Rond het a*s* vorstelijk huwelijk* De bewapening Reddingboot der wereld SN'JDEN... De „vliegkoorts" heeft Engeland te pakken De bruidsdagen van het prinselijk paar „Prins Bernhard" Oneerlijke brievenbesteller Auto onder den De trans-atlantische luchtverbinding Concentratie onderwijs goederentrein legeruitgaven sinds 1914 met vijfhonderd pro cent gestegen maar de begrootingen van on derwijs, kunsten en we tenschappen worden steeds lager. De illuminatie van de residentie. 's-Gravenhagc. 27 November: Naar men weet is het rijk voornemens tijdens de bruids dagen van het vorstelijk paar alle tot zijn dienst behoorende gebouwen te illumineeren. Zoo zal men bijvoorbeeld op het Korte Voorhout de verlichting kunnen zien van het paleis van justitie, het gouvernementshuis en de ambtswoning van den commissaris der koningin in de provincie Zuid-Holland, drie gebouwen naast elkaar. De wijze van illuminatie der rijksgebouwen zal verschillende veranderingen, veranderin gen, vergeleken bij vroeger, ondergaan. In het algemeen kan van uitbreiding van illu minatie-methoden gesproken worden. Als voorbeelden hiervan noemde men ons de ver lichting van het postcheque- en girogebouw met toepassing van gasvlammen, een wijze van verlichting, welke naar men weet ook in de Sophialaan zal worden gebruikt. Een bijzonder goede gedachte lijkt ons de bijzondere zorg die aan de verlichting van het gebouw van den Octrooiraad aan het Witsen Eliasplein wordt besteed. Dit ge bouw ook gelegen aan den nieuwen hoofd verkeersweg van Den Haag (de van Alke- madelaan) en dichtbij den Benoordenhout- Scheweg zal hun, die uit de richting Leiden de residentie tijdens de .bruidsdagen zullen naderen, als een lichtbaken voorkomen, een voorbode van de verlichting in de binnen stad. Het goede voorbeeld, dat het rijk in dezen geeft, wordt door vele winkels, banken en zelfs particulieren nagevolgd. De installa teurs hebben het zeer druk met het ontwer pen van projecten. Tenslotte vertelde men ons nog een aar dig staaltje van het enthousiasme, dat velen yoelen voor de verlichtingsplannen. Een leerling van een school in het Bezui- denhoutkwartier teekende een keurig ont werp voor de verlichting van een plein, dat in handen van het desbetreffende wijkcomité kwam. Het comité ging er volledig mede ac- coord en zal, wanneer de middelen zulks toelaten, zeker tot uitvoering van het pro ject overgaan. Het gemeentelijk electrisch bedrijf heeft met het oog op het gevaar van aanraking een verbod van het gebruik van houten lat ten, waarin bij vorige illuminatie de gloei lampjes gevat waren, uitgevaardigd. Het geschenk van het corps diplomatique. 's-Gravenhage. Het corps diplomatique is naar wij vernemen voornemens aan prinses Juliana en prins Bernbard ter ge legenheid van hun huwelijk, een geschenk aan te bieden, bestaande uit een zilveren fruitschaal en twee zilveren candelaber. Dit geschenk wordt vervaardigd in de fa brieken van Begeer, van Kempen en Vos, te Voorschoten. Illuminatie koninklijk paleis. 's-Gravenhage. Naar wij vernemen zal aan het koninklijk paleis in het Noordeinde ter gelegenheid van het huwelijk van de prinses een electrische illuminatie worden aangebracht, welke met het ingaan der bruidsdagen gereed zal zijn. H. M. de Koningin heeft zelf op teeke- iningen van het Paleis aangegeven op wel ke wijze zij de verlichting wenscht te zien uitgevoerd. Nadere mededeelingen omtrent deze illu minatie konden ons nog niet worden ver strekt. Oproep aan de Nederlandsche jeugd. Getroffen door de jongste zeeram pen aan onze, zoo gevaarlijke Neder landsche kust, heeft zich te 's-Gra venhage een comité van actie ge vormd om de Noord- en Zuid-Hol- landsche Reddingmaatschappij in ha ren strijd tegen de woeste elemen ten krachtdadig te steunen. Dit comité, waarvan de heer C. Lieuwen, directeur van de zeevaart school te Scheveningen, voorzitter is, heeft zich tot doel gesteld middels de geheele Hollandse h.e jeugd gelden bijeen te doen bren gen voor de aanbieding van een mo- torstrand-reddingboot aan boven genoemde maatschappij, waaraan den naam zal worden gegeven van „Prins Bernhard". Om tot dit doel te geraken, heeft meerge noemd comité een mooi verzilverd speldje doen vervaardigen met de goed gelijkende beeltenis van H. K. H. Prinses Juliana en Z. D. H. Prins Bernhard. Voor den aanmaak van dit speldje, waarvan de kostprijs 2V2 et. bedraagt, heeft de N.V. Medaillefabriek te Culemborg hare bemiddeling verleend. Het comité is reeds dadelijk begonnen ver schillende scholen te bezoeken, om de hulp van de hoofden der hiervoor in aanmer king komende onderwijsinrichtingen in te roepen hun leerlingen de speldjes te doen koópen, dan wel verkoopen tegen den prijs van tien cent per stuk, waarvan de geheele netto-opbrengst dus V/2 cent. per speldje, ten bate van de reddingboot „Prins Bernhard" komt. Gezien het sympathieke doel waren de reeds bezochte schoolhoofden aanstonds be reid zich met de verstrekking te belasten en de ontvangen „bruto" gelden namens hun school te gireeren naar de Noord- en Zuid Hollandsche Reddingmaatschap (postgiro no. 26363, Mauritskade 63, Amsterdam oost) met de omschrijving „Reddingboot Prins Bern hard". Om verzekerd te zijn van succes, zal spoe digst moeten worden begonnen, zoodat alles „voor elkaar" is voor den aanvang van de a.s. Kerstvacantie, aangezien d a n de meis jes en jongens tijd en gelegenheid hebben voor „hun" reddingboot een of meerdere speldjes te plaatsen. De gebruikelijke „straatcollecte" ware evenwel daarbij te ver mijden. De speldjes kunnen rechtstreeks bij de N.V. Medaillefabriek te Culemborg worden aangevraagd. Naar de regeeringspersdienst meldt, is de Staatscommissie inzake het La ger Onderwijs met haar arbeid onge veer gereed. Zij heeft haar voorstellen belichaamd in een ontwerp van wet met daarbij behoorende memorie van toelichting, waaromtrent volledige overeenstem ming is verkregen en die als bijlage van het verslag aan de regeering zul len worden aangeboden. Tegen hem een jaar geëischt. Voor de Zutphensche rechtbank stond te recht de besteller bij de posterijen te Zut- phen A. Z., die zich in Mei 1936 schuldig had gemaakt aan diefstal van twee geldsbedra gen van remboursementen, resp. van f22.71 en f 28. Waar de officier van justitie het een groot maatschappelijk belang achtte, dat personeel in overheidsdienst te vertrouwen is, eischte hij een zware gevangenisstraf, n.1. een jaar. Uitspraak over een week. VROUW IN DEN HAAG IN BRAND GERAAKT. Gisterochtend omstreeks half zeven wilde de 60-jarige juffrouw R. wonende in de Maystraat te Den Haag, op de klok kij ken, waartoe zij een lucifer aanstak. De brandende lucifer viel uit haar hand en kwam tusschen haar kleeding terecht, waardoor deze in brand geraakte en de vrouw zeer ernstige brandwonden aan ar men en borst opliep. In zorgwekkenden toèstand is he tslacht- offer naar Bronovo vervoerd. DE „SINT NICOLAAS SURPRISE" VOOR HET PERSONEEL VAN DEN KON. HOLL. LLOYD. Zooals bekend, heeft de minister van Handel. Nijverheid en scheepvaart, prof. Dr. Ir. H. C.J.H.Gelisen met betrekking tot den koninklijke Hollandschen Lloyd in de Tweede Kamer eenige mededeelingen gedaan omtrent een Sint Nicolaassurprise. De personeelscommissie van den Ko ninklijken Hollandschen Lloyd heeft thans naar aanleiding van deze uitlating het vol gende telegram gezonden aan de Tweede Kamerleden Drok, Wendelaar, Smeenk, Wijnkoop van der Put en van Houten: „Personeelscommissie weet niet of pensi oengerechtigden-ontslagenen deelen in St. Nicolaasvreugde. Verzoeken daaromtrent bericht" Wederom een ernstig ongeval op een onbewaakten overweg. In den vorigen nacht te ongeveer één uur is op den onbewaakten overweg te Akkrum aan de spoorlijn LeeuwardenZwolle een personenauto onder een goederentrein ge raakt, met het gevolg, dat de bestuurder van den auto, de ongeveer 24-jarige J. B. uit Leeuwarden uit den wagen werd geslingerd en zeer ernstig werd gewond. De auto werd met den trein meegesleurd en kwam instuk- ken en brokken langs de spoorlijn terecht. Door een der te Akkrum gevestigde genees- heeren, die de eerste hulp verleende, is het slachtoffer naar het Ziekenhuis te Leeuwar den vervoerd. DE TOESTAND VAN MEVROUW DE BOER-VAN RIJK IS GUNSTIG. De gezondheidstoestand van Mevrouw E. de Boer-van Rijk, die de vorige week met goed gevolg is geopereerd, is naar omstan digheden zeer bevredigend. Naar alle waar schijnlijkheid zal mevrouw de Boer in het begin van de volgende week het bed mogen verlaten. Nieuw plan voor drijvende vlieg, velden in studie. Een Australisch ingenieur heeft een drij vend vliegveld ontworpen, waarvan de plannen op het oogenblik door officieele kringen te Londen worden bestudeerd. De Daily Telegraph geeft enkele bijzon derheden omtrent het ontwerp. Het voor naamste kenmerk ervan is, dat het plat form niet met behulp van kabels in den zeebodem zou worden verankerd, aange zien men gelooft dat geen kabel een der gelijke spanning zou kunnen verdragen. Het bouwsel zal gestabiliseerd worden met behulp van drijvers die 45 tot 60 meter beneden de oppervlakte der zee reiken. De ze drijvers zouden 70 millioen gallons olie en benzine voor schepen en vliegtuigen kun nen bevatten. De drijvers zouden de fundeering vormen voor 72 stalen pilaren, die op hun beurt het hoofddek moeten dragen. Dit dek is U-vormig en steekt 35 meter boven het water oppervlak uit. De golven in den At- lantischen Oceaan bereiken zelfs tijdens den zwaarsten storm geen grootere hoogte dan ongeveer 15 meter. Ieder been van de „U" heeft een opper vlakte van 600 X 75 meter. Eén been zou moeten dienen als landingsterrein voor landvliegtuigen, terwijl het andere, waarop 3 meter water komt te staan voor het op stijgen en dalen van watervliegtuigen wordt bestemd. Tusschen, de beide landingsplaat sen bevindt zich een beschutte waterop pervlakte voor het dokken van schepen, terwijl op het verbindingsstuk der beide beenen van de „U" dat naar de zijde van den wind wordt gekeerd, behalve hangars die honderden vliegtuigen zullen kunnen bergen, een hotel gebouwd zal worden. Vliegtuigen lichter dan 9 ton zouden vol gens den ontwerper op eigen kracht van de startoppervlakte kunnen opstijgen, terwijl zwaardere machines met een gewicht tot 22.5 ton met de catapult zouden moeten worden „afgeschoten". Teneinde te kunnen manoeuvreeren worden 12 schroeven en 2 roeren aangebracht. De ontwerper ver klaarde te hopen, dat twee dezer drijvende vliegvelden spoedig in aanbouw zouden zijn, één in Noord-Ierland en een in Wales. Met behulp hiervan zou de luchtreis over. den Atlantischen Oceaan verdeeld kunnen worden in drie „sprongen" van elk 600 mijl. Londen. November 1936. De begrooting van den staat komt on geveer overeen met de balans van den koopman. Beide toonen het streven, ze e- re feiten extra te onderstrepen en ander op den achtergrond te laten treden en daarbij behoeft men geenszins direc aan vervalschte balansen te denken. De begrootingen der zeven groote mo gendheden Engeland, Frankrijk, de er- eenigde Staten, Duitschland, Italiè, Rus land en Japan toonen nu aan, dat men in het jaar 1936 ongeveer vijf maal zooveel voor bewapening heeft uitgegeven als in het jaar 1914. De zuivere bewapeningsuitgaven bedra gen op het oogenblik ongeveer twee mil- liard tweehonderd en negentigduizend pond sterling! Hoe ongekend hoog dit cijfer is, ziet men het best, indien men zich eens voor cle oogen houdt, hoe deze uitgaven in de ver schillende staten zijn gestegen. Wij nemen daarbij als vergelijkende cijfers, die van de jaren 1914, 1931 en 1936. Engeland gaf in 1914 voor bewapeningsdoeleinden 77 milli oen pond uit, in 1931 waren het 92 en in 1936 ongeveer 161 millioen pond. Frankrijk gaf in dezelfde jaren 72 millioen, 134 mil lioen en 185 millioen pond uit. Voor de Vereenigde Staten luiden deze cijfers 50 millioen 140 millioen en 202 millioen pond De Italianen hadden in 1914 37 millioen, in 1931 59 millioen en in 1936 150 millioen pond noodig. Japan gaf in 1914 voor zijn bewapening slechts 19 millioen pond uit, maar in 1931 was dit cijfer reeds tot 26 millioen en in 1936 tot 60 millioen pond gestegen. Nu komen de beide mogendheden, wier Uit onze groote voorraad opium in beslag genomen. Dat wil zeggen: Inhalen, terwijl uit tegengestelde richting ver keer nadert en de weg te smal is voor drie auto's naast elkaar. 'n Manoeuvre, die bijna zeker naar hospitaal of huis-van-be- waring voert! Aneta seint uit Batavia: In verband met het voortgezet onderzoek naar aanleiding van de Japansche schoener „Yamato Mam", welk schip als smokkelschip was gesigna leerd en na onderzoek op 9 November jj, op Pasar Ikan, de binnenhaven van Bata- via, in beslag was genomen, waarbij aan boord 80 thail opium werd aangetroffen, kon thans worden overgegaan tot een beslagne ming op het nabij Billiton gelegen eiland Toean van een hoeveelheid van 355 kilogram opium. Deze hoeveelheid maakte, met de reeds aan boord van de „Yamato Maru" aange- haalde opium de geheele voorraad uit van de „Yamato Maru", uitgaven het sterkst gestegen zijn. Rusland gaf voor zijn bewapening in 1914 92 milli oen, in 1931 156 millioen en in 1936 592 millioen pond uit. Deze enorme som is intusscnen nog klei- ner dan die, welke Duitschland op het oogen blik voor zijn bewapening uitgeeft, waarbij men echter moet bedenken, dat dit land in tegenstelling met de andere staten een ge heel nieuw legerapparaat moest opbouwen Het Duitsche rijk had in 1914 voor zijn bewapening 95 millioen, in 1931 42 milli oen en in 1936 zelfs 940 millioen pond noodig. U00 pond, per minuut. Deze cijfers spreken boekdeelen. Zij be wijzen, dat twintig jaren na den oorlog, die volgens de staatslieden van toendertijd „de laatste oorlog", zou zijn, de kosten der bewapening alle andere uitgaven over treffen. Op iedere minuut van dit jaar werden en worden 4400 pond sterling voor de be wapening der verschillende landen uitge- geven. De Abessijnsche oorlog, die Italië financi eel aan den rand van den afgrond bracht kostte in totaal 250 millioen pond. Wat geeft men voor volksontwikkeling uit?i En wat geeft men voor onderwijs, kun»> sten en wetenschapen uit? Hier wordt de verhouding nog schrik wekkender, nog deprimeerender, indien men aan de toekomst van Europa denkt. Frank rijk, Engeland en ook Italië geven nog im mer ongeveer 29% van het bedrag, dat zij aan hun bewapening besteden, voor cul- tureele doeleinden uit. In Duitschland is (lit percentage, gezien de hooge bedragen, die men voor den opbouw van het nieuwe leger noodig heeft, natuurlijk lager. Het •Tapansche percentage' bedraagt Ï3-.1 Rus land zegt, dat het voor dergelijke doelein den 55% van het bedrag, dat het aan zijn bewapening besteed, uitgeeft. Maar het behoeft wel geen betoog, dat dit percentage, dat moeilijk te controleeren valt, zeer en zeer overdreven is. Een troost, maar een voor Europa zeer beschamende troost is het dat de Vereenig de Staten voor de Volksontwikkeling 75% meer uitgaven dan voor hun bewapening. Getallen zijn droog noch dood zij kun nen echter zoowel vruchtbaar leven als den dood inhouden. Terwijl men dit arti kel leest, mag men niet vergeten, dat er wederom rond 44.000 pond sterling voor oorlogsmateriaal, waarmede men het leven wil beschermen, maar den dood eigenlijk oproept, werd uitgegeven. Welke cultuurwaarden, wegen, electri sche centrales, huizen, parken, en duizen den andere mogelijkheden men voor deze som van meer dan twee en een kwart mil- liard pond sterling zou kunnen verkrijgen dat mag iedere lezer zelf eens ernstig overleggen. (v.p.b.) De Engelsche vertaling van het constructie-boek van den Fran- schen luchtvaartdeskundige Mignet, heeft een wonderlijke uitwerking gehad in Engeland: ieder bouwt zijn luchtvloo De meeste uitvindingen ontstaan uit een noodzakelijke behoefte. „Bouw ons lichte vliegtuigen", luidde onlangs in Engeland de wensch van tallooze luchtvaart enthousiasten. „Mijne heeren", al dus het antwoord van verschillen de vliegtuigfabrieken wijd en zijd, „het spijt ons geen enkele opdracht voor particuliere vliegtuigen te kunnen aannemen, daar onze fa briek al op volle kracht werkt door een enorm groot aantal or ders! „Waarom?" vroegen de enthousiasten botweg. Maar de fabrieken deden er het zwijgen aan toe. Heimelijke informaties brachten echter aan het licht dat de Britsche her-bewapening er verantwoorde lijk voor was. Niet alleen de vliegtuigfa brieken werkten dag en nacht aan regee- ringsmachines, maar ook de automobiel fabrieken waren in vele gevallen toege rust of er op ingericht om aan de plotselin ge vraag naar gevechtsvliegtuigen te vol doen, r Aldus werd de gelegenheid tot uitvinden door de noodzaak geschapen. In weerwil van de handicap door de regeerings-op drachten lieten de amateur-enthousiasten hun geestdrift niet bekoelen. En zoo verschenen na een paar maanden van intensieven arheid de vruchten van hun uitvinders-genialiteit in den vorm van miniatuur-vliegtuigen, kleiner dan zweefvliegtuigen en waarin zich een mo tor bevond, die het particuliere motorvlie- gen binnen ieders bereik bracht. In het begin van 1935 kon men vaststel len i dat meer dan 1000 van deze „poux du ciel" hun voltooiing naderden in de talrij ke schuren en werkplaatsen achter de wo ningen van Britsche arbeiders. Eveneens kon worden vastgesteld dat een Britsche vertaling van het constructie-boek geschreven door den Franschen pionier van dit soort particuliere vliegtuigen, Mons. Henry Mignet, in meerdere duizendtallen per maand verkocht werd. Wanneer de hui dige verkoopcijfers gehandhaafd worden zullen 20.000 Engelschen dit handige boek tegen het einde van 1936 gekocht hebhen. Een jaar of twee geleden begreep de heer Mignet dat het, om het vliegen even populair te maken als het autorijden, noo dig zou zijn om iedereen in de gelegenheid te stellen zich tegen lage kosten een machi ne aan te schaffen. „Zelfs de goedkoopste machine, die thans op de markt is, gaat boven de draagkracht van den gewonen man, ongeacht hoe ent housiast hij ook mag zijn" verklaarde de Fransche uitvinder. Bovendien stelde hij vast, dat de beste methode om zijn idee in de practijk te brengen er in zou bestaan om iedereen die er belangstelling voor had in de gelegenheid te stellen, zijn eigen machi ne te bouwen. Hij weigerde eenvoudig om zijn talenten te benutten voor handelsdoeleinden, in plaats daarvan bouwde en verbeterde hij de eerste „pou du ciel", om daarna zijn methode in bijzonderheden te beschrijven in het boven aangehaalde boek, dat dan ook in het bijzonder in Engeland veel op gang maakte. Een luchtvaart-deskundigft beweerde: „Maar zeer weinigen kunnen dit boek le zen, zonder er direct mee te beginnen een toestel te construeeren sommigen beginnen zelfs al te bouwen nog voor zij het boek heelemaal hebben gelezen." Met gelijken tred in deze vermeerdering van belangstelling in kleine vliegtuigen, steeg het aantal van particuliere vlieg-clubs in geheel Engeland. Het is te verwachten dat de leden in de naaste toekomst met in groepjes met hun miniatuur-vliegtuigen tochten zullen organiseeren, zooals vroeger met fietsclubs het geval was. Deze ultra lichtgewicht-vliegtuigen mo gen worden gevlogen zonder het gebruike lijke lucht vaardigheids-certificaat en zijn slechts onderworpen aan enkele redelijke voorwaarden. De gewone eischen van het luchtvaart-ministerie komen er op neer dat iedere „pou du ciel" geregistreerd wordt, waaraan ongeveer f 10.kosten zijn ver bonden en dat de eigenaars verzekerd zijn tegen schade aan derden, wat ongeveer f 40.per jaar kost. Een „luchtvloo", i.ooals ze wel genoemd worden, volkomen in overeenstemming met de aanwijzingen van den heer Mignet ge construeerd, wordt samen met een tweede machine waaraan enkele veranderingen zijn aangebracht, opgehangen in een enor me wind-tunnel, waarin de luchtwaardig heid volkomen kan worden beproefd De gedragingen van de machine worden 'daar in vastgelegd en onvolkomenheden worden op deze wijze nauwkeurig vastgesteld ten gerieve van alle andere „lucht-vlooien". De „poux du ciel" beloven een geheel nieuwe Engeland Populariteit in Experts hebben vastgesteld dat de enkele moeilijkheden die bij den bouw van dei machines gerezen zijn, in hoofdzaak moe ten worden toegeschreven aan gemis aan ervaring bij de bouwers om het gewicht door Mignef U aimUge^e'n.6616"' Z°°als dat ariatVu^die' onlangs %°merktV U met moeilijk vast te stellen dat deze geest drift voor „luchtv ooien" een enorm» in «heel Engelan* hoertgeSeV'ÏÏj grappige daarbij is dat vele van deze „vliegtuigbouwers" veel moediger zijn dan velen van ons, oudere piloten, die zich wel tweemaal zouden bedenken, alvorens in zoo'n toestel te kruipen en er de lucht mee in te gaan!" Niet alleen'dat de geringe afmeting van deze vliegtuigjes de bouwers in staat stelt om ze in betrekkelijk kleine werkplaatsen te construeeren, maar proeven hebben be wezen dat ze ook weinig ruimte behoeven om te stijgen en te dalen. Een desbetref fende proef bewees dat een van deze toe stellen binneri een ruimte van 100 M. kon opstijgen, vliegen en weer landen. De constructie-bijzonderheden van de „luchtvloo" zijn de eenvoud zelve twee gewone vleugels, (boven elkaar), een ge raamte voor de romp en een roerblad. Een eenvoudig landings. en staartgestel en het motorblok completeeren het geheel. Eenmaal in de lucht verschilt de „lucht vloo weinig van het gewone type vlieg tuig, uitgezonderd dan de snelheid die tot hoogstens 75 K.M. per uur kan worden op gevoerd. De kosten voor deze vliegtuigje8» zonder de motor, beloopen f 200.—. Voor zoover de eigen-bouwers tot nu toe hebben vastgesteld is een motor van 10 P-K. het meest geschikt. Een compleet vliegtuig weegt hoogstens 175 Kg. Ov«raJ 'n Engeland worden op het oogen blik demonstraties met de „luchtvloo" ge houden en met geestdrift bijgewoond. L)e gevolgen zijn niet uitgebleven. Met verwoede ijver hebben talloozen zich op de eigenbouw van de „luchtvloo" toegelegd. Men treft constructeurs van 16 en van 60 jaar aan. Sommie machines tegen de laagst mo gelijke kostprijs gemaakt, vertoonen alleen miiest J?°°dzakelijke en soberste uitvoe- g, 'erwijl zij gedreven worden door ge wone motorfiets-motoren. Anderen hebben min machines op hijzonder luxe wijze uit gevoerd en voorzien van 10 P.K. automo biel-motoren. vE^'and heeft zijn „vliegkoorts"... «n heeft het hevig te pakken ook.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1936 | | pagina 2