Een Visschershaven
wordt Luchthaven
Opmarsch naar Madrid
vordert gestadig
Ataturk roemt vriendschap
met Rusland
Rex eerbiedigt Allerzielen
SPANJE
Een Semietisch ras op
NieuW"Guinea 1
Nationaal-Socialistisch
regiem in Dantzig
Geen militaire dictatuur
in Japan
Oogst-resultaten in de
Oekraine
Milifarisatie in Tsjecho'Slowakije
Russisch schip door de opstan
delingen aangehouden.
'Aan het centrale front hebben de troepen
der opstandelingen verder naar Madrid kun
nen oprukken, waarbij zij Torejon en Val-
demoro als bases gebruikten. De regeerings-
aanhangers lieten 130 dooden op het terrein
achter. De „witten" hebben tal van krijgs
gevangenen gemaakt, ofschoon de tegen
stand van den vijand wanhopig was. Deze
opmarsch is voltooid door de inneming van
Humanes de Madrid en Paria. Bij de bezet
ting van deze plaatsen werden 4 machine
geweren en een groote hoeveelheid levens
middelen buitgemaakt. De regeeringsstrijd-
krachten stonden onder bevel van een Rus-
sischen generaal die, in verband met de
vorige mislukkingen geen gebruik maakte
van zijn tanks. De opmarsch geschiedde
over een diepte van ongeveer 10 K.M.
Het schijnt, dat de beslissing omtrent het
lot van Madrid zal vallen in den sector ten
Zuiden en Zuid-Westen van de hoofdstad
waar de regeeringstroepen al hun reserves
aan artillerie, tanks en pantserauto's heb
ben geconcentreerd. Volgens verklaringen
van krijgsgevangenen zou generaal Pozas,
die weer onder de bevelen staat van een
Russisch en, generaal, belast zijn met de
verdediging van Madrid, terwijl generaal
Asensie het bevel voert aan het front.
Een Russisch schip aangehouden.
Verontwaardiging in Moskou.
w Het Russische blad „Iswestija" schrijft
haar aanleiding van het doorzoeken van
een Russisch stoomschip door de opstande
lingen. Dit eigenmachtig optreden der op
standelingen in open internationale zeewe
gen toont duidelijk aan, welke gevaren door
het ongestraft hulp verleenen aan de opstan
delingen ontstaan. Het is duidelijk, dat zij,
hoe hopeloozer hun toestand wordt, des
te eerder tot dergelijke provocaties bereid
zullen zijn. Daarom kan niemand zich on
verschillig toonen tegenover deze nieuwe, in
strijd met het recht zijnde, handelwijze der
(Opstandelingen. Dit eigenmachtig optreden
moet in den kiem gesmoord worden. Allen
die ernstig wenschen, dat de Spaansche
Opstand zich niet tot een internationalen
brand ontwikkelt, kunnen niet anders dan
dik provoceerend en eigenmachtig optreden
der opstandelingen met bezorgdheid aan
zien. Het is een kwestie die alle landen
aangaat, welke er belang bij hebben, dat de
Zee niet wordt tot terrein van willekeur
en daden die in strijd met het recht zijn,
waartoe de zeerooversmanieren der opstan
delingen leiden.
Fransche vliegers boven stellin
gen der opstandelingen. Waar
schuwing aan vreemde vlieg
tuigen.
In het hoofdkwartier der opstandelingen
wordt bekend gemaakt, dat de opperbevel
hebber der Rechtsche troepen er op gewezen
heeft, dat eenige vliegtuig-bestuurders der
„Air France" van het traject ToulouseAli-
eanteMadrid in samenwerking met de re-
geeringsstrijdkrachten op geringe hoogte bo
ven de stellingen der opstandelingen heb
ben gevlogen, om incidenten te verwekken.
De bevelhebber deelt daarom mede, dat zijn
troepen voortaan op elk buitenlandsch vlieg-
tuige dat boven hun linies vliegt, het vuur
zullen openen. De verantwoording tfoor der
gelijke gebeurtenissen wijst de bevelhebber
yan de hand.
De Air France protesteert tegen
beschuldigingen der opstandelin
gen.
De luchtvaartmaatschappij Air France pu
bliceert een communiqué, waarin zij pro
testeert tegen de door zekere bladen opgeno
men beschuldiging, afkomstig van het hoofd
kwartier van generaal Franco, dat vliegers
van de Air France, die dienst doen op de lijn
Toulouse—Alicante—Madrid lang boven de
linies der opstandelingen zouden vliegen om
incidenten te verwekken tusschen de Fran
sche regeering en de rechtsche autoriteiten.
Nieuwe dwergstammen ontdekt.
Dezer dagen hield de Nieuw-Guinea Stu
diekring weder een vergadering.
Prof. Dr. J. G. Sleeswijk, hield een korte
Causerie over „Een semietisch ras op N.-
Guinea?" Spr. is, evenals andere reizigers
op N.-G. getroffen door het uitgesproken
Semietische uiterlijk van vele Papoea s.
Ook onder de bevolking van andere eilan
den in den Pacific treft men dit type aan.
Spr. vertoonde lichtbeelden, waaruit bet
Verschil met het gewone Negride-type dui
delijk blijkt. Voorts wees spr. op het weten
schappelijk'belang, om ook de Papoea-talen
op de buitenlandsche invloeden te onder
zoeken.
Dr. H. F. J. F. Bijlmer, kort geleden te
ruggekeerd van zijn tochten op N.-G., gaf
een interessant exposé met lichtbeelden
over opzet, uitvoering en resultaten van ai
tochten. Het doel van deze excursies, uit
gerust door de Maatschappij tot bevorde
ring van het natuurkundig onderzoek in
Nederl. koloniën, was een nadere bestudee
ring van de Tapiro-dwergen en verder het
vaststellen van de verspreiding der berg-,
eventueel dwergpapoea's in het hooftg -
bergte achter de Mimika-kust Pe P
pygmies zijn het eerst ontdekt m l010
een Engelsche expeditie en werden door
den Londenschen antropoloog Had
wellicht oorspronkelijke Negntos g
merkt, an Nederlandsche zijde was deze
kwestie nog nimmer nader onderzoo
^omstandigheden waren daarvoor in Uoo bij
zonder gunstig.
Spreker, die in 1931 reeds oppervlakkig
met het werkwaardige volkje kennis had
gemaakt, was thans voor langeren tijd be
schikbaar en onze nieuwe vestiging aan de
Mimika-kust kon thans een betrouwbare
basis voor een expeditie naar 't binnenland
zijn. Met de zeer actieve hulp van den plaat
selijken missionaris Tillemans, kon dezen
keer een maand in het land der Tapiro's
rondgetrokken worden en werden ook in
ander gebied nieuwe dwerg- en bergstam
men ontdekt. De dalen van het gebergte in
het binnenland van de Mimika-kust bleken
allen door kleine Papoea's bewoond te zijn,
die onderling contact met alkaar hadden
en zelfs ook van de zee aan de noordkust
van het eiland afwisten. De meeste bevol
king zat aan den bovenloop van de Oeta-
rivier, die door een vrij uitgestrekt lengte
dal stroomt. Daar werd ook voor het eerst
contact verkregen met de Mannekoe-stam,
een forscher gebouwd volkje, lichter getint
en met opvallend Kaukasische trekken.
Een gebied voor belangrijke nieuwe on
derzoekingen ligt daar open.
EEN KLEINE PLAATS MET EEN
GROOTE TOEKOMST.
Nu het internationaal Oceaan-luchtver-
lceer voor een verwezenlijking staat, en nu
de luchtbasis op den Bermudas reeds in
aanbouw is, is thans ook Engeland ertoe
overgegaan, het uiterste en laagste steun
punt voor een dergelijk luchtverkeer Euro
paAmerika via de Noordelijkste route te
bestemmen. De Commissie van Deskundi
gen heeft haar oog doen vallen op het
kleine visscherdorp Foynes aan de west
kust van Ierland. Foynes, dat voor enkele
dagen nog een nietige, volkomen onbe
kende plaats was, welke niet eens door de
vischkoopers in hun notitieboekje werd ge
noteerd, gaat een belangrijke toekomst te
gemoet.
In opdracht van de geïnteresseerde lucht
vaart-maatschappijen heeft de Engelsche
luchthavenspecialist Mr. Clure de Iersche
Westkust bereids onderzocht. Op het mo
ment, dat hij met zijn kleine motorboot
Roynes aandeed, wist hij, dat hij de juiste
plaats had gevonden. De Shannon-Rivier
verwijdt zich hier tot een meer. Midden
in het meer hebben zich eilandjes gevormd
Deze stukken gronds zijn wiid begroeid.
Foynes ligt 45 km. van de open zee verwij
derd en heeft een wateroppervlak glad ais
een spiegel. Daarbij is er een vlak van
minstens vijf bij zes km. voor iedere wind
richting beschut.
En hetgeen aan de Westkust van Ier
land zeer belangrijk is: Foynes heeft een
station. Het is wel klein, men zal het moe
ten vergrooten wanneer hier een interna
tionale post voor overzee aansluiting zal
vinden en de passagiers hier den laatsten
voet op Europeeschen bodem moeten zet
ten.
Tevens heeft men ontdekt, dat hier vlak
naast voormalig zeegebied volkomen moet
zijn ingedroogd. Men heeft alzoo een vlieg
veld voor landvliegtuigen, zooals men het
zich niet beter kan indenken.
Men kan zich voorstellen van welk een
groot belang de totstandkoming van een
dergelijk vliegveld voor een kleine visschers
plaats als Foynes is. En wanneer Foynes
aan alle gestelde eischen blijkt te voldoen
dan zal het ook niet lang meer duren, of
de plaats krijgt bekendheid als Engelsche
luchthaven.
Onvoorziene omstandigheden buiten be
schouwing zal het vliegveld reeds op het
einde van 1937 gereed zijn. Van de 20 vis-
schershuisjes, die hier eenmaal stonden,
is er nog een enkele als curiositeit over
gebleven. De visschers hebben de huisjes
verlaten, om ze af te staan als tijdelijke
woningen voor de telegrafisten en arbei
ders. Een dezer dagen arriveerde reeds het
eerste reuzen-benzinereservoir, welke in
den grond verdween. Op het einde van deze
maand wordt reeds het radiostation van
Foynes in gebruik genomen. Men zal bin
nen tien tot 15 maanden op de mailbrie
ven kunnen schrijven „Via Foynes naar
Amerika", Doch het idyllisch visschers-
dorpje' aan de Iersche Westkust zal even
zoo goed verdwijnen als de schoone zalmen,
die men er ving en die thans een veiliger
plaats in het water hebben gezocht.
AUTO DOOR TREIN GEGREPEN.
7 dooden.
Op een overweg te Rockmart in den Arne-
rikaanschen staat Georgië, is een auto door
een trein gegrepen en vernield. Zeven per
sonen zijn hierbij om het leven gekomen.
Poolsche onderdanen mishandeld.
Warschau 1 Nov. (A.N.P.) In den nacht
van Vrijdag op Zaterdag hebben militante
Nationaal-Socialisten in de gemeente Schoe-
neberg (grondgebied van Dantzig) een over
val gepleegd op twee Polen en de huizen
der menschen geplunderd. De ontboden po
litie arresteerde de slachtoffers en niet de
aanranders. De commissaris-generaal van
Polen te Dantzig, die direct gewaarschuwd
was, heeft onmiddellijk stappen gedaan bij
den Senaat en een oogenblikkelijk onder
zoek mede in vrijheidstelling der gearres
teerde slachtoffers en schadeloosstelling
voor de slachtoffers geeischt.
De echtgenoote van een een der Polen
was met haar man gearresterd, doch reeds
voor d tuschenkomst van den commissa
ris-generaal van Polen in vrijheid gesteld.
„Kuryer Poranny" critiseert
Het regeeringsgezinde blad „Kuryer Po
ranny" qualificeert de gesignaleerde feiten
als een schaamtelooze provocatie. De vrije
stad welke geroepen is op oeconomisch ge
bied met Polen samen te werken en de his
torische missie heeft Polen te dienen, laat
op haar gebied barbaarsche daden en ge
weld plegingen toe tegen Polen, wier Vader
land de bestaansbron van Dantzig is.
De openbare meening van geheel Polen,
zonder onderscheid van partij, blijft ge
schaard achter de te Dantzig wonende Po
len en iedere aanslag, gepleegd op te Dant
zig wonende Polen zal beschouwd worden
als een aanslag op de rechten van het ge-
heele Poolsche volk.
De ontwikkeling van het Parle
mentaire stelsel zal niet worden
belemmerd.
Om een einde te maken aan de speculaties
en geruchten, die in politieke kringen en
onder het publiek de ronde doen, heeft de
regeering besloten, haar houding tegenover
het parlement kenbaar te maken. Zij is
geenszins voornemens een ingrijpende her
vorming van het parlementaire stelsel, zoo
als dat in de grondwet is vastgelegd, tot
stand te brengen.
Groote ontsteltenis is onder de politieke
partijen teweeg gebracht door berichten in
de bladen, dat het leger een vernieuwing
van het bestuurswezen wenscht, waarbij het
wetgevende gedeelte van het administra
tieve zou worden gescheiden, en door het feit,
dat de regeering onlangs ministerieels com
missies heeft belast met de bestudeering
van een parlementaire hervorming.
Politieke kringen zijn van ineening, dat
de plannen van het leg§r geen ingrijpende
wijziging beoogen, en dat de regeering, hoe
wel overtuigd van de noodzakelijkheid, het
parlementaire stelsel aan te passen aan de
eischen des tijds, zich ervan zal onthouden,
iets te doen waardoor de ontwikkeling van
het parlementaire stelsel zou kunnen wor
den belemmerd.
Hoogere opbrengsten.
Volgens de Russische bladen zijn de resul
taten van het landbouwjaar in de Oekraine,
niettegenstaande de zeer slechte weersom
standigheden nog bevredigend.
Volgens globale schattingen is de graan
oogst 10 a 25 pet., de katoenoogst 80 pet., de
vlasoogst 17 pet., de hennepoogst 22 pet., de
tabakoogst 17 pet. en de suikerbietenoogst
10 a 12 pet. hooger dan verleden jaar.
De goede organisatie bij den uitzaai en bij
het binnenhalen van den graanoogst en de
technische hulpmiddelen die hiervoor ter be
schikking stonden hebben veel tot dit succes
bijgedragen.
Terwijl verleden jaar op de Kolchozen-be
drijven 6000 maai- en dorschmachines wer
den gebruikt, bedroeg dit aantal dit jaar
14.000 machines.
Volgens nog niet volledige gegevens zal de
opbrengst der Kolchozen-bedrijven dit jaar
1^ a 2 maal zoo groot zijn als verleden
jaar. Eveneens werden, volgens de Russische
bladen, gunstige resultaten bereikt met de
veefokkerij.
De veestapel vermeerderde in het eerste
kwartaal van 1936 in vergelijking met de
zelfde periode van 1935 met 24 pet. runde
ren, 61 varkens, 34 pet. schapen, 34 pet.
schapen en geiten en 11 pet. aan paarden.
HONGEROPTOCHT NAAR LONDEN Voorop Miss Helen Wilkinson, het bekende
parlements lid,
Hevige dynamiet-ontploffing bij de aan leg van een kanaal in Zuid-Californië.
|V
Zitting van het parlement geopend.
Kemal Ataturk heeft Zaterdag de zitting
van het parlement geopend met een rede,
waarin hij wees op de gelukkige gebeurtenis
sen, welke hebben plaats gehad, zooals het
bezoek van Koning Edward en de verwezen
lijking van de Dardanellen-overeenkomrt
te Montreux. Verder wees hij ook op de
hechte vriendschap tusschen Rusland en
Turkije, welke zich normaal ontwikkelde.
DE VOEDSELSCHAARSCHE IN DUITSCH-
LAND.
Maximumprijs voor vleesch vast
gesteld.
Bij decreet van den Staatscommissaris der
stad Berlijn zijn de kleinhandelsprijzen van
vleesch vastgesteld. Boven deze prijzen zal
niet mogen worden verkocht. Op overtre
ding is gevangenisstraf gesteld.
HEVIGE STORM AAN DE FRANSCHE KUST
De vorige nacht heeft te Havre een zware
Z.Z.W. storm gewoed, gepaard gaande met
onweder en hevige plasregens. Het van Lo-
rient komende Noorsche vrachtschip „Fram"
heeft om hulp verzocht. Het duurde vijf uur
voordat sleepbooten er in konden slagen, het
schip de haven binnen te brengen.
Aan de kust heeft zich een zeebeving voor
gedaan, die het zeepeil twee meter deed stij
gen.
37 ARRESTATIES IN VERBAND MET
DE TRAANGASBOMMEN IN
NEW YORK.
De New-Yorksche politie heeft een inval
gedaan in een der gebouwen van den bond
van filmoperateurs en arresteerde dertig
mannen en zeven vrouwen, in verband met
het werpen van de traangasbommen in acht
bioscopen, waardoor in deze theaters een
paniek ontstond en een aantal bezoekers
onder den voet werden geloopen.
OVERSTROOMINGEN IN POLEN.
Het water van den Weichsel en diens zij
rivieren is Zaterdag verder gestegen en ten
deele reeds buiten de oevers getreden. In
het gebied van Pinczow ten zuiden van
Kielce heeft de Weichsel drie dorpen geheel
onder water gezet. Ook in het gebied van
Ostrau-Karwin zijn talrijke plaatsjes over
stroomd. In Teschen zijn meer dan veertig
huizen weggespoeld. De streek van Petro-
witz tot ver over de Poolsche grens gelijkt
een groote watervlakte.
ONGEREGELDHEDEN TE CHAMBERY.
Toen gister te Chambery de leden van de
Italiaansche kolonie van Chambery, die met
den Italiaanschen consul in een particuliere
zaal bijeen waren gekomen om het allerhei-
ligenfeest te vieren, de vergaderzaal verlie
ten, werden zij opgewacht door een aantal
communisten en niettegenstaande de pogin
gen van politie en gendarmerie en de aan
sporingen van den burgemeester raakte men
slaags. Een aantal personen liep kwetsuren
op. In den middag scheen de rust weerge
keerd.
Vergaderingen van „Rex" gingen
niet door. Vijftien nieuwe bijeen
komsten aangekondigd.
De zes groote vergaderingen, welke De-
grelle tegen gisteren had belegd, zijn niet
doorgegaan. Hij achtte den dag van Aller
heiligen niet geschikt voor bijeenkomsten
met een politiek karakter. Daarentegen kon
digt zijn orgaan „Les Pays Reël" aan, dat
van 8 tot 29 November 15 groote meetingen
zullen worden gehouden in de voornaam
ste Belgische steden, met uitzondering van
Brussel. Deze bijeenkomsten zullen ten doel
hebben de regeering van repliek te dienen
na haar verbod van betooging en een uiteen
zetting te geven van het „plan van Rex .voor
het openbaar welzijn", j j
JAN KIEPURA EN MARTHA EGGERTH
GETROUWD,
JAN KIEPURA
Op het stadhuis van Kattowitz in Polen
zijn de beroemde Poolsche tenor Jan Kie-
pura en de filmster Martha Eggerth in
den echt verbonden.
„Wacht voor de staatsverdedi-
ging" ingesteld.
Bij noodverordening heeft de regeering een
„wacht voor de verdediging van den Staat"
ingesteld, die tot taak heeft grensschendin-
gen te verhinderen en mede te werken aan
de handhaving van orde, rust en veiligheid.
Ook kan zij voor andere doeleinden gerequi-
reerd worden, b.v. voor douanediensten. De
ze wacht wordt militair georganiseerd en op
geleid en haar leden zijn aan het militaire
strafrecht onderworpen.
Als deskundige adviseurs worden aan deze
wacht ambtenaren van de ministeries van
financiën, spoorwegen en posterijen toege
voegd.
EEN MODERN ZIEKENHUIS VOOR
DIEREN.
Te Los Angelos is enkele maanden gele
den een dierenziekenhuis in gebruik geno
men, waarvan de totstandkoming door de
dierenliefhebbers met groote vreugde is
begroet. Tweehonderd zieke dieren kunnen
hier een goede verzorging genieten en met
de meest moderne middelen verpleegd wor
den. Er zijn kooien en hokken voor katten,
honden en vogels, maar onlangs zijn ook
twee slangen en een kleine tijger opgeno
men. Dag en nacht blijven doktoren en op
passers in het ziekenhuis en zelfs in den
nacht kunnen dierenliefhebbers hun zieke
lievelingen onder dokters behandeling stel
len.
GEEN ONGERUSTHEID MEER OVER
SCHEVENINGSCHE LOGGERS.
's-Gravenhage, 2 November. Naar ons
wordt medegedeeld, zijn thans alle Scheve-
ningsche loggers welke zich nog op zee be
vinden en vóór het jongste stormweer zijn
uitgevaren, bekend. De „Aurora" van de
reederij D. de Mos, waaromtrent aanvanke
lijk eenige ongerustheid bestond, is Zater
dag gepraaid door een IJmuidensche ha
ringboot. De ongerustheid omtrent nog niet
binnengekomen schepen is dus thans gewe
ken.
HET FAMILIEDRAMA TE VENLO.
Begrafenis van de slachoffers
In alle stilte zijn gistermiddag op de pro-
testantsche begraafplaats te Venlo de slacht
offers van het familiedrama, dat zich
Woensdag jl. daar ter stede afspeelde ter-
aarde besteld De. politie had de toegangen
tot de begraafplaats afgezet, zoodat het tal
rijke publiek geen toegang had tot den dooden
akker De 5 lijkkisten die reeds eerder van
de woning naar het doodenhuis op de be
graafplaats waren overgebracht, werden
gezamenlijk in éèn graf neergelaten. De lee
raren en de leeringen van de rijks-HBS te
Venlo en te Helmond deden een zevental
kransen naast het graf neerleggen. Ds Poel
uit Venlo verrichtte de laatste gebeden aan
de groeve.
Bij deze korte plechtigheid waren behalve
'anJ'ie'?rïeH ook aanwezig de leeraren der
Vei]l°> een deputatie van leeraren
uit Helmond, een deputatie van leerlingen
en de commissie van toezicht op het middel
baar onderwijs te Venlo.