De Pauselijke encycliek tegen Duitschland DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Italiaansch-Zuid- Slavisch verdrag gunstig ontvangen De opmarsch der Ons Prinselijk paar te Rome Het streven der Oslo-Staten regeeringstroepen Buiienlandsch Overzicht Luchtmijnen ZATERDAG UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG- No. 7961 Geen verscherping der verhouding verwacht Plechtigheden in het Vaticaan Duitsche legatie afwezig. Een derde Pauselijke encycliek Het collectivisme krijgt een trap Ook België een Raad van State Krachtige maatregelen in Palestina R.K. theologische studenten en de arbeidsdienst Hr* MsHertog Hendrik Voetbalwedstrijd BelgiëHolland heldersche courant 27 MAART 1537 In goedingelichte kringen volgens Un. Press, verwacht men te Rome, dat de spanning tusschen den H. Stoel en Duitschland over de Ency cliek zich niet verder zal verscher pen, maar langzaamaan tot hedaren zal komen. Weliswaar wordt er 'n formeel protest van Duitschland ver wacht, maar meer niet. Het kan als zeker beschouwd worden, dat geen der beide partijen van het Concor daat dit verdrag zal opzeggen, ten zij de toestand aanzienlijk slechter zou worden. In het protest zal Duitschland zich erover beklagen, dat de Encycliek gepubliceerd is op een tijdstip, dat er onderhandelingen tot .verbetering der betrekkingen aan den gang yvaren. Bovendien zal Duitschland er zijn beklag over doen, dat Katholieke priesters door inmenging in politieke aangelegenheden het Concordaat zouden schenden. Men verwacht hier, dat het Vaticaan op de protest-nota niet onmiddellijk zal ant woorden en dat later te Berlijn onderhande lingen zullen aangeknoopt worden, die dan zouden begunstigd worden door Italië. Men is ervan overtuigd, dat Mussolini een definitieve breuk tusschen Duitschland en het Vaticaan niet gaarne zou zien en mo gelijk zijn bemiddeling fe Berlijn zou aan bieden tot oplossing van de moeilijkheden. Hij zou daarbij wijzen op de goede samen werking, welke er bestaat tusschen het fas cistisch Italië en de Katholieke Kerk. Als eerstvolgend symptoom van don aard der ontwikkeling in den gespannen toe stand tusschen Duitschland en het Vaticaan verwacht men hier met belangstelling, hoedanig de houding der Duitsche diploma tieke vertegenwoordiging bij het Vaticaan zal zijn wat betreft het al of niet deelne men aan de Paaschplechtigheden in de St. Pi eter. Zooals men weet. is de Duitsche diploma tieke vertegenwoordiging op Witten Donder dag en Goeden Vrijdag niet bij de plechtig heden in de St. Pieter tegenwoordig ge weest. Naar men verwacht, zal de kwestie van de pauselijke Encycliek gedurende de Paaschdagen tusschen Hitier en von Neu- rath besproken worden te Berchtesgaden of Munchen. De pauselijke nuntius' zou bij zijn be zoek bij den staatssecretaris van buiten landsche zaken geprotesteerd hebben tegen den gepubliceerden commentaar op de En cycliek. Un- P^ss, op, dat de leden an het bij den H. Stoel geaccrediteerde uitsche gezantschap niet aanwezig waren in de Sixtijnsche kapel tijdens de Witte Donderdag-plechtigheden, terwijl het corps aiplomatique daar juist zeer sterk verte genwoordigd was. an de zijde der Duitsche legatie wordt ontkend dat aan dit wegblijven bijzonder? beteekenis moet worden toegekend. Men kon intusschen niet zeggen, of de legatie- leden de Paaschplechtigheden in de St. Pie ter wel zouden bijwonen, dan wel of ze ook daar afwezig zullen blijven. In zekere kringen is men van oordeel, dat de afwezigheid van de Duitsche vertegen woordigers haar oorzaak vindt in instruc ties uit Berlijn, als gevolg van de ontstem ming in den nazi-staat over 's Pausen encycliek over den toestand der Katholieke kerk in Duitschland. Na Rusland en Duitschland, thans tegen Mexico. Heden zal de pauselijke encycliek inzake Mexico worden gepubliceerd. Deze encycliek zal gedateerd worden eerste Paaschdag. Het voortbestaan der kleine En tente in gevaar. De indruk, welke het verdrag tusschen Italië en Zuidslavië te Praag heeft gemaakt, kan het beste worden gekarakteriseerd na het onderhoud tusschen Hodza en Tatares- co, waaruit blijkt, dat Roemenië en Tsjecho Slowakye in het nieuwe verdrag een waar devolle bijdrage zien tot de consolidatie op een gebied, waar alle staten van de Kleine Entente dit wenschen. Artikel zes van het verdrag van Belgrado, waarin wordt gezegd dat het verdrag in niets in tegenspraak is met de verdragen, welke reeds eerder door Zuid Slavië waren afgesloten, wordt geacht als vanzelfspre kend voort te vloeien uit het statuut van de Kleine Entente. Ook de Roemeensche bladen bereiden een gunstig onthaal aan het Italiaansch-Zuid- slavische pact, waarin zij een bijdrage tot het werk van den vrede zien. Zij nemen acte_ van de verklaringen van Stovadino- witsj, volgens welke het verdrag geen enkel nadeel toebrengt aan de vroeger aangegane verplichtingen cn vooral aan de verplichtin gen, die voor Zuidslavië voortvloeien uit het Volkenbondshandvest. De Kleine Entente ondervindt er, naar de meening dezer bladen geen nadeel van. De voormalige minister-president, Yorga, is het hier echter niet mee eens. Hij schrijft in de „Neamul Romanesc" over de politiek „Vol tegenspraak" van de regeering te Bel grado en geeft uiting aan zijn voldoening over het feit, dat Roemenië, evenals Frank rijk het Zuidslavische systeem niet toepast. Voldoening in Sofia. De Bulgaarsche pers levert slechts weinig commentaar op 't Italiaansch-Joegoslavisch verdrag, doch publiceert uitvoerig de be sprekingen daarover in de buitenlandsche pers. Dit geschiedt met koppen waaruit de belangrijkheid, die men aan deze gebeurte nis hecht, in Bulgarije, valt af te leiden. De nadruk wordt vooral gelegd op enkele bui tenlandsche commentaren, die in dit ver drag een versterking van de as „Berlijn-Ro- me zien en een verzwakking van de Kleine Entente. In officieele kringen verklaart men het verdrag met voldoening te hebben ontvan gen, terwijl dit ook geen verrassing vormde, daar men van den aanvang af van de on derhandelingen tusschen Italië en Joego slavië op de hoogte gehouden was. Alcazar de SanJuan gebom bardeerd. Tengevolge van het offensief der regee ringstroepen in den sector van Pozoblanco zijn zij zeven kilometer opgerukt in de richting van Alcaracejos. Aangezien de vleugpls zich sneller ver plaatsen dan het middendeel van het front slaagde men er in een omvattende bewe ging te maken, waardoor de^ hoogten en de mijnzone van Cantoblanco in handen van de lovalen vielen. Door deze operatie bevin den de regeeringstroepen zich thans_ op drie kilometer van Alcaracejos, dat zij ge heel beheerschen. Een tweede regeeringscolonne, die opereer de ten Zuiden van Pozoblanco is verschei dene kilometers opgerukt in de richting van Villa Harta. Een twintigtal regeeringsvlieg- tuigen hebben met bommen en mitrailleurs de opstandelingen achtervolgd, die terug trokken. Bij een stoutmoedigen overval heb ben de miiitietroepen de spoorbrug m de lucht doen vliegen tusschen Pedro Abad en Montoro. Een militaire trein, die zich ge reed maakte over de brug te rijden moes stoppen, hetgeen een eskader vliegtuigen in staat stelde het convooi, dat uit een der tigtal wagons bestond, te bombardeeren. Het grootste deel van den trein werd xot- nield Later joegen acht bombardements vliegtuigen en tien jachttoestellen een con centratie van cavallerie der opstandelingen met zware verliezen uiteen. Verscheidene vluchtelingen zijn in de regeeringslinies aangekomen met hun be wapening, die van Italiaansch fabrikaat is. Gisteravond heeft de luchtmacht der rechtschen getracht Andujar te bombardee ren. Zij zag hiervan echter af door de doel treffendheid van het luchtafweergeschut. Alcazar de San Juan gebombar deerd. De luchtstrijdkrachten der opstandelingen hebben in den afgeloopen nacht de stad Alcazar de San Juan gebombardeerd. Ver scheidene huizen werden door luchttorpedo's vernield. Tot dusverre zijn uit de puinhoo- pen vier dooden en twintig gewonden ge borgen. Men vreest echter dat hot aantal slachtoffers hooger zal blijken te zijn. Voorts hebben vannacht drie watervlieg tuigen der opstandelingen een vlucht ge maakt boven Casteion en verscheidene bom men neergeworpen op de haven. Korten tijd later wierpen de toestellen zes bommen in de richting van de haven Burriana. Zij vielen in zee. Regeeringscrisis in Catalonic Sa menstelling nieuwe regeering nog niet bekend. Aan het einde van de vergadering van dn Catalaansche generaliteit heeft Companys tegenover vertegenwoordigers van de pers verklaard, dat zich een crisis had voorge daan in den boezem van de catalaansche re geering. Hij voegde hieraan toe, dat hodon een nota aan de pers zou worden verstrekt, maar dat hij gelooft, dat de samenstelling der nieuwe regcering voor de Paschen nog niet bekend zou zijn. Incognito blijft streng bewaard. Sedert eenige dagen vertoeven H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard te Rome. Gisteren zagen wij, zegt het Hdbld., het Prinselijk paar terugkeeren van een au torit, en uitstappen voor het Paleis aan den voet van het Kapitool, waar het als gasten van de familie ReussPrince verblijf houdt. Het was duidelijk te zien, dat het verblijf in de Oostenrijksche bergen cn de genietin gen van de wintersport de Prinses veel goed hebben gedaan. Het Prinselijk paar geniet thans zeer van het verblijf, in de Eeuwige Stad. De Italiaan sche pers is dermate discreet, dat er, behal ve een berichtje van eenige regels, vermel dende dat Prinses Juliana en Prins Bern hard de Italiaansche grens hadden over schreden, met het doel ecnigen tijd te Rome verblijf te houden, nog geen woord over het verblijf is gepubliceerd. Het publiek weet dus zelfs niet of de Gasten reeds zijn aan gekomen of niet, laat staan dat men weten zou waar de Prinses verblijf houdt. Wellicht zijn er te Rome geen 500 menschen, die we ten dat de Kroonprinses van Nederland zich op dit oogenblik in de stad bevindt. Volle diger incognito cn daarmede gepaard gaan de vollediger vrijheid van beweging voor de Gasten is ten eenenmale ondenkbaar. De be waking van het Palcis is even discreet als afdoende. De eerste dagen van het verblijf was het weer niet zeer mooi, doch gisteren, op Goe den Vrijdag, was het een echt Romeinsche voorjaarsdag met volop zon en een blau wen hemel. Het Prinselijk paar bezoekt ijve rig de monumenten en vele bezienswaardig heden van Rome ën alles wijst er op, dat het verblijf van eenigszins langen duur zal zijn. Het paleis, waar het Prinselijk Paar ver blijf houdt, was oorspronkelijk eigendom van markies Ruspoli en kwam daarna in het bezit van de familie Malatesta. Het is een fraai gebouw uit de tweede helft der 16e eeuw, waarvan in hét bijzonder de kroon lijst en de groofe toegangspoort de aandacht verdienen. Het bevat verscheidene zalen met fraaie plafondschilderingen uit het begin der 17e eeuw, onder andere van den vermaarden Franschen schilder Poussin en van den Ita- liaanschen meester Ventura Salimbeni. Het belangwekkendste van het gebouw is ech ter de fraaie waranda of loggia met doek- werk, fresco-schilderingcn en verguldsel in rijken, doch harmonischen barokstijl. EEN NIEUWE MENTALITEIT MOET ZICH BAANBREKEN. - In een bijeenkomst van de buitenlandsche persvereeniging te Stockholm heeft de direc teur-generaal van de posterijen Anders Örne een uiteenzetting gegeven over de Conventie van Oslo en over 't hernieuwde streven van de daarbij aangesloten staten om tot een ver betering van de handelsbetrekkingen te ko men. Dat juist hij aangezocht was de hier gevestigde buitenlandsche correspondenten de Duitschers waren allen, blijkbaar op een wenk van hoogerhand, afwezig over dit onderwerp in te lichten, zal niemand be vreemden, zegt de N. R. Crt., als men weet, dat vrijhandel, afbraak van tolmuren, econo mische samenwerking in hem een zeer krachtigcn voorstander hebben. Tot voor en kele jaren, toen hij voor straf voor zijn vrij handelszin zijn Eerste Kamer-zetel verloor, heeft Örne jaren lang veel invloed gehad in de parlementaire commissie voor de han delspolitiek en meestal ook deel uitgemaakt van delegaties, die naar oeconomische con ferenties en handelspolitieke besprekingen in het buitenland gezonden werden. Volgens de meening van den heer Örne zou de beteekenis van de Conventie van Oslo ongetwijfeld groot geweest zijn, wanneer de algemeene conjunctuur niet zoo sterk ver anderd was. Door den druk der omstandig heden is zij feitelijk buiten werking gesteld en kon zij maar van weinig practisch nut zijn, al hebben de verplichting om elkaar van voorgenomen tariefwijzigingen op do hoogte te stellen en het recht nm daartegen te protesteeren, althans voor Zweden voor deden gehad, o.a. omdat naar spreker ver zekerde verscheidene tariofsverhoogingen na gelaten zijn, nadat er op gewezen was, dat die als een slag in het gezicht van de Con ventie van Oslo opgevat zouden worden. Maar nadat de Conventie van 1033 tot einde 1936 feitelijk gesluimerd had is zij nu door het initiatief van dr. Colijn geweest, is zij opnieuw levende werkelijkheid geworden. Na gewaarschuwd te hebben te gen overdrijving van de beteekenis van den onderlingen handel der Os- lo-staten, maar ook tearen^ onder schatting van de beteekenis van deze staten voor den wereldhandel en voor don uitvoer van Engeland, Duitschland en andere landen, bepleitte de heer Orne de wensche- lijkheid van uitbreiding van de han delspolitieke entente van Oslo met Engeland, de Vereenigde Staten en Frankrijk, die in hun hart geens zins antipathiek tegenover het stre ven der Oslo-staten zouden staan. De heer Orne zeide er van overtuigd te zijn dat de tegenwoordige topstand vooral psvrhologiscbe oorzaken heeft, dat de be doelde staten door den nroteetionistischen marsch te staken en in handelspolitiek op zicht rechtsomkeert te maken belangrijken Engeland laat Frankrijk in den steek. Engeland, we hebben het op deze plaats meermalen geschreven, is een van de ster ke voorstanders van collectief optreden ge weest. De sancties, die op Italië toegepast zouden worden, vonden telkens weer ver traging, omdat Engeland slechts gemeen schappelijk dit experiment wilde wagen. Nu hebben we er in dien tijd op gewezen dat het niet uitsluitend het medelijden met A- bessinië was dat Engeland tot zijn optreden drong, maar dat daarachter een behoorlijk portie eigenbelang zat. Engeland voelde niets voor de versterking van de Italiaan sche positie in de Middellandsche Zee. Er ;is in de houding v. Engeland sindsdien nog al eenige wijziging gekomen. Op het oogen blik staat Engeland de meening voor, dat het alleen militair op zal treden, als vitale Engelsche belangen op het spel staan. Het behoeft dus eigenlijk niet te verwonderen dat Engeland Frank rijk in den steek laat, nu Frank rijk gemeenschappelijk optreden wenscht, als Italië niet stopt met zijn inmenging in Spanje. Engeland steekt zijn handen liever niet in het wespennest. Het heeft er weinig bij te verliezen of de regeering in Span je fascistisch of communistisch wordt en het drijft de toch al ge spannen verhouding met Italië lie ver niet op den spits. Dat Frank rijk in wil grijpen als Italië door gaat met het zenden van troepen en materiaal, is ook weer begrijpe lijk, omdat Frankrijk er heel weinig voor voelt knijp te komen tusschen twee fascistische landen, Duitsch land aan den eenen kant en Spanje aan den anderen kant. Neen, Frank rijk ziet gaarne een overwinning van de regeeringstroepen. Dat is vei liger voor het land, dat linksche sympathieën heeft. Wij vragen ons echter onder deze om standigheden af wat de non-interventie nu nog te beteekenen heeft. Het is niet te verwachten dat Italië zijn inmenging zal beëindigen Er werd immers al over ge sproken, dat Mussolini vroeger uit Lybië te ruggekomen is omdat hij zelf de organi satie van de troepenverzending in handen wilde nemen. Het ging den Duce niet naar de zin in Spanje. Dat is geen wonder want de Italianen schijnen niet op groote suc cessen te kunnen bogen. Integendeel, er zouden reeds enkele duizenden Italiaansche krijgsgevangen gemaakt zijn. Dit alles is, in de oogen van den Italiaanschen dictator natuurlijk een smaad, Italië aangedaan. Is het dus wonder dat hij die smaad straks uit zal willen wisschen? De eenige weg daartoe is het zenden van veel meer contingenten „vrijwilligers", die de overwinning van Franco zullen verzekeren en den fascisti- schen staat in Spanje bevestigen. De wereld begint zoo langzamer hand te begrijpen wat het van de collectieve veiligheid heeft te ver wachten. Wanneer het eigen belang er niet mee gediend is, dan bestaat de collectiviteit niet. Zou men niet verstandiger doen de inter ventie-commissie uit Londen terug te roepen en den strijd in Spanje maar zijn eigen loop te laten, om straks niet opnieuw het figuur te slaan, practisch niets te kunnen doen als verdragen verscheurd en rechten vertreden worden? invloed uit zouden oefenen en daarom, met enkele, maar besliste stappen in de nieuwe richting de geheele wereld zou den moeten toonen, dat een nieuwe menta liteit zich baan breekt. Het is evenwel noodig, dat men tot re sultaten komt; de moeilijke situatie, waarin zij verkeeren die in de vrijheid en demo cratie geloven, is niet in de laatste plaats een gevolg van het feit, dat zij te vaak al leen maar gepredikt hebben zonder iets zichtbaars te doen. Ook is het noodig het nieuwe streven thans met kracht voort te zetten, omdat bij een eb van de bewapenings conjunctuur de werkloosheid weer snel zal toenemen en de kanseii voor een actie tot verbetering van de internationale handels belemmeringen veel minder gunstig zullen zijn. En als men thans niet energiek aanpakt, niet de gunstige situatie weet te gebruiken, loopt men, aldus de heer Orne tenslotte, groote kans, dat bëpaalde staten hun laat- sten weerstand opgeven en regelrecht de autarkie inschieten. VLIEGTUIGONGELUK IN DUITSCHLAND. Berlijn, 26 Maart. Hedenmorgen is, on derweg van Berlijn naar Keulen, het vlieg tuig „D-upox" in de nabijheid van Han- nover gedwongen geweest een noodlanding te maken tengevolge van motorstoring. Het vliegtuig werd zwaar beschadigd. Een in zittende kwam om het leven, de vier an deren werden zwaar gewond. De Belgische Minister van Binnenlandsche Zaken heeft een wetsontwerp ingediend, waarbij voor de eerste maal in België een Raad van State wordt ingevoerd, welks af- deeling voor de wetgeving belast zal zijn met het uitbrengen van gemotiveerd advies op alle wetsontwerpen en algemeene regelingen. Ook zal deze afdeeling ontwerpen moeten redigeeren. De administratieve afdeeling zal zekere lacunes in het bestuur aanvullen. De rust dient tijdens het Paasch- feest te worden gewaarborgd. De autoriteiten te Jeruzalem hebben scher pe maatregelen genomen om tijdens het Paaschfeest de rust en veiligheid te waarbor gen. Er werden verscheidene preventieve ar restaties verricht. Totaal werden 17 commu nisten opgesloten. Te Mesha in Galilea trof de politie een ge wapende bende aan. Er ontstond een gevecht waarbij een terrorist werd gedood en een politiebeambte gekwetst. Een verordening van den Duitschen rijks minister van onderwijs bepaalt, dat de ka tholieke theologische studenten hun ar beidsdienstplicht moeten hebben vervuld al vorens zij als student kunnen worden in geschreven. Zij kunnen slechts van den mi litairen dienst worden vrijgesteld, wanneer de bevoegde bisschop een certificaat afgeeft, waarin wordt vastgelegd, dat zij toegelaten zijn tot het volgen van de theologische les sen. Het schip zal vermoedelijk spoe dig naar Nederland terugkeeren. Men deelt mede, dat de Hydrograaf op 12 April a.s. in dienst zal worden gesteld. Daar twee van de voor de Hydrografische dienst aangewezen officieren zich aan bcord van Hr. Ms. Hertog Hendrik bevinden, acht men het waarschijnlijk dat dit schip nog vóór dien tijd in ons land terugkeert. Tegen nachtelijke bombardemen ten. Kunnen ook bij de grenzen worden opgelaten om in het vij andelijk land paniek te veroor zaken. Wegens het groote gevaar, dat tegenwoor dig van nachtelijke luchtbombardementen dreigt, beginnen er in de luchtverdedigings litteratuur stemmen op te gaan nachtelijke bombardeurs met luchtmijnen te. bestoken. Deze mijnen zouden dan aldus de N.R.Ct. als volgt kunnen worden ingericht. Ballons van een bepaalden inhoud, afhankelijk van de hoeveelheid mee te voeren ontplofbare stof, worden van een schuitje voorzien, waarin de ontplofbare lading wordt ge plaatst, welke dan in de lucht door radio golven of door middel van een uurwerkbuis op een zeker tijdstip tot explosie wordt ge bracht. Met tamelijk groote nauwkeurigheid verband houdend met de peilingen der luchtwachtposten aangaande type, snelheid richting en hoogte der vijandelijke vliegtui gen en de heerschende weersomstandighe den is na te gaan wanneer en waar de lucht mijnen moeten worden opgelaten en op welke hoogte zij tot ontploffing moeten wor den gebracht. Toepassing van opeenvolgen de liniën van luchtmijnen verdient aanbe veling. Wanneer zulke luchtmijnen ontploffen in de buurt, waar de nachtelijke bombardeurs zich bevinden, zullen deze de gevolgen van deze geweldige luchtstoring ondervin den. Zij komen plotseling in een sterke luchtverdunning terecht cn loopen groote kans daardoor te verongelukken. Naast het materieele effect moet vooral ook het psy chologische niet uit het oog worden ver loren. Volgende vliegers kunnen zoodanig onder den indruk komen, dat zij rechtsom keert maken en hun bommenlast op een willekeurige plaats laten vallen. Wat de kosten dor luchtmijnen betreft, deze zullen bezwaarlijk die van een aantal projectielen van het luchtdoelgeschut te boven gaan. Om de gedachten te bepalen zouden de luchtmijnen 50 Kg. ontplofbare stof moeten bevatten. Een andere toepassing van de luchtmijnen bestaat hierin, dat, deze bij gunstige weers omstandigheden in elk geval bij windrich ting naar den vijand, hij de grens worden opgelaten en naar het vijandelijke land wor den gedirigeerd, alwaar zij na verloop van een vooraf berekenden tijd de ontplofbare lading automatisch moeten laten vallen. Vooral wegens de geruischlooze verplaatsing van dergelijke mijnen, zullen zij tot panie ken onder de burgerbevolking aanleiding kunnen geven. Onwillekeurig vraagt men zich af, wan neer er toch een einde zal komen aan het uitdenken van helsche folteringen voor den medemensch. Per WACO toeringcar naar den 4 APRIL te ANTWERPEN. Retour f 4.vertrek Zaterdagmiddag of Zondagmorgen. Staan en zitplaatsen Sta dion verkrijgbaar. Inlichtingen Reisbureau WACO, Kanaalweg 137, Tel. 773, Den Helder.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1