Duitschland
Hardnekkige
gevechten te
Pozuelo
meer handelbaar
De muiterij te
Sian Foe
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
SPANJE
De Hertog van
Windsor
Werkgevers accepteeren
arbitrage
Maatregelen tegen
desertie
Buitenlandsch
Overzicht
De toenemende nood in
Duitschland
Duitsch-Britsche ruil
handel
Amnestie voor
kleine vergrijpen
Brand in de „Groot-Noord-
Hollandsche"
Reisbureau WACO
De kerkstrijd in
Duitschland
7'#
1-
De Pers in Duitschland
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C.
WOENSDAG
23 DECEMBER 1936
64e JAARG. No. 7884
Met de Kerstdagen en Nieuwjaar
rijden wij naar Dusseldorp-Keulen»
Antwerpen - Brussel en Parijs!!
heldersche courant
DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
Succes der regeeringstroepen bij
Boadilla. Ontwijkend ant
woord van Franco.
De raad .van .verdediging yan Madrid
seintt
Na een doelraatigen tegenstand te hebben
geboden aan de hevige aanvallen der op
standelingen, die sedert 5 dagen ontketend
.werden, zijn de regeeringstroepen sinds 24
uur overgegaan tot krachtige tegenaanval
len in verschillende sectoren van het Madri-
leensch front en ten noord-westen .van de
hoofdstad.
Het succes der tegenaanvallen is overal
volledig geweest. In den sector Usera zijn
de laatste huizen van deze voorstad in han
den der regeeringstroepen gevallen. In Ca-
rabanchel was de strijd zeer zwaar. De
Phalangisten moesten echter het terrein
,van den strijd ontruimen na zware verliezen
te hebben geleden. In den- sector Humera
Pozuelo heroverden de regeeringstroepen
Boadilla del Monte, waarbij zij hun stellin
gen wisten te brengen voorbij de posities,
die zij bezetten op het oogenblik, waarop de
opstandelingen met hun aanvallen in dit
gebied begonnen. Zes gevechtswagens vielen
in handen der loyalen.
Bloedige worsteling om Pozuelo.
Reeds eenige dagen wordt in de omgeving
van Pozuelo verbitterd gevochten. Over den
uitslag van dit gevecht kan nog niets ge
zegd worden. Gisteren zijn bij een luchtge
vecht twee rechtsche toestellen neergescho
ten. Een toestel der regeeringsluchtmacht
werd eveneens getroffen, doch het kon nog
landen op het vliegveld Barajas.
Het antwoord van Franco op de
Fransch-Britsche voorstellen.
Het Britsche departement van buiten
landsche zaken heeft het antwoord van
Franco op het Fransch-Britsche bemidde
lingsvoorstel ontvangen door tüsschenkomst
van sir Henry Chilron, den Engelschen am
bassadeur in Spanje, die op het oogenblik
te Hendaye verblijf houdt. De nota is op 21
December gedateerd en resumeert een me-
dedeeling van de autoriteiten van Salaman-
ca van 19 December.
Generaal Franco betreurt, dat de Engel-
sche regeering geen begrip heeft „voor de
grootte der nationalistische Spaansche be
weging" en dat zij voortgaat betrekkingen
te onderhouden met „de roode horden en
anarchisten van Valencia".
Vervolgens stelt Franco een aantal vra
gen over het plan tot instellen van een con
trole op den invoer van wapenen en het
binnenkomen van vrijwilligers. Franco
vraagt:
1. tevoren de voornaamste toegangspun
ten in Spanje te definieeren en op te geven
of de Londensche commissie voornemens
is ook de secundaire toegangspunten te
controleeren,
2. of de agenten van de noninterventie-
commissie er toe zullen overgaan den bei
den partijen de voorraden wapenen en mu
nitie te ontnemen, die met het goud van de
Spaansche bank gekocht zijn.
3. Of de commissie voornemens is agen
ten te benoemen in Marseille, Bordeaux,
Perpignan, Bayonne en andere centra van
aanwerving en voorradenaankoop voor de
roode pseudoregeering".
Voorts doet de nota opmerken, dat de re
geering van Valencia onbekwaam is de orde
te handhaven in de gebieden, die onder haar
bestuur zijn en vraagt hoe onder deze om
standigheden die regeering de agenten yan
de commissie een doelmatige uitoefening
hunner functies kan waarborgen.
Tenslotte schrijft Franco, dat zijn regee
ring de gevraagde opheldering zal afwach
ten .teneinde de bestudeering van de voor
stellen, die haar zijn voorgelegd, voort te
zetten.
Blijft waarschijnlijk in Oostenrijk
wonen.
Naar de Weensche correspondent van de
N. R. Crt. meldt, heeft de hertog van Wind
sor het beheer van zijn vermogen opgedra
gen aan baron Eugenius Rothschild, wiens
gast hij thans is. De ex-koning ontvangt
eiken dag uit Oostenrijk en het buitenland
tal van geschenken, waaronder vaak heel
kostbare, die echter allemaal worden terug
gezonden. Men weet, dat de ex-koning zien
dezer dagen vijf minuten in allerlei poses
door de persfotografen heeft laten kieken.
Dit geschiedde op voorwaarde, dat de bui
tenlandsche pers van interviews zou afzien
en dat de Weensche bladen zich voorloopig
niet meer m. d. ex-koning zouden bemoeien.
Dientengevolge hebben de journalisten En-
zesfeld weer verlaten, zeer tot spijt van de
bevolking, die in deze dagen meer geld heeft
verdiend dan anders in vijf jaar tijds.
Men zegt, dat de ex-koning voornemens
is, zich blijvend in Oostenrijk te vestigen en
dat hij verschillende Engelsche vrienden
heeft uitgenoodigd hem hier te komen be
doeken.
BESPREKINGEN OVER EEN
NIEUW LOCARNO.
Een United Press-telegram uit Lon
den meldt, dat in diplomatieke krin
gen aldaar het verrassende bericht
werd vernomen, dat Duitschland zijn
onbuigzame oppositie tegen het
Fransch—Russisch pact heelt opge
geven en aan Engeland heeft te ken
nen gegeven, dat Hitier eventueel
bereid is, over een nieuw Locarno-
verdrag te onderhandelen, op voor
waarde, dat het Fransch—Russisch
verdrag een aanvullende clausule zal
krijgen.
VON RIBBENTROP.
Naar verluidt heeft von Ribbentrop tijdens
de Vrijdag en Zaterdag j.1. op het Foreign
Office gehouden besprekingen, Eden dit
nieuwe standpunt van Duitschland uiteen
gezet. De gezant, die Zondag te Berlijn is
gearriveerd, zou intusschen aan Hitier ver
slag hebben uitgebracht over deze besprekin
gen.
Naar uit betrouwbare bron wordt verno
men, zou het Duitsche voorstel wederkeerig
gewapenden bijstand omvatten, op voorwaar
de, dat het FranschRussisch pact alleen in
werking treedt of toegepast wordt, nadat een
„daartoe geschikt medium" vastgesteld heeft,
wie in het betreffende geval de aanvaller
is.
Aangenomen wordt, dat Eden intusschen
de Sovjet-Russische regeering door haar ge
zant Maisky hiervan in kennis heeft gesteld.
Maisky had Maandag gedurende een half
uur een onderhoud achter gesloten deuren
met Eden.
Het Duitsche voorstel zou ook reeds ter
kennis van de Fransche regeering gebracht
zijn.
Het heet, dat Eden met nadruk erop ge
wezen heeft, dat een FranschRussische in
stemming met het opnemen van preciesere
bepalingen over de definitie van den aanval
ler in het verdrag de hindernissen zou ver
wijderen, die op het oogenblik den weg naar
onderhandelingen over een nieuw Locarno
blokkeeren.
Fransche industriëelen willen
de wanordelijke elementen ont
slaan.
In antwoord op het telegram van Blum
aan de arbeiders- en werkgeversvertegen
woordigers in de Rijsselsche metaalindustrie
heeft de delegatie van werkgevers den pre
fect van het departement van het Noorden
doen weten, dat het haar onmogelijk is te
verschijnen voor den ministerpresident aan
gezien er geen ontwikkeling is gekomen in
den toestand. Er bestaat nog steeds bezet
ting van fabrieken en onmogelijkheid voor
de industrieclen gebruik te maken van hun
lokalen. De industrieelen zullen aan den op
roep van Blum gevolg geven na de hervat
ting van het werk met inbegrip van indi-
vidueele weder-in-dienstneming volgens
behoefte met uitsluiting van de wanordelijke
elementen.
De delegatie dor arbeiders zal vanavond
in hotel Matignon ontvangen worden.
Werkgevers toch bij Blum.
De voorzitter van den ministerraad heeft
een delegatie van de werkgevers ontvangen.
Na afloop dezer bijeenkomst heeft deze laat
ste aan persvertegenwoordigers een uiteen
zetting gegeven van de omstandigheden,
waaronder de arbeid in de metaal-industrie
word .gestaakt zonder voorafgaande waar-
Onderhandelaars aangekomen.
Er is gisteren en vannacht weinig veran
dering in de situatie gekomen. De militaire
operaties staan stop en het woord is thans
aan de onderhandelaars.
De echtgenoote en de zwager van Tsjang
Kai sjek alsmede de bekende generaal Jen
Sji sjan zijn te Sian Foe aangekomen ten
einde pogingen te doen de vrij latUig van
China's dictator te verkrijgen.
Wang Tsjing Wei naar China.
Voor zijn vertrek heeft Wang Tsjing Wei
de oud-minister president van China mach
tiging gegeven tot publicatie van de vol
gende verklaring:
Gedurende de laatste jaren heeft China
gestreden tegen moeilijkheden van binnen-
landschen aard en van buitenlandsche agres
sie, teneinde eigen huis in orde te brengen
en eenheid van doelstelling tot stand te
brengen ter voorbereiding van de uiterste
opoffering in de verdediging van de natio
nale onafhankelijkheid. Dit is ten zeerste
afhankelijk van de leiding van Tsjang Kai
sjek. Daarom moeten wij ons best doen om
zijn invrijheidstelling te verzekeren. Bij
mijn terugkeer naar mijn land zal ik mijn
pogingen vereenigen met die van mijn col
lega's en kameraden om China te leiden
door de tegenwoordige crisis heen.
Duitsche dienstplichtigen moe
ten voor verblijf in buitenland
vergunning van de militaire
autoriteiten hebben.
De rijksminister van binnenlandsche za
ken, Frick, heeft bepaald, dat geen dienst
plichtig Duitscher een paspoort voor het
buitenland kan krijgen zonder vergunning
van de militaire autoriteiten van zijn
woonplaats.
De nieuwe maatregelen inzake het ver-
leenen van passen aan dienstplichtigen zijn
van toepassing op Duitschers van 18 tot 15
jaar en in OostPruisen van 18 tot 55 jaar.
Voor de nog niet dienstplichtigen treden
deze voorschriften in werking op 1 Januari
van het jaar waarin zij 18 jaar worden en
in geen geval kunnen jeugdige Duitschers
een pas krijgen, welke langer geldig is dan
tot 31 December van het jaar, waarin zij 17
jaar worden.
Dr. FRICK.
Zij die verdacht worden te willen deser-
teeren zullen geen identiteitsbewijzen voor
grensverkeer kunnen krijgen.
Duitschers, die voor sport naar het bui
tenland gaan, zullen een pas krijgen op
een bewijs van hun sportvereeniging.
schuwing en onder inbreuk van het collectief
contract.
Zij wees in het bijzonder op de gedaalde
productie in de weken die aan de staking
vooraf gingen. Bovendien achtten de inge
nieurs en meesterknechts het onmogelijk on
der indisciplinaire omstandigheden den goe
den gang van hun werk te verzekeren.
De delegatie verklaarde verder de
door den voorzitter van den mi
nisterraad voorgestelde arbitrage te
hebben aanvaard, daar zij voor zijn
argumenten met betrekking tot de
nationale verdediging moesten zwich
ten. Bovendien, zoo zeiden zij verder,
kunnen de werklieden den patroons
het recht niet betwisten als medewer
kers diegenen te kiezen,, welke zij
daartoe geschikt achten. Het gaat er
in dit geval om, in de fabrieken een
onmisbaar minimum aan orde en
tucht te handhaven of afstand te
doen van de exploitatie. Daarom kun
nen de patroons geen arbitrage toe
staan met betrekking tot ontslag
kwesties.
De secretaris van het vakverbond van het
Noorden, Dumoulin, heeft aan de pers ver
klaard, dat de werklieden den arbeid wilden
hervatten, doch geen enkel ontslag zullen
aanvaarden. Wel stemmen zij er in toe de
dossiers van enkele stakers aan arbitrage
van den president van het hof van cassatie
te onderwerpen-.
DUITSCHLAND WIL NIET TERUG
OP DEN INGESLAGEN WEG, HOE
WEL DE ZORG VOOR DE TOE
KOMST STEEDS MEER DRUKT.
We hebben in ons overzicht van Maandag
hetzelfde onderwerp aangesneden en dat we
er vandaag op terugkomen is omdat het
gebeuren bij onze Oosterburen van zoo ern-
stigen aard is, niet alleen voor Duitschland
doch voor geheel Europa. Het is niet zóó,
dat het eene volk volkomen geisoleerd van
het andere kan leven, dat wat er in het
eene land gebeurt, het andere onverschillig
kan laten. We zijn tenslotte op elkander aan.
gewezen en de®vloek van onzen tijd is dat
men dat zoo weinig meer verstaat, dat men
meent het buiten elkaar te kunnen redden.
En dat wreekt zich.
De Times wijdt een ernstig artikel aan den
toestand in Duitschland. De Berlijnsche cor
respondent spreekt van diepe bezorgdheid
omtrent de stemming die in de hoogste krin
gen van de nationaal-socialistische partij
heerscht. En de Nw. Rott. Crt. zegt in een
beschouwing dat er iets is in den toestaud
in Duitschland, dat te vergelijken is met de
omstandigheden van den oorlog. Het hévigste
verwijt, zegt het blad, dat na 1918 het Duit
sche volk zijn vorig bewind maakte, was het
verwijt van gebrek aan oprechtheid. Men
hield de moeilijkheden steeds verborgen, tot
zij niet meer te verbergen waren. Wat de
Duitscher vooral noodig heeft is de geeste
lijke voorbereiding op ontberingen. Onvoor
bereid er tegenover gesteld is hij, met zijn
neiging tot mopperen, niet sterk. Geestelijk
voorbereid echter is hij bereid, ontberingen
te verdragen, tegen ieder ander volk op. Deze
kracht heeft een vroeger bewind miskend,
het tegenwoordig bewind miskent die niet.
Het waarschuwt bijtijds dat moeilijke dagen
op komst zijn.
De buitenwereld zal de schuldige zijn, zij
draagt ook, door Versailles, belangrijke ver
antwoordelijkheid. Natuurlijk is het Versail
les niet alleen. Er zijn zware verantwoorde
lijkheden van vroeger en van later datum.
Maar Hitier heeft het reeds in Mein Kampf
opgemerkt: Men bereikt het volk slechts met
zijn propaganda, als men het over één punt
tegelijk heeft. En Versailles is een toover-
woord.
Maar tenslotte kan toch de beste propa
ganda niet duurzaam de werkelijkheid ver
buigen. Ellende spreekt het laatste woord.
De dreigende nood moet worden afgewend,
willen er geen groote ongelukken gebeuren.
Daarmede heeft 't regime rekening te hou
den.
Nu is de tegenstelling tusschen dr.
Schacht en de Engelsche opvattnig,
welke de Times vertegenwoordigt,
deze: dr. Schacht wil, dat Duitsch
land onvoorwaardelijk geholpen wordt,
ook als het op den ingeslagen weg
van nationalisme en wapening voort
gaat. De Times betoogt in weinige,
maar opmerkelijke woorden, dat
Engeland juist dit niet wil, gelijk
Eden reeds heeft gezegd. Hier kristal
liseert zich de kwestie van 't regime.
Het blad maakt zich geen illusies.
Dr. Schacht waarschijnlijk ook niet.
Het is de kern van de kwestie. Zij
stemt bedenkelijk.
Regeeringen zijn op de hoogte
gehouden.
Londen. Belanghebbende financieele
kringen verklaren, dat de Duitsche en En
gelsche regeeringen op de hoogte gehouden
zijn van de onderhandelingen, die tot re
sultaat gehad hebben het in het leven roe
pen van twee maatschappijen voor den
ruilhandel tusschen Duitschland en de
Britsche dominions en koloniën. Duitsch
land heeft te Berlijn een speciaal departe
ment ingericht voor de centralisatie van
deze zaken. Van Engelschen kant doet men
verstaan, dat de Bank of England en de
autoriteiteiten zich hebben uitgesproken
ten gunste van deze maatregel.
Ter gelegenheid van het vorste
lijk huwelijk.
De parlementaire redacteur van het Hsb.
weet mede te deelen, dat gezien het feit, dat
zoowel ter gelegenheid van het huwelijk
van Koningin Wilhelmina als bij het 25-
jarig regeeringsjubileum van Hare Majesteit
een amnestie werd verleend, men het in
Haagsche politieke kringen vrijwel zeker
acht, dat ook thans naar aanleiding van het
vorstelijk huwelijk een amnestie zal worden
verleend.
De amnestie zou zich slechts uitstrekken
tot kleine overtredingen.
Een beroemd patriciërshuis op
de Heerengracht bedreigd.
Een agent van politie, ontdekte vanmor
gen even voor zes uur vlammen op het dak
van de verzekerinsmaatschappij „de Groot-
Noordhollandsche van 1845", welke geves
tigd is in perceel Heerengracht 180/ te Am
sterdam, het beroemde patriciërshuis, waar
vroeger de familie van Brienen van den
Grooten Lindt heeft gewoond.
De brand bleek te zijn uitgebroken in de
ruimte tusschen de dakbedekking en het
daaronder liggende rieten plafond. Hij woed
de over de geheele oppervlakte van het
huis.
Aanvankelijk liet de brand zich ernstig
aanzien, doch de brandweer slaagde er vrij
spoedig in uitbreiding te voorkomen.
Daar de brandende ruimte moeilijk te be
reiken was, duurde het geruimen tijd aleer
de brand geheel was gebluscht.
Er waren twee motorspuiten en de ladder
wagen aanwezig. De oorzaak kon nog niet
worden vastgesteld, maar men denkt aan
kortsluiting. Het pand is verzekerd.
Vraagt inlichtingen aan ons kantoor Kanaal-
weg 137, telefoon 773, Den Helden
Pauselijke nutius Mgr. Orsenigo
brengt zijn bezwaren naar voren,,
De pauselijke nuntius, mgr. Orsenigo,
heeft bij zijn laatste onderhoud met den
minister van buitenlandsche zaken, Von
Neurath, gelegenheid gehad, alle vraagstuk
ken, die de Roomsch-Katholieke kerk in
Duitschland aangaan, te bespreken. Hii
heeft energiek geprotesteerd tegen een rede,
die eenige weken geleden te Keulen is ge
houden door Streicher, den leider van het
nationaal-socialistische district Neurenberg,
ff" WÊÊÊÊÊ
-
V V
MGR. ORSENIGO.
Streicher had in die rede heftige aanvallen
op de Roomsch-Katholieke kringen in
Duitschland gedaan en beschuldigingen aan
het adres van het episcopaat geuit, die pro
testen van den kardinaal-aartsbisschop van
Keulen en de bisschoppen van de Kerkpro
vincie uitlokken. Oseriigo heeft verder op
heldering gevraagd ten aanzien van de op
voeding der Katholieke jeugd en het school
onderwijs.
Berliner Tageblatt onder nat.-
soc. leiding, evenals Frankfuer-
ter Zeitung.
De hoofdredacteur van het Berliner Tage
blatt, Paul Scheffer, zal binnenkort uit de
leiding van dit blad vertrekken en de
functie van correspondent waarschijnlijk te
Washington, aanvaarden.
Zijn opvolger is nog niet bekend, doch men
meent, dat dit een journalist van de firma
Scherl zal zijn. In de directie van de uit
geverij van het Berliner Tageblatt bevindt
zich reeds een belangrijk lid van de Nat.-
Soc. partij, dr. Luwig Jahnke, voormalig
adjunct-perschef van de rijksregeering. Het
blad zelf wordt gecontroleerd door de Dresd-
ner bank, die tegenstander is van staatson
dernemingen. Ook de reorganisatie van de
Frankfurter Zeitung zal binnenkort haarbe
slag krijgen. De hoofdredacteur, Rudolf Kir-
cher, zal gehandhaafd blijven tenminste als
chef voor de buitenlandsche politiek van het
blad. Daarentegen is het ministerie van
propaganda vastbesloten dit blad te doen
controleeren door een nat. soc. persoonlijk
heid.