Anna Paulowna in 1936
Jaaroverzicht
Binnenland 1936
Het geluksvavken voor de nieuwjaarsdisch
Geen verdere Inzinking. Levens
peil nn al twee jaar constant.
Bollenteelt gaat vooruit
Wat vorig Jaar nog met eenige schroom
moest worden geuit kan nu met meer vrij
moedigheid worden vastgesteld: in Anna-
Pauloiwna hebben we het dieptepunt achter
den rug en 1936 was het tweede achtereen
volgende jaar van een nieuwen toestand met
gewijzigde verhoudingen in ons bestaan Elk
heeft voor zich nu nog uit te maken of hij
op dit nieuwe peil de touwtjes aaneen kan
knoopen. Wie dit reeds gelukt is zal op dit
uur van herdenken en terugzien moeten
toegeven dat zijn bestaansmogelijkheid niet
opnieuw op losse schroeven is komen te
staan.
Nu we In Anna Paulowna zoover zijn ge
komen gaan we ons langzamerhand ook
weer wat meer interesseeren voor datgene,
wat 'n tijdlang in de knel heeft gezeten: het
geestelijk en gemeenschapsleven. Treffend
is wel de groote plaats dié de viering van
de vorstelijke huwelijksvoltrekking in de
belangstelling onzer Polderbewoners in
neemt. Nu is daarvoor echter ook 'n andere
reden.' We weten allen dat de Poldersche
burgerlijke gemeenschap een verzameling is
van zeer verschillend geaarde bevolkingsdee-
len, die nog in het geheel niet in elkaar zijn
versmolten, ja, zelfs een geheel van elkaar
gescheiden leven leiden. In het gewone le
ven komen die verschillende groepen weinig
of niet met elkaar in contact: de vrijzinnigen
beheerschen het neutrale gemeenschapsleven,
de roomschen uiten zich in eigen kring en
de reformeerden en orthodox-hervormden
ook. De gemeenteraad is de eenige plaats,
waar allen te zamen komen. Daar wordt dan
dikwijls blijk gegeven van groote verschei
denheid van opvatting. Maar tenslotte komt
de gemeenteraad niet zoo vaak samen en de
zaken die haar ter beoordeeling staan, zijn
niet de groote levensvragen. De strijd om
den voorrang is daar dus nog niet aan de
orde gekomen en indien dan wel terloops
behandeld, niet tot een strijd met volledige
geestelijke wapenuitrusting geworden.
Die strijd is nu ingetreden en woedt ter-
Wijl wij dit schrijven in volle kracht. Anna
Paulowna moest als één geheel feest gaan
vieren en te verwachten was dat er strijd zou
ontstaan over de wijze waarop dat zou moe
iten ^geschieden.
De gedenkwaardige vergadering in „Veer
burg" op Maandag 14 December is een his
torische geworden. Het vrijzinnige oude be
volkingsdeel dat zich al geheel scheen te
hebben prijsgegeven aan de beslissende in
vloed van de kerkelijke verbondenheden van
de Zuidelijke kolonisten, heeft daar een zeer
krachtige houding aangenomen en er de
eerbiediging van haar levensopvattingen en
de waardeering van haar oordeel afgedwon
gen.
Die veertiende December zal een heel be
langrijke datum blijven in des Polder's his
torie.
Gemeenschapsleven.
De onderlinge vreemdheid en verdeeldheid
is er intusschen oorzaak van dat we ons niet
mogen verheugen in een burgerzin zooals
we die elders met eenige jalouzie opmerken.
Er is hier maar heel weinig op al-Polderschen
grondslag gevestigd. Bijna geen vereeniging
wortelt in het geheel van 5800 inwoners.
Alles in aan beperkte kringen gebonden.
Gelukkig wordt binnen die kringen nog wel
gevoeld dat men bij brood alleen niet kan
leven. We denken hier aan het prachtige
werk van Pastoor van der Eem, die vooral
zijn jonge parochianen tot vereenigingsleven
inspireert.
Een nieuwe vereeniging rees op n.1 „The
Heic-boijs", welke zich toelegt op het spelen
yan amusementsmuziek.
De bestaande hengelclub kreeg een col
lega. De nutsvereeniging te Breezand is
ontlanden.
Ten aanzien van hun optreden in het
openbaar op uitvoeringen regelen de meeste
vereenigingen hun datums onderling n.1.
door middel van den bond van plaatselijke
vereenigingen, hetgeen goede vruchten heeft
afgeworpen.
Hoogtepunt uit het vereenigingsleven was
wel de tooneelwedstrijd van „Armenio",
waarvan de uitslag tweede Paaschdag be
kend werd gemaakt.
Voetbalclubs en gymnastiekverenigingen
marcheeren goed. De Chr. v. v. „ADO" kon
het niet bolwerken en ging ter ziele.
Het zwembad had een slechte zomer door
het ongunstige weer in Juli. De zwemkam-
pioenschappen van Noordelijk Noord-Hol
land, die de Zwemclub „O.V." organiseerde
troffen best weer en een massa toeschouwers.
Het Witte Kruis, afd. Anna Paulowna be
stond 20 Augustus 40 jaar. Door diverse om
standigheden is dit niet feestelijk gevierd.
De kermis trof uitstekend weer en werd
buitengewoon druk bezocht. Er stonden vele
kramen en spullen. Er is vroolijk feest ge
vierd. Ordeverstoringen komen niet meer
voor. De kermis-harddravêrij trof het slecht;
het was de eenige middag van de drie dagen
dat het regende.
Kerkelijk leven.
Van de Ned. 'Herv. Gemeente (kerkge
bouw Kleinesluis) is geen bijzonders te
melden. De Herv. Evangelisatie (van den
heer Boon) te Breezand nam dezer dagen
een nieuw kerkgebouw in gebruik, welke
gebeurtenis met een officieele plechtigheid
gepaard ging.
De voorganger van de Geref. Kerk aan de
Geldersche huisjes, eandidaat Jansen, is
ziek geworden en wordt nu tijdelijk ver
vangen door den heer Verhave die inmid
dels een beroep naar elders heeft ontvan
gen.
De R.K. Parochie Breezand beleefde geen
bijzondere gebeurtenissen. De Parochie
Anna Paulowna aan de Spoorbuurt echter
wel. Daar heeft allereerst het luisterrijke
jubileumfeest plaats gevonden ter eere van
het 25-jarig priesterschap van den ook bij
andersdenkenden gezienen Pastoor Van
der Eem.
De heer Smits was 25 jaar kerkmeester
en. ontving bij die gelegenheid een zeer zeld
zaam verleende onderscheiding Pro Ecclesia
et Pontifice (voor Kerk en Paus). In het na
jaar hebben enkele zusters hun intrede ge
daan in een huis nabii de kerk. Zij zijn
afkomstig uit Frankrijk, behoorcn tot de
orde van den Allerheiligsten Heiland en
houden zich bezig met wijkverpleging,
kraamverzorging, bewaarschoolonderwijs en
naaionderricht.
Gemeente.
Het bestuur der gemeente heeft geen wij
ziging ondergaan, evenmin als het admini
stratief personeel. De burgemeester is eeni-
gen tijd met ziekteverlof geweest. Wethou
der Keuris heeft in dien tijd het burgemees
terschap waargenomen.
Er is nog een oogenblik kans geweest dat
de eerste ambtenaar en ontvanger, de heer
Baken, tot burgemeester-secretaris van Cal-
lantsoog zou worden benoemd.
Ieder had hem dat gegund, maar elkeen
die niet geheel buiten gemeentezaken staat,
wist hoe moeilijk het geweest zou zijn de
zen zeer ambitieuzen ambtenaar te vervan
gen.
De heer de Vries nam afscheid als hoofd
der openbare school in Breezand. De heer
Van Dijk, voordien hoofd van de lagere
school in den Oostpolder volgde hem op. In
afwachting van een beslissing van den ge
meenteraad is de heer Zaadnoordijk belast
met de waarneming van het hoofdschap
van school III.
Aan de O. L. school te Kleinesluis vonden
twee veranderingen plaats. De heer 't Hart,
hoofd, werd in Hilversum benoemd. De
raad, die ontheffing kreeg van de verplich
ting om 'n wachtgelder te benoemen, stelde
in diens plaats aan den heer C. J. Mol Jr.
te Den Helder.
Mej. Ter Bruggen, onderwijzeres, aan
vaardde een benoeming te Beverwijk. Zij
werd opgevolgd door mej. A. Kater te St.
Het landbouwonderwijs is weer begonnen,
nadat het enkele jaren niet was gehouden.
De bevolking is iets toegenomen. Bedroeg
deze op 1 Jan. 1936 5802 zielen, bij de jaars
wisseling zal deze plus minus 5|j37 bedra
gen, waarmede de teruggang ov?r 1935 ge
heel zal zijn ingehaald.
Het aantal bouwvergunningen, dat afge
geven werd, bedroeg 46. Vergelijking met
voorgaande jaren toont het volgend beeld:
1930: 122 - 1931: 75 1932 37 1933 44
1934 36 1935: 41 1936 46.
Deze bouwvergunningen betroffen over
1936: 16 schuren, 1 dubbel woon- en winkel
huis, 13 woonhuizen, 2 dubbele woonhuizen,
10 aan- en verbouwingen, 2 garage's 1
schoollokaal (R.K. school Breezand) en 1
kerkgebouw (Evangelisatie Breezand).
Voorschotten ingevolge de landarbeiders-
wet werden in twee gevallen verleend. Zij
dienden echter om reeds vroeger met dit
voorschot gebouwde huizen over te nemen.
Het aantal voorschotten toont over de laat
ste jaren het volgende beeld:
1930: 16 1931: 9 1932 3 1933 5
1934 5 1935: 0 1936 2.
Wanneer de opbrengst der vermakelijk
heidsbelasting een graadmeter is voor de
welstand der bevolking, dan zou men moe
ten concludeeren, dat er dit jaar geen voor
uitgang is geweest. De opbrengst was n.1.
plus minus f1340.—. Vergelijking geeft het
volgende:
1930: f2796.—; 1931: f2612.—; 1932: f2034.—;
1933: f1596.—; 1934: f1350.—; 1935: f 1487.—;
1936: f1340.—.—
Men overwege echter, dat de toegangs
prijzen steeds lager geworden zijn.
Polder.
De heer C. Tijsen, heemraad, ïs in Februari
overleden en opgevolgd door den heer G. J.
Lovink, burgemeester van deze gemeente.
De heer C. D. Rezelman is den heer Tijsen
als waarn. dijkgraaf opgevolgd.
Bij de dezen zomer gehouden verkiezin
gen zijn de hoofdingelanden V. Kaan en
P. J. Zoete herbenoemd. De vacante hoofd
ingelandszetel van G. J. Lovink is door H.
Wilms ingenomen. In de vacature-Lange-
laan, die wegens ziekte heeft bedankt, is de
heer P. Schilderman Cz. benoemd.
Bij K. B. werd de heer C. Wijdenes Spaans
benoemd tot dijkgraaf tot het jaar waarin
hij 70 jaar wordt. Met dezelfde bepaling
bekrachtigde een K. B. de benoeming van
den heer C. Geerligs Sr. tot heemraad.
In Mei is de eerste van de Drie-bruggen
onder aannemershanden gekomen, afge
broken en geheel van beton opgetrokken.
De beide andere bruggen zullen eenzelfde
vernieuwing ondergaan. Het bekende „eer
ste bruggetje" is ook vernieuwd en zal bin
nenkort in gebruik worden genomen.
Verder is de polder zeer werkzaam op het
gebied van wegen verbetering, stofvrij-ma
ken en verharden, dat reeds op zulk een
schaal is toegepast, dat ons Poldersche
wegennet al in een zeer goeden staat ver
keert.
De machinist van de beide watergemalen,
de heer Van Rijn, is dit jaar overleden. Een
deel van zijn werkzaamheden is onlangs
toegevoegd aan die van den Polder-opzich
ter, den heer Taillie.
De polderlasten bedroegen dit jaar nog
27 gld. per H.A., maar zullen het komende
jaar met 1 gld. per H.A. worden verlaagd.
Verkeer.
Spoorwegen. Wat personenvervoer be
treft, heeft 1936 geen verandering ten goede
of ten kwade met 1935 laten zien. Het goe
derenvervoer aan het Station Anna Paulow
na is toegenomen. Voornamelijk door zeer
groot haringvervoer, dat met auto's van
Wieringen wordt aangebracht.
Met ingang van 1 Jan. 1936 is de heer
K. Verver, chef van het station geworden,
in plaats van den heer Brugman.
Het autobusbedrijf „Atbonta", directie Naas
tepad, deelt ons mede, dat het vervoer op
de dienstlijnen (Helder—Anna Paulowna—
Wieringen en Kolhorn) constant bleef. Aan
de daling over 1935 is een eind gekomen
Het gezelschappenvervoer nam toe. Door
verdere rationalisatie wist men het bedrijf
en het materiaal op peil te houden, niette
genstaande de opnieuw verhoogde benzine
belasting.
Bestaansbronnen. Akkerbouw
In de toestand van den akkerbouw is
weinig verandering gekomen. Evenals in
1935 gaf hij zijn beoefenaars gelegenheid tot
het voeren van een sober bestaan, zonder
mogelijkheden tot overhouden.
De oogst is wat tarwe betreft niet zoo
goed geweest als in 1935. Er was in Juli
de groeitijd, te weinig zon. De oogsttijd
was zeer mooi. maar de opbrengst bleef
door een en and«r toch 15 A 20 procent nn
der die van 1935. Door een gewijzigde prijs
schaal, kwam de prijs van 10 gld. op f9.50
per 100 Kg.
De opbrengst en de kwaliteit van de
gerst waren ongeveer gelijk aan die van
1935. Gemiddelde opbrengst was f 8.50.
Suikerbieten waren evenmin rooskleurig
als in 1935.
De consumptie-aardappelen brachten even
als in 1935 weinig op. Op het gebied van
de pootaardappelen moet onderscheid ge
maakt worden tusschen de enkele bedrijven
die door hun naam en de kwaliteit van
hun product exportkansen hebben (zooals
P. J. Waiboer) en die welke aan het bin
nenland leveren. De export-pooters uit An
na Paulowna staan zoo hoog aangeschre
ven, dat hun opbrengst zeer behoorlijk is.
Die welke voor het binnenland bestemd zijn
houden nauw verband met den prijs van
consumptie-aardappelen en waren daardoor
matig in prijs.
Veeteelt.
Van de weinige uitsluitende vee-bedrijven
zijn er enkele z.g.n. „weiders" die door koop
manschap en veekennis tot een loonende
exploitatie kunnen komen. Het meerendeel
levert echter in hoofdzaak melk aan de
fabrieken. Deze tak van bedrijven gaat het
nog steeds bitter slecht en de verhooging
der voederprijzen ten gevolge van de deva
luatie. heeft de bestaansmogelijkheden nog
verder beperkt.
Bollenteelt.
De klanken uit Breezand zijn nogal opti
mistisch. Was men over 1935 al niet onte-
verden, over 1936 was men zelfs eeniger-
mate voldaan en voor de volgende jaren ziet
men hoopvolle perspectieven.
Er is in Breezand in 1936 heel wat meer
aan bollen geplant dan in het jaar er voor.
De oogst van 1935 was over de geheele linie
goed. Van 1936 valt het volgende te vermel
den.
Narcissen: goed tot best.
Vroege tulpen: matig.
Late- en Darwintulpen: goed tot best
Hyacinthen: best.
Gele crocussen: goed.
Irissen: slecht tot matig.
Gladiolen: matig tot goed.
Omtrent de prijzen kan gezegd worden dat
de bij de vorige jaarswisseling uitgesproken
goede verwachtingen zijn bewaarheid.
Narcissen: gewoon (d.w.z. minimum prij
zen).
Vroege tulpen: Enkele soorten, beduidend
duurder dan min. prijzen.
Late- en Darwintulpen: vele soorten boven
minimumprijzen.
Hyacinthen: roode en witte oploopende
prijzen.
Crocussen: zeer slecht.
Irissen: hooge prijzen door misgewas.
Voor 1937 heeft men goede verwachtingen.
De door de Sierteeltcentrale voorgestelde
min. prijzen (welke zeer waarschijnlijk of
ficieel zullen worden) zijn hoopvol.
De bestuursverandering van de veiling-
omzetting van Coöperatie in een N.V., kreeg
in Juni zijn beslag.
Er werd voor 100.000 gld. verveild (v. f.
96000 gld.).
De toestand van de bollenteelt is daarom
van zoo groot belang voor de gemeente, om
dat deze teelt zooveel arbeid vraagt. De drie
grootste bedrijven (Bergman, Homan en Van
Oosten, A. v. d. Berg Gz.) verloonen onge
veer een ton per jaar op een gezamenlijke
oppervlakte van ongeveer 130 HA.
De Nederlandsche export bedroeg over '36
even meer dan 20 millioen gulden. Bij een-
zelfde gewicht als over 1935 beteekent dit
een kleine verbetering in opbrengst
Arbeidsvraagstuk.
We mogen dan nog lang niet voldaan
zijn over den toestand op de arbeidsmarkt,
voor ontevredenheid is geen plaats. We gaan
blijkbaar iets vooruit. Was voor 1935 een uit
gave aan werkloozensteun noodig van f 98000
voor dit jaar kon met een bedrag van f 72000
worden volstaan en hierbij is dan nog rond
f8500, die van Januari tot Mei aan toeslag
is uitbetaald gedurende de werking van de
per 1 Mei afgeschafte 50-procent-regeling.
Een onaangename herinnering uit het voor
jaar staat ons nog voor de geest: de staking
in werkverschaffing, die uit de Wieringer-
meer naar hier overwoei. De omvang was
ten onzent echter maar gering en met een
paar spannende dagen was het leed geleden.
De werkloosheid was ten naaste bij gelijk
aan die van 1935. Het zomer minimum was
25, het wintermaximum 474, welke cijfers
beslist gunstiger zijn dan die van 1933 en
1934.
In de zomermaanden zijn alle bruikl^are
arbeidskrachten thans aan den slag gewéést,
evenals in 1935.
Het arbeidsloon is zich in opwaartsche lijn
blijven bewegen. Het was dit jaar ongeveer
3 gld. per dag, in de bollenbedrijven zelfs
iets meer, daar het daar vastgelegd is op 19
gld. per week in den zomer en 18 gld. per
week in den winter.
In den Oostpolder wordt nog heel wat ge.
bruik gemaakt van tijdelijke hulp van Zeeu
wen, hoewel reeds minder dan vorige jaren.
Het overschot van arbeidskrachten uit den
Westpolder kan daar wellicht op iets groo*
tere schaal worden gebruikt.
Middenstand,
De beide Middenstandsvereenigingen heb«
ben met groot succes een attractie georgani
seerd door uitgifte van bonnen welke recht
gaven geluk te beproeven op de Ballero-
tafel. Dit geschiedde in de week voor Sint
Nicolaas en het staat vast dat een belangrijk
deel der inkoopen, welke anders elders zou
den zijn gedaan, nu in de gemeente zijn ge
bleven. De belangstelling voor de gooi-avon-
den was groot en op den laatsten avond zelfs
enorm.
Slechts enkele middenstanders deden mee
aan de landelijke Mica-actie in October, daar
dit tijdstip niet gunstig werd geacht in ver
band met de kort er op volgende Ballero-
at tractie.
De middenstand heeft zich in 1936 zoo goed
als over de geheele lijn weten te handhaven.
JANUARL
Te Rotterdam wordt de kiel van de „Prin-
sendam" gelegd.
Landdag van de N.S.B. te Semarang.
De Eerste Kamer keurt het wetsontwerp
tot beteugeling van cumulatie goed.
De Staat der Nederlanden besluit een
nieuwe leening uit te geven ten bedrage
van 104 millioen gulden.
De onderwijsman J. Stamperius overlijdt.
Er wordt een staatscommissie benoemd
in verband met eventueele partieele herzie
ning van de grondwet.
FEBRUARI.
Aan de Sokbonne te Parijs wordt een leer
stoel gesticht in de Nederlandsche letteren
en beschavingsgeschiedenis. Benoemd tot
hoogleeraar op uitnoodiging van de Fran-
sche regeering: dr. J. L. Walch.
De Tweede Kamer aanvaardt een wets
ontwerp tot instelling van een defensiefonds.
Te Rotterdam wordt een permanente lucht
vaarttentoonstelling geopend.
MAART.
De minister van landbouw besluit tot
extra steun aan de tuinders.
Wieringerwerf als derde woonkern in de
Wieringermeer opengesteld.
De Nederlandsche Roode Kruisambulance
bereikt Ethiopië.
Aan Mgr. j. H. G. Jansen wordt eervol
ontslag als aartsbisschop van Utrecht ver
leend.
In verband met de Europeesche spannin
gen wordt het groot verlof van de tweede
ploeg van de lichting 1935 (infanterie cn
wielrijders) uitgesteld.
Er wordt beslist, dat de wereldjamboree
der padvinders in 1937 te Bloemendaal—
Vogelenzang zal worden gehouden.
Overeenstemming wordt bereikt aangaan,
de de ponsionneering van Spoorwegpersoneel
De Eerste Kamer aanvaardt het wetsont
werp tot instelling van een defensiefonds.
APRIL.
Dr. J. W. Meyer Ranneft vraagt ontslag
als vice-president van de Raad van Indië.
Opening van het telexnet van het Alge
meen Nederlandsch Persbureau.
Aan B. W. Th. van Slobbe wordt eervol
ontslag verleend als gouverneur van Cura
cao. In ziin plaats wordt benoemd G. ,T. J.
Wouters.
Te Soerabaja beeft het 17de congres van
het Indo-Europeesch Verbond plaats.
Z. Exc. Jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de Bee-
renbrouck overlijdt.
De socialist en financieele expert dr. F. M.
Wibaut overlijdt.
MEI.
De minister van binnenlandsche zaken
stelt een televisiecommissie in.
Sir Henry Deterding schenkt een aantal
kostbare schilderijen aan Nederlandsche
musea.
Tot voorzitter van de Tweede Kamer
wordt benoemd als opvolger van den heer
Ruys de Beerenbrouck, prof. mr. P. J. M.
Aalberse.
De oud-aartsbisschop van Utrecht, Z. H.
Exc. mgr. J. H. G. Jansen overlijdt.
Te Amsterdam heeft de vrouwen-vredes
gang 1936 plaats.
De commissie Kravenhoff adviseert de re
geering ter bevordering van het vreemdelin
genverkeer in bepaalde badplaatsen het
kansspel toe te staan.
JUNI.
Jhr. mr. A. W.L. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer wordt tot gouverneur-generaal
van Ned.-Oost-Indië benoemd.
Rotterdam verlaagt zijn haventarieven.
Rapport van de staatscommissie inzake de
herziening van de grondwet.
Bij Nijmegen wordt de Waalbrug geopend.
Het invoerrecht op benzine wordt verhoogd
De amateur-astronoom P. G. Meesters ont
dekt tegelijk met Hofmeister van de sterre-
wacht te Berlijn een nieuwe ster in het
sterrebeeld Cepheus.
De politicus Th. M. Ketelaar sterft.
JULI.
Het porto voor locale brieven en briefkaar
ten wordt verlaagd.
De Nederlandsche hotels mogen van acht
uur s morgens al hun gasten versch brood
aanbieden.
De regeering trekt het vaste-lastenont-
werp in.
Als opvolger van mr. Tjarda van Starken
borgh Stachouwer is mr. J, A. N. Patijn tot
gezant te Brussel benoemd
De regeering brengt wijzigingen in de
steunregeling aan.
AUGUSTUS.
Pr- *Jax Eu we eindigt als tweede in het
internationale schaaktournooi te Zandvoorl.
Bij de XI Olympiade te Berlijn eindigt
Nederland als negende van vierentachtig
deelnemers en wel met zes gouden, vier z 1
veren en zeven bronzen medailles
Nederland en Ierland sluiten een handels
overeenkomst. nauaeis
™newlerri-n? dient aan,al wetsontwer
pen tot wijziging van de grondwet in.
SEPTEMBER.
7 n wo -Pri"ses JuKana verlooft zich met
De f Rprnharfl von Lippe-Biesterfeld
.F'ers,c Kamer keurt het ontwerp tot
bod \an particuliere weercorpsen goed
De Koning,n spreekt de troonrede uit
minister van Financiën, mr. P. J. Oud,
hoeft de rijksbegrooting ingediend.
De nieuwe gouverneur-generaal van Ned.
Oost-Indië, jhr. mr. A. W. L. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer, aanvaardt het be
wind.
Nederland verlaat de gouden standaard
in verband met de devaluatie in Frankrijk
en Zwitserland; de gulden zwevend. Wets
ontwerpen inzake een egalisatiefonds en
tegen prijsopdrijving worden goedgekeurd.
In verhand met de afschaffing van de
huurtoeslag op de steun aan werkloozen zal
voorloopig een overgangsbijslag verleend
worden.
OCTOBER.
Er worden eenige nieuwe regels voor het
wegverkeer ingevoerd.
Plechtige overdracht van den kruiser „De
Ruijter" aan de Marine in tegenwoordigheid
van de Koningin.
De invoerheffing op koffie wordt verlaagd.
De crisis-hypotheek-aflossingswet wordt
gewijzigd.
Nida Senff legt de 150 yards rugslag af in
1 min. 45.4 sec. en verbetert daardoor het
wereldrecord.
De K.P.M.-boot „van der Wijck" slaat om
op de Noordkust van Java; vele menschen-
levens zijn te betreuren; de oorzaak van de
ramp blijft onopgehelderd.
De benzineprijs wordt verhoogd.
Prins Bernhard von Lippe Biesterfeld wordt
benoemd tot ridder in de orde van den Ne-
dorlandschen Leeuw.
Groote ontploffingsramp op het Gricksche
stoomschip „Petrarkis Nomikos", dat in de
werf van Wilton-Feyenoord te Schiedam is.
Dr. Ruwe en Fine winnen het schaaktour
nooi te Amsterdam.
NOVEMBER.
De Nobelprijs 1936 voor Scheikunde wordt
toegekend aan Prof. P. J. W. Debije.
1 e Haarlem wordt de eerste Nederland-
SC<J? school voor luchtbescherming geopend.
Sir Henry Deterding treedt af als directeur,
generaal van de „Koninklijke".
De oud-gouverneur van Suriname, de heer
G. J. Staal, overlijdt.
De Partai Indonesia In Ned.-Oost-Indië
wordt opgeheven.
DECEMBER.
Z. H. Mangkoe Negoro VII arriveert in
Den Haag met zijn familie en gevolg.
De sportvlieger M.A.G van der leeuw ver
ongelukt met zijn vliegtuig in de Waalhaven
Pfi Lijster" het Douglas-vliegtuiK van de
K.L.M. verongelukt bij Croydon; de Neder
landers Verkerk (mecanicien) en A. van
Donkelaar (ingenieur) kwamen hierbij om
het leven, evenals de marconist van Bem-
mel. De oorzaak blijft een raadsel.
De Moerdijkbrug geopend door H.M. de
Koningin, waarna vele feestelijkheden plaats
vonden.
II.K.H. Prinses Juliana en Z.D.IT. Prins
Bernard gaan in ondertrouw.
Prins Bernard wordt beëedigd tot officier
bij de Nederlandsche weermacht.