De Brabantsche Brief
Het Agrarische vraagstuk
in Amerika
van Dré
Heeft Amerika weer hoop 1
Duitsche aankoopen in
Joego-Slavië
Overstroomingen in
Amerika
Ulvenhout, 11 Januari 1937.
Amico,
Eindelijk dan
toch 'n helder
vinterke! Einde-
ijk nou ja.
Bij manier van
neggen, want veur
Driekoningen is
nie anders dan
natten duister te
verwachten. Het
zonneke mot eerst
tot de laagste
schreef gepas
seerd zijn, aleer
't de lochten pro
per kan gloeien!
En d' eerde glorifieeren mee de witte glan-
zings van 't nieuwe licht, dat uit den strak-
ken hemel beeft.
Gistermorgen, als Trui naar de Hoogmis
was, stond den Zondag in ons huiske te glo
ren als 'n wit festijn. Den blaauwen smoor
van m'n pijp stond in den huis als 'n deur-
chijnend plafond.
En op den witten muur schaduwde in
nuggendans de warmte van de zachtgloeien-
de plattebuis.
't Was stil.
Op den erf roerde geen windeke. Alleen
wat kippenlawijt tokte deur den stillen Zon
dagmorgen. De velden achter mijnen erf ver-
levelden in witten zonneschemer en aan
nd van die velden floerste de hreeje, pastel-
daauwe streep van de bosschen. Kleuren-
vonderen zijn al gebeurd in den buiten, die
veer opgerezen is, uit der. kleffen duister
van den Advent, 't Nieuwe jaar huivert in
witten zonnegloei van de liooge lochten. Het
lorre eikenblad, hard lijk porcelein, vlamt
'n bruine kleuren deur de heggen. De Mark,
ólaauw als Maria's kleed, bestikt mee gou
wen zonnegit kloddert hoorbaar deur dé
ristalijnen stilte. Kleur, kleur van 'n teer-
eid, die ge denkt dat z' aan oew vingers
al gaan hangen, kleuren zoo zacht als stuif-
ueel poeieren deur den wintersche buiten,
vaar nou en dan werendig al 'n voorjaars-
mrke te bespeuren is!
't Was n' lekker, smeuïg uur, dat Zondag-
morgenuur bij de plattebuis, alleen mee de
tilte en den klokketik; 'tzonneke in den
iek en 't kachelvuur tusschen de knieën.
Zo'n uurke van rust, dien ge kneeën kunt,
lat de „blazen" tusschen oew vingers bui
len.
Ge kunt zo'n uurke goed gebruiken. Veur
oew karkas en veur oew zielement, dat alle-
ei den Zondag vieren wil. Daaraan dezelfde
>ehoefte heeft. Te naauw zijn die twee ver-
ionden, dan dat anders mogelijk is, al wordt
lat veul gedocht! Ziel en lichaam, gedra
gen zich, als 't vuur en de kachel. Brandt
t vuur fel, de kachel gloeit. Smeult 't vuur,
le kachel wordt koud. Gaat 't vuur uit, de
cachel is dood!
't Gaat mee malkaar op-en-neer. Den geest,
't zielement zoogenaamd „ontspannen" mee
uren bovenmatigen snort, is de groote gek
kigheid van deuzen tijd!
't Spant den geest zóó in, 't overspant 'm
zoo, dat. voetbal-scheidsrechters niet ze
ker van d'r leven meer zijn! Overspannen
lichamen, overspannen geesten! Want: 'n
gloeiende kachel is niet te denken zonder 'n
laaiend vuur
Maar allez, 'k ga geenen preek veur
Zondagsrust houwen, 'k heb andere dingen
op m'n plan staan veur dezen brief!
'k Wilde alleen maar zeggen: na de afge-
loopen, drukke week, dreef dieën amberen
Zondagmorgen als zoeten olie over de moeie
plekken in m'n zielement.
Was den kneebaren rust als zalf veur 't
moeie karkas.
En dan vond ik. tusschen de kranten 'n
oranje boekske, 't Ulvenhoutsche feestpro
gramma; Trui scheen 't gereed te hebben
gelegd, om 's middags nog 'ns deur te bla
ren; ge weet: Trui is zwaar, zwaar monar
chistisch. Ge moest 'ns weten, wat ze uitge-
staan heeft mee dieën troonsafstand van
den Edward. Ik beloof oe, hij mocht den
hemel op z'n bloote kniekes bedanken, dat
z'n Moeder Mary van Engeland en nie Trui
van Ulvenhout was...! Neeë, onder Trui was
't nooit zoo wijd gekomen! En schudt nou
nie zoo mee oewen kop, amico! Ziit gij veer
tig ajren mee Trui getrouwd of ik? Ik ken
heur kracht man! Ojeeja! Trui zal efkens
uit den weg gaan veur madama Sirnpson
Veur geen tien, als 't hetiren zoon betreft.
De Gouwen Koets? Toen ze 't prenteke op
differente manieren in de krant had ge
zien, heeft ze 'r 's nachts van gedroomd. Fn
den anderen morgen heeft ze veurgedaan,
hoe ze ons prinseske uit de koets had zien
schappen. Kek, zoo, zee ze. En ze verschrikte
heuren denkbeeldigen bruids'boekee, den
dito-sluier, klom op de stoof, de gouwen
koets dus, en toen stapte ze mee aanmin
nige weerdigheid van de stoof, boog, (keek
dus den verkeerden kant op) en liep teugen
de warme plattebuis aan..!
En toen...? „Censuur", zal 'k maar zeg
gen!
Maar ik hen den stal ingerend en heb
daar mee m'n vuisten teugen den muur
staan timmeren, want ik wist van 't lachen
geenen raad!
Afijn.
Ik zee: ik vond dan 1 boekske van de
Ulvenhoutsche feesten; allebei, boekske èn
feesten geregiseerd deur den Fielp.
En als ik 't zoo op m'n dooie gemakske 'ps
deurblaarde, al tij 'n aardig werkske na 'n
feest (programma's zijn 't aardigst na de
uitvoeringen naar mijn idee) dan ontdekte
ik daar ineens, da 'k in 't Eere-Comité had
gezeten.
Nouja, den Fielp zou nie in de politiek
zitten, als ie z'n dorp nie beschouwen zou
als zijn eigenste schaakspul, waarop ie de
stukken verzet, sjuust zooals hum 't belieft
en plaziert.
Eiken politieker is 'n klein dictatorke en
daarom is 't zoo moeilijk om groot-dictator
te worden. Ge mot eerst 'n tienduuzend dic-
tatorkes mee huid en haar opfreten en daar
is 'nen grooten „slaaiemmer" veur noodig.
Verder zag ik, dat den Fielp z'n eigen
aan den ouwen stempel had gehouwen veur
wat de Volksliederen betreft.
„Wien Neerlands Bloed" veurop en dan
pas „Wilhelmus".
Neeë, nieuwe modes gaan er hier nooit
zoo greet in .Vandaar ook, dat wij veul
modes kunnen -overslaan. Want 't ouwe
komt altij weer terug als de nieuwste mode!
Wij voelen er altij nog meer voor om te
„roemen den onverbreekb'ren band tusschen
Vorstin en Vaderland", dan te „eeren den
Coninck van Hispanjen", die ons rustig de
klompen kan kussen!
In 't boekske staat nog 'n lied, waar ik
den Fielp op aankijk. Hét is getiteld: „liet
Koninklijk jacht vaart uit". (Wijze „De
Zilveren Vloot")
't Eerste couplet zal 'k oe efkens voorzin-
gen.
„Heb je al gehoord van 't Prinselijk paar,
Waar wij zooveel van houen,
Dat viert feest: de lieve Prinses
Ging met haar Prins Bernhard trouwen!
Nee maar! 't Is waar! Jazeker is het
waar!
De huw'lijksboot ligt rêe,
nu kiest ze volle zee
En aan de kade juicht Holland mee! (bis)
Er zijn nog twee coupletten en 't heele lied
slaat tenslotte op 't trouwcadeau, 't schip!
En 't is dèftrom, da 'k er den Fielp op
aankijk. Want als hier 'nen jubilaris is, wat
nog al 'ns voorvalt op Ulvenhout, dan dicht
den Fielp bij t' cadeau altij 'n symboliek
vers.
En dan is de heele week, dat 't vers in den
maak is, zijn brood nie te froten! Want den
Fielp heeft dit met veul dichters gemeen:
hij dicht schoon, maar moeizaam! Schoone
geesteskinderen, zware bevallingen.
En., z'n brood is slechts geweest voor ver
lojen week. Trui hééft 'm don bons gegeven.
Wat baar toch nie helpt.' want den Fielp
komt tóch terug en legt z'n broojen dan de
perste dagen na den bons, stiekum op de
regenton. En Trui? Wel die vergeet 'nen
anderen'bakker aan te stellen en is dan blij
de broojen op de regenton te vinden!
Neeë, wat dat betreft: Trui zit sjuust zoo
stevig aan den Fielp z'n brood getrouwd, als
aan mijn kapotte sokken! Want van den
eersten dag van trouwen af, brocht den
Fielp z'n brood. Mee dezelfde hardnekkig
heid als waarmee ik m'n sokken verslijt in
m'n klompen, heeft ie dat nou 41 jaren ge
daan en zoo'n 41 jaar veegt ge maar nie uit,
mee èènen grooten bek van Truië! Daar is
meer veur noodig. Minstens één uitvaart,
amico!
Maar om op 't feest terug te komen, den
korten inhoud van 't boekske luidt!
Januari, 2.30 uur:
Te Deum in Kerk.
7 Januari, 8 uur: Klokkengelui.
9 uur: Boomplanting in het Ulvenhoutsche
Bosch door den EdelAchtb. Burgemeester.
13. uur: Ringsteken op 't Hoekje. Wedstrij
den in het dorp en Nieuwe Dreef.
2 uur: Kindermatinee: Zang, film, tractatie.
0 uur: Prijsuitreiking in de „Gouden Koe".
7 uur: Opstelling fakkeloptocht bij de Jon
gensschool.
Ge ziet dit is de officieële opsomming
van den feestgids, er was zoo nog al iets
gaande op ons dorpke. Want ge mot 'nen
Brabantsche feestgids zóó lezen: daar ge
beurt buiten den gids om, gewoonlijk veul
meer, dan vermeld wierd!
B.v. om maar te beginnen bij meneer
Pastooi; eigens!. Gisterepniiddag had den
Fielp het er nog over, onder "t Ka'artspul, in
de „Gouwen". „Nog nooit", zee-trie: „nog
nooit is de kerk zóó vol gewiest, as op den
Trouwdag. (En dat wil hier iets zeggen,
amicö!) Meneer Pastoor bad ons verrast mee
'n Mis-met-assistentie! D'n Kuster", zee don
Fielp: ,ad 't ook nooit zoo meegemokt! En
daarom heeft den Driek aan meneer pastoor
gezeed: ad me toch renten laten op-alen veur
de stoelen!" (Ge mot weten, d'n Drielc hbeft
procenten van wat le ophaalt!)
„En", zee den Fielp: „hij zou 'nen goeie ge
mokt ebben jongens? D'n bakker komt over
't feest niet uitgesproken! Wij, wij hebben
'm gisteren 'n paar keer tot de orde motten
roepen van 't kaartspul.
Da's ook nog nooit gebeurd! „En wa zeg
gen guilie van mijnen haanspraak teugen
den Burgemeester en den Outventer bij de
boomplanting? Was ie effe tof? Ik docht
zoo, ik docht, ik sleep er ok nog efkens me
neer pastoor bij, docht ik, want die heeft
'n plumake verdiend. En al ad ie nie veul te
maken mee dieën boom, de kwestie is deus,
ik docht, ik laat meneer pastoor veur niks
meerijen, docht ik. Was ik effen op dreef?
Jongens, ik voelde me zoo rustig, zoo sterk
ee! En wat 'n spontanerige fielsetaties kroeg
ik, zagen guilie da?"
,,'t Was 'n redevoering," zee den Blauwe:
„om koud van te worren!"
„Ozoo! Ik eb ge-oord, nie over zabberen
verder, da 'k meneer pastoor kolossaal ge
troffen eib!"
„Getroffen?" vroeg den Tiest streng!
„Ja. Z'n, z'n, z'n gemoed tenminste."
(D'n Fielp kreeg er 'n traan van in z'n
oogen).
Ja, amico, die feestprogramma's vermel
den hier altij maar de kleinste helft!
B.v. „Fakkeloptocht". Wat zee dat? Niks!
Maar hier was 't dat den Fielp veur „de"
verrassing gezorgd had. Dat had ie stiekum
gehouwen. Maar op 'n oogenblik, allee!
Daar stond, onder 'n zee van licht (meneer
pastoor had voor de verlichting gezorgd.'
daar stond op 'n oogenblik de heele Har
monie op 't Kerkplein, teugen de Kerkdeu
ren aan en midden op het plein stond... in
levendon lijve., het Prinselijk Paarl
Nou den Fielp: Halle menschen vonden
dit moment schitterend Veural mijnen haan-
spraak; ging er in as peperkoekI Ds men
schen vonden 't zeer oogstaand! Speciaal
Mevrouw X en de dochters van den Sjors
ebben na mijn haangeving dit hallemaaJ
voor malkaar gebokst. Moeite noch kosten
ebben ze gespaard! Was t nie schoon.
Allee, drinken jullien og maar ns uit,
dierbare schaafloopers!" (Hij begint wee
heel goed te praten, amico!)
Afijn, ik an mee geen duvelsoh geweld
alles opschrijven. Want toen om tien uur t
feestprogramma was afgewerkt, toen zijn
we eigenlijk pas begonnen te feesten. En
als ik dat nou op ging schrijven, dan was
ik vannacht nóg nie klaar en... in Holland
snappen ze dat toch nie!
Daar heb ik 'n stel van honderd jongelui
ontmoet, dat liep gezamenlijk te., tellen!
Bij tien steeg de vreugd telkens ten top.
't Was toen negen uur en 't regende geluk
kig. Want stel oe veur, dat ge zoo de hon-
derdduuzend mot voltellen.
De feestvreugd om de 10 tellen wierd n
drama in 10.000 bedrijven...!
Veul groeten van Trui en als altij, geen
haarke minder van oewen t a. v.
DBé.
Waar de zandstormen ontstaan.
Een groot nationaal gevaar.
i' V
Meer dan 2500 km. hebben wij reeds op
Amerikaanschen bodem afgelegd, als het
meest westelijke punt van den reis te Kan
sas City ongeveer in 't midden tusschen
de beide oceanen bereikt wordt. Op onzen
tocht leerden wij tot nog toe naast eenige
noodlijdende gebieden vooral de beste agra
rische districten van Noord-Amerika ken
nen. Vergelijkt men den toestand met dien
van het jaar 1932, toen ik voor het laatst
in deze streken verbleef, dan valt ook op het
platteland evenals in do steden een econo
mische opleving waar te nemen. Tengevol
ge van de droogte ,van de laatste jaren is
weliswaar de veestapel aanzienlijk kleiner
geworden, maar van de geldzijde gezien
schijnt het den farmers niet slecht te gaan.
In ieder geval is de vrees voor de crisis ver
dwenen.
Op het tweede gedeelte van onzen ontdek
kingstocht "zullen wij ons met ernstige pro
blemen bezighouden, problemen, die ook
door een tijdelijke „goede conjunctuur" niet
opgelost kunnen worden. Het behoud van
den vruchtbaren bodem is voor het Noorde
lijk (Ioq.1 van de Veréenigde Staten en Capa
da ve8F mTi^der* een pëóbleem narf \?SHr 'hef
zuiden en het westen. Bij een sterke specia-
liseéring op den veeteelt krijgt de bodem ten
slotte dat terug, wat men eraan ontnomen
heeft, maar geheel anders is de situatie in
de gebieden van eenzijdigen verbouw van
landbouwgewassen. De 'vernieling van den
bodem, die bovendien in de U.S.A. door in
werking van het klimaat water en wind
versterkt wordt, heëft in een zoo snel
tempo plaats, dat de beste landbouwdeskun
digen in deze ontwikkeling een groot natio
naal gevaar zien. 1
Op de Great Plains.
Om een van deze gevaren, het wegwaaien
van de vruchtbare aardlaag, te leeren ken
nen, willen wij in den geest een uitstapje
maken naar de nog verder in het westen
gelegen „Groote Vlakten "(Great Plains).
De V.P.B. correspondent maakt
een uitstapje naar de Great
Plains in't westen waar de Wild
West romantiek haar oorsprong
lond. Thans zijn het de voor
naamste bronnen van de Ttund-
vleeschvoorziening.
Ik ben daar eenige jaren geleden geweest,
toen de verbouw van tarwe zich met behulp
van de nieuwste technische uitvindingen,
tractoren en maaimachines, tot op een hoog
tepunt had gewerkt en de wereldmarkt van
dit gebied uit, steeds sterker werd gedrukt
Een overzicht over de agrarische problemen
van Noord Amerika ware onvolledig, indien
ik niet in groote trekken de geschiedenis
yan dit landschap tusschen 't midden-wes
ten en bet Rotsgebergte zou uiteenzetten.
5Als' .(Groote Vlakten" beschouwt men
het gebied, dat zich uitstrekt tusschen den
Msten lengtegraad en het Botsgehergte. Al
leen in de U.S.A, heeft dit gehied in Noord-
duidelijke richting reeds een uitgestrekt
heid van ongeveer 2500 k,m. Maar ook in Ca
na da zetten de Vlakten zich nog over een
af Aand van vele honderden kilometers
voort. Dit land wordt gekenmerkt doo'r drie
bijzonderheden n.l. het ontbreken van hoo
rnen de betrekkelijke vlakte van den bodem
en het gebrek aan water. Daardoor en
ook door de enorme nfstanden waarop de
verbruiksmarkten zijn gelegen zijn de
agrarische mogelijkheden tot zeer bepaalde
gewaftsen beperkt. Tot ver in de „Groote
Vlakten" strekt zich in het Noorden de
Canadeesche en Amerikaansche „zomertar-
we-zone" in het midden de „wintertarwe-
zone" en in het zuiden de „katoenzone" uit
In het uiterste zuiden bestaan weinig moge-
ZONDAG 17 JANUARI 1987.
Hilversum I.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VPRO, 5.30 VARA, 8.00 AVRO.
8.55 Gramofoonplaten.
9.00 Sportnieuws.
9.05 Tuinbouwpraatje.
9.30 Gramofoonplaten.
9.45 „Van staat en maatschappij", causerie.
10.00 Zondagsschool.
10.30 Ned. Herv. Kerkdienst.
12.00 Orgelspel.
12.10 Filmpraatje.
12.35 Ensemble Jetty Cantor en Orgelspel.
2.00 Boekenhalfuur.
2.30 Omroeporkest en solisten.
4.05 Mannenkoor „Caecilia".
4.25 AVRO-Dansorkest.
4.55 Sportberichten ANP.
5.00 Gesprekken met luisteraars.
5.30 Voor de kinderen.
6.00 Sportpraatje.
6.15 Sportnieuws ANP,
6.20 Gramofoonplaten.
7.00 Populair programma, m.m.v. de Ramblers
en solisten.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 AVRO-Dansorkest, Omroeporkest, Revue
koor en solisten.
9.30 Radiotooneel.
10.20 Radiojournaal,
10.35 Kovacs Lajos' orkest en orgelspel.
11.00 Berichten ANP.
11.10 Vervolg Kovacs Lajos.
11.3012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H.
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45—
11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding.
9.30 Gramofoonplaten
10.00 Hoogmis.
11.30 Gramofoonplaten.
12.00 Causerie „De Intern. Bidweek".
12.15 KRO-Orkest. (Om 1.00 Boekbespreking).
2.00 Godsd. onderricht voor ouderen.
2.30 De Band tusschen Koloniën en Moeder
land.
3.00 KRO-Melodisten m.m.v. solist en gramo
foonplaten.
4.25 Ziekenhalfuur.
4.55 Sportnieuws.
5.00 Gewjjdemuziek (gramofoonplaten).
5.20 Geref. Kerkdienst. Hierna. Gewijde
muziek (gramofoonplaten).
7.45 Sportnieuws.
7.50 Causerie „Onder de Pygmeeën van West-
Equatoriaal Afrika".
8.10 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.20 Gramofoonplaten.
9.00 Muzikale causerie.
9.15 Sted. orkest Maastricht.
10.00 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten ANP. Gramofoonplaten.
10.4011.00 Epiloog.
MAANDAG 18 JANUARI 1937.
Hilversum I.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Orgelspel.
11.00 Declamatie.
11.20 Gramofoonplaten.
12.00 „Melody Circle" en gramofoonplaten.
I.001.45 De Flierefluiters, m.m.v. solist.
2.00 Pianorecital.
2.40 Gramofoonplaten.
3.05 Gramofoonplaten en lezing: „Boek en
schoonheid".
3.30 Gramofoonplaten.
4.30 Kinderuurtje.
5.00 Ensemble Cor Meylink en gram.platen.
6.30 Muzikale causerie met illustratie.
7.10 Veiligheidskwartiertje.
7.30 De Krekeltjes en gramplaten.
8.00 Herh. S.O.S.-berichten.
8.03 Berichten A.N.P,
8.10 Zangvoordracht.
8.40 Voordracht.
9.00 VARA-Groot-orkest en solist.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Gramofoonplaten.
10.15 De Ramblers.
II.0012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum II.
NCRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.15—9.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.00 Chr. lectuur.
11.3012.00 en 12.15 Gramofoonplaten.
12.30 Orgelconcert.
1.15 Zang en piano.
2.00 Schooluitzending,
2.35 Gramofoonplaten.
3.003.40 Causerie over Kamerplanten.
4.00 Bijbellezing.
5.00 Chr. Kinderkoor „Jong Holland".
6.00 De Vedelaars.
7.00 Berichten.
7.15 Reportage Amsterd. Chr. Jeugdcentrale.
7.45 Reportage.
8.00 Berichten A.N.P.
8.15 Gramofoonplaten.
9.00 „De onrechtmatige overheidsdaad", cau
serie.
9.30 Het Nederl. Sextet. (Om 9.55 Berichten
A.N.P.).
10.3011.30 Gramofoonplaten.
Hierna Sluiting: Schriftlezing.
lijkheden tot akkerbouw, hoofdzakelijk ten
gevolge van de groote verdamping. In dit
gebied, vele tientallen malen grooter dan
Nederland, hoeft in den tijd van 1925 tot
1930 een ongekende ontwikkeling plaatsge
vonden. Hier zijn de „graanfabrieken" ont
staan, waarover men zooveel gehoord heeft
Eerst door de tractoren en door de maai- en
dorschmachines is dit land geschikt voor
den akkerbouw geworden. Er zijn hier be
drijven, waarvan de eigenaars honderden
kilometers van hun farm verwilderd in de
steden wonen en slechts naar hun land gaan
utn te zaaien en te oogsten. Dikwijls worden,
duizenden morgens land met behulp van de
machines door een of twee menschen be
werkt. Na groote successen in de jaren 1924
—1929 is een zware crisis over dit land uit
gebroken en het optimisme van deze mon-
schen, die bier hun geluk zoehten, is in het
diepste pe:*imisme veranderd. De natuur
schijnt zich te wreken, zij verzet zich er
tegen, dat de mensch haar uiterlijk veran
dert. Wordt de natuurlijke grasmat verwij
derd en de bodem door liet ploegen los ge
maakt, dan ontstaan in dit land met zijn
winden welke nergens gebroken worden de
zandstormen, die in korten tijd vernielen,
wat de natuur in millioencn jaren heeft op
gebouwd. De Amerikaansche oostkust, die
meer dan 2000 km. van deze streek verwij
derd ligt, werd herhaaldelijk verduisterd
door de zandmassa's die de wind met zich
voert. Hier heeft de natuur den Amerika
nen, die tot nog toe onbekommerd hun ak
kers bebouwden, een waarschuwend teeken
gegeven. De catastrophen van de laatste ja
ren hebben een zoo diepen indruk op de
openbare meening gemaakt, dat men waar
schijnlijk in de toekomst wel voorzichtiger
te werk zal gaan.
Waar eens de buffels graasden
De „Groote Vlakten" zijn een land-'
schap, waar de enorme veranderingen, die
zich in Amerika voltrokken hebben, wei
zeer aanzienlijk waarneembaar zijn. On
geveer 70 jaar geleden graasden hier nog
de kodden buffels en de Roodhuiden op
hun flinke paarden waren de heerschers
van het land. Toen nu de eerste spoorwe
gen het niemandsland doorkruisten en de
blanke man in steeds grooter aantal ver
scheen, was het afgeloopen met de buffels.
De prairies met bun voedzame grassen
dienden den veehouders tot weide voor
hun dieren. Daar riviertjes en meertjes iu
deze droge streken zeldzaam waren, be
hóórden bloedige botsingen en ruzies tot de
dagelijksche dingen. Er ontwikkelde zich
de eigenaardige wettelooze toestand, die
als „Wildwestromantiek" in onze voorstel
lingen leeft. In de droge prairies voldeden
de rechtsprincipes, die men uit het geze
gende Engeland naar Noord Amerika had
overgebracht, niet. De onverbiddelijke na
tuur dwong tot een aanpassing van het
recht en de maatschappelijke vormen aan
de hier gegeven voorwaarden.
De moderne techniek van den aanleg van
bronnen, de windmotoren en het in Ame
rika uitgevonden prikkeldraad verander
den de economische structuur daarop voor
de tweede maal. Ook in de hoomlooze
prairies \yerd liet mogeluk, de weiden met
behulp van prikkeldraad van elkaar te
scheiden, en overal drenkplaatsen voor bet
vee in te richten. Nu kon men tot een
doelbewusten veeteelt over gaan en de die
ren aan de bijzondere verhoudingen van
het landschap aanpassen.
De „Groote Vinkten" ontwikkelden zich
fot een van de voornaamste bronnen van de
\meriknnnsche rundvleescbvoorziening. Aan
den oostelijkcn rand van de vlakten, waar
de neerslag nog juist voldoende was voor
den akkerbouw, loerde echter reeds de
«raanboer. De vinkte van den bodem en het
ontbreken van steenen spoorden hem aan,
zijn trek naar het westen verder voort te
zetten. In jaren met veel regen en in tijden
van hooge graanprijzen trok de verbouwer
van graan steeds verder naar het westen,
om in de slechte jaren weer den aftocht
te blazen iedere keer, vertwijfeling en
nood achterlatend. Na de jaren tusschen
1925 en 1930 is dit laatste thans weer het
geval. Wij beloven daarom in de landstre
ken ten oosten van het Rotsgebergte een
nieuwe tragedie. Niet slechts verliezen vele
menschen hun bestaan, maar met de ver
nieling van den bodem is een nieuw ge
vaar komen opduiken, waartegen een ge
weldige strijd zal moeten worden gevoerd.
Worden beperkt in verband met
de toeneming van de Duitsche
schuld.
De Joego Slavische Nationale Bank, veront
rust door de sterke toeneming van de
Duitsche schuld, welke nog steeds aangroeit
als gevolg van de enorme aankoopen van
Joego Slavische grondstoffen, overweegt de
Duitsche invoeren van Joego Siavië uit te
beperken.
Volgens een door bankiers opgesteld plan,
zou aan Duitsche koopers slechts de uitvoer
worden toegestaan van grondstoffen tot een
bedrag gelijk aan de waarde van de Duit
sche goederen, welke de voorafgaande maand
in Joego Siavië contant zijn betaald.
Iedere maand zal echter 20 millioen dinar
afgetrokken worden, zulks om de tegen
woordige Duitsche schuld van bijna 250 mil
lioen dinar in een jaar tijds te delgen.
Wolkbreuken over groote gebieden.
Als gevolg van hevige wolkbreuken ziJn
groote gebieden van Illinois, Missouri ln-
diana en Ohio overstroomd.
Verscheiden dorpen zijn geheel van de
buitenwereld afgesneden.
7 DOODEN BIJ EEN SPOORWEGONGE
LUK IN POLEN.
Te Mylowitz nabij Katowitz heeft een ern
stig spoorwegongeluk plaats gehad, waarbij
Pfrfonnn om l'pt leven zijn gekomen, ter
wijl 18 personen ernstig en 25 lichter wer
den gekwetst.
