Eden antwoordt
Von Ribbentrop
Italië tegen Engeland
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Geen afstand
Toledo bedreigd
BüHenlandsch
Overzicht
van koloniën
Geheime Duitsche
schulden
Brand in het Duitsche
ministerie van Oorlog
Stakingswee in
Amerika
Nederlandsche officieren
naar Spanje?
„De Volkerenbond is aan
de beterende hand"
Beperkingen van
bewapening is uitgesloten
De as Rome Berlijn
SPANJE
Italië versterkt zijn
bewapening
Heden Oslo-conferentie
WOENSDAG
3 MAART 1937
heidersche courant
UITGA E N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 6Se JAARG- No. 7940
De Britsche Minister van Buiten-
Iandsche Zaken, Eden, heeft gister
middag in het Lagerhuis het woord
gevoerd, na den labour-afgevaardig-
de Grenfell, die de debatten over de
buitenlandsche politiek aanving.
Ten aanzien van een eventueele
teruggave aan Duitschland van zijn
vroegere koloniën, verklaarde Eden
in het verloop van zijn rede: „De
vroegere verklaringen, volgens wel
ke de regeering een dergelijke terug
gave niet overweegt, noch zal over
wegen, blijven van kracht voor de
politiek der regeering en ik heb
daaraan niets toe te voegen."
Eden ving zijn groote rede aan met een
toespeling op Spanje, waarbij hij er aan
herinnerde, dat Groot-Brittannie van het be
gin af weloverwogen de politiek van niet-
inmenging heeft gesteund, wélke politiek
noodzakelijk is.
Zonder overdrijving meent spreker te kun
nen zeggen, dat zonder het geduld en de
volharding van lord Plymouth misschien
nimmer de niet-inmengingsovereenkomst
zou zijn tot stand gekomen, welke, naar hij
hieraan toevoegde, het gevaar, waarop Blum
in Augustus j.1. hééft gezinspeeld, aanzien
lijk heeft verminderd.
Zoodra het controleplan var kracht zal
worden, zal men zich bezig moeten houden
met de indirecte inmenging, met name het
verkrijgen van den terugkeer van vreemde
lingen, die thans in Spanje strijden.
Indien dat tot stand zal kunnen worden
gebracht, zullen wij een nieuwen stap heb
ben gedaan in de richting van de uiteinde
lijke regeling van den burgeroorlog.
Na vele maanden van ongerustheid begint
onze houding nopens het Spaansche con
flict resultaten op te leveren en wij zijn
dan ook van plan er aan vast te houden.
De Volkenbond nog niet ten
grave.
Sprekende over den Volkenbond zeide
Eden, dat hij er niet aan dacht het echec
van den bond in het Abessvnische conflict
te verkleinen, doch dat, ondanks de moei
lijkheden, welke zich hebben voorgedaan,
de Volkenbond nog lang niet ten grave is.
Het Fransch-Turksche geschil bijvoorbeeld
was een geschil van het genre, waarmede
alleen de Volkenbond zich met succes kan
bezig houden. De onderhandelingen waren
langdurig en het was voor een groot deel
te danken aan de krachtsinspanningen van
Sandler, dat de moeilijkheid werd opgelost.
Overeenkomsten voor West-
Europa.
Eden vervolgde: Tal van factoren, o.m.
het Spaansche conflict, staan den voortgang
der besprekingen over nieuwe overeenkom
sten voor West-Europa in den weg, maar
nu het conflict minder aan uitbreiding on
derhevig schijnt, schijnt er ook kans op
succes te bestaan.
Wij zijn nog niet bereid te wanhopen
aan de mogelijkheid de belanghebbende na
ties rond de tafel te vereenigen en dit re
sultaat te verwezenlijken.
De koloniale kwestie.
Overgaande tot de kwestie der koloniën
zeide Eden, niets toe te voegen te hebben
aan het jongste antwoord van Lord Lran-
borne, d.w.z. dat de regeering niet onder t
oog heeft gezien, noch onder het oog ziet,
«•enige overdracht van koloniën. Dit ant
woord blijft de politiek der regeermg.
Het Verdrag van Locarno.
Het wederzijdsche karakter van het Ver
drag van Locarno is het Britsche vo
steeds welkom geweest. Onze houding
zoo duidelijk geweest als woorden .klin"c"
zijn. Met een toespeling op de crittek, ciat
de regeering niet steeds zoo vastberao
zou zijn geweest ten aanzien van haar alge
hieene verplichtingen krachtens het Volken
bondspact zegt. Eden, dat. de reden, waarom
bil in zijn rede te Leamington een verschil
beeft gemaakt tusschen de verplichting
tegenover Frankrijk en België en misschien
tegenover Duitschland en de algemeene er
Plichtingen uit hoofde van het pact van den
Volkenbond, niet is, dat de regeering zi
wenscht te ontdoen van deze algemeene
verplichtingen op grond van het pact. m
omdat de militaire verplichtingen van
Groot-Brittannië krachtens het pact van ge
ringer draagwiide zijn en minder omlijna
zijn dan de verplichtingen voortvloeiende
hit het pact van Locarno. „„„ion-
Ten aanzien van het uitgesproken
pen den Volkenhond te hervormen, zeide
Eden: I^at mij in volkomen openhartigheid
spreken.
EDEN.
De verschillende gezichtspunten va-
rieeren tusschen de gezichtspunten
van hen, die niet kwaad zouden zijn,
indien men uit het handvest alle
sanctiebepalingen lichtte en de op
vattingen van hen, die militaire
sanctiemaatregelen automatisch zou
den willen maken.
Indien wij nu probeerden ons in-
dividueele gezichtspunt op te leggen,
zouden wij het zeer groote risico Joo-
puen den Volkenbond onherstelbaar
te verbrijzelen. De Volkenbond is
thans aan de beterende hand en het
is niet het oogenblik om den zieke
de keuze te bieden tusschen twee ge
vaarlijke operaties. Het is verkieslijk
hem den tijd te geven weer op
krachten te komen.
De ontwapening.
Sprekende over de ontwapening zeide
Eden:
Indien de afgevaardigden de reactie op
ons herbewapeningsprogram in het buiten
land nagaan, zullen zij zien, dat het pro
gram bijna overal welkom is geweest en de
reden daarvoor is zeer eenvoudig: Er is in
het buitenland niemand, die er zich niet
rekenschap van geeft, dat Groot Brittannië
niet een oorlog zal ingaan, welke strijdig is
met zijn verplichtingen uit hoofde van het
handvest van den Volkenbond.
Wij moeten allen de noodzake
lijkheid van deze herbewapening be
treuren, maar het is onze overtuiging
en naar ik meen de overtuiging van
al degenen in dit huis die hopen
den wereldvrede te zien verwezen
lijkt, dat Groot Brittannië moet be
schikken over de grootste strijd
macht om de krachten van den vre
de te helpen.
Eden besloot met te bevestigen, dat de te
genwoordige bewapeningspolitiek de groot
ste bijdrage is, welke de regeering kan le
veren tot de handhaving van den wereld
vrede.
Lagerhuis keurt buitenlandsche
politiek goed.
Londen. 2 Maart. Het lagerhuis heeft
de buitenlandsche politiek der regeering
goedgekeurd door een door de labour-oppo
sitie ingediende motie óm de begrooting voor
het ministerie van buitenlandsche zaken te
verlagen, met 243 tegen 134 stemmen te ver
werpen.
Amerika zou twee milliard heb
ben voorgeschoten.
Het is bekend geworden, dat Duitsch
land geheime schulden heeft aange
gaan, ten bedrage van ongeveer twee
milliard dollars, voor zijn herbewa
peningsprogram en ter linanciering
van werken, waarmede het de werk
loosheid bestrijdt.
Deze onthulling is gedaan door de „Securi-
ties and Exchange"-co>mmissie (d.i. de com
missie tot toelating in de officieele noteering
ter beurze te New York), welke, daar zij ëen
nieuwe Duitsche emissie moest, registreeren,
zooals te doen gebruikelijk is zekere inlich
tingen aan de Duitsche règeering verzocht
nopens zijn vlottende schulden.
De commissie heeft thans hekend ge
maakt, dat de Duitsche regeering in haar
antwoord formeel geweigerd heeft, zekere in
lichtingen te verschaffen aangaande die
schulden en zich er toe beperkte te verkla
ren, dat het hier geen staatsschulden betreft.
Nochtans heeft de Duitsche regeering het
bestaan der schulden niet ontkend, en zooals
gezegd, schat hooger genoemde commissie
deze schulden op twee milliard dollars.
De militaire voorbereiding van het volk en
de internationale toestand vormen het onder
werp van het communiqué, dat is uitgege
ven over de zitting van Maandagavond van
den grooten fascistischen raad.
Na een rapport van Mussolini te hebben
aangehoord over de militaire voorbereiding
der natie, hechtte de Groote Raad goedkeu
ring aan een resolutie, waarin de meening
wordt vastgelegd, dat „iedere, zelfs verwij
derde eventualiteit van beperking der be
wapeningen van nu af definitief is uitge
sloten".
1. Een plan ten uitvoer te leggen
voor de verdere ontwikkeling der ge
wapende macht.
2. Voor den tijd van vijf jaren de
functies te verlengen, die toever
trouwd zijn aan het commissariaat
generaal voor de oorlogsfabricaties.
3. Alle actieve krachten der natie,
tusschen 18 en 55 jaar, geheel te mi-
litariseeren door periodiek oproepen
van de mobiliseerbare lichting.
i. Een maximale autarchie tot stand
te brengen ten aanzien van de mili
taire behoeften, die zoo noodig moe
ten voorgaan aan de civiele behoef
ten.
5. De Italiaansche technische weten
schap uit te noodigen mede te wer
ken aan een snelle verwerkelijking
van deze autarchie, teneinde weer
stand te kunnen bieden aan een
eventueelen aanval van landen, die
rijk zijn aan geld en die groote na
tuurlijke hulpbronnen bezitten.
Na een redevoering van minister Ciano
over den internationalen toestand hechtte de
Groote Raad goedkeuring aan de volgende
resolutie:
„De raad geeft uiting aan solidariteit met
het nationalistische Snanie, welks overwin-
MUSSOLINI.
ning het einde van iedere Bolsjewistische
stuiptrekking in het westen en het begin
van een nieuw machtig tijdperk zal betee-
kenen van sociale rechtvaardigheid voor het
Spaansche volk, dat met het Italiaansche
volk verbonden is door eeuwenoude banden
van taal, godsdienst en geschiedenis. Den
minister van buitenlandsche zaken wordt op
gedragen deze resolutie ter kennis te bren
gen van Franco".
Voorts werd een tweede resolutie aange
nomen, die als volgt luidt:
„Na een rapport te hebben aangehoord
van den minister van Buitenlandsche Zaken
over de Italiaansche politieke activiteit na
18 November, hecht de Groote Raad daar
aan volledige goedkeuring en canstateert tot
zijn vreugde, dat de politiek van Duitsch
Italiaansche overeenstemming zich zoodanig
heeft ontwikkeld, dat zij haar toenemende
realistische kracht toont. De Raad beschouwt
met voldoening de Italiaansche-Britsche ac-
coorden van 2 Januari, die een nuttige op
heldering beteekenen van de Britsch-Itali-
aansche betrekkingen ten aanzien van de
Middellandsche Zee, en neemt nota van de
positieve resultaten, die bereikt zijn door de
Italiaansch-Turksche besprekingen.
Wederom bevestigt de raad zijn wil tot
vreedzame doelmatige samenwerking met
alle landen, die getoond hebben of toonen
zullen te willen samenwerken met het Fas
cistische Italië."
Aan het einde van de vergadering zond
de Raad een groet aan onderkoning Grazi-
ani en een huldebetuiging aan de Italiaan
sche fascisten en arbeiders in Addis Abeba
voor de houding, die zij na den aanslag heli
ben getoond. De groote Raad zal vanavond
10 uur weer bijeenkomen,
Madrid kan niet genomen wor
den.
Sedert enkele dagen rukken de
regeering stro epen op langs de Taag
Verscheidene strategische posities
zijn in hun handen gevallen en To
ledo wordt door een concentratie van
regeering stro epen bedreigd. De
strijd duurt in dezen sector nog voort
In den afgeloopen nacht heeft de artille
rie van de regeering concentraties van de
opstandelingen op den weg naar Pardo tus-
sche Moncloa en het Westerpark hevig be
stookt. De ravitailleering van de opstande
lingen in de Universiteitsstad welke alleen
onder dekking van den nacht kan geschie
den, wordt steeds moeilijker.
Opmarsch over het gcheele front.
Een speciale correspondent van Havas
aan het front van Motril Almerie
bericht, dat de regeeringstroepen over het
geheeie front den opmarsch hebben her
vat. Hot schijnt, dat zij een aantal kleinere
successen gelijktijdig willen behalen, ten
einde hun algemeene positie te verbeteren.
Een tiental dagen geleden is de opmarsch
van de regeeringstroepen op den rechter
vleugel begonnen en achtereenvolgens zijn
een aantal plaatsen ingenomen. De artille
rie van de regeering bestookt krachtig de
stellingen van de opstandelingen, zoodat
de verdedigers zich uit enkele van deze stel
lingen terug moesten trekken, waarop zij
onmiddellijk door de regeeringstroepen wer
den bezet. De vluchtenden werden met mi-
trailleurvuur achtervolgd.
Madrid kan niet genomen worden
Alvorens naar Valencia terug te keeren
verklaarde Alverez del Vayo, de minister
van buitenlandsche zaken aan den vertegen
woordiger van Havas, dat hij er van over
tuigd is, dat Madrid nooit genomen zal
kunnen worden. Hij wees op de vooruit
gang, welke op militair gebied de laatste
weken is bereikt.
De militaire waarde van het leger te Ma
drid doet niet onder voor de waarde van
welk geregeld leger dan ook, het moreel
van burgerbevolking der hoofdstad is even
eens zeer goed.
De minister heeft verder kunnen consta-
teeren, in zijn onderhoud met generaal
Miaja, dat de maatregelen van de regee
ring, tot welke is besloten in den speciaal
te Valencia bijeengeroepen ministerraad
tot verbetering van de voedselvoorziening
van Madrid, reeds goede resultaten hebben
opgeleverd. De minister keert naar Valencia
terug met de vaste overtuiging, dat Ma
drid het bolwerk is van het anti-fascisme
in Europa.
In de afdeeling geheime archieven.
Thans eerst begint door te lekken, dat in
den nacht van Maandag op Dinsdag een
brand heeft gewoed in het Ministerie van
Oorlog te Berlijn.
Het vuur schijnt vooral te hebben gewoed
op de afdeeling waar de geheime archieven
zijn ondergebracht.
Van officieele zijde bewaart men het diep
ste stilzwijgen over de aangerichte schade
en beperkt men er zich toe te verklaren, dat
de brand spoedig kon worden gebluscht.
Of de brand aan een ongeluk dan wel aan
kwaadwilligheid is te wijten, valt niet te zeg
gen. Het onderzoek geschiedt met groote ge
heimzinnigheid en geen der ambtenaren
laat ook maar het geringste los. r
De geheime recherche houdt de geheeie
derde verdieping, waar de brand woedde, be
zet.
Nieuwe arbeidsconflicten als ge
volg van de „overwinningen".
De stakingsgolf in Amerika breidt zich
steeds meer uit. Duizenden arbeiders hebben
gisteren het werk gestaakt met het oog op
de „overwinning" der vakvereenigingen, zoo-
als de arbeidersvertegenwoordigers de toe
kenning van loonsverhooging en de vermin
dering van den arbeidstijd voor de 128.500
arbeiders in de staalindustrie noemen.
De voornaamste stakingscentra zijn Rho-
de Island, Michigan en Pennsvlvanië.
In Reading (Pennsylvanië) zijn volgens
Un. Press nogmaals duizend arbeiders in
staking gegaan. Verwacht wordt, dat in den
loop der week 22 fabrieken gesloten zullen
worden.
De staking bij Woolworth in Detroit om
vat tot nog toe slechts twee van de veertig
magazijnen. Er bestaan echter plannen om
ook in de overige 38 een staking met ge
kruiste armen te beginnen.
De verkoopsters, die de beide magazijnen
bezet houden, verdrijven den tijd met dan
sen en zingen, waarbij niet zelden een
spotliedje op gravin Reventlow, geboren
Rarbara Hutton, de bekende erfgename der
Woolworth-millioenen, te beluisteren valt.
Op Rhode Island zijn meer dan 2000
chauffeurs van vrachtauto's in staking ge-
Het antwoord aan Engeland.
Wie volgt?
We hebben het de vorige week bij de
millioenen-defensie-begrooting van Enge
land gezegd. „Het Engelsche voorbeeld zal
navolging vinden", en we wezen toen reeds
op het artikel van Gayda, waarin gezegd
werd dat het antwoord van Italië niet lang
op zich zou laten wachten. Nu, het is ge
komen, in een vorm, die aan duidelijkheid
niets te wenschen overlaat.
„Iedere zelfs verwijderde mogelijkheid
van beperking der bewapeningen is voortaan
definitief uitgesloten" zoo heeft Mussolini
in zijn rapport aan den Grooten Raad ge
zegd en dan ontvouwt hij zijn plannen,
waarvan men elders op deze pagina de bij
zonderheden vindt en waarvan de hoofd
zaak is de algeheele militairisatie van alle
actieve krachten tusschen de 18 en 55 jaar
en maximale autarkie ten aanzien van de
militaire behoeften welker vervulling zoo
noodig moet voorgaan over die der burger
lijke behoeften.
Voorafgegaan aan deze Italiaansche ver-
rassingf?) is het opnieuw stellen van den
Duitschen sterk uitgesproken wensch tot
teruggaaf der koloniën „Het is in deze we
reld niet meer mogelijk, dat eenige landen
overvloeien van melk en honig, terwijl an
deren moeten worstelen om een minimum
bestaan", zoo heeft de Duitsche gezant te
Londen von Ribhentrop in een rede op de
Loipziger Messe gezegd.
Is er verhand tusschen den Duitschen
wensch en de Italiaansche bewapening?
Duitschland en Italië zijn in de laatste
weken weer twee handen op een buik en
Mussolini heefti n zijn toespraak over zijn
bewapeningsvoorstellen in den Grooten Raad
er zijn vreugde over uitgedrukt, dat de
politiek van DuitscheItaliaansche entente
zich zoodanig heeft ontwikkeld, dat zij haar
toenemende realistische kracht toont. Wat
is die „toenemende realistische kracht?"
De Duce heeft zich hierover niet uitgela
ten, maar men mag zich toch met eenige
zorg afvragen, wat de bedoeling van dit
alles is.
Parijs maakt zich ook ongerust. Men
heeft in Frankrijk den indruk dat Italië zich
steeds meer tegen Frankrijk en Engeland
gaat keeren en dat de „as" RomeBerlijn
daardoor den laatsten tijd weer aanzien
lijk versterkt.
Volgens sommige bérichten zoo meld
de de Parijsche corr. van het Hbl. zou
Mussolini zich willen vergenoegen met een
zekere politieke onafhankelijkheid van
Oostenrijk en zich schikken in een econo-
mischen „Anschlusz" welke daardoor plot
seling opnieuw zeer dreigend zou zijn.
De toestand wordt er door het Engelsche
voorbeeld, door de Italiaansche navolging,
in Europa niet rooskleuriger op.
AVie zal volgen
gaan. Zij eiscben een loonsverhooging van
2<1 procent.
Door deze staking worden de leveranties
aan practisch de geheeie industrie bedreigd.
De machtige vakvereeniging der chauffeurs
staat nog slechts de levering toe van melk
en de noodzakelijke levensmiddelen en me
dicijnen. Zoo goed als alle vrachtchauf-
feurs zijn lid van de vakvereeniging.
De werkgevers hebben reeds de 48-urige
arbeidsweek en de zoogenaamde „closed
shop" (uitsluitend in dienstneming van hij
de vakvereeniging aangesloten chauffeurs)
toegezegd. Zij hebben echter tot nog toe
slechts een loonsverhooging van 10 procent
ingewilligd.
Den Haag wederom internationaal
centrum.
Hedenochtend om 11 uur zal minister-pre
sident Colijn in de Tréves-zaal te 's-Graven-
hage de deelnemers aan de Oslo-conferentie
verwelkomen.
Regeeringsvertegenwoordigers van Noor
wegen, Zweden, Denemarken, Finland, Bel
gië, Luxemburg, zullen zich met eikander
verstaan, terwijl voor Nederland confereeren:
Dr. H. M. Hirschfeld, directeur-generaal van
de afdeeling handel en nijverheid van het
ministerie van Handel, Nijverheid en Scheep-
vaatr; prof. J. van Gelderen, voorzitter van
de Commissie van contact voor economische
aangelegenheden van het ministerie van
Koloniën; en de heer H. A. Hooft, chef der
afdeeling consulaire en handelszaken van
het ministerie van Buitenlandschen Zaken.
De Residentie beleeft weer een hoogte
punt als gast-stad van gewichtige persona
ges.
Naar wij vernemen, is het de bedoeling
van de sub-commissie der non-interventie
commissie, als afgevaardigden voor de inter
nationale controle voor Spanje o.a. te be
noemen:
vice-admiraal De Graaff, ais directeur van
het non-interventiebureau te Londen en ver
antwoordelijk leider van het geheeie con
troleplan:
schout-bij-nacht Olivier, als leider van de
controle ter zee.
Officieele bevestiging moet echter nog
worden afgewacht.
