De Britsche defensieleening
„Er komt geen oorlog"
Weg naar Valencia bezet
Roosevelt houdt
voet bij stuk
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Vreugde te Napels
Diepe indruk
te Berlijn
Buiienlandsch
Overzicfü
REIST PER WACO
ZATERDAG
13 FEBRUARI 1937
Nog een wi tboek te
verwachten
De landsverdediging van
Japan
Ifaliaansche prins geboren
Gasbellen
Dc verhouding tusschen Finland
en Rusland
SPANJE
Opnieuw Italianen
ontscheept
AUTOBUSDIENSTEN
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
Inlichtingen WACO,
i ïldersche courant
UITGAVE: N.V, DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 1606Ó 65e JAARG. No. 7925
Gisteravond werd te Londen medegedeeld,
dat de regeering a.s. Dinsdag een nader
witboek zal publiceeren over den stand van
het defensieplan. Men vermoedt, dat dit
stuk een uiteenzetting zal behelzen van het
programma voor het volgende jaar en den
nadruk zal leggen op de noodzakelijkheid
van de reeds aangekondigde leeningen. Ook
zal het witboek allerlei inlichtingen geven
omtrent den toestand van de luchtstrijd
krachten, de vloot en het leger. Het debat
over het financieele programma zal dan
uitgesteld worden tot Donderdag; men weet,
dat het eerst op Woensdag was bepaald.
Eventueel zal het debat dan nog de daar
aan volgende Maandag worden voortgezet
en daarbij zal dan wellicht ook de algemee-
ne politieke situatie besproken worden.
Duitsche persstemmen
Het bericht volgens hetwelk de Britsche
minister van financiën, Neville Chamber-
lain, Donderdag in het Lagerhuis een wets
ontwerp heeft ingediend, waarbij de regee
ring volmachten vraagt om de eerstvolgen
de vijf jaren 400 milliöen pond sterling te
besteden voor de landsverdediging en wel
buiten de gewone jaarlijksche begrootin
gen der departementen van oorlog, marine
en luchtvaart om, heeft te Berlijn zeer die
pen indruk gemaakt.
Alle bladen publiceeren op de eer
ste pagina over deze aangelegenheid
berichten. Zij verklaren met nadruk,
dat het de eerste maal is, dat de
Britsche regeering in vredestijd een
dergelijk besluit neemt. Een zeker
gevoel van onbehagen komt tot uit
drukking in de commentaren, welke
op het bericht worden geléverd.
Over het algemeen vragen de bladen zich
af, wat de redenen en hef doel zijn van de
ze bewapeningspolifiek. De meeste bladen
zien in het afloopen van het vlootverdrag
van Washington een verklaring. Dit zou de
Britsche politiek voortaan voor nieuwe ver
antwoordelijkheden plaatsen, met name in
den Stillen Oceaan.
De Deutsche Allgemeine Zeitung geeft
een opsomming der bewapening en verster
kingen, welke de laatste maanden in Groot
Brittannie zijn ten uitvoer gelegd.
Het blad herinnert aan het woord van
generaal Weygancl, dat een groot land moet
beschikken over een leger, dat beantwoordt
aan de behoeften van zijn politiek. „Wij
weten niet", aldus de D.A.Z., „of de Brit
sche regeering door zulke gedachten wordt
geleid, maar het is gebleken, dat zij de al-
gemeene Fransche these aanvaardt. Men
moet zich de vraag stellen welke politiek
Engeland van plan is te volgen nu het over
gaat tot een zoodanige ontwikkeling van
zijn bewapening.
Weygand sprak in zijn uiteenzetting over
den geallieerden te bieden steun. Wij zou
den kunnen vragen door deze formule in
herinnering te brengen, welke verplichtin
gen Engeland is aangegaan en tegenover
wien.
Het bondgenootschap met Frankrijk dat in
December 1930 nauwer werd aangehaald en
de besprekingen tusschen de generale sta
ven der beide landen laten plaats voor ze
kere veronderstellingen."
Het blad besluit: Duitschland acht zich
zijnerzijds niet verantwoordelijk dergelijke
beslissingen der regeering te Londen te heb
ben uitgelokt, hoewel een Amerikaansch
blad verklaard heeft dat men in Britsche
officieele kringen van meening is, dat de
Duitsch-Japansche overeenkomst 't Britsche
rijk en zijn belangen meer zou bedreigen
dan Sovjet Rusland, tegen welk land het
zoogenaamd zou zijn gericht-
De „Lokalanzeiger" ziet in het Engelsche
gebaar een rechtvaardiging te meer voor
het Duitsche rijk voort te gaan met zijn be
wapen! ng.
De „Fuehrer" aldus het blad, „heeft op
30 Januari gezegd, dat ieder land slechts
zelf in staat is te beoordeelen, wat het voor
zijn verdediging te doen heeft. De Engelsche
bewapening gaat slechts Engeland aan,
maar het feit, dat de Britsche minister ver
wijst naar het witboek van Maart 1936 en
de argumenten, welke zijn aangevoerd ten
gunste van een politiek van wapening, dat
hij voorts bij deze gelegenheid Duitschland
heeft genoemd, geeft ons hoop, dat het En
gelsche volk, gezien zijn tegenwoordige po
gingen, meer begrip zal toonen, indien
Duitschland, dat in geographisch opzicht in
veel ongunstiger positie verkeert en is bloot
gesteld aan de bedreigingen van het bolsje
wisme, zijnerzijds alles cloet, wat in zijn
vermogen is om zijn verdedigingsmiddelen
te herstellen, welke men hem vijftien jaren
lang heeft geweigerd.
De helft der begrooting voor den
Oorlogsgod.
Bij de wijzigingen, die op voorstel van
den Japanschen Minister van Financiën.
Joeki, in de begrooting zijn aangebracht,
zijn de posten voor de defensie slechts wei
nig verlaagd, zoodat de begrooting voor de
landsverdediging nog ongeveer de helft der
geheele begrooting vormt.
Het kabinet heeft tevens besloten, de be
lasting op voorwerpen van dagelijksch ge
bruik, die door de regeering-Hirota was
ingesteld, aanzienlijk te verlagen, en maat
regelen tegen prijsverhooging te nemen.
Het parlement zal vóór 15 Februari wor-
den bijeengeroepen. In politieke kringen
verwacht men, dat na de verlaging der be
grooting overeenstemming tusschen regee
ring en partijen mogelijk is. Zij leggen er
evenwel den nadruk op, dat het kabinet
vastbesloten is het parlement te ontbinden,
indien de partijen nieuwe moeilijkheden
veroorzaken.
DUITSCHLAND IS VREDELIEVEND.
Rede van Goebbels te Berlijn.
Rijksminister Dr. Goebbels heeft gisteren
in een door 20.000 personen bezochte ver
gadering van de gouw Berlijn van de
N.S.D.A.P. een rede gehouden over de bin
nen- en buitenlandsche politieke vraagstuk
ken.
Hij zeide o.a. dat de Duitsche regeeringen
van 1919 tot 1933 alle dictaten hebben onder
teekend, hoewel zij zelf overtuigd waren van
de onmogelijkheid deze na te komen. De na-
tionaal-socialistische regeering heeft evenwel
het dictaat van Versailles verscheurd. Dit
heeft ook invloed gehad op het verdere Eu
ropa een heeft een einde gemaakt aan het
kleinburgerlijk leven in dit werelddeel.
Ten aanzien van het bolsjewisme ver
klaarde Goebbels, dat als het bolsjewisme
propaganda voert tegen het nationaal-socia-
lisme en Duitschland, dan propageert
Duitschland tegen het bolsjewisme.
Er is reeds een scheiding tusschen
het bolsjewistische en anti-bolsjewis
tische deel van Europa. Het kan
Duitschland niet schelen hoe andere
landen geregeerd worden, doch in
dien het bolsjewisme tracht in West-
Europa een nieuwen aanvalsweg te
scheppen, dan zal Duitschland zich
hiertegen verzetten en met voldoe
ning constateert Goebbels dat ook an
dere landen het gevaar beginnen in
te zien.
Niemand beweert, dat de vliegvelden in
Tsjecho Slowakije door de Sovjet-Unie zijn
aangelegd, doch evenmin zal iemand ont
kennen, dat Tsjecho Slowakije een verbond
heeft met de Sovjet-Unie, zoodat eventueel
deze vliegvelden ter beschikking van de
vliegtuigen van Moskou zullen staan.
Verder sprak Goebbels over de goede be
trekkingen tusschen Duitschland en Italië.
Ook met Oostenrijk en Polen worden goe-
GOEBBELS.
de betrekkingen onderhouden en Duitsch
land hoopt dat ook de Danziger kwestie de
finitief zal worden geregeld.
Over de internationale beweringen ten
aanzien van een komenden oorlog zeide
Goebbels, dat geen oorlog zal komen.
Duitschland valt niemand aan en hij ge
looft, dat ook niemand lust heeft Duitsch
land aan te vallen. De Fuehrer noch het
Duitsche volk willen oorlog en in Duitsch
land bestaat geen gencraalskliek, die den
oorlog verlangt.
Aan het slot van zijn rede behandelde
Goebbels de binnenlandsche kwesties. Het
gewichtigste probleem noemde hij de op
voeding: „Wij willen de kerk haar recht ge
ven, doch wij verlangen ons recht".
De minister verdedigde de eenheidsschool.
In het godsdienstonderricht kan men de kin
deren volgens godsdienstige richting ver-
deelen, doch wanneer Duitsch of geschiede
nis wordt onderwezen, bestaan slechts Duit
sche kinderen.
Uit Napels vernemen wij, dat de
Prinses van Pieniont gistermiddag
het leven heeft geschonken aan een
zoon.
DE BLIJDE GEBEURTENIS IN HET
KONINKLIJK HUIS HET PAS
GEBOREN PRINSJE ZAL VICTOR
EMMANUEL, PRINS VAN NAPELS
HEETEN.
Napels verkeert in feestvreugde over de
blijde gebeurtenis in het Koninklijk Huis,
de geboorte van een jong prinsje in het ge
zin van den prins en de prinses van Pie-
mont, waarvan elders in dit nummer reeds
in een kort bericht melding wordt gemaakt
KROOXPRIXSES MAR1E JOSé
Moeder en kind maken het goed. De pas
geboren prins ziet er kern gezond uit. Hij
heeft zwarte oogen en donker blond haar
De duce heeft direct, nadat hij van den
prefect van het Koninklijk paleis en eersten
adjudant van den prins van Piemont het
nieuws had vernomen, de vreugde der fas
cistische regeering en van de geheele natie
tot uitdrukking gebracht in gelukwenschen
welke hij heeft gericht tot het koninklijke
paar en den prins en .prinses van Piemont.
Ook de Paus heeft het prinsje zijn eersten
zegen gezonden.
Groote feestvreugde in het ge
heele land Er zal drie dagen
worden gevlagd.
Ter gelegenheid van deze blijde gebeurte
nis zal op 13, 14 en 15 Februari worden ge
vlagd. De openbare gebouwen zullen deze
drie dagen desavonds geillumineerd zijn De
openbare diensten en de scholen zullen
Maandag gesloten zijn.
In alle steden van Italië was de feest
vreugde spontaan en zeer groot. Te Rome
werd hetn ieuws van de geboorte bekend
gemaakt door 01 kanonschoten. Van vijf
uur tot half zes gisterenmiddag hebben de
klokken van het capitool geluid.
Van alle openbare gebouwen hangt de
nationale driekleur, terwijl ook de burge
rij de vlaggen heeft uitgestoken.
Het prinsje zal Victor Emmanuel worden
genoemd, naar zijn grootvader den Koning
van Italië.
Daar hij in de provincie Napels geboren is
zal hij volgens Havas, als vermoedelijke .erf
genaam van den troon volgens de traditie
van het huis van Savoye prins van Napels
zijn, welke titel ook de tegenwoordige ko
ning Victor Emmanuel voor zijn troonbe
stijging heeft gedragen.
Als de eenzame reiziger, vermoeid na een
stevige wandeling, zich neerzet aan een met
rijke vegetatie omgroeide poel, wordt na de
eerste minuten van wegsoezen in het wel
behagen der rust al spoedig de belangstel
ling weer gewekt voor het leven rondom.
Het oog wordt dan allicht getrokken door
de duizenden kleine luchtbelletjes, welke
het koele wateroppervlak als het ware doen
leven.
Voor den oppervlakkige is dik slechts een
bewegen van waterdeeltjes, een verschijn
sel van denzelfden aard als het voorbij-
zeilen van de schapenwolkjes en het rui-
schen van den wind.
Maar de meer ernstige toeschouwer geeft
er zich rekenschap van, dat door onder die
zilveren waterspiegel een leven van op
bouw en vergaan zich afspeelt, waaraan
milliarden microben en schimmels deelne
men, oogenschijnlijk in rustig tempo plant
aardig en dierlijk leven omzettend in het
laagveen, waaruit weer nieuw leven en
nieuwe mogelijkheden zullen omhoogschie-
ten.
Plots verheft zich echter een donkere
groote luchtbel temidden -van de vele klei
nere, staat eenige seconden trillend stil, sid
derend onder de druk der gassen, welke
haar van onderaf voeden, om dan uiteen te
spatten en weer te verdwijnen zonder eenig
spoor na te laten.
Slechts de overtuiging, dat groote spannin
gen het verteringsproces begeleiden, blijft
bij den toeschouwer achter.
Ook ben hem, die zich dagelijks rekenschap
geeft van het groote wereldgebeuren en die
de duim tracht te leggen op de koortsachtig
kloppende pols van de internationale poli
tiek, treden herhaaldelijk gewaarwordingen
op, verwant aan die welke de groote gasbel
bij onzen eenzamen wandelaar opwekte.
Wij zien het borrelen aan de oppervlakte
van het internationale leven en bevroeden
daaronder sloopende en ook bouwende krach
ten.
Redevoeringen persuitingen, vervolgingen
en tegenwerkingen, zij allen geven fleur en
beweging aan het tafereel dat zich voor
ons afspeelt.
Tot onverwachts een groot gasbel onze
aandacht vraagt, zooals bijvoorbeeld gis
teren, toen Chamberlain in het Britsche
parlement een extra leening van 400 mil-
üoen pond sterling aanvroeg.
Dan krijgt men eerst een juist beeld van
de geweldige 'spanningen, welke in onze
wereld soms voor het speurend oog van
den toeschouwer verborgen blijven.
En met schrik bemerken wij. dat de druk
wel tot groote hoogte moet zijn gestegen,
om tot dergelijke maatregelen te moeten
overgaan.
Met deze cijfers voor oogen vraagt men
zich af of alle mededeelingen over een we
deropleving van het economisch leven wel
op gezonde basis zijn gegrondvest en of er
niet eerder sprake is van een kunstmatig
proces, dat zich straks door een nog die
pere val dan wij reeds beleefden, zal wre
ken. De mensch is bezig zijn rijkdommen in
den schoot van God Mars te werpen. Zijn
zweet en bloed ten offer te brengen aan een
waandenkbeeld.
Na Engeland zal ook de overige wereld
weer moeten volgen.
Maar wie kan het rijke Albion overbie-
den?
Het is dan ook geen wonder, dat men
zich in Berlijn en Rome even de oogen uit
wrijft bij het lezen van de voornemens van
John Buil en toch wel wat beduusd is, van
de ijver waarmede de Britten zich aan be
wapenen zetten.
Men voelt daar het verzet tegen de eigen
nationalistische aspiraties groeien en gaat
begrijpen, dat het spel van kat en muis,
dat Mussolini en Hitier met zooveel virtu
ositeit hebben gespeeld, zijn natuurlijke
rem vindt in het verzet der benadeelden.
Het voortdurende overleg in financieele
zaken tusschen New York, Parijs en Lon
den wijst er mede op, dat de drie groote
democratiën ernstige plannen beramen
tot een gezamenlijke at ie.
Kan het zijn, dat de 400 millioen moeten
dienen om de heeren dictators gedwee te ma
ken cn ze tot een grootere inschikkelijkheid
te dwingen?
Wij kunnen de idéé niet van ons afzetten,
dat de ietwat theatrale wijze waarop het
Britsche leeningsvoorstel werd gedaan, en
het geweldige, alles overtreffende cijfer daar
van, mede zijn ingegeven door het verlan
gen om door overbluffing te bereiken wat
met onderhadenlingen onmogelijk bleek.
Holsti over zijn bezoek aan
Moskou.
De Finsche minister van Buitenlandsche
Zaken, Holsti, is gisterenmorgen van zijn
reis naar Moskou teruggekeerd. Hij heeft
de pers nog weinig mededeelingen over de
resultaten van zijn reis gedaan, omdat hij
eerst de andere leden der regeering op de
hoogte wilde stellen. Wel heeft hij ver
klaard, dat zijn bezoek aan de Russische
hoofdstad meer vruchten heeft afgeworpen,
dan hij verwacht had. De besprekingen te
Moskou kunnen den grondslag voor vriend
schappelijke samenwerking tusschen beide
landen vormen, met dien verstande, dat Fin
land zich blijft richten naar de Scandinaaf-
sche landen en trouw blijft aan zijn ver
plichtingen als lid van den volkenbond.
Ook economische aangelegenheden zijn te
Moskou besproken
Holsti zeide tenslotte, dat zijn eerstvol
gende bezoek Tallin zal gelden. Binnenkort
kan men ook Buitenlandsche bezoeken aan
Helsinki verwachten.
Volgens een bericht uit rechtschen
koker hebben de colonnes van gene
raal Varela, na den rechteroever
van de Jarama geheel te hebben „ge
zuiverd" en San Martin de la Vega
te hebben bezet, waar een kern van
tegenstanders nog weerstand bood,
haar voorhoede opgeschoven tot voor
bij den weg van Chinchon, die
dienst doet als verbinding met Va
lencia tusschen Vaciamadrid en Ar-
ganda. Sinds den aanvang van het
nieuwe offensief zijn de rechtschen
nu opgerukt over een diepte van 20
K.M. en een breedte van 15 K.M. De
rechtsche colonnes zijn met hun eer
ste afdeelingen in het Noorden bij
Arganda aangekomen en in het Zui
den voor Morata de Tajuna.
Nadere berichten melden, dat de troepen
van generaal Mola zich nu over verschei
dene kilometers langs den weg Madrid
Valencia hebben gelegerd. De verscheping
van meer dan 1000 Italianen voor Malaga
schijnt geschied te zijn met een Italiaansch
pantserschip. Op bevel der rechtsche auto
riteiten vormde de politie een cordon rond
om de plaats, waar de manschappen aan
land gingen. De hulptroepen zijn vermoe
delijk bestemd voor den opmarsch naar
Almeria.
Gistermorgen in de vroegte hebben
rechtsche oorlogsschepen Valencia
gebombardeerd. Waarschijnlijk wil
den zij de hoogovens van Sagunto
treffen. Volgens de eerste berichten
zijn de granaten echter grootendeels
terechtgekomen bij Alboraya. De
schade zou gering zijn, en er schij
nen geen slachtoffers gevallen te zijn
Er werd onmiddellijk alarm gemaakt
doch de bevolking behield haar
kalmte.
De telefonische verbinding met Madrid is,
na twee dagen verbroken te zijn geweest,
hersteld. Wegens het mooie weer verschenen
voor het eerst na een week ook weer bom
menwerpers om hun vernielend werk overi
gens alleen tot de buitenwijken te beperken.
In diplomatieke kringen te Londen was
men voorts gisteravond zeer pessimistisch
ten aanzien van de werkzaamheden der af
zijdigheidscommissie, vooral op grond van
de weigering van Portugal, om een controle
stelsel aan zijn grens van Spanje toe te staan
Men weet dat de speciale onder-commissie
gisteren haar werkzaamheden heeft moeten
staken, omdat de Portugeesche vertegen
woordiger nog geen instructies van zijn re
geering ontvangen had.
Hij zal geen compromis aan
vaarden.
Ondanks de bestrijding van verschillende
zijden, is Roosevelt vast besloten zijn wets
ontwerp inzake het Hooggerechtshof door te
zetten. Aan de pers heeft hij verklaard, dat
dit voorstel het resultaat was van een onder
zoek dat onmiddellijk nadat de N.R.A. on
grondwettig was verklaard, begonnen was.
Hij voegde er aan toe, dat hij alle andere
thethoden om zijn doel te bereiken had ver
worpen. Dit doel was; een oeconomische en
ociale wetgeving voor de geheele Unie moge
lijk te maken. Hij verwierp het denkbeeld
van een amendement op de grondwet, daar
dit te veel tijd zou kosten.
De staking in de automobielin
dustrie.
Op een persconferentie van gistermorgen
gaf president Roosevelt uiting aan zijn
groote voldoening over de regeling van de
staking in het automobielbedrijf, maar hij
wenschte zich niet uit te laten over de me
thode van de sit-down staking in het alge
meen en over het verweermiddel van de
General Motors, die zooals men weet, van
den rechter een beslissing hebben uitgelokt
waardoor den stakers werd bevolen de fa
brieken te verlaten, maar welke beslissing
pratisch niet uitgevoerd kon worden.
De algemeene indruk is hier, dat het re
sultaat niet meer dan een wapenstilstand
is. En wel eenigszins ten gunste van de
arbeiders. Het „committee for industrial or-
ganisation" zal thans zijn actie gaan ver
dubbelen, niet alleen in de automobiel-indus
trie mar in hetg eheele stalbcdrijf en bo
vendien zijn er andere ontwikkelingen te
wachten die zeker niet minder belangrijk
zijn.
Zoo is een enquête aan den gang inzake
het gebruik van spionnen en agents pro
vocateurs door de werkgevers in hun strijd
tegen het vakvereenigingsstelsel. Er zijn al
zeer onaangename dingen aan den dag ge
komen, al is het niet meer dan fair daaraan
toe te voegen, dat er geen enquête wordt
gehouden over de methoden die vakvereeni-
gingsleiders toepassen
Ka naai w. 137, Oen Helder, tel. 773