Juliana uit Indiè
vetrtrok, de Djalak, die gistermiddag op
Schiphol is geland, zijn de twee eerste ge
schenken uit Indië voor het vorstelijk paar
binnengekomen. Het waren de spontane reac
ties op de vreugde in Indië en het eenvoudige
karakter er van getuigde van den geringen
tijd van voorbereiding, waarover men had be
schikt, doch tevens van den wil om zonder
dralen door een enkel gebaar uiting te geven
aan de gevoelens van medeleven met het
moederland.
De Djalak had een prachtigen ruiker witte
orchideeën aan boord, een geschenk van de
Indische bevolking aan Prinses Juliana, als
mede een schilderij van Ernst Dezentje, een
geschenk van den burgemeester van Batavia
voor Prinses Juliana en Prins Bernhard.
De beide geschenken zijn onmiddellijk per
vUegtuig naar Waalhaven getransporteerd,
vanwaar zij per bestelauto van de K.L.M. naar
Den Haag werden gebracht, waar zij om
kwart over zeven aan het Paleis Noordeinde
werden bezorgd.
Nadat Indië vier dagen vrijwel ononder
broken in een vreugderoes had geleefd, aldus
meldde Aneta uit Batavia, is Zaterdag de
feeststemming ten top gestegen toen het
oogenblik was aangebroken waarop alle groe
pen der bevolking officieel van hun aanhan
kelijkheid en liefde aan het Oranjehuis kon
den getuigen.
De hoofdstad had zich reeds den avond te
voren in feesttooi gestoken; overal wapperden
vlaggen met Oranje-wimpels, de étalages wa
ren versierd, particuliere woningen opgetuigd
in overeenstemming met de feestelijkheden,
illuminaties aangebracht en de verschillende
restaurants en hotels waren zoo gemetamor
foseerd, dat soms een waarlijk
sprookjesachtige indruk
is verkregen.
Reeds in den vroegen morgen trokken
drommen feestgangers, met Oranje getooid,
en velen in met Oranje en de nationale kleu
ren versierde auto's en op versierde fietsen
door de bevlagde straten naar het paleis.
De aubade.
Met versierde trams, autobussen en treinen
waren duizenden kinderen aangevoerd ver
sierd met Oranje-sjerpen en met vlaggetjes
zwaaiende, onder leiding van de onderwijzers.
In den tuin van het paleis werden alle groe
pen plaatsen aangewezen, zoodat de geheele
ordening in volmaakte regelmaat geschiedde.
Telkens klonk geestdriftig gejuich op, op
uitbundige wijze werd met vlaggetjes ge
zwaaid, zoodat het soms leek alsof de tuin
van het paleis
overweldigd werd door rood-wit-
blauwe golven.
Precies te 8 uur verscheen de gouverneur-
generaal met zijn familie, vergezeld van den
algemeenen secretaris en van zijn adjudanten,
op het bordes van het paleis.
Onmiddellijk daarop nam de aubade een
aanvang. Ruim 6000 leerlingen van 92 Euro-
peesche, Inlandsche, Chineesche en Arabische
scholen namen hieraan deel.
Défilé langs den gouverneur-generaal.
De feestelijkheden culmineerden in den op
tocht welke de viering van den nationaien
feestdag besloot. Deze optocht werd een
grootsche manifestatie van de bevolking van
alle landaarden, standen, rangen, leeftijden,
sociale groepeeringen, enz. De stoet opende
met een fantastische groep gewapende Ara
bisch ruiters in Bedouïen-costuum, terwijl
voorts de stoet verschillende typische groepen
uit de Oostersche samenleving bevatte.
De optocht trok, met fakkeldragers en mu
ziekcorpsen, terwijl de deelnemers de natio
nale liederen meezongen, langs den gouver
neur-generaal, die zich met zijn familie en ge
volg, op het bordes van het paleis had opge
steld.
Hier heeft de resident van Batavia een korte
toespraak tot den gouverneur-generaal ge
houden.
De gouverneur-generaal sprak zijn dank uit
in 'n korte toespraak, waarbij hij verzekerde,
dat, wanneer hij de gelegenheid krijgt om dit
te doen hij tegenover de Koningin en de beide
prinselijke verloofden, zal getuigen van het
innig medeleven van geheel Ned.-Indië met
het geluk van de Koninklijke familie.
Tenslotte hief de Landvoogd aan: Leve ed
Koningin, leve de Prinses, leve de Prins! Op
dezen kreet klonken onstuimige hoera's uit
het publiek.
Wijziging op til 7
Naar het Bat. Nbl. verneemt, zouden bjj de
KPM plannen bestaan tot wijziging van het
pensioenreglement.
De ingrijpendste wijziging zou hierin be
staan dat de na 1 Januari 1937 toe te kennen
pensioenen niet meer door de maatschappij
gegarandeerd zouden worden.
De voorstellen moeten nog door den raad
van bestuur beoordeeld worden.
In aansluiting op dit bericht meldt het blad
nog:
Het voorstel emaneert van de directie in
Nederland en is naar Indië om advies gezon
den.
Op het oogenblik heeft de KPM een pen
sioen-reserve, welke voor 30,5 millioen op de
balans is gebracht en welke, daar het perso
neel niet stort voor het pensioen, volledig
eigendom der maatschappij is.
'3,,rook cn°S een spaarfonds, waarin
alle KPM-ers 5 pet. van hun salaris storten
en waaruit zij bij het verlaten van den dienst
een uitkeering bekomen, gelijk aan het ge-
s orte bedrag plus samengekomen interest,
wordt d°°r dC maatschaPPÜ verdubbeld
Ook wat dit spaarfonds betreft zijn veran
deringen op til.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
in een circulaire aan de gemeentebesturen de
aandacht gevestigd op het Kon. besluit van
2 Maart, waarbij o.m. is bepaald, dat dit jaar
de zomertijd zal eindigen den vierden October,
te drie uur in den voormiddag.
In plaats van een van de vier uitge
wezenen is een andere Nederlander
aangezegd, Duitschland te verlaten.
Naar uit Berlijn wordt gemeld, is aan den
heer W. de Heer, een van de vier betrokken
Nederlanders, mededeeling gedaan, dat het
uitsluitingsbesluit, voor zoover hem betreft ia
ingetrokken. In zijn plaats is echter een
andere Nederlander, die te Berlijn woonachtig
is aangezegd Duitschland te verlaten en wel
dé heer A. A. M. Stapels, bedrijfsleider aan
een clichéfabriek aldaar.
Door den minister van sociale zaken
in tegenwoordigheid van den bisschop
van Breda.
Nadat gistermorgen mgr. Hopmans, bisschop
van Breda, de terreinen en het gebouw van
het jeugdkamp Onze Lieve Vrouw ter duinen,
bij Ossendrecht, had ingezegend, arriveerden
te ongeveer IX uur de minister van sociale
zaken, mr. M. Slingenberg, en de heer Meyer
de Vries, hoofdinspecteur voor de werkver
schaffing, voor de officieele opening van dit
kamp, dat door het departement van sociale
zaken als officieel kamp is erkend en gesub
sidieerd wordt.
Te Hengelo.
Zondag is te Hengelo een Twentsche land-
dag gehouden van de R.-K. Staatspartij. Vol
gens mededeeling van de contróle waren er
ongeveer 10.000 bezoekers. Na een openings
woord van den heer G. J. A. Ter Steege, wet
houder van Almelo en voorzitter van den
provincialen bond, heeft de heer A. C. de
Bruin gesproken over het onderwerp: „De
r.-k. Staatspartij kan zich niet en nooit ver
eenigen met een aanpassingspolitiek, welke
de sociale momenten verwaarloost".
Rede van den heer A. O. de Bruin.
Spr. begon met te zeggen, dat dit onder
werp concreet beteekent een veroordeeling
van het huidige beleid der regeering. In het
vervolg van zjjn rede besprak spr. de moge
lijkheid van kabinetsverwisseling. Men wil in
sommige kringen een rood-roomsch kabinet,
doch het standpunt van Nolens geldt ook nu
nog.
Zullen wij er dan zijn of begint dan pas de
ellende zoo vroeg spr. Hij verwees in dit ver
band naar de versmelting van het socialisme
en het communisme in Frankrijk en naar de
toestanden in Spanje. Kan de S.D.A.P. zelf en
kan de Staatspartij de verantwoordelijkheid
voor het samengaan dragen? Spr. wees er op,
dat de S.D.A.P. zich laat leiden door oppor
tunisme. De Chr. partijen, zoo ze met de
R.K.S.P. samengaan, kunnen evenmin een
waarborg geven, dat de sociale momenten niet
zullen worden verwaarloosd. De R.K.S.P. kan
niet samengaan met wie deze verwaarloozen.
In het vervolg van zijn rede keerde spr. zich
in heftige bewoordingen tegen de N.S.B.
Toespraak mr. Aalberse.
Mr. Aalberse, oud-minister, die ook tot de
aanwezigen behoorde, naast vele geestelijke
en wereldlijke autoriteiten, sprak eveneens
een kort woord. Hij wees erop, dat de R.K.S.P.
steeds haar krachten heeft gezocht in posi
tieve programs en strijd voert tegen commu
nisme en nationaal-socialisme.
Het volk met beloften paaien is verkeerd.
Tenslotte sprak pater Borromeus de Greeve
O.F.M., die het ideaal van Schaepman schetste
en dezen voor den tegenwoordigen tijd tot
voorbeeld stelde. Hij zou zeker gevochten heb
ben tegen de katholieke N.S.B.-ers.
Evenals zjjn aanklagers Mevr. Helle-
man-Hardebol en de heeren Bakker en
Bulens.
De Afd. Alkmaar der S.D.A.P. vergaderde
Donderdagavond en Zondagavond ter behan
deling van een rapport, uitgebracht door een
commissie, ingesteld door het Partijbestuur
der S.D.A.P., tot het onderzoeken van be
schuldigingen uitgebracht tegen wethouder
Bonsema en betreffende andere misstanden in
de afdeeling. De commissie bestond uit de
heeren Reinalda, Vorrink en Woudenberg. De
vergaderingen stonden onder leiding van den
heer Vorrink, Partijvoorzitter.
Aan het einde van de discussies vereenigde
de vergadering zich met de conclusies van de
Commissie, waarbij wordt uitgesproken,
dat de heeren Bonsema, Bakker, Bulens en
Mevr. Helleman-Hardebol dienen te worden
geroyeerd als lid der S.D.A.P. Ten aanzien
van den heer Bonsema kwam de Commissie
tot de conclusie, dat hij de grenzen van wat
een wethouder zich kan veroorloven heeft
overschreden en zich zijn politieke verant
woordelijkheid onvoldoende bewust is geweest.
Zjj meende, dat de heer Bonsema als vertrou
wensman en als lid van de S.D.A.P. niet kan
worden gehandhaafd.
De conclusie van de Commissie nopens de
heeren Bakker en Bulens en mevr. Helleman-
Hardebol hield in, dat dezen niet het dienen
van het partijbelang op den voorgrond hebben
gesteld, maar dat zij zich hebben laten leiden
door hun zucht om anderen hunner partij-
genooten te treffen. Zij hebben daarbij een
onorganisatorische en wantrouwende houding
tegenover fractie-voorzitter, afdeelingsbestuur
en partijbestuur aangenomen.
Gisteren vierde Mej. Wed. J. A. de Smit
Rog te Weesp haar ioiste verjaardag. Zij wordt
verpleegd in 't St. Bernardusgesticht en geniet
nog een goede gezondheid.
