Dr. Colijn maant tot
kalmte.
Maatregelen tegen
prijsopdrijving.
DE
STROOPER.
Stadsnieuws
Anna Paulowna.
Breezand.
De radio-rede van hedenmorgen 8 uur.
Uit het politierapport
BUITENLAND
BINNENLAND
HELDERSCHE COURANT VAN MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936
Het Finsche kabinet
afgetreden.
De Abessijnsche regeering
in het Westen.
Gewapend verzet tegen den
Italiaanschen opmarsch.
Alcazar met mortieren
bestookt.
De verboden wapenleveringen uit
België.
GEMENGD NIEUWS
Geheel dorp door brand
verwoest.
Vijf dooden.
Duitsch predikant met geweld
uit zijn kerkverwijder d.
Politie verbiedt kerkdienst.
Het spionageproces te Luik.
FEUILLETON.
DOOR
PETER BARON.
stedelijk muziekcorps.
Dir.: Joh. F. Pala.
5e Zomerconcert op Woensdag 30 September
éls. des avonds van 8 tot 9.30 uur, in de
Inuziektent Julianapark, ter sluiting van het
Zomerseizoen.
Programma,
Per aspera ad Astra, Bravour Marsch,
Urbaoh.
2. Flore et Zephyr, Ouverture,
F. J. Schweinsberg.
3. Lanneriana, Wals, Jos. Kessels.
4a. Cavatine. Raff.
4b. Das Herz am Rhein, Lied, W. HUL
5. Ballet dTsoline, ln 5 deelen.
Adré Messager, arr. Ch. Eustace.
6. Soirée D'Automne, L. Langlois.
Nederlandsche Marsch, Joh. F. Pala,
Vrachtmotorboot aan den grond
geloopen.
Zaterdagmiddag omstreeks 4 uur verliet de
fnotorvrachtboot „Betha HP van de firma
Konlngsbrugge de haven van Nieuwediep,
inet bestemming naar Wieringen. Waarschijn
lijk tengevolge van het niet geheel bekend zijn
met de stroomingen onder den lagen wal liep
het vaartuig aan den grond.
De schipper was evenwel zoo fortuinlijk
reeds direct daarna assistentie te verkrijgen
én wel van de „Dorus Rijkers.". Toevallig
kwam schipper Coen Bot met z'n boot uit
Amsterdam en daar deze door de ondiepten den
vrachtmotor «piet benaderen kon, werd met
het pistool een lijn van 100 meter overge
schoten.
Even later kon de boot zijn onderbroken
reis weer voortzetten.
„hollandsch noordpunt.
Filmavonden „Reisvereeniging."
1 Naar wij vernemen, heeft zich uit de leden
der Reiskasvereeniging „Hollandsch Noord
punt", Krugerstraat 104, een propaganda-com-
missie gevormd bestaande uit de heeren A.
Boon, Koningsweg, voorzitter; C. Buys, Hec-
tor Treubstraat, secretaris; W. Bruin, Corn.
Ditostraat; B. Veldhuizen, Polderweg, G. J.
Straatman, Hoofdgracht; F, Weil, Krugerstr.
en A. F. Czech, Corn. Ditostraat.
Het ligt in de bedoeling van de propaganda-
commissie aantrekkelijke reis-film-avonden te
arrangeeren voor hare leden en genoodigden.
Van den algemeen voorzitter, den heer J. M.
Peters, Hoogstraat, alhier, vernamen wij, dat
het in de bedoeling ligt de filmavonden over de
wintermaanden te verdeelen en dit per nadere
aankondiging bekend te maken.
Inmiddels heeft zich ook uit de leden een
reis-studie-eomité gevormd, dat belast is met
het uitwerken van de te arrangeeren binnen-
én buitenlandsche reizen.
zeilbootje met 5 jongens
afgedreven.
Zaterdagmiddag omstreeks kwart voor vier,
verliet een klein zeilbootje, waarin een 5-tal
jongelui bevonden, de Buitenhaven.
In verband met het bladstille weer viel het
navigeeren den jongens niet bijzonder gemak
kelijk en toen later op den middag de eb ging
loopen bemerkten zij tot hun niet geringen
schrik, dat ze afdreven.
Verscheidene uren hebben zij zoo rondge
zworven, zonder een enkele kans te zien naar
Nieuwediep terug te keeren.
Des avonds te half elf werd het Wacht
schip in kennis gesteld met het bovenstaande
en verliet een motorboot de haven, ter even-
tueele assistentiebrenging.
Te kwart over 11 ontving het Havenkan
toor het bericht dat de jongens gezond en wel
op Texel aan land gestapt waren, zij het met
opoffering van eenige zeer angstige uren. De
stroom had hen aan land gebracht.
Daar er geen verbinding meer met Den
Helder was te krijgen sloegen de jongens aan
vankelijk hun bivak op in de Texelsche duinen.
Later ontfermde zich evenwel het vlieg
kampbootje over hen, dat de avonturiers terug
bracht naar hun, inmiddels reeds gerustge
stelde, ouders.
Hoewel een en ander nog zonder ongeluk
ken is verloopen, lijkt het ons niet ondienstig
ODbevaren jongelui den raad te geven zich te
hoeden voor al te veel waaghalzerij. Reeds te
vele malen M- het deze zomer gebleken, hoe
spoedig men in deze wateren in moeilijkheden
geraakt.
Vrachtauto ramt pui.
Door een bewoner van de Zuidstraat werd
aangifte gedaan dat een vrachtauto tegen zijn
winkelpui is gereden, waardoor deze is be
schadigd.
Zoekgeraakte „alikruken".
Door een bewoner van de Vijzelstraat werd
aangifte gedaan dat te zijnen nadeele 6 zakken
alikruken, die op den steiger aan de Buiten
haven lagen, zijn ontvreemd.
Burgemeester G. J. Lo:vink, lid van den
Voogdijraad in het arrondissement Alkmaar,
is bij Kon. Besluit van 24 September be
noemd tot voorzitter van dien raad.
eerste-steenlegging
evangelisatie-gebouw.
In tegenwoordigheid van het bestuur en
leden der Evangelisatie en enkele andere be
langstellenden had Zaterdag, in den voor
avond, de eerste-steenlegging van het nieuwe
kerkgebouw der Evangelisatie plaats door den
heer P. Boon.
Begeleid door de muiek van „Soli Deo Glo
ria" zongen de aanwezigen ter opening van
deze plechtigheid van Psalm 150 vers 1 en
nadat de heer Boon was voorgegaan in gebed
las hij uit den Bijbel den 96sten Psalm.
Hierop trad de voorganger naar voren om
de plechtige handeling te verrichten, den eer
sten steen op de fundamenten te metselen en
den zegen uit te spreken. Met de muziek, die
Psalm 75 aanhief, stemden hierop de aan
wezigen in en zongen daarvan het eerste vers.
De heer Boon sprak vervolgens naar aan
leiding van den gelezen psalm, om te getui
gen van den jubel in het hart, nu door Gods
zegen dit nieuwe gebouw tot stand kon ko
men. Moest hij een tekst kiezen, om in den
muur te beitelen, dan zou 't het achtste vers
van Psalm 96 zijn:
„Geeft den Heere de eere".
Spr. herinerde er aan hoe, nu ongeveer 19
jaar geleden, bij z'n komst in Breezand, het
Evangelisatiegebouw nog maar enkele trouwe
bezoekers had. Nu is het te klein om allen te
bevatten. Toen waren er geen vereenigingen,
nu zang-, muziek-, jongelingen- en meisjesver-
eenigingen, die zullen, als het nieuwe gebouw
klaar is, een plaats vinden in het oude bede
huis. Die groei getuigde van zegen. Maar er
was ook strijd, strijd tegen de wereld, tegen
invloeden van buiten, de strijd des geloofs.
Met den wensch, dat ook zege moge rusten
op de voltooiing van het bouwwerk, dat allen
schouder aan schouder zouden blijven staan
en alles ter eere van Gods heiligen naam
mocht zijn, eindigde spr., nadat psalm 103,
vers 1 gezongen was, met dankgebed. Met
het zingen van het laatste vers van psalm 72
werd de plechtigheid besloten.
Het Finsche kabinet is ,naar Reuter uit Hel-
singfors meldt, afgetreden, nadat het bjj de be
handeling van een wetsontwerp ten aanzien van
de strafmaat voor hogverraad de nederlaag ge
leden heeft over een voorstel tot invoering van
de doodstraf, dat met 94 tegen 93 stemmen
verworpen is.
een officieuze duitsche uiting
over de rede van eden.
De Deutsche Diplomatisch-politische Korres-
pondenz, het orgaan van de Wilhelmstrasse,
schrijft naar aanleiding van de rede die Eden
gisteren te Genève heeft gehouden o.m.: Te
recht heeft Eden geconstateerd, dat er voor het
oogenblik geen oorzaken zjjn die tot een oorlog
zouden moeten leiden, mits elke regeering een
verdraagzame en gereserveerde houding jegens
andere politieke stelsels aanneemt. Het nat.
socialisme beschouwt, naar men weet, zijn eigen
wereldbeschouwing niet als uitvoerartikel.
Naar dit beginsel handelen helaas niet alle te
Genève vertegenwordigende mogendheden.
Veeleer bevindt zich daar de delegatie van een
staat, die principieel en volgens zijn geheele
wezen dezen eisch van Eden in den wind slaat
en er van meet af inbreuk heeft op gemaakt.
Eden heeft er intusschen de voorkeur aan ge
geven dit toch wel zeer actueele feit stilzwij
gend voorbij te gaan.
Naar Reuter via Port Said verneemt, zou
de Abessijnsche regeering in West-Abessinië
last hebben gegeven een tegenaanval te ont
ketenen tegen de Italiaansche strijdkrachten,
die tegen Gore oprukken.
Ras Desta, de schoonzoon van den negus,
en Aberra, de zoon van ras Kassa, zouden
dezen tegenaanval leiden aan het hoofd van
30.000 man.
Tevergeefs bombardeeren regeerings-
vliegtuigen de noodbrug.
De troepen van kolonel Yague zijn gis
teren in den loop van den dag, naar United
Press meldt, tot in de voorsteden van
Toledo doorgedrongen en ondernemen he
vige aanvallen op den stadsmuur, welke
de voorsteden van het centrum scheidt.
Voortdurend ontploffen granaten in de
binnenstad.
Naast dezen strijd naar buiten, moeten de
rooden echter ook een strijd naar binnen leve
ren. Er wordt om het Alcazar weer verwoed
gevochten, granaten dalen op de puinhoopen
neer en deze worden zelfs met mortieren
beschoten.
Nog een arrestatie te Oostende.
De rechter van instructie te Brugge heeft
Vrijdagnacht een bevel tot arrestatie uitge
vaardigd ten laste van den reeder-eigenaar
van het te Oostende in beslag genomen stoom
schip „Raymond", geladen met wapenen, voor
Spanje bestemd. Deze persoon, Rau genaamd,
ging zich Zaterdag, vergezeld van een advo-
kaat, zelf bij den rechter aanmelden. Na af
loop van het eerste verhoor is hij in de gevan
genis opgesloten. Er worden in vervand met
de zaak van dit smokkelschip nog meer ar
restaties is West-Vlaanderen en ook te Ant
werpen verwacht.
Buitenland
Marshfield (Oregon) 27 Sept. Een
reusachtige brand heeft het 1500 inwoners
tellende dorp Bandon geheel verwoest. Vijf
personen zijn in de vlammen omgekomen, ter
wijl talrijke personen gewond werden.
De brand woedt over een oppervlakte van
honderden hectaren en bedreigt ook andere
steden in Oregon en Noord-Californië.
Gisteren is het eerste geval bekend gewor
den van een Berlijnschen predikant, die met
geweld uit zijn kerk is verwijderd. De tot de
oppositie behoorende predikanten der belijden
de kerk hebben van den kansel medegedeeld,
dat de nationaal socialistische kerkelijke auto
riteiten den populairen predikant Bucholtz van
de voorstad Tempelhof verleden week Zondag
verboden hebben te preeken. Honderden leden
zijner gemeente begaven zich naar een in de
nabijheid te houden bijeenkomst om zijn zegen
te ontvangen, doch de politie verhinderde, dat
de dienst daar werd gehouden.
Gisteren werd medegedeeld, dat Bucholtz is
gearresteerd.
Een ontzaglijke menigte, waaronder lieden,
die de uniform van de luchtmacht droegen, zijn
naar de preek van dominee Niemoelier in de
voorstad Dahlem gaan luisteren. Verscheidene
vrouwen konden hun tranen niet bedwingen
toen deze de lange lijst van predikanten uit
geheel Duitschland voorlas, die thans uit hun
kerken zijn gezet.
olympiade en vreemdelingen
verkeer.
Het bureau voor de statistiek van de stad
Berlijn deelt mede, dat in de Olympiade-maand
Augustus in Berlijnsche hotels, logementen,
pensions enz. 165.499 vreemdelingen hebben
vertoefd tegen 135.967 in Juli. Het gemiddeld
aantal vreemdelingen per dag bedroeg 5339
tegen 4386 in Juli. 125.980 van de Augustus-
vreemdelingen of 76.1 pet. van het totaal waren
uit Duitschland afkomstig en 39.493 of 23.9 pet.
uit het buitenland.
Bij de buitenlandsche stonden de Tsjecho-
slowaken met 4076 aan het hoofd van de lijst.
Daarna volgen Engeland 3916, Denemarken
3212, Zweden 3191, Frankrijk 2117, Italië 1834,
Nederland 1830 enz.
De correspondent van de Nw. Rott. Crt.
te Brussel telefoneerde gisterenochtend:
Gisteravond is uitspraak gedaan in het met
gesloten deuren behandelde spionnageproces te
Luik. De ingenieur Thonon werd veroordeeld
tot vijf jaar tuchthuis; zijn medebeklaagden de
Luik. De ingenieur Thonon werd veroordeeld
tot vijf jaar tuchthuis; zijn medebeklaagden de
Fauwes en Havrad kregen resp. tien jaar
huis en vijf jaar gevangenisstraf. Bovendien
verliezen zij voor altijd hun civiele en politieke
rechten.
's-Gravenhage, September. Naar wij
vernemen is gister vanwege de regeering con
tact gezocht met de verschillende midden
standsbonden, de grootwinkelbedrijven en
coöperaties, ten einde onredelijke prijsver-
hooging van levensmiddelen te voorkomen.
Het resultaat hiervan is dat volledige mede
werking werd verkregen.
Mocht desniettemin onredelijke prijsverhoo-
ging plaats vinden, dan zal de regeering met
kracht optreden om zulks te verhinderen.
Een wetsontwerp tot het tegengaan van on
redelijke prijsverhooging van goederen, dien
sten en huren heeft reeds het departement van
handel, nijverheid en scheepsvaart verlaten.
Voorts kan worden medegedeeld, dat de ge
volgen van het uitvoerverbod op goud een in
grijpende verandering in de landbouwcrisis-
politiek noodzakelijk zullen maken, waarbij zal
vooropstaan, dat met inachtneming van de be
langen van den landbouw de prijzen van de
eerste levensmiddelen, met name brood en
aardappelen, niet zullen worden verhoogd.
De landbouwcrisisbepalingen.
Voorloopig zijn ten aanzien van de land
bouwcrisisbepalingen de volgende maatregelen
genomen:
Alle restitutie-, exportbeschikkingen enz.
zullen, met uitzondering van de beschikking
voor zoover betreft de teruggave van binnen-
landsche heffing op boter, voorloopig worden
stopgezet. Zoo spoedig mogelijk zal worden
bekend gemaakt, welke restituties, premies
enz. met Ingang van 28 September zullen
gelden.
Met ingang van 28 September 1936 zal tot
nader order geen rogge worden gedenatureerd.
Dit geldt ook ten aanzien van partijen, waar
omtrent reeds toezegging tot het houden van
toezicht werd gedaan.
De steun èi 2.25 voor gerst' wordt met
Ingang van 28 September 1936 tgdelgk opge
schort. Dorschingen dienen echter op den
ouden voet door te gaan. Alle formaliteiten
dienaangaande worden voorloopig gehand
haafd.
Gen monopolieovereenkomsten zullen ten
aanzien van den uitvoer van consumptie- en
pootaardappelen naar België en veldboonen
naar Duitschland worden aangegaan.
De reductie bij invoer van Indische mais
wordt tijdelijk opgeschort.
Voor zoover betreft de Nederlandsche aard
appelmeelcentrale is voor alle georganiseer-
den tot nader order de verkoop van aardappel
meel stopgezet.
De aardappelmeelcentrale aanvaardt geen
enkele verplichting voor verkoopen, gesloten
na 27 September 1936.
De Nederlandsche veehouderijcentrale heeft
den verkoop van spek door spekexporteurs
stopgezet.
Wetsontwerp tegen prijsopdrijving.
's-Gravenhage, 27 September. Naar wfl
vernemen is heden de indiening te verwachten
van een wetsontwerp, dat beoogt de prijsop
drijving tegen te gaan. In dit wetsontwerp
zullen zoowel de prijzen van diensten en
goederen als de huren aan bepaalde regels
worden gebonden.
Voorts zou het in de bedoeling der regee
ring liggen een ernstig beroep te doen op de
middenstandsorganisaties om mede te werken
prijsopdrijving te voorkomen.
Minister-President Dr. H. COLIJN.
Hedenmorgen om 8 uur sprak de minister
president, Dr. H. Colijn, de volgende rede
voering uit voor de microfoon:
Alvorens een nadere motiveering te geven
van het in den nacht van Zaterdag op Zondag
genomen besluit der regeering inzake onze
monetaire politiek, roep ik eerst in de herin
nering terug, dat een zeker aantal landen in
1933, tijdens de Londensche wereldconferentie,
als hun gemeenschappelijk gevoelen tot uit
drukking brachten, dat het wenschelijk was
den z.g. gouden standaard te handhaven, d.w.z.
door afgifte van goud aan elkander de onder
ling bestaande muntverhoudingen te besten
digen. Deze landen waren 6 in getal, n.L
Frankrijk, Italië, Zwitserland, België, Polen
en Nederland.
Van deze 6 konden Italië en Polen den laat-
sten tijd niet meer meegerekend worden, ter
wijl België, na het vorige jaar een devaluatie
zijner munt te hebben doorgemaakt, onlangs
wel weer tot het goud terugkeerde, doch niet
meer behoorde tot het oorspronkelijk goud-
bloc. Zoo waren er van de 6 dan maar 3 meer
overgebleven, n.1. Frankrijk, Zwitserland en
Nederland, en wel is waar behoorde ook
Amerika sinds eenigen tijd tot de landen die
het wisselverkeer door goudafgifte steunden,
doch de goudwaarde van een dollar was daar
nog niet definitief. De dollarwaarde kon nog
door den president der V.S. verder verlaagd
worden, nadat hij reeds 40 van zijn waarde
had ingeboet. Niet zonder bezorgdheid heeft
de Nederlandsche regeering den laatsten tijd
den gang van zaken op monetair terrein ge
volgd. Niet omdat zij twijfelde aan de Juistheid
harer politiek. Het tegendeel is waar. De aan
passing aan de gewijzigde internationale ver
houdingen op economisch en financieel ter
rein was hier te lande een heel eind en in
Ned-Indië nagenoeg geheel geslaagd en men
mocht hopen, dat het eind van een zeer moei
lijke weg in zicht was.
De bezorgdheid der regeering vond haar
oorzaak dan ook in hetgeen hier en daar om
ons heen plaats greep en waar van geducht
moest worden, dat de voornaamste pilaar
onder het reeds gehavende goudbloc bezwijken
zou.
Men mocht zich niet verhelen, dat de po
sitie van Zwitserland en Nederland heel veel
moeilijker zouden worden, indien Frankrijk
zich genoodzaakt zou zien het Belgische voor
beeld van 1935 te volgen en eenigen tijd den
gouden standaard prijs te geven.
Toch meende de regeering, toen bekend
werd, dat Frankrijk den gouden standaard
ging verlaten, en zjj zich daarvoor over in den
nacht van Vrijdag op Zaterdag te beraden
had, hare beproefde politiek nog niet te mo
gen prijsgeven. Vandaar dat in de ochtendbla
den van Zaterdag de mededeeling verscheen,
dat de regeering hare tot nu toe gevolgde
monetaire politiek onveranderd zou handha
ven. Op die houding was mede van invloed de
op dat tijdstip volstrekt ongegronde verwach
ting, dat Zwitserland den gouden standaard
niet zou blijven handhaven.
Zaterdag in den loop van den namiddag
ontving de regeering evenwel door haren ge
zant te Bern de mededeeling van den Zwitser-
schen Bondsraad, dat men integendeel in
Bern besloten had tot aanpassing van den
Zwitserschen frank aan de leidende valuta's
en men dus tot prijsgevging van den gouden
standaard zou overgaan.
Dit feit maakte een hernieuwde overweging
van het Nederlandsche standpunt noodzake
lijk.
De positie van de Zwitsersche nationale
bank was banktechnisch sterker dan die van
de Nederlandsche zusterinstelling. Toen duS
de sterkere van de beide den strijd meende
te moeten opgeven, moest in de nationale en
internationale geldwereld wel de vraag op
komen: Nu het eene goudland na het andera
den gouden standaard heeft moeten prijsge
ven, nu van de 2 laatst overgeblevenen dë
sterkste van de twee de vlag strijkt, waarom
zou nu de laatste overgeblevene het wel kun
nen houden?
Dit alles noopte er toe om opnieuw de po
sitie van Nederland in beschouwing te ne«
men.
Nederland zou nu, met Amerika, dat al
40 gedevalueerd had en waar de mogelijk
heid van verdere devaluatie nog aanwezig ië
en met België, dat ook reeds gedevalueerd had,
deel blijven uitmaken van een trio, waarin het
't eenige land zelfs in de geheele wereld
dat zijn oude muntpariteit ongerept had weten
te bewaren.
Het was hard van die eerepositie afstand
te moeten doen en het besluit is der regee
ring dan ook onnoemelijk zwaar gevallen,
maar persoonlijke gevoelens moesten wijken
voor het belang van het land. Zij heeft toch
die handhaving van hare aan den gouden
standaard gebonden muntpolitiek niet alleen
beoordeeld van economisch standpunt, maai!
haar steeds ook gezien als een zaak van fi-
nancieele waardigheid, die nimmer vrijwillig
mocht worden prijsgegeven, doch alleen als
gevolg van overmacht, alleen als er volstrek
te noodzaak toe bestond.
Die volstrekte noodzaak was, naar het oor
deel der regeering, ingetreden nu Nederland
feitelijk, d.w.z., in het licht van de geboorte
van het goudbloc, het eenig overgebleven en
het eenige land, dat de oude muntpariteit had
gehandhaafd.
Immers sprak het vanzelf, dat elke deining
Oneerbiedig mopperend ging hij heen. Kea-
tlng nam de telefoon, die naast zijn elleboog
stond en vijf minuten later was de fotogra
fische afdeeling, een verdieping hooger, be
zig afdrukken te maken voor de vijf voor
naamste avondbladen. Aan haar onvermin
derde werkzaamheid dankte de kolonel het
tevens, dat hij den volgenden morgen op
eiken straathoek zijn beeltenis aantrof. Niet
dat ze ook maar eenigszins op hem geleek,
zooals hij er op dat moment uitzag, want de
magere, nogal vermoeid lijkende man, die
zoo'n pleizier in de aanplakbiljetten had, kon
een oude klerk uit de cityp geweest zijn, of
wat anders, maar in geen geval de kolonel!
De man bekeek de foto in de Daily Mail met
teleurstelling en ging toen een telefooncel
binnen. Hij gaf een nunmmer op en werd ver
bonden met inspecteur Keating.
„Hallo, met Keating?"
Een norsche stem verzekerde hem, dat het
zoo was.
„Hoor eens, man, ik wou je eens hebben
9ver die foto in de Daily Mail. De hemel weet,
Waar je die opgescharreld hebt. Een oude, en
totaal ver-retoucheerd. Hoegenaamd geen ge
lijkenis. Zal ik je een betere sturen?? Wat
Ja, natuurlijk ben ik het. Stil nou.
Penk aan het brave meisje, dat je altijd de
verkeerde nummers geeft. Maar om op die
.spookachtige foto terug te komen, die van
de Mail is beter dan die van de Express, en
ff' van de mail is niet veel zaaks."
Inspecteur Keating kweste andermaal de
jonkvrouwelijke ooren van de telefoniste en
begon vlug iets te schrijven.
.Iets anders," vervolgde de kolonel. „Je
hebt veel te veel lui uitgestuurd om mijn on
beduidend persoontje te vangen. Ik heb juist
met een van je mannetjes staan praten.
Waar? Charing Cross. Dat spaart Je met
een de moeite om te gaan uitzoeken, waar ik
je opgebeld heb."
Inspecteur Keating gromde.
„Zie in elk geval, dat de Mail dat cliché
niet meer gebruikt, mijn kennissen zullen er
van schrikken. Ben ik erg lastig?"
De kolonel grinnikte op Keating's sarcas
tisch antwoord:
„Heelemaal niet. Als ik iets voor je doen
kan, laat het me gerust weten."
Inspecteur Keating hing den hoorn afge
mat op en dacht, dat hij binnen een week een
haarverfmiddeltje noodig zou hebben. Hij
stond tegenover een vernuft, dat, zooals hij
bij ervaring wist, toenam in scherpte naar
mate de nood dwong. En toch, zoolang de
kolonel maar in Engeland bleef, stond de
zaak nog niet hopeloos, en dat hjj in Enge
land zou blijven, al was het alleen maar om
zijn blufferg waar te maken, daaraan twij
felde de inspecteur geen oogenblik. De voor
naamste reden voor die overtuiging, over
woog Keating, was, dat de kolonel nog
eenige genegenheid had overgehouden voor
zijn broers en gesteld was op hun hereeniging.
Door dat zwak van hem hoopte Keating den
kolonel te pakken te krijgen.
De kolonel was echter niet van plan, te ver
raden waar hij uithing, door een van zijn
broers te bezoeken. Evenmin was hij er erg
op gesteld, Keating te ontmoeten. Dat het
toch gebeurde, was noch aan zijn zorgeloos
heid, noch aan Keating's scherpzinnigheid te
wijten. Het was een kwestie van puur geluk
of ongeluk. Het was bij de bank, en een se
conde meer of minder zou beider levensloop
aanmerkelijk veranderd hebben. Het wilde
juist zoo treffen, dat hun oogen elkaar over
de hoofden der menigte heen ontmoetten. Had
Keating het heele gezicht van den kolonel
kunnen zien, dan zou hij zijn man niet her
kend hebben, maar een hoofd met een bolhoed
er op belemmerde zijn uitzicht, zoodat hU van
den gezochte alleen de oogen zag en wat
daar boven was. Het waren oogen, die Kea
ting niet licht zou vergeten. Hij nam een ge
weldigen sprong in de richting van den kolo
nel en kwam in botsing met een boodschap-
pen-jongen. In die seconde maakte de kolonel
zich uit de voeten naar een plaats, waar een
hollende man niet opvalt: den tunnel van de
ondergrondsche. En niemand, die Keating's
fluitje hoorde snerpen, schonk eenige aan
dacht aan den heer, die zoo'n haast had.
Integendeel drongen allen naar voren om de
oorzaak der verwarring tc weten te komen,
en verhinderden Keating daardoor tevens, den
tunnel in te gaan. Toen hg tenslotte door de
menigte was heengedrongen, was de achter
volging hopeloos. Keating trachtte niet eens
te raden, waar de kolonel heenging. Eén ding
stond vast: binnen zeer Korten tijd kon George
weer eens laten zien, hoe handig hij was in
het veranderen van zijn voorkomen. Wat dat
betreft, nad Keating het bij het rechte eind.
In een obscuur hotelletje in Cannon Street
onderging de verschijning van den kolonel de
noodige wijziging. En ofschoon de man, die
no. 23 verliet, heelemaal niet leek op den
man, die daar binnen was gegaan, toonde de
eigenaar zich geenszins verontrust of nieuws
gierig. Zulke geheimzinnigheden had hij meer
meegemaakt. Lui, die hun voorkomen op die
manier veranderden, kwamen zelden weer in
het hotel terug.
Soms werden hun afgedankte kleeren on
der de politieberichten en op aanplakbiljetten
beschreven, en soms ook niet. In het laatste
geval droeg hij ze zelf. Hij wist niet, dat het
vrij goede grijze pak het laatste den beruch-
ten kolonel had bekleed. Hij liet het eenvou
dig verven en droeg het door de week. Op die
manier had hij al in geen jaren een nieuw col
bertje hoeven te koopen.
V.
Dicht bij de Barbican komt een smal
steegje op Goswell Road uit, dat de An
gels Crescent heet. De schalksche grappen
maker, die voor dien naam verantwoordelijk
is, wist waarschijnlijk heel goed, dat geen
engel ooit de grens van de Crescent had
overschreden of het ooit zou doen, tenzij er
op voorbereid, uitgeplunderd te worden om
zijn stralenkrans.
Voor driekwart van de lengte is de don
kere pijp ingesloten door torenhooge waren
huizen, en waar ze het breedst is, bij den
draai halverwege, scheiden niet meer dan
vier el het raam van het uitdragers-winkel
tje, waar destijds Lou Staam nog in zat,
van den muur er tegenover. Eigenaardig ge
noeg vond Lou Staam het een bijzonder gun
stige ligging voor zijn winkel, gunstiger
dan de politie of andere niet-vakkundige
nieuwsgierigen veronderstelden. Lou verkocht
allerlei dingen, zijn vrienden ook, als het zoo
te pas kwam en er geen gevaar bij was. De
kleine bedompte winkel, twee treedje lager
dan de straat, was volgepropt met een eigen
aardig mengelmoes van de uiteenloopendste
goederen, die men waarschijnlijk in geen en
kelen anderen winkel in Londen of ergens
anders in eikaars nabijheid zou kunnen aan
treffen. Toch deed Lou zijn voQrdeeligste
zaakjes niet in den winkel, maar in een nog
kleiner kamertje daarachter: een vunze
verblijfplaats, die door een petroleumkachel
tje verwarmd werd en een toevluchtsoord
was voor al de geuren van de Barbican en
Aldersgate. Het eenige raam was, voorzoo
ver de klanten zich herinnerden, nooit ge
opend geweest, en hetzelfde uitgerafelde
kleedje had den vloer versierd sedert de te
genwoordige eigenaar den winkel dertig jaren
geleden in onderpand had aangenomen. De
meubileering van het kamertje: een aan den
vloer vastgetimmerde tafel, een draaistoel
voor Lou en een rieten martelwerktuig voor
de klanten, was in Lou's bezit gekomen als
opbrengst van een zakelijke overeenkomst
tusschen hem en een dienstman van een
venduhuis. Die overeenkomst was de sleutel
tot een geheim, dat nog steeds den geest van
een zekeren koopman in tweedehandsgoede
ren bezighield aangaande het lot van een
deel van „PartU 33". Er waren verder twee
deuren in het kamertje, een naar den winkel
en een naar Lou's slaapkamer. Er was nog
een andere uitgang, maar slechts enkele in
gewijden wisten van de lift in het kolossale
eiken kabinet in den donkersten hoek van de
kamer. Lou zei, dat het kabinet een erfstuk
was. Dat was het ook wel, maar aan iemand
anders dan Lou nagelaten.
De daarin verborgen lift was echter onge
twijfeld Lou's eigendom. HK had ze zelf ge
maakt, en hoewel ze slechts uit een ruw ge
timmerd platform bestond en in werking ge
bracht werd door aan een touw te trekken,
zoodat ze sommige gemakken ontbeerde, deed
ze haar diensten, en Lou was er trotsch op.
Die lift leidde naar een kelder, waarvan de
teekeningen in het bezit waren van een ze
keren architect. En die kelder op zijn beurt
gaf weer toegang tot een lageren kelder, die
volgens diezelfde teekeningen dichtgemet
seld was en, theoretisch, niet bestond. Maar
architecten zijn niet altijd goed op de hoogte.
Het kwam nu eenmaal met Lou's belangen
overeen, het geheim van dien ondersten kel
der te bewaren. Chorley, de Neus, wist ech
ter van beide kelders, zooals hij de meeste
dingen wist, en naar den bovensten kelder
richtte hij zijn schreden, dadelijk nadat hg
het hoofdartikel van de middag-„Standard"
had gezien. Blijkbaar was dat artikel van
buitengewoon belang. Tenminste. Chorley
bleef in gebreke Lou's groet te beantwoor
den, toen hg, op weg naar het kabinet, den
ouden Jood voorbijging. Hg opende een van
de deurvleugels en stapte op het platform,
sloot de deur weer en trok aan het touw, dat
uit een gat in den vloer kw^m en ergens bo
ven eindigde. Het platform begon te dalen
en Chorley liet het touw door de vingers
glgden, totdat een deur in het zicht kwam.
Toen sloot hij zijn hand om het touw heen en
de lift hield stil. Hg stootte de deur open en
slungelde het vertrek binnen, dat onder Lou's
winkeltje lag. Het was vrK ruim, er ston
den tafeltjes in met marmeren bladen en het
maakte den indruk van een goedkoop eet
huis, mede door de aanwezigheid van een
buffet. Maar dit was weer eens een gelegen-
dat was al eer voorgekomen dat Chor
ley noch in het buffet noch in den inhoud
daarvan belang stelde. Zgn belangstelling be
paalde zich dezen keer tot de twee mannen*
die aan eentafeltje bij den muur zaten te
probeeren, wie van beiden het handigst wal
met de kaarten.. De kleinste van de twee,
een mannetje met een fretten-gezicht en een
pak, dat samengesteld bleek uit de garde
robe van mannen met meer indrukwekkende
gestalte, trok bij wijze van begroeting zijn
hoed over zijn oogen
„'Allo Chorley," merkte hg op, en toen h(j
geen antwoord kreeg, voegde hjj er als zgn
meening bij, „als dat 'et 'ard was als iemand
geen enkel aas 'eeft."
Hij strekte de gewoonte, alle h's was te
laten, zelfs uit tot zgn naam. Tijdens perio
den van uitzonderlijke bedrijvigheid der po
litie veranderde deze nogal eens, maar in da
folio's op het Criminal Records Kantoor
stond hg opgeteekend als Walter Tompson*
Chorley deed echter, alsof er geen mijnheer
Wal Tompson was. Hg spreidde zijn krant
onder den neus van den knappen jongen man,
die tegenover Wal zat, en onderbrak alzoo
het tijdverdrijf van dien mijnheer, zich om
zichtig de beste kaarten uit het hoopje op
de tafel toe te eigenen.
„Zie je dat?" vroeg Chorley, en liet zichi
in een stoel vallen.
(Wordt vervolgd.)
