Gunstig antwoord van Berlijn en lome Het proces tegen Radek c+s* DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Oegaki als Aanvallen der Voetbalwedstrijd Duitschland - Holland Londen is tevreden kabinetsformateur regeeringstroepen Hitier bij de Engelsche kroningsfeesten Buiienlatidsch Overzicht UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG. No. 7909 JAPAN SPANjE Alleen collectieve toenadering zegt Blum, Duitsche intriges HELDERSCHE COURANT DINSDAG 26 JANUARI 1937 Beiden zijn bereid de vrijwilli- gersstroom te stuiten. De ge stelde voorwaarden zijn accep tabel. Gisteren hebben de Italiaansche en Duitsche regeeringen haar antwoord op het Engelsche memorandum van 11 dezer laten overhandigen. Beide regeeringen verklaren zich nogmaals bereid,, de noodige maat regelen te nemen, om de recru- teering en het vervoer van vrijwil ligers naar Spanje te stuiten, op voorwaarde, dat dergelijke maatre gelen gelijktijdig ook door alle an dere mogendheden worden genomen, een effectief controle-systeem wordt doorgevoerd en het geheele vraag stuk van de indirecte inmenging met spoed in behandeling wordt ge nomen. Het Italiaansche antwoord luidt als volgt: lo. De Italiaansche regeering heeft nauwkeurig het memorandum van de Brit- sche ambassade van 11 dezer inzake de kwestie van de niet-inmenging en in het bij zonder inzake de kwestie der vrijwilligers bestudeerd. 2e. Volgens de opvatting, door de Brit- sche regeering tot uiting gebracht, zijn de meest-belanghebbende mogendheden van oordeel dat het noodzakelijk is, onmiddel lijk maatregelen te nemen, om den toe vloed van buitenlandsche vrijwilligers naar Spanje te stuiten. Deze maatregelen zouden gelijktijdig door alle mogendheden moeten worden genomen. Verder zijn de mogend heden van oordeel dat de andere vormen van indirecte inmenging nauwkeurig moe ten worden bestudeerd en tenslotte dat een doeltreffend systeem van controle moet wor den ingesteld. De Italiaansche regeering prijst zich ge lukkig, dat zij een nieuwe gelegenheid heeft te verklaren, dat het doel, dat wordt nage streefd, juist het doel is, dat ook zij beoog! te bereiken. Het is uiteengezet in haar nota van 7 dezer in paragraaf vier. Bijgevolg is de Italiaansche regeering be reid, wettelijke maatregelen te nemen, wel ke noodig zijn om te voorkomen, dat op haar gebied vrijwilligers worden gerecruteerd of dat van of over haar gebied vrijwilligers naar Spanje gaan, om in Spanje actief deel te nemen aan den strijd. Deze maatregelen zijn reeds opgesteld en zullen in werking treden, zoodra de overige regeeringen hebben toegestemd in het aan nemen van een controle-systeem en zoodra door middel van de commissie van Londen een datum zal zijn vastgesteld, waarbij de maatregelen gelijktijdig in werking zullen treden. 3e. In haar memorandum herinnert de Britsche regeering er aan dat de niet-inmen- gingscommissie reeds een plan tot controle van de havens en landgrenzen van Spanje heeft opgesteld en dat dit plan, indien het wordt uitgestrekt tot het binnenkomen van vrijwilligers, als voldoende kan worden be schouwd, om het beoogde doel te bereiken, In dit verband vraagt de Britsche regee ring of de Italiaansche regeering andere vormen van controle bestudeert. Indien dit het geval is, zal de Britsche regeering deze plannen met de grootste nauwkeurigheid be- studeeren. De Italiaansche regeering heeft de eer te verklaren, dat zij bijna gereed is met de studie van de voorstellen van de commissie en dat zij binnenkort door middel van haar vertegenwoordiger in de Londensche commis sie haar inzichten zal bekend maken, ook wat betreft de controle op het luchtverkeer. De Italiaansche regeering heeft ver der de eer, erop opmerkzaam te ma ken, dat behalve de voorstellen, welke zijn ingediend tot het doel treffend doorvoeren van de niet-in- mengings-politiek, ook is voorgesteld, alle niet-Spaansche strijders, politie ke propagandisten en agitatoren van het Spaansche gebied te verwijderen teneinde den toestand terug te bren gen tot de verhoudingen van Au gustus j.1. De Italiaansche regeering wijst verder op de berichten, welke de laatste dagen in de ners zijn verschenen over een naturalisatie in massa van de buitenlanders, die aan een der beide zijden in Spanje strijden. Deze maatregel zou zeker in strijd zijn met de po litiek van niet-inmenging. De Duitsche nota. Het Duitsche antwoord wijkt in geen en kel belangrijk onderdeel af van het Ita liaansche. Ook dit vraagt verwijdering van de niet-Spaansclie deelnemers aan den strijd in Spanje. OVER DE ITALIAANSCHE EN DUITSCHE ANTWOORDEN. De antwoorden van Duitschland en Italië op de Britsche mededeeling van 10 Januari hebben in officieele Britsche kringen een gunstig onthaal gevonden. Men vestigt er de aandacht op, dat de antwoorden een be langrijken vooruitgang beteekenen in verge lijking met de nota's, die in het begin der maand tot de Britsche regeering zijn ge richt. Men acht het mogelijk, dat thans bin nenkort een overeenkomst ten aanzien van de maatregelen tegen den stroom van vrij willigers tot stand komt. HET LEGER IS NIET MET DE KEUS INGENOMEN. De voormalige gouverneur van Korea, ge neraal Oegaki, die van den keizer opdracht heeft ontvangen tot vorming van een nieuw kabinet, heeft, naar Domei seint, gister middag om vier uur een bezoek gebracht aan den minister van oorlog, Terauohi, en een half uur later aan den minister van marine, Nagano, teneinde hun te verzoe ken, aanbevelingen te geven ten aanzien van hun opvolgers. Terauchi zou Oegaki op de tegen hem heerschende stemming in het leger gewe zen hebben, waarmede men rekening dient te houden. Intusschen wordt bekend, dat op een con ferentie van leidende militairen besloten is, dat geen enkele generaal candidaat zal worden gesteld voor de functie van minister van oorlog in een kabinet-Oegaki. In politieke kringen gelooft men desniet temin, dat het leger zal moeten toegeven, indien Oegaki bepaalde eischen van de militairen inwilligt en de wil van den kei zer in het uiterste geval nogmaals tot uit drukking wordt gebracht. Terauchi en Nagano zullen morgen hun beslissing mededeelen. Zij loopen storm tegen den heuvel der Engelen Offensief mislukt. De regeeringstroepen hebben gisteren met alle beschikbaar materiaal een nieuwen stormaanval ondernomen op den Cerro de los Angeles, den bekenden heuvel ten Z111- den van Madrid, waarom nu al een week lang hevig wordt gevochten. Na een hevig spervuur uit alle batterijen gingen de colonnes volgens Un Press tot een flankaanval over onder bescherming van zware tanks, die uit alle frontsectoren in de omgeving van den heuvel waren ge concentreerd. Met de bajonet op het geweer rukte de regeeringsinfanterie nar den Noordkant van den heuvel op, doch de nationalistische be zetting, die op den heuveltop uitstekende stellingen heeft gebouwd, ontving de aan vallers met zulk een hevig mitrailleurvuur, dat zij zich, na verscheidene malen getracht te hebben, door het moordende vuur te breken, op hun uitgangsstellingen moesten terugtrekken. In den loop van den voormiddag heersch- te ook in Carabanchel en den Usera-sector een drukke gevechtsactiviteit. De aanvallen, die de regeeringstroepen daar ondernamen, werden evenwel door tegenaanvallen van de witten opgevangen, zoodat de geheele actie van de volksfronters op een misluk king uitliep. De onderhandelingen, welke sedert lang tusschen Valencia, Barcelona en Bilbao ge voerd werden over de coördinatie van de verdediging tegen de troepen van Franco, hebben thans tot een overeenkomst geleid. Besloten is, op een gunstig moment in een niet al te ver verwijderde toekomst op de fronten van Madrid en Arragon en langs de geheele Baskische kust offensieven te ondernemen, welke ten doel zouden hebben, Franco te noodzaken, een deel van de bij Madrid geconcentreerde strijdkrachten te rug te trekken en ze over andere sectonen te verdeelen. De generale staf van de nationalisten is overigens volkomen op de hoogte van deze gemeenschappelijke operatieplannen. Radio- Burgos geeft zelfs zeer nauwkeurig berich ten omtrent de besprekingen, die te Va lencia hebben plaats gehad. De Catalanen treffen reeds omvangrijke voorbereidingen. Groote troepencontingenten en omvangrijke hoeveelheden oorlogsmate riaal worden in West Catalonië geconcen treerd, mogelijk voor een groot offensief te gen Saragossa of Teruel. Ook de Basken hebben troepen in Asturië verplaatst. Het is niet uitgesloten, dat daar een groot offensief tegen Oviedo wordt voor bereid. Omtrent den persoon van Oegaki kan nog het volgende worden gemeld. De kabi netsformateur is zeventig jaar oud. Hij heeft een militaire loopbaan gevolgd en ook deel genomen aan het politieke leven in Japan. Gedurende vijf jaren is hij minister van oorlog geweest in de vijf kabinetten, die ge vormd werden door de Minseito-partij, ter wijl hij voorts vijf jaar lang gouverneur- generaal is geweest van Korea, uit welke functie hij verleden jaar is getreden. Hij wordt beschouwd als de man, die het meest bekwaam is, Japan uit den tegen- woordigen ernstigen toestand te halen. De Minseito en de Seiyukai zijn bereid, hem te steunen. Militaire kringen echter toonen zich krachtig tegen Oegaki gekant onder voorwendsel, dat hij iedere zuivering en toepassing der strengste discipline in het leger zal verhinderen. De beide kamers van het parlement zijn gister bijeengekomen, maar hebben besloten uiteen te gaan, totdat het nieuwe kabinet zal zijn gevormd. Finantieele kringen zijn voldaan. Finantieele en industrieele kringen zijn, in strijd met de in de buitenlandsche pers versnreide geruchten, zeer voldaan over het feit, dat Oegaki erin heeft toegestemd, een nieuw kabinet te vormen. Zij betreuren ech ter den tegenstand van het leger. In dit verband moet er op gewezen worden dat, wanneer het leger zijn houding niet wijzigt, Oegaki gedwongen zal zijn, af te zien van de kabinetsformatie, aangezien een 31 Mei afgekondigde wet bepaalt, dat de minister van oorlog uit de gelederen van het leger moet komen. De Führer heeft geen persoonlijke uitnoodiging ontvangen. Enkele Britsche kranten hebben bericht, dat Hitier misschien tegenwoordig zou zijn bij de kroning van den koning. Officieel wordt thans medegedeeld, dat het niet de gewoonte is, dat bij deze gelegenhe den de staatshoofden persoonlijk worden uit- genoodigd. De uitnoodigingen zijn in Augus tus j.1. verzonden aan de buitenlandsche re geeringen. Zij werden verzocht zich te doen vertegenwoordigen. Het verschil tusschen het Fran- sche en Duitsche standpunt. Het Fransche standpunt nadert hoe langer hoe meer dat van Engeland. Engeland voelt alleen, zooals men weet, voor collectief handelen. Eden, als voorvechter van de Volkenbondsidee, moet van onderonsjes niets hebben. Ge zamenlijk de zaken bespreken en gezamen lijk handelen. Duitschland daarentegen voelt meer voor directe onderhandelingen van land tot land. De ervaring, die onze Oosterburen hebben opgedaan met den Vol kenbond, is ook waarlijk niet bemoedigend voor hen geweest, om nog veel te verwachten van collectief optreden. Inderdaad is Duitschland jarenlang de boeman geweest voor Europa (en is het nog!) en heeft men het land onder verdragen die geen waarde meer hadden, onder bepalingen die noodig herzien hadden moeten worden, gebukt laten gaan. Totdat het te laat was en Duitschland eigen recht koos. Het juk van zich afschudde en de wereld voor voldongen feiten plaatste. Dat alles hebben we de laatste jaren mee gemaakt en al willen we het in geen geval goed praten wat Duitschland gedaan heeft, te begrijpen is het. We hebben er vroeger op gewezen, dat men een volk van meer dan zestig millioen zielen, maar niet altijd onder druk kan houden. Het moet zijn rechten her krijgen en anders neemt het die. Vergeten moet worden de zwarte bladzijde 1914 1918 en Duitschland moet opnieuw een stem krijgen in Europa, gelijkwaardig aan die van de andere mogendheden van zijn grootte. Engeland en Frankrijk hebben dat recht erkend, zij het te laat, en zij hebben Duitsch land weer uitgenoodigd te Genève. Maar daarvoor voelt men in Berlijn bitter weinig en zoo blijft men opnieuw van elkaar ver wijderd. Frankrijk, dat zich sterk voelt door Engeland, heeft zich nu door den mond van zijn minister-president, wiens rede men in ons nummer van gisteren heeft kunnen lezen, op het standpunt gesteld van de „ondeelbaarheid van den vrede" en van trouw aan het Volkenbondspact. Ons doel, aldus Blum, blijft een algemeene regeling der Europeesche problemen binnen het kader van een Europeesch accoord. De „Nw. Rott. Crt." schreef gisterenavond o.m. over dit Fransche standpunt: Het is natuurlijk verblijdend te bemerken, dat men ook in Frankrijk gaat begrijpen, wat met de Duitsche nationale souvereini- teit in overeenstemming is en wat niet. Daardoor wordt de kans op welslagen, wan neer men eenmaal aan het onderhandelen gaat, vergroot. En hetzelfde geldt van Blum's verklaring, dat Frankrijk niet twijfelt aan den vredeswil van Hitier. Zoolang op deze punten nog wantrouwen en gebrek aan over eenstemming zou bestaan, is iedere feitelijke bijdrage tot de constructieve oplossing van de Europeesche moeilijkheden bij voorbaat uitgesloten. Desondanks verbreedt de rede van Blum de kloof, die Frankrijk en Duitschland scheidt. Per WACO ZONDAG 31 JANUARI naar den te Dusseldorp - Retour f 5. Vertrek Zaterdagmiddag of Zondagmorgen. Stadionkaarten verkrijgbaar. Inlichtingen Reisbureau WACO,, Kanaal- weg 137. Tel. 773, Den Helder. TROTSKI, DE MAN ACHTER DE SCHERMEN. Tijdens de zitting van gisteren erkenden ook alle beklaagden hun opzet om de Sovjet staat te vernietigen en te vervangen door een met een kapitalistischen inslag. Unaniem erkenden zij betrekkingen te hebben onderhouden met Trotski, die zij er van beschuldigden met de nationaal-so- cialistische voormannen te Berlijn op goe den voet te staan. Interessant was het verhoor van Drobnis die verklaarde, dat hij sedert 1934 volgens besluit van het Trotskistische centrum lei ding gegeven had aan den sabotage- en woelarbeid der Trotskisten in 't Koeznetsk- bekken. Van Pjatakof had hij instructie ge kregen zoowel op het gebied van terreur als sabotage en woelarbeid zoo beslist mo gelijk op te treden en hiertoe gebruik te ma ken van conta-revolutionnair gezinde inge nieurs. Te Njowosibirsk aangekomen, werd Drobnis door Moeralof uitvoerig inge licht over het net van Trotskistische troepen in West-Siberië. Hij deelde in dit gesprek mede dat ook Ra- kowski tijdens zijn verbanning over de werkzaamheid der Trotskisten onderricht was. Te Kemerowo, waar Drobnis tot assistent leider van den bouw van het chemische kombinaat benoemd was, bleef hij een tijd lang buiten de actieve Trotskistische werk zaamheid en stelde zich van den toestand op de hoogte. Dit verwekte groote ontevre denheid bij Pjatakof, die hem naar Moskou liet komen en energieker optreden eischte. Teruggekeerd, zette Drobnis zich, te za- men met den beklaagde Norkin, aan de uit voering van het plan van sabotagemaatrege- len, dat Norkin had opgesteld, en door Pja takof was goedgekeurd. Dit plan voorzag de verkwisting van geldmiddelen aan bijkom stige maatregelen, het op alle manier ver tragen van den bouw, plotselinge verminde ring van de kwaliteit van de cokes wat na- deelige gevolgen moest hebben voor de hoog ovenindustrie, de voorbereiding voor het on der water laten loopen van mijnen en het in de lucht laten vliegen van de electrische centrale en het veroorzaken van averij in het stikstofkombinaat. Hij bevestigde, dat de beklaagde Sjestof de aanwijzingen gegeven had niet sentimenteel te zijn en niet terug te deinzen voor het doo- den van arbeiders bij de uitvoering van de maatregelen, daar dit de verbittering der ar- RYKOW. beiders zou verwekken en liet gezag van de sowjetregeering zou verminderen. Hij verklaarde tevens, dat de ontploffing in de mijn Tsentralnaja (waarover te doen ge weest is in het sabotageproces, dat onlangs te Nowosibirsk gevoerd is), welke ontplof fing plaats had, toen hij reeds gearresteerd was, door hem voorkomen had kunnen wor den, indien hij na zijn arrestatie terstond de noodige maatregelen genomen had. In de zitting van gisterenavond werd de leider van het Trotzkistische centrum in Siberië, Uoeralow, verhoord. Deze bekende zich schuldig gemaakt te hebben aan het or- ganiseeren van daden van terreur tegen de leiders van partij en regeering, overeenkom stig de instructies die hij uit Berlijn van Trotzki's zoon, Sedow, ontving. Hij zette uit voerig uiteen hoe een aanslag op Molotow was voorbereid. Op een desbetreffende vraag van den president zeide de beklaagde, dat de brieven voor Sedow o.a. door Duitsche vaklieden, die in Siberië werkzaam waren, naar Berlijn werden vervoerd. Vervolgens werd overgegaan tot het ver hoor van beklaagde Sjestow, die verklaarde te Berlijn betrekkingen te hebben aange knoopt met de firma Freilich Kluepfel Deil- mann. Deze nam op zich, agenten naar het Koeresz bekken te zenden voor het organisee- ren van sabotage-daden, en de verhouding te onderhouden tusschen de Trotzkisten in de Sovjet-Unie en Trotzki. Sjestow haalde daarop den beklaagde Stroilow over tot het plegen van sabotage onder bedreiging diens relaties met den Duitschen spionnagedienst te zullen onthul len. Hieromtrent ondervraagd, verklaarde Stroilow, dat hij tijdens zijn verblijf in 1931 door Ir. Woester was aangeworven voor sa- botagewerkzaamheden en voor werkzaamhe den in opdracht van de Duitschen spionnage dienst. Fatalisme en berusting. De correspondent van de Daily Tel. be spreekt in zijn blad het „probleem der be kentenissen", dat zoo opvallend is bij de Sovjet-processen. Hij zegt, dat er geen twij fel aan is of de ter dood veroordeelden worden inderdaad gedood. Maar daardoor wordt het vraagstuk van de spontane bekentenissen des te moeilijker temeer daar de beklaagden weten welk lot hun wacht. Trotski tracht er een verklaring van te geven door te zeggen, dat degenen, die niet bekennen willen, allang doodgeschoten zijn en dat in de beklaagdenbank alleen diege nen verschijnen, die ten koste van hun mo- reelen dood nog een wanhoopspoging doen, om het leven te behouden. Maar dat komt weer niet overeen met de houding van de beklaagden. „In het algemeen zijn de toe schouwers het erover eens, om hun hou ding minder vernederd en waardiger, krach tiger te achtend an die van de beklaagden van de maand Augustus", constateert de cor respondent van de Temps. Ook de corr. van de Daily Herald ziet deze tegenstelling. Al len bekennen zich schuldig, maar niet alle maal eender: „sommigen uitdagend anderen kalm en berustend, derden, maar zij zijn zeldzaam beschaamd". Radek deinst er niet voor terug, om met zijn aanstaand lot te spotten: De procureur herinnert hem aan de bepalingen van het wetboek van straf recht. Ik ken het niet, antwoord Radek. „Na het proces zult ge het kennen", antwoordt de procureur. „Daar zal ik geen tijd voor hebben", zegt Radek. Zelfs de rechtbank moest lachen. Radek is niet veranderd. „Hij Is in vol len vorm, volkomen op zijn gemak en, naar het schijnt, besloten om van deze laat ste tribune te profiteeren om in schoonheid te eindigen". „Hoewel hij alles bekende, dat hem ten laste gelegd werd, gedroeg Radek zich met groote waardigheid en kracht", lezen we elders. Uitdrukkelijk eischt hij voor zich de moreele en politieke verant woordelijkheid op voor alle samenzwerende groepen, ook van degene, van het bestaan waarvan hij niet geweten heeft." Zijn antwoorden zijn scherp als immer. Toch spreekt hij kalm en zonder opwinding. „Waarom antwoordt u niet behoorlijk?" vraagt de procureur. „U stelt geen behoor lijke vragen", is zijn repliek. „Waart gij li dit verraad bewust of onbewust?", vroeg Wysjinski een ander oogenblik, Radek ant woordt: „Ik ben me nooit iets onbewust, behalve als ik slaap." Rykow zou ook zijn gearresteerd. Kopenhagen. „Politiken" bevat een bericht uit Warschau, dat Rvkov, die zes jaar voorzitter van den Raad van Volkscom missarissen is geweest, door de Gpoe in zijn woning is gearresteerd. Ook zouden gisteren, na de verklaringen van Radek en Pjatakov, zeven officieren van het Moskousche garnizoen, de vroegere burgemeester van Moskou, Oeelanov, de se cretaris van Jjatakow, Moskaljojv en «het lid der Komintern- en medewerker van Di- mitrof Login, in arrest zijn gesteld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1