De rol van Ludendorff
Snelle opmarsch der
regeeringstroepen in Cordova
Een Dogglas vliegtuig
vermist
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER april .937
Complot in Madrid ontdekt
De invitatie aan
Van Zeeland
Minister Huil vermaant
BuUenlandsch
Overzicht
REIST PER WACO
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
65e JAARG. No. 7968
Geen politiek, slechts philosofie
SPANJE
Bloedbad in Eibar
Het Prinselijk Paar heden in
Nederland terug?
Felle verkiezingscampagne
in België
De strijd om de macht
in Spanje
AUTOBUSDIENSTEN
HELDERSCHE COURANT
Officieuze rechtzetting van ge
ruchten.
De gedachtenwisseling, die kort
geleden tusschen Hitier en generaal
Ludendorff is gehouden, heeft al
dus het Duitsche Nieuwsbureau
geleid tot talrijke combinaties ten
aanzien van een toekomstig actief
gebruik maken der diensten van den
generaal binnen het kader van de
Duitsche weermacht en ten opzichte
van het gezag en den invloed der
door Ludendorff vertegenwoordig
de wereldopvatting in Duitschland.
Deze combinaties berusten, naar
van welingelichte zijde op desbetref
fende vragen wordt medegedeeld, op
een onjuiste opvatting van de ge
dachtenwisseling tusschen Hitier en
den veldheer.
De gedachtenwisseling had, hier wordt de
nadruk op gelegd, geen politieke, of zelfs
militaire, maar zuiver menschelijk-persoon-
lijke achtergronden.
Zoowel in toonaangevende kringen der na-
tionaal-socialistische partij als ook van het
nieuwe Duitsche leger werd sedert lang be
treurd, dat tengevolge van het bijzondere
standpunt van Ludendorff een vervreem*-
ding was ingetreden tusschen den grooten
legerleider uit den wereldoorlog en de den
wederopbouw van Duitschland schragende
krachten;
Door de gedachtenwisseling met Hitier
kon deze vervreemding uit den weg geruimd
worden.
Wat den, naar het aantal onbelangrijken
kring van aanhangers der philosophische
opvattingen van den veldheer betreft, ligt
het niet in het voornemen, hem beperkin
gen op te leggen, evenmin als die voor an
dere, dergelijke philosophische richtingen be
staan.
Ook het door generaal Ludendorff uitge
geven maandblad „Am heiligen Quell deut-
scher Kraft" zal blijven verschijnen. In de
zen zin moet ook een in 't genoemde maand
blad gepubliceerde verklaring worden op
gevat, waarin de generaal spreekt over de
rechtsgelijkheid van de aanhangers van het
„Duitsche godsinzicht (Ludendorff)".
Van een weder toelaten van den Tannen-
berg-bond is hier dus tenslotte het Duit
sche nieuwsbureau niets bekend.
De „Daily Telegraph" meent te weten, dat
de Duitsche legerleiders Hitier hebben ge
vezen op het belang van toenadering tot
Rusland.
Duitsche legerkringen zouden den
Fuehrer hebben overtuigd van de
ontzaglijke sterkte van de sovjet-
Russische strijdkrachten. Een groote
rol hebben hierbij de stafrapporten
gespeeld over de sterkteverhoudin
gen tusschen de Duitsche, Russi
sche, Fransche en Italiaansche mili
taire uitrustingen, getoetst aan de
praktijk in den Spaanschen burger
oorlog.
Hierbij is gebleken, dat de Duitsche uit
rusting, met uitzondering wellicht van het
LUDENDORFF.
lucht-afweergeschut, niet aan de verwach
tingen heeft beantwoord.
De zoo pas tot stand gekomen verzoening
tusschen Hitier en generaal Ludendorff
moet in zekeren zin worden uitgelegd als
een teeken, dat de Duitsche rijkskanselier,
in toenemende mate beïnvloed door de le
gerleiders, de noodzakelijkheid is gaan in
zien van een betere verstandhouding met
het sovjet-leger. l
Generaal Ludendorff heeft er \mortdurend
op gewezen, dat Duitschland geen overdre
ven waarde mag hechten aan het karakter
van de Italiaansche bewapening als een
factor in een Europeeschen oorlog. Het zou
zijns inziens beter doen, toenadering tot
sovjet-Rusland te zoeken en dit standpunt
wordt door Duitsche legerkringen gedeeld.
Leiders gearresteerd.
De Madrilleensche politie heeft de lei
ders van een belangrijke organisatie aange
houden, welke samenzweerde tegen de re
geering. De gearresteerden behoorden bijna
allen tot het bestuur van de Vischmarkt.
Zij kwamen bijeen in een hotel in het cen
trum der stad. De organisatie stond onder
leiding van Manuel Ruiz Gonzalez, assessor
van do vischmarkt en oudlid van de Spaan-
sche Phalanx en stelde zich voor den
rechtschen troepen hulp te verleenen, wan
neer zij Madrid zouden binnenrukken. Het
genoemde hotel en de vischmarkt moesten
een centrum van gewapende tegenstand
vormen.
In het hotel, waar Ruiz er in geslaagd
was zich te doen benoemen tot verantwoor
delijk gedelegeerde van een vakvereeni-
gingsorganisatie, heeft men talrijke vuur
wapens gevonden, brandbommen en gewone
bommen. Een huiszoeking heeft geleid tot
de ontdekking van papieren en documenten
die aanleiding hebben gegeven tot de ar
restatie van verscheidene medeplichtigen
van Ruiz. Ook heeft men een belangrijke
wapendepot en munitieopslagplaats gevon
den op de vischmarkt. Het onderzoek der
politie wordt voortgezet en verdere arresta
ties kunnen ieder oogenblik verwacht wor
den.
Wegens den snellen opmarsch der
regeeringstroepen ten noorden van
Cordova kan men eigenlijk niet
meer spreken van den sector-Pozo-
blanco, omdat deze stad ver achter
het front ligt. Op het oogenblik
wordt in den sector-Pennaroya ge
streden. Door de verovering van
Granjuela en Blasquez, welke dor
pen trouwens alweer gepasseerd
zijn, staan de regeeringstroepen
tien kilometer ten noordoosten van
Pennaroya.
Granjuella is het laatste station voor
Pennaroya aan den spoorweg Almorchon-
Cordova. Terwijl Blasquez westelijk van de
zen spoorweg ligt, en een belangrijk strate
gisch punt ter beheersching der lijn is, om
dat het bezette kasteel de streek beheerser».
Het terrein tusschen Blasquez en ruen e
Ovojuna is gemakkelijker te begaan,
regeeringstroepen naderen de grens tu
schen de provinciën Cordova en Bajaaoz
De verbindingen der opstandelingen
schen Andalusie en Estremadura zullen
dra bemoeilijkt, zoo niet afgesneden worden.
Afdeelingen regeeringstroepen dringen i
westelijke richting op en bedreigen Belm"'
terwijl ze ook een kring om Pennaro>a b
ginnen te trekken. De opmarsch ge^
in langzaam tempo, doordat de rechtschen
hardnekkigen tegenstand bieden.
Om tien uur gisterenavond heeft de Ver-
dedigingsraad van Madrid het navolgende
communiqué verspreid:
Aan het front in den sector van Guadala-
jara hebben onze strijdkrachten vandaag een
verkenning bericht. Zij hebben eenige stellin
gen bezet en verbeterd, ondanks den tegen
stand van den vijand. Zij hebben verscheide
ne gevangenen gemaakt.
In den sector van Siërra hebben de kanon
nen en mortieren van den vijand een hevig
vuur ontketend, dat voor de regeeringstroe
pen zonder gevolg is gebleven. De lucht
macht heeft belangrijke punten gebombar
deerd. Troepenconcentraties werden ver
spreid.
De luchtaanval op Catalonië.
Volgens officieele mededeelingen zijn te
Mataro en Badalone aan de Catalaansche
kust zeven menschen gewond bij den recht
schen luchtaanval op deze plaatsen van
Zondagochtend. Twee der gewonden zouden
in levensgevaar verkeeren.
Het commissariaat voor de openbare orde
heeft de pers medegedeeld, dat gisterenmor
gen vroeg drie rechtsche vliegtuigen bom
men op Tortorosa in de provincie Tarragona
hebben laten vallen. He is niet bekend of er
slachtoffers zijn te betreuren.
Bloedbad te Eibar?
Berichten uit Rechtsche bron bevestigen,
dat Ochandiano door de opstandelingen is ge
nomen. Verder zijn volgens berichten eenigen
tijd geleden te Eibar witte vlaggen geheschen
en is deze stad toen door de regeeringstroe
pen ontruimd. Een afdeeling .Requetes'
drong er binnen, doch de regeeringstroepen
kwamen bij verrassing terug en doodden
2000 .Requetes".
De opstandelingen zouden voornemens zijn
Eibar in te sluiten en na den val der stad
geen man in leven te laten. Zij zouden Eibai
met den grond gelijk willen maken.
Verwacht wordt, dat Prinses en
Prins vandaag van Parijs naar
Den Haag vertrekken.
Na een goed besteden middag, gedurende
welken Prinses Juliana en Prins Bemhard
er gisteren elk afzonderlijk eenige uren op
uit gegaan zijn en eerstgenoemde zich naar
een bekend couturehuis begaf om daar te
passen en bestellingen te doen, heeft het
prinselijk paar gisteravond in een restaurant
in de rue Royale den avondmaaltijd ge
bruikt, aldus het Hsbl., Daarna zijn de Prin
ses en Prins in een der Parijsche cabarets
nog enkele chansonniers gaan hooren.
Hedenochtend vroeg denken de Prins en
de Prinses nog enkele inkoopen te gaan
doen en daarna per auto naar Den Haag
te vertrekken, waar zij hedenavond hopen
aan te komen.
GEHEEL DE WERELD SNAKT
NAAR HANDELSVERRUIMING
INVLOED DER OSLO-CONFEREN
TIE?
Met betrekking tot de Britsch
Fransche uitnoodiging aan den Bel
gischen minister-president Van Zee
land, de mogelijkheid te bestudeeren
©ener vermindering van de belem
meringen, die aan het internatio
nale handelsverkeer in den weg zijn
gelegd, verneemt Reuter in geloof
waardige Londensche kringen, dat
er geen sprake is van het bijeenroe
pen eener conferentie.
Niettemin staan de Britsche en de Fran
sche regeering in verbinding met de Bel
gische regeering, teneinde na te gaan, in
hoeverre het mogelijk zou zijn. in gezamen
lijk overleg een vermindering der handels
belemmeringen, zooals de contingenteerin-
gen, te bewerkstelligen.
Men wijst erop, dat dit vraagstuk de
geheele wereld bezig houdt, vooral na de
driezijdige verklaring van 26 September
1936.
Opdracht officieel bevestigd.
Ten aanzien van de internationale eco
nomische opdracht, welke de groote mo
gendheden aan België hebben verleend, is
Belga gemachtigd te zeggen:
Het is juist, dat de regeeringen van
Frankrijk en Engeland minister-president
van Zeeland hebben verzocht een onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheid om de
hinderpalen voor den internationalen haji-
del te verminderen.
De minister-president is bereid deze taak
te aanvaarden. De kwestie zal worden voor
gelegd aan den ministerraad, welke heden
bijeen komt. Na deze bijeenkomst zal een
meer uitgebreid communiqué aan de pers
worden verstrekt.
Na de beraadslagingen van den minister
raad zal van Zeeland zijn definitieve aan
vaarding bekend maken van het voorstel
der Fransche en Engelsche regeeringen tot
het instellen van een internationale en-
quete ten aanzien van verlaging der tarief
muren.
Daarom weigerden diplomatieke kringen,
gisteren andere aanduidingen te geven dan
die, welke in het officieele communiqué ver
vat zijn. Politieke kringen echter denken,
dat deze emtuete zou kunnen worden toe
vertrouwd aan een Belgisch econoom, die
naar de verschillende belanghebbende hoofd
steden zou gaan. Van Zeeland zou dan dit
onderzoek persoonlijk voortzetten en het tot
de geheele wereld uitbreiden. Voor dit eer
ste peilingswerk noemt men reeds den
naam van een Belgische persoonlijkheid, die
reeds een belangrijke rol gespeeld heeft in
gespecialiseerde volkenbondscommissies.
Van andere zijde wijst men er op, dat
deze vereerende opdracht aan België een
gevolg is van de op de Osloconferentie be
reikte resultaten.
Zonder medewerking der groote rnogend-
heden is geen oplossing te vinden en men
zou de internationale positie van België het
meest geschikt achten om de noodzakelijke
voorbereidende werkzaamheden te verrich
ten om tot een geleidelijke afbraak der tol
muren en andere handelsbelemmeringen te
komen.
Een voor Nederland bestemde
D.C. 3-machine zoek geraakt.
Wrakstukken gevonden.
De N.V. Nederlandsche "Wliegtui-
genfabriek, vertegenwoordigster voor
Europa van de Douglas Aircraft
Compnay te Santa Monica, Californië
bericht ons, dat eenige ongerustheid
bestaat omtrent een Douglas-vlieg-
tuig, type D.C.3, dat bestemd is
voor de K.L.M.
Het betreft hier het vijfde vliegtuig
van de serie van elf D.C.3-machi-
nes, welk vliegtuig van de Douglas-
fabriek te Santa Monica zou'worden
overgevlogen naar het vliegterrein
North Beach in de nabijheid van
New York.
Deze vijfde machine heeft Zaterdag j.1. om
10 uur v.m. het vliegterrein te Santa Mo
nica verlaten, en wordt sindsdien vermist.
Het transport van dit vliegtuig werd door de
N.V. Nederlandsche Vliegtuigenfabriek op
gedragen aan de Douglas Aircraft Company
en geschiedt voor risico van Douglas op de
zelfde wijze als vroeger plaats vond met de
D.C.2-vliegtuigen voor de K.L.M. en andere
Europeesche afnemers en zooals ook thans
met de eerste vier D.C.3-toestellen voor de
K.L.M. heeft plaats gevonden.
De bemanning bestaat dan ook niet
uit Nederlanders. Nadere gegevens
omtrent wie aan boord zijn en om
trent het lot van hen en van het
vliegtuig, zijn op het oogenblik nog
niet bekend.
Nader vernemen wij, dat het hier betreft
de P.H.A.L.P., de „Pluvier". De eerste pi
loot van dit toestel is de heer Moser, de twee
de Wol 1 folk.
Er zijn voorts zes a zeven passagiers aan
boord, naar men aanneemt Douglas-em-
ployé's, of familieleden van hen.
Tegen de rotsen te pletter gevlo
gen.
Volgens nog niet bevestigde berichten heeft
een bergbewoner het wrak van het vermiste
Douglas-vliegtuig waargenomen in de buurt
van de Mogol lon-bergen, nabij het Arizona-
gebied, waar een zoon van een anderen land
bouwer naar gemeld wordt, het vliegtuig
Zaterdagmiddag half 4 tijdens 'n sneeuw
storm tegen de bergen te pletter zag vliegen.
De moeder van den jongen bevestigde, dat
het vliegtuig Zaterdagmiddag over de om
geving was gevlogen.
Staatspolitie is op weg naar de aangedui
de plaats, welke zeer ontoegankelijk is.
Wrak van vliegtuig gevonden.
Nader meldt men, dat in de buurt van
Alpine Ariz, bij de Mexicaansche grens in
een ontoegankelijke bergstreek, wrakstukken
zijn gevonden van een vliegtuig, dat naar
men meent het toestel is, dat Zaterdag uit
Bui-bank (Californië) met twee bestuurders
en acht passagiers naar Kansas City was ver
trokken en waarvan men sindsdien niets
meer had vernomen.
Wij wijzen op de mogelijkheid, dat in dit.
bericht sprake is van de vermiste Douglas
D.C.3, dat bestemd is voor de K.L.M.
Zoowel van Zeeland ah Deqrel-
le spreken op meerdere verqade-
rinqen per daq.
Dc verkiezingscampagne in België wordt
koortsachtig voortgezet. Van Zeeland en De-
grelle houden verscheidene vergaderingen
per dag, waarbij van Zeeland vaak gebruik
maakt van zijn voorsprong op Degrelle, ge
legen in het feit, dat hij Vlaamsch spreekt.
Men verwacht, dat Zondag a.s. tegen vier
uur des middags de eerste uitslagen der
verkiezing bekend zullen worden en dat
tegen een uur alle kiezers hun stem zullen
hebben uitgebracht. De volledige uitslagen
zouden togen acht uur bekend kunnen zijn.
Een beroep op de volken van
een bewapeningswedloop af te
zien.
In een rede uitgesproken op de bijenkomst
waarin hem de medaile der Woodrow Wil-
son-stichting werd overhandigd, wegens
zijn pogingen tot verlaging van de douane-
muren. heeft minister Huil een beroep ge
daan op de volken, af te zien van hun be
wapeningswedloop en hun betrekkingen
weder op de basis van vriendschap en
samenwerking te vestigen.
Na te hebben gewezen op het feit, dat de
laatste jaren in verschillende deelen der
wereld de internationale betrekkingen
slechter waren geworden, dat plechtige in
ternationale verplichtingen luchthartig op
zij geschoven worden en dat de vijandelijke
gevoelens op commercieel en financieel ter
rein en de economische vergeldingsmaatre
gelen die zij te voorschijn roepen, een der
belangrijkste oorzaken vormen voor de eco
nomische ontreddering van zekere landen,
zeide Huil, dat een dergelijke ontreddering
leidde tot een poging naar een grootere
mate van autarchie te zoeken door middel
van wapengeweld.
De huidige intensieve bewapenin
gen kunnen den indruk wekken
van een hevige economische bedrij
vigheid. doch deze ongezonde be
drijvigheid strooit het .zaad van een
ramp, hetzij in den vorm van een
militaire uitbarsting of in dien van
een economische ineenstorting.
De eenige manier om deze aanstaande ca
tastrofe te bezweren is, dat de staten, wier
voornaamste doel gericht is op oorlogsvoor
bereidingen. zich aansluiten bii hen, die be
zield zijn van een vredespolitiek, in een
vastbesloten poging om de internationale
politieke en economische betrekkingen we
der op te bouwen op een grondslag van
vriendschap en samenwerking.
Wie zal het winnen?
De strijd om de macht in Spanje is nog
steeds onbeslist en het is op het oogenblik
ook moeilijk te zeggen wie het winnen zal.
Eenige weken geleden was de situatie an
ders. Toen meende men met zekerheid te
kunnen zeggen dat Franco door zijn over
macht, binnen korter of langer tijd, de
macht in handen zou krijgen, maar de
standvastigheid van de regeeringstroepen
bij Madrid heeft de overtuiging geschonken
dat er aan de organisaties van de Volks-
frontregeering veel is verbeterd. In het
andere geval hadden zij den strijd immers
nimmer maanden vol kunnen houden.
Daarbij komt, dat Franco niet alleen weinig
gevorderd is maar dat hij ook gevoelige
slagen heeft gekregen, die ongetwijfeld op
het moreel van zijn troepen grooten invloed
hebben uitgeoefend, terwijl daarentegen het
moreel van de regeeringstroepen aanmerke
lijk versterkt is De slag bij Guadalajara,men
heeft daarover voldoende gelezen in dit
blad, heeft Franco een leelijke nederlaag
gebracht.
De „Times", die dit opmerkelijke
feit bespreekt, brengt de ervaring,
in den wereldoorlog van 1914 opge
daan, in herinnering: de meest in
het oog springende overwinningen
werden, zoolang de krachten behoor
lijk tegen elkaar opwogen, verkre
gen in acties van de strijdkrach
ten, die den tegenaanval onderna
men.
Dit alles is wel een bewijs, zooals we hier
boven zeiden, dat de organisatie van de re
geeringstroepen flink ter hand is genomen
en dat de leiding moet berusten in bekwa
me handen. Het is bekend dat tal van Rus
sische officieren leiding geven aan de troq-
pen van de Spaansche regeering, zoodat
Franco nu niet alleen numeriek in de min
derheid is, maar dat hij tegenover zich
vindt niet de ongeorganiseerde troepen van
het begin van den strijd, maar een militair
sterke tegenpartij.
Het Hhl. gaf gisteren een overzichtje van
de waarschijnlijke troepensterkte aan beide
zijden, dat wij hieronder laten volgen:
Toen de burgeroorlog begon, telden de
Spaansche strijdkrachten op het Schierei
land en in Marokko ongeveer 170.000 man.
Naar schatting zou Franco daarvan, wan
neer men het deel, dat trouw is gebleven
aan de Volksfronfregeering, en hen die zijn
gesneuveld of gewond, aftrekt, nog 100.000
man over hebben. Dit aantal is blijkbaar
al lang niet meer voldoende om een tegen
wicht te vormen tegen de groeiende defen
sieve kracht der Volksfronttroepen.
Hoe groot het aantal Duitsche en Itali
aansche „vrijwilligers" is, dat Franco thans
ter zijde staat, is niet bekend het wordt
geschat op 90.000; maar indien Duitsch
land en Italië zich verder zullen houden
aan de hun ten slotte door Frankrijk en
Engeland afgedwongen belofte om zich te
onthouden van liet zenden van nieuwe „vrij
willigers". zal Franco dit tekort des te pijn
lijker voelen naar gelang de tijd vordert.
Het lijdt geen twijfel, of generaal Miaia,
thans aangewezen op de troepenmacht, die
Madrid verdedigt en welke de troepen van
Franro voor Madrid numeriek aanzienlijk
overtreft, zal bij gunstige omstandigheden
eventueel kunnen rekenen op het leger, dat
thans in Valencia wordt afgericht en dat
verre over de 100.000 man zou tellen. Wel
licht ook op troepen uit Katalonië, waar
Companvs, de president, Madrid hulp heeft
toegezegd.
Men voelt, dat onder deze omstandigheden
de situatie totaal veranderd is en dat er dus
heel weinig van te zeggen is,wieden strijd
zal winnen, maar dat de kansen voor de
regeering even groot, zoo niet grooter ge
worden zijn op een succes.
NIEUWE AANSLAGEN IN PALESTINA.
Naar de burgemeesterswoningen te Gaza en
Safed zijn bommen geworpen. Verder zijn
schoten gelost op een politiepost en op leden
van de Joodsche kolonie te Nazareth.
DE „GODDELIJKE WIND" WEER
OPGESTEGEN.
De „Goddelijke Wind" is opnieuw te Tokio
opgestegen voor zijn vlucht naar Londen.
Het eerste traject leidt naar Formosa.
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
Inlichtingen WACO,
Kanaalw. 137, Den Helder, tel. 773