Monetair accoord
Nieuwe type
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
tot stand gekomen
Werk in Palestina
hervat
Jean Batten wil naar
Nieuw Zeeland
Nieuwe Hongaarsche
regeering beëedigd
gouden standaard
REIST PER WACO-
„Kanonnen in plaats
van boter"
Buitenlandsch
Overzicht
13 OCTOBER 1936
64e JAARG. No. 7824
AUTOBUSDIENSTEN
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
Dankdiensten in Jeruzalem
Wat voert Moskou in
zijn schild?
Nuvolari wint den
V anderbilt-beker
heldersche courant
UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
DINSDAG
UITWISSELING VAN GOUD
TUSSCHEN ENGELAND,
FRANKRIJK EN AMERIKA.
MORGENTHAU
Gisterenavond heeft de Amerikaan-
sche minister van finantiën, Mor-
genthau, gelijktijdig met zijn Fran-
sche en Engelsche collega's mede-
deeling gedaan van de regelingen in
zake de technische samenwerking
op monetair gebied tusschen deze
landen, waaraan thans de laatste
hand is gelegd.
Een nieuw type goudenstandaard is de
Omschrijving, die Morgenthau heeft gege
ven van het nieuwe accoord, dat tusschen
Engeland, Frankrijk en Amerika tot stand
is gekomen voor de vrije uitwisseling van
goud tusschen de stabilisatiefondsen der
drie landen.
De voornaamste uitwerking van het ac
coord zal, naar de Minister verklaarde, zijn,
dat aan ontverantwoordelijke speculanten
de macht wordt ontnomen om handel te
drijven in goud, en deze macht in handen
der regeeringen wordt gelegd.
Andere landen zullen, indien zij tot het
ftccoord willen toetreden, welkom zijn.
Deze overeenkomst kan door elk der par
tijen worden opgezegd na een prae-advies
.van 24 uur.
Het accoord, dat heden van kracht
wordt, stelt geen vaste verhoudingen
voor de drie deviezen vast, en goud
transacties door particuliere perso
nen zullen niet toegestaan zijn.
De Fransche verklaring. On
derlinge goudafgifte.
Direct na de Fransch-Britsch-Amerikaan-
sche verklaring van 25 September zijn be
sprekingen begonnen tusschen de monetaire
autoriteiten der drie mogendheden, tenein
de in het kader, door bedoelde verklaringen
bepaald, nader de technische voorwaarden
hunner samenwerking vast te stellen.
Deze besprekingen hebben thans
geleid tot regelingen, waarbij de ver
houdingen tusschen de wisselkoer
sen tusschen de 3 plaatsen worden
verzekerd.
Het bericht is gisteravond officieel ge
worden door een verklaring van Morgen-
au>. den Amerikaanschen minister van fi
nanciën, welke gelijktijdig te Washington,
konden en Parijs gepubliceerd is, en te Lon
den en Parijs vergezeld gaat van de publica-
9 van een gelijkluidend commentaar.
De verklaring van Morgenthau
luidt als volgt:
„In vervolg op de mededeelingen
door hem gedaan op 31 Januari en
1 Februari 1934, betreffende den dan-
koop van goud door de schatkist, en
op 31 Januari 1934, betreffende den
verkoop van goud voor uitvoer, ver
klaart de minister van financiën, dat
voortaan voor zoover na een prae-
advies van 24 uur deze aankondiging
niet geannuleerd of gewijzigd zal
worden de Ver. Staten eveneens
voor onmiddellijken uitvoer (of con
signatie van „earmarked" (goud)
goud zullen verkoopen aan de fond
sen tot egalisatie of stabilisatie der
wisselkoersen, die op dezelfde wijze
bereid zijn, goud aan de Ver. Sta
ten te verkoopen, mits dergelijke aan
biedingen worden gedaan tegen de
koersen en op de voorwaarden, die
de minister van financiën uit een
oogpunt van openbaar belang het
voordeeligst kan achten."
De minister van financiën zal van nu af
en lijst publiceeren van de landen, die vol
doen aan de boven aangegeven voorwaar-
cn. en deze lijst zal eiken dag worden aan
gevuld.
Alle verkoopen van baar goud zullen ge
en ïeden door bemiddeling van de Federal
2eserve Bank te New York, die optreedt als
lnancieel agent der Vereenigde Staten, op
de hierna gemelde voorwaarden, die de Mi
nister van Financiën van het standpunt van
het openbaar belang de voordeeligste acht.
Het goud zal verkocht worden tegen den
prijs van 35 dollar per ounce fijn, verhoogd
met een kwart procent voor kosten, en de
verkoopen en consignaties zullen onderwor
pen zijn aan de bepalingen, ingesteld krach
tens de „gold reserve act 1934."
Zooals hierboven gemeld, is te Parijs een
commentaar op deze. verklaring gepubli
ceerd, dat vrijwel gelijkluidend is aan dat
hetwelk te Londen is uitgegeven.
Controle op wisselkoersen ver
gemakkelijkt.
Een communiqué van het Engelsche mi
nisterie van financiën meldt, dat regelingen
tot stand zijn gekomen voor technische sa
menwerking met de monetaire autoriteiten
in de Ver. Staten.
De minister van Financiën der V. S. pu
bliceert een nieuw reglement, dat het voor
elk land, dat wederkeerige faciliteiten aan
de V. S. verleent, mogelijk zal maken, in
de V. S. voor dollars goud te verkrijgen.
De Britsche regeering, aldus het com
muniqué, heeft regelingen getroffen opdat
de Amerikaansche autoriteiten te Londen
dergelijke faciliteiten genieten.
Deze regeling, die van dag tot dag wordt
toegepast zou aanzienlijk moeten bijdragen
tot vergemakkelijking van de technische
operaties tot controle op de wisselkoersen.
Soortgelijke regelingen, aldus besluit het
communiqué, zijn getroffen met de Bank
van Frankrijk, teneinde .tusschen de drie
centra een doeltreffende samenwerking in
het leven te roepen.
Een nadere uiteenzetting.
De bovenvermelde regeling is, naar Reu
ter meent te weten, niet meer dan een we-
derzijdsche afspraak om de technische ope
raties te vergemakkelijken, en de drie mo
netaire autoriteiten handelen in gemem-
schannelijk overleg, zooals de drie regee
ringen reeds eerder hebben gedaan met hun
monetaire verklaringen.
De regeling impliceert geen enkele ver
andering van politiek, ndch verandert zij
natuurlijk iets aan het feit, dat het sterling
een vrij devies is.
De saldi te New York, voortvloeiende uit
interventie in verband met de controle op
de wisselkoersen, zullen, naar vernomen
wordt, tegen een vastgestelde prijs worden
ingewisseld tegen goud, zooals uit 't Ame
rikaansche communiqué zal blijken. Paral
lel daarmede zullen de saldi te Londen en
Parijs tegen goud worden ingewisseld op
voorwaarden, overeen te komen in het
licht der dagelijksche omstandigheden.
Opvallend is de zinsnede in de Fransche
verklaring, weike gewaagd van het feit,
dat door deze regeling de verhoudingen tus
schen de wisselkoersen worden verzekerd.
Deze opvatting vindt geen bevestiging in
de Amerikaansche verklaring, welke eigen
lijk juist het tegendeel doet gelooven.
Ons komt de Amerikaansche verklaring
juister voor.
Was de Fransche visie juist dan zouden
de Angel-Saksische landen zich binden aan
de Fransche monetaire politiek, immers 'n
verder zondigen van Blum tegen gezonde
financieele opvattingen, zou mede zijn weer
slag vinden in de wisselkoersen van Lon
den en New York.
Van een gouden standaard, welke voor
altijd een vaste verhouding schept tusschen
de drie valuta's is bij deze regeling dan ook
geen sprake. Het is blijkbaar slechts de be
doeling de wederzijdsche wisselkoersen te
steunen.
Maar laat ons niet ontevreden zijn!
Het feit, dat de drie groote democratiën
elkaar op monetair gebied hebben gevonden
en bereid blijken om de ongezonde valuta-
concurrentie den rug toe te keeren, doet
voor de toekomst goede verwachtingen
koesteren over een verbetering der inter
nationale handelsmogelijkheden.
Inlichtingen WACO
Kanaalweg 137, Den Helder - Tel. 773
BRITSCHE STRIJDKRACHTEN
BLIJVEN VOORLOOPIG GE
REED, OM ZOO NOODIG ON
MIDDELLIJK TE KUNNEN
INGRIJPEN
Het D.N.B. meldt uit Jerusalem:
De Arabische bevolking heeft, nu de
staking officieel ten einde is, het
werk weer hervat.
In Jerusalem zijn godsdienstplech
tigheden gehouden, waarbij God
dank werd gebracht voor het beëin
digen der staking.
Gelijktijdig met het einde der sta
king is het laatste Engelsche troe
pentransportschip de haven van Hai-
fa binnengeloopen.
De opperbevelhebber der Britsche troepen
in Palestina, generaal Dill, heeft in een
legerbevel aan de Britsche strijdkrachten
verklaard, dat het te hopen is, dat thans
ook „de veldtocht van moord en bandietis
me" zal ophouden. Het is echter noodzake
lijk, .dat alle troepen nog een tijdlang pa-
HET WACHTWOORD, DAT NOG
ALTIJD IN DUITSCHLAND GELDT
Rudolf Hess spreekt over de voe
ding van het Duitsche volk.
Bij de opening van een nieuwe Adolf
Hitler-Halle heeft de plaatsvervanger van
den fuehrer, Rudolf Hess, gesproken over
de levensmiddelenvoorziening van het
Duitsche volk. O.m. zeide hij, dat het
Duitsche volk voor honderd procent door
de Duitsche productie kan worden voor
zien van brood, meel en aardappelen,
suiker en melk. Groente, vleesch en zui
vel en ook vet moet voor zeker percentage
worden ingevoerd. Dit kan evenwel alleen
geschieden tegen uitruilen van Duitsche
producten. De joodsche boycot-hetze heeft
dit bemoeilijk.t De pogingen om een ar
beidzaam volk tot uithongeren te brengen
zijn mislukt en zullen ook verder misluk
ken en iemand moet gelooven, dat als de
economische oorlog mislukt. Duitschland
door geweld van wapenen gedwongen kan
worden, zooals door het binnenrukken van
Sovjet Russische troepen.
Indien noodig zullen de Duitschers
ook in de toekomst wat minder vet,
varkensvleesch en eieren eten, want
ook nu nog geldt het wachtwoord
„kanonnen inplaats van boter". Aan
gezien de wereld Duitschland ge
dwongen heeft te wapenen, zal het
ook bewapenen, leder kanon iedere
tank, ieder vliegtuig meer is een ze
kerheid meer voor de Duitsche moe
der, dat haar kinderen niet worden
RUDOLF HESS.
uitgemoord in een onzaligen oorlog
of doodgemarteld door Bolsjewistische
benden. Hess verklaarde verder, dat
men er in geslaagd is de stijging van
de levensmiddelenprijzen te verhinde
ren en met draconische middelen zal
deze verder voorkomen worden. De
lijdensweg van een inflatie zal het
volk niet nogmaals doormaken.
De Fuehrer heeft den weg gewezen. De
wereld moet grondstoffen ter beschikking
stellen door Duitschland koloniën te ge
ven, aangezien het anders gedwongen
wordt deze te exporteeren en de andere lan
den schade zal aandoen. Verder het fabri-
ceeren van grondstoffen in eigen land-
reeds worden vele fabrieken gebouwd tot
dit doel.
Tensiotte verklaarde spr. nog dat Joden
en Bolsjewieken in Duitschland nooit meer
zullen zegevieren.
WIL HET WEST-EUROPA IN
EEN CONFLICT DRIJVEN OM
DE ZAAK VAN HET COMMU
NISME TE REDDEN?
Toen we de vorige week schreven over
de dreiging van Rusland, in verband met
overtreding van Duitschland en Italië ten
opzichte van de non-interventie politiek
in Spanje, hebben we er op gewezen dat
Rusland en Frankrijk er belang bij hadden
dat in Spanje de huidige toestand bleef
zooals hij was. De liefde was dus niet zui
ver en de vraag is gewettigd wat Moskou
eigenlijk in zijn schild voert.
Het Hbl. van gisteravond wijdde een
hoofdartikel aan de „gevaarlijke actie der
communisten" en daarin zegt het blad o.m.
in verband met de Russische actie in het
Spaansche geschil: Het geschil over de
non-interventie staat stellig niet op zich
zelf. Het gaat hier natuurlijk in eerste
instantie over den uitslag van den burger
oorlog voor Spanje, waarvan de contouren
reeds wijzen in de richting van een over
winning door de nationalisten; maar op
den achtergrond staat de hoop of vrees
van communisten en fascisten overal voor
de reactie van deze uitslag op de heele
richting der Europeesche politiek.
Meer dan eens is opgemerkt, dat in
Spanje de strijd in Europa tusschen com
munisme en fascisme wordt uitgevochten
en ofschoon de Spaansche opstandelingen
eigenlijk geen fascisten zijn in den gewo
nen zin des woords, zoo schijnt de opmer
king essentieel juist.
De Spaansche oorlog doet zichtbaar zijn
invloed gelden in de hoofdsteden van
Europa, evenals te Genève, den zetel van
den Volkenbond. Deze oorlog had van het
begin af aan de strekking, West-Europa
voor de dwingende keuze te stellen, of het
in de naaste toekomst verder zou samen
gaan met Sovjet-Rusland, tot nog toe
Frankrijks militairen bondgenoot, of met
Duitschland. Engeland heeft een dergelijke
tragische keuze, waarvoor het in militair
opzicht zelf niet rijp is, onmiddellijk
trachten af te wenden, doordat het Frankrij k
heeft te verstaan gegeven, dat Engeland
Frankrijk niet te hulp zou komen, indien
dit land wegens een conflict tusschen de
fascistische en communistische ideolo
gieën met Duitschland in oorlog zou ko
men, en derhalve non-interventie te
eischen. Dit geheim wordt thans onthuld
zoowel door den bekenden Franschen so
cialist Jean Longuet als door de „Man
chester Guardian". Blum, die eveneens een
dergelijke keuze schuwt, bleef waarschijn
lijk niet anders over dan non-interventie
voor te stellen, tot groote woede van zijn
volksfrontvrienden, de communisten en
van Moskou, dat gedwongen werd achter
zijn Franschen bondgenoot aan te loopen.
De stap, die Moskou te Londen, ten aan
zien van de non-interventie commissie
heeft gedaan, behoort waarschijnlijk tot de
tactiek, dien Litwinof te Genève thans zoo
onverbloemd etaleert. Ook de Fransche
communisten worden driester tegenover
Blum.
Wat willen de heeren in het Kreml?
vraagt het Hbl. in zijn artikel. Vreezen
zij, dat het in Spanje definitief voor hen
misloopt en blazen zij appèl tot het ver
zamelen van hun krachten in West-Euro
pa tegen het nationaal-socialisme en het
fascisme, voordat het er nieuw bolwerk
bij krijgt?
En aan het slot van het artikel heet
het:
Duitschland vrijt om Frankrijk, Engeland
oefent pressie op Frankrijk, Italië is be
reid om als huwelijksmakelaar op te tre
den. Moskou, Frankrijk's tegenwoordige
minnaar, is jaloersch en staat met de re
volver klaar.
raat blijven, om zoo noodig de rust en orde
onmiddellijk te kunnen herstellen.
Een onrustige nacht.
Jerusalem. De laatste nacht vóór het
einde der staking is in het géheele land
zeer onrustig verloopen.
De Irak-petroleumleiding is opnieuw be
schadigd en de olie in brand gestoken.
Bij een nachtelijken aanval op een Jood
sche kolonie werd-een man gedood, terwijl
verscheidene personen verwondingen oplie
pen. Op een plantage zijn ettelijke duizen
den sinaasappelboomen vernield.
De uitzonderingstoestand zal in vele ste
den blijven bestaan.
Boedapest: Minister-president Da-
ranyi en de overige leden van de nieuwe
regeering hebben gisteravond den eed afge
legd in handen van den rijksregent Horthy.
Onmiddellijk daarna kwam de regeering in
eerste zitting bijeen. De regeeringsverklaring
zal in de zitting van den Rijksdag van 21
October volgen.
Het traject gaat over de Tasman
zee, waarin reeds menig vlieger
een graf gevonden heeft.
Melbourne. De Australische luchtvaart-
raad heeft besloten zich niet te verzetten,
dat Jean Batten een solovlucht over de
Tasmanzee naar Nieuw-Zeeland maakt, aan
gezien zij vliegt op een Britsch brevet, ver
leend overeenkomstig de bepalingen van
het Britsche ministerie van luchtvaart.
Evenwel zal een beroep op haar worden
gedaan om het plan op te geven. De ma
chine, waarmee de aviatrice van Engeland
naar Australië heeft gevlogen, heeft slechts
één motor.
Het traject, dat zij nu nog voor den boeg
heeft, is lang niet gemakkelijk. Zij moet
over de verlaten binnenlanden van Au
stralië vliegen en vervolgens de Tasmanzee
overvliegen. Het is al eeniee malen gebeurd
dat vliegers in de Australische wildernis
een noodlanding moesten maken en slechts
door een toeval gered werden en in de
Tasmanzee heeft reeds menig vlieger een
graf gevonden. De ongelukken, die in de
Tasmanzee zijn voorgevallen, hebben zelfs
de Australische regeering ertoe doen be
sluiten, als regel voor vliegtuigen met één
motor geen vergunning te geven om de zee
over te vliegen. Men zal echter voor deze
bekwame vliegster, die zelf Nieuw-Zeeland-
sche is en daarom bijzonder op dezen tocht
is gesteld, een uitzondering maken. Op het
oogenhlik bevindt Jean zich reeds op weg
naar het Zuiden van Australië. Men ver
wacht, dat zij te Camooweal in Queensland
zal landen om benzine in te nemen en daar
na haar tocht naar haar geboorteland zal
voortzetten.
A.UTOMOBIELSPORT.
Groote Europeesche zege.
Gister werd de laatste en belangrijkste
autorace van de Vereenigde Staten op de
Roosevelt-renbaan gehouden. Vijf en veertig
coureurs startten voor den 300 mijlen lan
gen afstand, die moest worden afgelegd.
De Italiaansche kampioen Tazio Nuvolari
won den wedstrijd in den tijd van 4 uur 32
NUVOLARL
min. 44,04 sec. Met zijn Alfa Romeo haalde
hij dus een gemiddelde snelheid van 106,21
k.m. per uur, waardoor hij den uitgeloofden
Vanderbilt-beker en den geldprijs van 60.000
dollars won.
Als tweede kwam de Franschman Wimille
met zijn Bugatti ruim 12 minuten later bin
nen, terwijl de derde en vierde plaats door
den Alfa Romeo coureur Brivio en den
Franschman Sommer werden bezet.
Het is dus wel een indrukwekkende Euro
peesche zege geworden, daar de beste Ameri
kaansche rijders door deze vier coureurs ge
decideerd geslagen werden.
TWAALFHONDERD FRANSCHE MIJN
WERKERS IN STAKING.
Door ontslag van een Poolschen
mijnwerker.
In de Fransche mijnen van Aniche is
een staking uitgebroken uit protest tegen
het ontslag van een Poolschen mijnwerker.
Twaalfhonderd man zijn bij dit conflict
betrokken.
AUTO DOOR TREIN VERPLETTERD.
Drie dooden.
Bij het Estlandsche station Oluvere is
een auto door een sneltrein vernield. De
drie inzittenden van de auto zijn om het
leven gekomen.