Ernstige ontploffing in het legerkamp van Brasschaet Dc stakingsgolf in Amerika DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Engeland kan zich niet isoleeren Minister Oud over geestelijke vrijheid Buitenlandsch Overzicht Ook Australië pleit voor vrijhandel REIST PER WACO UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 6Se JAARG- No. 7935 DONDERDAG 25 FEBRUARI 1937 Nederlands sleutelpositie bij een Locarno-pact Reeds zeven dooden te betreuren Muziek in Italië De heilzame werking der critiek Openbare meening veroordeelt de bezetting der fabrieken Contröle op loonen en werktijden De Paus nog zwak Een mislukt bezoek AUTOBUSDIENSTEN naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM en GEHEEL WEST-FRIESLAND ELDERSCHE COURANT Lord Arnold (Labour) heeft in het Hooger- huis voorgesteld wijziging te brengen in de Britsche buitenlandsche politiek. Hij bepleit te een politiek van isolement en een betere yerhouding tusschen Engeland en Duitsch- land. Eden, aldus Lord Arnold, is te zeer geneigd Duitschland als mogelijken vijand te beschouwen in plaats van als mogelijken vriend. Arnold zou wenschen, dat Groot Brit- tannië, Frankrijk vroeg een einde te maken aan het Fransch—Sovjet Russisch pact en het Tsjecho Slawkije duidelijk maakte dat dit land niet op den steun van Groot Brit- tannië kan rekenen voor gevallen voortvloei de uit het pact met de Sovjets. Vervolgens verzet zich de conservatief Lord Stonehaven, tegen het denkbeeld de oude Duitsche koloniën terug te geven. Men kan volgens hem niet over het hoofd zien hetgeen Hitier in „mein Kampf" heeft ge schreven. Namens de oppositioneele Labour-partij zeide Lord Strabolgi, dat de oppositioneele Labour zich verzette tegen de voorstellen van Lord Arnold. Spreker verklaarde zich voor de collectieve veiligheid. Hij verlangt dat het FranschRussisch pact wordt uit gebreid en dat Duitschland en de overige mogendheden zich hierbij aansluiten. Tsje- cho-Slovakije moet op Engeland kunnen re kenen, wanneer het wordt aangevallen zon der geprovoceerd te hebben. Lord Plymopth, verklaarde namens de regeering, dat door de ontwikke ling van de luchtvaart het isolement van Engeland onmogelijk is gewor den en hij herhaalt de verklaringen van Eden en Baldwin over het ge bruik van de Britsche wapenen. In dien Engeland zich zou onttrekken aan zijn overzeesche verplichtingen, dan zou dit een groote omwenteling beteekenen in de Britsche politiek. Spreker gelooft, dat de beste wijze om den vrede in West-Europa te handhaven is een wederkeerig ga rantie-verdrag volgens de richtlijnen van Locarno. Van verscheidene mogendheden heeft de regeering de opvatting over de voornaamste kwesties dienaangaande vernomen en thans tracht zij een overeenstemming hierin tot stand te brengen. Van Frankrijk en België heeft de regeering antwoord ontvangen op de laatste desbetreffende Britsche nota, doch Duitschland en Italië hebben nog niet ge antwoord. Zoolang het verdrag van Locarno nog van kracht is, moet natuurlijk de Volkenbonds raad vaststellen of de omstandigheden toe passing van de garantie-bepalingen in dit verdrag voorzien, vereischen. „We hebben steeds rekening moeten hou den met de gebeurtenissen in Nederland", zoo zeide lord Plymouth verder, „en het schijnt mij, dat dit op het oogenblik niet minder noodzakelijk is, gezien de jongste ontwikkeling van het verdrag van Locarno" LORD PLYMOUTH. Vervolgens zeide spreker, dat Engeland belangen heeft in de geheele wereld en moet derhalve belang stellen in hetgeen elders geschiedt. Ingeval van een conflict hangt het al of niet ingrijpen van Engeland af van de omstandigheden. „Het zou kunnen zijn, dat we het slachtoffer van een aanval zouden helpen, indien dit overeenkomstig het Volkenbondshandvest zou moeten ge schieden, doch ik moet er op wijzen, dat in een dergelijk geval niet automatisch de ver plichting bestaat onmiddellijken bijstand te verleenen. Men kan de mogendheden niet verplichten automatisch militaire hulp te verleenen, wanneer hun levensbelangen niet op het spel staan". Hierna behandelde Lord Plymouth de ver houding van Engeland tot den Volkenbond. De Britsche regeering is vast voornemens lid te blijven van den Bond. Indien de Bond ongelukkigerwijze een oorlog niet' kan ver hoeden, dan moet in ieder geval de aanval ler en het slachtoffer worden aangewezen. Tevens moet door een gemeenschappelijke actie het. slachtoffer zooveel mogelijk wor den geholpen. Dit beginsel, hoe onvolmaakt het ook kan zijn in de toepassing, mag niet te licht worden prijsgegeven, aangezien an ders de wereld zou worden overgeleverd aan de wet van het recht van den sterkste. Lord Plymouth verdedigde den Volken bond en voegde hieraan toe, dat de politiek van de Britsche regeering er op gericht is den Bond zijn universeel karakter terug te geven en hem een zoo groot mogelijke auto riteit te geven. De regionale verdragen zijn geenszins in strijd met het handvest en vor men een belangrijke factor voor de alge- meene veiligheid in de wereld. Tenslotte zeide Lord Plymouth ten aanzien van de Spaansche kwestie, dat de Britsche regeering nog hoopt op de mogelijkheid van bemiddeling, doch de vooruitzichten zijn op het oogenblik niet schitterend. Hierna werd het debat verdaagd. Gisterenmiddag te omstreeks drie uur heeft zich in het legerkamp te Brasschaet- Polygoon bij Antwerpen een ontzettende ontploffing voorgedaan, waarbij vijf adspi- rant-officieren op slag werden gedood en veertien andere militairen zoo ernstig wer den gekwetst, dat twee tijdens het trans port naar het ziekenhuis zijn overleden. Men vreest voor het leven van verschil lende zwaargetroffenen. Een groep adspi- rant-officierén van de cavalerie volgde on der leiding van ingenieurs der genie een cursus over ontploffingsmiddelen. Tijdens de instructie stonden 35 adspirant-officieren met eenige onder-officieren rond een hoe veelheid van 20 k.g. ontplofbare stoffen. Plotseling deed zich een ontploffing voor, welke zoo hevig was, dat de militairen in de lucht werden geslingerd of tegen den grond geslagen. Direct toegeschoten helpers constateer den, dat vijf personen op slag waren ge dood en veertien ernstig gewond. De minister van oorlog, generaal Denis, wordt ter plaatse verwacht. Nader meldt men ons, dat de ontploffings ramp te Brasschaet-Polygoon plaats vond tijdens de oefeningen. Men bracht toniet- patronen tot ontploffing en de laatste hier van ontplofte zeer laat, toen de officieren het gevaar reeds geweken achtten. De minister van defensie bevindt zich thans ter plaatse. De a. als stemtoon verplicht ge steld. In de Italiaansche staatscourant is een decreet gepubliceerd, waarbij het aanne men van de a als stemtoon aan alle orkes ten, koren en muziekkorpsen verplicht wordt gesteld. Dit is dcTtoon, die bij- de al gemeen gebruikelijke stemming gehoord wordt en die bij een gemiddelde tempera tuur van 15 graden celsius 870 trillingen per seconde voortbrengt. Het zal toegestaan zijn niet meer dan vier trillingen boven of onder dit normale trillingsgetal te gaan. Alle instrumenten moeten op deze stemming zijn ingesteld, die ook zal worden ingevoerd bij alle open bare en particuliere inrichtingen voor mu ziekonderwijs in het land. Het is verboden binnen de grenzen van het Koninkrijk blaas of slaginstrumenten te vervaardigen of in te voeren, die niet natuurlijk op de a zijn ingesteld. Elke fabrikant van slag- of blaasinstru menten, die deze bepaling overtreedt, zal met een aanzienlijke boete worden gestraft De muziekkorpsen moeten zich binnen een jaar aan dezen maatregel hebben aangepast. MINISTER COT DOOR LAWINE VERRAST. Minister Pierre Cot, die tezamen met den ondersecretaris voor lichamelijke opvoeding en een aantal afgevaardigden een bezoek aan de streek brengt, is door een lawine in Val d'Isère verrast. Het gezelschap is door de sneeuw geiso- leerd en heeft den nacht in Val d'Isère moe ten doorbrengen. De weg was gisterenmiddag nog steeds niet vrij gemaakt. Men stelt ech ter pogingen in het werk om zoo spoedig mogelijk de verbindingen te herstellen. In de Remonstrantsche Kerk te 's-Graven- hage is gisteravond door de Vrijzinnig Chris telijke Jongerenbond eèn getuigenisavond voor geestelijke vrijheid gehouden, waar o.m. het woord is gevoerd door den Minis ter van Financiën, Mr. P. J. Oud. Ds. D. Drijver opende de door velen be zochte bijeenkomst en hierna sprak aller eerst Mej. Dr. Nicolette A. Bruining. Spr. zeide, dat er slechts een macht is, die ons een innerlijke overtuiging kan opleggen en dat is de hoogste macht, God. Een andere objectieve autoriteit kan er voor ons niet zijn. Anderen kunnen ons lei ding geven, doch wij behoeven onze inner lijke overtuiging niet te onderwerpen aan bindend gezag en dwingende regelen. Hierna sprak Mr. P. J. Oud. Niet zooveel jaren behoeven wij terug te gaan, aldus spr., om een tijd te vinden, waarin het ondenkbaar was, dat wij voor de geestelijke vrijheid zouden moeten vech ten.' Doch zooals het zoo vaak gaat, een maal verkregen goed kan licht in gevaar komen. Doch dit heeft ook een goede zijde, het leert ons dat dierbare goed de gees telijke vrijheid naar waarde schatten. De verhouding van den mensch tot de gemeen schap is door alle tijden heen een onder werp van hnspret-ina: jrpwoest, OUD. Persoonlijke belangen komen vaak in bot sing met gemeenschapsbelangen, maar, al dus Mr. Oud, het gemeenschapsbelang staat niet in scherpe tegenstelling tot het per soonlijk belang. Het welzijn van den mensch is het uiteindelijk doel van alle regelingen, verdraagzaamheid zou spr. een beteren steun vinden tegenover vrijheid, dan het veel gebruikte woord: gebondenheid. Het is het respecteeren van een anders vrijheid. Het gezag van de overheid houdt bij het persoonlijk geweten van den mensch op. Hoe krijgt men nu een zoodanige ver houding van gezag tot vrijheid, dat deze geen tegenstellingen meer zijn maar samen een geheel vormen. Daarbij wees spr. erop dat volledige har monie wel nooit bereikt zal worden. Verder «•as hM vrijheidsbegrip door alle tijden heen geen gelijk begrip, maar vertoont steeds een ander beeld. Thans ziet men b.v. in, dat een zekere mate van stoffelijke en gees telijke welvaart aanwezig moet zijn om in volle mate de geestelijke vrij heid deelachtig te worden. Mr. Oud besprak vervolgens de idee van de vrijheid op internationaal en politiek terrein. Nog te veel leeft slechts hij in vrij heid, die macht over een andere heeft. Zoo krijgt men groepeeringen van landen tegen elkaar en van groepen in een land. alleen uit overwegingen om de macht te verkrij gen. En zoo heeft men in verschillende lan den de overtuiging gekregen, dat het daar om beter is. dat besluiten door een Leider moeten worden genomen en critiekloos moeten worden opgevolgd. Maar het mooie van de geestelijke vrij heid is juist die critiek. De critiek, die zich vrij kan uiten, zijn heilzame werking kan hebben en zich niet behoeft op te hoopen, totdat zij kis een geweldige bom losbarst. Dezen tijd noemde spr. den wintertijd van de vrijheid. Maar op den winter zal weer de lente volgen, waarin onze idealen zullen opbloeien. Wij moeten het geloof in onszelf blijven behouden en gez.amenlijk naar een beteren tijd streven. Als laatste spreker betrad het podium Jhr. Ir. A. C. D. de Graeff, die namens de christelijke jeugd allereerst den ouderen dankte, die op dezen avond gekomen' waren om te spreken en om toe te hooren. Deze ouderen hadden getuigd van de onmisbaar heid van de geestelijke vrijheid De jongeren hebben de opdracht voor deze vrijheid te strijden, juist nu» in deze moeilijke tijden. De Amerikaansche Minister van Arbeid, Frances Perkins, heeft gisteravond ver klaard, dat zij bij wijze van proef een ont werp had gemaakt van een wetsontwerp be treffende een soepele controle op loonen en werktijden in de industrie, zonder dat eenigerlei controle of bescherming van za kenleven, zooals dit onder de N.R.A. codes het geval was, wordt overwogen. De Mi nister verklaarde: „Ik heb een wetsontwerp geschetst. Niet, dat ik verwacht, dat dit ontwerp in zijn huidigen vorm bij het con gres zal worden ingediend. Het wordt als basis voor besprekingen gebruikt. Mevr. PERKINS. Minister Perkins legde deze verklaring af, kort nadat President Roosevelt tegenover de pers verklaard had, dat de arbeidswetgeving der regeering nog in een studiestadium ver keerde. Zij voegde aan hare verklaringen toe, dat haar wetsontwerp voor het naar het congres zou gaan voorgelegd zou worden aan president Roosevelt. Omtrent den inhoud van haar ontwerp verklaarde Minister Perkins: „Er zouden minimumloonen en maximumwerktijden worden vastgelegd, ook zouden algemeene voorzieningen getroffen worden ten aan zien van de physieke arbeidstoestanden en voorkoming van ongelukken. Wat dit laat ste betreft, dit zou in groote lijnen overeen komen met hetgeen vastgelegd was in de algemeene bepalingen aangaande veiligheid in de N.R.A. codes. Ik zet de reeds aange vangen besprekingen over deze zaken krach tig voort." De „zit-stakers" in actie. Volgens een Un. Press.-telegram uit New-' York breidt de stakingsgolf in de Vereenig- de Staten zich nog steeds uit. Op het oogenblik zijn er niet minder dan negentien gevallen van staking met gekruis te armen. In totaal drie duizend „zit-sta- kers" houden verschillende fabrieken be zet, waardoor bijna twintig duizend arbei ders zonder werk zijn. Verder zijn er elf gevallen van gewone staking, waarbij veertien duizend arbeiders zonder werk zijn. Verder zijn er elf gevallen van gewone staking, waarbij veertiendui zend arbeiders betrokken zijn. Onder de getroffen industrieën bevinden zich de vliegtuig-, auto-, staal-, gummi-, schoen en metaalindustrieën, voorts was scherijen, spiritusbranderijen, en visschers- bed rijven. Op den achtergrond dreigen verder nog reuzenstakingen bij de spoorwegen en in de staal- en kolenindustrieën, daar het, gezien het verloop van de onderhandelingen met de vakvereenigingen op het oogenblik on waarschijnlijk lijkt, dat haar eischen zul len worden ingewilligd. De openbare opinie is zeer opgewonden over de ongehoorde houding van de „zit- stakers", die het beginsel van de veiligheid van den eigendom schenden. Men vreest, dat als de bondsregeering niet zeer spoedig iederen vorm van staking met gekruistearmen onwettig verklaart en niet ernaar streeft, deze met alle middelen te verhinderen, de rechten van iedere huis- of farmeigenaar in gevaar worden gebracht De vroegere administrateur van de National Recovery Act, generaal Hugh Johnson, ken merkte de situatie met de volgende woor den: „De zit-stakers maken zich meester van het eigendom en houden dit vast als pand zoo wel tegen de werkgevers als tegen de ove rige arbeiders, die niet aan de staking wen schen deel te nemen." Karakteristiek is, dat de stakers met ge kruiste armen gewoonlijk slechts de minder heid van het fabriekspersoneel vorrden. De Paus is nog altijd zeer zwak. Hij lijdt veel pijn aan het linkerbeen. Eenige uren per dag brengt hij in liggende houding in zijn stoel door. De enkele bezoekers die tot den Paus worden toegelaten, verwonderen zich over de helderheid van geest van den lijder, doch zijn getroffen door de bleekheid van zijn gelaat. Niettemin zou de Paus voor nemens zijn aanwezig te zijn bij de congre gatie der Riten, die na Paschen wordt gehou den ter voorlezing van het decreet van de canonisatie van den Jezuïet Barbolla, die in China den marteldood gestorven is. Boven dien zou Paus Pius willen deelnemen aan het consistorium, waarvoor men een spe- cialen stoel vervaardigt. De spanning tusschen Duitsch land en Oostenrijk toegenomen. Het bezoek dat de Duitsche minister van buitenlandsche zaken, von Neurath, aan Weenen heeft gebracht, heeft een negatief resultaat opgeleverd. De anti-Duitsche de monstraties die na de Nazi-betoogingen gehouden zijn, hebben in Duitschland ver bittering gewekt. De Weensche corr. van het Hbl. Nijpels, seinde aan zijn blad o.m.: „Terwijl hier heden (Dinsdag) avond bekend werd dat Reuter een dwaas bericht had verspreid over Duitschlands toetreding tot het Itali- aansch-Hongaarsch-Oostenrijksch pact en zelfs over een militair verbond' blijkt in werkelijkheid de verstandhouding tusschen Berlijn en Weenen door de incidenten, tij dens het bezoek van von Neurath en het negatieve resultaat der door dezen met de Oostenrijksche regeering gevoerde bespre kingen, ten zeerste verscherpt". Nijpels is in diplomatieke kringen een man van gezag en een buitengewoon scherp opmerker. Het blijkt dus wel dat er van eenige toenadering, die tot een verminde ring van de reeds bestaande spanning zou kunnen leiden, in geen geval sprake is. Uit den aard van de demonstraties, die men gisteren in ons nummer heeft kunnen lezen blijkt duidelijk de geladen atmosfeer, welke er tusschen Berlijn en Weenen heerscht. Het H.bl. schreef: Het gepubliceerde communiqué is listig geredigeerd, zooals vaak het geval is met dergelijke communiqués, die meer bedoe len te bemantelen dan te openbaren. Het maakt melding van „diepgaande bespre kingen", maar over datgene, wat de buiten wereld juist zoo graag zou willen weten, zegt het geen woord. En dat geeft reden tot nadenken. De brandende quaestie is, of het accoord van 11 Juli in de toekomst van den kant der nationaal-socialisten al dan niet integraal zal worden nageleefd en of Duitschland het recht van Oostenrijk erkent om de quaestie als een „zuiver binnenland- sche zaak" te beschouwen en de Habsbur- gers op den troon te herstellen, wanneer in het Oostenrijksche volk een meerder heid daarvoor aanwezig blijkt. Over de meest belangrijke kwestie wordt dus niets gezegd en het is dus wel zeker dat hierin geen overeenstemming bereikt is en dat ze de verhouding tusschen Duitsch land en Oostenrijk zal blijven beheerschen. Duitschland, dat, zooals we dezer dagen nog schreven blijft droomen van annexatie met Oostenrijk, dat zijn zelfstandigheid wil handhaven. Wie zal het winnen op den duur? Het doel is slechts te bereiken door internationale samenwer king. Engeland moet het initiatief ne men. Gisteren heeft de hooge commissaris van Australië, Bruce, een rede gehouden, waar in hij o.a. zeide, dat het herstel van den we reldhandel van meer belang was voor den wereldvrede dan de toekomstige economi sche toestand van Groot-Brittannië en het gemeenebest. Spreker twijfelde er evenwel aan, of het herstel van den internationalen handel alleen afhankelijk is van een ver laging van de tolmuren. Het gewenschte doel moet men door internationale samen werking bereiken. Engeland moet hierbij het initiatief nemen. Zijn beslissing om weer te bewapenen heeft indruk gemaakt in de wereld en heeft de po sitie van Engeland in den Raad der volkeren versterkt. „Ik stel derhalve voor," zoo zeide Bruce, „dat Engeland met het groote prestige dat het heeft in de wereld, het initiatief neemt en een politiek van economische verzoening aanneemt, welke den weg zal openen voor de regeling van de politieke problemen en tot den vrede, welke vast in de wereld ge worteld staan. STAKING BIJ PEUGEOT GEëINDIGD. De arbeiders der Peugeot automobielfa brieken hebben besloten het werk heden ochtend te hervatten, in afwachting van de arbitraire uitspraak over het stakingsge schil. Inlichtingen WACO, Kanaalw.137, Den Helder, tel. 773

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1