dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Snelle opmarsch der
Nanking-troepen
Nieuw Catalaansch
bestuur gevormd
Motta voor den vijfden
keer gekozen
DE MUITERIJ VAN SIAN FOE
Tsjang Kai Sjek
nog in leven
Stakingen moeten
eindigen
Controle op wapeninvoer
Buiienlandsch
Overzicht
Von Ossietzky niet
in gevaar
Ras Imroe geeft zich over
UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 64e JAARG. No. 7880
V R IJ D A G
Tsjang Kai Sjek vrij?
Wijzigingen
bij de Duitsche dagbladen
De Russische invloed op het
Chineesche drama
SPANJE
De Britsch-Italiaansche
onderhandelingen
HELDERSCHE COURANT
18 DECEMBER 1936
Onderhandelingen worden voort
gezet,
United Press seint uit Shanghai aan zijn
bladen, dat de door den opstandigen maar
schalk Tsjang Hsoe Liang vrijgelaten paci
ficatie-commissaris van Tai Joean, Tsjang
Ting Wen, de centrale Chineesche regeering
yan Lo Yang uit heeft medegedeeld, dat
Tsjang Hsoe Liang nog steeds bereid is
maarschalk Tsjang Kai Sjek in vrijheid te
stellen, indien althans een groot deel van
de door hem gestelde eischen wordt inge
willigd.
De pacificatie-commissaris, die in den
loop van den dag meerdere malen met Nan
king telegrafeerde en telefoneerde, deelde
evenwel niet mede, wat deze eischen pre
cies inhielden.
Hij wordt a.s. Vrijdag in Nanking ver-
Wacht en zal de centrale regeering dan van
de voorwaarden van' Tsjang Hsoe Liang in
kennis stellen.
De eischen van Tsjang Hsoe
Liang.
Hoewel de inhoud van Liang's eischen
nog niet officieel bekend zijn gemaakt,
neemt men toch aan dat zij neerkomen op
het opnemen van leden der Chineesche
Communistische Partij in de Nankingre-
geering en natuurlijk straffeloosheid .voor
het gepleegde verzet
Ook is wel zoo goed als zeker, dat finan-
tieele eischen zijn gesteld.
De militaire operaties.
Uit Chineesche bron komen berichten over
een snellen opmarsch van de Nankingtroe-
pen in de richting van Sianfoe. Zeer om
vangrijke afdeelingen Nankingtroepen heb
ben de streek Toeng Kwan bezet aan de
grens van Sjensi en Sjansi.
Tegenover den correspondent van Havas
heeft een Chineesche militaire persoonlijk
heid verklaard, dat de troepen van Tsjang
Sjoe Liang minder sterk zijn, naar uitrus
ting eil materaal gemeten, dan de centrale
troepen, maar dat het tooneel der operaties
ver af ligt van Nanking en het gebied van
Sianfoe bergachtig is en gemakkelijk te ver
dedigen, terwijl voorts de samenwerking
.van de roode legers een onbekend element
vormen ten gunste van Tsjang Sjoe liang.
De roode troepen, die gestationneerd waren
in het westen van Sjensi, zouden oprukken
in de richting van Sianfoe met 't doel deel
te nemen aan den strijd.
De politieke Raad van Hopei en Tsjahar
heeft tijdens een buitengewone zitting de
volgende besluiten genomen: 1. de Chi-
neesch-Japansche samenwerking op econo
misch gebied voort te zetten. 2. Voor het
oogenblik de neutraliteit te handhaven in
het conflict tusschen Nanking en Tsjang
Sjoe Liang en 3. Het communisme onder
drukken.
Pogingen tot vrijlating.
Inmiddels ïs een nieuwe invloedrijke per
soonlijkheid, die voor de vrijlating van
Tsjang Kai Sjek wil ijveren, op den voor
grond getreden, namelijk de vroegere leider
van de Mandsjoerijsche buitenlandsche po
litiek, Moh Teh Hoei, die zeer veel invloed
bij den chef der centrale regeering moet
hebben.
Hij heeft zich van Peking naar Nanking
begeven, waar hij eerst met verschillende
regeeringspersonen onderhandelingen zal
voeren, om daarna den Australischen jour
nalist en adviseur van Tsjang Kai Sjek,
Donald, naar Sian Foe, het brandpunt van
den opstand, te volgen.
Tsjang Kal Sjek nog ongedeerd.
De Chineesche ambassade in Berlijn heeft
bericht ontvangen uit China, dat de Austra
liër Donald Donderdag voor den tweeden
keer aan de Chineesche regeering te Nan
king heeft gemeld, dat maarschalk Tsjang
Kai Sjek zich gezond en wel te Sianfoe be
vindt.
De sterkte van de Nanking-troepen rond
Sianfoe bedraagt thans 17 divisies met 200
bambardements- en jachtvliegtuigen.
Sterkte der Chineesche legers.
Volgens een United Press telegram uit
Washington gaven de militaire autoriteiten
aldaar, die met de toestanden in Noord-Chi-
na goed op de hoogte zijn, een globale schat
ting van de vermoedelijke sterkte van
Tsjang Hsoe Liang's strijdkrachten.
Na te hebben opgemerkt, dat de opstandige
maarschalk over een gunstige strategische
positie beschikt doch dat de uitrusting en
ravitailleering van zijn troepen te wen-
schen overlaten, verklaarden zij, dat zijn
kerntroepen, bestaande uit vijftien divisies
mfanterie en vijf divisies cavalerie, gevormd
worden door 122 000 Mandsjoerijsche solda
ten.
Bovendien zou hij nog kunnen rekenen op
den steun van ongeveer twee-honderd-diu-
zcnd man communistische troepen, die me
'kern sympathiseeren, terwijl zich verder in
Noord-China nog ongeveer 107.000 man be
vinden, die Nanking niet onvoorwaardelijk
trouw zijn en al naar omstandigheden naar
de tegenpartij overloopen.
Zelfs bij deze optimistische schatting zijn
echter de strijdkrachten van de Nanking-re-
geering veel omvangrijker dan die van
Tsjang Hsoe Liang.
De 350.000 man sterke kerntroepen van de
centrale regeering zijn niet alleen onberispe
lijk uitgerust, doch ook naar Europeesch
voorbeeld opgeleid. Nanking beschikt verder
over een groote luchtmacht, die, naar schat
ting bestaat uit vijfhonderd toestellen, waar
van de helft vliegtuigen van de eerste linie.
De totale sterkte van de Nanking-troepen
wordt op een millioen man geschat. Zij be
schikken over tanks, pantserwagens, gewe
ren en mitrailleurs van het allernieuwste
model, terwijl in het leger van Tsjang Hsoe
Liang slechts ongeveer 65.000 normale ge
weren, 1500 automatische geweren en 500 mi
trailleurs voorhanden zijn.
Hij zou reeds in Sjansi zijn aan
gekomen.
Te Nanking is eenige opwinding ontstaan
bij het ontvangen van het bericht, dat het
particuliere vliegtuig van Tsjang Sjoe Liang
uit Sianfoe vertrokken is naar Tai Yoean
Foe, waar het inmiddels is geland. Tai Yoe
an Foe is de hoofdstad van Sjansi, dat naast
Sjensi ligt. In een vliegtuig zaten vijf per
sonen, wier indentiteit niet bekend is. Men
spreekt echter druk over de mogelijkheid,
dat Tsjang Kai-sjek een der inzittenden
zou kunnen zijn.
Voorts wordt bekend, dat Tsjang Sjoe li
ang uit Loyang getelefoneerd' heeft, dat
Tsjang Kai-sjek nog steeds ongedeerd is.
De gouverneur van Sjansi, Yen Si sjan, is
trouw aan Nanking.
Hoofdredacteuren moeten lid der
nationaal-socialistische partij zijn.
Binnenkort zullen bij de redacties van
verscheidene groote Duitsche dagbladen
belangrijke wijzigingen plaats vinden. De
geruchten, volgens welke de nieuwe perswet
in Januari zal worden afgekondigd, wor
den bevestigd.
Deze wet zou eischen, dat de hoofdredac
teuren der Duitsche dagbladen lid zijn van
de nationaal-socialistische partij.
Volgens andere geruchten zou een fusie
tot stand komen tusschen de „Deutsche All-
gemeine Zeitung" en het „Berliner Tage-
blatt", terwijl de „Frankfurter Zeitung", die
tot dusverre een zekere zelfstandigheid had
kunnen bewaren, officieel orgaan der natio
naal-socialistische partij zou worden.
Leon Blum doet een beroep op
de vaderlandsliefde.
P a r ij s 17 Dec. (Havas A.N.P.) Minis
ter-president Leon Blum, heeft gisterena
vond telegrammen gezonden aan den pre
fect van het Departement du Nord inzake
de staking in de metaal-industrie en aan
den prefect van het departement Meurthe
et Moselle inzake de stakingen te Pompey.
Deze telegrammen luidden:
„In de huidige zitting was de senaat een
stemming van ordeel, dat het gewenscht is,
dat de conflicten in de metaal-industrie in
de departementen du Nord en Meurthe et
Moselle geregeld worden overeenkomstig de
interventie van senator Mahieu, die wees
op de gevolgen van de staking voor de na
tionale verdediging De regeering is van ge
lijke meening Ik heb onmiddellijk den Bond
van metaalarbeiders bijeen geroepen en
heb de volgende maatregelen voorgesteld tot
regeling van het conflict en ik draag u hier
bij op deze aan de werkgevers voor te leg
gen.
Ie het werk zal onmiddellijk en geheel
worden hervat door alle arbeiders die aan
het werk waren toen het conflict uitbrak,
afgezien van de noodzakelijkheid tot ver
traging door technische oorzaken.
2e alle conflicten zullen tot eerste arbitra
ge worden voorgeleid aan de voorzitter van
het Hof van cassatie, die formeel opdracht
heeft tot het regelen van de geschillen zon
der uitzondering.
3e vanaf Zaterdag a.s. zal zooveel moge
lijk gepoogd worden de normale en noodza
kelijke productie te herstellen.
4e Zaterdag zal de studie van de dossiers
door den arbiter worden begonnen.
Ik reken op u om aan te dringen bij
werkgevers en werknemers, dat deze op
lossing morgen, Vrijdag, wordt aanvaard,
door vaderlandslievende gevoelens welke de
ze interventie hebben ingegeven.
w.g. Leon Blum.
De Spaansche regeering lanceert
haar antwoord in de pers met
voorbijgaan van den Britschen
vertegenwoordiger.
In officieele kringen wordt medegedeeld,
dat het feit, dat de Spaansche regeering het
controle-plan in beginsel heeft aangenomen,
nog niet aan den Britschen zaakgelastigde
is ter kennis gebracht en dat deze het in de
kranten heeft gelezen, waarna hij zijn re
geering telegrafisch op de hoogte bracht.
Men is hier eenigszins verbaasd dat niet
eerst de vertegenwoordiger van de Britsche
regeering, die op last van de nön-interven-
tie-commisie met de Spaansche regeering
in contact is getreden, van deze toestem
ming op de hoogte werd gebracht.
Omtrent de beteekenis van het antwoord
der regeering verkeert men nog in het on
zekere. Het telegram van Ogilvie Forbes
duidt aan, dat de regeering in beginsel het
voorstel aanneemt, doch zich het recht voor
behoud de voorstellen te bespreken en zelfs
te verwerpen. Alvorens een verklaring af te
leggen wil men in diplomatieke kringen
eerst langs officieelen weg kennis hebben
genomen van het antwoord.
TOT PRESIDENT VAN DEN ZWIT-
SERSCHEN FEDERALEN RAAD.
De federale vergadering heeft gis
terochtend bij' geheime stemming
Motta, den leider van het politieke
departement, voor 1937 ais president
van den federalen raad herkozen.
Baumann werd tot vice-president
gekozen.
De nieuwe president voor 1937
De Zwitsersche bondsvergadering heeft
dus opnieuw Giuseppe Motta over '37 ge
kozen tot president van het Zwitsersche
eergenootschap.
Nadat bondsraad Motta reeds in 1915, 1920,
1927 en 1932 de eervole functie van presi
dent van Zwitserland heeft bekleed, valt
hem deze eer in 1937 voor de vijfde maal te
beurt.
Tegelijk met zijn vijfde benoeming tot
president van het Zwitsersch eedgenoot
schap viert bondsraad Motta het 25-jarig
jubileum als Zwitsersch bondsraad.
Over eenige dagen, op 29 December, zal
de heer Motta 65 jaar worden.
Hij is n.1. op 29 December 1871 te Arolo
(kanton Tessino) geboren. Hij studeerde te
Freiburg (Zwitserland). München en Heidel-
berg in de rechten. Door zijn langdurig
verblijf in Fransch Zwitserland en in
Duitschland, is bondspresident Motta meer
dan wie ook in staat de belangen van
Zwitserland als bondspresident te beharti
gen, daar hij alle drie landstalen (Fransch,
Italiaansch en Duitsch) correct spreekt, Hij
MOTTA.
bedient zich evenwel het meest van de
Fransche taal.
Motta, die zoowel in Zwitserland als in
het buitenland naam heeft gemaakt, is ook
een zeer bekende verschijning te Genève,
waar hij zijn land vertegenwoordigt.
In 1924 heeft Motta het presidium waar
genomen van de Volkenbondsvergadering,
doch ook sindsdien heeft men in Volken
bondsbijeenkomsten met groote aandacht
naar zijn redevoeringen geluisterd.
Zijn benoeming tot bondspresident voor
1937 wordt in Zwitserland dan ook alge
meen met vreugde begroet. Hij geniet een
zeer groot vertrouwen en algemeen waar
deert men zijn capaciteiten, tact en inzicht,
waarmede hij zijn land vooral ook in deze
moeilijke tijden van internationale verwik
kelingen groote diensten heeft bewezen.
.Tohannes Baumann, die tot vice-president
is gekozen, werd in 1874 te Ileriscau (Ap-
penzell) geboren. Hij is de leider van het
departement van justitie en politie.
HET GEVECHT ACHTER DE
SCHERMEN OM HET LEVEN
VAN TSJIANG KAI SJEK.
De strijd om Tsjiang Kai-sjek wordt voort
gezet. De mogelijkheid bestaat dat de be
slissing zal vallen wanneer maar genoeg
geld over de brug komt. Het leven van
Tsjiang kan vrijkomen en de burgeroorlog,
die ten gevolge van de gevangenneming ont-
staan is, kan waarschijnlijk bijgelegd, als er
voldoende zilveren kogels verschoten wor
den.
Zooals we in ons overzicht van gisteren
schreven bestaat de mogelijkheid dat Mos
kou achter de schermen een spel speelt, dat
de bedoeling heeft een oorlog tusschen China
en Japan te ontketenen. Wij wezen erop dat
Moskou wat gaarne zou willen, dat Japan
zijn handen vol zou krijgen. Die veronder
stelling maakt ook het HbL, in een hoofd
artikel in haar nummer van gisterenavond.
Het blad begint met een vergelijking te
maken tusschen de gevangenneming van
Tsjiang Kai-sjek en die van Soen Jat-sen,
de groote revolutionaire leermeester van
den maarschalk, die in 1896 te Londen werd
ontvoerd. Men ziet: de geschiedenis herhaalt
zich. „Er is niets nieüws onder de zon",
heeft Salomo al honderden jaren voor
Christus geboorte gezegd.
De losprijs, die van de beschermers van
Tsjiang Kai-sjek worden geëischt, zoo weet
men uit de eerste berichten, een oorlogsver
klaring aan Japan. Althans formeel. Op dit
laatste moet den nadruk gelegd worden.
Het Hbl. zegt. o.m. in zijn artikel:
Het zou hem minder te doen zijn oen het
uitlokken van een oorlog tegen Japan, dan
wel om het verkrijgen van een groote som
gelds ter stijving van zijn eigen deplorabele
financiën, en daartoe zou hij in Tsjiang het
uitgezochte object zien en gemeene zaak ma
ken met de communisten. In China is wat
dit betreft alles denkbaar en alles mogelijk.
Maar Kai-sjek is een figuur, die meer dan
geledelijke waarde alleen voor Tsjang heeft
Hij heeft groote waarde voor de bolsjewisten
in Moskou, groote waarde ook voor Tokio,
die beiden al sedert lang dingen naar zijn
gunst. En geruchten duiken op, dat óf Mos
kou óf Japan hier aan de touwtjes trekken,
dat zij hun tegenpartij in ongelegenheid wil
len brengen.
Moskou, zegt het blad heeft in ieder geval
lang genoeg tegen Japan gestookt, zijn Chi
neesche volgelingen rijkelijk van geweren
en munitie voorzien en een bodem voorbe
reid, waarin het tegen Japan uitgestrooide
zaad weinig wortel schiet, om de verant
woordelijkheid toegewezen te krijgen voor
eventueele politieke ongelukken. Niet dat
Japan niet tegen Moskou heeft gestookt maar
het onderohudt geen gewapende partij in
China.
Het blad besluit zijn artikel, waaruit we
slechts eenige grepen deden, als volgt:
Voor den gang van zaken in het Verre
Oosten is de strijd om het bezit van Tsjiang
Kai-sjek van het grootste belang. Deze strijd
kan beslissend zijn voor de naaste toekomst;
er kan chaos, oorlog uit voortkomen. Op
merkelijk is, dat Japan 'n zeer gereserveerde
en voorzichtige houding aanneemt. De hooge
en dreigende toon, dien het den laatsten tijd
tegenover China weder aansloeg, is plotse
ling verstomd. Het vreest blijkbaar, dat het
een val is gezet, die het wenscht te vermij
den. Het doet zelfs een beroep op het met
zooveel éclat wereldkundig gemaakte bond
genootschap met Duitschland tegen het com
munisme, welks gevaar op het Chineesche
continent door de ontvoering van Tsjiang
Kai-sjek weder scherp belicht wordt. Het
kijkt liever voorzichtigheidshalve de kat uit
den boom.
Rust aan het Madrileensche front.
Companys heeft tegenover de pers een ver
klaring afgelegd betreffende de samenstel
ling van den nieuwen generaliteitsraad,
welke naar hij zeide, samengesteld is uit ver
tegenwoordigers van de arbeidsorganisaties
der meerderheid met steun van de landar
beiders en de republikeinsche linkerzijde,
die de „kleine bourgeoisie" vertegenwoor
digt.
Ook de socialistische partij zal vertegen
woordigd zijn. Companys herinnerde er aan,
dat hij in het manifest van den vorigen
Raad een program had geschetst van onmid-
delijk te verwerkelijken punten en van de
bescherming van boeren en kleine bourgeoi
sie.
De nieuwe raad zal dit program ten uit
voer leggen maar hij moet er controle op
kunnen uitoefenen, dat zijn besluiten in
acht worden genomen.
Ten slotte trok Compnays een parallel tus
schen het door de opstandelingen ingestel
de regime en het beeld, dat de opbouwende
en transformeerende revolutie biedt: „Wij
hebben het volk met ons, zeide hij, en mat
het volk zullen wij de fascistische horden
neerslaan."
Communitische partij maant
tot absulute gehoorzaamheid.
Het centraal comité der Spaansche com
munistische partij heeft een manifest uitge
geven, waarin voor allen de meest absolute
gehoorzaamheid bepleit wordt aan de be
slissingen der regeering en van alle auto
riteiten.
Het comité beschouwt den militairen
dienstplicht als het eenige middel snel een
groot volksleger in het leven te roepen, dat
onderworpen zou zijn aan één opperbevel,
gekozen onder de bekwaamste militairen,
welke geholpen zouden worden door verte
genwoordigers der politieke partijen en vak
vereenigingsorganisaties. Het manifest wijst
op de noodzakelijkheid van een ijzeren dis
cipline achter de strijd linie.
Rust aan het Madrileensche front.
Gisteren heerschte aan het Madrileensche
front een volmaakte rust. De sterke druk,
dien de opstandelingen de laatste dagen had
den uitgeoefend in de sectoren Boadilla del
monte, Pozula en Humera, heeft opgehouden.
Door den tegenstand der regeeringstroepen
zijn de rechtschen er nog steels niet in ge
slaagd zich op den weg tusschen Madrid en
de Siërra Guadalajara te nestelen. Het schijnt
dat de activiteit gisteren over het geheele
front beperkt is gebleven tot het wisselen
van geweerschoten tusschen de loopgraven.
Gijzelaars te Bilbao aangekomen.
250 gijzelaars, komende uit de door de
opstandelingen bezette provincies, zijn te
Bilbao gearriveerd, zulks in uitvoering van
de overeenkomsten, die op initiatief van
de Baskische regeering tot stand zijn ge
komen,
Overeenstemming zou reeds zijn
bereikt.
In Engelsche diplomatieke kringen wordt
bevestigd, dat de formule voor de „uitwis
seling van verzekeringen" tusschen Enge
land en Italië ten aanzien van de beider-
zijdsche belangen in de Middellandsche Zee
reeds vaststaat. Een officieel accoord, aldus
zegt men te Londen, kan nog niet gesloten
worden, omdat de beide regeeringen tevoren
den nieuwen status der Britsche legatie te
Addis Abeba wenschen te omschrijven. Men
zou bovendien te Londen de zekerheid wil
len hebben, dat zich tusschen beide landen
geen moeilijkheden zullen voordoen naar
aanleiding van den strijd in Spanje. Men
gelooft dat de Italiaansche regeering ieder
initiatief zal vermijden, dat haar betrekkin
gen tot Engeland in gevaar zou kunnen
brengen.
Zal niet in staat zijn naar Oslo
te reizen.
In de laatste dagen had een deel der pers
zich gretig geworpen op het „verdwijnen"
van den Nobelprijswinnaar von Ossietzky.
Het was te begrijpen, dat hier niets ern
stigs kon zijn gebeurd.
Von Ossietzky is immers ook voor de
Duitsche regering een te belangrijk perso
nage, dat een verdwijning zonder meer kon
worden aangenomen.
Thans komt dan ook een bericht dat von
Ossietzky zich bevindt in een ziekenhuis in
een voorstad van Berlijn, waarheen hij
Maandag is overgebracht uit het Westend-
ziekenhuis.
Een vriend van von Ossietzky deelde den
correspondent van Reuter mede, dat hij niet
in gevaar verkeerd, en ook niet gedwongen
is het bed te houden, maar, dat hij toch
waarschijnlijk niet in staat zal zijn naar
Oslo te komen om den Nobelprijs in ont
vangst te nemen.
Uit het westen van Abessinië wordt ge
meld, dat Ras Imroe zich met al zijn krij
gers aan de Italiaansche kolonie van Malta
heeft overgegeven na twee veldslagen van
korten duur. De overgave van Ras Imroe
wordt in Italiaansche kringen als zeer be
langrijk beschouwd, omdat de troepen van
dezen aanvoerder de laatste overblijfselen
van het Abessijnsche leger in het westen wa
ren, naar men zegt. De troepen van Ras
Imroe waren op militairen leest geschoeid
en voorzien van moderne wapens. Verschei
dene duizenden geweren en ettelijke ma
chinegeweren zijn ingeleverd.
Intusschen heeft de colonne van Cubeddu
Sjoeloel bij Harrar bezet.
ENGELAND HANDHAAFT VIJF OUDE
KRUISERS.
In het Lagerhuis heeft minister Hoare me
degedeeld, dat Groot-Brittannië officieel ter
kennis van de Vereenigde Staten zal brengen,
dat het voornemens is vijf kruisers, die de
leeftijdsgrens gepasseerd zijn, volgens arti
kel 21 van het Londensche vlootverdrag in
dienst te houden.