De „Jonge Jacobus" met man
en muis vergaan
Het proces
te Moskou
De crisis in
Japan
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De auto-staking
Amerika
De Sterrit naar
Monte Carlo
Voetbalwedstrijd Diiitschland - Holland
De „Achilles" heeft geen
geredden aan boord
De Rijksdagzitting van
heden
Buitenlandsch
Overzicht
UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
ZATERDAG
30 JANUARI 1937
65e JAARG. No. 7913
Radek niet ter
dood veroordeeld
Fransch-Russisch verdrag een
sta in den weg 1
HE LDERSCHE COURANT
Volgens bij de Koninklijke Neder-
landsche Stoomboot Maatschappij
binnengekomen berichten is het s.s.
„Achilles" gisteren in de Taag op-
gestoomd en heeft het schip Lissa
bon beggikt.
De kapitein heelt telegrafisch aan
de maatschappij medegedeeld, dat op
27 dezer een der openvarenden, de
27-jarige Cornelis Kuyt, nit Katwijk
aan Zee, overboord geslagen en ver
dronken is. In het telegram aan de
maatschappij wordt niet gerept van
het aan boord nemen van de be
manning van de „Jonge Jacobus".
De rëederij heeft den kapitein van de
„Achilles" die in verband met het gerucht,
dat de bemanning van de „Jonge Jacobus"
door de „Achilles" aan boord zou zijn ge
nomen inlichtingen gevraagd.
De kapitein seinde gistermiddag
laat terug, dat het gerucht tot zijn spijt niet
op waarheid berustte en dat hij de beman
ning van de Jonge Jacobups' niet aanboord
had.
Uit de telegrammen van den kapitein
van de „Achilles" mag men wel afleiden,
dat dit schip in het geheel niet heeft deel
genomen aan de reddingspogingen. Ware
het ongeluk aan boord van de „Achilles"
geschied tijdens het assistentie verleenen
aan de „Jonge Jacobus''', dan zou de kapi
tein deze bijzonderheid zeker in zijn eerste
telegram hebben geseind. De directie van
de K.N.S.M. heeft echter wel den indruk,
dat de noodseinen van de „Jonge Jacobus"
door de „Achilles" moeten zijn gehoord,
omdat het schip zich in de nabijheid van
de plaats van de ramp heeft bevonden.
Met man en muis vergaan.
Uit Lissabon is bericht binnenge
komen, dat men helaas moet aan
nemen, dat de bemanning van de
„Jonge Jacobus" bij de scheeps
ramp is omgekomen.
De laatste oogenblikken van de
„Jonge Jacobus".
Het laatste te Lissabon opgevangen draad-
looze bericht van de „Jonge Jacobus" luidt:
„Wij verlaten het schip in de booten. Wan
neer wij niet veilig land bereiken, zeg dan
aan onze gezinnen, dat onze laatste gedach
ten bij hen waren."
Op het oogenblik waarop dit draadlooze be
richt verzonden werd, bevond de „Jonge Ja
cobus zich op een afstand van vijf mijlen van
de Berlengas-eilanden, waar men met het
afvuren van signalen, met toortsen, fakkels
en andere lichtseinen, den geheelen nacht
met inspanning van alle krachten bezig is
geweest met het afzoeken van de kust. Al
het zoeken bleef echter vergeefsch. Het
stoomschip „Achilles" heeft nog geruimen
tijd in de omgeving het water afgezocht in
de hoop, iets van het schip of van de red
dingbooten te vinden. Draadloos meldde la
ter de kapitein van de „Achilles" echter, dat
hij er niet in geslaagd was eenig spoor van
de schipbreukelingen te ontdekken.
De opvarenden van de „Jonge
Jacobus".
De bemanning van de „Jonge Jacobus" be
stond uit 23 leden, waarvan tien Nederlan
ders. De buitenlanders waren grootendeels
Spanjaarden.
De Nederlandsclïe opvarenden van de „Jon
ge Jacobus" waren: Sj. Jager, uit Rotterdam,
kapitein; P. van der Woude te Rotterdam,
eerste stuurman; A. van Vuuren te Rotter
dam, tweede stuurman; M. van Beelen te
Rotterdam, derde stuurman; A. J. de Cocq te
Schiedam, eerste machinist; Jac. Faber te
Rotterdam, tweede machinist; F. J. Theuns
te Hillegersberg, J. H. Putting te Rotterdam,
stuurmansleerling; M. van der Thoorn te
Vlaardingen, kok; J. Bruyn te Rotterdam, be
diende.
„Achilles" kwam te laat. Na
dere verklarinig van den kapi
tein.
Toen de „Achilles" den mond van Taag
binnenliep, heeft een correspondent van
United Press een onderhoud gehad met
kapitein Putman. Deze gaf een dramatiek
relaas over de vergeefsche pogingen welke
men had gedaan om de bemanning van
de „Jonge Jacobus" te redden.
Woensdagavond, zoo vertelde hij, had men
op de „Achilles" talrijke S.O.S.-seinen opge
vangen van de „Jonge Jacobus die zich
ten Westen van de Berlinga-eilanden in
nood bevond.
Terstond werd de koers gewijzigd
en met vollen stoom spoedde de „A-
chilles" zicl#naar de plek, welke de
marconist seinde als de positie van
de „Jonge Jacobus", De zee was
zwaar en maakte het manoeuvree
ren moeilijk, maar toch stoomde
men onvervaard voort. Toen men het
laatste radiogram opving „Te laat.
Wij zinken. Groet onze families"
werd ook het allerlaatste nog uit de
machines van de „Achilles" gehaald
wat er uit te halen was. Helaas ver
geefs. Toen het schip de aangedui
de plek bereikte, viel er geen spoor
meer van de „Jonge Jacobus" te ont
dekken.
Kapitein Putman was van oordeel, dat
zoowel het schip als de bemanning een
prooi van de golven waren geworden.
Tijdens den orkaan, die Woensdag woedde
had de „Achilles" zelf een man verloren.
Door een zwaren overkomenden breker was
deze overboord gespoeld. Men had nog alle
pogingen aangewend om den ongelukkige
te redden, maar deze waren bij de hooge
zee, welke er stond, vergeefsch.
Toch nog Hoop?
United Press seinde ons gisteravond uit
Lissabon, dat noch de Nederlandsche consul
aldaar, noch de havenautoriteiten eenige be
vestiging hebben kunnen verkrijgen van de
geruchten over de redding, evenmin als
over het omkomen der bemanning van de
„Jonge Jacobus".
Schipbrenkelingen aangespoeld
Een later telegram van United Press meldt
ons, dat in de nabijheid van Peniche bij de
Burlingseilanden verscheidene schipbreuke
lingen zijn aangespoeld. Eenigen hunner
zouden nog teekenen van leven vertoonen.
Men neemt aan, dat het hier leden betreft
van de bemanning der „Jonge Jacobus"
de wet Inzake de volmachten voor de
regeering.
2. de regeeringsverklaring af te leggen
door Hitier.
Vqjgens sommigen zal de Rijksdag
eveneens een wet aannemen, waarbij het
vertrek van vrijwilligers naar Spanje ver
boden wordt Hieromtrent wordt echter
niets naders medegedeeld. De regeering, die
direct na de bijeenkomst van den Rijks
dag in plenaire zitting bijeen zal komen,
kan op grond van de volmachten, die haar
verleend zullen worden, een dergelijke wet
afkondigen.
De volmachtenwet, die heden zal worden
ingediend, is noodig om de nationaal-socia-
listische dictatuur een formeele juridische
basis te geven. De wet van 23 Maart 1933
die tot vier jaar beperkt is, loopt n.1. in
April van dit jaar af. De nieuwe wet zal
geen tijdsbeperking inhouden, zoodat Hit-
Ier een dictatuur voor het leven wordt
verleend.
Vervolgens zal Hitier een redevoering
houden. In deze rede zal hij antwoorden
op de rede van Eden. Hij zal terugko
men op zijn vredesvoorstellen en zijn voor
stellen tot het sluiten van tweezijdige ver
dragen doch elk stelsel van collectieve
vrede, waarbij ook de Sovjet Unie betrok
ken is, van de hand wijzen. Waarschijnlijk
zal hij ook zijn aanbod inzake een nieuw
Locarno zonder verband met een stelsel
van collectieve veiligheid in Oost-Europa
herhalen.
lil
Hitler dictator voor het leven?
De dag van heden zal waarschijnlijk geen
enkele sensatie opleveren. De Rijksdag, die
in Maart 1936 gekozen is, zal zijn constitu-
eerende zitting houden. Het is zoo goed als
zeker, dat Goering tot voorzitter zal worden
gekozen. Afgaande op de weinige aanwijzin
gen, die in nationaal-socialistische kringen
worden verkregen, zullen op de agenda voor
komen:
Stakers, die fabrieken bezetten,
voor het gerecht gedaagd.
Op verzoek van de directie der General
Motors heeft 't gerecht vaon Tenesse waar
zich de fabrieken bevinden, een bevel
schrift onderteekend, waarbij de stakers,
die twee werkpalatsen der General Motors
bezet houden, voor het gerecht gedaagd ziin
De gouverneur van Michigan, Murphv,
heeft geweigerd de veiligheid te waarbor
gen voor de niet-stakende arbeiders, die
in verscheidene fabrieken van de General
Motors het werk hebben hervat.
Hij beschuldigt deze werkwilligen er van,
verantwoordelijk te zijn voor het afbreken
der onderhandelingen tusschen werkgevers
en werknemers, terwijl de regeering hun
den raad gaf af te wachten, tot een over
eenstemming was tot stand gekomen, al
vorens het werk te hervatten.
Per WACO ZONDAG 31 JANUARI naar den
te Dusseldorp - Retour f 5.
Vertrek Zaterdagmiddag of Zondagmorgen.
Stadionkaarten verkrijgbaar.
Inlichtingen Reisbureau WACO,, Kanaal-
weg 137. Tel. 773, Den Helder.
DE TROTSKISTEN SPREKEN
HUN LAATSTE WOORD.
Gisteren in uitspraak gedaan in
het politieke proces te Moskou.
13 der beklaagden zijn ter dood ver
oordeeld.
Radek Sokolnikow en Arnold zijn
tot tien jaar gevangenisstraf veroor
deeld en Stroilow tot acht jaar.
Het Tass-agentschap meldt nader,
dat ter dood veroordeeld zijn: Pja-
takow, Serebrjakow, Moeralolf,
Liwsjitz, Drbodnis, Bogoeslawske,
Knjaseff, Raitatsjak, Norkin, Sjoe-
stoff, Toerok, Grasje en Poesjin.
De ochtendzitting begon gisteren met bet
pleidooi van Kommodov, den verdediger
van Poesjin, die verzachtende omstandig
heden aanvoert. Poesjin heeft, naar Tass
meldt, steeds een ondergeschikte rol ver
vuld in de organisatie.-
Radek zeide, dat het onderhavige proces
twee belangrijke gevolgtrekkingen mogelijk
maakte; op grond van een enorme hoeveel
heid objectief bewijsmateriaal was vast ko
men te staan, dat de Trotskistische organi
satie.zich met alle contra-revolutionnai-
ra machten had vereerd. Radek brand
merkte de Trotskistische organisatie als
een orgaan van de krachten, die den we
reldoorlog voorbereiden. Hij verdedigde zich
tegen de karakteristiek van den aanklager,
die de beschuldigden gewone misdadigers
heeft genoemd en zeide:
Als zij gewone misdadigers waren, hoe
zou men er dan zoo zeker van kunnen
zijn, dat zij de waarheid spraken? Ik heb
in mijn handen een stuk van het geheim
van het ontstaan van een oorlog en ik heb
niet het recht dit geheim te verbergen; ik
wil iedereen ervan overtuigen, dat ik de
waarheid spreek en niets dan de waarheid.
Over zijn betrekkingen met Trotski spre
kende, zei Radek dat Trotski de organisatie
voor voldongen feiten stelde door haar be
velen voor de ondermijnende activiteit te
geven, terwijl hij zelf, achter den rug van
het centrum om, overleg pleegde met bui-
tenlandsche mogendheden. „Trotski zelf
voelde zijn machteloosheid in den strijd te
gen de macht van de Sowjet en vestigde
zijn hoop op Hitler."
Radek beschuldigt Trotski er van,
dat hij toen hij de verwarring ge
waar werd, die zijn instructies in 't
parallelle centrum teweegbraohten,
nog een illegale terroristische orga
nisatie ging scheppen, die tot dus
ver nog niet volkomen ontmaskerd
is en die steunt op een kern van
personen, die van buiten naar de
Sovjet-Unie worden gezonden en op
geleid zijn door het Duitsche fascisme
G.P.Oe. heeft twee lezingen van
„complot" opgesteld.
Trotski heeft, naar Havas uit Mexico seint,
verklaard, dat de G. P. Oe twee lezingen van
het Trotskistische complot heeft opgesteld,
De oorspronkelijke lezing was een grove
vervalsching, welke rechtstreeks was gein-
spireerd door Stalin en welke voor binnen-
landsche gebruik was bestemd en in het bij
zonder voor arbeiders, en boeren in de Sow
jet Unie. Volgens deze lezing wordt Trotski
voorgesteld als een fascistische verrader, die
zich aan Duitschland heeft verkocht, aan
welk land hij geweldige stukken van de
Sowjet Unie zou hebben beloofd.
De tweede lezing is opgesteld volgens Ra-
dek's stijl en is bestemd voor geletterden en
vrienden van de Sowjet Unie. Volgens deze
lezing zou een tijdelijke overeenkomst tus
schen Trotski en de fascisten een kleine ver
minking van de Sowjet-Unie inhouden, die
dan door latere revoluties in Duitschland en
Japan zouden worden teniet gedaan.
Trotski herinnerde er aan, dat hij liever
met honderden vrienden had gebroken dan
af te zien van de onvoorwaardelijke ver
dediging van Rusland.
Pjatakov kan Trotski in Decem
ber 1935 niet hebben ontmoet.
Konrad Kundsen, lid van het Storting
heeft mede volgens een Havas bericht het
volgende telegram gericht tot den procu
reur-generaal Wysjinski, Moskou:
„Deel mede, dat heden officieel is vastge
steld, dat geen enkel particulier of buiten-
Iandsch vliegtuig in December op het vlieg
veld bij Oslo is gedaald. Trotski bevestigt
eveneens, dat in November of December
1935 geen ontmoeting met Pjatakov heeft
plaats gehad".
Knudsen was Trotski's gastheer geduren
de zijn verblijf in Noorwegen in dat jaar.
Een der Palermo Equpes uitge
vallen. Van der Hoek pas
seerde hedenmorgen Dyon.
Volgens telegrafische binnenkomst van de
controle-resultaten uit Brussel voor de
noordelijke routes Umea, Stavanger, Tallinn,
Koningsbergen, Boekarest en Amsterdam
en uit Muenchen wat betreft de Zuidelijke
routes Palermo en Athene zijn er van de
in deze plaatsen gestarte 121 deelnemers er
27 uitgevallen. Bovendien hebben 16 equi
pes strafpunten opgeloopen, zoodat er nog
78 deelnemers zonder zijn. De Stavanger-rou-
te en de Palermo-route hebben elk niet
minder dan 10 slachtoffers geëischt, zoodat
hieruit blijkt wel, dat deze twee routes,
alsmede die uit Athene, waarvan, zooals
men weet geen enkele deelnemer ook maar
Saloniki bereikte, wel bijzonder zwaar zijn
geweest.
Het voornaamste feit, wat betreft
de Nederlandsche deelnemers, is
wel dat de in Palermo gestarte Lin
coln Zephyr equipe Sprenger van
Eyk, ir. A. Paulen de controle te
Muenchen niet heeft bereikt. Gis
teren waren onze langenooten welge
moed op tijd uit Weenen vertrok
ken voor het 436 K. M. lange traject
naar Muenchen, maar na de sluiting
van deze controle waren zij nog niet
aangekomen, zoodat deze equipe
van verdere deelneming is uitge
sloten. Momenteel ontbreekt nog
ieder nader bericht van onze land-
genooten.
Ook de heeren ZeehuizenDerkinderen,
die op tijd met hun B.M.W. uit Weenen wa
ren vertrokken, hebben de controle te Mun-
chen niet op tijd bereikt. Niet minder dan
1 uur en 54 minuten later dan voor hen
was vastgesteld, kwamen onze landgenoo-
ten aan, zoodat zij thans een groot aantal
strafpunten hebben gekregen. Alleen de
derde uit Palermo vertrokken Nederland
sche deelnemer, de heer Van der Hoek met
Packard heeft Munchen op tijd bereikt en
is dus de eenige Nederlander, die op deze
route nog een schoon carnet de route heeft.
Wij vernemen zoo juist telefonisch dat
de equipe Van der Hoek met Packard,
waarvan als „noordeling" de Schager auto
mobilist Kees Kruit deel uitmaakt, heden
morgen Lyon zonder strafpunten is gepas
seerd.
Generaal Senjuro Hayashi kabinets
formateur. Het leger staat achter
hem.
Na de mislukking van Oegaki's formatie
pogingen, heeft de keizer, volgens Un. Press
uit Tokio, thans generaal Senjuro Hayashi,
oud-minister van oorlog, met de vorming
van een nieuw kabinet belast. Hayashi
heeft deze opdracht aanvaard en is ter
stond met vooraanstaande militaire en po
litieke persoonlijkheden in onderhandeling
getreden.
Nadat generaal Oegaki besloten had, de op
dracht tot kabinetsformatie terug te geven,
begaf de zegelbewaarder Yuasa zich weder
om naar het oudste nog in leven zijnde lid
van den Genro, prins Saionji, die tevens
voorzitter van den staatsraad is.
Saionji stelde generaal Hayashi voor als
minister-president, daar deze als een „ge
matigd" militair beschouwd wordt.
Men verwacht algemeen dat de oud
minister door de militairen zal worden ge
steund. Zijn kans van slagen is dus zeer
groot.
Anderzijds kan men echter de houding
van de beide groote partijen, de Minseito
en Seiyukai, die de economische en fi-
nancieele belangen vertegenwoordigen niet
uitschakelen.
In financieele kringen gelooft men, dat
Hayashi een gematigden koers zal inslaan
zoodat een kabinet onder zijn leiding ook
voor die kringen, die zich tegen een uit
sluitend militair kabinet zouden verzetten
aanvaardbaar zou zijn.
Veel hangt af van de vraag hoe de be
sprekingen van Hayashi met de leidende
militairen zullen verloopen.
In parlementaire kringen wijst men er
op, dat Havashi zich in den landdag steeds
voor handleiding van dc constitutie heeft
uitgesproken en voortdurend getracht heeft
de tegenstellingen tusschen leger en par
lement te vereffenen.
Nadat hij de keizerlijke opdracht had
aanvaard, verklaarde Hayashi tegenover
de pers, dat hij Zijne Majesteit verzocht
had, hem voldoenden tijd te geven voor het
voeren van de noodige besprekingen.
In politieke kringen te Tokio wordt vol
gens D.N.B. verklaard, dat het leger Ha
yashi niet zal afwijzen, wijl hij begrip toont
voor de vernieuwingsdenkbeelden ook van
de jongere militaire kringen. Hayashi zal
ook door de marine worden gesteund, daar
VOOR EEN REGELING VAN DE
ZAKEN IN WEST-EUROPA, ZEGT
DE TIMES.
Vandaag zal Hitler opnieuw tot Europa
spreken. Want al zullen zijn woorden in
hoofdzaak en in de eerste plaats gericht zijn
tot de millioenen Duitschers binnen de
Duitsche grenzen en daarbuiten, over hun
hoofden heen zal het woord gaan tot de
millioenen, die met even groote spanning,
naar het woord van den Führer zullen luis
teren. Zal de welwillende houding van
Duitschland ook uit het woord van den lei
der klinken, of zal het, als bij vorige gele
genheden, tal van speldeprikken bevatten
aan het adres van andere Europeesche mo
gendheden
In ons volgend nummer zullen we de ge
legenheid hebben Hitler's woorden te be
schouwen. Waar we vandaag aandacht voor
wilden vragen is voor een beschouwing van
de „Times", die we in het Hbld. van giste
renavond besproken vonden en waaraan wij
een en ander ontleenen. Het Engelsche blad
dat dikwijls de opvatting of stemming van
de regeering weergeeft, heeft een artikel ge
publiceerd dat ook in de Duitsche pers al
veel commentaar heeft gehad.
Het blad komt terug op de redevoeringen,
welke minister Eden onlangs te Bradford en
in het Lagerhuis gehouden heeft en die te
Berlijn aanvankelijk aanleiding hebben ge
geven tot ernstige ontstemming. Eden had
in deze redevoeringen, waarvan wü indertijd
een uitvoerig uittreksel hebben gegeven, den
Führer duidelijk te kennen gegeven, dat
Duitschland slechts kon rekenen op econo
mische hulp van Engeland, indien het zich
bereid verklaarde te goeder trouw mede te
werken aan een algemeene regeling van de
groote Europeesche problemen, in het bij
zonder zijn bewapeningswedloop walde sta
ken.
De Duitsche pers zag in Eden's redevoe
ringen een aanbod van „concessies" of „om-
kooperij" in ruil voor politieke capitulatie.
De „Times" betoogt thans, dat daarvan geen
sprake is, dat Duitschland een „aandeel
wordt aangeboden in een economisch deel
genootschap, dat gelijk alle overeenkomsten,
de partijen wederkeerig zal binden om be
paalde dingen te doen of na te laten." Het
blad verzacht Eden's rede nog verder door
op te merken, dat samenwerking, zooals dit
land ze begrijpt, „geen opoffering eischt van.
het recht van een volk om zijn eigen poli
tiek te voeren volgens zijn eigen traditie en
behoefte".
De „Times" giet aldus balsem op de wonde
in de Duitsche gevoelens geslagen. Het blad
gaat echter nog veel verder: het zoekt de
zwakste plek op in de Duitsch nationaal-
socialistische gevoelens. Wie Duitschland
den terugweg naar het Concert van Europa
wenschen te banen, zegt het blad, „hebben
den specialen plicht, zich niet te verschuilen
achter algemeenheden over de mentaliteit
der Nazi's, doch zullen zich moeten trach
ten te verplaatsen in de Duitsche zienswijze
over en de opvatting van Europa, en hoven-
al moeten afzien van den eisch van dezen
of genen afstand als een prealabele voor
waarde voor een conferentie."
Men zal toegeven dat dit een gezond stand
punt is van het Engelsche blad. Maar er is
nog meer. Het blad schrijft:
„Geen Engelschman in Duiisch-
land's schoenen zou er in toestem
men, de verplichtingen van een
nieuw verdrag te aanvaarden, terwijl
het Fransch-Russische verdrag en
dat tusschen Rusland en Tsjecho-
slowakije nog steeds van kracht wa
ren. Zij zijn onvereenigbaar met een
vrije politieke regeling."
4»
De Times spreekt voor den eersten keer
onbewimpeld uit, dat het Fransch-Russische
verdrag en het Tsjechisch-Russische ver
drag aan een regeling van de zaken in Eu
ropa in den weg staan.
indien de Times tharis Inderdaad weer
geeft wat er in de regeeringsbureaux leeft,
dan wil dat zeggen, dat Engeland practisch
openlijk op Frankrijk pressie oefent om het
grootst* beletsel voor de regeling van zaken
in West-Europa weg te nemen. De verdragen
mogen echter niet worden verbroken, noch
door opzegging, noch door druk of geweld.
Het Fransch-Russische heeft een looptijd
van vijf jaar en moet minstens een jaar voor
expiratie worden opgezegd. Gestreefd moet
worden naar een nieuw evenwicht in het
Oosten en het Westen van Europa, en wel
door uitwisseling, op voorwaarden, van
nieuwe waarborgen, zoodat de pacten geen
reden geven, dat zij zich overleven. De lijn
waarlangs de „Times" den gang van zaken
ziet, loopt als volgt: regeling van de non
interventie ten opzichte van Spanje, uitwer
king van de neutraliteitspolitiek van België,
indamming van de actie der Komintern, een
overeenkomst inzake de bewapeningen en
herziening van het Volkenbondshandvest
hij van ouds gestreefd heeft naar een
nauwe samenwerking met de weermacht.
In militaire kringen wordt intusschen
medegedeeld, dat het leger van een nieuw
kabinet versterking van de landsverdedi
ging instelling van *n centrale raad naast
het kabinet en hervorming van het parle
mentaire stelsel en van het kiesstelsel ver
langt. Bovendien wil het dat de regeering
niet afhankelijk is van de politieke par
tijen.