Het Gemeente-bestuur als concurrent
van werkgevers in onze stad?
DE WEEK:
Een zuinigheid die de wijsheid bedriegt
Burgerlijke Stand van Den Helder
Legerberichten
Beëediging reserve-officieren.
Haven van Nieuwediep
Hi_t volgende adres werd heden aan den gemeenteraad gezondent
Edelachtbare Heeren,
De ondergeteekenden, bestuurders van
het district Den Helder van de Federatie der Werkgeversorganisatiën
In het Boekdrukkersbedrijf;
de Afdeeling Den Helder van den Algemeenen Nederlandschen Typo
grafen Bond;
de Afdeeling Den Helder van den Nederlandschen Katholieken Typo
grafen Bond;
de Afdeeling Den Helder van den Nederlandschen Christelijken Grafi-
schen Bond:
hebben met leedwezen kennis genomen van het voorstel van Burgemeester en
Wethouders van Den Helder tot aanschaffing van een Multilith-kantoor
machine, teneinde op deze machine het verslag van de Gemeente, van de
Bedrijven en van andere Gemeentelijke Instellingen, de begrooting, de
rekening, de raadsverslagen en -notulen en alle benoodigde formulieren
ter Secretarie gereed te maken.
Ondergeteekenden mogen aannemen, dat het welzijn der verschillende
industrieën in Uwe Gemeente Uwen Raad zeer ter harte gaat. Zij wijzen
U bij dezen op de belangen van de te Den Helder gevestigde grafische
industrie. Ook deze heeft nog steeds onder de crisis te lijden. Desondanks is,
dank zij de goede samenwerking tusschen Werkgevers- en Werknemers
organisaties, de werkloosheid tot een minimum beperkt gebleven, omdat in
vele gevallen juist ter voorkoming van ontslag maatregelen werden getroffen.
Door het gereedmaken van bovengenoemde werken op de Multilith-
kantoormachine zal een zeer belangrijk kwantum drukwerk aan het Grafisch
bedrijf worden onttrokken en zal een zoo belangrijke werkvermindering nood
wendig ontslag van werkkrachten het gevreesde gevolg zijn. Immers, de
meer genoemde drukwerken vereischten tot heden in het drukkersbedrijf een
dusdanig aantal werkuren, dat nu reeds vaststaat, dat minstens 3 arbeiders
(gezinshoofden) ontslagen zullen worden.
Waar, in het bijzonder in dezen tijd, door alle openbare colleges begeerig
wordt uitgezien naar de mogelijkheid van werkverruiming, om daardoor het
aantal werkloozen minder te doen worden, hopen de ondergeteekenden, dat
Uw^ overwegingen er toe mogen bijdragen, de meerbedoelde werken voor de
grafische werkgevers en werknemers te Den Helder te doen behouden.
Juist één dezer dagen is bij de Tweede Kamer een Wetsontwerp inge
diend, bepalingen inhoudende, die zullen strekken tot het bereiken van een
betere verdeeling van den beschikbaren arbeid, waaraan de bedoeling ten
grondslag ligt, door een juistere getalsverhouding tusschen jong en oud
personeel, de gezinshoofden te beschermen en het aantal volwassen werk
loozen kleiner te doen worden. In het georganiseerde grafische bedrijf is een
dusdanige getalsverhouding reeds vele jaren vastgelegd in de bestaande
Collectieve Arbeids Overeenkomst tusschen Werkgevers- en Werknemers-
Organisatiën. Indien sterke vermindering van werk in het typografisch bedrijf
te Den Helder als consequentie werkloosheid met zich brengt, zou voor de
gemeente-financiën per saldo geen bezuiniging uit de opheffing van den te
verrichten arbeid in de typografische bedrijven kunnen worden verkregen.
Afgescheiden van het feit, dat het product der meergenoemde machine
technisch zeer ten achter staat bij dat van een behoorlijk geoutilleerde
drukkerij, wijzen wij U er op, dat het toch noodzakelijk is, dat de diverse
stukken, die van Uwe Gemeente uitgaan, duurzaam zijn en inkt en afwerking
zoodanig moeten zijn, dat deze stukken ook in een verre toekomst nog leesbaar
en bruikbaar geacht kunnen worden.
Bovendien is het van groot belang voor de bestudeering van de stukken,
dat deze duidelijk en overzichtelijk verzorgd zijn en daaraan moet nood
zakelijkerwijze bij vervaardiging op dé Multilith-kantoormachine veel ont
breken.
Verder meenen wij op goede gronden te kunnen aannemen, dat de
oogenschijnlijke besparing, die U met het vervaardigen van de bedoelde
stukken op de Multilith-kantoormachine meent te kunnen bereiken, bij een
nauwkeurige kostprijs-berekening, in de practijk illusoir zal blijken te zijn,
te meer waar U, behalve de uitgaven aan de aanschaffing verbonden, een
typist-schrijver moet aanstellen en een bedrag moet uittrekken voor papier,
inkt, onderhoud der machine, enz. enz.
Tenslotte mogen wij U er op attent maken, dat het wel vast staat, gezien
het groot aantal werkuren, dat tot heden noodig is geweest voor de ver
vaardiging van de drukwerken, die Burgemeester en Wethouders zich voor
stellen op de Multilith-kantoormachine gereed te maken, dat Uw Raad spoedig
voor het feit geplaatst zal worden een tweede machine te moeten aankoopen.
Dit zou vanzelfsprekend gepaard moeten gaan met het aanstellen van meerder
personeel, om de machine te bedienen en het werk verder gereed te maken,
waarbij wij U er op attent maken, dat ons uit ervaring bekend is. dat de
bediening van de Multilith-kantoormachine niet gelijk te stellen is aan die van
een gewone cyclostyle-machine, doch dat hiervoor zeer zeker technische kennis
vereischt wordt. Wij wijzen Uwen Raad er op. dat U ook niet zult kunnen
volstaan met de aanstelling van eenige typisten-schrijvers, doch zeer waar
schijnlijk meerder personeel zal moeten worden aangesteld voor de verdere
afwerking.
In strijd met het pas ingediende Wetsontwerp zullen deze werkzaamheden,
om tot een lageren kostprijs te komen, zeer waarschijnlijk ter Secretarie worden
verricht door'vrouwelijk of jong-mannelijk personeel, door menschen dus, die
geen gezin hebben te onderhouden.
Het onttrekken van de meergenoemde werken aan het drukkersbedrijf te
Den Helder - ondanks de zeer lage aanbieding, die de N.V. Drukkerij 6 Uit
geverij v/h C. de Boer Jr„ U heeft gedaan - zal echter nog veel verstrekkender
nadeelen voor Uwe Gemeente ten gevolge kunnen hebben. Ook hierop meenen
Wij goed te doen Uwe aandacht te vestigen.
Het moge U bekend zijn, dat de N.V. Drukkerij en Uitgeverij v/h C. de
Boer Jr. het grootste gedeelte van het door haar vervaardigde drukwerk levert
aan cliënten, die voornamelijk wonen in Amsterdam en in de andere groote
steden van ons land.
Zou het verslag der Gemeente, dat der Bedrijven en die der andere
instellingen benevens de andere benoodigde drukwerken voor Uwe Gemeente
aan deze drukkerij worden onttrokken, dan moet dit ten gevolge hebben, dat
de band tusschen genoemd belangrijk bedrijf, waaraan pl.m. 130 man personeel,
direct en indirect, verbonden zijn, en Uwe Gemeente veel losser zal worden.
Ondergeteekenden, spreken de hoop uit, dat in het belang der Gemeente
en in het belang van de grafische industrie te Den Helder door Uwen Raad
niet tot aanschaffing eener Multilith-kantoormachine zal worden overgegaan
en de benoodigde Gemeente-drukwerken voor ljet grafisch bedrijf behouden
zullen blijven.
Het georganiseerd grafisch bedrijf, met zijn vele mooie sociale instel
lingen, als de voorbeeldige leerlingen-opleiding, ziekengeld-regeling, vacantie,
pensioenfonds, enz. enz., meent in het bijzonder van de overheidslichamen
medewerking te mogen verwachten bij haar streven naar gezonde bedrijfs-
toestanden en de bestrijding der werkloosheid. Deze medewerking kan Uw
Raad verleenen door te besluiten, aan het verzoek van de ondergeteekenden
te voldoen.
Met de meeste hoogachting verblijven de ondergeteekenden van Uwen
Raad
De Dienstwillige Dienaren,
Voor het District Den Helder van de Federatie der Werkgevers
organisatiën in het Boekdrukkersbedrijf,
De Secretaris,
(w.g.) H. J. P. EGNER.
Voor de Afdeeling Den Helder
Typografen Bond,
De Voorzitter,
(w.g.) K. C. VALKENBURG.
Voor de Afdeeling Den Helder
Grafischen Bond,
De Voorzitter,
(w.g.) J. A. BRUNING.
Voor de Afdeeling Den Helder
Grafischen Bond,
De Voorzitter,
(w.g.) C. DE BOER
Den Helder, 6 Februari 1937.
van den Algemeenen Nederlandschen
De Secretaris,
(w.g.) W. NIEUWENHUIZEN.
van den Nederlandschen Katholieken
De Secretaris,
(w.g.) G. N. VENNEKER.
van den Nederlandschen Christelijken
De Secretaris,
(w.g.) A. FULDNER.
HTS-ï t
wt.a
zLfi
Het spreekt vanzelf, dat wij van harte instemming betuigen met het adres,
dat door bovengenoemde bonden, heden aan den Raad werd gezonden en
dat we hopen én in het belang van ons bedrijf èn niet minder in dat van ons
personeel, dat de Raqd afwijzend zal staan tegenover het voorstel van het
College van B. en W.
Het is niet voor de eerste maal, dat burgemeester en wethouders een
bezuiniging meenen te vinden in het zelf maken van het gemeentelijke druk
werk. Reeds onder burgemeester Houwing, in de raadsvergadering van 21
November 1922, kwam een voorstel ter tafel tot het aanschaffen van een
..Multigraph". Na een breedvoerige discussie, waarbij de heer Zondervan
(S.D.A.P.). gesteund door andere raadsleden, het voorstel van B. en W.
bestreed, werd dit verworpen met 13 tegen 6 stemmen.
Dezelfde argumenten, die toen bij de bestrijding golden, gelden ook nu
nog. De bezuiniging is zeer relatief, eerst de toekomst zal uit kunnen wijzen
of inderdaad een bezuiniging verkregen werd. Het werk is technisch veel
minder in uitvoering, bovendien veel minder deugdelijk. En waar raadsver
slagen en raadsbijlagen als naslagwerk bewaard moeten worden, is duur
zaamheid een eisch, dien men ook zeker stellen moet.
En dan, het belangrijkste argument: Het maakt eenige gezinnen broo
deloos.
Dit waren de argumenten, die men in 1922 aanvoerde, en die nu in nog
sterkere mate gelden, omdat door de veranderde tijdsomstandigheden de men
schen. die ontslagen moeten worden, omdat de gemeente hun het werk ont
nam, niet meer aan den slag zullen komen. Wie eenmaal ontslagen is, kan
zeer moeilijk emplooy vinden. Het is waarlijk niet in de laatste plaats voor
ons personeel, dat wij hier een lans breken. Ook ons bedrijf moet alles op
alles zetten om de menschen aan den gang te houden en we verwachten niet
anders dan dat wij in dit streven zeker door de overheid gesteund zullen
worden. Dat dit hier niet het geval is, is een niet geringe teleurstelling.
Als we hier preeken voor eigen parochie, dan doen wij dat, omdat wij mee
nen, dat we dat verplicht zijn tegenover de zaak, die we dienen, maar ook omdat
we het recht daartoe meenen te hebben door de belangrijke plaats, die ons
oedrijf in het gemeentelijk leven inneemt.
Dat we dus geen afbraak van gemeentewege van ons bedrijf verwachten,
is recht en billijk.
En nu tenslotte nog een enkel woord over de bezuiniging, die het ge
meentebestuur door de aanschaffing van deze Multilith meent te bereiken.
We hebben een voorbeeld hiervan bij de Heldersche Uitgevers Maatschappij,
waar Ook twee menschen, door de maatregelen van het gemeentebestuur,
werkloos werden gemaakt. Immers, men meende het raadsverslag goedkooper
in eigen beheer uit te kunnen voeren.
De Heldersche Uitgevers Maatschappij berekende voor het zetten, druk
ken en binden van de raadsverslagen en de -bijlagen pl.m. 5000.Men heeft,
om de menschen aan den gang te kunnen houden, dit bedrag voor het raads
verslag met 35 procent verminderd en voor de raadsbijlagen met 10 procent,
zoodat de totaalkosten beneden de 4000.bleven.
De gemeente betaalt, naar een berekening van een der raadsleden, voor
dit werk, dat dan technisch veel minder in uitvoering is, in eigen beheer,
ongeveer 4600.We laten hier de berekening volgen:
Stenograaf 1.000.
Extra-kosten 100.
Typist-schrijver 1.500.
Stencils en papier 400.
Afschrijving cyclostyle en schrijfmachine 200.
Extra drukkosten (wijziging begrooting
en algem. rapport van de gem.-begr.) 300.
Twee steuntrekkers M 1.100.
Dat is dus een zuinigheid, die de wijsheid bedriegt.
Wij vertrouwen, dat de Raad, met deze cijfers en feiten voor oogen, een
beslissing zal nemen, in het belang van ons bedrijf en in dat van ons personeel.
Red. Held. Courant.
IN FEITEN EN
FA NTASIEËN
Kronyck der Droefenis.
Een droevig feit, deze week:
Jan Bijl is overleden.
Jan Bijl, Blauwe Zeeridder par excellence,
Jan Bijl, een der oude helden van deze kusten
en de man, die een kleine driehonderd schip
breukelingen uit ontelbare wrakkken sleepte.
Langzaam, maar héél zeker, verdwijnt de
oude garde. De garde van de mannen met
schippersbaardjes. Die in hun lange slobber
broeken bij de hoeken der straten van de
„Pilo" plachten te staan, met een bruine
BZK-pruim achter de zwart-gerookte kiezen en
de bolhoedjes op de grijzen haren. Zij, dien hun
laatste levensjaren den jongeren veelal raad
gaven. Oude haringtrekkers, die met de zee
opstonden en er mee gingen slapen.
En zijn er nog over. Maar ze zijn te tellen.
En telkens ontvalt Nieuwediep er weer één.
En wij gedenken den tijd die gaat komen:
als daar geen Blauwe Zeeridders meer in
Nieuwediep zullen zijn en men alleen in de
annalen hun roem zal kunnen naslaan.
Dan zal Den Helder iets verloren hebben,
wat zij nimmer meer terug zal krijgen.
En daarom: laat ons deze garde eeren en
hun roem verkonden.
Nu!! Bij hun leven.
Een Telegraaf-redacteur is met Jo Spier
naar Hellevoetsluis gegaan en zij hebben er
over geschreven en geteekend.
En ook onze Nieuwediepsche Hellepoters
zullen het gelezen hebben, dat droeve relaas
van „de stad-die sterft". Of beter gezegd:
de-stad-die-s t i e r f..., want Hellevoet is al
lang dood en ter ziele, ondanks de Molen, die
„De Hoop" heet...
Doch wij spotten niet. Hoe zouden wij
kunnen spotten met dat aardige Zuidhol-
landsche plaatsje, dat in zooveel wijzen over
eenstemming met Den Helder vertoont?
Hellevoetsluis, waar het grootste deel van
onze Marine als kind aan huis gelegen heeft.
Waar de officieren met de Hellevoetsche
maagden knipoogjes gepleegd hebben, waar
ze in de sociëteit van Van Engelen van hun
heldendaden ter zee vertelden.
Déit zal men niet vergeten.
Het is allemaal erg verdrietig, ondanks het
feit zelfs, dat de Telegraaf-redacteur den brug
wachter Koning Willem I in Den Briel tot
Koning liet kronen...
van 5 Febr. 1937.
ONDERTROUWD: J.«H. Grooff en A. M.
Bersee.
BEVALLEN: J. WijshakeSchets, z.; A.
van der HoekDe Kok, z.; C. J. Groot
Griep, z.
Gisteren had de plechtige beëediging plaats
van de, met ingang van 1 Januari 1937, nieuw
benoemde reserve-officieren, ingedeeld bij het
Regiment Kustartillerie alhier.
Het waren niet minder dan elf jonge man
nen, die dit jaar den eed van trouw aan Hare
Majeteit de Koningin, aan de Krijgstucht en
aan de Wetten mochten afleggen en wel:
H. Kamps; N. van der Linde; J. Jansen; J. W.
van Hartesveldt; H. C. Schregardus. C. J. Ma-
lipaard; J. J. Borst; C. Haver Droeze; J. Lup-
gens; L. Kosters en W. J. H. IJzereef.
Te 2 uur precies hadden zich op de binnen
plaats van de kazerne der Kustartillerie op het
fort Erfprins de troepen opgesteld, terwijl
meerdere belangstellenden aanwezig waren.
Na de gebruikelijke inspectie, en de plech
tigheden die eene beëediging voorafgaan, en
na het voorlezen van het Koninklijke Besluit
houdende de benoeming, hield de Regiments
commandant, Luitenant-Kolonel Bentz van den
Berg, een kernachtige en welsprekende toe
spraak, waarin hij den ernst van den eed naar
voren bracht, de jonge reserve-officieren op
hun toekomstige taak en plichten wees en hen
duidelijk maakte, dat nu eerst met grooten
ernst geleefd, gewerkt en gestudeerd moest
worden om ten allen tijde gereed te zijn, als de
nood hen roepen zou.
Na de beëediging werden de jong benoem
den door den Regimentscommandant officieel
als reserve-officieren aan de aanwezigen voor
gesteld, terwijl de plechtigheid beëindigd werd
met een door allen spontaan aangeheven drie
werf hoera, voor onze geëerbiedigde Koningin.
De plechtigheid werd tenzeerste verhoogd
door de Muziek van de Koninklijke Marine,
die voor deze gelegenheid welwillend door den
Commandant der Marine ter beschikking was
gesteld.
Na afloop van de plechtigheid, bleven Offi
cieren en belanghebbenden nog eenigen tijd in
intiemen kring bij elkander, waarbij eenige
verfrisschingen werden aangeboden.
4 Febr. 1937.
Aangekomen van Harlingen en vertrokken
naar Londen het Eng. s.s. „Groningen".
Vertrokken naar Rotterdam de Noorsche
kolenboot „Lysaker 4" (heeft hier kolen
gelost).
5 Febr. 1937.
Aangekomen van Rounhyn en vertrokken
naar Berlijn het Duitsche m.s. „Oliga".
Aangekomen van Neopdikt en vertrokken
naar Kiel het Duitsche m.s. „Dora".
Aangekomen van Nourdiet en vertrokken
naar Kiel het Duitsche m.s. „Valki#".
