Wetsontwerp
De achtergronden
Binnenland
Ruwe'ijkszwendelaar
voor hef Hof
„Wij bouwen de wereld
van morgen"
inzake goudclausule
Het gladde wegdek
van den opstand in China
Verbetering van het
gezondheidspeil in de
komende jaren
Door wielrijdster
aangereden
Jongen van het dak
gevallen
1
ZATERDAG 19 DECEMBER.
Bij de Tweede Kamer der Staten-
Generaal is gister ingediend een
wetsontwerp, houdende maatrege
len tot nietigverklaring van goud
clausules in bepaalde overeenkom
sten.
Wordt dit ontwerp wet, dan zullen
nietig zijn goudclausules, voorko
mende in binnenlandsche overeen
komsten van geldleening of van ves
tiging van altijddurende renten,
van verhuring of verpachting, of tot
vestiging van een zakelijk recht op
onroerend goed, welke voor 27 Sep
tember 1936 zijn aangegaan.
Het ontwerp bevat in artikel 1 een tweetal
definities:
In de eerste plaats van hetgeen in den zin
van het ontwerp onder „goudclausules'' is
te verstaan en vervolgens welke overeen
komsten als „binnenlandsche" overeenkom
sten moeten worden aangemerkt.
De definitie van goudclausule is zeer ruim
gesteld, zoodat op het terrein, waarover de
werking van het ontwerp zich uitstrekt niet
alleen zuivere goud- of goudwaardeclau-
sules worden getroffen doch alle clausules,
welke de strekking hebben den schulduischer
geheel of ten deele te vrijwaren tegen depre
ciatie van den gulden. Hieronder vallen
derhalve, naast de in verschillenden vorm
voorkomende waardegarantieclausules, ook
clausules, waarbij is bepaald, dat in geval
van depreciatie van de munt het contract
van rechtswege ontbonden zal zijn.
Onder binnenlandsche overeenkomsten
.verstaat het ontwerp:
Overeenkomsten, waarbij de door den
schuldenaar aangegane verplichting is uit
gedrukt, of mede is uitgedrukt in Neder-
landsche courant of is uitgedrukt in goud,
voorzoover vóór 26 September 1936 de nako
ming dier verplichting uitsluitend in Ne
derland moest plaats vinden.
Voorts wordt in artikel 4 bepaald, dat de
wet niet van toepassing zal zijn op de ter
beurze van Amsterdam in de prijscourant
van de vereeniging van den effectenhan
del genoteerde geldleeningen.
Tenslotte verleent artikel 6 aan de wet te
rugwerkende kracht tot en met 26 September
1936.
Chauffeur en
slachtoffer.
wielrijder het
Gisteren, in het vroege morgenuur zijn te
Amsterdam twee ongevallen gebeurd, welke
beide te wijten zijn aah het gladde wegdek
en waarvan een chauffeur en een wielrijder
het slachtoffer zijn geworden. De chauffeur
bestuurde een blokbandtaxi welke te onge
veer kwart voor één in de van Baerlestraat
reed. Ongeveer te hoogte van perceel 71
slipte de wagen, tengevolge waarvan hij
eerst een lantaarnpaal omverreed en daar
na tegen een boom botste. Door de botsing
vloog een stuk metaal van den wagen af,
dat een ruit van een nabijgelegen perceel
vernielde, waarna het in de kamer daar
achter terechtkwam. De chauffeur, die een
paar ribben had gekneusd, is met een taxi
naar huis gebracht. Een wielrijder kwam
tegen achten op het Kwakersplein te slip
pen. Hij viel zoo ernstig dat hij een onder
beenfractuur opliep en in het Wilhelmina-
gasthuis moest worden opgenomen.
Drie jaar geeischt.
Een 47-jarige man, die door de politie
te Zeist „een aartsoplichter" wordt genoemd
stond gister voor het Gerechtshof terecht.
Huwelijkszwendel was hem ten laste ge
legd. De rechtbank te Utrecht had hem op
1 September j.1. tot drie jaar gevangenis
straf veroordeeld wegens oplichting, van
welk vonnis hij in hooger beroep ging.
„Waarom bent u in beroep gegaan?" vroeg
de president Mr. Joh. M. Jolles.
„Drie jaar is wel veel, ik voel me heele-
maal niet schuldig".
De eerste getuige is een dienstbode. Verd.
had bij de kennismaking een valschen naam
opgegeven.
Hij had vertelde hij een goede be
trekking bij de Gerofabrieken. Zijn leven
was echter duur: hij had een maagkwaal
en prof. Lameris te Utrecht behandelde hem
Een dure geschiedenis...De juffrouw kreeg
medelijden en had hem van haar spaargeld
ruim f 230.- gegeven.
Hij had haar beloofd te zullen trouwen,
maar daar was natuurlijk niets van ge
komen.
Verdachte gaf een andere lezing van het
geval. Hij had wel een anderen naam op
gegeven, maar zoo werd hij dikwijls ge
noemd.
Pres.: „Weet u hoe de politie u noemt?
Een aartsoplichter.
U gaf u ook uit voor fabrikant.
Ja, zegt verdachte, maar dat is de waar
heid Ik maakte stempels en matrijzen.
De president las vervolgens eenige brie
ven voor, waaruit blijkt welke geraffineer
de middelen verd. gebruikte om het meisje
te bewegen hem geld te sturen.
,,'t Is voor een doel, Je geneest je eigen
man" schreef hij o.a.
Het volgende slachtoffer, een jong meisje
is er op dezelfde wijze ingevlogen. Verd.
was toon nog getrouwd, doch dit had ver
dachte niet weerhouden zich met het meisje
te verloven. Hij had een ring gekocht en
liet zelfs kaartjes drukken...
,,'t Was niet erg fraai" vond verdachte
zelf, maar die geschiedenis is al zeven jaar
geleden en ik had dringend geld noodig.
Verdachte had zich in die dagen met een
mooien Eranschen naam getooid.
„Als je die kaartjes ziet lijkt het wel een
adellijk huwelijk" merkte de president op.
De Procureur-generaal Mr. Dr. D. Rei-
lingh, somde in zijn requisitoir nog enkele
slachtoffers van dezen huwelijkszwendelaar
op.
Verdachte is een buitengewoon gevaar
lijk man. Een onafzienbare stoet van vrou
wen heeft hij ongelukkig gemaakt.
Spr. requireerde bevestiging van het von
nis der rechtbank (een gevangenisstraf van
drie jaar) De verdediger mr. L. Franken-
huis was van meening, dat „liefde blind is"
en dat de vrouwen niet door de verhalen
van verd. waren bewogen geld af te geven,
doch door hun liefde voor hem.
Het Hof zal 31 Dec. arrest wijzen.
Slachtoffer aan bekomen verwon,
dingen overleden.
De 62-jarige P. Smitz werd gisteravond op
zijn wandeling op den Aalsterweg nabij
Eikenburg te Eindhoven door een onbekend
gebleven wielrijdster aangereden. Hij kwam
zoodanig te vallen, dat hij het hotel moest
worden binnengedragen.
Een aldaar ontboden geneesheer bracht
den man naar zijn woning te Aalst, waar
hij gisterochtend vroeg is overleden.
De politie onderzoekt de zaak.
ARBEIDSONGEVAL AAN DE DRAAD- EN
KABELFABRIEK.
Arbeider door drijfriem gegrepen
In de Hollandsche draad- en kabelfabriek
aan den overkant van het IJ is gistermorgen
te ruim 8 uur een 40-jarige arbeider door
een drijfriem gegrepen. De man werd, voor
de machine tot stilstand was gebracht,
eenige meters omhoog getrokken, waarna
hij op den vloer viel.
De G.G. en G. D. heeft hem naar het Wil-
helmina-gasthuis vervoerd, waar hij met 'n
schedel basisfractuur en een hoofdwonde is
opgenomen.
Toestand hopeloos.
Gisterochtend om half negen wilde de 15-
jarige G. Ponders een bal halen, welke op
het dak van de R.K. school aan de Para
dijslaan te Alphen a. d. Rijn was terecht ge
komen. De jongen klom daarvoor over het
hek van de nog gesloten school en vervol
gens langs een regenpijp omhoog. Toen hij
weer van het 12 meter liooge dak wilde af
dalen, brak een gedeelte van de goot, met
het noodlottig gevolg, dat de jongen van de
ze hoogte omlaag stortte en op de betegelde
speelplaats van de school terecht kwam.
Met een schedelbasisfractuur en eenige ge
broken ribben werd hij naar het St. Elisa-
beth Ziekenhuis te Leiden overgebracht.
Zijn toestand is hopeloos.
EEN INTERESSANTE PRIJSVRAAG.
WASHINGTON, Dec. 1936.
Het comité van de groote we
reldtentoonstelling, die in 1939 te
New-York onder het motto: „Wij
bouwen de wereld van morgen",
gehouden wordt, heeft zoo juist
onder de architecten van de ge-
heele wereld een prijsvraag uit
geschreven, om een zooveel mo
gelijk in overeenstemming met
den titel zijnde bouwstijl te vin
den.
„Wij bouwen de wereld van morgen". Onder
dezen naam zal de grootste tentoonstelling
gehouden worden, die de wereld ooit aan
schouwd heeft. Zij vindt plaats in het jaar
1939 te New York. Dezer dagen deelde de
president van de tentoonstelling, Grover A.
Whalen, mede, dat voor deze onderneming
een som van 125 millioen dollar is uitgetrok
ken.
De tentoonstellingsgebouwen zullen verrij
zen op de enorme Flushingsche Weide, tus
schen Flushing en Astoria. Deze geweldige
ruimte biedt plaats aan een half millioen be
zoekers.
De twaalf verschillende afdeelingen van
de tentoonstelling zullen gelegen zijn om
een 150 meter hoogen toren, van waar uit
met zich door middel van roltrappen naar
de verschillende secties „voeding", „klee
ding", „woning", „ontspanning", „hygiëne',
„industrie", „kunst', „opvoeding", „sociale
zorg", enz..kan laten brengen.
De luchthaven North Beach wordt aanzien
lijk vergroot, want men neemt aan, dat er
in het jaar 1939 reeds een regelmatig lucht
verkeer tusschen Europa en Amerika zal be
staan. Een eigen spoorbaan leidt naar het
tentoonstellingsterrein en bovendien legt
men een parkeerplaats voor 30.000 automobie
len aan. Reeds thans heeft men de voorbe
reidingen getroffen om 160.000 menschen per
uur naar de tentoonstellingsgebouwen te
kunnen transporteeren.
Natuurlijk zal ook een amusementscentrum
niet ontbreken. Een enorm amphitheater,
waar drama's en opera's zullen worden op
gevoerd, wordt gebouwd.
Slechts over de architectuur is men het
niet eens kunnen worden, daar men een hy
permoderne bouwstijl wenscht, die reeds
symbolisch de wereld van morgen ken
schetst. Daarom heeft het comité nu een
prijsvraag uitgeschreven, waarmee het zich
tot alle architecten van de wereld heeft ge
wend. Architecten en bouwkundige inge
nieurs met de meest mogelijke fantasie zul
len trachten dit probleem op de origineel
ste wijze op te lossen.
(v. p. b.)
SLECHTS EEN MILITAIRE
MUITERIJ? DE MACHT VAN
DE CHINEESCHE COMMUNIS
TEN.
Sjanghai, December 1936.
De val van Tsjiang Kai-sjek was, tenmin
ste voor wat het politieke gedeelte betreft,
te voorspellen. Reeds in Juli van dit jaar,
toen de generaals van de zuidelijke provin
cies zich tegen de vrijwel pro-Japansche
politiek van Tsjiang Kai-sjek keerden en het
op een oogenblik bijna scheen, alsof de zui
delijke legers, die reeds naar Nanking op
rukten den zetel van de Centrale Regeering
zouden veroveren, was het duidelijk dat
Tsjiang Kai-sjek's politiek min of meer
schipbreuk geleden had. Indertijd gelukte
het den Chineeschen dictator nog, den storm
op het laatste oogenblik te bezweren, deels
door de generaals van het zuidelijk leger
om te koopen (een probaat middel in Chi
na), deels door nogmaals te belooven, dat hij
nu eindelijk in verzet zou komen tegen de
Japansche expansiepolitiek.
Tsiang Kai-sjek heeft, en ook dat was te
voorspellen, zijn belofte niet ten volle ge
houden. Hij kon zulks ook niet, want hij
is reeds lang een gevangene van zijn eigen
concepties, hij is om zoo te zeggen aan han
den en voeten gebonden; slechts de Japan
ners hebben het hem in de laatste jaren
mogelijk gemaakt, zijn dictatoriaal regime in
het land te handhaven. De huidige opstand
van generaal Tsjang Sjoe-liang. den zoon
van maarschalk Tsjang Tso-lin, is heel wat
meer dan een militaire muiterij. En het zou
hoogst oppervlakkig zijn, dezen opstand aan
communistisch gestook toe te schrijven, zon
der de kern van de zaak te onderzoeken.
Het communisme in China.
Men moet zich namelijk afvragen, hoe het
komt, dat het communisme in China en
zulks reeds sinds jaren zoo'n groote poli
tieke beteekenis heeft. Men moet zich af
vragen, hoe het mogelijk is, dat men in
China sinds 1931 reusachtige gebieden vindt,
die in den meest waren zin van het woord
Chineesche sovjet-republieken vormen. Het
is heel gemakkelijk, daarachter slechts het
werk van de agenten van Moskou te zien,
maar zooals bekend zijn zelfs de meest han
dige communistische agenten machteloos,
waar geen geschikte bodem aanwezig is.
In China is deze bodem echter aanwezig
en wel in hoofdzaak dank zij de pro-Japan
sche nolitiek van Tsjiane Kai-sjek. De be
langrijkste leuze, die de Chineesche commu
nisten verspreiden, luidt namelijk: China
iden Chineezen! Weg met het Japansche
imperialisme! Kan men zich onder de hui
dige omstandigheden een beter parool voor
stellen? En de Chineesche communisten
handelen niet slechts in woorden, zij doen
het ook in daden, want de zelfstandige Chi
neesche sovjet-republieken hebben reeds in
1931 formeel den oorlog aan Japan verklaard
Dientengevolge heeft Tsjiang Kai-sjek zich
sinds dien tijd bij de bestrijding van het com
munisme ook van Japansche troepen be
diend. En juist dit feit heeft de nationalis
tische Chineezen, die werkelijk niet pro-
communistisch zijn, in de handen van de
extreme linksche groepen gedreven. Wat in
China gepredikt wordt, is een nationalistisch
communisme en daar de tendentie van deze
beweging anti-Japansch is, stroomen haar
steeds nieuwe scharen aanhangers toe.
Vanzelfsprekend heeft het afsluiten van
het Duitsch-Japansche verdrag den tegen
stand tegen Tsjiang Kai-sjek nog aanzienlijk
versterkt. De Chineesche nationalisten intc-
resseeren zich natuurlijk slechts voor den
verdragspartner Japan en men wist sinds
lang, dat tusschen Tsjiang Kai-sjek, die in
den zomer verschilende malen in Tokio was,
en den Japanschen generalen staf overeen
komsten waren gesloten over een meer
energieke bestrijding van 't Chineesche com
munisme. Dat wild dus met andere woorden
zeggen, dat de Japanners met toestemming
van de Centrale Regeering nog tienduizen
den soldaten naar China kunnen zenden om
daar onder het voorwendsel van de be
strijding van het communisme verdere
provincies te bezetten. En dat deze provin
cies, ook indien het communisme geheel ver
nietigd zou zijn, door de Japanners verlaten
zouden worden, gelooft in China niemand
meer.
Eer nationalisme dan communisme.
Het is, indien men de gebeurtenissen in
hun geheel overziet, niet van zeer veel be
lang, hoe de huidige muiterij zal afloopen:
of men Tsjiang Kai-sjek verdere gevangen
houdt, of men hem doodt of dat men hem
dwingt, zijn politiek radicaal te veranderen.
Onverschillig, of Tsjiang Kai-sjek verder
aan de macht blijft, hoewel zulks onwaar
schijnlijk is, daar na deze gevangenschap
deze nimbus voorgoed verloren is gegaan,
onverschillig ook, of en hoe de machtsver
houdingen zich thans in China verschuiven,
beslissend is slechts een ding: eerst dan zal
de rust in China weerkeeren, indien men
besluit, een nationalistische politiek te voe
ren, wier eerste doel het is, den vreemden
veroveraar uit het land te jagen. Slechts
daarna zou het mogelijk zijn, alle aandacht
te besteden aan een algemeen herstel in het
binnenland.
Het is mogelijk, dat China in den strijd
tegen Japan ten onder gaat. Zeker gaat het
land ten gronde, indien het dezen strijd niet
durft te aanvaarden. Dat steeds grootore be
volkingslagen dezen strijd thnns wenschen
is de diepere zin van de huidige omwente
ling, die met het communisme slechts wei
nig, met het nationalisme echter zooveel te
meer uitstaande heeft,
- (v.p.b.)
Slot van de beschouwingen van de
Volkenbondscommissie.
(V)
door
MARTINE WITTOP KONING.
Aan het slot van het hoofdstuk, d^ ,dfle
Commissie, door den Volkenbond 11 g
voor de bestudeering van het „_7nrffi.
probleem, heeft gewijd aan den g -
heidstoestand der schoolgaande J o
vindt men de volgende conclusie:
„Leerplicht is in de beschaafde wereld
algemeen aanvaard. Men geeft toe, d t
van leerlingen, hetzij geestelijk of üc
lijk, niet in staat zijn om van deze m
gemeen erkende maatschappelijke weid
ten volle te genieten. Ligt het dan niet
de hand. dat die kinderen, om met s^ces
het onderwijs te volgen, h®'er m
worden toegerust lichamelijk en 8e®s,"
lijk door een voeding die geheel aan ae
gestelde eischen voldoet?"
Door een zekere methode in de voeding
aan te brengen, kan men n.1. naar de proe
ven uitwijzen, toename van lengtegroei ei
gewicht, van spierkracht, van levendigheid
ook op geestelijk gebied verkrijgen.
Twee van zulke proeven worden m net
rapport beschreven; beide werden in Enge
land genomen.
In het eerste geval werd gedurende het
tijdperk 1913—1933 de voeding in een school
(internaat) gecontroleerd. Van 192019~9
heeft men daar de gebruikelijke voeding
zoodanig gewijzigd, dat er meer melk werd
verstrekt, de margarine werd vervangen
door boter en het gebruik van brood werd
verminderd. Als gevolg van die veranderin
gen werd de groei van elfjarige jongens
gebracht van 138,8 c.M. op 140,5 c.M., die
van 15-jarige jongens van 159,7 c.M. op
162,5 c.M. Evenredig daarmee was ook de
gewichtstoename, terwijl bovendien nog
twee merkwaardige resultaten werden ge
boekt: een sterke achteruitgang van „frac
turen" (b.v. arm. en beenbreuken) bij het
vallen en een vermindering van rheuma-
tischeaandoeningen.
In de tweede proef gold het de toevoeging
gedurende een jaar van melk en eenige
andere „beschermende stoffen" (groente,
vruchten) aan de tot dusverre gebruike
lijke voeding op een bekende Engelsche
kostschool. De dagelijksche toevoeging van
L. melk aan een voeding, die als normaal
werd beschouwd, heeft bij jongens van 611
jaar een groei van 6.7 c.M. tot resultaat
gehad en een gewichtstoename van ruim
3 K.G., terwijl bij jongens in precies de
zelfde condities, die echter geen toelage
van V2 L. melk per dag ontvingen, de
groei slechts 4.7 c.M. bedroeg en de ge
wichtstoename 1%'K.G.
Tevens heeft men opgemerkt, dat er veel
minder ziektegevallen voorkwamen bij de
melkbedeelde jongens, speciaal wat betreft
aandoeningen van neus- en keelholte; ook
Binnen 8 me
ter van auto
bus-halten is
stilstaan met
auto's en
andere voer
tuigen verbo
den, evenals
op bruggen,
voor uitritten,
binnen 8 me
ter van straat
hoeken of op
hinderlijke
wijze voor het
verkeer.
neiging tot wintervoeten verminderde en r
trad verbetering op in den toestand van 1
huid. Tenslotte werd geconstateerd, dat de
ze kinderen bewegelijker en luidruchtiger
waren wat al of niet gewenscht kan zijn,
maar wat toch in elk geval bewijst, dat
het zenuwstelsel zoo goed als anderq
lichaamsdeelen geprofiteerd had van deq
aanzettonden invloed der extra toegediende!
melk.
Burnet en Avkroyd hebben hiernaast dq
resultaten gepubliceerd van andere dergelijk
ke ondervindingen met de toevoeging van
melk aan het diëet van schoolkinderen en
men mag uit dit alles met gerustheid dg
gevolgtrekking maken, dat gebruik van
melk tot een dagelijksche gewoonte op.
gevoerd aanmerkelijk het gemiddelde vani
groei, lichaamsgewicht, kracht, activiteit en
algemeenen lichamelijkcn toestand zou ver»
hoogen.
Bovendien zouden de veelvuldig voorko.
mende beenderbreuken, die in bepaaldg
streken vooral in industrie-middelpunten
tot de sociale vraagstukken behooren,
voor een groot deel vermeden kunnen wor.
den door de verstrekking van melk en an.
dere „beschermende" voedingsmiddelen gq
durende het tijdperk van tien beendergroei,
d.w.z. gedurende den leerplichtigen leeftijd.
De feiten en cijfers, neergelegd in het rap.
port van de Volkenbondscommissie, spreken
ook voor de Nederlandsche vrouw en moe.
der een duidelijke taal, die in steeds bree.
der kring blijkt te worden verstaan.
Ook maatregelen buiten het huisgezin
om schoolvoeding, melkverstrekking op
school klinken ons Nederlanders niet
meer vreemd in de ooren. Laten we hopen,
dat niet enkel terwille van het school,
kind van thans, maar als gevolg daarvan
terwille van het algemeene gezondheidspeil
in komende jaren deze maatregelen zicli
hoe langer hoe meer mogen plaatsen in het!
brandpunt der belangstelling van hen, diei
in dezen tot handelen bevoegd zijn.
HILVERSUM H
Orkestconcerten.
VARA-Grootorkest
VARA
Haydn-kwartet VARA
VARA-orkest VARA
VARA-orkest VARA
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Godsdienstige Uitz.
Morgenwijding VPRO
Dansmuziek
De Ramblers VARA
Lezingen
Filmpraatje VARA
Literaire causerie
VARA
Uit Filmland VARA
Kerstfeestviering in 't
gezin VPRO
Orgelbespelingen
Orgelspel VARA
Orgelspel VARA
Sport,
Schaakles VARA
Diversen
Blokfluitenensemble
VARA
Westfriesche uitzen
ding VARA
Radio-tooneel met
muziek VARa
T3
bi
G
<D
có
■o
A
T3
O
O
a
10.20
2.15
5.00
10.15
8.03
10.00
8.00
4.05
8.15
12.00
10.05
11.30
10.00
3.30
2.00
5.40
6.30
7.30
6.00
11.05
3.15
3.05
7.00
8.45
HILVERSUM I
Orkest Concerten
KRO-orkest
Slawa-orkest KRO
KRO-orkest
KRO-orkest
Nieuwsberichten A.N.P.
Gramofoonmuziek
Lichte Muze
KRO-Melodisten
KRO-Melodisten'
Godsdienstige Uitz.
Godsdienstig halfuur
KRO
Overpeinzing KRO
Lezingen
Journalistiek Week
overzicht KRO
Katholieke RVU
Actueele Aetherflitsen
KRO
Declamatie KRO
Voor de jeugd
Jeugdhalfuur KRO
Kinderuur KRO
Voor katholieke pad
vinders KRO
Sport
Sportrevue KRO
•o
G
8.00
10.00
bJO
o
•O
•O
4.45
11.30
4 05
5.30
12.15
2.30
2.10
3.05
5.45
•3
fl
O
<1
8.45
10.00
10.50
8.00
10.30
6.45
8.30
9.35
11.13
8.10
6.20
7.15
7.35
9.45
10.35
