politiek tegen Rusland Scliip met Nederlandsche bemanning in den grond geboord? DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Ludendorff over een komende oorlog Wederom „sit-down" staking bij Chevrolet De kerkstrijd in Duitschland Buitenlandsch Overzicht Blum onder de macht van de arbeiders De uitnoodiging aan Van Zeeland Zuid-Afrika en de Nazi's Moeilijkheden in Britsch- Indië UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H G DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 WOENSDAG 7 APRIL 1937 65e JAARG. No. 7969 Dc tweedaagsche retourtjes komen weer Prinselijk paar naar de Kroningsfeesten I HELDERSCHE COURANT Van toenadering kan volgens Berlijn geen sprake zijn. In politieke kringen hebben de door een Öeel van de Engelsche pers gepubliceerde geruchten waarvan wij uitvoerig melding imaakten, over een zoogenaamde komende öf zelfs reeds begonnen Duitsch-Russische toenadering opzien gebaard. Men is te Berlijn van meening, dat het Duitsche antwoord op al deze vermoedens reeds zoo duidelijk is gegeven op de partij dagen te Neurenberg in 1935 en 1936, dat men niet meer kan twijfelen aan de hui- idige zoowel als over de toekomstige hou ding van Duitschland tegenover de Sowjet- regeering. Merkwaardig wordt de opvatting yan de „Daily Herald" genoemd, welke het .vermoeden uitspreekt, dat de beweringen pver een zoogenaamde toenadering tusschen Berlijn en Moskou ten doel hebben om in de landen van de Kleine Entente verwarring te stichten. De Berlijnsche correspondent van de N.R. Crt. schrijft over deze interessante kwestie nog het volgende: Hier heeft een beschouwing van de Daily Telegraph sterk de aandacht getrokken, waarin aan het onderhoud tusschen Hitier en Ludendorff verstrekkende internationale gevolgen worden toegeschreven. Duitschland zou van nu af een politieke toenadering tot Rusland nastreven. Ludendorff zou dat heb ben verlangd en Hitier van het nut dezer koerswijziging hebben overtuigd. Dit bericht is ongetwijfeld onjuist. Voor zulk een streven bestaat voor Duitschland geen enkele aanleiding en Ludendorff is het ten opzichte van Rusland volkomen met de officieele politiek eens. Zulks is, zoo hoort rrten, tijdens het onderhoud opnieuw geble ken. De kern van waarheid, welke in dit bericht schuilt is alleen deze, dat Duitsch land (hoewel het dan geen reden heeft om politieke toenadering tot Rusland te gaan zoeken) evenmin de politieke verwijdering wil vergrooten, d.w.z. dat Duitschland het afbreken van de diplomatieke betrekkingen wil vermijden. Zulks ondanks de moeilijk heden, welke zijn gerezen door de gevangen houding van Duitsche staatsburgers, in Rus land en de tot dusver vergeefsche protesten daartegen. De reden waarom men de diploma tieke betrekkingen met Rusland niet wil afbreken zijn gelijk wij reeds vroeger hebben uiteengezet van economischen aard. Duitschland heeft Rusland noodig als leverancier van grondstoffen, van metalen niet alleen, maar vooral van hout. Dit geldt thans meer dan ooit. Door het vierjarige plan is de behoefte aan hout als grondstof voor textielen enoim gestegen en men wil Rusland als leverancier van hout en van enkele metalen niet missen. Daarom is, naast andere instanties, ook de „wehr- wirtschaftlich Stab" in het ministerie van oorlog tegen het afbreken van de diploma tieke betrekkingen met Rusland gekant. Wel licht is dit verschijnsel de grondslag van de overigens niet juiste onderstelling, dat de generaliteit op een verzoening met Rusland zou aandringen. Tusschen het niet afbreken van de diplomatieke betrekkingen trots po- DOOR EEN FRANCO-KRUISER. Reuter seint uit Santander, dat het s.s. „Andra" op weg van Gdynia naar Bilbao met een lading munitie en tanks aan boord, ter hoogte van Castro Urdiales tot zinken zo« zijn gebracht door den rechtschen krui ser Almirante Cervera. De Andra was eind Februari van Kiel naar Gdynia vertrokken met een Nederlandsche bemannirfg. Te Gdynia hebben een aantal leden van de bemanning afgemonsterd, doch vermoedelijk heeft het schip Gdynia toch verlaten met nog 14 Nederlanders aan boord. Het sohip heeft een moeilijken tocht ge maakt, want op 5 Maart werd het met lekke vlampijpen te Kopenhagen binnengesleept. Na hier gerepareerd te hebben, werd de reis hen-at, doch volgens een bericht uit Duin kerken van 21 Maart is het schip daar op dien dag met ketelschade binnengeloopen. Men venvachtte toen, dat de reparatie een dag of tien in beslag zou nemen. Bevestiging van het bericht dat het schip in den grond is geboord ontbreekt tot dus verre, omtrent het lot van de bemanning is dus evenmin iets bekend. Bij informatie blijkt ons dat de Andra een schip is van 2000 ton, toebehoort aan de Société Secdeco te Panama, en oorspronke lijk onder Duitsche vlag voer. De Andra schijnt zijn lading oorlogsmate riaal reeds te Santander te hebben gelost en thans op weg te zijn geweest met een lading erts bestemd voor Engeland. litieke spanning en het zoeken van politie ke toenadering is een groot onderscheid. Eenige Poolsche bladen hebben van de mogelijkheid eener nauwere economische be trekking tusschen Rusland en Duitschland gesproken, en wel in dezen zin dat zij zulk een oeconomische toenadering vreesden. Deze vrees is gelijk uit het bovenstaande blijkt, niet geheel ongegrond. In dit verband kon nog worden gewezen op de pogingen welke in Duitschland zijn en worden aangewend, in het bijzonder door de I. G. Farben, om het hout als grondstof voor cellulose te vervangen door kolen. Van deze pogingen heet het, dat zij „in beginsel" zijn geslaagd. Dat beteekent gewoonlijk dat de practische toepassing nog op bezwaren stuit. De vezels uit steenkool bereid, scheuren niet zoo licht als die uit hout en zijn ook beter dan deze tegen vocht bestand. Het be zwaar is echter dat de uit steenkool vervaar digde stoffen de warmte slecht verdragen en zich b.v. nauwelijks laten strijken. SCHERPE NOTA AAN HET VA- TICAAN VERWACHT MOEILIJKHEDEN IN DE PRO- TESTANTSCHE KERK. Het Duitsche Nieuwsbureau verklaart uit kerkelijke kringen te hebben vernomen, dat de pogingen van den staat, vrede in de Evangelische kerk te brengen, belemmerd zijn door een besluit, dat Zaterdag is ge nomen door de bij den Lutherschen raad aangesloten Iandsbisschoppen en de kerk- commissies van Pruisen en Saksen. Dit be sluit houdt in, dat een zelfstandig behee- rend bestuur voor de Duitsche Evangelische kerk gevormd zal worden, dat onder leiding van bisschop Marahrens zou staan. De landskerken van Mecklenburg, Bremen, 01- denburg, Sleeswijk-Holstein Thüringen, Anhalt en Lübeck hebben aan dit besluit geen deel. Volgens het Duitsche Nieuwsbureau heeft de beslissing geen eigenlijke beteekenis, omdat zij in strijd is met de verordening van den Rijksminister van kerkelijke zaken van 23 Maart, volgens welke de bevoegdhe den der kerkbesturen, die op dat oogenblik in functie waren, moeten worden uitge oefend en geen maatregelen ten aanzien van personen genomen mogen worden. Actie tegien het Vaticaan. Naar Un. Press uit Berlijn meldt, houdt het ministerie van buitenlandsche zaken zich bezig met de voorbereiding van een scherpe nota aan het Vaticaan wegens het voorlezen van de Palm-Zondag-Encycliek in alle katholieke kerken in Duitschland. In de nota, die vermoedelijk in de eerst volgende dagen overhandigd zal worden, verklaart de Duitsche regeering. dat zij niet mag dulden, dat een deel van het Duitsche volk van den kant van een „buitenlandsch staatshoofd wordt opgehitst." De nota zal voorts verklaren, dat de ver dere toepassing van het „politiek" katholi cisme" de Duitsche verbondenheid aan het Concordaat in een zoodanigen toestand van spanning zal brengen, dat er een breuk op zal moeten volgen. De „Osservatore Romano" analyseert -in enkele zinnen den nieuwen godsdienst, door generaal Ludendorff gesticht, als volgt: „Een hybridisch mengsel van theosofie, Noordsche mythologie en zoogenaamde ras- sen-ethiek, welk mengsel sedert tien jaren door het echtpaar Ludendorff wordt opge diend met beschimping van de moreele waarden van het Christendom, kan een christelijk volk niet tot eenheid brengen, maar tot de grootste aller nederlagen: de moreele nederlaag". Het Vaticaansche blad voegt hieraan toe: „De verzoening tusschen den generaal en den rijkskanselier heeft dus niet alleen een politieke beteekenis, maar ook een doctrina' le, op het oogenblik, waarop de Katholieken strijden voor de christelijke opvoeding der jeugd." Van 12 Juli tot 2 Sept. a.s. Evenals verleden jaar zullen ook dezen zomer weer. en wel in het tijdvak van 12 Juli tot en met 2 September 1937 op Maan dag, Dinsdag. Woensdag en Donderdag van elke week aan elk station retour-vacantie- kaarten verkrijgbaar zijn. Deze kaarten zijn geldig voor een reis heen en terug naar het door den reiziger op te geven station van bestemming. De heenreis moet afgelegd worden op den dag der af stempeling. de terugreis op denzelfden of den volgenden dag. Onderbreken van de reis is niet geoor loofd. Zoowel de heenreis als de terugreis mogen echter op een station onderweg wor den aangevangen of geëindigd. Overigens gelden voor de retour-vacantiekaarten de zelfde bepalingen als voor de gewone vaean- tiekaarten en zijn ze derhalve niet geldig in D. en P.-treinen. De prijs der kaarten bleef ongewijzigd. Noord-Afrika een belangrijk strijdtooneel. In zijn tijdschrift „Heilige Quelle Deut- scher Krafft" geeft Ludendorff een beschou wing over een mogelijken nieuwen oorlog. „Indien onder de tegenwoordige politieke omstandigheden een wereldoorlog zou uit breken, zou Noord-Afrika een operatietoo- neel van buitengewone beteekenis worden, hoewel de beslissing in ieder geval zal val len op het Europeescho slagveld. Men moet ook rekening houden met het feit, dat de situatie verschillend is van die gedurende den wereldoorlog van 1914. Deze heeft geleid tot militaire operaties in an dere werelddeelen, waar zij slechts een beperkt belang hadden, zooals in Klein- Azië. Het is duidelijk, aldus Ludendorff, dat in geval Mussolini een beschermende houding zou aannemen tegenover de Pan-Arabisc.he beweging de as BerlijnRome steviger zou zijn dan ooit." Ten aanzien van Sovjet-Rusland schrijft Ludendorff, dat Rusland in alle opzichten gesloten is van alle blikken." Lewis heeft zijn volgelingen niet in de hand. De Chevrolet-fabrieken voor stuur- en rem in richt in gen te Detroit zijn gisterenmiddag volgens het Hsbl. tengevolge van een „sit-down"-sta- king gesloten. Hierdoor zijn 1200 arbeiders zonder werk gekomen. Dc stakers hebben den ambtenaren der maatschappij geen reden voor hun handelswijze opgegeven. De vice-president van de „General Motors", Knudsen, heeft intusschen d.d. 2 April een schrijven aan de president van de „U.A.W." Homer Martin, gericht. Daarin wijst hij er op, dat op 12 Maart overeenstemming werd bereikt tusschen de vakvereeniging en de „General Motors", waar men overeenkwam, dat de arbeiders hun klachten op normale wijze naar voren zouden brengen. In de overeenkomst is bepaald, dat geen stakingen mogen worden afgekondigd, zoolang de geschillen niet aan arbitrage-commissies zijn voorgelegd. Voorts zou geen staking worden begonnen zonder toestemming van den vakvereenigingsleider. In den brief worden nu details medege deeld over dertig stakingen, welke na 12 Maart bij de „General Motors" zijn uitge broken. Aan het einde van het schrijven wordt de opmerking gemaakt: „Wij wen- schen, dat de verplichtingen jegens ons wor den nagekomen. Deze toestand mag niet bestendigd worden." Knudsen stelt daarom den eisch, dat dc functionarissen der U.A.W. United Auto mobile Workers, maatregelen zullen nemen om te verzekeren, dat de vakvereenigings- leden zich houden aan hun verplichtingen. Uit een en ander blijkt, dat de leiders der U.A.W. hun volgelingen niet voldoende on der controle hebben. De macht van den Franschen minister president, Blum, is niet zoo groot geweest als hijzelf wel gedacht en gehoopt had. Hij heeft toch weer moeten buigen voor de mas sa. Hoewel hij van tijd tot tijd de allure aanneemt, alsof hij van geen wijken weet, als zijn medestanders ter rechterzijde ont stemd raken: wanneer het er op aankomt, glijdt hij telkens weer naar links uit, zoo schreef het Hbl. gisterenavond. Zooals ook in het geval van de „pauze". Dat is het fatum van zijn politieke herkomst, dat is de consequentie van den ondermijnden grondslag, waarop zijn kabinet steunt. De „Temps" spreekt, doelende op het op treden van het vakverbond, waarover hier onder nog meer, niet ten onrechte van het „ministerie der massa's" en van „de volks commissarissen". Een Russisch luchtje zit er zeker aan dit optreden. Het blad vraagt ook, wat de leiders van radicaal-socialisten de colalitiegenooten van Blum ter rechter zijde, van den staat van zaken denken. Nog geen maand geleden had Blum be kend gemaakt, dat hij zich genoopt zag, voor onbepaalden tijd de verdere uitvoering van het door de communisten heilig ver klaarde Volksfrontprogram op te schorten, wegens den berooiden staat van 's landS schatkist. Wij hebben daar destijds een overzicht aan gewijd. Hij had vertrouwen in de toekomst en bespeurde reeds teekenen van opleving van het zakenleven. Intusschen trok hij het in waardevaste buitenlandsche deviezen gevluchte kapitaal der tienduizenden Fransche rentiers aan door zeer gunstige leeningsvoorwaarden en toekomstwaarborgen aan. Op de arbeiders deed hij een dringend beroep om zich in het tijdelijk „bestand met het kapitalisme te schikken, in het bijzonder op de arbei ders, die bezig zijn met de werkzaamheden ten behoeve van de internationale tentoon stelling te Parijs. Blum maakte_ er zich be zorgd over, dat de tentoonstelling niet op tijd gereed zou komen, dat zij reeds van te voren in descrediet zou geraken, en hij had het tot een zaak van socialistische eer ge maakt, de tentoonstelling schitterend te doen slagen. De „pauze" kreeg den spotnaam van het tentoonstellingsbestand. Maar de tentoon stellingarbeiders, sedert het optreden van het kabinet-Blum, en met het vrijgeleide, hun door Jouhaux, den algemeen secretaris van het Fransche Vakverbod, verleend om vrijelijk hun gang te gaan, wanneer het hun gunstig voorkwam, stoorden zich niet aan het bestand. En daarmee kwam voor Blum de moeilijk heirj, omdat hij doodsbang was dat het met de wereldtentoonstelling in de war zou loo- pen en deze tentoonstelling een financi- eele strop zou worden voor de Fransche schatkist en geen verlevendiging van den Franschen handel zou brengen. Toen is hij gezwicht voor de eisehen der arbeiders. Hij heeft zijn belofte, dat hij op de be- stuursuitgaven een bedrag van 500.000.000 gulden zou bezuinigen, teneinde het be- grootingsevenwicht niet te verstoren, niet gehouden, en bij decreet een bedrag van meer dan 200 millioen gulden aangewezen voor de uitvoering van verschillende groote werken. Dit decreet valt samen met een ander decreet, volgens hetwelk de winkels, banken en assurantiekantoren voortaan op Zondag en Maandag gesloten moeten zijn. Door dit zwichten voor deze eisehen is opnieuw gebleken dat Blum eigenlijk de gevangene is van zijn volgelingen en dat is een gevaar. Een regeerder die geregeerd wordt is een gevaar voor zijn land en we zullen afwachten wat voor „nieuwe ver rassingen" er te wachten staan. Dat de be zitters verheugd zullen zijn dat ze hun ka pitaal weer gedeelteliik hebben terugge bracht en zoo royaal hebben ingeschreven op de leeningen, betwijfelen we. De Belgische deskundige Frère met het onderzoek belast. In den Kabinetsraad heeft minister president Van Zeeland verslag uit gebracht over de uitnoodiging, die hem van de Fransche en Engelsche regeeringen geworden is, tot het in stellen van een onderzoek naar de mogelijkheden van een algemeene beperking der contingenteerings- maatregelen en van andere belem meringen voor den internationalen handel; zoodat de driezijdige verkla ring van 26 September 1936 uitwer king kan krijgen. Het tijdstip wordt voor een dergelijk onderzoek ge schikt geacht. Van Zeeland heeft zich in beginsel bereid verklaard, deze kiesche zaak op zich te nemen. De ministerraad kon zich vereenigen met den door den minister-president voorgestelde maatregelen, die het Van Zeeland mogelijk moeten maken, zich er van te vergewissen of de voorwaarden voor een vruchtbaar stre ven geschapen kunnen worden. Generaal Hertzog laadt de schuld op de Duitschers. In het Zuid-Afrikaansche parlement heeft Malan gisteren, sprekende over de maatre gelen tegen het nationaal socialisme, de wij ze betreurd, waarop de regeering den toe stand behandelt en als zijn meening naar voren gebracht, dat de eenige oplossing voor ieder territoriaal probleem ligt in een vriendschappelijke samenwerking met Duitschland. De premier van Zuid-Afrika, generaal Hertzog, heeft volgens Un. Press, in ant woord op de aanvallen van afgev. Malan de uitzonderingswet van 2 April verdedigd. De toestand, alclus spr. is tegenwoordig zoo ernstig, dat het zoo niet eerder kan gaan. Spr. wist niet, welke partij hij verant woordelijk moest stellen, doch het is vast gesteld, dat het Duitsche deel der bevolking een houding aanneemt, „die met een goed bestuur van het land niet vereenigbaar is". De regeering moet het land besturen, of geheel in den steek laten, w aartoe zij niet bereid is. Zij zal de haar door den volken bond gegeven opdracht tot het laatste toe vervullen. Hertzog sprak er zijn leedwezen over uit, dat Duitschland van meening was, dat Zuid- Afrika zijn houding tegenover de Duitschers had gewijzigd. Dit is niet het geval. Zuid- Afrika heeft in samenwerking met Duitsch land gepoogd, de Duitschers vriendelijk te behandelen. Het heeft drie jaar lang naar verzoening gestreefd, doch zonder succes. In deze drie jaar is er iets begonnen, dat tot een nog ern stiger toestand zal leiden, wanneer er thans niet een einde aan gemaakt wordt. GENERAAL HERTZOG. Zuid-Afrika wil niet grenzen aan een door Duitschland be stuurde kolonie. Lord Clarendon. die na zes jaar gouver neur-generaal van Zuid-Afrika te zijn ge weest in Engeland is teruggekeerd, ver- v aarde, volgens Reuter, bij zijn aankomst öouthampton, op de vraag hoe Zuid- Afrika dacht over de Duitsche koloniale eiscnen, dat hij zou aarzelen te zeggen, dat «nÜL inwilliging van deze eisehen is, doch dat het niet gaarne zou wil len dat het grenst aan landen, welke door Duitschland bestuurd worden. Lord Clarendon zeide verder, dat Zuid- Am ka een periode van ongeleenden bloei doormaakt en dat de goudmijnindustrie er uitstekend voor staat. De uittocht van landbouwers naar de goudmijnen zou waarschijnlijk een verhoo ging der loonen in het landbouwbedrijf me debrengen, zoodat de landbouw even aan trekkelijk zou worden als goud delven. In gezaghebbende Belgische kringen ver klaart men, dat de Belgische deskundige Frère, die welbekend in Volkenbondskringen is, belast is met de tenuitvoerlegging van het internationale economisch onderzoek, waar voor Van Zeeland de verantwoordelijkheid heeft aanvaard. Véle moeilijkheden moeten nog overwon nen worden alvorens men een definitief plan voor een internationale conferentie kan vaststellen. In dit verband wordt veel waar de gehecht aan de besprekingen, welke de minister-president binnenkort met Dr. Schacht zal hebben. De president der Duit sche rijksbank zou overwegen onderhandelin gen te voeren over de opening van credie- ten voor den aankoop van grondstoffen uit den Congo in ruil voor zekere faciliteiten in. de haven van Antwerpen. In bevoegde kringen bevestigt men, dat het tot dusverre niet in de bedoeling heeft gelegen de groote mogendheden uit te noo- digen, een deskundige te zenden naar de conferentie van technici der staten van Oslo, welke op 12 April te Brussel zal bijeenkomen. Opstandelingen aan de grens van Waziristan. De Britten grij pen krachtig in. Te Bannoe aan de grens van Waziristan is een proclamatie der Britsch-Indische regee ring bekend gemaakt, die den volgenden in houd heeft: „Besloten is, dat met ingang van 6 April degenen, die zich in het gebied van Kajs- jors, Sjaktoe, Algad en Arsaklot bevinden, uit vliegtuigen zullen worden aangevallen. Deze aanvallen zullen tot nader order dag en nacht worden voortgezet. Zij, die hun kinderen en kudden willen redden, moeten dan ook het gebied verlaten en niet terug- keeren voor het veilig verklaard is." De resident van Waziristan heeft het co mité der stamhoofden medegedeeld, dat de Torekhelstam verantwoordelijk gesteld wordt voor de verdere actie van den fakir van Ipi. Met ingang van morgen zal ieder stamlid, dat in het gebied van Bannoe Razmek wordt aangetroffen, in hechtenis worden genomen. Zij zullen in lace logeeren. Buckingham-Pa- Wij lezen in de „Daily Telegraph" dat Prinses Juliana en Prins Bernhard, die ons vorstelijk huis bij de kroningsfeesten van George VI zullen vertegenwoordigen, in 't Buckingham Palace zullen logeeren. Ook kroonprins Olaf en kroonprinses Mar. tha van Noorwegen, de broer van den Ko ning van België, de graaf van Vlaanderen, en kroonprins Michael van Roemenië zullen in het Paleis hun intrek nemen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1